Nieuwsblad voor LANGEDIJK en Omstreken.
Vereenigingen, Handelaars en Particulieren laat Uw
Drukwerk maken op de Plaatselijke Drukkerij.
No. 90.
i29a Jaarna a?. 1
per 3 maanden fl,00
J. H. KEIZER.
Dr. Abraham Kuyper j"
Vergaderingen.
Gemeenteraad
W armenhuizen.
NIEU WE
LWiEDIJkER COURANT.
I? c
1
Deze courant verschijnt eiken Woensdag-en Zaterdagavond.
lABONNEMSSTSPBIJB
REDACTEUR-UITGEVER
BUREEL:
Noordscharwoude.
PBIJ8 DER ADTERTESTlENt
Vaa 1—6 regels 78 et., elke regel meer 18 et.
firwte letten of fignetten worden naar plaatsruimte berekend.
Sneren rechtstreeks een den Uitgerer.
's Gravenhage, 8 Nov. Hedenavond half
zeven, is Dr. A. Kuyper zacht en kalm overle
den. (Gorr. Bur.)
Abraham Kuyper werd op 29 October 1837 te
Maassluis geboren. In zijn geboorteplaats en la
ter te Middelburg bezocht hij de lagere school,
Op 12-jarigen leeftijd ging hij reeds op het Gym
nasium, eerst te Middelburg, daarna te Leiden.
In '1855 verliet hij het om in de letteren en in de
flodgeleerdheid te (gaan studeeren. Hij werd te
.Leiden in 1862 tot Doctor in de Godgeleerdheid'
gepromoveerd op een dissertatie „Joannis Cal-
vini et Joartniis a Lasco de ecclesia sentia{rum
inter se compositito." Hierna neemt Dr. Kuy-
jper's optreden in het openbaar leven een aan
vang.
Zijn 'werkzaamheid op „kerkelijk" gebied vangt
aan met zijn beroep naar Beesd in 1863. Daarna,
werd hij 'beroepen te Utrecht in 1867, waar hij
den 10 November zijn intrede "deed in de Dom
kerk met een rede over: „De menschWorditng
Gods: het levensbeginsel der Kerk." Maar eerst
in Amsterdaim, waarheen hij itn 1869 beroepen
werd, kon hij tot Volle kracht komen. In 1872
werd Dr. Kuyper Hooffl-redacteur van de „Stan
daard"; het (blad, da,t hij in den llajnde tot zóó
groote kracht gemaakt heeft. Dat Orgaan is
een middel gewerden tot hereeniging van de anti
revolutionaire partij Van Grpen Van Prin-
sterer. iwler (gedragslijn hij in 1879 ontwierp,
toen het Centraal Comité vlofoir. de Verkiezingen
het door hem ontworpen „Otns Program" in het
licht zond.
Niet alleen preekend, maar ook schrijvend over
kerkelijke toestanden, zocht Kuyper aldus het
christelijk element in te voeren in den Staat.
Zijn „Het Calvinisme, de grondslag en waar-
,(bbrg onzer oonstitutijoneele vrijheden" wtas een
staatkundige geloofsbelijdenis, Iwelke im de ja
ren 1874'77 toen hij Gouda in de Tweede! Ka
mer vertegenwoordigde, zijn houding bepaalde in
de (politiek, waarin hij later zulk een rol van
beteekenis zou verVullen. Men vatte dit niet zoo
op, alsof Kuyper opk in de staatkunde CalVijtn
als voorbeeld verhief. Integendeel: Calvijn 'was
republikein en Dr. Kuyper verdedigt de constitu
tioneels monarchie en is vurig aanhanger Van het
Huis van Oranje. CalVijn wtas aristocratisch en
Kuyper was democratisch van nature. Doch de
'groote beteekenis van "het Calvinisme voor ons
volk en voor pnze vrijheid heeft Kuyper ten
tallen tijde* in het licht gesteld.
Voornemens 'zijn herderlijk atmjbt te hervatten
•natm hij als lid der Kamer ontslag. Vian ver
schillende beroepen trok hem1 dat te Ridderkerk'
het meest. Doch er kwam plotseling verandering.
De nieutwe wet op het hopger pnderwijs had
dee universiteiten gescheildein van de kérk, zoo
dat een (reeds in :1875 i|n de Tweede Kamer
'bepleit denkbeeld yan Vrije hooge-scholen tot
rijpheid kwam. Met prof. de Geer van Jutphaas
en Rutgers ontwierp Dr. Kuyper de Statuten der
vereeniging Voor Gereformeerd Hpoger On
derwijs en op 20 October 1880 werd de Vrije
Universiteit te Amsterdam geopend. Dr. Kuyper
een der eerste vijf hoogleeraren, hield de ope
ningsrede onjder den titel „Souvereiniteit in eïgen'
kling." i
Van 1894 tot 1901 werd Kuyper opnieuw
afgevaardigd na|ar jhet Binnenhof en wel door
Sliedrecht. Als Minister van Binnenlandsche Za
ken en tijdelijk voorzitter der Ministerraad Van
'1901 tot 1905 bracht hij o..m eén nieuWe wet
op het hooger óuderwijs tot stand, waarbij aa(n
bijzondere hooge-scholen subsidieen het jus pro
movendi Werd verleend. Ook stelde hij de „Aan-
eenschakelings-Oomimissie" in. Dezelfde wet ver
hief de Polytechnische (School te Delft tot een
Technische Hooge-school, welke op haar beurt}
Kuyper tot doctor "honoris causa benoemde.
Na zijn ministerschap deed hij een groote reis
in het buitenland. In 1908 Werd hem de titel van
Minister van (Staat verleend en in October van
dat jaar koos Ommen hem in de Tweede Kapier.
In 1912 nam Ipij wegens gezondheidsredenen ont
slag en in 1913 kwam hij in de Eerste Kamer
als afgevaardigde Voor Zuid-Hplland. Op 21 Sep
tember 1920 na'm hij ontslag alls lid van dat
college en daarmede afscheid van de politiek. In
April reeds Was hij alls leider der A.-R. partij
door den heer A. Cplijn ppgevol|gd.
njonisch samenstel van al wat de 'Volksleider be
hoeft Een indrukwekkende gestalte, de ernst van
z|n gelaat, zijn gebiedende blik; zijn machtig
ei soepel stemgeluid het werkte alles saam.
Voeg daarbij zijn roem, weldra, in ons kleine
land, allerwege verspreid, en den nimbUs om' het
hoofd van dezen Van God gezpndene en de
j ongeëvenaarde persoonlijke macht, - die hij bijna
een halve eeuw lang heeft uitgeoefend, wordt bte-
grijpelijk
Een afzonderlijke bladzijde van zijn biografie
verdient Dr. Kuyper's optreden in de kerk als
hoofd der in 1880 afgescheiden „Dpleerenden."
Lang is de lijst van Dr. Kuyper's geschriften.
Een opsomming te geven van Kuyper's ge
weldigen litterairen arbeid is schier ondoenlijk.
Het meeste is in hoofdartikelen van Standaard
en Heraut vervat. Van zijn overige geschriften
ncemen 'wij: „Een twaalftal Leerredenen", „De
Leidsche Professoren en de executeur der Dprdt-
sche nalatenschap." „De hedendaagsche sdhrift-
critiek," „Uit het Woord", „Stichtelijke bijbel
studiën," met L. Rutgers „Contra-memorie in
zake het Arnsterdamsehe conflict" (1886), „Het
Calvinisme en de kulnst", „Het werk van deni
{Heiligen Geest", „Eer is teer", tegen mr. W. H.
de Beauforts Gidsartikel, „De deputatenvengiade-
ring" (1889), „Tractaat van den Sabbath'', „Het
sociale vraagstuk en de Christelijke religie. Redé"
„Calvinisme, Six" Stone lectures", met H. Ba-
vinck en E. L. Bulgers, „Bilblia, dat is Ida
gansche heilige schrifture", „De gemeene gratiel
in Wetenschap en kunst," „Parlemenatire rede
voeringen."
Wie Kuyper's etijl genieten wilde, kon
in den goeden tijd niet beter doen dan zijn
driestarren in (de „Standaard" lezen. Dat was
Kuyper's stijl op zijn best, op zijn lCvendigst;
de stijl, waarmede hij woorden smeedde, die vopr
.altijd burgerrecht verkregen in onze taal en
beelden schiep, die Voor gped een begrip typeer
den. Dat Was zijn journalistenstijl:; heel andera
was zijn stijl alls geleerde en weer anders zijn
schrijftrant als theolopg, of zijn betoogtrant als
politicus.
Wat hij schreef Was uit blrons gegoten, was
boeiend, eenvoudig, duidelijk. Nergens, vaagheid.
Wie Kuyper las, kWam te weten waar Kuyper
heen wilde. Wat hij zei, zei hij scherp belijnd on
verstaanbaar.
I Hij is de schepper geweest van een hoog genre
van journalistiek, waarin niemand hem kon even
aren. Evenzoo was zijln gesproken woord iets
bijzonders. Zijn heele persoonlijkheid was een har-
I In korte trekken hebben wij getracht den le
vensloop van dein gropten staatsman te schetsen.
Van links en aechts 'wordt hij geëerd, geroemd,
dat hij in het kader van zijn tijd de krachtfiguur
bij uitnemendheid was. -
Ook zij, die hij door zijn heerschzucht ver
vreemdde, de Velen die hij wondde, uit zijln eigen
leger, zij wijizen bij zijn dood wel gaarne op de
grootheid zijner kwaliteiten, en de diensvolgens
pok giopte gebrekeh aanvaarden en vergoelijken.
iGehaat door honderden, maar geëerd en geliefd
do or duizenden, getuigen haat en liefde voor de
kfacht van zijn persoonlijkheid.
Abraham Kuyper is heengegaan uit de rijen
der levenden, alfe een Ohristen naar den Geloovfe,
nalatende een naam, bekend in de geheelC wterteld
der wetenschap, als een der merkwaardigste figu
ren onzer geschiedenis der laatste eeuwt'
Nog lang 2al zijn naam blijven klinken tot ver
buiten de grenzen van het kleine land, dat Voor
de figuur van Kuyper soms te klein was.
De teraardebestelling van het stoffelijk over
schot van Dr. Kuyper zal a.s. Vrijdag 12 dezer
op 'de begraafplaats Oud Eik en Duinen plaats
hebben.
De begrafenisstoet zal 1 uur 's namiddags het
sterfhuis aan de Kanaalstraat verlaten.
II loe miste rij .SIK OAIILiA
De voorraad Iste klas
B&hiiabdlea a 45 cmi p, stuk
is bijna uitverkocht. Zij die nog van dit
soort willen hebbea is
spoedige bestelling
gewt-uscht levens nog een klein p.rtijtje
3e klas soorten a 10 ct. p s'.
verkrijgbaar
Jn. GROEN -i- SINT PANCRAS.
Vergadering van den Raad der gemeente War-
menhuizen op Maandag 8 November 1920, v.m.
9.15 uur ten gemeentehuize.
Punten van behandeling:
1. Ingekomen stukken en mededeelinjgen.
2. Behandeling begrooting gasbedrijf en gemeen
te-begrooting 1921.
3. Benoeming reclame-commissie Hppfdelijken
Omslag.
4. Rondvraag.
De voorzitter ppent de vergadering met een
welkom, waarna de notulen zpnder op- of aan
merkingen worden goedgekeurd.
Toelichting bij de Raads agenda, vjan Man
dag 8 November 1920.
Punt 1 der agenda
Ingekomen stukken:
a. Eene dankbetuiging van de comimissie tot
instandhouding der politieschppl te Hilversum!,
voor de Verleende subsidie. Vppir kennisgeving aan
te nemen.
b. Een schrijven inzake kosten politietoezicht
van half Maart tot circu ha,l'f Mei gehouden,,
waarbij veerzocht wordt eene bijdrage vppx extra
poltiietoezicht te willen verleenen ad li/2cent per
inwoner.
Voorgesteld wordt Burgemeester en Wethppdera
te machtigen, dit bedrag uit te betalen.
De heer Molenaar vraagt of de gemeenten dit
onderling bekostigen? waarop de voorzitter ant
woordt, dat de vereenigde gemeenten in het kan
ton Schagen dit doent er verbetering van het ppj-
ïitietoezcht, en het bedraig voqr deze gemeentel
f 30.39 bedraagt.
Wordt toegestaan.
c Een schrijven vian de Brandstoffen Couu-
mdssiee te Noordscharwpude, waarin verzocht
wordt, dat de gemeente zich finantieel aansprake
lijk stelt voor aan haar te leveren Brandstoffen.
Voorgesteld wprdt hieraan te voldoen.
De voorzitter licht foe dat dit gevraagd wórdt
naar aanleiding van een betalin|gskwestie met
'de gemeente Broek, ten bedrage van f 3332.50.
Z.EA. spreekt hierbij als zijn overtuiging uit,
'dat die gemeente zedelijk verplicht was dit be
drag voor Hart te betalen.
Nadat de heer Slot nog heeft gewezen op bet
feit, dat hier zoo weinig zwarte brandstof komt,
wordt opk de aansprakelijkheid aftnviaard.
d. Eeen schrijven Van Burgemeester en Wet
houders van Alkmaar, inzake de uitvoering der
Vleeschkeuringswet.
De Directeur van" het Slachthuis te Alkmaar
zal een en ander in comité nader mondeling toe
lichten en wordt voprgesteld, daarna een besluit
te nemen.
i Nadat de heer Molenaar er op heeft gewezen,,
dat dit hoogG kosten miet zich zal brengeta, en
dit bedrag op de vleeschprijzen zal' worden ge
legd, wordt overeenkomstig het voorstel besloten
e. een verzoek Van het bestuur der vereeni
ging voor Gereformeerd Schoolonderwijs te Krab
bendam, om in verband imet het bepaalde in arti
kei 26 novies der wet op het lager onderwijs, een
adres aan den Kroon te richten om' de jaarwedde
voor dc onderwijzeres in de nuttige handwerken,
die deze Werkzaamheden buiten de gewone school
uren verricht, op een hopger bedrag vast te steilten
Voorgesteld wordt hieraan te voldoen.
liet besluit valt conform het voorstel.
f. Een schrijven van het bestuur van Kring
I van de vereeniging van Ned. Herv. Diaconiën
in de Clasis Alkmaar voor Gezinsverpleging,
waarin verzocht wordt eene hopgere subsidie te
willen verleenen en wel van f15.per 100 in-
Burgemeester en Wethouders stellen vopr, aan
genoemd bestuur mede te deelen, dat de gemqemtó
(Warmenhu,izen, in Vergelijking met de gemeen
ten in Kri|ng I steeds aan de spits heeft gestaan;
wat het verleenen van subsidie betreft, en eerst}
nadei wenscht af te wachten wat de andere ge
beenten in dezen Kring zullen doen.
De voorzitter wijst er op dat Warmenhuizen
reeds f 250.— bijdraagt. Het moet niet zoo wor
den dat wij betalen voor de andere gemeenten.
De heer De Groot zegt, dat het bedrag van
de geemente en het Burgerlijk en Katholiek Arm
bestuur ais bijdrage hieraan tezaïnen ongeveer
f 775.bedraagt.
Het voorstel wprdt aangenomen.
g. een adres van Me. IJffNieuwland, verlbs-