Nieuwsblad voor LANGEDIJK en Omstreken.
«O. 15,
Zaterdag 19 Februari 1921 I* Blad 30a Jaargang
per 3 maanden fl,00
J. H. KEIZER.
Revue van de week
Pyramide«Peer9
PAANDER Co.
Alkmaar.
Heeren kleeding»
NIEUWE
LANIiEDIJKER COIIRAHT.
Deze courant verschijnt eiken Woensdag-en Zaterdagavond
ABONNEMENTSPRIJS
REDACTEUR-UITGEVER
BUBBEL:
Noordseharwoude.
PRIJS DER AD TERTEN TIENt
Vai 1—6 regels 75 ct., elke regel meer 15 ct.
Sroote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend
Brieven rechtstreeks aan den Uitgever
DIT NUMMER BESTAAT UIT 2 BLADEN.
EERSTE BLAD
15 Februari.
Bij de hervatting van hare 'werkzaamheden
na het Kerstreces, wachtte haar een „surprice",
maar eene van zeer weinig aangenamer! of op-
wekkenden aard. pe nestor der hooge vergadering1,
bijna 4-jarige leider van de8 Chr. Historische
partij, had bericht gezonden, dat hij, Mr. de
Savornin Lohman, zijn mandaat als kamerlid neer
legt. Dit besluit kwam inderdaad gelijk prae-
ses Kooien in zijn afscheid zei, onverwacht.
Men had vermoed, dat Mr. Lohman met het
zoeer, van „otium cum dignatate, welverdiende
rust in eens zon wachten tot de Juble-stembus
1922 zou zijn opgesteld. Hij is, ondanks zijn
hoog^n leeeftijd, no gfvan zessen klaar en strijd-
KloeRiiiülerüHE II AHS.s V
biedt aan s 3 en 4 jarige
ia de beste soorten, tegen zeer lage prijzen.
Nu de beste planttijd.
GEBRs GROEN, St. Panera».
vaardig als èen kwarteeuw .geiteden. Het is ver
moedelijk zeer dicht bij de waarheid wanneer men
aanneemt, dat Mr. Lohman zijn zetel liefst wilde
openhouden voor den heer Gerritson. te Rotter
dam, het oud-lid der Kamer en nu deze weer
blijkbaar in staat is het mandaat van volksver
tegenwoordiger te aanvaarden, den tijd gekomen
om terug te treden, zij' 't dan ook dat onze
„grand old man" via het hoofd der Chr. Histo
rische partij aan den politieken kamp blijft deel
nemen. Van gansch onpartijdig standpunt mag
worden getuigd, dat Mr. Lohman's vertrek door
haar geheel wordt betreurd.
Hij is een hartstochtelijke, maar steeds loyale
'strikt-eeriijke kampioen, die den tegenstander al
tijd op ridderlijke wijze tegemoet trad.
Natuurlijk werden aantstonds na het wteer bij-
eenkome nder Kamer interpellaties geboren. Een
poging van Dr. Van Ravensteyn om met de re
geering een „hoorn op te zetten" over het z. i.
moeten erkennen van de Iersche Republiek, mis
lukte, daarentegen werd den heer v.t d. Tempel
zijne (reeds vroeger aangekondigde) interpella
tie over „the topic of the day", de orisis van
het oogenblik, de heerschende werkeloosheid toe
gestaan, terwijl Mr. van Beresteyn zal interpel-
leeren over het niet goedkeuren van de Haagsche
subsidie aan de arme Nationale Opera.
Aan het hoofd der lange schatrijke agenda
van werkzaamheden stond de wijziging van de
Indische Tariefwet, de ontwerpen-Indische be
lastingen. Minister De Graaff is ongetwijefld
een kundig en degelijk man van rijpe kennis,
maar de gewoonte van Z. Exc. van Koloniën
om op saai-dorre zwakke toon redevoeringen van
lange vellen papier op te lezen is al zeer wei
nig gelukkig. Tegen de voorgenomen verkeers
belasting ontketende zich een zeer heftige dis
cussie, en ondanks alle pogingen door den Mi
nister in het werk gesteld om de Kamer voor
zich te winnen, verloor hij het pleit. De ont
werpen verkeersbelasting werd verworpen met
4 dtegen 31 stemmen. Een pijnlijk echec voor
den nog zoo kort het heiwind voerende Minister.
Tegenover het pogen van den heer Alher'da om
het uitvoerrecht van petroleum te verhoogen
•de oliemagnaten dus eens stevig aan den tand te
voelen was de houding van Minister de Graaff
ook weieflend, onzeker. Ditmaal won Z.Ee.
het pleit, maar het was dubbeltje op zijn kant.
Met 33 tegen 28 stemmen werd het amendement
verworpen. De wijziging der Indische tariefwet
is er tenslotte gekomen door de medewerking
van de soc. democraten en de communisten. Van
de „faits et gestes' 'der Kamer in de jongste
week valt nog aan te stippen, dat de oude „per
kara" van de veevöederfabricage ten leste van
de baan is. Een motie Sannes tot afkeuring van
het beleid van den Minister in deze duikelde met
42 tegen 23 stemmen. Het besef was er zeker
dat met deze veevoederkwestie gelijk niet zooveel
ui thde. crisisperiode, niet alltes in den haak ia,
maar zooals Mr. Treub betogode, het ging
niet aan om zoo lang na dato nog op iemand,
wiens oog het „odium" de schuld van de verwar
ring en de vermorste duiten te laten drukken.
De Surinaamsche begrooting, „staartje" van
het jongste budgetdebat, werd ook aan kant ge
daan. In tegenwoordigheid van Minister van
Heemstra, den nieuwen gouverneur, die de be
handeling in een der presidiale loges bijwoonde.
Uit het Iwerkeloosheiddebat, dat deze week
wordt voortgezet, stip ik aan, dat Minister Aal-
berse bevestigde, dat de Rijkssteun aan de werke-
loosheidskassen voor de helft „a fonds eprdu"
voor de andere helft in den vorm van renteloos
voorsohot wordt verstrekt. De sigarenmakers heb
ben tot nu toe 1,135,000, de diamantbewerkers1
1,500,000 gulden ontvangen. Het plan bestaat
om ook de werkgevers samen met de 'gemeenten
in de kasse nte doen bijdragen. Een algemeene
steunregeling voor de werkelöozen, die niet uit
een kas trekken is in voorbereiding. Natuurlijk
is ook hier de onvermijdelijke motie geboren, als
mede de zekerheid, dat men ook de akvonds zal
moeten vergaderen om binnen „afzienbaren tijd"
door deze interepHtetie heen te komen.
Wij hebben nu de vastenavondpretmakerij, de
carnavaljool achter den rug, zijn in de vasten-
sfeer aangeland en.... zitten nog steeds in de kou.
Uit het LLeidsche bollenland komen berichten
over wonderbaarlijk vroeg ontluiken, maar in
middels is het zaak zwartjan gloeiend te hemden
Het is nu eigenlijk de epriode van gisting, onze
kerheid en voorbereiding. Tot deze laatste moet
zooveel te danken heeft, nog-zal te vermurwen
zijn om „genade voor recht" te doen gelden.
Gisting en onzekerheid heerscht ook over de
vraag, of Eduard .verkade, heer en meester in
den Haagschen Schouwburg zal worden. Er is
een strooming ontstaan ten gunste van Van der
Lugt Melsert, en deze kwestie helpt momenteel
de residentiale babbellievenden aan even interes
sante als pikante praatstof. Uit Plankenland is
er nog de tijding, dat de jeugdige Louis Bouw
meester zich gereed maakt voor zijn tournee door
Europa. Als exempel van een der benijdenswaar
digs zeldzaam voorkomende, die geen „verjon
gingskuur" met welk serum 'ook, behoeven om
do eeuwige jeugd deelachtig te worden.
De jongste misdadigheidsrubriek bevat het
schokkende bericht van den zelfmoord, gepleegd
door de Volendamsche, die wegens kindermoord
tot tawalf jaar werd veroordeeld. Psychologen,
ook wel „van den kouden grond" zijn er al zeer
vlug bij, om deze wanhoopsdaad der rampzalige
vrouw, een bewijs van haar schuldbesef te noe
men. De voorzichtige mensch blijft tegenover zul'k
een tragedie in het duister tasten.
Onder de gewone reeks verduisteringen e.t.g. is
er ditmaal een van een op goud belnsten meneer
die een kostbaar beeldje een halve ton waard,
en ergens weggekaapt, voor ruim een Hollandseh
«titastje kocht en voor een kwart ton poogde te
verkoopen. De politie kreeg de lucht van dit
frissche zaakje en de candidaat verkooper vloog
in het net. De man had zich reeds O.W. gemaakt
enjwas blijkbaar slachtoffer van de „vermaledijde
gouddorst." Terecht zegt het oude woord, dat
wie het onderste uit de kan wil hebben, etc1. eto.
Tol de oriminaliteitsrubriek behoort ook lie'
komisch tragisch geval van den Haagschen hoofd
BaN K-ASÖUU1AT1K
WERTHEIM GOMPERTZ 1834 en CREDIETVEREENIGING 1853.
Kapitaal en Reserven f 19.500.000.Kantoor Alkmaar, Breedstr. 11. Dir. K. v. Nienesen D. Schenk.
Correspondentschap: Hoorn, Groote Noord 140.
C^edieten, Deposito's, Aan- en Verknop van Effecten,
Verharen van Safe-loketten in inbraakvrijen Safe kelder (systeem Lips, voorzien van moderne smeltproet
j kluisdeur). Gratis Administreeren van Vermogens. Uitcifte Spaarboekjes, rentende 4,08- pCt., tot een
maximum van f 3000.ALLE BANKZAKE.V.
gerekend de nieuwe Vrijheidsbond, gezegd fusie
van Linksche groeepn, thans officieel tot stand
gekomen. Mr. Marchant heeft zich gehaast zich
in het openbaar op de hem eigen vlijmend sar
castische manier uit te laten over deze samen
smelting, waarvan sommige rijken, politieken
oogst voor 1922 verwachten. En reeds komt de
tijding dat er een nieuwen middenstandspartij in
wording is, zich afscheuernd van de groote be
staande en die met de fusie *niets te maken wil
'hebben...? i
Tot de gisting behoort ook het geval van den
Utrechtsehen wethouder, het oud Kamerlid Dr.
van Leeuewn, die zijn ontslag heeft genomen al's
lid van het D. B. in de Myterstad, en tevens alk
lid van de S.D.A.P. Nadere toelichting is aan
gekondigd. Men zal willen begrijpen, dat dit
geval nog voorhands niet „van de baan" is.
Verlaging van den broodprijs o.a. te Amster
dam wordt aangekondigd, terwijl de regeering uit
voerverbod van vee wordt gevraagd, alsmede be
perking van den eierenuitvoer, wil men een en
ander niet welhaast buiten het bereik van de
'kleinere beurzen zien raken. Wat Me eieren be
treft, schijnt de regeering niet voornemens aan
den geuiten wensch te voldoen. Ook op econo
misch gebied ik zei het reeds heerscht nu
een situatie van onzekerheid, waarbij ook de
schranderste en meest lucide mensch den kluts
kwijtraakt
Tot de „Nova" moe tgerekend de plots opge
vlamde belangstelling voor onze vaderlandsehe
schilderkunst, het ptan om schilderijen ter ex
positie naar Parijs te zenden, heeft geweldige
onrust gewekt. Minister de Visser heeft nu we
reldkundig gemaakt, dat slechts twaalf „niet (e
groote' 'stukken zullen worden gezonden en wel
verpakt en verzorgd. Ernstiger zeer zeker schij
nen Dr. Bredius' plannen met de kunstschatten,
hem toebehoorend. Het mooie Haagsche Mau-
ritshuis wordt vrij'wel met. ondergang bedreigd.
Het is Wel zeer te hopen, dat Dr. Bredius wien
Nederland voor het behoud van kunstschatten
ambtenaar, die geiwChtige staatsstukken stopte
in een t'asch op zijn fiets, en z'n zwijntje zag
weggekaapt, de stukken incluis. Gelukkig wer
den do bescheiden teruggevonden, maar het ang
stig kwarietrtje, dat de Hagenaar moet 'hebben
doorelefd, zal hem voor de toekomst wel eeni-
ge voorzichtigheid leeren, dunkt me zoo.
Tot- de „sfeer der onzekerhèid' 'behoort ook
de vraag of burgemeester Teilegen al of niet zal
aanblijven. Ik zinsepel'de reeds op de waarschijn
lijkheid van zijn te wachten aftreden en vooirs
hands meen ik met allte bescheidenheid en in strijd
met mijn gewoonte, om mij niet aan „on dits" te
wagen, mijne veronderstelling te mogen handha
ven. Aan het hoofd der zaken te Amsterdam
is nu meer dan ooit noodig een man, behoorend
tot de -soort van wie de o ude Romeinen plachten
te zeggen, dat zij „dantibus nati" met tanten
ter wereld zijn gekomen.
Ir. dezen vreemden, wonderlijken tijd, waarin
„alltes op zijn kop staat", zeggen menschen van
ome, regelmaat en den ouden stempelt In de
gcee- gemeente Den Dungen, kon men lezen,
beurt de veldwachter ruim 1800 gulden en vrij
woning, de heer burgemeester slechts 1750
gulden. En wie zich over zulke dingen gelieft
.te verbaezn, die begrijpt „het Karakter" van
dezen tijd al zeer slecht.
BUTTENLAND.
Na de conferentie van Parijs krijgen wij thans
die welke in de aanstaande week te Londen zal'
worden gehouden. Die te Londen zal vermoede
lijk zefr belangrijk worden. Niet alleen, dat daar
Dr. Simons, de Duitsehe Minister van Bui en-
landscho zaken met zijn deskundigen en adviseurs
onder wie Stinnes aanwezig zullen zijn, wordt
daar eveneens een besrpeking gevoerd over de
Oostersche kwestie, met name die van Grieken
land en de besprekingen over een eventueele wij
ziging van het Turksehe vredesverdrag van Sè
vres, waar de Engelschen wel' echter nooit in
zullten toestemmen. Trouwens, te Londen be
vinden zich thans reeds wellicht twee Turksehe
delegaties, die eerst tot een veroezning dienen
te geraken teneinde eensgezind voor hun land
op te komen. Er zijn toch gedelegeerden var
Angora en mannen uit de Porte. De zienswijze
van deze twee partijen verschilt wel' eenigszins,
maar vermoedelijk zal' het tot een overeenkomst
komen,waar het betreft bovenal het heil van her
Turksehe rijk.
En de Grieksche kwestie? Daarvan valt nog
weinig te zeggen. Definitief is niet veel bekend.
De geallieerden houden voor de algemeene be
sprekingen met de (gedelegeerden nog onderling be
raadslagingen, waar deze kwestie aangeroerd zal'
worden. Venizelos is eenige dagen geiteden door
den Fransehen Ministerpresident ontvangen en
wellicht kan'm'en eenig verband zoeken tusschesn
dit onderhoud en de beraadslagingen, die de geal
lieerden onderilng te Londen zuilen voeren. De
D-uitsuhe Minister van buitenlandsche zaken zar
te Londen komen aanzetten met tegenvoorstel
len dj de zooals sommige Duitsehe bidden het
noemde n„waanzinnige milliardeneischen." Er zal
„gepingeld" worden. En wij blijven de meening
toegedaan, dat de geallieerden iets of misschien
meer dan ,,iets" zullen laten vallen.
In Stuttgart heeft Simons een belangrijke po-,
litieke rede gehouden over de aanstaande confe
rentie te Londen en als zijn meening te kennen
gegeven, dat te Londen een politiek moet ge
voerd warden, waarin Duitschland verklaard, wat
het te geven heeft en wat het doen kan tab he
uiterste van haar vermogen. Simons- weerlegde
o.m. de verklaring van Lloyd Goerge, dat het
Duitsehe volk minder belasting betaalt dan eenig
andei geallieerd volk.
De besluiten van Parijs beteekenen voor
Duitschland, zei Simons nog, dat het economische
leven van Duitschland heeredienst. zal verrichten
voor vreemde rekening, onder vreemde controle.
Minister Simons wees op het gevaar, dat Frank
rijk een poging zal doen om schadeloosstelling
te krijgen in den vorm van gebied. De Minister
van Buitenlandsche Zaken achtte geen regeling
van de schadeloosstelling mogelijk zonder mede
werking van Amerika en zonder geordende toe
standen in het oosten van Europa.
Als de regeling zoolang moet uitblijven tot de
toestanden in het oosten, in het nu duistere oos
ten, uit welke richting toch het „licht" moeti
komen, dan zal die lang ap zich laten wachten.
In Engeland en Frankrijk zal men er alicht
niet zoo over denken. Er zullten bespiegelingen
gehouden worden hoe de toestand in het oosten
opgeklaard kan worden. Bespiegelingen ja, maar
het zal dan ook altijd bij bespiegelingen en be
raadslagingen blijven. Want hoe lang wordt er
niet reeds „bespiegeld" omtrent den toestand in
die streken en wat zijn de resultaten.
BEZOEKT ONZE
iTI I G A IJ E X.
Het is er nog lang g%en koek en ei. Uit Tarno-
pol wordt nu weer gemeld, dat de actie van de
Oekrainsche opstandelingen weer grooter wordt
Zij hebben Tsjarnikof bezet. De bolsjdwiki heb
ben pogingen gedaan zich weer meester van de
stad te maken, doch deze pogingen strandden.
Volgens een Oekrainsch telegram uit Lemberg
"worden wegens den hongersnood in Groot Rus
land en de boerenrevolutie, alle garnizoenen uit
Groot. Rusland van het Roode leger naar de Oe
kraïne overgebracht. Deze troepen lijden groote
ontberingen. De berichten die op den steeds ont
zettender toestand in Rusland wijzen, nemen in
aantal toe. En bij al de ellende helpen bespiege
lingen te Londen niet. Slechts daden kunnen hier
iets doen. En er zal iets gebeuren. Wat? Dat
zal de tijd lteeren.