No. 8
Woen«dag 28 Januari 1920
29e Jaargang
O© M U L O - School
Feuilleton,
lit ImIi iiskt tm Iiekwald.
V ergaderingen.
LAEEDUklR mum
WITTE3BR.0 OD|K,A AR TEN
Vlopr Üe 32e periode zullen gelden .als! Witte-
iHiopdltagrten A an Vu llingskparten vtar Witte-
brtoioid en D-agbroodkaarten
Vppr het 125e tijdyak vim 1 Februari tot en
met 9 Februari de grpen gekleurde;
{Vppr het 126e tijdvak' vap 10 Februari tlo.t en
taet 18 Februari de rpjod gekleurde
Vpprjhet ,127e tijdvak Van 19 Februari bot en
met 27 Februari de ztwjapt gekleurde
Vpjor het 128e tijdv'ak ya|n 28 Februari tot en
met 7 Maart de paars gekleurde.
Deze kagrten hebben een igelen ondergrond
Zuidsdhaxwoude 28 J,apuari 1920.
De burgemeester via® Zuldischarwbiude
VAN SPENGLER.
BROODjKAARTEN
De Buurmeester der gemeente Zuidiriha.rWbPdë
möialkt bekend dat de brppidkaarten 125 tot en
fciet 128 week vkn het Gemeentehuis; mpeten
gouden afgehaald tolgVRIJDAG 30 JANUARI
DES NAMIDDAGS VAN 2—5 UUR
De Burgemeester v|ao Zuidséharwioude
VANl SPENGLER
Djojor uitgebreide vierslagen fcïjlnj onze lezeris
reeds pp de hppgte gesteld vlan het streven Rolt het
stichten v|ap een Schppl vopr Meer Uitgebreid;
Lager Onderwijs.
Dppr de drie gemeentebesturen. Zuidseharwou-
de. Noordscharwoude en Oudkarspel z|op het plan
pndempmen worden en. naar het zich liet aanzien/
de algemeene geest deed de bésité véiWaichtiegén
koesteren. zép binnen afzienb^ren tijd deze school
een der meest nuttige stichtingen aijhl
opgericht.
I Nu doet zich een eigenaardig geval' vopr. Geen,
der leden vja® den Ragd der drie gemeentep:
Verklaprde zich tegen de stichting Zelfs werd de
indruk gevestigd, dat alleen in; pjpenbpre raads
vergadering het besluit pjog diende te worden ge-
namen pim de zaak officieel' te beslechten, maar
toich. de stichting wap verzekerd n iemand
twijfelde eraan.
i En hoé is het nu gelppjpen? In de laatste ge-
cjoin'bineerde vér!g|alderi®ig der drie gemeentóbéstiur
ren heeft mén zich halsstarrig Vast' ge
houden apn het instellen van een onderzoek1 naar
het, aantal kinderen. dat eventipeel de schopl zal
i NVl"~* j
Tben een half uur Ip-ter het rijtuig dat Hpich-
wald en Bpris naar het station moest brengen
vbpr de slotpoort stil hield.' en Spscha, die. maaj'
een paar uur later zlou vértrekkfen. afscheid van
cellus Hpichwald nam en hem npgmaals met
warmen handdruk dankte v|opr alles wat hij!
vppir haar had gedaan, ham zijl de gelegenheid'
waar. ppi hem haastig tpe te fluisteren;
!0(o(m 'blijf Diet te l|cwijg| W6jgt
-- Woarplm Natuurlijk niet'llanger dan vpl-
strekt nppdig is zeide 'Hochwald.
lieVer Phi' Öigrid. Haar karak-
y°ICJh 34 mopit lieel' beDimnelijfkf is <£'e-
weest. is in den laats ten tijld ppimtistaanbjaar -<re-
en ik' geloof dat zij Iris daarmede vree-
se rijp kwelt.
- Ma,ar Iris is zpp- zacht v(an natuur dat zij
net, nood bot een bbitsimg tusschen hen zal la
ten komen.— aptwoordlde Hpchawld nadenkend
iWk; ^|a't|u'ur^j!li niet- Sogrid rnaalkt hiervan
gebruik om zpo te zeggen Iris te .trappen
antwppirdde Sapcha driftig:
■N'u diagrloe zijn er dan tpch drie nop|dig; de
een die het d|oet. de ander, die het zich laat wel1-
gevallen en de derde die het tpéfyti En daar ben
«e min niet naar zeide de vforst half
tacebnd. miaar tpieh een weinig ppgerust.,
m\7 wanneer u weg is De hemel is hppg
e» de Gzaar is vfer (ke/gt ibij! pps een i^reekWoord,
Nu Bioris bén je éindelijfcéklpar riep. Hij:
f neei die zich juist in .het vbprppxtiaal
aua tw 'De trein wacht namelijk niet pjp
tv ;a' 13 ZD|° een vhp rijk eigenaardigheden!
s vpprwiaarts. Adieu aan allen, tot weerziens!
zpl,rieUiolis een keel burgerlijke kus. vergö-
A ^vaarwel gjrtoet onzen jppgén vfopr mij!
ntaff Slaj ®|dieU, 'SigHi!d- En U waarde
huisgeuoDpteifri^ de mF& °P< Vt00r V™W en
nwL' G,O|0ldi 11 k'tn zich op! mijl vprlhten^ Maar
du dat u weg komt het is hpog tijd
sprak de prpfesaor b,aa.stend.
^gt u vPional v|oo,r mJijh vrouw fllmis-
e hij hem top. Ho,ud haag een beetje ge-
bezoekcn, En waarjolm? Omdat men, inteende zonder
eenigen waarbprg geen uftgavén te mjogen votee -
ren ten laste vjan de gemeente en onomwonden
werd gezegd dat lOgn die uitgave®' vbor elke
gemeente f1000.- per j,aar - moesten bijbeta
len zij die van een dergtelijfcfe (neutrale) schpol
met gediend waren.
Over dit punt 'zullen Wij' het1 echter
niet hebben. Wij zullen allen in den vpirtoi Van
belasting bijbetalen in de enpibme sommen, die
aan pnde rw ijz erss al a riss en dplor het Rij(k! wprden
veroped. Maar w'athet -meeste klemt allereerst
rich als vraag' aan |ohs opdringt is' de gedachte
wagrtoe deze Sschopl zbozeer gewenecht wordt
W;ant daaroiVér "was men het algemeen eens. Men
was en is er v|an dpprdnomgen. dat de Sdhool er
mioet kpmen. en nu is het Wel' onbegrijpelijk dat
Wagr die wenselh wjopdt uitgésprplklen. de vfopr-
standers zioh zelf beperkende 'bepalingen in den
weg legden. !bezprgd als toeh Wjaö vjolor de finan
ciën der gemeelnte. "wier belangen men wil vto|or-
stajan en bevpirdereh' Maar zijn de belangen Van
de gemeente alleen gediend, wannéér mén én
kele guldens vbpr haar uitspaart tStaat niet liet
zedelijk en vérstanJelijk ,peil hager leden hopger?
Heelt men gieen tijd en gelegenheid génoég gé-
had om 'z'icJh vjóor te béreiden eni het plan. heb
stichten van meergénpemde Schppl' te blesitudeerén
en vian alle kanten te bekijken Waar blijft het
zedelijk besef tp.t, handelen wanneer mten zich la,at
muilbanden dppr het publiek pppdeel. zonder dat
de kluisters npg wppden aangelegd;? Eerst kin
deren en dan de Sphppl. Zopi w,ajsi de redeneering
v(an enkelen en thans is deze zaak in handen
van het publiek gegeven. Alëpff de 'kinderen er
alreeds niet. zijn. Wanneer Wij evfen Verder willen
zien. dan mppten wij onze opgen niet sluiten vjopr
de donkere wptlkèn. die aaui den hbrizpn zich als
een dreigende imJassla, samenpakken. D'e handel
ligt in boeien. De tijden waarin wij levfen Voor
spellen pns een Onzekere toehjolmst Ons bestaan
wprdt meer dan. ppit bedreigd, eene uajlatensdliap
Van den gezegenden( tijd dien wij ajchter den
rug hebben. De tijd vjaJn vermaken is vpprbij
Weiken denken en leeren zial thjans' pns levbn moé
ten uitmakten. En .Wanneer wij onze kinderen
hebben nagelaten ide vereisichte kennis en
ontwikkeling^ waarvpor wij ouders hen in staat
stelden die te vergaren dja|n zullen zij' het' winr
nen vpn hen die 'méenen met de nagelaten erfenis;
alleen t leven dpor te kunnen Mjaiar 't leven zal pns
opeis'chen. Het zaf vp(n pnis vbrderen dat wij ppk
zeischap wil ,u Ziet u mijh sclhppnzuater is
zeer nervéus en kwelt mijh vrpuw daar dikwijls
mede maar wanneer u er bij is zgl zijl zic'h wel
m acht nemen.
Laat dat maar aan mij! pjvjer stelde de
professor hem gerust. Na deze owppden rolde het
rijtuig weg;. His stymd in het pprtaaf en wist
niet wa,arp|m het hart haar ppeens zopi zwaar
werd
Ivpm mevrouw riep, de pnofesspr ha,ar toe
doet u mij nu afs u belieft een gienpegen en kijk#
u, niet zop zwaarmoedigUw echtgenoot hliift
ïUiiiiers niel lang* weg?
Dla'o weet ik da;t weet ik liet is jojojk al
te dv,aias trachtte His te schtertsen Maar
ik kan or niets aan dpen pjrpfessor het is mij
zpp, droef te móeJe. i
Nu ja, knikte de prpfasepr niet een v'eel1-
beteeKf.uenci gl?n lachje De eerste sfchëiding
i-.et wa,arf
--- Ja maar cat kian het iniet' Zijn Misistehjien is
•Matellus 'irt,ij.enaipnd alweer terug heeft
h.j n gezegd waarok hij vprtrekt
De pre lesser snoot zijn neus 'mét een waar ta
fel, aken van een rppd zijden zafelpek.
Dat wii zeggen, de vfopst heeft er mij een
klem beetje vlaft- verteld. Nu ik zpu 'mij al siterk
gpprd geld Was; En w|a|nmeer het opk! iets o-af
imneten vergissen wianneer die reis geen wé,gvé.
ik had h aar laten lpppem!
Magr proiessp,r riep His vierbpasd
Ja u als; een verlstpjkt en puverbéterlij'k vrijgpzel
Dat 'bén ik glimlachte de kleine géleerde.
Mevipjü w Chrysppras die .bij' Saacha intusschen
4iia,a(r liajt üiad uitjgesiljoirt. Ikfwajin njader Iris ikj
gélopf dat ik weder migrlajine 'krijg. Ziulké ge-
moedaa,apdoeninjgen_ zijn vérgift vppr mij. Ik zal
daarom Wat stil gaan liggen Saödlia's
afscheid z;al mij wel rust gpvén. Laat je boven
'de tafel dekken?
Natuurlijk. WppUeer je dat wilt! zeide
Irrn Ik zial Sia|scha dan zelf mét het rijtuig)
naa!r het station brengen trie gaaf er mee?
Ik zotu Sas'cha nu reedis gpeden dag willen
zeggen viel Sigrid haajr in de rede Ik Voel'
mij vandaag veel beter, ma,ar ik gelppf dat een
paa;r uur Volkomen rust in de oppen lucht alleen
mij goed zullen doen.
En een flink plak Slaag! er bij zpu Fudh-
sm zeggen zeide Sias'cilia Pp gedempten toion maar
tioda zoo duidelijk, djat zpjowei Iris als Sfpgidi
het ikpnden verstaan.
-weten het geld te 'béheereh pns nagelaten 'wannéér
de fortuin ons in dézen gunstig 'i|s Wij' ouders hebben-
hen daartoe vjopr te bereiden e® niet angstvallig
pns af te vragen, in verband niét die hpoige taak
af het offer opk te gnop.t is dat de Geméente moet
brehgén. Dat kapitaal geeft dubbtele rente Met
Woekerwinst zal wp-rden teruggegéVen. waf thans
ajan opzé kinderen vp,or hunne ontfwikkélin'g wordt
uitgegevén. En het mjopt ons opfc' noig wel iets
waard zijn. Wanneer er later kan- gésprpiken wbir-
deD van een dankbaar nagéslaicht. In den dagelijk-
schen tredimplenplas dien mén gagt is mén zog
licht geneigd den deur te vjofgen. zpnder te letten
bp de teekenen der tijden. En waarschuwend
wondt de vinger opgeheven! "Gedenk de dagen
uwer jongelingschap Vopr de ouders v^lt 'hier
een dure plicht te vervullen'. Zij hebben te zorgen
vjolor zóóver de middelen diaarto.e aanWezig' z|n.
dat bun kinderen gepunteerd zijn tegen de slagen
die als gevplg Van de 'maatschapppelijkfe béraering
pok dan 't economisch leven kunnen wtorden toe
gebracht.
'top gij den vlrede wilt rust u 'ten strijd! En het
Meer Uitgebreid Lager Onderwijs mjoet wprden
'beschoiuwd alis een algemeene vpprbereiding tpt
een gippfe verscheidenheid vain maatBc'happpelijk'e
betrekking, beroep pf dienst Hét betreft hier de
vlorminlg, vlan die tglfijkë burgers. Welke het La
ger Onderwijs te bf|Ven. nagr algem'eene kennis
beschaving en vborbereidrng vppr de onderschei-
dene bedrijven der nijvere mJajatschappïjl tracht
"Nijvpre Miaatedhapp'pij" niet enkel' in hare
richting' pp liamdbbuw. fabriekvjlijt of handel maar
in den meest uitgehreiiden zin genjolmen Is het'
dapgbij blijkbaar o,m kennis der tegenwoordige
Wereld en pta tpepaasinjg; op: ecpjnpmteche en teèh-
nische diensten te dpen. r
"Wanneer ge vjopr uw Khd dit onderwijs
Wenscht en njoodziakelijk' acht. olm' het toegerust
met de nppdige kenp.is. den komenden strijd pim'
het bestaan lichter te maken, wainneer ,ge meent
dart het (uw plicht is' vpop :uw kjind die verstandfe-
lijke ontwikkeling pp te eisChen. dat ge het dit
Onderwijs niet mopgt plnthpuden. wagrdoor het
algemeene kennis en beschaving pntvangt. dan
mogen wijv,an u verWjaöhten. dat ge U VOOR 5
FEBRUARI ZULT WENDEN TOT DE SE
CRETARIE UWER GEMEENTE OM UW
KIND ALS LEERLING(E) DER SCHOOL
VOOR M U L O OP TE GEVEN
Verder verwijzen wij' naar het verspreide ,rap-
ppirt.
Dónderdagavppd jl. werd een Vergadering ge
houden ten lokiale Va|n den heer Bakkum te N pprdi
sclharwpude. uitgeschreven dpor de R K Arbei-
derscrrganiSatie. 'waar de heer Vas Dias vpor-
zitter van den Raad van Arbeid te Alkmaar als
spreker optrad met het onderwerp de:
INVALIDITEITSWET
De voorzitter, de heer Tessetaar heette dén
spreker, de aanwezigen en de Pers hartelijk wel
kom en opende de vergadering met den Chnstelij-
Jken giipet. waarna het Wppru gegeven werd a,an
De laatste ihaalde er de Sdhptuders p.vér pp
nam mantel en paias(ol v|au den standard en
wandelde het piahk in Iris met jSoscha en me-
Vrouw Ohryeppiras gjngen Weer naar bloiven terwijl
de professor de bibliotfieek) opzodit.
Wanneer de luidjes nu maar ppenlijk' wilden
zeggen wat er aan de hand is Spr.ajk hij' binnens
mpnds. Wat heeft nu die schop,ne knorrige
Sigrid. tegen die liev;e vppstiin;? Waarom moet
ik mij het hoofd breken om daf uit te vfLssclheu
Enfin we zullen op onze hoede zijn Aardige
lui die Hpcihwiafis. Waarom zij1 echter die Yankee
idpiclhter nareizen blijft mij een raiadseL Die hebben
he toch' niet npodig Hmi hm
Er waren echter nog geen vijf minuten verlpo-
pen pf de professor had rij zijn boeken de wereld
vjergieten. maar ty# piet geheel hetgeen mén hém'
had Opgedragen.
Een paar- u,ur later vertrjofk) ppk SaScha onder
(éen vtoed v,ain tr,ainen barer mjopder. die nu eerst
begp® te begrijpen, wat zij in haar dpichter bézat
Wier leelijk uiterlijk haar dagelijks een d|o|orn in
(het ppigi w;as. En toen de trein reeds in gang- was
-riep ;zij hajar met den 'zakdpek wuivénd nog; toe:
j Sa&cha, Sascha de gpsaoe iipnd je gped
Tpen zij Vap het stafion naar huis terugkeerden
Verwonderde Iris er zich in stilte pver hoe Mar'-;
cellusi H .rhwald. die in afle dingen zpp degelijk'
Las. en elke oppervlakkigheid vermeed, zpp/n op-
pervlak'kige zuster kbn hebben. Wat zuilen de
l meiuehen er wel van zeggen dat was dé z'ede-
lijkér tohtenoer vjap haar leven, en wanneer liet
prcide Was geworden op de handen inplaats van
pp de vpeten te 'oppen, da,n Ihgd rij' het zeker opk
gedaan en wel alleen opidat iedereen het dééd
Dat 'bao.er en zpster zpovéel v|ap el'kander kpn-
den verschillen, dacht His 'bij1 zfclhzelve terwijl
zij k'iaar pa,arden den 'weg dppr het woud liet
'inslaap. En dat bracht haar pip het idee pm de
^érhopdipg tuaschen 'haap en Sigrid na te gaap.
Jfladden Zulke scherpe tegenstellingen zich ppk
tussdhen haa,r c-n haar zpster vpprgpdaan sedert
sedert zij Martellus leerde kenpen en hij haar
jzijn hapt ha/1 geschppkén.
Het was afhol' ep eens Iris p|gpep geopend wer
den. Het gehegle zppderlinge ikirenkemdé gedrag
vlan Sigrid tegenover haar was jalpezie
En zpp- pveiweldigd was zij dppr. dezen 'plot
selinge® schellen lichtstraal, dat zij de paarden
met een ruik in de teugels tp# stapp bracht en er
niete v;ap bemerkte.
Mfnap lieve Iris waapopu lipjuden wij hiep
Spreker begint met te zeggen, dat dppir hem'
in verschillende plaatsen is gesprokén, maar na
ailppp de vergadering pnv|oldaan uiteen ging
Mapr daar [kjan ik niets -aan id|oen. Ik weet nieti
wa-c 'men glraag zpp willep hppren. En omdat nu
te v|oppkppien. nopd ik' geeu rede maar laat uit de
■vergadering vragen steden, die dan dppr mij zul
len worden beantwoord. Hét is- dap opk mijn be-
dééling deze wet duidelijk vjopj- u te laten spre
ken, velen staap Vppr vraagppnten. die zij niet
'kunnen piplosisenendfiapojmjis mijn bedoeling deze:
Een_ ieaer \r.aagt'wat hij wii en daara-ap'
zul ik mijn beacnppwipgé® vjajat kpppipen. zopdat
tpl-'tb.®en i-appeepgieschakeld geneel wpaldlt gevpprnd
V ij zuilen v-ap dezen avppdl gieen gewpon van
pns gewend verslag geven miaar de vragen en anti
woprden behandelen .zppials ze zijn gesteld en
gegeven.
VRAAG: Wanneer ïemapd invjalide wordt na
o Deceriber en ppg geen 150 preamies zijn betaald
ka® hij dan rente gpan trekken
ANTWOORDWanneer ieméhd ppgjenopren
is in de Wet dan is hij ppk verzekerd volgens die
"Wet; wanpeer ièmapid invfalide wppdt en nog
geen 150 premies 'zijn bétiapld. heeft hij op daf
tOic.genbJik geen recht op uitkeering; alleen wan
neer 150 regens geplajkt zijn kap uitkeering ge
schieden. Bij pippcie v|ap den Mip/teter fs geweigerd
Pim personen die reeds mVJaffde zijn ih, d'e wef
Op 4e namen. Wanneer ieinppd binnen een jaar
na, zijn toetreding inv|a/tide wprdt valt hij buitep)
de verzekering, 'mlapr wpirtit hij ipvalide na een
jaar in de verzèkeripgj te zijp geweest, dan zal
'uitkeering' geda,ap wprden. »-
VRAAG: Wanpeer een arbeider 20 jaar in
dienst is geweest en «Lappa patrppn wördt en
vispr wien al dien tijd premjies -zijn gestort, zijn
dan -de geiden weg?
ANTWOORD: Wapneer iemppd éénmaal in
de verzekering' is blijft hij erin ppk wappeer hijl
patroon wprdtzekér hij kan plok de verezkering;
vér vallen dppn vepklar en. Wanneer iemand 15
jaar is en daarpai patpo|op wordt en vjoor he'mi
25 jaar aan premies te betaald 'zpp het een on-!
billijke regeling zijp. dp# de gelden zop-den vérs
v,allen. Mep kpp -de verzekering vervallen doen
verklaren tot pa 6 maanden v|ap het tijdstip
midden ip het wpp;d stiL Wa# te er gébéurd?
riep mevrou-w Chrysppras.
-O niets antw-ojordde His en- lietj de
schimmels weder dioprdravfen Ik' w;as zoo, ip
gedachten verdiept Olga -daaryap m|a(ak(teu dfe
luiaards gebruik.
Iris w;as pog Steeds afis vjePblipjdj djoor het ip-
zidiit. dat zij Z|0p- plotseling- had geki'egep j
Dat zij Ppk nojg pooit pp die gedachte Wap
gekomen. Eu 'toch was daf heel natuurlijk daar
haar karakter evenmin als dat vpn H|o|dhiwpild heti
gevfoel 'v ,an jaloezie kende.
Een goed vertippwen kent -geen naijver pf ja-
'lpezie want w-aar dit gevpei nn het hart sluipt,
daar bestaat geen vpf vertrppwep. Naijver te
(kleingeestigheid en heeft iiaar pp-teitaa® pap vérs
schillende mpitievten te dapken. Of noemde men
Sigride' naijvér .béter pijd ppildpt zlij het misschie^
niet verdrpgen kppi. dpt HpdhwaLds hart haar
toebehpppde. Dpt was het nu wat His niet kpp'
onderscheiden. Maar nijd Dé pijd te een gfftigej
(plant, die in het hpte vjap graaf Erlenstein zes
ker niet wais gezppfd. ja erger npg liet te een'
diopdzonde Ent p-ch wapneer Sigrid naijvprig
pp haar Was o-mdat Marceiius Hpch'wald 'har-
had gekp-zen dap impest zij haar immers opk haar
gélu,k benijden?
O wat een gap we akelige gedadliten te midden
yjan den zppiiesdhijn en yan het rpiadlien van de
(eiken des wppds waar een frtech verkoelend zee
windje dJoor blies. En tiodh bleef happ een andere
pplosöing pvér yap het raadsel waarvoor Sigri4
hajar djopp haar zonderling gedrag steldé?
Olga, zpp je Sigrid piet kunnen bepraten
je naar Engeland te vérgezéllen zlopi keerde
zij 'ziejh tot haar schpppzpjster .wapt liet werd1
haiai* nu hee/ duidelijk, dat samenleving met haar
zuster ppder deze omstandigheden onmpgelijlk w;as
tof de wonde gplieel genezen wpa dopp oen onfeiL
bpaen heelmeester: de Tijid.
Beprpten riep mevirppw Chryséprap vern
wjonderd Liev)e Iris ik heb sedert gis te rep
niets anders gedaan Wapt de gedachte alleen te
ipbeten reizen nu, Sascha mij dppr de o venompe-,
ling v'an Marceiius ontnppien te. rnaalkt mij hee-
lemaal ziek. Ik' heb haar van morgen vroeg bijna
ojp de knieën gesmeekt maar je weet wei wat
een eigenwijs scmepeel het is. Vroeger toen jé Va
der nog leerde, durfde zij dat niet wie zou ge
dacht hebben dpt zij zap in ziehzeive gekeerd
én ongenaakbaar zbp, Wonden nu de vaste hand!
pntihreek't. die 'haar in tpppi' hield 1
