Feuilleton.
SCHAAKMAT
Uit den Omtrek
Plaatselijk Nieuws.
Mienkudsök OtwiieM
"De voorzitter antwoordt, dat hij vbjor zidh 'per
soonlijk niet kan meegaan met de slotelosule van
het adres, dat het tegenwoordig genoten hedrag
eene beleediging voor de leden zou zijn. Die de
taak vanr aadslid o(pi zich neemt, doet het in het
belang van de gemeente en stelt de liefde daar
voor grppter 'dan de waarde der presentiegelden.
De voorzitter gaat-niet mee met de gedachte, dat
de waarde der presentiegelden zoo van invloed1
zijn, dat het lidmaatschap een beleeding wordt ge
acht Dat viel mij, zegt de voorzitter, als een
koudwaterbad op mijn lijf. Ik ga er dan ook niet
mee acooord.
De heer Gootjes antwoordt, dat de gratificatie
eene vergoeding heet en dat het dan te weinig is
voor de taak die men uitoefent. Zpp wordt die
vergoeding een beleediging.
De vuorzitter beschouwt de vergoeding meer
als een kwestie van vorm dan eene betaling voor
geleverd werk.
De heer Gootjes meent, dat de post opengelaten
jhad moeten blijven, daar B. en W. wisten, dat
de meerderheid van den raad' ervoor was. Nu is
de oude post gehandhaafd. Dat is een vernedering.
De voorzitter antwoordt, dat deze .kwestie in
het college van B. en W. is behandeld en dat zij
komen met het voorstel, deze post zoo te laten.
Het. staat den voorzitter niet voor den geest,
dat de raad ervoor was, hetgeen ook dtojotr deji heer
Duid niet wordt erkend.
De heer van Kampen licht het adres nog na
der toe en zegt, dat het gaat om het) recht van
het spel en niet om de knikker.
Gootjes is het slachtoffer geworden van de
gemoedelijkheid. Hij dacht, Idat het in de be
grooting opengelaten zou worden. "Wie het baan
tje van raadslid opi zich neemt moet er tijd voor
geven en dan noem ik f15.een fooitje. Overal
hebben ze meer. Ik stel daarom; voor een pre
sentiegeld van f200.
Dé uitslag van de stemming is als volgt: De
heeren Duif, Schuit en Kloosterboer flOO.—de
heeren Siijker, Gootjes en van Kampen f200.
De stemmen staken en de begrooting wordt aan
gehouden tot de vplgende vergadering.
Ter tafel komt de begrooiting der gasfabriek
esluitende in ontvangst en utigaaf tot een bedrag
van f279300.— met een ppst van onvfxorzien van
f548.80.
De begrooting vppr het electrisch bedrijf sluit
in ontvangst en uitgaaf tot een bedrag van
f57500.
Intusschen deelt de voorzitter mede, 'dat het
koperdraad voor het blusschen der lantaarns, vol
gens het klokkensysteem is aangekomen.
In verband met de verlichting der lanen in de
gemeente, wordt de zaak in handen gesteld van
B. en W.
Een schrijven van de Burgerwacht, waarin
wordt gevraagd om flOO per jaar vppr huur
van het sChietlokaal.
De voorzitter antwoordt, dat er in het college
'van B. en W. geen eenstemmigheid heerschte. Hij
zelf is de burgerwacht bijzonder goed gezind,
iJJit wil 'hij voorstellen vopr een jaar te geven.
De heer Yan Kampen is er tegen, de bur
gerwacht is verkapt militairisme en daarom is
hij er tegen.
De heer Gootjes is er voor.
Ir. stemming gebracht stemmen Duif, Goot
jes en Siijker voor, Schuit, Kloosterboer en Van
Kampent egen.
Naar de heden aangenomen wet wordt de oudste
wethouder als no. 1, de tweede wethouder als
no:. 2 en het oudste raadslid als no{. 3 aangewezen
als waarnemend burgemeester, bij ontstentenis
.van den burgemeester.
Verder wordt besloten, nu de {üurf van het
land is, het te verhuren als grasgewas.
Deze zaak zal worden gesteld in handen van
B. en W.
Thans komt de uitbreiding van de gasfabriek
aan de orde. De voorzitter neemt de moeite het
geheele rapport voor te elzen, onderbroken door
den heer Kloosterboer, die er sterk tegen is, dat
do gemeente voor een schuldenlast van f60000.-—
wordt geplaatst.
De heeren Schuit en Kloosterboer wantrou
wen de zaak in hooge mate en daaruit vloeien de
soms sehenpe debatten voort. Waar aan den an
deren kant wordt getuigd, zooals de heer Goot
jes, zegt, dat de zaak moet vertrouwd worden.
De voorzitter wijst op' de gegeven adviezen
opi de uitmuntende resultaten te Eindhoven be-
rekile n treedt in een uitvoerige toelichting aan
de hand van de gecombineerde vergadering waar
in de enorme voprdeelen aan het licht werden ge
steld.
De heer Schuit kant er zich tegen, dat die
kamerovens juist uit Duitschland moeten komen.
Mijn moeder, neen zeke rniet. Ik wilde dat
gij mijne moeder gekend hadt. Het was voor
baar cn voor mijn vader geen geringe opoffering.
Niet dat zij zooveel aan het gebruik van wijn
hechtten, maar de gastvrijheid en de poezie van
de gezellige ouderwetsche bijeenkomsten leden er
onder en dat speet hen zeer. Maar toen mijn
moeder vernam hoe de zaken stonden, aarzelde
zij geen oogenblik. Onze geheele fijne wijnkelder
werd ten geschenke onder de gasthuizen verdeeld
behalve een kleine hoeveelheid, die wij zelve be
hielden, om in geval van ziekte te kunnen ge
bruiken.
droogen toon. Het was wel braaf van u allen
heel heilige n zoo voorts, maar ik vind het toch
Zoo waarlijk? hernam Lilia op koelen,
vc'Tscphrkkelijk jammer. Waarom konden die
menschen niet voor hun eigen belangen zorgen'?
Dat vertrouwt hij niet. Duitsohlan'd zou over
winnen., het had de beste kanonnen van 42 c.M.,
en wat hebben wij gezien, het kostte hein z'n
kanonnen en het ligt voor de vlakte. De Duitsche
keizer zit gevangen.
De heer Kloosterboer zegt, dat de lui hier al
lemaal arm zijn begonnen, ze moesten of gingen
naar Lombok en het eind zal zijn, dat we moeten
\besjolmen.
De heeren Duif en Gootjes wijzen er 'op, dat
men aandeel heeft in de fabriek en dat de begroo
ting juist goed is nu het blijkt dat ze ruim is
genomen. Men mag de zaak na zoovele inlichtin
gen niet wantrouwen.
De heer van Kampen zegt, dat het in Langedijk
wel heel wat stof zal opjagen als ze hooren, dat
hij er tegen is, maar dat hindert hem) niet. Hij is
onder den indruk geraakt van de bezwaren van
Schuit en Kloosterboer. Hij wil nu niet trachten
hen over de streep te trekken. Hij stelt alsnog
een onderzoek voor, een bezoek van de heeren
naar Enkhuizen en Eindhoven, dan woiidein ze
overtuigd.
Laten we het maar zeggen, zegt de heer Goot
jes, maar de Directeur wordt «niet vertrouwd.
Laten wij het nog eens laten onderzoeken door
een ander, want gedacht wordt toch, dat Ide direc
teur mei zijn collega tl e Eindhoven onder ééh hoed
je speelt, al denk ik daar niet aan.
De voorzitter komt daar met kracht en klem
tegenop. Dat mag niet gedacht worden en daarna
gaat de .voorzitter opnieuw na het beloop der
zaak en de driejarige resultaten te Eindhoven ver
kregen.
Ik vertrouw het niet, zegt Sdhuit. De directeur
heeft ons al metrmalen te pakken gehad.
Zoo blijven de debatten nog een pppsje dbpr
gaan.
De voorzitter gaat tot stemming over. Wat be
'treft de leening, moet die in 10 jaar of 20 jaar
'afgelost worden?
De heeren Duif, van Kampen, Siijker en Kloos
terboer voor 20 jaar, de heeren Sdhuit en Gootjes-
voor 10 jaar.
Daarna komt liet geheele plan in stemming.
Voor de 'heeren Duif, Gootjes en Siijker, tegen
de heeren Schuit, Kloosterboer en van Kampen
De behandeling wordt thans verder uitgesteld.
Hierna sluiting.
SINT PANÖRASi.
De heer J. G. Fernhout, prop. te Amsterdam1,
heeft het beroep naar de gecomb. Geref. Kerken
alhier en Heerhugowaard aangenomen.
De heer J. van Kampen, is mlet ingang van
1 September benoemd tot sub-ontvanger der ae-
cijnsen, tot groot gemak van de plaatselijke sla
gers ook voor het verkrijgen der vervoerbewijzen
waarvoor zij Iflot nog toe naar Zuidscharwoiude
"Door mej. A. M. Kraijenhagen is tegen 1 Oct.
aanstaande eervol ontslag gevraagd uit haar be
trekking als onderwijzeres in de nuttige 'handwer
ken aan school npi. 4 dezer gemeente, hl. de school
te Veenhuizen. Gedurende een lange reeks van
jaren werd dit onderwijs door haar aan de sdhool
gegeven, hot groot genoegen van de ouders der
meisjes» die van haar les mochten ontvangen, zoo
wel op de dag- als op de herhalingsschool.
ALKMAAR, KONINKLIJK BEZOEK
Van het voorjaar hebben B. en W. er de aan
dacht van de Koningin op' gevestigd, dat de be
volking van Alkmaar een bezoek van Hare Ma
jesteit op hoogen prijs zpu stellen. Nadat in ant
woord daarop- bericht was ontvangen, dat de Ko
ningin in beginsel gaarne tot een .bezoek aan Alk
maar gedurende dezen zomer bereid was, volgde
dezer dagen de offieieele mededeeling, dat de Ko
ningin het voornemen had om met den Prins der
Nederlanden op Zaterdag 11 September a.s. naar
Alkmaar te komen, na den vorigen dag de Land
bouwtentoonstelling te Sdhagen bezichtigd te heb
ben. De Koningin en de Prins zullen van ongeveer
10 uur tot ongeveer 3.30 te Alkmaar verblijven.
De plechtige ontvangst zal plaats hebben ten
Raadhuize waar de Koningin zich in de eerste
plaats met de Leden van den Raad wil onderhou
den. Voorts zal er onder meer een rijtoer dopr
de sstad worde® gemaakt.
Het bezoek zal niet officieel zijn. Het is dan
ook de uitdrukkelijke wensch van Hare Majesteit
dat met het oog op de tijdsomstandigheden, de
ontvangst eenvoudig zij. Dit behoeft intusschen
uiteraard aan een hartelijke ontvangst niet in d n
weg te staan.
Over hetgeen de burgerij zou wensdhen te doen
om die hartelijkheid zoo groot mlogelijk te doen
ziin, gelieven zij, die zich daarvoor moeite wen-
sdhen te getroosten, overleg ta plegen met den
BBurgemeester.
- WAA R.LANB.
De heer M. Sehaaij, onderwijzer aan de O. L.
school alhier, slaagde heden te Amsterdam' voor de
hoofdacte.
WAARLAND.
Al hebben we hier nog geen eleCtrische kracht,
toclli wordt hier al aardig gebruik van machines
gemaakt. Heeft de sm'id zich al geruimen tijd een
motor vppir zijn werkzaamheden aangeschaft, ook
de abkker heeft een mengmachine met motor
aangekocht, welke machines alle uitstekend vol
doen in het besparen van arbeidskrachten. Dan
nog kunnen we vermelden dat door de dlrie gebrs.
Bruin Dz., dezer dagen een dorschmacihne is aan
gekocht 'met een 4 jpaards-kracht-motor. Hoewel
deze maeihn èniet dorsefht „schoon in den zak"
voldoet zij uitstekend. Aangezien hier nogal veel
zaad isv erbouwd, hebben ze al druk- werk ermee
en voldoen dus aan een dringende behoefte.
Nu nog een heele poos mooi weer en hun succtes
is verzekerd.
- WAAttLAND.
Het is wel gelukkig, dat men dezer -dagen in de
gelegenheid was, om een partij turf te koopen.
Velen hebben hier trouwens ook gebruik vgn
gemaakt. Want waar wij den komenden winter
onze kamer mee moeten verwannen is nog niet
bekend, üokes, ja zeker, maar wat is nu alleen
cokes. Velen verlangen naar iets beter. Het is
maar tc hopen dat de winter niet al te streng is
en dat er nog wat degelijke brandstof in aantocht
WAARLAND*.
Naar we vernemen is van de gebrs. Doodeman
alhier ongeveer een kwart mud tarwe gegapt. De
ze tarwe lag in een boet' langs den spoorlijn. Da-
der(s) onbekend.
SOHOOR.L. DE W A TER VOORZIENING
De Raad te Schoorl besloot heden tot aanslui
ting bij (h?et Prov. Waterleidingbedrijf.
BRANDSTOFFEN.
Naar we vernemen zullen eerstdaags antracieth
en eierkolen worden gedistribueerd. De toewijzing
is gekomen van 20 wagons.
Z (III1S0H AR W OUDE.
Naar we vernemen heeft de .heer D. Swart al
hier zijn melkzaak verkocht aan den heer van
'Twuijver te Ohdkarspel, 'en is bereids het bedrijf
door. hem aanva-a rd
Wc vernemen dat Ds. van Meurs te Koe
dijk zijn intree zal p-reeken op 12 Sept. a.s.
Ds. Ter let, vroeger predikant alhier, thans
te Dremplt, heeft het beroep bij de Ned. Herv.
Kerk te Sneek aangenomen.
Morgen geeft het Fanfarecorpis „Kunst na
Arbeid" een oondert bij gelegenheid van de uitrei-
hing der prijzen, door de verschillende vereenigin-
gen behaald, welke deelnamen aan het jongste
Nationaal Concours.
De kansen zijn gekeerd. Waren het de vorige
week de bolsjewisten, die vol vreugde hun over-
fcvinningsberichten de wereld inbazuinden, thans
pijn het hun tegenstanders de Polen. De afgeloo-
pen week heeft zich in alle opzichten geken
merkt door vele verrassingen.
In het slot van ons vorig overzicht wezen wij er
reeds op dat de Polen een offensief waren be
gonnen. Op het oogenblik dat wij het pverzicht
toen schreven, stond het nog niet vast, welken
vorm het begonnen offensief zou aannemen. Nu
zijn wij beter ingelicht. Het offensief van de
jeugdige Poólsche natie, opgewekt uit een 150-ja-
rigen slaap, oogenschijnlijk opgezet om den druk
om en op Warschau te verminderen, heeft ge
leid tot een volkomen overwinning der Poolsehe
wapenen. Het dient erkend, dat Fransohe steun
aan (leze overwinning niet vreemd was, doch het
leeuwenaandeel in den strijd kwam toch van Pool
Ik zie er volstrekt geen reden voor, dat gij u
een ontbering moet getroosten, om' hen op den
'goeden weg te brengen.
O, zei John vroolijk, het is nu geen
ontbering meer. Ik ben er geheel aan gewend.
Ik ben jong en sterk, en zoo gezond als ik ver
langen kan. Ik heb volstrekt geen wijn noodig.
en eigenlijk denk ik er nooit aan. De Fergusons,
de ook aandeel in de zaak te Spindlewood heb
ben, deden even als wij, en toen volgden de Wil-
ipoxes en al de deftige oude familien van onze
kennis ook ons voorbeeld.
Nu, maar zoudt ge, als de Follingsbees hier
zijn, niet eenig onderscheid kunnen maken?
Neen, Lilly, ik heb mijn woord gegeven
en ge ziet dus dat.het geheel onmogelijk is.
Lilia fronste de wenkbrauwen en zag er wan
hopig uit.
Nu, John, ik vind u al heel egoïstisch, ge
hebt ook niets voor mij over. Het zal zooi vreese-
iijk onaangenaam en lastig voor mij wezen. De Foil
lingsbees zijn er aan gewoon, om dagelijks wijn
te drinken en ik schaam er mij, over, datj ik hun
dien niet geven kan.
!He't is «fan juist des(t| e (nuttiger voor hen om
wat te vasten, zei John, dat verharde mon
ster. Gij zult zien dat zij er niet onder lijden.
Brigitta kan heerlijke koffie zetten. i
Het is wel schande, John, dat ge over mijn
verdriet lacht. De Follingsbees zijn mijne vrien
den en natuurlijk wil ik hen goed ontvangen.
Wij zullen hen evengoed behandelen, als
wij ons zei ven behandelen, zei John, en
i meer kan geen sterveling eischèn.
- Het kan mij niet schelen, zei Lilia prui-
lende, nadat zij een poosje gezwegen had. Ik
j verwensch al die zedelijke instellingen en die
I sociale kwesties. Zij staan altijd iemands gemak
j in den weg, en ik geloof dat de aarde evengoed,-
■fcou ronddraaien, al bemoeide zich geen mensch
i daarmede. De menschen zullen u nog een echte
mof gaan noemen, John.
Hoe verschrikkelijk, lachte John.
Wat zal ik beginnen, als zij mij een mof noemen.
En wat zult gij dan een aardig moffinnetje zijn
voegde hij erbij terwijl hij haar in de wan
gen kneep.
Gij behoeft er zoo niet om te lachen, John,
zei Lilia knorrig. Gij weet niet hoe het in
fatsoenlijk gezelschap toegaat. De Follingsbees
kflïe zijde. .<>-
Na den eersten partieelen aanval, volgden aan
vallen op 'het geheele Poolsehe front. De bosjewiki
die zonder steun van artillerie, onvoorzichtig ver
(vooruit waren gedrongen, konden den sterkeni
stroom der Polen niet meer stuiten en hun vlucht
-nam een paniekachtigen vorm' aan.
Volkomen terecht mag men nu dan ook spreken
van een bolsjewistiscben debaclo en het is niet
zonder reden, dat de Poolsohe bladen de huidige
situatie vergelijken met die der Ententenlegers aan
de Marine, tijdens de periode, dat Parijs reeds door
de verdragende kanonnen, de z.g dikke Berthas
werd beschoten. Het eeniga verschil ligt cu hierin,
dat Warschau zoover wij kunnen nagaan nooit is
besohoten, heegeen waarschijnlijk wel daaraan te
wijten is, dat artillerie der bolsjewisten niet zoover
werd vooruitgeschoven, dat dit mogelijk was.
„Het roode Rusland heeft het witte Polen" niet
onder den voet kunnen loopen. Integendeel. De
witten loopen thans over da rooden. De Poolsehe
grootgrondbezitters, de Poolsohe reactionairen etc;,
zooals het Poolsehe bolk door de bolsjewisten be
titeld wordt heeft in de ure des gevaars zijn
uiterste krachten verzameld en den Russisohen beer
van zich geslingerd, die hem dreigden te verstikken.
Wij zullen hier niet den loop der gebeurtenissen
op bet Poolsehe front nauwgezet volgen, memoree-
ren sleehts, dat ree Is Brest Litowsk is bezet, het
geen beduidt, dat de Russen aan die zijde uit Polen
is verdreven. In het Noorden dreigt een groot
leger der bolsjewisten te worden omsingeld, welke
bedreiging op het oogenblik echter nog geen leit
is geworden. De Polen hebben 50,000 gevangenen
gemaaki, hetgeen nog al wat zeggen wil. Mag men
de Poolsehe bladen gelooven, dat heeft het bolsje
wistische leger ten westen van Nlawa met den
commandant der Poolsehe troepen in die streek
onderhandelingen aangeknipt over een capitulatie
Dit leger zou ongeveer 50,000 man sterk zijn.
Tot zoo ver hebben wij de bloote feiten. Thans
moeten wg eens nagaan wat zijn de gevolgen.
Dat zijn de hierboven gemomeerde verrassingen.
Lloyd George is „vertoord" geweest, dat de
bolsjewiki hem om den tuin hebben geleid. „Vertoord"
Wellicht is zijn staatkundig inzicht in dezen te
kortgeschoten, Millerand zijn collega had het beter
ingezien. L)eze bleef op zijn stuk staan ten op
zichte van zijn houding tegenover Sovjet Ruslan
En nu heeft Lloyd met Giolitti te Luzern gecon
fereerd en daar is geboren de nota, welke de vorm
van een ultimatum heeft en is verzonden naar
Moskeu. Millerand heeft opnieuw gezegevierd. En
Lloyd George is omgekeerd al» het blad van een
boom. Indien de bolsjewisten dc voorwaarden niet
intrekken, zegt de nota, die on vereen igbaar zijn
met de nationale onafhankelgkheid van Polen, en
verder niet ophoudt strijd te voeren op Poolsch
gebied, aal niet een staat Sovjet Rusland erkennen
en zullen de Ententemogendheden Polen steun.
En nadat zij gedaan hadden zonden zij een harte
lijk telegram aan Milleiand waarin zij dezen ver
zoeken het zoo spoedig mogelijk zoo te regelen, dat
zij elkaar ontmoeten.
Het ia alles zeer auldclijW.
Belgie heeft verklaard, dat zij Polen zal steunen,
indien de Russen hun wapenstilstands en vredes
voorwaarden niet wijzigen. Nu de Belgische regee-
,ring kan dit heel gemakkelijk beweren, want het
staat toch als een paal boven water, dat dit zal
moeten geschieden.
In Belgie heeft de Poolsch Russische geschiede
nis al een slachtoffer geëischt. Als gevolg van ver
schil van meening tusschen het kabinet en den
minister van Buitenlandscbe Zaken is deze laatste
demissionair.
Het stilzwijgen van de Poolsehe delegatie te
Minsk duurt voort en het staat te bezien of deze
wel bekend zqn de vorderingen, welke hun land-
genooten hebben gemaakt. De verbinding met War
schau is nog niet tot stand gebracht, evenwel
beweren de belsjewiki, dat dit aan de zijde van
Polen te wijten is. Wij betwijfelen niet oi de a.s
week zal nog eenige verrassingen brengen.
In Opper-Silezië, het groote kolenmijnengebied,
waar, «ooals men weet, volksstemmingen zullen
worden gehouden, is het andermaal onrustig. Wie
nu de aanstokers zijn is nog duister. De Polen
wijden het aan Duitsche agitatoren en omgekeerd,
de üuitschers aan Poolsehe ndividuen, die iu Opper-
Silezië, volgens hen, een opstand willen uitlokken,
om zoodoende dit gebied gewelddadig aan Polen
toe te voegen Er hebben onlusten p aats gehad.
In het laatst der week echter hebbeu troepen Poleu,
bestaande uit 2000 man, een maeht gevormd, die
bezig is Opper-Silezië te bezetten. Naar verluidt,
zijn reed» vijf districten bezet en rukken de Poleu
verder op. O.a. hebben zij Kattowitz bnzet.
L)e Duitsche regeering heeft bij de intergealli-
•erde regeeriugen te Rome, Londen en Parijs ge-
'verkeeren in de hoogste kringen. Zij hebben te
Pprii gewoond en zijn zelfs dopjr den keizer
genoodigd geweest.
Ik heb niet veel op met' Amerikanen die
Oi Parijs wonen en bij den keizer genoodigd wer
den. Maai dat daargelaten. Ik zal voor hen doen
wat ik kan, en meer, zooals Young zegt, kan
zelis een engel niet doen. Dus groet ik u,
lieve schat, ik moet naar mijn kantoor en wij
zullen hierover maar niet langer praten.
En John, zijn hoed opzettende, richtte zich
in zijn volle lengte op, zette een breede borst en
eatpte met statigen tred de kamer uit, naar zijn
kantoor, waar hij, tengevolge van 'het gevloerde
'gesprek een zeer onaangenamen ochtend door
bracht.
Ik heb gelijk, ik weet dat ik het heb. Na
tuurlijk kan ik in dit geval niet toegeven. Het is
een zaak waar mijn karakter en mijn eer mede
gemoeid zijn. Zoo sprak hij telkens en tel
kens weer tot zich zeiven. Als L'lly hier
vroeegr geweest was, zou ik mij mogelijk nooit
tot -zoo iets Rebben verbpndbn, maar nu is het
zoo en er is niete aan te doen.
WgirtHj vervjjJjgji.
