Brieven uit „de Streek."
Plaatselijk Nieuws.
die taak blijft schoon, daaraan zij men indachtig, zoo
lang op aarde menschen wonen.
Aan het ter tafel gebrachte verslag van het hoofd
bestuur aangaande den staat der Maatschappij en zijn
verrichtingen gedurende het afgeloopen jaar is het
volgende ontleend.
Het ledental was 1 Juli '98, 1308:1, verdeeld over
308 Departementen, behalve 8 vereenigings-, 266 eere
en 28 algemeene leden. Op 1 April 1899 bedroeg het
cijfer 13196 tegenover 13455 op 1 April 1898.
Twee nieuwe dep. Geertruidenberg en Havelte wer
den opgericht, 4 ontbonden, Boombergen, Heemstede,
Venloo en Wilnis. Onderscheidene sleepten een kwij
nend bestaan voort. De algemeene secretaris beraamt
middelen om herleving in de departementen te brengen.
Uit de rekening bleek dat er een batig saldo is van
f1210, tengevolge van minder uitgaven dan was toe
gestaan.
De twee moties van het hoofdbestuur om den wensch
uit te spreken, dat het aanhangige wetsontwerp op
den leerplicht onverzwakt, zij het ook niet ongewij
zigd, worde aangenomen, en om den wensch uit te
spreken, dat spoedig een ontwerp van wet tot rege
ling van het armwezen worde ingediend, vonden
ruimen bijval.
De eerste motie werd toegelicht door den heer Fok
ker, de tweede door den heer Hugenholtz. Beide mo
ties werden onder luid applaus aangenomen.
Op voorstel van Enkhuizen werd besloten den mi
nister van Binnenl. Zaken een telegram te zenden,
waarin de vergadering hulde brengt aan dien onver-
moeiden strijder voor de belangen van het volkson
derwijs en den wensch uitspreekt, dat het hem ge
geven zy de kroon te zetten op zijn werk door het
Leerplicht-ontwerp te doen verheffen.
Geheel-Onthouders-Congres.
Het tweede Nationale Congres voor geheel
onthouding van alcoholhoudende dranken werd
Dinsdagmorgen in het Gebouw voor den Werken
den Stand geopend, onder voorzitterschap van
prof. J. van Rees, die de aanwezigen verwelkomde
en herinnerde aan de geestdrift, die heerschteop
het eerste congres, nu 2'/2 jaar geleden en aan
hetgeen daar gesproken werd. Vol ijver moest
men wederom de taak hervatten, vooral omdat
door leiders van wetenschap, politiek en gods
dienst zooveel lauwheid getoond wordt, waar
door aan de beweging der geheel-onthouding veel
kwaad wordt berokkend. Door vele geneeskundi
gen en godsdienstleeraars wordt slechts op ma
tigheid gewezen en dit is van slechten invloed
op hen, die onder hen staan.
Doch hierdoor worden de onthouders niet ont
moedigd. Zij blijven strijden, door naastenliefde
gedreven, voor het beginsel, dat door hen wordt
hoog gehouden. Uit de resultaten blijkt, dat de
beweging vooruitgaande is. De vereenigingen ne
men in ledental toe en de afdeelingen vermeer
deren. Bovendien werd een nieuwe bond „De Al
gemeene Nederlandsche geheel-onthoudersbond"
opgericht, die thans reeds 27 afdeelingen telt met
circa 1000 leden.
Met vreugde wijst hij er op, dat de geheel
onthouders-beweging hoe langer hoe meer een
democratisch karakter begint aan te nemen. Meer
en meer dringt het besef van het
schadelijke van alcoholhoudende dranken in de
arbeidende klassen door. Propagandaclubs wor
den door socialisten opgericht, onthoudingsclubs
werden opgericht onder het spoorwegpersoneel.
Moedig moet men volhouden in den strijd te
gen den alcohol.
LXXXIII.
Er is weer leven in de brouwerij. Heden
morgen, dat is Donderdag 25 Mei, is de markt
van de vereeniging „de Tuinbouw" aan het
station te Bovenkarspel geopend en werdon
niet alleen de eerste Meirapen of knollen,
maar ook reeds de eerste aardappelen aange
boden.
De prijs van de knollen varieerde van f4,50
tot f 6 per 1000 stuks. Vermoedelijk kon ech
ter met laatstgenoemden prijs geene rekening
worden gehouden, omdat een paar partijen,
die tegen dien prijs werden gemijnd, naar
men zegt, reeds verkocht waren, 't Schijnt
dat deze partijen slechts de veiling passeerden
om aan de verplichting tot markten te vol
doen. Eerstgenoemde prijs n.l. f4.50 kon dus
als marktprijs worden aangenomen. De ver
koop geschiedde zondor toetal, waartegen geen
enkel bezwaar werd geopperd. De totale aan
voer aan het station Bovenkarspel bedroeg
omstreeks 60000 stuks en de grootte van de
kool was reeds zeer bevredigend. De aanvoer
van nieuwe aardappelen bestond uit twee par
tijtjes. De prijs waarvoor deze werden ver
kocht was, voor groote f6,25 per 1/k H.L.
en voor kleine f3.30 per »/t H.L. Grootte eri
kleur waren reeds zeer goed, wat evenwel niet
te verwonderen is, wanneer men in aanmer
king neemt, dat ze in den bak werden uitge-
poot en aanvankelijk enkele weken door glas
ramen werden beschut. Hoewel de betrekkelijk
hooge kosten van bet aanschaffen van bakken
en broeiramen er waarschijnlijk menigeen van
zal terughouden, schijnt deze vervroegde cul
tuur zeer goed loonend te zijn. De thans door
den Heer W. Kooiman Dz. te Bovenkarspel,
aangevoerde aardappelen, H.L., werden ge
rooid uit 8 ramen en daarvoor werd, na af
trek van het marktgeld f7,73 bedongen, zoo
dat per raam f 0,965 werd gemaakt. De grootte
van deze ramen is 6 X 4 voet. Het gebruik
van zoogenaamde éénruiters of tuindersramen
die thans aan „de Streek" worden geleverd k
f2.50 per stuk, zou voor deze cultuur, even
als voor die van kool planten, zeer zeker aan
beveling verdienen, temeer omdat de prijs aan
zienlijk lager is, dan voor de tot nog toe ge
bruikte ramen met drie roeden, 't Is trouwens
niet voor het eerst, dat de aardappelen hier
op deze wijze werden vervroegd. Reeds meer
malen werden ze door den heer K. op deze
wijze beschut, terwijl de Heer Singer te Wij-
denes eveneens jaarlijks een aantal ramen bij
den aardappelteelt gebruikt.
Voorden teelt op het vrije veld loopt het
nog maar niet bijzonder mee. De laatste week
was de temperatuur weder te laag om eene
snelle ontwikkeling der aardappelen te voor
schijn te roepen. Men hoort zelfs niet bij be
nadering den dag bepalen waarop de eerste
aardappelen van het vrije veld zullen worden
aangevoerd.
Toch zou 't mij niet verwonderen wanneer
zulks in den loop der volgende week geschiedde,
want hoe algemeen de aardappelvelden ook
door de nachtvorsten hebben geleden, toch zijn
er nog enkele hoekjes en strookjes die daarvan
geheel verschoond zijn gebleven.
Eene geregelde dagelijksche aanvoer wordt
echter voor half Juni niet verwacht, terwijl de
volle oogst niet voor de laatste week dier
maand wordt tegemoet gezien.
De grove bloemkool schijnt zich zeer voor-
deelig te ontwikkelen, zoodat volgens het oor
deel van ervaren bloemkoolteelders in het laatst
der volgende maand met het snijden zal kun
nen worden begonnen.
In dat geval staat 't naar een drukken tijd,
omdat dan de aardappelen en de bloemkool te
gelijk in groote hoeveelheden ter markt zullen
worden gebracht.
Het marktterrein te Hoogkarspel zal eene
belangrijke verbetering ondergaan, wat dan
ook dringend noodzakelijk was. De directie
der H. IJ. S. M. zal dit werk, waarvan de
kosten op f6700 zijn geraamd,eerstdaags aan
besteden. Ook het marktterrein nabij het sta
tion Hoorn werd op onbekrompen wijze naar
de wenschen van het marktbestuur ingericht.
Zou bovengenoemde directie nu niet eens 't
oog dienen te richten naar de gebrekkige in
richting van het marktterrein en de laadplaats
aan het station Bovenkarspel? Mij dunkt de
enorme aanvoer aan deze markt wettigt wel
eene uitgaaf van enkele duizende guldens, of
zou men die bewaren om er de tweederangs
en geheel nieuwe markten mede op de been
te helpen?
Te Bovenkarspel is verbetering en uitbrei
ding dringend noodzakelijk.
K.
Buitenland.
De zaak Dreyfus en alles wat
daarmede samenhangt.
Het feit, dat de zoo belangwekkende en luide
om afdoening schreeuwende Dreyfus-zaak niet
weer opnieuw zal worpen verdaagd voor de
malle Don Quichotterie van Déroulèdeen zijn
vriend en mede-martelaar Marcel Habert, is
werkelijk verblijdend - een oogenblik hebben
de vriendjes van den generalen staf nog ge
hoopt dat Déroulède's proces den voorrang zou
hebben, doch het Hof van Cassatie is hun niet
terwille geweest en de regeering had er dan
ook alle belang bij de nieuwsgierigen en sen-
satielustigen een weinig te verdeelen.
De eerste president van het Hof van Cas
satie heeft den leden van het Hof het volgende
schrijven gezonden„Ik heb de eer u mede te
deelen, dat de debatten in de zaak-Dreyfus zijn
vastgesteld op Maandag 29 Mei en volgende
dagen. Ik verzoek u dus 29 Mei, des middags
12 uur aanwezig te zijn op het Paleis van
Justitie."
Het voorlezen van het rapport van den heer
Ballot Beaupré zal vermoedelijk anderhalve zit
ting in beslag nemen.
Aan berekeningen met betrekking tot de
conclusie van het rapport (aangenomen dan dat
er van een bepaalde conclusie sprake kan zijn
ontbreekt het natuurlijk weer niet, doch er is
voor al deze veronderstellingen niet den min
sten grond; tot op het allerlaatste oogenblik
zal de strikste geheimhouding bewaard blijven
en eigenlijk zou wat de heer Ballot-Beaupré
er persoolijkt van denkt, niet eens van zoo
heel groot gewicht behoeven te worden geacht
omdat na den rapporteur zal worden gehoord
de advocaat van de familie Dreyfus mr. Mon-
nard, die ook wel een zitting of anderhalf in
beslag zal nemen om op zijn beurt te worden
opgevolgd door den procureur-generaal mr.
Manau, met alle welke vertogen het waarschijn
lijk 3 of 4 Juni zal worden eer het vonnis in
hoogste instantie zal worden geveld.
Zooals reeds gezegd, is er geen enkele grond
voor de velerlei veronderstellingen met betrek
king tot de uitspraak van het Hof van Cassa
tie, doch in de Kamer, in den Senaat en in
regeeringskringen, is men over het algemeen
van opinie dat het zal komen tot herziening
van het in 1894 gevelde vonnis van den eer
sten krijgsraad van Parijs, waarbij kapitein
Alfred Dreyfus werd veroordeeld tot levens
lange verbanning naar een eenzaam oord en
mocht het eventueel door een of andere spits
vondigheid onverhoopt niet komen tot een her-
zieningsbesluit, dan zou de regeering uit eigen
beweging of onder den druk van de meerder
heid in Kamer en Senaat, de annuleering van
het vonnis van 1894 uitlokken langs den daar
toe opengestelden weg.
De „Ind. Beige." zegt, dat partuciliere inlich
tingen haar veroorloven op de meest besliste
wijze te beweren, dat Ballot-Beaupré in zijn
rapport zich voor de rivise verklaart.
Hij moet zelfs in zijn rapport verklaren,
dat indien de vernietiging gevraagd was, hij
aan 't Hof voorgesteld zou hebben,deze uit te
spreken.
Zoo kan men dan nu toch met grond ho
pen en verwachten dat de Dreyfuszaak bin
nen een week in een nieuwe, en naar men
hopen mag in haar laatste, phase zal treden!
De voorstanders van recht en waarheid in
de Fransche Republiek en daarbuiten, kunnen
dus nu tevreden zijn.
De commandant van de wacht van 't Paleis
van Justitie heeft een brief ontvangen van den
eersten president Mazeau, waarin deze hem
verzocht maatregelen van orde voor den duur
van het proces Dreyfus te nemen.
De commandant heeft 25 man gevraagd
van de garde républicaine20 man zullen de
orde bewaren in het Hof van Gezworenen
tijdens het proces Dérouléde-Habert.
Men hoopt op deze wijze de standjes te ver
mijden, zooals tijdens het proces Zola hebben
plaats gehad.
Te Mechelen is een proef genomen met
een toestel, hetwelk een naderenden trein auto
matisch doet stoppen, ingeval de spoorbaan of
de signalen vernield zijn. De proef is volkomen
geslaagd en het toestel is op verschillende lij
nen in dienst gesteld.
In verband met het conflict tusschen de
meubelmakersgezellen en hun patroons heeft de
centrale vereeniging van arbeidsgevers in Dene
marken, met ingang van 24 Mei een alge
meene lock-out (uitsluiting) geproclameerd in alle
bedrijven, die in verband staan met de bouwin-
dustrie. Deze maatregel, welks gevolgen niet te
overzien zijn, maakt 50.000 arbeiders werkloos
en 150,000 personen worden er in betrokken.
De arbeiderspartij zal dit besluit beantwoorden
met eene algemeene staking in alle vakken.
Admiraal Dewey moet in een onderhoud
met een journalist te Hongkong hebben ge
zegd: De opstand der Philippino's is gebroken;
de nieuwe aera, welke door den opstand eenigen
tijd vertraagd is, zal spoedig beginnen. Agui-
naldo en zijn generaals moeten eerst gevangen
genomen worden en dan zal de tegenwoordige
toestand ophouden. Aguinaldo's naam is een wer-
keljjke macht onder de inboorlingen Vele pro
vincies, die eerst oorlogszuchtig waren gezind,
verlangen nu naar den vrede en zouden de Ame-
rikaansche voorwaarden aannemen, zoodra de
Tagalo's van Luzon tot dezelfde zienswijze zul
len zijn gebracht, maar dezen zullen niet met
de Amerikanen onderhandelen, zoolang Aguinaldo
de macht bezit, ongehoorzaamheid te straffen.
Het einde is echter niet ver meer.
Wij moeten onze troepen concentreeren en den
veldtocht op Luzon krachtig voortzetten; dat is
onze eenige plicht.
De „Vossische Zeitung" teekent hierbij aan:
„Men heeft dus „slechts" het gevangen nemen
van Aguinaldo en zijn generaals noodig, om
den opstand ten einde te brengen maar deze
booswichten willen zich niet laten vangen. „Wij
moeten onze troepen concentreeren en den veld
tocht op Luzon voortzetten, dat is onze eenige
plicht" alsof niet juist de krachtige voort
zetting van den oorlog op Luzon de plicht was,
waaraam alle optimisme en alle moed van gene
raal Otis tot nog toe mislukt zijn!"
Czaar Nicolaas II heeft volgens een telegra
fisch bericht uit St. Petersburg een besluit
genomen, dat zonder twijfel door de geheele be
schaafde wereld met vreugde zal gegroet worden.
De afschaffing van de deportatie en den dwang
arbeid naar Siberië is altijd de wensch geweest
van de Czaren Alexander II en Alexander III.
Czaar Nicolaas II, deze afschaffing dus beschou
wende als liggende in de bedoeling zijner voor
vaderen en erkennende, dat de deportatie naar
Siberië een zware last is voor de ontwikkeling
dezer provincie, heeft 18 Mei bevolen, dat een
commissie zal worden gevormd, onder voorzitter
schap van den minister van justitie, die tot taak
zal hebben een plan tot vervanging van de ver
banning naar Siberië door een andere straf te
ontwerpen.
Ontzettende cijfers: In 1897 hebben volgens
officieele opgave 5117 mannen en 1379 vrouwen
in Pruisen zelfmoord gepleegd.
Mevrouw Esterhazy heeft wederom een
eisch tegen haar echtgenoot, den ex-majoor,
doen instellen. Zij bracnt 200,000 francs mede
ten huwelijk, over de helft van welk bedrag
Esterhazy de vrije beschikking kreeg. Die helft
had hij spoedig opgemaakt en daar hij voor
de andere helft, waarover hij niets te zeggen
heeft, eigendommen heeft gekocht, eischt mevr.
Esterhazy vernietiging van dien koop.
De werking van het nieuwe Duitsche
geweer.
Welk eene verschrikkelijke werking een schot
van het nieuwe Duitsche geweer hebben kan,
is dezer dagen weder te Würzburg gebleken,
waar een infanterist door een kogel in de borst
getroffen werd. Niet alleen drong de kogel de
borstkas binnen en verbrijzelde het borstbeen,
maar hij doorboorde de deurpost, waartegen de
soldaat leunde, drong vervolgens door een muur
en bleef eerst in een tweeden muur steken
Geen kunsttanden meer!
Een bekwaam Amerikaansch geneesheer, dr.
Simpson, van de universiteit te Boston, ver
kondigt als zijn meening, dat het onverstandig
is wanneer bejaardë menschen hun door ou
derdom uitgevallen tanden door kunsttanden
vervangen. Wanneer door ouderdom ons ge
bit slechter wordt, zegt hij, en we daardoor
niet meer in staat zijn het vleesch te kauwen,
waarschuwt de natuur ons, dat we voortaan
van vleeschspijzen hebben af te zien en ons
uitsluitend dienen te voeden met plantaardig
voedsel.
Dr. Simpson schijnt evenwel te vergeten,
dat we onze tanden niet alleen voor het fijn-
malen van vleesch hebben gekregen!
Oudkarspel 24 Mei '99. In de op heden
gehouden vergadering van het Ambacht van
Westfriesland, genaamd Geestmer-Ambacht is
een drietal opgemaakt voor de benoeming van
een dijkgraaf.
No. 1 C. Kroon, dijkgraaf. No. 2 W. Scher-
merhorn, Heemraad. No. 3. W. Duin, Heemraad,
en benoemd tot Heemraden in de plaats van den
overleden heer H. Schrooder, de heer S. Akker
man, en wegens bedanken van den heer P. Jon
ker, de Heer D. Wagenaar.
Voor eene vacature in den gemeenteraad
te Zuid-Scharwoude werd candidaat gesteld
de heer Jb. Berkhout, die als eenig candidaat
dus is verkozen.
Door den WelEerw. Heer J. Boeijenga,
pred. bij de Ger. Kerk te Noordscharwoude, is
het beroep naar de Ger. gem. te Arnemui-
den. aangenomen.
Bij ons onderzoek naar de aanranding te
Zuidscharwoude, waarvan wij in ons vorig
nr. melding maakten bleek ons dat dit feit
reeds voor drie weken heeft plaats gehad. We
zullen dus weldra meer van de zaak hooren.
Van den toestand te Oudkarspel, met
betrekking tot de plaats gehad hebbende on
geregeldheden, kunnen wij wegens de kalmte
die er in de gemeente heerscht, weinig mede-
deelen, terwijl, wij onze beschouwingen over
de zaak voorloopig nog wat zullen uitstellen.
Opgave van het aantal gevangen ratten.
Broek op Langendijk.
Van 15 April tot 2 Mei 2067van 5 Mei
tot 26 Mei 1358 ratten.
Zuidscharwoude. Van 9-19 Mei 908
ratten.
Noordscharwoude. Van 21 April tot
26 Mei 1460 ratten.
PR EDI KI'.EURTEN.
NED. HERV. OEM. OUD-KARSPEL.
Zondag 28 Mei v.m. 9.80 ds. Stramrood.
NED. HERV. GEM. NOORDSCHARWOUDE.
Zondag 28 Mei geen dienst, wegens vacature
te Oude Niedorp.
GEREFORMEERDE GEMEENTE.
Zondag 28 Mei v.m. 9 u. n.m. 2 u. ds.
Boeijenga.
NED. HERV. GEM. ZUIDSCHARWOUDE.
Zondag 28 Mei v.m. 9.30 ds. De Boer, van
Dirkshorn.
NED. HERV. GEM. BROEK OP LANGEDIJK.
Zondag 28 Mei v.m. 9 u. De Heer B. Dijkstra,
candidaat te Utrecht.
GEREFORMEERDE KERK.
(Z u i d e r k e r k.)
Zondag 28 Mei v.m. 9.30 n.m. 2.30, Gods
dienstoefening.
CHRISTELIJK GEREFORMEERDE KERK.
Zondag 28 Mei v.m. 9.30 n.m. 2.30, Gods
dienstoefening.
DOOPSGEZINDE GEMEENTE.
Zondag 28 Mei v.m. 9.30 ds. Fleischer.
NEDERL.'HERVORMDE GEMEENTE
HEER HUGO WAARD.
Zondag 28 Mei v.m. 9,30 u. ds. Brink.
Zondag 4 Juni v.m. 9.30 u. ds. Brink.
Marktberichten.
8CHAGEN, den 25 Mei 1899.
90
150
60
75
20 Geldekoeien (magere)
110
170
10 Idem (vette)
170
240
75 Kalf koeien
120
190
90
70
Graskalveren.
28 Nuchtere Kalveren
6
18
100 Schapen (magere)
12
19
100 Idem (vette)
23
24
30
300 Overhouders
16
2200 Lammeren
7
16
8
10 Bokken en Geiten
80
40 Varkens (magere).
10
14
33 Vette varkens p. kilogr.„
0 35
0
36
100 Biggen n
51
9
25
0
80
Kippen
60
1
Eenden
13000 Kipeieren (per 100)
2
2
40
5000 Eendeieren
290
1300 Boter (Kilogram)
85
95
600 Kaas
°f
25
0
35
Magere geldekoeien waren heden duur, kalfkpeien
prijshoudend. By geringen aanvoer van vette koeien
was de handel graag en de prijzen hoog; 1ste quali-
teit gold 35 ets. p. halve kilogram. Vette schapen wa
ren evenals overhouders en lammeren duur: de beste
vleesige overhouders en lammeren werden meest ge
kocht voor de slacht naar Londen. De prijzen der vette
varkens waren iets verbeterd
ALKMAAR, 26 Mei 1899. Aangevoerd 394
stapels Kaas, wegende 145100 Kg. Kleine 127.—
Commissie a f 23,50Middelbare f 25.50
ALKMAAR, 27 Mei 1899. Aangevoerd10
Paarden f 75,— a f 225; 12 Koeien f 70 a
160; 32 Nuchtere kalveren f 5.— a f16.
0 Vette Kalveren t 0,— a f 0,— per kilo f 0.— a 0,—
436 Schapen f 10,a f23,— 749 Lammeren f8.—
14.— Vette varkens per kilo fO,— a fO,—
143 Magere varkens f 11.a f15.—277
Biggen f 5.— a f 9,—18 Bokken f 2,— a f 6.—
7 kleine id. f 0.50 af 1.50. Boter per halve K.G. 10.45
a f 0.50.
Aardappelen fl.30 a f2.—; bieten fO.- atO.
uien f 1.— at 0.- Bloemkool fa f 0,
per 100; wortelen per 100 bos fO, roode kool
f0,00 f 0,— savooische 10.— fO,— Koolrapen f 0,—
Meirapen fO.— per 100 bos. Peren fO,— a fO,—
Appelen fO,— a fO.Pruimen fO.— a fO,per
mar.dje. Witte kool fO,
Kippen f 0.30 a f 1.50; eenden t0.40 a f 0,70
konijnen f0.20afl.- kippeneieren fj2.40 a f2.75
eendeneieren f 2.90 a 0.kuikens f 0.10 a f 1.40
Groentemarkt.
BROEK OP LANGEDIJK.
Van 22—27 Mei.
De prijs der Roode kool is p. 100 st. fO,—a
f 0,Geele f 0,a f Witte kool f 0,a
fO,Uien f 1,60 a f 1,75 per baal, (50 kilo).
Bieten, fa fp. 1000. Koolrapen
fO,a fO,per 100 st. Wortelen f a
f per 1000 st. Deensche witte kool f 0,a
f—per 100 st.
