Nieuwsblad voor LANGEDIJK en Omstreken.
9.
Zaterdag 29 Januari 1921 leBIad
30e ♦Jaargang
per 3 maanden fl,00
J'. H. KEIZER.
Revue van de week
STAMROZEN,
Kl eding naar Maat
RECLAME.
Uit den Omtrek.
fc «ft*. I X»
git wil regg'J
ent terug.
VOORT.
NIEU WE
IDIJkER COlfttAHT.
Deae oourant verschijnt eiken Woensdag-en Zaterdagavond.
A.B0NNEIEST8PKI)!
BEDAOTBUB-UITGEVEB
BUBBEL:
loordicharwoiide.
PRIJS DJKR ADTERTENXIéNi
V*m 1—6 regelt 78 et-, elke regel meer 15 ct»
Groate letters of rivetten worden naar plaatsrnimte berekend
Brieven rechtstreeks »an den Uitgever
DIT NUMMER BESTAAT UIT 2 BlLADiBN.
EERSTE BLAD
BINNENLAND.
25 Januari.
Wij zitten nu midden in den „Meteorologischen
Wiutei," schoon het lengen der dagen zeer dui
delijk is te bespeuren. Sneeuw en ijs vertoo-
nen zich bijna niet, maar de extra grauwe Ja
nuarimaand '21 vergast ons telkens op wilde
stormen, die het water voortstuwen en opjagen.
De achter ons liggende week' was er eene, waarin
de rubriek van ongevallen van allerlei soort met
het woeste weer in verband staande, een buiten
gewonen omvang bereikte. Evenals om het
maar dadelijk aan te stippen die van de crimi
naliteit. De berichten, verslagen, bespiegelingen
StloeuiMrt(jl) i II I,M V
bi^dt aan le soort te klasse
1 M. hooff, a t per- stuk.
Jn. GROEN -i- SINT PANCRAS.
over inbraken, beroovingen zakkenrollerij, knoeie
rijen, verduisteringen, enz., nemen dag aan dag
een verontrustend groot brok van de plaats
ruimte der bladen in. Het begin van de pas-ont
sloten week wordt „geillustreerd" door de tijding
dat de fabrikanten der voortreffelijk nagemaakte
zilverbons van f 2,50 ontdekt zijn, en wel te
Rotterdam. De winkelier, die „bofte" door het
aanwijzen van den hoofddader, zal nu de f 500,
ëblooning krijgen, door finantien uitgeloofd. Dit
een premie uitschrijven door het steunen van de
recherche in belangrijke gevallen, getuigt van
praetiscli inzicht, evenals het vergoeden van het
bedrag, op valsch bankpapier aangeduid, aan eer
lijke zelf slachtoffer geworden „houders van de
ze waarden." Intusschen, het opsporen van het
langgezochte zilverbonfabriekje is een gel uk-
wenseh en jubelkreet dubbel waard. Want de wij
ze, waarop hier het geldswaardig papier was ver-
valscht, met buitengewone geraffineerdheid en
die gevaarlijk mag heeten. 'Tot de bijzonderheden
van de jongste criminaliteitsrubriek, die de be
langstelling van Jan Publiek werkelijk ten volle
bereiken, bij den overvloed is verflauwende
aandacht onvermijdelijk, moet gerekend wor
den de vrijspraak der Amsterdamsche voruw, die
beschuldigd was haar zoon, gedurende jaren mis
handeld, veronachtzaamd te hebben. De Juridi
sche heeren vonden geen termen van straftoepas
sing. Dat de hierbedoelde verdachte had een Ju
ry haar moeten beoordeelen en minder' genadig
zou zijn afgekomen ik acht het zeer waar
schijnlijk.... Het rechtsgevoel der massa is in den
regel ietwat criminalistisch wat grimmig-streng
in bepaalde gevallen, aangelegid. Dat het door de
vrijspraak der hiergenoemde verdachte bevredigd
is, valt te betwijfelen. Behalve de ettelijke groo-
tere en kleine inbraken vindt men in de misda
digheidsrubriek der vervlogen week dingsighe-
den, als het rollen van een portefeuille met der
tig mille inhoud ergens in Groot Mokum, niet
niet eens „op de vlakte" schoon de gevallen van
berovoing, daar zich steeds in en buiten de hoofd
stad vermenigvuldigen. jE<r zijn ook min-beha-
gelijke dingen als vrij1 ernstige knoeierijen bij
een der Haagsche bankinstellingen. Het boven z'n
sfeer willen gaan, verder willen springen, dan z'n
Polsstok reikt, heeft ook' hier een paar menschen
in het ongeluk gestort, omlaag doen tuimelen, in
den afgrond, waaruit het omhoog klauteren een
kracht vordert, die slechts weinigen bezitten.
Tot de meest lugubere bijzonderheden van de
overrijke criminaliteitsrubriek behooren ook de
huiveringwekkende „finesses" van den dubbelen
moord te Spaarndam, waarvan de dader Dirk
Roza genaamd, zou zijn gevonden ten leste. Tot
deze rubriek, de jongste week schier beheer-
schend, helaas, behoort feitelijk ook de fraude
door het zondigen, tegen de bepaling, dat geen
particulier nu meer dan 25 liter accijnsvrije al-
i ooholdrank in hum mag hebben. De fiscus treedt
zeer scherp en streng tegen de ontduikers op,
en tegelijk schijnen de nieuwe accijnsbepalingen
zekere vormen van poging tot chantage in de
hand te werken. Gelukkig had men deze catego
rie van den in ontelbaren en onafzienbaren geta
le voorkomende „trucs", om geld te maken, spoe
dig in de gaten.
De week der delicten van allerlei aard en die
van de ongevallen-, zoo kan het zevental achter
ons liggende dagen ten volle heeten. Het fellte
stormweer zei ik reeds heeft de wateren
opgestuwd. De dijkverzakking te Durgerdam1
deed sommigen de schrik om 'het hart slaan.
De situatie bleek gelukkig minder gevaarlijk, dan
men aanvankelijk duchtte. Intusschen we zit
ten weer in de periode van hóóg water en over-
j stroomingen. Van de diverse jongste branden
j er waren er heel wat en booze tongen komen
I steeds weer met de insinuatie, dat stormachtige
j buien mk wel eens voorwendsel, zeer welkom
middel aan de hand doen om de waarschijnlijkheid,
van boos opzet té bemantelen. Van de diverse
lu andgevallen, zeide ik, is dat te Diemen
wel een der ernstigste. Ik haast me hiér aanstonds
bij: te voegen, dat mijn even zinspelen op brandjes,
dfe wellicht „bevorderd" zijn, natuurlijk abso
luut niets te maken'heeft met het Diemensch
mal. Het zeggen is, maar telkens ontmoet
men lieden, die over deze bewering schokschou
1 deren en schamper lachen, dat het met de spoor-
wegmiseré, het te laat komen van alle denkbare
treinen, nu toch beter gaat. Zou het waar
i zijn? Spoorwegongevallen, waarvan enkele met
tragisch, bloedig verloop, kwamen in de jongste
week wel voor. Het ongeluk in de mijn bij Heer
len past, eilacv, bij deze somber stemmende serie
Ik zou nog het een en ander kunnen citeeren uit
hetgeen deskundigen wereldkundig maken om-
vogel taktiek is in de praktijk der dingen toch ook'
vrij nutteloos. Met Dr. D. Fock, den nieuwen
Landvoogd, gaat een mild en enthousiast muziek
vriend nu naar De Oost. Het zeggen is, dat de
Vrijz. Democratischen Jhr. Mr van Ber.esteijn
den heer Fock als voorzitter van „Toonkunst"
zal opvolgen. De heer Fock was voor het mae-
cenaat zeker voortreffelijk „toegerust", meer en
beter dan vele anderen. Maar is op muzikaal ter
rein, het zeer uitgestrekte, reeds zooveel voor
struikelen door materieele onmacht te bewaren,
dat ondernemingen als de Nationale Öpera, wor
den ze niet uit publieke fondsen gesteund, ten
slotte noodlijdend moeten Worden. Dat is de
„ftito geschichte", die „immer neu'" blijft, he
laas en waarvan het verloop en „tragisch ein
de" voor istpmmigen toch „steeds nieuw" schij
nen, tot die zelve op hun beurt ontgoocheld en
„helderziende" worden
Ik bedank ervoor om1 „in mineur" deze week-
bespiegeling te eindigen. Daarom veroorloof ik
mij nogmaals te wijzen op de blijvende prijsda
ling voo rdit en dat, waaronder speciaal o.a.
de eieren behooren. Voorts, het is nu zeker, dat
men des middags de portkantoren niet gedurende
anderhalf uur zal sluiten, als het publiek er al
te zeer door ongerief lijdt. Hopen wij, dat men
op prachtisch milde wijze de grens in deze zal
weten aan te leggen. Eindelijk - een bioscoop-
trtst, met kapitaal van men zegt tien millioen, is
tot stand gekomen. Ik rubriceer dit maar alvas,
tot de „goede dingen", schoon het verre van on
onmogelijk is, dat Jan Publiek er zijn extra
dubbel entree door zal hebben op 'te offeren....
Op mijn weeklijstje staat nog genoteerd „mi-
sere voor vele takken van industrie". Dreigende
werkeloosheid
Doch hoe het ook zij, de schrale Januari-zon
192J breekt even door de grauwe wolken. Ik
geef er de voorkeur aan mij te verlustigen aan
dat leuke kleurenspel.
HA JN k-AÖÖUClA I 1 E.
WERTHEIM GOMPERTZ 1884 en CREDIETVEREENIGING 1853.
Kapitaal en Reserven f 19.500.000.—Kantoor Alkmaar, Breedstr. I t. Dir. K. v. Nienes en D. Schenk.
Credieten, Deposito's, A sn- en Verkoop van i ffecie
Verharen van Safe-loketten in inbraakvrijen Safe kelder (systeem Lips, voorzien van moderne smeltproet
kluisdeur). Gratis Administreeren van Vermogens. Uitgifte Spaarboekjes, rentende 4,08 oCt., tot een
maximum van f 3000ALLE BANKZAKEN.
trent de hikziekte, die hier en daar in den lande
slachtoffers vergt, maar ik vind het boevnstaan
do van het lichtelijk treurig stemmend karakter,
dat zooveel in het jongsste weekgebeuren bezit.
Zoeken wij de lichtpunten als steeds.
Sinds de groote misere, midzomer 1914, over
de wereld kwam, de „groote brand'" vrijwel uit
gevoerd was, werd 'wederom galadiner gegeven
ten Hove in het Haagsche Noordeinde. De perio
de van de schitterende hoffeesten is, ook in Ne
derland, achter den rug. Tot groot en zeer be
grijpelijk verdriet van degenen, van de velen, die
in vroeger dagen meer dan zoete winstjes ver
dienden door de officieele pretmakerij der „roy
alty" en haar naaste omgeving. De dèmocrati-
seering van alles en nog wat heeft aan deze din
gen vrijwel een einde gemaakt. Wat niet belet,
dat er door degenen, die het breed kunnen laten
hangen, nog steeds schatten gelds verslindende
luxe wordt tentoongespreid.... Maar „am al-ler
höchster stelle" zooals men placht te zeggen
in Duitschland, voor den orkaan die alles nivel
leerde, is nu streven naar sobere eenvoud het
parool.
Zeker heel wat geld wordt roekeloos, nutte
loos en noodeloos verspild. En de arme Nationa
le Opera verkeert in al kritieker wordend par
ket. De Kroon wees het protest van den Haag-
schen Raad af, die door Ged. Staten zag ver
nietigen zijn besluit, om de Nat. Opera met 15
mille te subisdieeren, zuinigheid is nu plicht der
collegien van bestuur, die over het besteden der
beiastingpenningen zeggensrecht bezitten. Zal
hier het particulier initiatief zich toch nog ont
fermen over het lot van de Opera?Onmogelijk
is het zeker niet. Waarschijnlijk??..,. Wie op
deze vraag zonder weifelen bevestigend antwoord
die is van extra optimistischen huize. Het woord
lijkt wat neerslachtig, maar blinddoek en struis
BUITENLAND'.
De conferentie van staatshoofden te Parijs, wel
ke deze week is begonnen, trekt wel het meest
de aandacht. Lloyd George is besprekingen be
gonnen met den nieuwen minister president van
Frankrijk, den heer Briand en zijne medewerkers
De vraagstukken welke besproken zullen worden
zijn van algemeene bekendheid, doch de scha
deloosstelling en de ontwapening van Duitsch
land vormen wel den hoofdschotel. Ter con
ferentie is voorlezing gedaan van een rapport van
Foch en Wilson omtrent' de ontwapening van
het Duitsche rijk en daaruit zou moeten blijken,
dat Duitschland nog wel meer ontwapenen kan
dan tot nu toe. Lloyd George is niet ongenegenn
Duitschland wederom een uitstel te verleenen
tot nakoming van de ontwapeningsverplichtin
gen. Foch heeft aangetoond, dat Duitschland nog
al tekort isjchiet in de vervulling van die ver
plichtingen en Noliet staafde dit. Daarom is
aan militaire en maritieme deskundigen opgedra
gen eens nauwkeurig na te gaan, waarin de Cen
tral en tekort schieten. Frankrijk is nog steeds
voor het nemen van krachtige maatregelen ten
opzichte van de overwonnen midden Europee-
sche bewoners, maar Lloyd George en zijn Ita- i
liaansche collega verzetten zich in elk' geval' te
gen een krachtdadig ingrijpen en het zal dus
tot een verzoening moeten komen. Ingeval een
militaire actie tegen Duitschland wordt begon
nen bij niet nakoming der verplichtingen zal dit
niet zonder gevolgen blijven. Deze gevolgen zijn
maar al te zeer bekend. De communisten 'en an
dere „putchisten" zouden van de gelegenheid ge
bruik maken en eene chaos, eene herhaling vann
een vorige scheppen. Het moet den geallieerden
toch niet onbekend zijn, dat tegenwoordig de re-
egering te Berlijn streng op de hoogte wordt ge-
houden omtrent 'plannen van communistische le-
gérorganisaties in Duitschland, waarvan het
hoofdkwartier zelfs te Berlijn zou zetelen.
Deze toekomstige moeilijkheden onderschat
Lloyd George zeker niet en het is eerder zijn
voornemen tegemoetkomend, dan wel een tegen
werkende houding aan te nemen.
Een tweede kwestie van groot belang is die
der schadeloosstelling. Het gaat hier om de lieve
centen. In het land waar het vroeger gold „Geld
spiolt kein Rolle" trekken zij er zich nu ko
lossaal veel van aan. Hetgeen geen wonder is,
gezien den algemeenen economischen toestand en
de waarde van de mark.
Er is geschil gerezen op welke, wijze Duitsch
land het vastgestelde bedrag dat als schadever
goeding moet worden betaald, zal volldoen. De
Engelsche gedelegeerden hebben zelfs voorge
steld Duitsche gedelegeerden aan de besprekingen
die hieromtrent zullen worden gehouden, te la-
ten deelnemen, maar Briand heeft er zich tegen
verzet, verklarend, dat men daardoor niet ver-
der zal komen. Duitschland wil men jaarlijks,
l.w. voor vijf jaren een som van 3 milliard gou
den marken laten betalen. Allerlei berichten de
den evenwel de ronde, dat de Duitsche regeering
dit absoluut weigeren zou en weer andere, bewe
rend, dat de voorwaarden niet geheel onaannneme-
lijk zijn. Hoe zit dat nu? De Duitsche bladen
achtten het bedrag veel te hoog en gaan eischen
stellen om rekening te houden met economische
toestanden. Simons, de Duitsche minister van
Buitenlandsclie zaken heeft verklaard, dat, indien
het met de geallieerden niet tot een overeenkomst
inzake schadeloosstelling komt, en de wijze van
betaling, die daarbij zal worden gevolgd, het met
de vaststelling van het totale bedrag voor 1 Mei
zijn beloop moet hebben, daar de Duitsche re-
geering aan een onrechtvaardige bepaalde ver
plichting nog de voorkeur geeft hoven onbepaal
de vorp; ichtingen waarvan zij den omvang niet
weet. Overigens verklaarde hij dat Duitschland
met de beste gevoelens jegens Europa is bezield
De 'weg naar de hel zal wel steeds met goede voor
nemens geplaveid blijven. Behalve deze vraag
stukken komen ter conferentie nog in bespre
king het verstrekken van een erediet aan Oos
tenrijk, het Grieksche vraagstuk en de daarmede
verband houdende wijziging van het verdrag van
Sevres, waar Lloyd George niet aan denkt en
het Russische vraagstuk. Het schijnt de Grie
ken in Klein Azie niet voor den wind te gaan.
Tenminste berichten doen mededeeling van ne
der lagen, door de Turken aan de Grieken toege-
gebracht. In Londen is in officieele kringenn
'niets bekend, heet het. Ten slotte zij nog vermeld,
dat liet Spaansche Kabinet is; afgetreden. Dit
aftreden is voor hen, die eenigszins bekend zijn
met den toestand in Spanje, een verrassing. Ko
ning Alfonso heeft Dato verzocht de loopende
zaken nog te regelen.
Tot 15 Februari een groote
Voor hen die gaan trouwen een zeer geschikte gelegenheid.
Stalen op aanvrage franco thnis.
Wij garandeeren al onze kwaliteiten.
Adres van vertrouwen.
SPAANDER Go.
A I li VI A A R,
SINT PANCRAS.
De plaatselijke club V.V.V. heeft de voetbal-
club S.V.Yr. te schoorl op a.s. Zondag voor een
matoh uitgenoodigd.
SINT PANCRAS.
Naar wij vernemen zal de algemeene Bestuurs
ergadering van de Langedijker Groenten Cen
tra'c gehouden worden op a.s. 23 Februari, in
het lokaal van den heer G. Gerritsen te Sint
Paneras.
