Nieuwsblad voor LANGEDIJK en Omstreken.
10 korting.
Zaterdag 21 Augustus 1920
29e Jaargang.
per 3 maanden fl,00
J. H. KEIZER.
Revue van de week
Vergaderingen.
Gemeenteraad
Harenkarspel.
NO. 67. IMITEKO. rELEFMOUM X.
NIEUWE
LMfjilDIJKEIi COIJRAJIT.
Deze courant verschijnt eiken Woensdag-en Zaterdagavond.
AB0NNEMENT8PBU!
REDACTEUR-UITGEVER
BUREEL:
.Vnordgcharuoudc.
PU Ij 8 DER ADVERTENTIES:
Van 1—5 regel» 75 ct., elke regel meer 15 et
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend
Brieven rechtstreeks aan den Uitgever
DIT NUMMER BESTAAT UIT 2 BLADEN
EERSTE BLAD
BINNENLAND.
17 Augustus.
Iemand heeft uitgerekend, dat het cijfer van
rijksbelastingen welke wij hebben op te brengen
van 156 millioen in de periode van 19091913
is gestegen tot 309 millioen in het tijdvak 1914
1916. Daar komt dus no@ het bedragje bij, het
welk de gemeentelijke fiscus wenscht. te incassee-
ern. En het vermaarde „schroefje" wordt nog.
maar altijd op forsche wijze gehanteerd. Wij be
ginnen gaandeweg met zekere „doffe gelatenheid"
in het onvermijdelijke te ebrusten. Beseffend, dat
noch weeklagen noch tegenstribbelen, hier eenig
vruchtbaar resultaat kan hebben. Wat straks, wan
neer Minister de Vries dan toch eindelijk de
zware uren, welke hem reeds voor het reces wacht
ten, in het Parlement zal mioeten doorleven, het
lot v an dien bewindsman zal wezen, moet de naas
te toekomst leeren. Misschien dwingt men deze
bewindsman het veld te ruimen. Maar degeen, die
den moed heeft om: de portefeuille van Financiën
op te vatten, zal evenals zijn voorganger, het
steeds moeilijke rwordend vraagstuk der verster
king van 's Rijks inkomsten, bij voortduring te,
hebben overwegen.
Wij weten, beseffen het, nogmaals gtezegd,
En zoo is het geschied, dht de tijdingj van een
splinternieuw belasingonwerp, aan de Kamers van
Koophandel! ot advies is toegezonden, niet de „put
men zou vermoeden ,dat dergelijke droeve mare
in de gegeven omstandigheden moest verwekken.
'Een weeldebelasting wil Esc. de Vries invoeren
roering'' in den landfe heeft berokkend, welke
en zij zal, volgens globale berekeningen 24 mi
hoen per jaar in het Rijkslaadje kunnen brengen.
Tenminste wanneerniet geschiedt, wat de Mi
nister in de Memorie van Toelichting eigfenlijk
uit etihisch oogpunt, als wenschelijk teekent, na
melijk, dat de menschen zich er zooveel mogelijk
aan onttrekken. Door zuinig, matig, ingetogen te
gaan leven. De^Weeldebelasting treft o.a. de dure
chique eafé's en restaurants. Alsmede de luxe
hotels. Gevolg daarvan zou djus onvermijdelijk
zijn, dat ide tarieven van deze inrichtingen „her
zien" werden op .een wijze, dat slechts rijkaards,
O. W.ers en anderen, er hun klandizie aan konden
blijven schenken. Op welke manier de ondernemers
•dan hun s'tijgende kosten kunnen goedmaken, be
hoort let de ontelbare economische raadselen van
den dag. Het treurigist blijft er aan toe de kring
der menschen met. besoheidlen, vaste inkomens,
die hetgeen de fiscus van hen vordert, niet op
'anderen kunnen verhalen. De stakkers, die, voor
speld is pas van gezaghebbende zijde, dat d'é
suikerprijs wel tot boven de 70 cents per kilo
£zl stijgen, machteloos staan tegenover het mon
ster van duurte. Volkomen juist is de opmerking,
in een der bladen gemaakt, dat Jan Publiek veel
te lankmoedig, te goedgeefsch, te serviel is te
genover allerlei woekerprijzen. Wanneer brave
<%sluligo Jan zich minder makkelijk zou laten
,vl%n en pblukken, tal van prijzen, nu met on
gehorde driestheid en zonder eenigjen redelijken
grond gevraagd, zouden zoetjes aan wel matiger
worden. Maar veler laksche „laisser aler" houding-
niet een beduidende dosis valsche schaamte dra
gen er heel wat toe bij1, om Ide jdfuurte te doem-hand-
haven. Minsiter de Vries" oorren zullen in de laat
ste dagen ongetwijfeld hebben getuit. Terwijl een
stroom van sympathie en bewondering zich rieht
be naar zijn ambtgenoot van oorlog? nadat de N.
het gerucht verspreid had, dat generaal Pop
voornemens zou zijn ons leger in oorlogssterkte
te brengen op niet meer dan 100.000 man, wat be-
teeken'en zou hal veering van onze weermacht. Een
'belangrijke schrede Idus, voegde men erbij, op den
tveg naar de verwezenlijking der volkenbondidee.
Bet optimisme uit deze ontboezeming sprekend!
laat ik in zijn waarde. Belangrijke vemrindferingj
van militaire lasten en kosten zal, op zichzelf
beschouwd, natuurlijk ieder toejuichen. Maar de
lgenen die het schoone voornemen van Minister Pop
reeds een „fait accompli" achtte^ zullen
lichtelijk worden ontnuchterd door de kritiek,
welke alls aanstonds op dat plan wordt geoefend.
Over Belgie's aanspraken op de "Wielingen zijn
juist in de jongste dagjen „on dit" verspreid, djie
het voorstellen alsof vanwege de Entente zeker
pressie op ons zal worden uitgeoefend ten gunste
van de Belgische Wieling)en-wensehen. Tussdhen
Parijs en Brussel, werd er bij gevoegd1, wordt de
verstandhouding steeds inniger. En het arme Ne
derland zal welhaast ervaren dat het nu eenmaal
met groote (machtige heeren kwaad kersen eten
si. Dat Belgie evenals een kleine eeuw geleden,
door „de grooten" ondersteund, het Haagfsohe Plein
nogi he»el wat zorg zal berokkenen.... Ook hier
moeteD wij den loop der dingen afwachten. Het
verdrag van Versailles heeft niet kunnen verhoe
den, dat wij nog steeds leven in een atmosfeer
fvan gisting, van dreigende gevaren, waarbij niets
stabiel en alles op losse schroeven staand v.e-
liikt
In zulke omstandigheden op de spoedigje ver
'wezenlijking van de Volkenbondidee te vertrou
wen lijkt wat al te optimistisch, zal ook degeen
mij toegeven, die gewoon is bij voorkeur de licht
zijde der dingen te zoeken.... Wat Minister Pop
van het leger wil maken, wordt door het zooevcn
door mij bedoelde gerucht, nog niet tot zelfs
officieuse waarschijnlijkheid gemaakt. Maar voor
hands lijkt het mij niet; gansohelijk misplaatst
de weemoedige verzuchting te reoiteeren:
Es (war zu schön gewesen,
Es hatt' nicht sollen sein!...."
Van ganscher harte hoop ik, in deze, door
overdreven zwartkijkerij, misgetast te hebben....
Illoeiiiisturlj O tan,SA
Giraf k ransen
en
V red^spn 1 men
Jn. GROEN SINT PANCRAS.
De tijden maken den toensch nu eenmaal pessi
mistisch, wantrouwend ook ten opzichte van goe
de, verblijdende dingen, idjie in uitzicht worden
gesteld. En gjeen wonder, waar de loop der ge
beurtenissen, zoovele 'teleurstellingen van groo
tereen kleinere soort berokkende.'
De geniale man, wiens eeuwfeest den 13 Au
gustus j.l. is herdacht, de autodidaet J. A. Al-
/berdingh Tliijn, behoorde tot een generatie, waarin
de blijmocdjigen een voorname rol speelden. En
de hechte trouw aan zijn geloof, die Tliijn steeds
vervulde, heeft hem daarbij krachtig gesteund.
Dat figuren als deze zich ter en hoogjbegaafdb
beoefenaar der kunstgeschiedenis nog steeds zulk
een warme ongeveinsde bewondering vinden, ook
ver buiten den kring van hun naaste geestverwan
ten is weer iets, dat den mistroostig' g|estemden
kan opbeuren uit zijn apathie. Maar de menschen
uit Thijn's dagen, zelfs die uit zijn laajsten le
venstijd, hadden geen flauwe „Ahnung" van wat
de wereld na enkele decennia te wachten stond.
(Evenmin als de meest fantastisch aangelegde on
der hen gedroomd zou hebben van een Vijf en
tachtig jarigle dame, die, gelijk enkele dagen 'te
rug 'toch is gjeschied, in het landelijke Ede een
reisje „in de wolken" zou gaan maken per vlieg-
'tu%. Daarmee een kranig voorbeeld gevend aan
zoovele jongeren, die ook het gempedelijkste, en
veiligste vliegtocjitje nog steeds beschouwen als
roekei ooze levensgevaarlijke waaghalzerij.
„Risico' is aan lüchttoohten nog steeds verbon
den, ondanks alle vorderingen der techniek. Maar
wie het zoowat dagelijksche lijstje van ongleluk
ken' door en met auto's, motor en andere fietsen
veroorzaakt volgt, zal tot de conclusie moeten
'komen, dat de „risico" met' voertuigen op den be
ganen grond misschien nag grooter is dan zij
'reeds was. Waarbij dient erkend, dat de schuld
niet in alle gevallen drukt op den chauffeur of!
fietser. De treurige waarheid, dat het dolzinnig'
„racen" bij velen tot onzalige gewoonte is gewor
den, neemt deze andere niét weg, dat op het pu
bliek de plicht rust om mee te werken tot het
fbevoidgren of verzekeren van de veiligheid. En
daaraan ontbreekt nog heel wat.... Op het stuk
van toch doodeenvoudige voorschriften in het be
lang van het publiek verkeer zijn de menschen,"
hlthans een veel te groot percentagfe, onbegrijpelijk
\hferdleersch. Ondanks alle borden, a a n kond igi ngfen
verkeersagenten, waaschuwingen, etc. Elke mid
zomer brengt dat aan den dag en de reeds verge
vorderde van 1920 in zeer hooge mate. Misschien
zal de msiere eerst eindigen, wanneer straten en
■vtegen allengs meer ontlast wordien door het toe
nemende luchtverkeer. Ongelukken door onbesuis
de roekeloosheid zullen altijd bijven voorkomen.
Het zoogenaamde stille strand te Scheveningfen
is dagelijks: tooneel van in gevaar verkeerende
mcnschenieveivwaarbij de reddingsbrigade moet
dienst doen, wijl men zich nu eenmaal te ver in
zee waagt ondanks alle waarschuwingen. En de
publicatie van gevallen, waarin menschen ver
dronken of slechts met de grootste moeite konden
gpred wjorden, belet niet dat telkens weer levens
in gevaar worden gebracht. Telkens bevatten dé
bladen relaas over de „gevaren der gj ootestad" het
uiter.-t bedenkelijke om jonge meisjes zonder er
varing te doen inghan op aanbiedingen van be
trekking in groote gemeente, zonder dat men zich
deugdelijk vergewist heeft van aard, zedelijk ge
halte dergenen, die onder schoonschijnende belof
ten, tiachten te lokken. Een enkele maal, gelijk
met de kordate Friesche juffer gebeurde, die op
het nippertje uit een broeinest van ongerechtig
heid in de hoofdstad wist té ontkomen, komt die
arme irnug met ongerepte vleugels uit de nabijheid
van het gevaarlijke licht... De regel is, dat het on-
voorzichtigje diertje reddeloos verloren is. En de
sluwe, gewetenlooze vogelaars weten wel dat het
voor loop ig' aldus zal blijven.
Van de vele congressen e.d. in dezen tijd des
jaars gehouden, noem ik slechts het Internationale
der Esperantisten. Voor hen hebben de volapukers
hun wereldtaal-idealen gekoesterd, maar moeten
prijsgeven. Het Esperanto blijkt krachtiger leven
te hebben. In hoever het mogelijk zal zijn om met
een „kunstmatige" taal het doel te bereiken, dat
men nastreeft, staat nog steeds niet vast.
En ondanks de flinke en doortastende wijze van
optreden onzer autoriteiten heeft men evenmin
zekerheid, helaas, of het gelukken zal de uit Bel
,gie dreigende veepest buien onze grenzen tte hou
den. De Belgische „surprises" ons bereid, hebben
over het algemeen weinig aantrekkelijks.
Slechts voor degenen, die zijn strijdmethode in
politici's niet hebben gevolgd in den loop der jaren
kon een „verrassing" zijn de felle aanval door het
Chr. soc. Kamerlid mr. van der Laar op het
zittend kabinet, inzonderheid op den premier, ge
daan in een te Doetinehem uitgesproken rede. De
heer van de Laar was steeds een kampioen tegen
de Coalitie. Dat de stem van deze afgievaardig|dfe
tot de zeer twijfelachtige in de Recht dl ie Gelede
ren zal blijven behooren, staat nu wel zeer vast.
Hier en daar ziet men al door den zonnegloed!
midzomer verdorde blaren. Reeds wordt aange
kondigd dat de wintendlienstregelingder spoor
wegen aanzienlijke inkrimping zal brengen. De
avonden beginnen „zichtbaar" langer te worden
Genieten wij nog even van de zomersche warm
te, voor zoover die er is. Wie- zeer scherp hoeren,
die vangen reeds iets op van de eerste klanken
uit het „klokje van. gehoorzaamheid"
geving aan te nemen, omdat hetvoor deze ge
meente niet noodig geoordeeid wordt.
Alddfe wordt besloten.
Uit Heerhugowaard is opnieuw <een verzoek in
gekomen, om enkele gebouwen staande in de ge
meente Harenkarspel aan hun electrisdh net "te
moegn aansluiten.
B. en W. hebben in verband hiermede een on
derhoud gehad met den uitvoerder en den adlmmi-
sira tour die van oordeel waren, dat de gemeente
bier toch niet anders dan tegen hooge kosten
stroom zouden kunnen leveren, terwijl een lijn
vai: Heerhugowaard er langs agat.
Ook de heer Memelink, waarmee de voorzit
ter er over gesproken heeft was van oordeel, dat
het v,cizoek zonder eenig bezwaar kon worden
toegestaan. Op voorstel van B. en W. wordt
nu besloten om het verzoek tot 1
toe te staan.
Lieeren Mode-Week
gedurende de Kermis week op onze reed»
voordeelige prezen
Alles franco thuis
SPAANOKU Co.
Zit EtalÉges. LAN6ESTRAAT. ALKMAAR.
Vergadering van den raad der gemeente Haren
karspel oip Donderdag 19 Augustus 1920, dos
namiddags 2 uur.
Alle leden zijn aanwezig.
Voorzitter ,de Edel Ach tb. Heer Burger, Bur-
genjegster. Secretaris 'de heer Dain:.
Voorzitter opent met een woord van welkom)
de vergadering, waarna de notulen worden gelezen,
'en onveranderd vastgesteld.
Op het bekende adres Termunten wordt opj
voorstel van B. en W. afwijzend beschikt!
Van h et Prov. Drankweereomité is het verzoek
ingekomen "op lotingsdagen het tappen van ster
ken drank te verbieden.
B. en W. stellen voor dit verzoek voor kennis-
De heer De Vries merkte hierbij op, dat er
reeds menschen waren die hun binnenleiding had
den laten aanleggen in de stellige verwachting
dat hel wel zou worden toegestaan. 1
Goedkeuring is ingekomen op het kohier H.
O., de geldleening en de supipletoire begrooting
voor de uitbreiding van de begraafplaats, wel
ke clening in de gemeente geplaatst is, en opi de
betaling uit onvoorziene
Van het gemeentebestuur van Waranenhuizen
is bericht ingekomen, dat de gasprijs met 1 ot.
is verhoogd en nu 21 en 22 cent is.
Een adres van de vereeniging voor aviatiek
wordt voor kennisgeving aangenomen, omdat1 "er
'nog niet aan gedacht wordt in deze gemeente
vliegdemonstraties te houden.
Op het bekende adres van het gemeentebestuur
van Alkmaar inzake Handelsscholen, meenen B.
en W., dat het wel op den weg ligt aan de wen-
schei tegemoet te komen, omdat ze aan de hand
■van de nijverheidswet het recht hebben, hoewel
de gemeente volgens verordening het recht heeft
de bedragen van de ouders terug te vorderen. B.
en W. stellen voor, in de verordening vast te
leggen, dat teruggevorderd wordt, beneden een in
komen van £1000 nihil; van 1000 -2000 25 pCt.
van 20003000 50 pCt. en boven een inkomen
var. f3000 alles. Er hoeft echter bereids een
j vergadering plaats gehad van de Burgemeesters!
aangesloten bij de officieuse vereening van Bur
gemeesters boven Alkmaar, waarin besloten is
overleg Üje plegen ..met den Burgemteester van
van Alkmaar. Het gaat er vooral oan1 dat ze het
ook over" 1919 vragen. Er is met den Burgemeester
Van Alkmaar officieus een praatje gemaakt en
j deze ag'f den raad om een afwachtende houding
aan te nemen ten opzichte van het nemten van
I bindende besluiten.
j De raad gaat hiermede acooord, zoodht het
voorstel van B. en W. wordt aaneghouden.
Van de Gezondheidscommissie te Sdhagen is een
schrijven ingekomen inzake de vleesdh vergiftiging
t». Schagen en de maatregelen die ter voorkoming
I kunnen worden genoemen
Voorzitter deelt 'mee dit punt miet den keur-
meestói te hebben besproken en de slagers, te heb
ben aangeschreven. Voorloopig is gedaan wat ge
daan kon worden. v
De heer. Francis meent ook dat de aangegeven
weg de meest practisehe Ié, daar anders een la
boratorium noodzakelijk zou zijn. wat ondoenlijk
is.
Van Ged. Staten is namens den Minister een
j circulaire ingekomen waarin gewezen wordt op de
wenschelijkheid niet tot het sluiten van leeningen
