Nieuwsblad voor LANGEDIJK en Omstreken.
I
Zaterdag 8 Mei 1920.
29e Jaargang.
per 3 maanden f 1,00
J. H. KEIZER.
Revue van de week
Van alles en noij: ;wat
NO. 37. ilTINC. TKLEVHOOa St.
NIEUWE
LAIGËDIJKER COURANT.
Deze courant verschijnt eiken Woensdag-en Zaterdagavond.
ABONNEMENTSPRIJS
REDACTEUR-UITGEVER
BUREEL:
Noordseb&rwoude.
PR IJ 8 DER AjJS TERTEN TIEN:
Vsa 1—5 regels 75 ct., elke regel meer 15 et.
firoote letters of vignetten worden naar plaatsruimte j berekend.
Brieven rechtstreeks aan den Uitgever.
DIT KUIUtER BESTAAT UIT 2 BLADEN
EERSTE BLAD
4 Mei.
De ropit öp het alppel' pntibrekénde alarmisetn,
ongeluksprofeten, hadden ditmaal ijkel'ijke din
gen voprepeld van (waf 1 Mei -zou te aanschouwen
geven in N ederlandZij1 schakelden die veront
rustende proifetiën vast aian den Wrok, die neg
b'ij' Velen is overgebleven na. het eindigen van de
stalking in het havenbedrijf, ateopk aan de in
deze dagen op den vpprgrpnd tredende leuze van
socialisatie in de sociaal demodfiatïsche gelederen.
Dat de eindelijk getroffen schikking, welke het
havencpufliet thaps tpit het verleden dpet behopr
ren. niet in alle gemoederen van de belangheb
benden vplkómen bevrediging heeft gebracht
ik 'wees er reeds op. Wat ,üe spied taisafte betreft:
dit is ppjk vppr velen die haar bepleiten en pro-
pageeren npg een te viapjg, te zlwpyend begrijp: pin
de hartetoph ten ervppr te doen pntvllajnmen. Hoe
het zij de 1 Mei Idaigj vpp 1920 is in (den llande
zooi rustig en kalm als men imjaar wenschen kan,
verleppen. De zpn straalde 'weer met zomerseden
-gllans en glped; de regen- en 'hagelbuien hadden
plaats gemaakt voor z|oele atmosfeer. 't Was
Zaterdag en bp.vendien kpinden Rijksambtenaren
en -werklieden (geheel vrijaf krij(g|en met behoud
van kpn, als zïji dat begeerden. Deze 'wljjze maat
regel1 'had jdirs ondervangjen de mpgelijkheid' van
partieele 1 Mei-staking en. Alles bleef, gelijk ge
zegd, voltoa.'ilkt rustig- Den diajg] tevpren was
gewieesi de elfde verjaardag van omzie Kroon
prinses. Van uitbhudig; feestvertppu Was toen
geen sprake. Wie van de ouderen ondier ons heeft
meegemaakt nationale f'estijhen van dertig en
veertig jaren terug;, zal zeker tpit de Conclusie
nee ten geraken, daf het pp zulke diagen toen
„tevendgier" was. Mapr Ppik' zlal men mpeten er
IkenDen, dat dé iwijze, wiapjiop' tpien dpor een deel
der lees tv ierenden de blp|emetjes buiten werden
t'<et allerminst sympathiek' pf aantrekkelijk kón
heeten. De bacchanal'en op' nationale feestdagen
behtpren gelukkig tpit het Verleden. En dat de
band tusic'hen |de oyergipp-te meerderheid va,n ons
vollk en het Huis van Oranje npg even hecht is
als vroeger, dp,t heeft November" 1918 gfetopnd' :en
'zopi is (het noig steeds. Prinses Juliana, is we
reldkundig gemaakt gaat nu reeds uit de sfeer
an het lager onderwijs, Massikaaf dppr H. K.
H genpten. Een aap taf' hjopgf- en zeer geleerde
mannen en vtpujwen zullen de prinses allerlei
ktiiiic mpeten bijbrengen. Met de mogelijkheid,
d th op zeer jeugdigen leeftijd gjerotepen zou
'Immer, worden aan 'het hppfd1 ya|n den Stapt',
moet rekening' jwórden gehouden. Wij' allen ho
pen innig en oprecht da,t Iróningjin Wilhelmïna.
nog heel lang vppr haar vpl'k' gespaard zal blij
ven. Maar vergankelijkheid en de broosheid
van het menaeheiijlijk' leven geldt nu eenmaal
in gelijke ivppr allen. Wat niet Wegneemt, dat
het kind, onder zulke pimatandigheden gebpiren,
'feitelijk minder benijdendwaardig is dan men aan
neemt. Dat heerlijke onbezprgde ,en vitijie van de
Vroege jeugd, (waaruit in later jaren opk "zooveel
kracht en levensmoed (wfonidt geput, de kleine
vórst pf ,vpr»tin moet die grootendeels derven.
En dat gemis wordt waarlijk niet geheel vergoed
djopr praal' en majesteitelijken glans van uiter-
lijiken aard.
1 Het iwas juist in de algelPPpen week, dat
Hji de (behandeling der Lager Onderwtijlsfwet in dje
Tdwéde Kamer de voortreffelijke onderwijlaspe
cialiteit Gerhard een zeer belangwekkende rede
hield oVer Ide „parate kennis" het zieer jeugdigje
kïnd bij te brengen. De heer Gerhard verdedigde
de stelling dat men het kind tot zijln negende le
vensjaar moet leeren, denken, 'waarnemen, zich
'een oordeel :vp:rmcnEerst daarna vange men
aan met lfezen, sichrijVen, relklenen. Wat eerst dan
aldus (de heer Gerhard is bijl 'het kind We
zenlijke belangstelling! vppr die „parate kennis"
opgewekt. Het waren gelijk' de heer Ketelaar
Ppmerkte nog slechts academische bespiegel in
erte zbnder ebmerete vjoprstel'len. Maar daf zij'
Van g|rop|te betee'kenis zijln, id|a,t men in de tpje-
Ppmst met de'zé denkbeelden rpk'oning zal heb
ben te houden ppk minister de Visser gaf' het
vprllkpimen tpe. Bij de behandeling van het On-
\teriwijspntwerp staakt de Kamer helaas, weer
tien zeer vluggen tred, waarmee zij' den tocht
dopr de 550 artikelen van het Wetboek van Straf
vordering had vpjlbraeht. Intusschen zijn de beide
eerste artikelen van het ontwerp afgedaan, ter-
Mijl opk het dexide artikel achter den rug- is, be
houdens de stemming,. Ware mr. Epck's fbrsohe
vuist er niet ide. Kamer zpujdaf resultaat stellig
jitet- hebben bereikt. Dat men telkens met het
gevaar van onvoftalligjheid rekening heeft te hou
den, ziopdat de vporzitter gpnoppt is, hoofdelijke
stemming uit te stellen, het is en blij ijlt een iee-
lijke debetppst pp de parlementaire rekening:.
Misschien zou het aanbevelingi verdienen óm dopr
in een vergadering, wia,ar het „quorum" is gaan
Ipntbreken, te laten stemmen, de hppgle verga
dering een pijnljijlk lesje, te gevien
.Vppr Jan en Johanna Kiezer(es) is men op
het Binnenhojf' tenslotte zeer bangi. Maar, dat de
vpprzitter het prestige der Kamer wenscht hopg
te houden is pok begrijpelijk'. Dij de jongste on
derwijsdebatten behaalde de heer Bulten een paar
overiwnninkjes, vopr Exo. de Visser niet zeer
aangenaam. Vooral' de aiajmeming van het amen
dement, waarbijl het vakhandenarbeid fhcul'tatief
werd gesteld, was vp(0|r den Minister een lichtelijk'
pijnlijke verrassing.
Hel, Wetboek van Strafvordering, den 11 a.s.
'in eindstemming' komend, is geflijk reeds aan
gestipt algedaan. Bij' de behandeling der laat
ste artikelen trok de juridische specialiteit dier
<3po. demfocratisdhe fractie bij: deze vpprdraht, de
heer Kleerekppper npg in warme gemoedsstem'
ming te .velde teg(en de bepaling, dat in hiet belang
der openbare prde in speciale geyalljen preventie
ve hechtenis 'kan wprden gelast. Mjaar bij dezen
'maatregel tot beveiliging der openbare orde yis
nadrukkelijk bepaald, dat van beperking der
goidsdienstige of staatkundige vrijheid nooit, ptf
te nimmer sprake mag' zijn. .Waarom' de heer
Kleerekppper er het ontwerp tegen de revplutio-
narie iwioetingen 'bij, te pas 'bracht, is waariijk
niet duidelijk. Den 5en Mei komt o;. a. dit ont
werp in de aldeeiingen ter sprake. En men kan
er zeker van zijn dat het zppiwel vian 'Spio. derno-
(Cratiscihe al^ van communistische zijde op de f'el-
fite (wijze zal' worden bestreden, üofc de blegropting
vopr Posterijen en Telegrafie is afgedaan. Wat
minister Kpnig' heelt gezegd, ten aanzien der
plfthnen tpit geleidelijk inkrimpen van den Zon
dagsdienst g;at niet veel bevrediging. Vppraf ten
plattenlande zal men allengs (kpmen tót een toe-
'etand, (waarbij Jan Publiek' een sopprt „afhaal-
dienst" zal moeten orgapiseeren. Als Mohammed
niet na,ar den berg' kómt, dan gaatetcetera
Maar (wat men polk uit den Zondagsdienst zal
schrappen: niet det eiegraramen onz:er voietbial-
Oivenwinningen en nederlagen. Terecht wees Mi
nister van Waterstaat er op, ,hpe de spanning
waarmee deze mqdedeielingen wprden .gewacht, dies
Zondags ppk de jeugdige ambtenaren P. en T.
beheerscht. De voet'bal behpprt nu eenmaal tot
de aangebeden algiden van onzen tijd. Het pas
verschenen Oranjeboek bevat u-a- de jongste mis-
svie deor deGeallieerden tpt onze rpgeering g-
1 richt, inzake de zi..g. Keizerskjwestie. Uit dat
schrijven blijkt, dat men tenslotte berust ja
j in het verblijf' van den gewezen Keizer in de
provincie Utrecht. Maar ppk: dat men de vpl'le
I verantwpprdelïjkheid vppr eventueele gevpilgen
i van het verblijf der Hphenzóllerns pip Neder-
I liandscfa gehieid ppi pnze regpering doet drukken. Dje
i beteekenis dier verantlwppirdeiijkhiedd mpet voor
al' niet pnderooha.t (wórden en zekter is het dringend'
hopdig, dat de scherpe bewaking van de ex-keizpr
xlijke geïnterneerden gqen ppgenblik verslappe.
Wilhelm von Hfohenzpliern zal nu wediia zijln
landgped te Dpprn betrekken en re,ads heeft de
secretaris-generaal in algemeenen dienst, mr. Kan1
een pnderhpud met den ex-Keizier gehad in zijd
„home." Overal iw|a,t met de maatregelen van
toezicht en bewaking, verband hpiudt.
In ziijn Memorie van antwpprd, op het pnt-
(werp betreffende beschikbaarstelling van levens-
middelfen heeft minister van Ysseleteijn dopn dópr
schemeren, dat (welhaast een bepaalde datum
'jklon npg niet wprden genpemd de wittebrppdL
ikiaarten zpuden Warden afgeschaft. Men mag apn
nemen dat met de „bro(od'b(onnetjes" giaandbW'egj
toch reeds hier en daar de hand wórdt gelicht.
Maar nu jkpmit de tijding, dat de s ijging van de
.tarw eprijzen het voprlooipdg hanoha.ven van do
wiltebropdkaart onvermijde.ijk maaklReeds lie
pen de geruchten, komende uit den kring der ver-
eengiing van Werkgevers in het bakkersbedrijf,
dat de broodvoorziening in de grppte steden dreigt
vast te toppen. In hoever het heripepcin dor belofte
van intrekking der hrppdkaart daarmee in ver
band staat zal nader mpeetn blijken.
Tot de „npva" van algemeenen aard behoort
bpk de aankondiging der reorganisatie van de Ko
loniale reserve. De bedpeling: scihij'nt te toeze i,
het Indische leger te ontdoen van Europee cllie
vrijwilligers; er een spfort van Indisch ins.ructie-
(bataljon van te maken.
1 De „on flits'' da.t H. M. de Koningin vporlto'-
pig- zou breken met de gefwppnte om jaarlijks ge
durende eemge dagen in de hoptdptad dpor Ie bren
gen, blijken pnjuist te zijln. Den lOen a.s. begeeft
H. M. zich vermoedelijk naar Amsterdam1, vppr
het traditioneelte bezpek.
De intrekking van het Wetsvoorstel' tot hef-,
Ting van een belasting op plaatsbéwijfcen vloor
perronenvervper met ppenbare vervoeimiadekn,
zal met groo,te blijUpchap zijjn vei nomen. Ü)e
„s-poprkaartjes". zijn in pnze dagen Waarlijk „ge
peperd" genoeg.
,^e legeeting eerlang wedprom vppr de nood-
zaïkteiijfcheid zal staan om een gezant te Washing}-
ton te benpemen is niet zekler. Dp heer Cremer
vertrekt den 8en a.s. naar Patria. Verzekerd-
-wpirdt dat pnze gezant bij het Witte Huis bÜjlna
hersteld is Van zijn jongste ernstige ziekte. Of
'de heer Cremer kracht en lUst zial bezitt-en om
zijn functie te .Washington te hervatten. Opk'
Gok dit moet gerekend Wprden tpt de zeer velé
.vragen, wa-arpp het antwpprd npg niet is te
|>even.
I Wij teven in een M^ieligekjld, ejem tijld waarin
men met geen mogelijkheid zeggen kan hóe dé
'dingen zich ontwikkeien en wat te vpprsehijh
zal treden uit den verwarden ohaps van het poli
tiek en ecoauomkeh gebeuren van de macht van het
wassende proletariaat. Wie niet dagelijks bijl
blijft, niet beluisterd de stem van het .volk', die
groeien de dingen pyer het hppld. Hij mag al' of
niet afkeerig zijn van de komende e\ ra,nd|ering|ëm
doch mee mpet hij en wie verstandig is schokt
zich n het onverimijdelijkè, past elzikh aan
bfij kat geboren wordt dpor den drang der om
standigheden en kiest eieren vopr zijln geld eer
hem knollen vppr sitroenen in de handen (wor
den gestolpt. Wie halsstarrig beppigt dat af deze
dingen van voprbij gaauden aard zijln, dat dé da-,
gen van Weleer nog eens- zullen te'Ug komen, in
elk geval ten deele na,deren, is een utopist ,te
gped vbpr deze wereld. We zijln gestegen, we zijln
gedaald, verbeterd, verslechterd, al naar belie
ven, maa,r pp het nveau vain vpprheen zal' het
maatschappelijk en ecpnpmisöh raderwerk' nim
mermeer draaien. „Als de zon in het westen is
pndergegjaan, komt ze in het Oosten weer op",
1 zegt het spreekwoord en daarom geen herinne
ringen aan het avondrppd van den vprigen, ma,a,r
met bi lijVerwaehten het Meuren der klimm'en van
(den naderenden dag begroet. De tppatanden bé-
stendigen zich De Hervormde Gemeente van
Wteringen onderhandelt mi-omenteel met het
Rijk om de pastorie tpt vast verblijf vopr den
ex-lkrop.nprins te bestemmen. Een bewijs, dat
"xZ. H. in de naaste toek}omst zijln Heimafh niet
terug zal zien en men hem steeds in dé gaf en
houdt.
Dat maig dan opk Wél nu het teven van een
mensch minder telt dlan qoit. Maar dan geen-
uitzpnderingen gemaakt, dóch a,llen piver één
kam geschoren, 't Cpmmunistisch raadslid' Schal-
ker te Delft, vroeg, dezer dagen den burger-
yader of' het Z .Ed. bekend was dat ten huize van
zeker ingezetene gropte hpöveelhedén munitie
opgeslagen waren. Met het ppg op de gevaren en
wapenwet was een pndèrzpak zeer gewenscht.
Neenzei de burgemeester, dat is mij:
Iniet bekénd, Wè iis die onverlaat De heer
Schalker, keek een (weinig schalk, klnipojogde pens
en antWpprdde„dat is zeker De Jpmg, lid vdn (dé
Burgerwacht' De waardige Delftsche raad'szloial
m-;et na dit gezegfde, geschud hebben van den
lach en toen de rust Weer gekeerd was en de
voifü-a Igevaardigden meenden, dat een pindtezpek
gewensöht was, kops de burgerva|der de verstan
digste weg en beippifde z-ul!kis.
WIE ALTIJD WIL DE .WAARHEID, SPRE
KEN,
1 WORDT WEL BELOOND!"
zegt Hieronymus van Alp-hen, maar tusstfhen bé-
Lopnen en beippnen ia Weer onUerscili,eid. De 'rijkfe-
veidwachter van Batenburg weet er oyer mee ie
praten. Toen het vprig ja,a,r het Over-Maapsche
overstroomd werd was de plichtsgetrouwe dag
Gn nacht in de weer om 't gev,ap,r zppiveel hjj|
kon ai te wenden en het leed der v,an huis en,
have berppifden te verlichten. Zijln imlpvaprdigt-
heid is niet vergeten. Dezer dag(en werd hij; dopr
jhet, pioiitie-district „Rijk van Nijmegen", verrast
met de koninklijke gift van 2oU centen.
Nu weten wtij wel, dat men nopit naastenliefde
verricht met het opg pip beitopning, maar als men
\dan toch een bdj kvaa Waardeering! meent te
irpeten geven, dan z ïjdit geëvenredigd aan 'hpt
gepresteerde. En dat deed zékere gravin Wilton
te Lun-iien Wel. Ze had een buüer-huisknécht
en diens vroiuw' vervulde de functie van kbk-
huishoudster, dus man en vrpuwi beiden in hapr
dienst. Ze beloonde het echtpaar met f f4,000
per jaar, plus kpst, inwpningi en bewassohing.
fe-dei jaar veertien dagen vacantie an 8-urigen
arbeid. Maar ,de vrouw van den huisknecht meen
de dat er een schepje op- moest, wiant de beloof
de -hulp naar toegezegd bij 't Werk, was aiwezig
gebieven. De gravin weru vppr den rechter ge
daagd, ma,ar deze, wetende hoeveel misere zijn
vrouw had, met het vrouwelijk1 personeel wist
partijen te verzoenen en zpp, gebeurt het dat
Mr. Hartley th,ans iweer huisknecUt is, Mrs. Hart
ley kookt weer en Lady Wiltod ziaf vermoedelijk
(heel zoet zijn en geen aanmerking mak'ep ais- het
eten aangebrand en de neus van Mr. Haftléy
rood is. loen rpede neus, ze wij ét steeds den dra
ger er van aan alls, iemand, die de leus -huldigtj
dat:
het gpedje, 't Wél(k zbp- lekker smaakt',
is vppr de ganzen niet gtem:aajkt,
pfscihppn een neus in de gieWpne ikleurschakée-
ringen niet steeds waarborgt dgf' de eigenaar;
Wars is van het 'jgerstenaf.,"
- t Uiteriijké geelt nu eenma,al gepn waar-borg
viGpr het innerlijke.
Te Grpp,t MokUm Was ie ingestapt, op- het
Weesperstation had ie de versenidenoei coupé s
van den trein eens gemonsterd en tpiern hij: een
aantal' nette heeren in een dpr aideenngen zag)
zitten, meende'hij in gp,ed gezelschap te Muien,
en stapte in. Toen de trein t statote Mulderpoor
^epasteerd was, haalde een der „keieren' eein
spel kaarten te voprschijh. Of ie meedpeff. Ja
wel i dat wpu ie wei. Er werd een kaartje ge
legd en bij ieder spel werd de inziet zw aarder.
En in, hij speelde gelukkiig tot er een kéntering|
kwam. Z n troeven minderden en vrpfuwe f'ortuna,
lonkte de anderen tpe- Gm kort te gpau, toen dé
Dpm inzicht kwam, zag hij' z(ijh beurs met f'700
ontlast.
Schijn is geen Werkelijkheid. Dat teert ons hélt
navolgende
Het gebeurde in een parkje in Amsterldlam.
De parkwachter toppt rond. lliji z|w|aait met een
knuppel en houdt daairmede eiechte kinderpn
van zijn gras- en van zijln biiommen.
Ma-ar midden in z-ulk' een knodözWaai koudt hij|
pp en kijkt naar een hpnd, die nadert.
Het is een kruising; van een ijsbeer, een jakkaJó
en een tijger, -girppt aria een kjall en getknopkt ate
een leeu|W|.
Dit gedrpcht Wipt p,ver het hekje en dartelt
blijde wat rond in het mafte, frissdie glras:.
Mpcht- je willen, gpomt de plantspenw|ach-
ter en hij dopt een verwa ten h}o(Uw' mpit zijln knup
pel naar den hond.
Verschrikt komt een heer juist pjm een bjoschjiq
opdagen, de begeleider van het mpustpr.
Daar hou ik mij|n hart büji vast, ba,as, zegt
hij. Dapr sta ik geregeld blij' te heven op- mijn |b^-
nen. Sla jij naai' gen .vreemden hppd'. Ken j|q)