Weekblad voor LANGEDIJK en Omstreken
N... 48.
Zondag 26 November 1899.
8e Jaargang.
J. EL KEIZER.
Nieuwstijdingen.
Feuilleton.
WREED GESCHEIDEN.
NIEUWE
LAIGEDIJKER COURAST.
Deze courant verschijnt eiken Zaterdagnamiddag.
ABONNEMENTSPRIJS
voor Noordscharwoüde, Oudkarspel, Züidscharwoude en Br. op Langedijk
per drie maanden 50 ct., franco p. post 6 O ct.
UITGEVER:
BUREEL:
Akoordscliarwoude.
PRIJS DER ADYERTENTIËN:
Van 15 regels 30 ct-, elke regel meer ct.
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
Brieven rechtstreeks aan den Uitgever.
»u dit nummer behoort een
bijvoegsel,
Weere, gemeente Winkel. Tot molen-
meester van den Weerepolder onder Winkel is
Maandag 20 November in de vergadering van
stemgerechtigde Ingelanden, gehouden bij W.
Kooiman in de Weere, herkozen de heerJ. Kis-
temaker te Winkel.
Winkel. Door stemgerechtigde Ingelan
den van den Ooster Polder onder Winkel en
Nieuwe Niedorp is den 22e November herkozen
als Hoofd Ingeland der Niedorper Kogge Strijk
molens de Heer J. Koomen Hz. en als Molen-
meester van den Ooster-polder de Heer P. Strij -
ker, beiden te Winkel.
De heer F. Boekestein te Lutjewinkel,
die sedert eenigen tijd zijn smederij met acety-
leengas verlicht heeft thans een toestel vervaar
digd, waarmede hij een keurige verlichting in
zijn woonvertrek aanbrengt, gelijk staande met
de lichtsterkte van 25 kaarsen, doch die naar
verkiezing sterker en zwakker kan gemaakt wor
den. De gashouder heeft een plaats noodig niet
grooter dan 125 kubieke decimeters en kan in
elk hoekje, in een kast en ook op zolder geplaatst
worden. Door een buis of slang wordt het naar
den brander geleid. Deze heeft den vorm van
een V en in het midden van ieder schuin naar
boven gaand deel een gaatje, waaruit het gas
kan stroomen. De brander is bevestigd op een
dekseltje, dat op de peer van iedere lamp, waar
van men de brander heeft weggenomen, kan ge
plaatst worden. Wordt het kraantje geopend en
een brandende lucifer bij den brander gehouden,
dan ontbrandt het uit de gaatjes stroomende gas,
vormt twee lichtbundeltjes, die elkaar in het mid
den boven de Y ontmoeten en daar een vlam
metje vormen ter grootte van een gulden. Een flink
ruim vertrek wordt er geheel door verlicht. Het
licht is zeer helder en zacht en heeft een witte kleur.
De heer Boekestein geeft de verzekering dat de ver
lichting volgens de door hem gebruikte constructie
niet het minste gevaar oplevert en niet meer zal
kosten, dan de verlichting met petroleum, mis
schien minder. Op de brander is geen glas, de
vlam is geheel bloot en onbeweeglijk, zoodat een
luchtstroom tocht bijvoorbeeld, er geen invloed
35.)
Vaarwel, helaas, zeide Bernard, terwql hq de hand
van zijn broeder lang in de zijne hield. Dus kan
niets u terughouden
Neen.
Gjj vertrekt?
Ik vertrek.
Bernard liet eensklaps zqn hand los.
Maar hoe zult ge vertrekken?
Robert keek zijn broeder aan, verwonderd over
de opgewondenheid, die zich plotseling op diens ge
laat afteekende.
Wel, zooals ik gekomen ben, antwoordde hij.
Maak u niet bezorgd, ik zal mjjn weg wel terug
vinden en ongehindeid weer buiten komen.
Dus langs de dienstbodentrap, door den tuin,
over het hek.
Wat doet dat er toe? Daar straks in den voor
avond heeft niemand mq gezien, des te minder ge
vaar loop ik, nu het bijna nacht is.
Bernard leunde met bevende hand op den schou
der van Robert en zeide
Zie mq aan.
Nu ja> g\j zqt koortsachtig, opgewonden
Het is nu niet langer de schuldige, de lafaard,
dien ge voor u hebt, Robert, maar een geheel an
der man, een man die zqn plichten kent en die
zal volbrengen.
Wat bedoelt ge?
Het is met opgeheven hoofd en door de groote
deur, leunend op den arm van zqn broeder, dat Ro
bert Duhesme dit huis verlaten zal, maar vooraf
zal ik de vestibule van mijn huis schoonvegen, die,
naar ge mq hebt gezegd, door politiebeambten wordt
bewaakt.
Hq drukte krachtig op den knop van een elec-
trische bel.
Waartoe? zeide Robert.
op heeft. Wat we er van gezien hebben
kan in elk vertrek geplaatst worden on is nog
wel niet fijn afgewerkt, doch dat kan ieder, die
het licht zich wil aanschaffen, naar eigen ver
kiezing regelen. De prijzen zullen zich natuurlijk
regelen naar de versieringen, die men wenscht
aan te brengen. Een goede toekomst durven we
dit gas voorspellen en we twijfelen niet, of het
zal de petroleum als lichtbron verdringen. Als
het daarvan vooreerst den prijs maar eens wat
omlaag doet gaan, dan bezorgt ten minste aan
menigeen reeds een aangename velichting.
Sint Pankras. De gemeenteraad alhier
heeft in zijne vergadering van Maandag 1.1. be
sloten eene collecte langs de huizen te houden
voor de Transvaal.
Het Transvaal-comité zal bestaan uit de 7
leden van den gemeenteraad, die in vereeniging
met 7 ingezetenen der gemeente gelden zullen
inzamelen.
Tot Voorzitter van den Ooster Polder is
herkozen de Heer J. Koomen Hz. te Winkel
en tof molenmeester do Heer P. Strijker, mede
aldaar.
Loterijen
Minister Cort Van der Linden erkent in zijn
memorie van antwoord op het sectieverslag der
Tweede Kamer omtrent het onderzoek der be
grooting van Justitie, dat er behoefte bestaat aan
strenge voorschriften aangaande loterijen, en dat
de bevoegdheid der gemeentebesturen, ontleend
aan de wet van 22 Juli 1814, geheel onvoldoende
is. Waar bleek dat de ambtenaren en beambten,
ressorteerende onder het departement van Justitie,
zich leenden tot optreden als controle-commissa
rissen van dergelijke loterijen, is zulks nauwkeurig
onderzocht en den betrokken personen het laak
bare hunner handelingen onder het oog gebracht.
Ook de loterij, gehouden onder den naam van
Ned. Geldloterij ter herinnering aan de kronings
feesten, heeft de aandacht van den minister ge
trokken, terwijl te dien aanzien de noodige maat
regelen genomen zijn. Bij de samenstelling van
de novelle op het strafrecht heeft de minister
eene regeling getroffen.
Daar zijn de konijnen baas!
Te Hilvarenbeek (Noord-Brabant) wordt dit
jaar zeer geklaagd over de groote menigte konij
nen. Niet zelden ziet men troepen van 20 a 30
bij elkaar. Ongestoorde voortteling en aanplanting
Bernard luisterde niet naar hem, maar liep met
groote stappen de kamer op en neer, terwijl hij het
grqze hootd schudde en eenige onverstaanbare klan
ken mompelde.
Robert herhaalde
Waartoe? Alle ophelderingen omtrent mq zijn
onnoodig, want ik vertrek en tusschen ons is alles
reeds volkomen opgehelderd. Bovendien zou het
voor mij gevaarlijk kunnen worden wanneer die
Bernard liet hem niet aan het woord en riep:
Ik wil het!
Zqn broeder begreep, dat hq zich vruchteloos
tegen deze wilskracht zou verzetten, die als uit
een langdurige verdooving ontwaakte hq zweeg en
boog het hoofd ten teeken van onderwerping.
Bernard werd ongeduldig dat de bediende nog
niet kwam, hij keerde naar de electrische bel terug
en drukte een minuut achtereen met alle kracht
op den knop.
Een bediende snelde toe en bleef met hoogrood
gelaat en verwonderden blik op den drempel staan.
Bernard De Prabert zag hem zoo bevelend aan,
dat hij er geheel van ontsteld was en bijna niet
binnen durfde komen.
Zeg aan mevrouw De Prabert dat ik haar moet
spreken, ik wacht haar hier.
De bediende boog en verwqderde zich snel, ter
wql zijn gelaat en zqn houding de hoogste verba
zing uitdrukten. Dit was een ommekeer in alle ge
woonten van het huis, bqna een omwenteling. Mijn
heer Bernard, altqd zoo zachtzinnig, zoo gemoede
lijk, zoo meegaande, gaf bevelen en nog wel op zulk
een toon!
Hij kwam weldra terug, eenigszins verlegen met
het antwoord dat hij bracht, maar tegelijk nieuws
gierig nanr de wijze, waarop dit antwoord zou wor
den opgenomen en wat er dan verder gebeuren zou.
Mevrouvf laat zeggen aan mqnheer, dat zq zeer
vermoeid is en juist op het punt stond zich naar
haar kamer te begeven. Indien mqnheer haar spre
ken moet en er zooveel haast bij is, wordt mijnheer
verzocht in het boudoir van mevrouw te komen.
Bernard strekte de armen uit, greep den knecht
aan beide schouders, schudde hem heftig en her
haalde met een stem die beefde van toorn:
van jong masthout schjjnen de voornaamste oor
zaak te zjjn. De landbouw lijdt daardoor groote
schadehet wintervoer gaat verloren, zoodat ver
scheidene hoeven vooral die, waarvan de
landerijen in de nabijheid van mastbosschen ge
legen zijn geen huurders vinden.
Vele gehuchten, welke vroeger in bloeienden
staat verkeerden, zijn thans ontvolkt.
Om te voorkomen, dat de melk aanbrandt,
kan men een zeer eenvoudig middel toepassen.
Nooit moet men de melk op 't vuur of het toe
stel zetten in een vaatwerk, dat volkomen droog
is. In pan of pot, gewoonlijk gebruikt om melk
te koken, moet men steeks water hebben staan,
dat men natuurlijk wegdoet voor men de melk
er in giet. Ook is het voldoende het vaatwerk
voor het koken eenvoudig met water om te spoelen.
Een burgemeester voor de Rechtbank.
Voor de arrondissements-rechtbank te Maas
tricht stond Dinsdag terecht de burgemeester
der gemeente Mesch, beschuldigd van ter gele
genheid van de kermis aldaar, staangeld te heb
ben laten innen, wetende dat dit niet verschul
digd was.
Het O. M., hoewel toegevende dat de inning
door beklaagde niet was geschied om zich te
bevoordeelen, moest toch gevangenisstrrf requi-
ren. De eisch strekte tot schuldigverklaring aan
knevelarij en veroordeeling tot een week gevan
genisstraf.
De pest!
In de gehouden vergadering van den Genees
kundigen Raad voor Noord-Holland deelde de
voorzitter dr. J. P. Dozy, mede, dat te IJmui-
den, Helder, Vlieland en Hansweert streng
gelet wordt op de schepen komende van besmette
De noodige maatregelen voor eventueele ge
vallen zijn te IJmuiden genomen; er zijn barak
ken geschikt voor 16 lijders en mochten er pa
tiënten komen, dan hebben Broeders De Deo uit
Haarlem zich tot verpleging bereid verklaard.
De burgemeester zal onderwijl doen wat hij kan
om de ratten te verdelgen, terwijl voor het
dooden dezer dieren aan boord der schepen wordt
zorg gedragen. Pogingen zijn ook gedaan om het
serum te krijgen.
Sterk dringt dr. Dozy, er op aan dat ieder in
zijn kring alles zal doen om de gevaarlijke ver
spreiders van de pest (ratten en muizen) te ver-
Zeg aan mevrouw De Prabert, dat ik haar spre
ken wil, onmiddellqk, hier!
Tegelijkertijd ontving de knecht een stoot, dat
hij de deur uittuimelde. Hij snelde weg, geheel
ontsteld door deze ruwe bejegening en mompelde,
terwql hij de trap afging:
Groote hemel, wat is er toch aan de hand?
Gedurende de vqf minuten, die op het heengaan
van den bediende volgden, werd er geen woord tus
schen de twee broeders gewisseld Bernard liep we
der met groote stappen de kamer op en neer, Ro
bert zat bq de tafel en sloeg zqn bewegingen met
bezorgden blik gade.
Het ruischen van een zqden japon werd in de gang
gehoord, de deur werd door een zenuwachtige hand
geopend en mevrouw De Prabert trad binnen.
Wat beteekent dat, Bernard riep Felicienne reeds
op den drempel uit. De bediende heeft ons geheel
doen ontstellen door ons mee te deelen, in welk
een staat van opgewondenheid gij verkeert. Gevoelt
ge u niet wel? Wat is er gebeurd? Ik bid u, zeg
het mq.
Bernard naderde zijn vrouw en plaatste zich recht
voor haar, terwijl hq haar strak aanzag.
Er gebeuren hier ernstige dingen, mevrouw, ant
woordde hij op dreigenden toon. Ik heb u een op
heldering te vragen.
Mqn hemel, op welk een toon zegt ge dat
Eensklaps voegde zq er bij
Maar gq zqt niet alleen.
Deze woorden werden uitgelokt door een bewe
ging, die Robert Duhesme had gemaakt.
Bij het binnentreden van mevrouw De Prabert
had hij eensklaps een geweldige ontroering in zich
voelen opkomen. De stem van de vrouw zjjns broe
ders deed hem sidderen en hij staarde onafgewend
naar het gelaat en de blonde haren der schoone
Felicienne, die nog altqd jong was, zij het dan ook
een kunstmatige jeugd, doch dit was niet met een
oogopslag te zien, want op eenigen afstand en in
het kunstlicht zag zq er nog evenzoo uit als in haar
beste jaren.
Robert deed eenige schreden naar voren om haar
beter te kunnen zien en dit had eerst de aandacht
der dame op hem gevestigd.
delgen, terwijl plannen worden beraamd om ook
in ons land het serum te bereiden.
Lepra (melaatschheid) in Nederland.
Het door de inspecteurs foor het geneeskundig
staatstoezicht ingesteld onderzoek naar het voor
komen van lepra hier te lande, heeft aan het
licht gebracht, dat het aantal lepralijders in Ne-
derlanp op ongeveer 20 mag worden bepaald en
dat deze patiënten geen aanleiding tot besmetting
schijnen te geven.
De inspecteursvergadering achtte het dan ook
niet noodig de lepra op te nemen onder de be
smettelijke ziekten, waarop de wet van 4 Dec.
1872 van toepassing is. Wel was zij van mee
ning, dat alle in Nederland voorkomende geval
len moeten worden aangegeven en dat de ver
pleging van lepralijders van rijkswege dient te
geschieden in geval van verwaarloozing, onvol
doende verpleging of armoede der patiënten.
Den geneeskundigen inspecteurs is naar aan
leiding daarvan verzocht, de geneeskundigen in
hun inspectie te herinneren aan het voorschrift
van art. 6 der wet van 1 Juni 1865.
Naar aanleiding van het advies, dat de ver
pleging der lepralijders van rijkswege dient te
geschieden ingeval van verwaarloozing, onvol
doende verpleging of armoede der patiënten, zijn
de inspecteurs uitgenoodigd, spoedig een uitge
werkt voorstel met begrooting van kosten in te
zenden.
Vergunning!
Op 31 December 1898 waren hier te lande
24,473 inrichtingen, waar krachtens vergunning
sterke ilrank in het klein werd verkocht, dat is
112 minder dan een jaar te voren. In 1882 het
eerste volle jaar, waarin de wet werd toegepast,
waren er nog 33,287, zoodat in 16 jaren 8814
of ruim een vierde deel zijn verdwenen.
In 1882 vond men hier te lande nog 1 drank
gelegenheid voor elke 125 inwonersthans is de
verhouding gedaald tot 1 op de 204.
Noord-Brabant heeft nog altijd het ongunstig
ste cijfer, 1 op de 133 inwoners (in 1882 was
het 1 op 112). In de andere provinciën is het
belangrijk beter gesteld. De meeste bezitten op
ongeveer 200 ingezetenen één „localiteit". Aan
merkelijk minder drankhuizen waren in Utrecht
(1 op 220), Zuid-Holland (1 op 240) en Noord-
Holland (1 op 260).
In Amsterdam was het 1 op de 340, in Rot
terdam 1 op 315, in Den Haag en Haarlem 1
Bernard antwoordde
Neen, ik ben niet alleen, mijn broeder is hier,
mijn broeder Robert Duhesme, en over hem wilde
ik u spreken.
Terwql hq' deze woorden sprak, ging hq een paar
schreden terug, zoodat zqn broeder en zqn vrouw
recht tegenover elkaar stonden.
Robert en Felicienne zagen elkaar aah, terwql
het volle licht op beider gelaat viel.
De woorden van haar echtgenoot en vooral de
dreigende toon waarop die woorden gesproken wer
den, hadden mevrouw De Prabert een kreet van
verbazing en schrik doen slaken, maar toen zq zich
zoo plotseling tegenover den moordenaar van Mira-
mont-la-Montagne, den ontsnapten galeiboef van
Cayenne bevond, toen zq zijn blik ontmoette, greep
een geheimzinnige, verbijsterende ontzetting haar
aan, haar gelaat was akelig verwrongen, zq werd
doodsbleek, onder het kleursel dat haar wangen
bedekte, en een siddering voer door al haaar leden.
Zq boog het hoofd, vouwde de handen als een
smeekelinge en eensklaps viel zq op den grond neer,
terwijl haar lippen nauw hoorbaar stamelden
Genade 1 Genade 1
Daarna verroerde zq zich niet meer, zq lag be
wusteloos.
Helaas, zeide Bernard, altijd die bewusteloosheid,
altijd die aantallen van zenuwen 1 Wat moet ik nu
nog zeggen, wat moet ik doen Ziedaar, Robert,
het geheim van mijn lafheid en zwakheid.
Hij boog zich over zqn vrouw en nam haar op
om haar naar haar kamer te dragen, zooals hq reeds
zoo dikwijls had gedaan.
Robert Duhesme was onbeweeglqk blijven staan,
als verlamd van schrik. Het klamme zweet bevoch
tigde zijn gelaat, het schemerde hem voor de oogen,
zjjn bloed bruiste onstuimig door zqn aderen en
zijn hart klopte bqna hoorbaar.
Eensklaps sprong hq op, snelde naar Bernard,
die juist met Felicienne in de armen de kamer
wilde verlaten en greep hem bij den arm.
Die vrouw, vroeg hij met klanklooze stem, is dat
uw vrouw, Bernard
Ja.
De moeder van uw zoon?
