AUTD's.
Nieuwsblad voor LANGÉDIJK en Omstreken.
Zaterdag1 10 Juli 1920
293 Jaarlaag.
per 3 maanden f 1,00
J. H. KEIZER.
Bloemisterij „De Dahlia"
Revue ven de msm®k
NASSAU-GARAGE, - ALKMAAR.
Van alles en no<r wat
jMo. 55. iütïiic. reLETOBWi
NIEUWE
LANG1DIJKER (OIIllïl,
Deze courant verschijnt eiken Woensdag-en Zaterdagavond.
A.B0NHEMENT8PBIJB
REDACTBUR-UITGEVER
BUBEEL:
loordseharwoude.
PEIJ8 IIE K A.öTEBTESTlÉMt
Van 1—5 regale 75 et-, elke regel meer 15 c«^
Sroote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
Brieven rechtstreeks aan den Uitgever
DIT SUMMER BESTAAT UIT 2 BLADEN
EERSTE BLAD
1' IJ It I. O E VI K
j. GROEN SINT PANCRAS.
BINNENLAND.
6 Juli.
Het is een geweldige krachttoer geweest, maar
het lukte. De Tweede Kamer is dan toch Vrij
dag j.I. 2 Juli op reces gegaan. Om) tot dat re
sultaat te komen, was een nachtvergadering noo-
dig. Die langer geduurd heeft dan de vermaarde
nacht van staal'" en misschien zelfs de eenige
nachtellijke zitting, ooit door ons Lagerhuis ge-t
houden. De 2e Juli was al drie uur oud, toep-
men er eindelijk toe kwam, om totdes middags
ten ure uiteen te gaan. De Kamer had het er
eenmaal op gezet, niet langer dan Vrijdag bijeen
te blijven en hier wordt weer eens bewaarheid
bekende woord, dat waar een wil is ook een
Weg kan worden gevonden. En nog zou de kracht
toe)1 niet volbracht zijp, indien er niet geweest was
ijzeren hand en de forsche kracht, voortva
rendheid van President Fock. Wanneer de Kamer
in zulk een stemming verkeert, kan men vaak van
xjiaar gedaan krijgen, wat in normale omstandighe
den absoluut onbereikbaar is. Zoo was er het bui
^engewoon militair crediet van 58 en een kwart
giillioen, welke som reeds totaal verbruikt was,
zoodat de Kamer stond voor een „fait accompli",
een voldongen feit, afgedane zaak.
De discussie dreigde ontstuimig te worden, voor
al door een felle kibbelpartij tusschen Majoor
van Twisk en den heer K. ter Laan, maar Mi
nister-Pop, een rustig bezadigde en volstrekt niet
iijzervreterige figuur" wist olie op de golven
te gieten. Z.Exc. vn Ooarlog rekende voor, dat
van die ruim' 58 millioen, o.a. 8.7 moeten geboekt
pp de post: hoogere prijizen dan de raming was,
dertien millioen voor kostwinnerschapsvergoedin-
gen, 14 millioen voor verplichte schadevergoedin
gen en spoorwegen enz. Nog deelde de Minister
mede, dat hij een regeling zal treffen om soldaten
idie de middelen missen om huistoe te reizen, eens
in de vier weken daartoe in de gelegenheid te stel
len. En ondanks practische bezwaren, bïj! hem'
/bestaande, bleek de Minsiter toch bereid, zich
neer te leggen bij' een motie A. P. Staalman, vra-
een jaarllijksehe ondersteuning van hen, die
(sedert Augustus 1914 gedurende de mobilisatie
zonder pensioen zlijm afgeekeurd, voor zoover ziek
te niet gevolg bleek van egen schuld.i Generaal
Pop isiti egenover allerlei wenschen, vanuit de
Kamer tot hem komendf veel meer toeschietelijk,
dan velen hadden vermoed. En het lijkt er wer
kelijk op, of deze bewindsman bij de Kamer,
behalve natuurlijk wat enêele absoluut onfatsoen
Hijke elementen betreft, „in den pas" zal raken
De halve ton voor de vrlijfwillige burgerwacht.,
ts toegestaan met 41 tegen 18 stemmen en tot
veler verbazing sloot zich de heer Marchant aan
bij degenen, die, met den Minister, in de burger
wacht een niet te versmaden kracht zien, voor
vorming, in de toekomst, van een leger, volgens
'moderne denkbeelden en opvattingen.
Minister van Karnebeek geniet in zeer hooge
mate het vertrouwen van de Kamer. Terecht/
ls bijl genoemd de „persona gratisima", die lie
veling van het Parlement. En Z.Exc. van Buiten
landsche ZakeD heeft weten gedaan te krij'gen,
dat de f10500 voor verblfij'fstoelage aan onze
militaire attache's in het buitenland, die de Ka
mer in December j.I. sehrappte, door aanne ming
van een amendement Marchant nu weer op de
Begrooting werd gebracht. Door verwerping met
M21, van een' amendement De Jonge, sehrap-
Ping van de post beoogend. Sterker bewijs dat
®en Minister, die het vertrouwen der Kamer weet
J» winnen, het schier onmogelijk lijkende kan
doordrijven, is stellig niet gemakkelijk te vinden.
Maar ook degeen, die veel gevoelt voor de argu
menten, welke Minister van Karnebeek i.e. bijl-
bracht, zal allicht van oordeel zijn, dat de Ka-
er in deze nu juist niet blijk van groote conse
quentie gaf. Voor een deel kan men wellicht de
zen loop van zaken toeschrijven aan de koortsige
recessteïnming, die rustig wikken en wegen nu
eenmaal onmogelijk maakt.
Dq heer Kolthek heeft geïnterpelleerd over de
uitsluiting in het bouwbedrijf, de stagnatie in den
aanbouw van nieuwe woningen. Op den dag, dat
de Amsterdamsehe Raad weigerde hem in zijn
midden toe te laten als ld, wijl de iheer Kolthek
Hagenaar bleek te zijp. Minister Aalberse heeft
verklaard, zich wel (iegelijk met het conflict te
bemoeien en „op den uitkijk" te staan. Al wat
'met de woningpolitiek verband houdt, wenscht
Z.Exc. he behandelen bij de beraadslaging over
de woning ontwerpen. Na het reces, als de hoo
ge vergadering frissche krachten heeft verzameld
Overigens was de toon des Ministers van Arbeid
verre van opgewekt. En geen wonder voorwaar.
De wpningnood is al stijgende in den lande. Ma
teriaal en arbeidsloon voor arbeiderswoningen zijn-
twee en een half maal, soms vijifmaal duurder
dan zes jaar geleden. De arbeidersprestatie is
flauw, slap. De Ioonesichen gaan gestaag omhoog
Waar moet dat heen? riep Minister Aalberse uit
en met dat „quo Vadis", o Maatschappij' van 1920
-zullen velen instemmen. De toon, die Minister
Aalberse bij deze gelegenheid liet hooren, was
meer in „mineur" dan men ooit in een publieke
zitting""VSn hem1 heeft waargenomen.
Tot opvolger van wijlen Arntzenius als grif
fier der Kamer is benoemd de eerste commies
griffier Mr Baron de -Vos van Steenwijk. Hij
kreeg 58 van de 64 stemmen. Een mooi cijfer
voorzeker.
De heer de Vos was de eenige sollicitant,naar
het moeilijke ambt. Eerst 2 jaar geleden werd hij
in het bureau der Kamer opgenomen. Hij' boft
dus wel. En staat voor een zzeer zware werk
taak. Men roemt den nieuwen griffier als een
rustig en zeer kundig man.
Ik stip nog aan, dat mr. van Beresteïj'n succes
had met zijp poging om niet de villa's Deen maar
het oude huis van Jan de Witt, waar ook wijlen
Prins Alexander woonde, te bestemmen voor
<„home" van den Baad van State. Minister Konig
zal laten onderzoeken, of het voor den Raad „pas
klaar" is te maken. Wat nog lang niet vastslnat'.
De Nat. Opera heeft haar f20000 subsidie ge
kregen. .De post werd. Vrijdag j.I. goedgekeurd
met 49 tegen 22 stemmen, die van de 13 Anti-
tevolutionairen, 5 katholieken, 2 Christ. Hist.
,en de hceren van der Laar en A. P. Staalman.
Voor de Opera, voor welke hier het „to be or not
to be" op het spel stond, een wel zeer verblij
denden uitslag.
En de Peer Ossendorp had succes met zzljn mo
tie om meer dan f150 voorschot te verleenen
Voor Augustus op de onderwijzerssalarissen. De
Kamer nam die motie aan met 58 tegen 16' slem'
men. Of nu de Regeering aan deze roepstem ge
hoor zal geven Ls een andere vraag. Tenslotte is,
ender meer, ik stip slechts het allervoornaamste,
aan, doorgedreven, tegen sommiger wensch, het
erediet van 200 millioen aan DuitschlancL. Minister
van Karnebeek heeft verzeekrd, dat de Entente
geen bezwaren heeft tegen de levering van kolen
door Duitschland aan ons landje. Minister van
"Ysselstedjn heeft in het licht gesteld, hoe onze
visschersvloot hunkert naar goedkeuring van het
crediet. Het eind was, dat het 'ontwerp er zonder
stemming kwam. Dat was ongeveer de „finale"
Tot half September heerscht er nu rust in de
gebouwen op het Haagsche Binnenhof, waar onze
vroede landsvaderen en moeders plegen te vergade
ren. Inzonderheid het Lagerhuis heeft de rust
hard noodig en ook wel eerl'ijk verdiend.
Het^„einde van den schoolstrijd", door het met
slechts drie stemmen tegen, goedkeuren door de
Tweede Kamer van de lex de Visser (door het
„Hbld." genoemd den doodsklok voor de Open
bare School) is o.a. ten huize van den oud-minis
ter Kolkman, in tegenwoordigheid van den pre
mier en van den PauselÜjken Nuntius, door de ka-
met geestdrift. Dat ondanks het b art. 198 ge-
tholieke fractie onzer vertegenwoordiging 'begroet
beurde de meerderheid, waarmee het ontwerp er
kwam, zoo groot was, is en bllijft zeker een verblij
dend teeken voor allen, die er wezenlijke pacifica
tie van hopen en verwachten.
Moge hun optimisme niet beschaamd worden.
Tot de lichtpunten der jongste wéék mag gere
kend, het oplossen van het Haagsche traniconflict
in dien zin, dat geen staking behoeft re worden
gevreesd. In onzen tnjld van: allemaal op fiets,
motorfiets, in auto, op autoped etc. etc., heeft,
I het vooruitzicht van een trams: aking voor -velen
stellig veel van zijin vreeswekkend karakter ver-
loren. Gelijk ik reeds vroeger opmerkte, midden
in het Scheveningsche seizoen, zou zulk een strike
voor- het Haagje allerminst begeerlijk zijn ge-
weest.
i Set was in de afgeloopen: week, dat de eerste I
bak grond tot beteugeling van het Amsteldiep is
gestort, d.w.z. de eerste handeling tot demping
vaAi de Zuderizee. De gebeurtenis bleef vrijwel
onopgemerkt. Toch verdient de 29ste Juni 1920
ongetwijfeld tot de gewichtigehistorische data
van ons volk.
Het reis envacantieseizoen is nu „officieel"
"geopend. Prins Hendrik vertrok naar Zwitserland
voor zijn jaarlïjksche bergtochten, de nieuwe
■dienstregeling der spoorwegen, met tal,,van nieuw'
ingevoegde treinen Ls van kracht geworden en
het publiek heeft een „zachte wenk" om toch
niet al te nonchalant te zwijn met het achterlaen
Van allerlei dingen in de treinen; voortaan zal van
felk achtergebleven colli f0.25 bewaarloon wor
den gerekend. Zegt het voort.
Op het traject EsschenRoosendaal'had een
allerbrutaalste berooving plaats, met ernstige mis
handeling. Gevallen van treinroof kwamen ook
vlak bij onze grenzen voor. Omzichtigheid tegen
over sommige „reizende elementen" schjijtnt in' hoo
ge mate noodzakelijk. Bij de Leidsche raadsverkie
zingen deed zich, evenals bijl die Maastricht on-
langs, het verschijnsel voor, dat het actief Vrou
wenkiesrecht Rechts ten goede kwam en de soc.
democratische fractie deed slinken. Wat nog
maals tot de herinnering leidde, dat van soc. demo
cratische ziij'de niet zonder reden weinig geestdrift
Voor het A.V.K. aan den dag is gelegd böjr de
jongste Grande wets-revisie.
fïet passief V.K. heeft* in Den Haag eer)
„vroede" moeder" in den raeidentialen raad ge
bracht, die staande de openbare zitting haar ci
garette zit te rooken. Met Hildebrand's barbier
van den ouden stempel zou een Haagsch raadslid
uuit vroeger deftiger dagen zijn verontwaardigd
'„o, tempora, o mores" doen hooren.......
H.'sT. Nassnupl. 7.
v.h HAARëMA VABf OUCOOP
lloot'il Aicelit voo? i\'oord-llnl|tto*l
Op aanvraag komt onzen vertegen-
woordiger U met een Dmlga Auto be
zoeken, zonder «enige verplichting.
BUITENLAND.
SpaSpaHet schudt alsof er too-
verkracht uitgaat van den naam van dit kleine
badplaatsje. Van Spa uit, de naam is niet onbe
kend meer, zal de naaste toekomst worden gere
geld. De aandacht der geheele wereld is thans op
deze plaats gevestigd. In België, Frankrijk, En
geland enz. enz. leest en ademt men Spa.
De conferentie, die thans in meergenoemde
plaats is anagevangen, mag men zeer belangrijk
noemen. Het is de eerste maal na. 5 jaren dat
Duitsche en geallieerde staatslieden elkaar ont
moeten om besprekingen te houden met het oog
*>p hel; regulieren van vredestoestanden. En niet
alleen daarvan. Ter Spa-conferentie zullen ver
schillende vraagstukken worden behandeld. De
kwestie der ontwapening komt allereerst op het
tapïjt, die der schadeloosstelling, het steenkolen-
vraagstuk enz. En omdat als eerste punt der agen
da vermeld stond 'de ontwapeningskwestie wilde
Fehrenbaeh, de leider der Duitsche delegatie, Goes
Ier en van Soeckt, naar Spa ontbieden. Dat is
geschied. Het gevolg hiervan is geweest dat de
conferentie een dag werd vertraagd een gele
genheid, die jvel door de geallieerden zal ziijn aan
gegrepen om nog eenige besprekinen te houden.
De einddiscussies waarschijnlijk van vraagstuk
ken welke ter Brusselsehe financieele conferentie
zjjii besproken. Te Brussel nl. is men' over het
algemeen tot overeenstemming gekome-, aangaan
dc de verdeeling van de door Duitschland te beta
len schadeloosstelling. België krijgt thans we
ten wij 8 pCt. Frankrijk krgt het leeuwen
aandeel. Engeland en Portugal hebben volgens
de bewering van hunne leiders genoegen genomen
met minder terwille van andere landen. Onder
deze andere landen zal België wel voornamelijk
begrepen zijn.
IJjjz onder veel weten wij, nog niet van de con
ferentie. Spoedig na den .aanvang gaf de Duit
sche Minister van Oorlog een uiteenzetting van
den toestand in Duitschland. Wat vooral van be
lang is in verband met de kwestie der ontwape
ning, is zijn verklaring, dat de Minister wees
op de onmogelijkheid waarin hij zich bevond om
dc manschappen haar huis te zenden, waardoor
het aantal werkloozen nog zou worden vermeer
derd Daarom drongen Lloyd George en Delacroix
er op aan, dat de Duitschers nu toch eens een be
paalde data zouden noemen.
Waarschijnlijk in verband met de conferentie
te Spa is de Dutsche iRlijksdag verdaagd en het
én het votum van wantrouwen der onafhankelijken
is daarmede ook uitgesteld. 20 Juli komt de Riijks
dag weer bijeen en dus hoopt men dat tegen dien
lijd beslissingen zullen zijn genomen tusschen de
hooiden dei Centrale en geallieerde mogendheden,
f Na een tijd van èengeni stilstand doen de
Pnoiscii - bolsjewistische offensieven weer van
zich spieken. En opnieuw treft den lezer de tegen
strijdigheid der legerberichten van bolsjewistische
en Poolso-he zijde. Volgens een Poolsch legerbe-
richt bevinden zich de zuidelijk van de Pripjet
staande Poolsche troepen over een breed front
■"op den terugtocht. Naar van andere zijde wordt
gemeld zijn door de inname van Kovno en Wol
hynie de uidspoorwegen in handen der bolsjewiki
gevallen. De inval in Gallicie is vrij! en de zich in
het zuiden bevindende oolsche troepen wórdenP
ernstig bedreigd.
Nu meldt een waarschijnlijk van later datum
ontvangen legerbericht, dat de cavalerie van ge
neraal Wrangel de bolsjewistische cavalerie sterk
/18 regimenten omsingeld heeft. Slechts 150 bols
jewiki wisten te ontsnappen. Duizenden gevan
genen zijn gemaakt en de buit js zeer groot. Zie
hier eenige brokstukken van 2 legerberichten,
wier tegenstrijdigheid groot is. Wat gebeurt er nu
eigenlijk? Wint Polen of Sovjet Rusland?? In
Amerika is men druk bezig met het stellen van
Candida ten vocfc- het Presidentschap. Een inte
ressante stemming heeft plaats gehad op de de
mocratische conventie. Na een ontzettend aantal
stemmingen heeft Cox gezegevierd en werd ge
kozen verklaard als candidaat Voor het President
schap.
Tenslotte zij nog even vermeld, dat de onder
handelingen tusschen de Hongaarsche regeering
en het l.V.V. in verband met den boycot van
Hongarije op niets zijin uitgeloopen. De leden
van het, Hongaarsche ministerie ontkenden, dat
tengevolge van den boycot een kabinetscrisis ik
ontstaan. Intusschen schijnt er van misdaden te
genover de arbeidersklasse veel waar te zlijta. Hon
garije heeft echter niet de eischen van het l.V.V.
ingewilligd en daarom is besloten den boycot te
laten voortduren.
's Werelds roem gaat ras voorblijl. Wat zicb
heden verheugt in hoog aanzien is morgen ver
geten, waar gisteren voor geknield werd, wordt
thans verguisd, of in het gunstigste geval be
schouwd als een bezienswaardigheid, waarvan
we ons niet kunnen begrijpen, dat wij er eenmaal
{.•crimed voor waren. Hadden de galarijtui-
geo ei jaaidetuigen van ex-keizer Wilhelm het
wel ooit kunnen drocmen dat ze nog eens als
rariteit aan de Holiandsche kaaskoppen zouden
worden tertoond voor de somma van een gulden
per persoon? Dat z'ij, aristocraten bij uitstek!
dusdanig aan de blikken van het gemeen zouden
werden blootgesteld? De glorie die verdwijnt,
heeft altijd iets tragisch in zich te meer waar
het een glorie betreft waaraan tot voor ankele
jaren 'zelfs niet te tornen viel. Waar werdon
ooit to wereld schoolkinderen gevonden, die
staakten Het gezag van den schoolmeester aan
vechten was hetzelfde voor de jongelui a's met
het liooi'd tegen een muur loopen. Ze wisteri
wel dat ze dan toch aan 't kortste eindje trok
ken. Maar de thjiden s'ijn veranderd en de zed'en
Te Herne in Westfalen wordt thans gestaakt
door plus minus 7000 schoolkinderen. Het zijin
kinderen van katholieken, die geen genoeg-n
nemen met de huidige inrich i:ig va i het o -
derwijs. Het heeft er al den schijn van dat de
taking zich zal uitbreiden.
De stakingsbacil vindt overal een vruchtbaren
bodem en tiert welig. Zou het niet beter zSjP,
om inplaats van in de couranten te melden waar
gestaakt wordt, bekend te maken, waar gewerkt
[wordt? 't Zou allicht het redactioneele gedeelte
(tot ojd de helft bek&rtea ear zoodoende aan de
