No. 27,
Zaterdag 2 April 1W31. I" Blad 30e Jaargang
NIEU WE
LAnilvEDIJKER COIIRAMT.
DIl NR. BESTAAT UIT 2 BLADEN.
EERSTE BLAD.
OFFICIEEL.
BEKENDMAKING.
De burgermeester der gemeente Zd.-
scharwoude, brengt ter kennis van be
langhebbenden, dat de scharttings- en
metingsstaten vanaf heden gedurende
30 dagen ter gemeentesecretarie ter in
zage zijn, nedergedegd.
Ziuddscharwoude, 1 April 1921.
De Biurgemeester voornoemd:
VAN SPENGLER.
REVUE VAN DE WEEK.
BINNENLAND.
Zoel en zomers ch was de lucht, herr-
liik koesterend de stralende zon, tot
dat.... de Paaschdagen aanbraken. Als
of een nijdige, wraakzuchtige; den ar
men mensch geen levensvreugde gun
nende fee etbij' in het spel was gelijk
men in de oudie sprookjes verhaald),
vindt telkens, sloeg hert weer om.
Daalde het kwik in de (thermometers,
werd het wwinitersch kil, zoodat ver
standige menschen hun plan om ditmaal
ondanks de vroege Paschfeln, op 27 en f28
Maart met zamerMeeiding te pronken,
opgaven. Maar ons natuurlijk aanpas
singsvermogen is gaandeweg door den
loop en den drang der omstandigheden
nog „elastischer" geworden1. Wij schik
ken ons alrneer in wat „hie|t heilige moe
ten" ons aan diversie offers en plichten
oplegt In .de bladen is verschenen helt
relaas van wat de nieuwe. Tabakswet
Mr. de Vries' vroeg-lepte-gave, aan ad
ministratieve „soesah" zal berokkenen.
Toch zullen wij, ook dat hebben te dra
gen. De twintig mfllioen die de accdjpis
moet opbrengen, zdj|n nu eenmaal on
misbaar. In hoever de profestie zal wor
den bewaarheid, dat de „vaderlandsche
pijp" steeds meer terrein zal veroveren,
f- misschien gaan, k l'instar de Paris
etc., straks ook onze Hollamdsdhe vrou-
wen pijpjes instee van sigaretten smoor
kenl? en het siganepdebaet o.a. door
den accdjnsdiruk en administratieve be
slommering, beduidend zal dialieh, wij
moeten hét wederom verbeiden. Die
laatste Maartweek 1921 staat in het
teeken om een tegenwoordig zeer
gezochte uitdrukking te bezigen van
de ontwerpen voor Grondwetsherziening
Veel daarin behoorde, tot „la secret de
Polichinel!©", was reeds bekend.
Toch brengen de voorstellen inge
diend op den' dag, waarop Exc. Fock
den Buitepzorgscben troon des orader-
komings besteeg ,en het gewichtige
nieuws dus als „offdcieelen primeur"
kunnend aankondigen, bij' de aanvaar
ding van het bewind emikede „nova",
ook voor de ingewijden. Van zeer groot
gewicht is de nieuw© koers, thans of
ficieel gehuldigd voor d|e verhouding tus
schien Patria ,en Insulinde. En voor zeer
(velen i den landje mag men veilig
aannemen, zal het aangename tijding
zijn geweest, dat de negaering aan het
Koningschap in Nederland zooveel mo
gelijk voor de toekomst wil vasthouden
eerbiedigend intusschen die uitspraak
van den volkswil', waar die in anderei
richting (eenmaal mocht gaan. Hert al
lerlaatste schotje, staketlsel, dat tus-
schen mannen en vrouwen, wat publiek!-
rechterlijke bevoegdheden aangaat, ver
schil wilde maken ,zal opgeruimd.
Om slechts deze paar punten aan' te
stippen ujLt het complex ontwerpen,
x De Grondwetsrevisie, thans Dij het
Parlement aanhangig gemaakt, zal de
„finale" zijn van de bestuursperioide, in
September 1918 begonnen. Ik wees ier
reeds op, dat men in den politiekep
dampkring" de eerste tieekienen begint
te ontwaren vap dat koortsige, gejaagde
woelige, onrustige, hetwelk wordt ge
wekt door het besef, dat de dag, waar
op Jan Kiezer en Johanna Kdiezeres' zul
len hebben te vonnissen, steeds korter
(nadert. Al scheidt ons nog ruim ©en
jaar Van dat moment. Maar voor Legist
latieven arbeid, behalve dan het groot©
werk der grondwetsherziening, is ge
durende den loop dier laatste maanden
al zeer weinig rust, lust, „animo."..
Het plan in de ontwerpen ook1 In
voorstel vervat om speelruimte te
laten voor tweejaarlijksche Staatsbe
grotingen is oolk met het oog op
«et even woelig als breedsprakig ka
rakter des Parlemepts up to Idate
T~. dan ook met alle wahmte toie (te
Jtijchien.
„sluit de gelieidgren," wordft py al
lerwegen de leuze, en ook het pogien (te
formeeren van nienwe partijtjes zit „in
de lucht" en zonder de verslagen van
het Utrechtsche congres der S.D.AP.
onder de oogen te hebben gehad, kan
men veilig de overtuiging koesteren,
dat de „warmtegraad" der „atmosfeer"
die daar werd aangetroffen, onder in
vloed stond van de komepdie dingen,
waarop ik zooieven doelde. Om van ze
kere geruchten over de waarschijnlijk
heid van Mr. Troedstra's aftreden als
leider van de S.D.A.P. inmiddels
reeds uit de „allerbeste bron" gelogen
straft, te zwijgen.
Ook bij sommige „men ziegt's" is
Imag niemand voorbij ziejn vaak de
weinsch de vader van de gedachte, die
zich in een positieve verklaring open
baart.
Aan onopgeloste vragen blijft bet blij
voortduring niet ontbreken, en ook pa
den officieelen, in den nacht van 3 lop
4 April intredendep zomerltdjd zal dit
vermoed ik voorshands wel alus
Wijven Zij, die belang stellen in zaken
van kunst, zullen zeker meit spanning
uitzien naar het antwoord dat minister
De Visser den heer Alberda zal geven
op diens vragen, betreffende de positie
van Dr Bredius als adviseur in zaken
van schilderkunst, heeft mem dezen zeer
'begaafden en ervaren adviseur inder
daad „gepasseerd" en aldus het gevaarr
uitgelokt, dart de heer Bredius zijp
kunstschatten aan Mauritshuds enz. zou
onttrekken. Het ware zeker in hooge
mate te betreuren. Ep het grootte be
lang hierbij: voor ops Land betrokken,
is van beteekenïs genoeg oan ovher ve
lerlei overwegingen van anderen aard,
1zoo die hier in het' spel tmocht-en we
zen heen tje stappen.... Tot de sfeer
der „niet aanstonds" voor iedereen te
hegrijpen dingen', moet ook gerekend
een verschijnsel als het door niet min
der dan' 124 sollicitanten dingen paar
de betrekking vafa schoolhoofd te Zeist
terwijl alierwege wordt verkondigd, dat
het onderwijzerschap op dep keper be
schouwd toch eigenlijk niet veel beter
is geweest dan in de dagen van ideP
ouden Jud'els, die ©en halve lejeuw gele
den op de planken zong:
Schoolmeester wezen,
Dat is een slavernij,
Veel liever zou ik nachtwacht zijn
Dan was 'k bij dag nog vrij....
welke regels zeer bedaagden,' die Judels
ip zijn glorietijd gekend hebben, zich
nog wel zullen te binnen brengen?..-....
Tot de vooiiöopige „onopgeloste vra
gen" van.den jongsten tijd behoord ook
deze waar. de „fabrikanten" schuilen
van de valsche bankjes vooral van
f 25 die thaPs weer in omloop blijken
te wezen'.
Als ook: wanneer giiitep als de Spaan
sche schatgraver, sinds ca. dertig jaren
vanuit Sinterklaas' land het onze onvei
lig' makend, te langen leste vruchteloos
maieve slachtoffers zullep zoeken voor
hun toch wel uitermate „doorzichtige!"
fabeltjes.....
En voorts: hoe de zeer gespapnen en
kritieke toestand in het kleederbedrijf
nu heerschende, zal verloopen. Sttuatie
die geboren werd in een tijd', waarin
juist voor deze „branche" van nijverheid
extra ordinaire dlrukte heerscht, on
danks den toenemendien bloei van
„tweedehandsverkpoperij" en wwat daar
mee verband houdt, waar vooral in
middenstandskringen de pood der tij
den zich zoo loodzwaar laat geyoelen.
De bestraffing der post sta kertjs, het
plan om de loonen in de Limhurgsohe
mijnen met 20 pCt. te verlagen, zullen
ook! deze dingen weer crisis doen ont
staan1, dewelke voor sommige comm,u|-
nistische elementen gdelegephiedd zul
len verschaffen om nieuwe „vuurtjes"
aan te leggen?..-..,
Hoeden wij' ons, ook wwat deze din
gen betreft tegen eeP wil-verzwakfcend
en energie doodelnd pessimisme; tegen
de alarmistische zwartkijkerij, die al
zooveel rampen heeft berokkend wa,ar
stevige kalmte het zeer bedreigde
scheepje door de „ziedende golven" had
kunnen helpen....,
Bij de jongste „nova" moet genoteerd
het besluit der Haagsche vroeden om
een tweede Scheveningsche binnenha
ven aan te leggen, de aangekondigde
verlaging van den melkprijs van 23 op
20 cents het plan van minister Pop
tolt samensmelting van K. M. Academie
en hoofdcursus. Om een greep te doen
uit de massa. Terwijl de vaderlandsche
Pers haar jaariijlksche Paaschrust viert
en wij' een paar dagep lang- „zonder
grapten zitten", opa pui ep dap erover
'verbazend, dat bet gemis ons toch' niet
zoo hard valt als wij meenden JÜat
het geval zou wez'en..-.. Ep ik zou we
derom een „boompje" kunnen opzetten
over het menschelijk aanpassinglsvermo-
gen. Kome ook de liefhebbers van de
verslaafden aan „den borrel" door de
„drooggelegde dagen" heen, gelijk het
wijze Haagsche Stadsbestuur op twee
den' Paaschdag liet geschieden. Hebben
de onderofficieren van de cantine te
Kampen niet met algemeen© stempoen
tot „drooglegging" daarvan, het wereln
van alcoholica, besloten?.. Hier heeft
piien te doen' met teekeinen van het
meergenoemd „aanpassingsvermogen",
dat dep mensch ontrukt aan verderfelij
ke gewoonten, die blijkgeven van een
oplevend besef, ook en vooral bij de
jongeren, waarover een ieder zich van
harte heeft -te verblijden. Die slechts
aan de wezenlijke volkskracht ten goe
de kunnen komen.
Licht en schaduw blijven gestaag af
wisselen'. De jongere crimipaliteitsrur
briek bevat verhalen van inïeuw© (roof-
veraanvalïen 'en overvallen, in de cen
tra onzer grooite steden., zelfs die men
nog kort geleden slechts mogelijk had
geacht in „het Wilde Westen" en dan
nog slechts als producten der oven-
weelderige fantasie van griezelverhaal
schrijvers. Dat bet vertoornen van
sommige films in de cinema voor be
paalde categtroieën van zeer suggestie
ve personen in. hooge mate gevaarlijlkk
moet worden geacht, kap in ernst niet
worden ontkend.
Men1 behoeft waarlijk geen vriend te
zijn „van overdreven overheidszorg" om
te erkennen, dat in dezen tijd; ook jria
de bioscoopbescliiermiing van de maat
schappij tegen de overstelpende mlsdai-
dighewi onvermijdelijk 19 jet worden ge
acht? De jongste aöodenlijst bevat
twee namen van mannen, die de oudle
Romeinen zeer zeker tol de „cives op-
timi", de allerbest© burgers zouden, heb
ben gerekend. De oud president van
den hoogen Raad der Nederlanden, Mr.
Eijissel, en de ou,d minister van Justitie,
Mr. van Raalte, z ijndep lande ontval
len'. Aan beider nagedachtenis is even
warme als treffende hulde gebracht.
Want bij' deze beiden was plicht de
gids door het lange en vruchtbare leven
dat zij' achter zich haddien Waar deze
leidsman den kberse aangeeft, daar
wordt de tocht mogelijk ,waar anderen
zwakker aamgelegden, voor de moeilijk
heden en bezwaren teiugdeinzeP.
BUITENLAND.
Dudtschland heeft deze week weer pp
(nieuw te lijden van de agitatie van
communisten, die waarschijnlijk geleid
•worden vanuit Moskou. De geheele be
weging, die zich uitgebreid' heeft |tot
Midden Duitschiand, Saksen en het
Rijmsch Westfaalsche industriegebied
begon met een onschuldige algemeene
staking te Mansfeld. Dit bleek echter
.bet begin te zijn van een reeks etakdnl-
gen en gewelddadigheden ,dn meerdere
Duit sche steden. Overal hebben de com
munisten het stakfipgsparool uitgegeven
maar in véle plaatsen is heit bij uitgeven
gebleken, omdat de arbeiders niet ge
neigd waren gevolg te geven aan de
waanbeelden van enkele heethoofdige
communistische leiders, die door deze
actie iets denken te beredkeln. De toe
standen ontstaan tengevolge van de des
tijds plaats gehad hebbende spartacus-
onL'usten, zitten nog te diep in het ge
heugen, dan dat de Duitsche arbeider
zich opnieuw zal storten in bolsjewisti
sche avonturen. Bovendien het Ruhrge
bied, Duisburg, Ruhrort en Dusseldorf
zijp bezet en er is 'eveneens een ptaat
van beleg afgekondigd; zoodat eien daad
werkelijke actie daar ten zeerste wordt
bemoeilijkt. In andere plaatsen heeft
de agitatie succes gehad, maar er zijp
dap ook weer slachtoffers gevallen;
waardoor opnieuww arbeidersgezinnen
in rouw worden gedompeld. In Hatm-
(biurg is het in de laatste dagen |der
vorige week hieet toegegaan, maar nadat
de staat van beleg was afgekondigd,
(bleek de politie, bijgestaan door veslig-
heidsmanschappen den toestand mees
ter. In Berlijn hebben de communisten
in bet geheel nog geen succes gehad.
Toch zijn de autoriteiten niet geheel ze
ker van hun zaak, want zijl laten Üe o-
pepbare gebouwen bewaken. En de
oofmmuinisten hebben het in elk geval
in de hoofdstad' zoover weten te bren
gen, dat in de fabriekten gestemd wordt
over het al of niet staken. Op 'het 00-
genblik dat wij' dit schrijven is pog
niet 'bekend pf het stakijngsparooi in
.eemige fabrieken zal worden opgevolgd
De bloedigste ontmoeting tusschen
opstandelingen en politie heeft tot nu
toe wel te Essen plaats gehad. De
communisten hadden (daar een massade
monstratie op touw gezet. Toen de vei
ligbeidspolitip een plein wilde afzetten
werd uit de menigte met handgranaten
gegooid. Het kwam tot een gevecht,
waarbij 14 dooden en omstreeks 30 ge
wonden vielen.
Wij zullen niet alle gevallen memo-
reeren, slechts zeggen, dat het in het
geheele industriegebied en Midid'en-
Duitschland gist. En dat die communis
ten over veel en nieuwe wapens be
schikken blijkt wel uit bet feit, dat (Be-
ze veelvuldig an'beslag worden geno
men'.
De Beiersche minister president zal
natuurlijk van de gelegenheid gebruik
maken en uitroepen: zie je nu wel, dat
de ednwohnierwehren en selbschutöorga-
niisationen niet gemist kunnen worden.
Daar heb' je nu het lieve leven al aan
den gang, hetgeen wellicht niet zou ge
schiedt zijn als alles nog goed intact
was. De politieltnoepen zitten even
wel niet stil en zijn dag en pacht bezig,
het dreigende gevaar te bezweren.
Niet allee min Duitschiand hebben de
opstandelingen zich geroerd; de Sinn
Feiners in Ierland, hebben eveneens
weer van zich doen spreken. Deze week
weer aanslagen op treinen, een langdui-
irig gevecht möt opstandelingen en
brandlstichtingen. Gebleken is, dat wa
pens den Sinn Feiniers zijln aangebracht
door middel van visscherschepien. Waar
zij vandaan komen. Zuilen die bolsjewiiki
daarvoor dn aanmerking komen?
De vorige week hebben wij het een
en ander gezegd over het geschil tus
schen Grieken en Turken en den aan
vang van vijandelijkheden. Thans is er
officieel een front geschapen in Klein
Azie en ontvangen wij weer legierberichr
fcen uit Kons'tantdnopel en Athene.
Vooral in de laatste stad is men teer
'enthousiast, volgens de 'berichten al
thans daar de wapeniep van de Grie
ken tortnutoe hebben gezegevierd over
die der Turken. De laatsten hebben
moeten wijken. En nu is het maar de
■vraag, wat er uit deze verwiktelingen zal
(worden. Blijven de geallieerden ooglij
kend toekijken, hoe Grieken en Turken
elkaar in de haren zitten? Engeland
heeft de 'troepen in de buurt van het
front teruggetrokken en wil zich dus
niet militair in de kwestie mengen.
Trouwens als de macht van Turkije hog
meer afgeknot wordt, is dit John Buil
niet onsympathiek.
ALKMAARSCHE SNUIFJES.
NIEUWE HEEREN NIEUWE
WETTEN.
Het sombere voorgevoel, dat mij be
kroop toen ik zoo'n spuiter met een
d umstok en een notitieboekje aan den
knop van de bel zag hangen, die ver
telde dait' hij kwam om de oppervlakte
van (mijn huis op te nietten, tien behoeve
van de waterleiding, is helaas waarheid'
geworden. Zooals de controleur, overi
gens een beste kerel, absoluut geen
ambtenaar, mij' vertelde; zullen met 1922
tot zelfs voor de kleinste arbeiderswo
ning, van 25 centiaren 3 oppervlakte;
12, zegge twaalf gulden, leidangvhuur
moeten worden betaald. Bovendien zijn
z 2 met 15 Maartal begonnen om de
centen op te halen ep dat was, zooals
mijnheer de controleur mij expliceerde,
om zoo geleidelijk te komen tot vbor-
uitbeiaiimg. Heb ik geen gelijk gehad
met mijn voorspelling, dat we leelijk
zuur zijn geworden door de vritehd'eljjke
inmenging van de politie?
E - was eens ©en ouwe vrotaie juffrouw
diï in het bezit was van leen vreese-
'ajkf vloekende papegaai. Dat onchriste
lijk' gevloek' was natuurlijk een groote
ergernis voor het zedige ouwe mensch-
je en vooral kreeg ze haast kippevel
o:ndat de papegaai de lieflijke gewoon
te had, om op haar vriendelijk vleiend:
.zoete pappie" onbehoorlijk te repldcee-
ren „val dood, ouwe snuifdoos."
Een vriendin raadde haar aan, d:e pa
pegaai eens te brengen bijden koster
van de kerk. Die had ook zoo'n vogel
tje, dat schietgebedjes kon opzeggen
en allerlei vrome spreuken. Misschien
loerde haar onbehouwen papegaai dat
gevloek en die ruwe woorden wel eens
af Aldus werd besloten, de koster
vond bet goed; en de papegaai kwa(m|
in' de leer bij haar petopgevoedte rasge
noot. Een- (tijd later tóórnt idle juffrouw
eens informeerep paar dte vorderingen
- K I' '1,1
van haar papegaai, want de koster had
haar verteld, dat haar papegaai zoo
goed begon aan te leeren. Maar nauwei-
kjks komt zij de kamer in of haar pap
pie roept zoo hard zij kan: „val dood,
ouwe snuifdoos", waarop de vrome pa
pegaai van- den koster onmiddellijk
antwoordt: „wij bidden U, verhoor ons
Heer."
Ik wil met deze gelijkenis nu piet
te kennen geven, dat ik ook bid: val
dood.... maar toch wel: Dat wij van
staats-, provinciale en gemeentelijke!
zorg bevrijd mogep blijven, wij bidden
U, verhoor ops.
OPNIEUW OP DE PIJNBANK.
Dezer dagen stond terecht als ver
dacht van vaischheid in geschrifte, d|e
postkanitoorhouder uit een naburige ge
meente. De man had nagenoeg 3 masto
den in voorarrest doorgebracht, maar
werd na de behandeling van de zaak
op de openbare terechtzitting op vrije
voeten gesteld en verleden wee vrijge
sproken, omdat de rechtbank niet het
minst wettig en overtuigend bewijs |be-
gen hem had kunnen vinden.
Thans verneem ik echter, dat de of
ficier van dit vonnis in hooger beroep'
is gekomen bij het gerechtshof in Am
sterdam, en zal dus de heele mistere
weder opnieuw beginnen. Hij vervalt
nu opnieuw in den treurigen rol van ver
dachte en bestaat de mogelijkheid, dat
het Hof het vonnis zal vernietigen en
hem zal veroordeed'en.
Nu is de mogelijkheid zeer geringt
want naar mijn oordeel, dat gevestigd
is op een jarenlange practiscbe beoe
fening van het strafrecht, zal geen en
kel rechtscollege den man veroordeelen
op de uiterst zwakke aanwijzingen en
getuigenverklaringen, maar God weet;
hoe lang het duren zal. eer het Hof dien
ze zaak zal berechten. En ik kan me
zeer goed voorstellen, dat zoo'n tijd van
afwachten, moordend werkt op het ze
nuwgestel van het slachtoffer. Ik wil
Aannemen dat het instituut van het
hooger beroep in het strafrecht niet
gemist kan worden. Het is ook bereik
baar voor den verooindeelde, die zich
niet aan de uitspraak van de rechts
bank wenscrht te omderwerpeni Maar dat
is een geheel ander geval. Een veroor
deelde hoopt op voordeel, terwijl een
vrijgesprokene nimmer eenig voordeel;
maar wel nadeel kan bekomen door een
hernieuwde behandeling van zijn straf
zaak. In elk geval zou ik het wenschet-
lijk achten, dat het Hof directe besliste;
of het hooger beroep ontvankelijk kon
-worden verklaard en zoo- ja, dan oogep-
blikkelijk de zaak opnieuw behandelep;
opdat de beklaagde zoo spoedig moge
lijk kop weten waaraan hij' zich had te
houden. Het is mi. al 'erg genoeg, Bat
iemand met een onbesproken verleden
een onberispelijk ambtenaar, 3 maanden
lang als verdacht in de gevangenis op
gesloten blijft, terwijl de bewijzen zoo
hopeloos zwak zijn, dat dte rechtbank
hem direct in vrijheid stelt en hem (daar
mee zoo goed als onmiddtellijk vrij
spreekt. Moet zoo'n man, die in sommi-
g s gevallen reeds geestelijk gebroken of
ondermijnd kon zijn door de smadelijke
detentie en de misschien geheel onge
gronde verdenking, opnieuw de foltering
van dat proces geheel doormaken? De
beer Otto Zeegers heeft het op tref
fende wijze dit zieledrame weergege
ven in zijn pakkend tooneelstuk: „uit
gebrek aan bewijs." en het geval met
den postkantoorhouder uit Schermer-
horn; is een minder dramatisch, maar
zeker niet minder sprekend staaltje van
dab <ie geestelijke pijnbank in onze 0-
verigens zieer serieuse en goed georga
niseerde rechtspraak .nog piet is afge
schaft.
[HOUDT ZE IN DE GATEN,
Te Oudorp is in den nacht van Zon
dag op Maapdag ingebroken- in 'een
leegstaande boarenrentenierswolndng bij
de beirv. kerk, eigendom van den heer
Jan Buren. De dieven hebben zeer pet
jes een ruit en het tuimelraam uitgesne
den, zijn daardoor binnengedrongen;
hingen een paar oude karpetten voor de
glazen en hebben' op hun doode gemak
uitgezocht en meegenomen wat van
hun gading was. Goederen, die in het
onbewoonde huis waren geborgen, zoo-
als karpetten, vloerkleedjes een tafel
kleed en eenige dameskieedipgstukken
Daanop zijn ze vertrokken, na eerst de
gebruikelijke onwelriekende souvenirs
(het vak van inbreker is paar het
schijnt een uitstekende remedie tegen
hardlijvigheid) te hebbiep achtergelaten