Weekblad voor LANGEDIJK en Omstreken.
Tsr°. 36.
Zondag 3 September 1899.
8e Jaargang.
J. LI. KEIZER.
N ieu wstij dingen.
Feuilleton.
WEIIB KESC HEIDEN.
NIEUWE
KB COURAIT.
Deze courant verschijnt eiken Zaterdagnamiddag.
A"0NNE3IENTSPRIJS
yoor Noordscharwoude, Oüdkarspel, Zuidscharwoude en Br. op Langedijk
per drie maanden 50 et-, franco p. post 6() ct.
UITGEVER:
BUREEL:
.1o rdselia rw oude.
P R IJ S 1) E It A DYER T E T I N
Van 1—5 regels 30 ct., elke regel meer ct.
Grootc letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
Brieven rechtstreeks aan den Uitgever.
asij dit uiimuier Sieïioorteen
bijvoegsel,
„Nieuw Leven."
Ten gevolge van genomen besluiten in do
laatst gehouden vergadering, hebben de koolvei
lingen door „Nieuw Leven" te houden, Dinsdag
29 Augustus een aanvang genomen. Onder toe
loop van nieuwsgierigen en zeker ook belang
stellenden, werden de voornaamste artikelen van
hot marktreglement gelezen en vervolgens de
eerste afslag gehouden. Zooals men uit de markt
berichten kan opmaken, mag men over deze
eerste veilingen, wat prijs eu aanvoer betreft,
tevreden zijn. Vooral over de Donderdag en Vrij
dag gehouden markt toonden zich de landbou
wers goed voldaan, wat doet verwachten, dat de
aanvoer wel spoedig zal toenemen. Bedenkt men,
dat reeds vrij wat kool per snees is verkocht,
vele landbouwers nog niet kunnen snijden en
men als proef liefst niet dadelijk met flinke
partijen komt, dan kan men, gelooven we, vei
lig aannemen, dat deze koolafslag wel zal opne
men, wat niet anders, dan in 't belang der land
bouwers kan zijn. We achten de tijd niet ver
meer, dat dit hoofdproduct van den landbouw
in deze omgeving niet meer van den akker, maar
uitsluitend op de veilingen verkocht zal worden.
Daar sommige landbouwers gevoeglijk per
schuit nabij 't station Noordscharwoude kunnen
komen, o. a. uit den Noördscharwouder polder
enz., zullen, wanneer dit wenschelijk wordt ge
acht, de veilingen daar worden voortgezet, indien
althans ook de kooplieden zich de moeite wil
len getroosten, van even de spoorlijn over te
steken, terwijl anders monsters op het terrein
voor 't station kunnen worden neergezet.
Van de zijde der kooplieden wordt evenwel
bezwaar gemaakt tegen het uur, waarop thans
de koolveilingen worden gehouden. Het bestuur
van „Nieuw Leven" meent, aan dit bezwaar te
gemoet te moeten komen en zooals uit eene aan
kondiging in dit blad blijkt, zullen vanaf Maan
dag 4 Sept., deze veilingen een aanvang nemen
's morgens om half twaalf, eiken dag.
't ls te hopen, dat de landbouwers spoedig
door flinken aanvoer, den handelaar in staat
stellen, behoorlijke partijen te kunnen koopen.
23.)
De stalhouder aarzelde een oogenblik, hij zag er
blijkbaar tegenop een vakgenoot, een concurrent te
bevoordeelen, maar Aurélien had reeds een vijf-francs-
stuk te voorschijn gehaald en nu werd de verzoeking
hem te sterk.
Ten slotte zeide hij
Misschien dat Cavirol nog een rijtuig voor u heeft.
Is dat ver van hier?
O neen, in de eerste dwarsstraat links.
Dank u.
De jonge man begaf zich met spoed naar het op
gegeven adres, nadat hij den stalhouder het beloofde
geldstuk had overhandigd.
Cavirol had twee paarden en een oud, doch vrq
goed rijtuig op hooge veeren.
Kunt ge mij naar Miramont-la-Montagne brengen?
vroeg Aurélien.
Dadelijk, mijnheer.
En vlug rijden, want ik heb veel haast.
Wil mijnheer soms twee paarden hebben?
Ja, dat is nog beter.
Maar dat is tweemaal zoo duur.
Ge krijgt nog twee francs extra, als ge binnen
vijf minuten ingespannen zijt.
Cavirol verdiende zijn twee francs.
Aurélien moest onophoudelijk denken aan zijn reis
genoot, die zoo heel toevallig denzelfden tocht maakte
als hij.
Terwijl hij in het rijtuig zat, dat vrij snel en zon
der veel schokken, dank zij den hoegen veeren, den
weg naar Miramont-la-Montagne opreed, zeide Au
rélien voor zich:
Wanneer die plompe beer eens mijn oom de dwang
arbeider was? Hij heeft geheel het voorkomen van
een Amerikaan. Mijn Amerikaansche oom wilde naar
Frankrijk overkomen, weliswaar is zijn verzoek om
een vrijgeleide, dank z\j den bemoeiingen van mama,
van de hand gewezen en brengt hij zich in gevaar
't Spreekt van zelf, dat do handelaars, wanneer
hier toch geene voldoende aanvoer komt, zich
op de veilingen elders, waaronder die te Broek
zeker wel de eerste plaats bekleedt-, van dit
product zullen trachteu te voorzien.
Het zoogenaamd „wegmaken" van de kool zal,
dunkt ons, nu de landbouwers in de gelegenheid
worden gesteld zelf hunne kool tc markten, nog
wel vóór den aanvang van den 20sten eeuw tot
de geschiedenis behooren. Zonder iets af te din
gen op de eerlijkheid en de goede trouw der
wegmakers, achten we de toestand gezonder,
wanneer de landbouwer zijne waren zelf gaat
markten.
Het marktgeld zal ook wel geen bezwaar zijn
want bij behoorlijken aanvoer behoeft dit stellig
niet hooger dan 1 percent te zijn. Wie de vei
lingen in 't belang der landbouwers acht, bevor
dert mede zijn eigen belang, wanneer hij zijne
kool, door deel te nemen aan de veiling, in de
handen der kooplieden doet overgaan.
Naar we vernemen, hebben ook de landbou
wers to Bobeldijk on te Anna Paulowna
het voornemen opgevat, hunne kool door „Nieuw
Leven" te laten veilen.
Heer Hugowaard. We zagen in 't be
gin dezer week bij den lir. Van der Goes, sta
tion Noordscharwoude, bloemkool geteelt op de
plaats, waarvan hij half Juni Duitsche muizen
had gerooid. Mocht deze bloemkool geen pracht
stuk wezen, we gelooven, bij de tegenwoordige
bloemkool prijzen, de waarde op 12 a 13 ct. te
mogen stellen. Wie enkele sneezen had staan,
waaruit als navrucht thans zulke bloemkool kon
worden gesneden, zou zich zeker niet beklagen
voor zijne eerste partijtjes vroege aardappelen
groot veld te hebben moeten opsteken.
Geene moeite dient te worden ontzien, om den
rooitijd der eerste aardappelen te vervroegen.
Zou door landbouwers alhier de wintertijd wel
licht niet ten nutte gemaakt kunnen worden met
het vlechten van rietmatten, teneinde die in het
voorjaar ter beschutting, al was het dan maar
van een hoekje, op te zetten
Sint Pancras. In het lokaal van den
Heer J. Ruijs alhier, kwamen Woensdagavond
1.1. om 7 uur de koolbouwers van deze gemeente
weder bijeen. In de vorige bijeenkomst was na
melijk besloten om zich tot 1 September te ver
binden tot do verplichte veiling van roode kool,
met de bepaling, dat in het laatst van Augus-
gearresteerd en naar Cayenne teruggezonden te wor
den, als hij den voet op Fransch grondgebied zet,
maar, naar alles wat ik van hem gehoord heb, is die
Robert Duhesrne niet voor een klein geruchtje ver
vaard. Hoe langer ik er over nadenk, hoe waarschijn
lijker het mij voorkomt. Wanneer het eens werkelijk
zoo was, dan zou mama lang niet in haar schik zijn.
Mij daarentegen zou de kennismaking heel goed be
vallen, en ik weet eigenlijk niet, waarom mama zoo
doodsbang voor dien Robert Duhesme is. Wat dui
vel, het is toch Blauwbaard niet.
Een oogenblik later kwam hem deze gedachte toch
weer belachelijk voor.
Kom, kom, ik droom, hernam hij, die n^cht in een
spoorwe. coupé heeft mjjn hersens in de war gemaakt.
Robert Duhesme zit hoog en droog in Amerika, hij
beeft eenmaal kennis gemaakt met Cayenne en hjj
zal er zeker niet op gesteld zyn, die kennismaking
te hernieuwen. De man uit de spoorwegcoupé is be
paald een reiziger in Amerikaansch spek, die naar
Miramont gaat om zaken te doen. In het gebergte
wordt dat bocht wel gegeten.
Evenwel wilde hem het denkbeeld maar niet uit
het hootd.
't Kon toch wel zoo z^jn, peinsde hij voort. Hoe
dan ook, ik moet er het mijne van hebben. Met mijn
twee paarden ben ik vroeger te Miramont dan hij
en wanneer m\j tijd genoeg overblijft, dan zal ik
mijn Amerikaan eens bespionneerenwat waag ik
er bij?
Omstreeks twee uur in den namiddag hield Au
rélien zijn intocht in het dorp Miramont-la-Montagne
en die intocht bleef niet onopgemerkt. Het was tegen
het aangaan der school en de jeogd van het dorp
was zeker niet gewoon een rijtuig met twee paarden
door de dorpsstraat te zien rijden, want zij volgde
het onder groot geschreeuw tot voor het raadhuis,
waar het stilheid.
Toen Aurélien uitstapte, werd hij door de dorps
jeugd aangegaapt of hij een Oostersch vorst in natio
naal costuum was.
Deze belangstelling was den jongen man verre van
aangenaam, bij beval daarom Cavirol niet voor het
raadhuis te blijven staan, maar naar den ingang van
het dorp terug te rijden en daar op hem te wachten.
tus weder eene vergadering zou worden gehou
den, ten einde over de daarna aan te nemen
houding te spreken. De leiding der vergadering
was weder opgedragen aan den Heer A. Nobel,
die bij de opening wees op het groote succes,
dat met de veiling van roode kool was behaald
en op het feit, dat buiten de Sint Pankrasser
bouwers reeds vele anderen ook de kool ter markt
brachten. Immers, er waren dagen geweest, dat
er 100 schuiten met roode kool op de veiling
te Broek waren, terwijl het aantal aangesloten
bouwers 44 bedroeg.
Toen dan ook de Voorzitter de vraag stelde,
hoe na 1 September de bouwers zouden hande
len, klonk het van verschillende kanten„door
gaan met veilen," „weder verbinden," „op 't
oud af."
Met algemeene stemmen werd besloten om zich
tot 15 October weder te verbinden tot de vei
ling. Afgesproken werd ook, om in de 2de week
van October weder bij elkaar te komen om over
de daarna aan te nemen houding te spreken.
Tegen dien datum echter is het grootste deel
der bouwers alhier van de roode kool af, zoodat
verdere besprekingen alsdan wel onnoodig zullen
zijn.
Door een dor aanwezigen werd nog de vraag
gedaan, of 't niet wenschelijk was, om ook de
witte kool te veilen. Vrij algemeen was men
echter van meening, dat daarin de bouwers voor
dit jaar vrij moeten blijven.
Bij de sluiting der bijeenkomst, drukte de
voorzitter den vergaderden nog eens goed op 't
hart, dat alle aangeslotenen zich aan hun woord
moesten houden, dat van boete, welke sommigen
wilden toepassen, weinig heil is te verwachten,
maar dat hij volkomen vertrouwt op 't eens ge
geven woord, daar de vergaderdon toch zeker
allen „mannen" waren.
Siilt-Pancras. Al was er van een koning-
innefeest in den gewonen zin hier geen sprake,
toch ging de verjaardag van onze Koningin niet
geheel onopgemerkt voorbij.
Behalve de torenvlag was er slechts ééne, die
ons vertelde, dat er iets bijzonders gaande was.
De jeugd echter vertoonde zich met do oranje-
strikken en sjerpen, die na 't gebruik bij't kro
ningsfeest nog zoo voor de hand lagen en na
schooltijd trok een geheele stoet van kinderen,
getooid met oranje en de noodigo vlaggen erbij
in optocht langs de straat onder liet zingen van
Oraujeliederen. Tegen den avond werden do
De jongens volgden bet rijtuig weder en lieten
Aurélien met rust, die het raadhuis binnenstapte en
de deur opende, waarboven het borstbeeld der re
publiek, getooid met de plirygische muts, prijkte.
Hij kwam in een vertrek met gewitte muren, waar
aan slechts hier en daar een landkaart was opge
hangen en welks ameublement slechts uit eeri kast
met in kalfsleer gebonden registers, een grooten
kantoorlessenaar en een paar houten krukjes bestond.
Aan dien lessenaar zat een oud man met een flu-
weelen calot op en een groot register voor hem,
waaruit hij een akte copieerde.
Aurélien sprak hem zeer beleefd aan:
Neem mij niet kwalijk, mijnheer, maar ik zou u
gaarne om een inlichting willen vragen.
Tot uw dienst, mijnheer, antwoordde de oude man,
die de ambten van gemeentesecretaris en school
meester in zich vereenigde.
Ik zou gaarne het geboorteregister willen nazien
van het jaar 1861, ging Aurélien voort.
Dat treft bijzonder, zeide de secretaris, ik heb
het hier juist voor mij.
Ozeer goed. Daarin is de geboorte ingeschre
ven van Filip Dormelles, nietwaar?
Wel, dat is al heel toevallig, zeide de schoolmees
ter-gemeentesecretaris met een bescheiden lachje.
Verbeeld u, mijnheer, dat ik juist bezig ben die
akte te copieeren. Het schijnt, dat Filip Dormelles
gaat trouwen, want zijn vader heeft een afschrift
van de geboorteakte aangevraagd.
Aurélien beet zich op de lippenzonder het te
weten had de oude man hem aan zjjn mislukt hu
welijksplan met Marguérite De Briais herinnerd en
op vrij wat norscher toon zeide hij
Laat mij die akte eens zien.
De secretaris schoof hem het register toe.
Daar stond de geboorte, geheel in den vorm, aan*
geteekend
Den 31 Maart 1861 had zich op het raadhuis van
Miramont-la-Montagne aangemeld Charles-Antoine
Dormelles, van beroep boschwachter, vergezeld van
twee getuigen, om te verklaren dat een kind van
het mannelijk geslacht was geboren uit zijn wettige
vereeniging met Marie-Jeanne Morin, zonder beroep,
aan welk kind hij de voornamen had gegeven van
lampions opgezocht en dit maakte de stemming
nog feestelijker.
De heer Van de Vijzel, burgemeester en de
heer Versteeg, predikant, hadden nog eene fraaie
illuminatie aangebracht, terwijl in den tuin van
het hoofd der gemeente het fanfarecorps „Con
cordia" zich liet hooren.
Jammer, dat het met de feestvreugde zoo plot
seling uit was, toen het onweder en de regen de
lichten uitdoofde en de menschen naar huis deed
vluchten.
Zondagnamiddag 1.1. werd door de afd.
Alkmaar van het „Leger des Heils" op het erf
van den Heer P. Gfreeuw alhier eene godsdienst
oefening gehouden.
Eene groote menigte menschen, zoowel uit het
naburige Broek op Langedjjk, als uit deze ge
meente, vormden het auditorium. De verschil
lende sprekers en spreeksters mochten zich in
eene groote belangstelling verheugen.
Ook naast het lokaal van den Heer Bood te
Noordscharwoude heeft hot eene bijeenkomst ge
houden, welke door vele personen werd bijge
woond.
Voor de acte Eransche taal, lager onder
wijs, is Dinsdag, 29 Aug. te 's Gravenhage
geslaagd de heer II. C. van Heerikhuizen te
Lutje winkel.
Groenten vereeniging „de Niedorper
De algemeene Vergadering, die den 30en
Augustus zou plaats hebben ter behandeling van
hot voorstel om de vereenigingen te ontbin
den en zoo de afdeelingen meer vrijhoidvan han
delen te geven, is tengevolge van een door het
Hoofdbestuur genomen besluit in zijn vergade
ring van Zondag 1.1., niet doorgegaan, zoodat
vooralsnog geen ontbindingsvoorstel aan het oor
deel der leden zal worden onderworpen.
Sedert Zondag 27 Aug. is de ringsloot te
Lutjcwiiikcl weder voor het scheepvaartverkeer
opengesteld en is het ongerief, dat de schippers
geruimen tijd ondervonden hebben, uit den weg
geruimd.
Ilecr-llugownard. Bij de onlangs hier
plaats gehad hobbende veiling van oen huis meL -
verschillende perceelen boomgaard on bouwlap.^
hebben verschillende koopers zich oen
deel zien toegewezen. De verkoopprijs komt de
1500 gld. per H.A. zeer nabij. Bij dezen verkoop,
Filip George en dat, na voorlezing van de akte
deze onderteekend was door den vader, de getuigen
en den burgemeester.
Uit deze akte vernam Aurélien niets nieuws, al
leen de bevestiging van het gerucht, dat Filip Dor
melles te Miramont-la-Montagne was geboren en
dat zijn vader bosch wachter was. Daar had hq niet
veel aan.
Hij schoof het register naar de secretaris terug.
Zijt gij reeds lang liier in de gemeente, mijnheer
vroeg Aurélien.
Dat wordt met Paschen al twee-en-dertig jaar,
mijnheer, antwoordde de oude man met zekeren trots.
Gij kunt twee-en-dertig jaar registers blad voor blad,
nazien zonder dat ge een woord zult vinden, dat
niet door mjj geschreven is
Dat is prijzenswaardig. Weet u ook, mijnheer,
of de bosch wachter Dormelles, tijdens hij hier was,
uog andere had dan dien Filip?
Neen, mijnheer, in deze gemeente zjjn verder geen
kinderen van hem geboren. Wanneer ge u daarvan
wilt overtuigen, dan behoeft ge slechts de uittrek
sels van de registers te raadplegen, die met de meeste
zorg en nauwkeurigheid zijn opgemaakt, dat durf
ik zeggen.
O! ik geloof u wel op uw woord.
De secretaris boog.
Dit is alles wat ik wilde weten, mijnheer, ver
volgde Aurélien, terwijl hij een twintig-francsstuk
op de tafel nederlegde. Voor uw moeite, ik dank u wel.
De secretaris deed hem uitgeleide tot aan de deur
en zeide nog:
Maar, mjjnheer, dat is volstrekt niet noodig, die
inlichtingen zijn kosteloos.
In de gang van het raadhuis ontmoette Aurélien
een heer, die van de straat was binnengekomen.
Zijn reisgenoot, de man uit de spoorwegcoupé, de
Amerikaan.
Zij wisselden een allesbehalve vriendschappelgken
blik.
De man trad het kantoor van den secretaris binnen.
Wat duivel, zit die broeder Jonathan mij dan overal
op de hielen, mompelde Aurélien.
In plaats van heen te gaan, bleef hij, door nieuws
gierigheid gedreven, in de gang en begon in scbyu