NIEUWE
's.
E
Nieuwsblad voor LANGEDIJK en Omstreken.
Zaterdag- 15 Mei 1920
29e Jaargang
per 3 maanden fl,00
J. H. KEIZER.
Rawue wan de week
NASSAU-GARAGE, - ALKMAAR.
No. 39 trnmam, lEUPNvaR ft.
LAMEDIJKER COURANT.
Deze courant verschijnt eiken Woensdag-en Zaterdagavond.
ABONNEMENTSPBIJS
REDAGTEUE-UITQEYER
BUBBEL:
Noordscharwoude.
PB IJ 8 BEK AjBYERTEMXlEHt
Van 1—6 regels 75 et., elke regel meer 15 ot.
Sroote letters of vignetten worden naar plaatsraiaite penkud.
Brieyen rechtstreeks aan den Uitgever,
DIT WUMM^a BESTAAT UIT 2 BLADEN
EERSTE BLAD
BINNENLAND.
11 Mei.
1 De TWeede Kaaner Li&steiejdJdje in de af|g|eloo!pea
'week een dag vppr het onderzoek naar een reeks
ontiwerpen in de afldeelingen, major zij hield, om
den verloren tij'd in te halen, een avpmdlzitting!,
(waarin dr. vin Ravestóijn zijn hart kon ont-
Ibezzemen pjver de verharding tp;t Spvjet Rusland
.Wij sta^n nu ajah den vopravpujd van Hemel-
•vajartsdjag. Oudergewoonte neemt de Kamer dan
vacantie. En behalve Donderdag 13 Mei wpirdt
nu pok den 14den uitgeschakeld, Maar weder
om Iwprdt een brok van de schae ingtehiapj'd dppr
een avondvergadering, zullende dienen pars in de
lex-de Viseer op te schieten. Gelijk te verwachten
'was, lpkt de behandeling van het L. O.-ontwerp
ampele bespreking uit. Moor rpesident Po.dk laat
de Kamer de gevolgen vlan haar breedsprakigheid
gevoelenVppr het zomerredès k)omt er nog zóó»
veel p|p het tapijt, -dat men met den nationaleh
tijd tapet woekeren. Minister de Visser leed de
vorige iweek zppais men zidh herinneren zal
een fpaor échecjes. Miapr in de jongste zitting
Was hij triutapihator. Amendementen, dppr Z.
Excellentie van Onderwijs „ernstig ontraden" dui
kelden bij bosjes. Om van het djopdelijfc en on
weerstaanbare „onaannemelijk" nu niet eens te
spreken. De Kamer is pp den 7den Mei blijven
steken 'bij de kwestie der schpplvergfadieringien vol
gens strekking en tledpeling van de amendementen
Ossendorp en Ketelaar, 'welke neer-koonen op een
princdpieele beslissing inzake fljflscihiaffïng van het
hpjoidschap,. Dr. ide Visser 'wil djajar niet van faopr
ren en iwensaht diet verder te gfaan d,an die ad-
viseerende sdhoplvergaderingenHet lot dézer a.-
imendementen is dus niet twijfelachtig. Intueschen
iwprdt beweerd, dat minister de Visser toch ge
neigd zp,u zijn otai het z'.g. amtulantisme geleide
lijk af te schaffen. VUppr een zes a tiental sdho,-
le <n|zou dan een „aidrministnatief hppfd" wprden
teppgesteld, terwijl een der kljassepndieiwijzers den
titel van adjuncthppdTd zpju krijgen. Uit hetgeen
dir. de Visser bij de behandeling der amendfemeu-
ten Oesendorp e.s. hierbpven genoemd oyer de
kwestie van het Rmfbukwitisnie deed hopren, kan
men moeilijk opmaken dat Z.Exd. werkelijk zulke
plannen Roostert als zppeven aangeduid. Maar:
gjansdh pndenfchaar is het tpch niet, gegeven de ge
ringe sympathie, welke pver het algemeen wopr
hetam'bubantisme Wordt gekjoesterd'. De Kamer
heeft, gelijk te verwacftiten was, de wijziging! dér
Gemeentewet goedgekeurd, waarbijl den Cpnmiis-
fearis der Kpningin zeer uitgestrekte macht wórdt
geschonken hij het aanwijzen vlan een plaatsver
vanger des burgemeesters. Evenzie|er Wjap te ver
wachten, dat de communist van Ravensteijn al
heel iweinig pradtisch effect zou bereiken met
zijne interpellatie over onze verhpiuding tolt het
Rusland-up tp date. Dat hem onbekend sdheen het
feit, id at de „Lingtestrppan" met 103 Nederlan
ders aan bpprd, die zpp, lang gehunkerd hebben
naar het «ogenblik, wparop' zij' Rusland zouden
kunnen verlaten, naar Patria is vertrokken, zoo
dat deze landgenopiten het vaderland misschien
vopr Hemelvaartsdag zullen terugzien wekte
begrijpelijkerwijze verbazing. Onze Regiering
heeft in 'h et belang dezer landgenopten werkelijk
alles gedaan» Iwp-t binnen haar vermpgen l|ag. Ove
rigens wees minister van Karnebeek erop1, dat de
Sovjet Republiek' geen erkenning gevraagd heeft
en dat men in elk geval heeft ,af te twiafdhten, wat
de Volkenhjand zal zegjgen in deze. Natuurlijk
diende dr. van Ravensteijn de onvermijdelijke moi-
fie in, zijn Wensdhen belichamend. Welke motie
den dag erna natuurlijk' verwierpen werd. Bij de-
Ae discussie vlam|de het vuur van vijandschap tus-
edhen spc. democraten en qommunisten weer aller
'felst opi. Juist had een radipgMm .wereldkundig
'gemaakt, dat het mandaat vian het communistisch
bureau te Amsterdam vlanuit Mpedou geëindigd is
verklaard. Beweerd wprdt, djat Lenin en zijn
naakte helpers zeer ontevreden zijln p-ver de 'wijze
waarop in Nederland dppr hun geestverwanten
is omgesprongen met gelden en kostbaarheden,
vopr de communistische propaganda verstrekt.
De heer Troelstra nu kwam in de avpnd'zitting
van Donderdag jl. de heeren Wijnkoop en dr. van
Ravensteijn vragen, in (welke kwaliteit zij thans
eigenlijk nog in de bres sprongen vppr de belan
gen der Russische Sovjet Republiek? Dat deze
vraag den heer .WijnRopp prikkelde en toit lidhte-
lijk pnmalsdhe repliek ,aan het spo. democrat isöh
adres auivunTde, men zial het begrijpenToch
stemden de roe. democraten tenslotte vopr de mpr
tie van Ravensteijn; rnjaar los van de daaraan
dppr den vOprsteller gegeven toelichting.
Intussdhen zijn alweer splinternieuwe interpel
laties' gebaren. De heer Duijs z|al het hebbe.i pver
de houding van onze regeering tegenover de Hon-
gaarsche republiek; maatregelen vragen tegen de
maa-fl-moorden die aldaar wioirden gepleegd (de
eisch lijkt vooralsnog niet zeer duidelijk') te; Wijl
de plattelander Beaat het niet doenlijk blijkt
te adhten om vltagen over het uitkeerem van bb-
wiaariopn voor aardappelen a+ih landbouwers an
ders dan per interpellatie tot de regteering tq
brengen. Eenvoudige zielen zullen allicht meen en
dat althans zulek kwesties thuis beknoren bij de
schriftelijk te stellen en te beantwoorden Vragen
In de „Regeeringsfceuken" wprdt bij voortdu
ring had gewerkt. We zijn verrast door een óint-
'wierp Zondagswet ter vervanging- v|an de wet. die
pip 1 Maart 1815 door den souvereinen vorst
Iwerd afgekondigd. Deze nieuwe Zondagswet is
van ziuiver dalviniatisch karakter. Zij verbiedt
p.a. alle mp'gelijke opvoeringen, vppastellingen,
Spelen, Wedstrijden, enz., op Zon- en feestdagen.
Beperkt den pu blieken dienst tot het meest on
vermijdelijke. Roept een Engtelsdhen Zondag"
in het leven, strenger en dopidscher dan die in
Albion "iwprdt gehouden. Maar tevens schenkt
zij aan de gemeentebesturen uitgjestrekte bevoegd
heid om voor de uren na die, vppr d:e godsdienst
oefening bestemd, allerlei uitzonderingsbepalin
gen te scheppen. Men kan dus een zjeer ongelijke
tpepassing der Zondagswet krijgen, al naar ge
lang de meerderheid van een gemeentebestuur bé-
hpprt tpt de streng Calvinistische richting of
tit andere opvattingen overhelt. Ook' onder de
warme voorstanders van Zondagsrust en Zondags
heiliging zijn velen, die erkennen dat aldus van
een „Nationale Wet" bezwaarlijk sprake kan zijn
Het ontwerp heeft scherpe critiek uitgjelolRt en
men mag aannemen, dat het niet ir dezen vprm
"uit het Rarleanentsdeblat te voorschijn zal komen
Uit de Regeeringsouisine komen opik ontwenpjen
/Ustrekkenid om1 de verdecligjngsbelastingen tot en
met 1933'34 te heffen. Terwijl bijl den Hpogfen
Raajd v|in Arbeid aanhangig, is een 'wetsvoorstel
ter bevordering der vreedzame bijlegging van
geschillen in arteidsaangelegpnhetlien. Met zeld
zaam warmee instemming is in de afdeeiïngien
van ons L agerhuis begroet het pntwerp toiti ont
eigening vppr aanleg v,an een staatsmijn bij Vlor
drop. De kolenrijkdpm van den Limburgschen bo,-
dem blijkt telkens glrppiter te zijn, dan men ver
moedde. Wat vooral in dezen tijd een gfeluk vppr
pns land mag heeten. Voprtviarendheid waarmee
dit ontwerp is vpprbereïd verdient alle hulde.
Van de crisisenquete-domuiissie 'bad men ïn
lang niets gehoprd. En reeds (werd hier en daior
van het pdopfppt-systeem" gesprpken. Ten on
rechte. Gemeld wordt dat Z. Exo. van Ysselsteijn
en pad-minister dr. Ppsthuma eerlang dppr de
Commissie zullen Wprden gehoprd. Men ziet dus:
de heeren blijven dirigent. Mapf het gjald hier een
enprme massa gegevens, die verfwjerkt moeten wor
den. Ook in dit gieval is de critïek gemakkelijker
jdan „het dpen."
ruimen tijd moeten verlpppen, voprdat züj' in staat
zijn cm personen en toiestanden uit de periodie
van den Wereldbrand objectief-onbevangen te e
oppdeelen en dat verschijnsel is Van menscliikundig
standpunt vplkjoimeii te begrijpen. Voor ve!en z'ij'n
de toonaangevende Neder tan cLsdhe kringein nog
steeds Duitsch ge;zind in eenzijdfgf-bekrompen
geest. Dat H. M. de Koningin van hare symjpal-
tl'ieën vopr Frankrijk hewlijls willende gteven, prof.
Rocheblanc den Straatsburger iuoogileera^ar in
Fransche letteren en kunstgeschiedenis, tea Have
noodde, hem vervolgens in de 'huisorde van Oranje
een hopge decoratie schenkend, zal dak ook vóór
velen een verrassing zijn geweest, met verbazing
gewekt. Mar abij het bezoek, dat pinze Koningin
indertijd te Parijs bracht, heeft Hare Majesteit
toch op zeer ondubbelzinnige wijze geTpond, 'hpe-
I veel prijs zij stelt op haar .afstamming en het
„hOn sang ne peut mentir." Wijlen Koning W'i -
lem III, de vader der Kpningin, iw|as een der
(warmste bewonderaars van Fiansche kunst en
letteren. Van deze sympathie geeft ook' biijlf
het nieuwe leërprogram der jonge Prinses, e,i deze
zpoveel zSwaarder geworden studie taak, wordt ge
noemd als een der oprzaiken, dat Prinses Juliana
hare Moeder niet zou vergezellen op (Je.driedaagj-
sohetocht naar de Hoofdstad, Maandag aange-
De „keizerkwtestie" schijnt tot het verleden te
behopre nen men mag hopen, daf er geen aanlei
ding zal zijn pm haar w,eer opi te rakelen. De
ex-keizerlijke balling zal' den 12en Mei zijn
nieuw „h/ame" te Dporn betrekken. Na dan juist
anderhalf' j.oar de g|ast te zijn gieweest van graai
Bentinok te Amerongen. Uit Wieringen komt het
bericht dat de ex-kroonprins daar zijn geboortedag
vieryie in den kring zijner nieuwe Weringpr vrien
den, vele blijken van sympathie ontvangend en
van |rijn kant tppnen|d, dat 'hij' dtie opi prijs stelt. IR
heb er al meermalen pip gewezen, dat men hier
te doen heeft met een opmerkelijk' Staaltje vau
aanpaissingisvermpgien. Er zal yppr velen npg'ge-
Tot de jpnglste „nova" behoort het vOórstel van
en W. van Amsterdam, tot bpu'w, vian een
nieuw Stadhuis. Het „achtste wonder" is n|iet:
meer geschikt als verblijfplaats vopr dte moderne
administratie eener gropte stad.
De toeristen van deji kpmenden ziomer (t|0.t dus
ver heeft „wundersdiöne Monat Maf' hel,aas
veel'grilligs en ontstuinnigs van 'haar voorgang
ster in het twaalftal overgenomen) zullen vter-
mjoelielijk niet in grppiten getale den vermaarden
Sint Pietersberg bezoeken. De tijding ea.ier ge-
"Akelei. Nassuupl, 7.
Agent voor
Excelsior en Henderson
Motorrijwielen.
Luxe Verhuur- en Reparatie-Inrichting,
ag.
ileeltelijk'e instorting zal vppir velten afbehrikwtek-
kend Werken.
Tpt de pntelbiaren, die nu bij Vadertje Staa<t
pm steun aankloppen, behopren ook de kweekers
te Iwier gunste een cpmité van Kamerleden zicih
bij de Ministers de Vries en van Ysselsteij'n ver-
«egden. En zij bleken niet aan doovemiansdteur
te kloppen. Ook de groentendrogers en zouters
zullen met een arediet van 31/2 mil.Gen worden
geholpen. Teriwijl zeer waarscuijalljk de kie ne
kweekers söhenking-ineehs van Va|dertje Slaat
zullen, ontvangen.
Tot de „merkWaajxligte" dingen van de jpngste
Iwieek beh»Dprt het verblijdend beridht, dat de me?r
Ran negentigjarige Dr. Cuijpers van zijn jongste
niette herstellende is. Een van het oer-stevigte ras.
In de jongdte doodenlijst vindt men den naam
van het Lid der Rekenkamer oud-kamerlid M. de
Ras. Er zijn dus nu twee vaclatures bijl de Reken
kamer. En tot de spUicitanten behoort de oud-Mi
nister Alting ven Geusau. Den 6en Mei zijn de
Mahlerfeesten in het Amsterdamsch Qoneerig|e-
bouiw begonnen. In zekeren zin kunnen zij 00R
beschouwd werden al3 een voortzetting van de
huldiging, waaxvlan Willem Rfengei'berg het
voorwerp was.
„Prp Memorie" stip ik aan, dat den len Md
j.l. de Speelkaarten belasting van kracht werd.
De liseuri is in onze dagen een zeer streng en
nauwlettend heer. Het „zegt het vpprt" kon dus
in deze voor sommige allicht' van nut zijn.
BUITENLAND.
De zaken in Frankrijk: staan in het alghmeeu
gunstiger voor de regeering dan vopr den arbei
der. opraken Wtij de vprigie week, dat deze spoor
wegstaking, waaraan ppk arbeiders in andere be-
or ij ven deelnamen, wellicht een fiatsicDi zpu wpir-»
deen vppr de arbeiders, omdat de regiering het
kysteem van Lloyd George optvp.lgde, tijdens de
spoorwegstaking in Engeland, een ièit is deze
voorspelling nog niet gewprden, temeer daar hqt
cbnfiict thans een geheel onder .aanzien beert ge-
vkregxrn. De G. G. T„ die van den beginne zich'
niet aikeerig topinüe vpb puderbau'deiingpn mjet
de regeenng, Welke laatste nfeto pf zpp, gpföJ ,alh
biets van onderhondeiingien Iwiide weten, hejeft
het eanfiict een scheiper aanzien gpge.en en is
van plan girppte uitbreiding comaan te geven. Z;a-
terdag- ,werd in den Jbopp, van den dag gemeid, dat
de LG. T. aan de iwerkiiefen der gas- en eL&cl-
triedteitsbedrijren zou verzoeken den arbleir nem
te leggen. Men Wendde zidh echter eerst tpt de
arbeipere in de transipprtbedrijven metaaifabriei
Renden bouwvakken in geheel Frankrijk. De O.
G. T. wilde ziopveel mogelijk bedrijven het werk
laten staken. De regeering doaceutegen werkt ij-
verigi om vrijwillige werkkrachten opi te roepen
en tetopgt dat 5ü pjCt: minstens vpp de bedrij
ven in gang ka.n wprden gahpuden. De slppprwcg-
vdiensten zijn oip lange mi niet stpp gezet en Ihcitl
verkeer lpppt vrij geregend. De maamege.ten die
genpmen wprden, vinden vpprtgamg, nl.' het ar
resteeren van raididaiistische eminieatea, die sc'ha-
icLeiijR wprden geacht vppr het algemeen bedrijf.
Voortdurend komen gunstige berichten binnen
ovej: het gpede funötipneeren van iiqt venReer
hetgeen tamelijk' logisch is, omdat deze vian pffi-
aeem. zijde dppr de agentirolhappen wprden ver
spreid. In Frankrijk' wprdt euhter een iieftioR
btrijd gestreden andermaal tussdnen kapitaal en
arbeid, en hpeWel de zaken, zppais gezegd
gunstiger vppr de regeering, dan vppr het arbei
dende vpjR sta,an, Ran een beslissend wpprd nog
niet gesproken Worden.
Hoe liet zij, een staking van dezen pimvang in
het IranRnjR van aa den pprlog, dus een iandj
met een vplkpmen piaigiesdlioten Noorden moef
I altijd nopdlpittig zijn. De regeeringi zad1 dat ze-
ker 'wei begrijpen, maar wil nu tpdli eens' einde-
j lijk laten zien, net zppais LIpyd Gepxgp, dat ie-
ïmra de is, en dia,t dit eeuiwligfe giestaak nu,
1 maar eens uit moet zijn. De G. G. T. beriijlpit
opk zonder tWïjfel de nppdloittige gevóilgen vóór
,het land, mair waa.rsdiiijmijk dopr de houdingf
dei' regeering, die van geen onderhandelen wil
Weten, heeft zij de draden strakker nongte,rokken.
'Het is vpprarsinpg een vechtpartij, waareij de te
genstanders erkjajnder reed,, te lijf zijln gegaan,
ma-,, waarvan nog niemand „knpdked out5' is!
Vast stari evenwel, dat beiden er niet zonder
kleerscheuren afkomen.
Deze week is de vredesconferentie weer aap.
het. Werk geweest. De onderdianderingiea met Hpu
garijc en Turkije hebben verjdenen vpprtgabgl on
dervonden en thans zijn de bepolingjen der Vet*-
dragpn reeds in deze landen beReod.' In Hongv
nje en T.urRije is men van meening, dat ziulk een
vi'fcdesverdag pnmpgelijk Ron wprden ge roekend,
en de impidigje tegenvoorstellen zuJen dan opR
niet uibbliijven. H/jnganje had Ultorol gevnaogd'
en heeft dit verkregen.
'Het land vap den eeuwigen revolutionairen
huispot Mexicp geeft W|eer eens rommeiigan toe-,
stanü te zien. Diverse generaals, eenigiein van 'be
kenden naam, .anderen Weer pnbekieind, veda ten'
en strijden met trpepen aan hunne zij'de siioond te-
gen elkaar. (Janianza schijnt zopm beetje het on
derspit te delven en veriwodht wprdt een aanval
Pp do stad Mexico.
Maar niet alleen hier rpimmelt het, het schijnt
overal te rpanmeien. Van zuid naar noord, en opat
naar Iwest. Denken wij mapr even aan Ierland.
Waar eenige dagen geleden npg .eten foumee.en aan
val weid ge aam op een poaidepost. Er ontspon
zidi een gevecht tusachen de cezetdng er de aan
vallers, met het gevoig, dat de .aanvallers over
winnaars bleven en het verblijf opbliezen. Em
detecitive, lpopend in de straten van Dublin, iwerd
plotseling- dopr een tweetal binn Feiners 'verra-
derlijk in den rug gesdhpten, liijl w|ordt gedppd en
de daders foppen kalm dppr het vöt!R Wieg. Onbe
grijpelijk, maa,r Wjoar.