Lugistrum
No. 99 Zaterdag 11 December 1920 I* Blad 29e Jaargang.
Belangrijk bericht
levue van «die week
geleiding)!
O VN. K - A S80SI A T J .E.
JNieuws uit Alkmaar
N LEU WE
LAMiEDIJKM COURANT.
IT NUMMER BESTAAT UIT 2 BLADEN
EERSTE BLAD
dat binnen kort door ons zal worden uit-
egeven een Tuinbouwblad, voor Vnkman en
jefhebber, ten dienste van den Tuinbouw in
•t algemeen
in van >nze Langt dijker Tuin-
louwsireek in bijzonder.
Dit blad ontvangen onzeabonne's gratis en
d afzonderlijk te bekomen tegen een abon-
lementsgeld van f2.- per jaar.
Wij komen hierop nader terug.
DE UITGEVER.
BINNENLAND.
WERTHEIM GOMPERTZ 1834 en GREDIETVEREENIGING 1853.
Kapitaal en Reserven f 19.500.000.—Kantoor Alkmaar, Breedstr. 11. Dir. K. v. Nienes en D. 8chenk.
Credieten, Deposito's, A «n- en Verkoop van Effecten,
Verharen van Safe-loketten in inbraakmjen Safe kelder (ly-teem Lips, voorzien van moderne smeltproet
kluisdeur). Gratis Administreeren van Vermogens. Uitgifte Spaarboekjes. rentende 4.08 pCt., tot een
maximum van f 3000ALLE BANKZlKE.V.
amendementen en.... leed dte nederlaag, evenals krenkende uitingen door Mr. W. v .1. Mculen,
een motie J. ter Laan, strekkend om alle ver- iden bewusten vroede. Zulk een 'boycot is in vwe-
hogoingen aan te houden, teitclat de zoioeven ge- Jger dagen ook wel eens voorgekomen en eindig: e
noemde commissie zal hebben gerapporteerd. Mi- 'dan met excuses der Koningin van de Aarde,
nister Konig zegevierde dus, maar diat een „br.es" gepresenteerd. Men heeft wederom -gieduldig te
is geschoten in de departeinwits a m bt erna r ij het
valt niet te ontkennen. Wij hebben nu af te
wachten hoe lang het duren zal voor en aileer
practische en tastbare resultaten viajn Exe. Ko-
xnigs plannen tot inkrimping en bezuinigen zij
te aanschouwen.
„Zwemmende" 'bleef na de op 3 Dec. geëindig
de parlementaire week een motie van Ravens te in
tot het verplicht maken van een vaardigheidsdji- \aldus wezen. Maar het neemt niet weg, dat tie
verbeiden, of het geval hier bedoeld, opfc' aldus
zal eindigen. Onmogelijk is het stellig niet.
Teekenen wij nog aan, dat het telefonisch con
tact tussehen Parijs en Patria, tot stand is geko
men. De grenzen tussehen de verschillende landen
gorden zeggen optimisten,.\allem|gjs iweer flau
wer. Dc tijden van voor den oprlog kb men,
zij het dan ook niet met spoed terug. Het moge
Over hetgeen is voorafgegaan ajap de beslis-
ig van nos Lagerhuis inzake de sa la;rieerng der
nderwijzers kan ik zeer beknopt zijn. Men weet
at het niet is 'geworden een feest van verbtroe-
ering of van pacificatie. Zelfs nïet van be
ëdiging. Het tegendeel is helaas de wajaa-
ieid. Uit de Rechtsche gelederen zijn gekomen
irdedigers van het Regeeringjs'bteleid.'. Vertrouj-
en werd uitgesproken, dat de regeering tenslot-
ie toch wel'aan „rechtmatige verlangens" v.au
onderwijzers zal tegemoetkomen. En het eindie
an het vrij lange nu en dan ontstuimig vlan tam
;eworden „lied" Was dat de !bieide moties, d|obir
let Kabinet bij monde 'van dr. de Visser on-
nemelijk verklaard, werden ver1 worp en. Het
ing hier om het leven van het heele Kabiinet.
Iet in cjjeptember 1918 opgetreden 'Ministerie
luijs heeft dus in de achter ons liggende week
zeer ernstig leevnsgevaar verkeert.
De motie Otto had strekking het verschil in
alaris tussehen de toekomstige en de tegenwoor-
oordige leerkrachten te doen vervallen. Een „dë-
ideratum' 'dat zestien miliioen meer zou heb-
►en gebost dan het regeeringsvoorstel. Maar de
ïeeren Ruijs c.s. stelde de Kamer voor de keuze
Ier verwerping van deze motie of het Kabinet te
ien heengaan. En met één stem meerderheid werd
gelijk reeds gemeld besloten, het Minis
erie te sparen. De motie Ossendorp wilde alge-
oor georganiseerd overleg. Dat zij zou worden
leele invoering van het voorstel der Commissie
i'gewezen doorlEjxc. de Visser, opik namens zijn
mbtgenooten aan de Groene Tafel, was te voor-
ien en ook wel te 'begrijpen. Bij de motie Ottpi
vaagde het Kabinet zeer hoog spel. Dr. de Vis-
ier heeft wel beloofd, wat het gladstrijken dfer
dooien is genoemd. Er is veel kans, dat de vopr-
estelde salarissen alsnog met f200 zullen worden
En er is de niet nobegrijpelijke
ïelofte, dat niemand in salaris zal achteruitgaan,)
Be groote grief rest, dat vopr de leerkrachten}
Ier toekomst de regeling veel vöprdCeliger is dan
voor de bestaande. Dat heeft kWiaaxt bloed gezet.
Hevig en verontrustend is de gisting ïn d:e sfeer
Ier onderwijzers. De stemming van felle ver
ontwaardiging heeft zich in 's Lands Raadszaail
geopenbaard na de verwerping der motie Ottoi
loor vijandige, driftige kreten. Er werd „schan-
le" geroepen aan het adres der Regeeringstafel.
De heer Bulten die het regeeringsvoorstel in Re
ich erming had genomen, moest zich voprziehtfig-
ïeidshalve een weg zoeken door een achterdpurtj'el
n het Kamergebouw. Zelden gaf ons Lagerhuis
e aanschouwen tooneel van zoo hopelóóze ver-
■varring. Vooral voor de toekomst van óns ónder-
beJnetteD.^lev^ j10pen^ ^at men alsnog aan werkelijk
echtmatige wensohen van belanghebbenden zal
ogemoet komen. Het ziet er niet naar uit, dat
Ie onderwijzers licht kamp zullen geven. En de
elle actie, die nu wordt ondernomen, kan 'weet
u'en haar niet tijdig te stuiten onberekenbare
chade aan het onderwijs berokkenen.
Van de „faits et gestes" onzer vroede Binnen-
Mfers teéken ik nog aan, d,at gelijk ieder
bon tegemoet zien de motie Duis ttp verdub-
peling van de Ouderdomsrente die de schatkist
gemiddeld zeventien en een half miliioen per jaar
2on hebben gekost verworpen w'erd. Evenals
:le van de heeren die Muralt en van de LaafT
Pi'ekkend om de Ouderdoms- en Invaliditeitsrente
pO pCt. te verhoogen.
i En Mr. Marchant haalde, toen de Waterstaats-
Ngrooting aan de orde kwjam, weer liet groote
2oo venijnige snoeimes |v0fw den Rag. Hij wilde een
|ansch „bosje" nieuwe ambtenaren uitschakelen
Maar hier was van toepassing, het „qui trop em-
brasse, mal etreint." De heer Miarchant is een
verkinj u?61' energi©k doortastend, maa.r wel eens wlat erg
,rdhandig man. De Minister beloofde een Com
missie te zullen benoemen, waar ook ambtenaren
zitting in hebben en diet tot taak' krijgt e on-
erzoeken waar eventueel het „ambtenarendom"1
aii worden ingekrompen. Ondanks die belofte
andhaafde de heep Mapchia.nt zijn bezuinigings-
ploma voor bestuurders van mtoorrijtuigen. En
de beer MarchaDt, de „tigre" blijft het snoeimes
gereed houden.
Doch na zijn nederlaag hij de Waterstaptsbe-
grooting schijnt hij ernstig van plan te zijn het
meergenoemde més wéér in de schede te bergen1
tenzij het op eenig begrootingshopifdstuk de spui
gaten uitloopt. JDe beslissing, dopr Minister Ko
nig op 3 Decem'ber te nemen, na de spoorweg
directie te hebben geraadpleegd*, inzake de loon-
régeling voor het spoorwegpersoneel, de gewijzig
de pensioenregeling, had dus het khrakter van
een Sinterklaassurprise en het zag er wel naar
uit of op den grnodslag van het nieuwe compror
mLs toenadering mgoelijk ziou blijken. Zulke „sur
prises" hebben wij in deze dagen van grauw
sombere Decemberluchten, die met sneeuw dreigien
maar de „donzen vacht"1 m,ap|r niet' uitstorten,
in deze echt donkere en neerslaande, naargeestig
stemmende dagen voor Kerst, in zeer hooge mate
noodig
^uitvoerverboden voor vele takken van nijverheid
nog uitermate drukkend zijn. Bij de Weesper
cacaofirma is weer een ploeg arbeiders ontslagen
En het uitvoerverbod is daarvan Ide oprz&ialk'. Maat
Regelen tot bescherming van'de industrie zullen
,in de naaste toekomst onvermijdelijk blijken. Het
heilige moeten" blijft nog steeds allerlei, ook'
V-eer principieele bezwaren 'beheersöbanWas dit
bok het geval pm nog even terug te keeren
tot het aanvangs- en uitgangspunt van onzen
terugblik bij de zege die het Kabinet in ons
•Lagerhuis behaalde nadat 'de va,l van het Ministe
rie een dubbeltje op zijn k'ant was geweest?'?
Heeft rechts alle zeilen bijgezet om een crisis
te voorkomen uit waarachtige sympathie met het
„zittend Bewind" dan wel uit politieke overwe
gingen, dus eigenlijk tegen heug en meugi? Het
antwoord op deze vraag is niet zpp. heel ge
makkelijk. Dat in het algemeen de positie van
het Kabinet sterker is geworden, in den laat-
1 sten tijd, ware een zeer stoute bewering. Vooral
had en namens Sinn Fein sprak. Dis is des te
sterker het geval, daar bv. de Sinn Feiners te
Dublin de volgende motie aangenomen hebben
waarin zij verklaren, dat iedereen, die onderhan-
VLelingen opent met een „buitenlandsche regee
ring", zonder door het Parlement der ïersche
Republiek gemachtigd te zijn, als een verrader
zal worden beschouwd, en daarnaar ook zal wor
den behandeld.
Ai is het juiste aantal der stemmen, die in
'Griekenland ten voordeele van koning CPmstaiH-
tijr. zijn uitgebracht, nog niet bekend, zooveel
is wel zeker, dat de stemming, niettegenstaandja
alle bedreigingen van Entente en voornamelijk
van Frankrijks zijde, ten gunste van Constantijn;
uitgevallen is. Nu het Griekteche volk zich ten
gunste van den terugkeer van den verbajnnen
koning heeft uitgesproken, zal het den Gealli
eerden toch wei uiterst moeilijk vallen, zich nog
.langer tegen dezen terugkeer te verzletten, indiéln
'vij tenminste niet al te in het oog Loppend wSllem
laten merken, hoe het zoogenaamde „zelfbestem!-
mingsrecht der kleine naties" niet veel anders
dan een'frase is geweest om hunne eigen volge
lingen geestdriftig te maken en tot „durchhalten
aan te sporen.
Interessant wordt de positie in het ojosten. Er
zijn daar verschillende stroomingen. Terwijl die
Volkenbondsvergadering te Geneve bezig Was te
beraadslagen of en hoe men Armenië, dat zojoiWel
door de Turksche nationalisten als dppr de Böls-
jewiki bedreigd werd*, te hulp' zóu komen, 'be
reikte den heeren het bericht, dat in Armenië een
revolutie was uitgebroken en dat dit land' tbt
Sovjetrepubliek was uitgeroepen. Niettegenstlaa®
de dit, schijnen de Armeniërs echter toch nog be
dreigd te worden door dc helpers van
de Bolsjewiki, de Turksche nationalisten. Of de
Volkerenbond er echter nu nog wel op gesteld
zal zijn Armenie met alle middelen tegen dte
Turksche nationalisten te hulp te komen, is een
Te Utrechtpoogden de studasoi de „grauwe de houding tegenover de grieven en wenschen dor
stemming" wat op te mnoteren dppr bulletins te
verspreiden, de snel naderende botsing van ons
planeetje met een ijlings naderend ander hemelli
chaam a/mknodigend. Er was ietis „macabers"1
in deze aardigheid en men ziet dat ondanks Ide
narigheid dezer tijden toch sommige „onder
den indruk" waren van tbeze Jobsprofetie,, tege
lijk fumisterie, waaruit blijkt alweer dat de
menschen „malgre tout" toch nog meer aan het
leven hechten dan men wel zou zeggen.
In de a fgeloopen dagen zijn, de algtemêene aam-
dacht en belangstelling gericht geweest op de ex-
k'eizerlijko vluchtelingen op Nederlandschen grond
Allereerst naar het Huis te Doorn waar de ex-
keizerin zieltogend terneer ligt. En de tijdingen
over de dodoelijke ziekte der gade van dien ge
vallen keizer gingen samen met allerlei „on diits"1
geruchten, ook' wel praatjes en verzinsels, in ver
band met het „contact"1 dat de Hohenzollerns
zouden onderhouden met de monarchale partijen
in Duitschland, over plannen van Wilhelm en
van zijn- oudsten zoon om zich elders te vestigen
en zoo meer. De regeering heeft geruststellende
verzekeringen afgelegd, ten opzehite van de loy
aliteit, waixmee de Hohenzollerns hier in 1918
verpande beloften zullen houden, nos vpór heil
zoo gastvrij grondgebied eerbiedigend.
Allicht zal er nitusschen reden zijn, om intus-
schen nog wat scherper dan vroeger „un o-eil
eh campagne" oftewel een oogje in het zeil te)
houden
HioeuiM ij i»K S» IE V
biedt aan groenblijvende
voor liavrn,
IcïPii ftrij/< fi
Jn. GROEN >i> SINT PANCRAS.
Onder de dingen, waarover in de jongste diagen
zeer druk bespiegeld ig* behoort nog steedis He
onderwijzers Waardoor minister de Visser's ze-
del aan v,ast- en hechtheid heeft verloren, ga|£'
naar veler meeniug een deuk app de kracht, dén
invloed van het Kabinet. Tegenover het Parle
Inent. Toch schijnt het 'Ministerie steviger te staan
dan sommigsn wel dachten of hoppten. De app-
neming met 43 tegen 16 stem'men van het Bur
gerwachtartikel bij de op een a,vond dbpr de
.Tweede Kamer doorgejaste begropting van Bin-
'iienlandsehe Zaken is van die kraeiht vermoedelijk
niet een der sterkste symptomen. Een enkel in
fluenzagevalletje in de Rechtsche gelederen haj
op 3 December j.l. groote ongelukken vopr het
ministerieele complex Ruijs c.s. kunnen berokke
nen. Nu. deze eritiekte dag van 'den eersten ratng
zou Falb gezegd hebben, achter den rug is, zal
he ttot 1922 wel loslpppen.
Zelfs het geduchte snoeimes Marchant heeft
voorshands veel van zijn gevaarlijkheid verloren
Is niet veel meer dan een „grimmig dreffgement"
geworden. I 1 i .1
BUITENLAND.
De toestand in Ierland laat aap onduidelijkheid,'
niets te wenschen over. Wij dwalen te dien op
zichte in een mist. De commissie der Labourpartij
die den toestand in Terland onderzoekt en met
personen van alle richtingen omtrent de gesdha|-
pen situatie heeft geconfereerd, heeft heit 'vol
gende manifest uitgegeven: De arbeiderspartij
heeft altijd zelfbestuur verlangd voor Ierland.
Hel Engelsche ministerie heeft door een opeen
stapeling van fouten alle rechten verbeurd, wel
ke het ooit mag hebben bezeten om Ierland te
besturen. De geheele loop van zaken in de laa.b-
ste twee jaar ..heeft de nutteloosheid .aangetoond)
wan de poging om perken te stellen aap het
•streven der ïersche bevolking om zelf de staats^
regeling te maken, welke zij v erlangt. De La|-
bourpartij eischt diarom als onmiddellijk te ne
men maatregelen
1. Het terugtrekken van alle gewapende troe
pen.
2. Hel belasten van de plaatselijke Overheid
met de verantwoordelijkheid' vopr de openbare
orde in elke ïersche gemeente evenals in En
geland, met uitzondering van de hoofdstaf.
tionalisten een krachtige wlaiarschuWing doen toe
komen en het is vrijwel zeker, dat Kemal Pasjaj
genoodzaakt zal zijn in te bniden, diaiar anders de
,inunitieaanvoer zal worden stopgezet. Het is te
verwachten dat de Russen de Grieksche troepen
mei een zacht ljjntje zullen zien te verwijderen,
en dan in bondgenootschap met de Turken en de
Armeniërs een veldtocht zullen beginnen tegen
Britsch. Imlië. Te dien einde hebben zij ook' ai
reedse en verdrag gesloten met den Emir van Af
ghanistan en met de Perzische revolutionairen
onder Ernil Khan. terwijl zij tevens op belang
rijke hulp van groote deelen der Indische bevol
king kunnen rekenen. Lloyd George heeft ge
lijk, als hij zich afvraagt, met betrekking' tot
den toestand in het Oosten: „Wachter wa,t is er
van den nacht?"
Er Wordt tegenwoordig wat ge'laan otm a;an z"n
zaak bekendheid te geven. ADVERTEER EN IS
ZEKER WEL HET VOORNAAMSTE MID
DEL, doch ook de etalages moeten glapzen en
trekken om haar smaakvol arrangement. En voor
al wanneer het Sint Nicolaasfeest, het kinderfeest
bij Xuiüiemendheid, is aangebroken, pronken de
Uitstalkasten in smapkvollen feesttooi. De kunst
om reclame te maken is echter moeilijk, nl.,
wanneer die kunst tot uiting moet' komen;
wie bezit de gave eener smaakvolle rapgechiki-
king, die uitstalkasten omtooveren in ppgenver,-
biindeude bekorende en streelende etalages?,
En toch het was en is een lust der oogenlveelal
de winkeluitstallingen in onze gezellige stad te
zien. Maar die reclapie wordt soms niet vol
doende geacht en menigmaal worden er cadeautjes
'uitgereikt, die de harten «verblijdt, de zaak bevoor
deelt en den verkoop bevordert. De Firma BER,-
VOETS op de LAAAT vond er weer wat an
ders op. Wanneer men den kinderen een feestjiei
bereidt, zoo redeneerde deze Firma, dan treft men
do harten der ouders. Dat is nu nog eens goed
gezien. De bovenzaal van het magazijn moest
daarvoor ruim gemaakt worden, maar 'dat was
niets. Het plan kreeg een vasten vorm en ge
j beürd is het. Dat het bbvenmagajzijn werd her-
schapen in hen zaa,l vlap uitvoering. Niem'ajnd
j minder dan de groote goochelaar en illusionist
de heer Chambly van Nijmegen, werd uitgenoo-
3. De voorziening in een verkiezing, door mïd
„spoorwegellende." De treinen blijven te laat j del van evenredige vertegenwoordiging, van een digd en trad Woensdag in het groote magazijn oj)
aankomen, soms is de Vertraging ergerlijk en prik- volkomen vrije grondwetgevende verga'ering, be- Vooral de kinderen en ouderen, die recht hadl
.kelend. En omtrent de werkelijke oorzaak der last met de spoedige uitwerking, zonder eenige den op het bijwonen der voorstelling, was het
„misere" blijft men in het duister tasten. De j <beperlring, van de staatsregeling voor Ierlapd, teen middag Van bijzondjer genot. Er fwerd hartelijk)
I meening. dat het „lijdelijk verzet"' een rol van I dooi' het ïersche volk verlangd. gelachen en vol bewondering Was men vopr de
I Kc+ooVonio awl™', c-ooH „„„ïri Op deze staatsregeling dient geenerlei invloed' prachtige, geweldig geheimzinnige goocheltoeren
*J— van buitenaf uitgeoefend te worden. van den grooten Chambly., die voorwerpen dCed'
beteek'enis erbij speelt, raakt op den achtergrond
En de opvatting neemt toe, datr de kwaliteit' Her
kolen een factor van be toeken is in deze is.
De recente nieuwslijst bevat o.a. de mededee-
ling ontleend aan een rede vam het Kamerlid}
de Katholiek Hermans, dat de nieuwe Zon
dagswet er wel degelijk zal komen, maar „in ge-
wijzigden vorm." Het vermoeden, dat deze wijzi
ging van "ingrijpenden en beduidenden aard zad
blijken te wezen, lijkt niet onaannemelijk.
Voorts hebben wij het novum van een raad--
Tegelijkertijd heeft de ex-president van Sinn
Feinn verklaard, dat alle pogingen ter bereiking
van een voorloppige schikking en ter voorkóming
van een verder bloedvergieten in het werk ge
steld moeten worden. O Fagganan, heeft een
dergelijk telegram naar Londen.gestuurd. Op een
desbetreffende vraag van een Lagerhuislid., ant
woordde Lioyd 'Geprge uiterst diplomatiek, dl.it
de wenschen der regeering overeenkwamen met
lid en de hofstad^ door d]e Pers is geboycot die van den ex-president, doch diat hij bezig wap met een reepje chocolade.
1 pp grond van voor hapr min alangename zelfs"1 te onderozeken in hoeverre O'Flagganap vplmaeht Voor dezeg elegenheid was een liedje gemaakt.
verdwijnen, ringen aan elkaar smeedde, bloemen
uit de lucht tooverde, het kaartenspel begoochel
de, wonderen verrichtte met het magnetische ku,-
busspel, mooier en fijner dan 'de tegenwoordige
kubist ische schilderkunst.
Het ging er vroolijk, gezellig en g noeigtelijk roe
Door den gropten toeloop móesten er twee vóór-
stellingen «orden gegeven, aan het einde wa,ar-
an de kinderen bovendien nog werden verrast!