NIEUWE LANGEDIJKER COURT.
WOENSDAG 6 APRIL '21.
TWEEDE BLAD.
JAARVERSLAG VAN DEN „NOORDERMARKT-
BOND", OVER HET JAAR 1920, UIT
GEBRACHT IN DE ACHTSTE ALGEMEENE
VERGADERING, GEHOUDEN OP 5 APRIL
1921. 'i-
M. HL,
Als ik mij neerzet om U eem overzicht te geven on
zer werkzaamheden over het afgetoopen jaar, dan doe
ik "dat met gemengde gevoelens.
Immers, er passeerde in een heel jaar zoovleel de
rfcvuie, op het gebied van ons marktwezen, dat we hier
over den eenen tijd beter gestemd kunnen zijn al's dat
sioms in het verschiet het geval is.
Zooals U zal blijken, hebben wij ook dit jaar vrucht
baar werk kunnen leveren op verschillend gebied ons
marktwezen betreffende, anderzijds waren de ervaringen
weer minder aangenaam, waartoe verschillende factoren
het hunne bijdroegen.
Ik zal U jn dit verslag niet vermóeien met lange be
schouwingen over economische toestanden, zoowel bin
nen- als buitenlandsche, overtuigd zijnde, dat ik U wei
nig goeds zou kunnen zeggen wat ge nog niet wist uit
eigen ervaringen en overzichten. En als het U hierbij
dan gegaan is als ondergeteekende, dan zult ge ook
bemerkt hebben dat, wat het buitenlandsche betreft
een ware chaos genoemd mag worden, waar voorshands
nog geen peil op te trekken valt.
Hoewel het met onze binnenlandsche toestanden nog
geen koek en ei is, valt er toch dit uit op te maken, dat
we den laatsten tijd meer en meer op weg geraken,
waarnaar wij als tuinders verlangend uitzien nl., den
normalen toestand, zooals wij dien voor den oorlog ken
den.
Crisis-instellingen worden stuk voor stuk afgebroken
voor zoover 'dit toelaatbaar geacht kan worden en ver
langend zien wij uit naar het oogtenblik, dat de oogen
der laatst© voor goed gesloten zullen worden, waardoor
voor goed een einde gemaakt zal zijn aan het saaie en
maar al te plompe werken van deze logge lichamen.
Een tuinder, die er niet prat op gaat als zijn handen
in ketenen gelegd worden, zal binnen kort, hopen we
zien, dat deze boven aangehaalde bemoeiingen plaats
mloeten maken voor het persoonlijk initiatief, dat tot
heden ten dage nog maar het beste is gebleken en dat
altfes veel vlugger en beter van stapel loopt.
'Ook dit jaar hebben w ijweder aan den lijve gevoeld,
hoe belemmierend bet ingrijpen van hooger hand op
ons bedrijf werkt, waarvoor ik aanstonds nog wel gele
genheid zal vinden hierop nog iets dieper in te gaan,
en de ongerijmdheid U hiervan hoop aan te toonen,
tegelijkertijd met het overzicht onzer werkzaamheden.
Als eerste noem ik U: het
VERWISSELEN VAN MARKT-BETAAL
MEESTER.
Voor het begin der campagne werd uw Bestuur reeds
voor een even ernstig als moeilijk vraagstuk geplaatst.
We werden verrast door een schrijven van onzen Be
taalmeester, die hier ter plaatse deze functie vanaf den
beginne der contante betaling op de meest lofwaardige
wijze uitoefende, en waaruit ons bleek, dat genoemde een
hooger percentage vroeg als hem tot heden werd toe
gekend'.
Zooals ik U reeds te kennen gaf, was dit voor ons een
ware verrassing en niemand onzer was hierop ook maar
eendgszins voorbereid.
Waar elk onzer toen de meening toegedaan was, dat
idieze zaak naar behooren Was geregeld, bleek het bij
nader (ilnzien, dat een groot gedeelte van uW Bestuur
zijn houding in dezen wilde wijzigen, daar de meening
door overleg met den betrokkene gevestigd werd,
dat dez© functie met het daaraan verbonden risico, niet
in overeenstemming was met het genoten salaris, waar
door het besluit viel, dat hem meer toegezegd werd als
dat voorheen het geval was.
Dit heeft echter niet mogen baten; waar ©ener
zijds, bij niet inwilliging van het gevraagde ontslag
werd gevraagd, meende men anderzijds, dat het nu aan
gebodene wel in overeenstemming gebracht was naar
evenredigheid dezer betrekking.
Het einde is u reeds allen bekend, de partijen konden
niet tot overeenstemming komen, wat tot ons leedwezen
uitliep op het (heengaan van den heer NL Kooij.
Zonder ook maar met een enkel' woord te kort te
doen aan de prestaties van den nieuw aangestel'den func
tionaris, zal door schier allen het heengaan van den heer
Klooij betreurd zijn, ©n een woord van lof is hier, voor
het door hem gepresteerde, zeker niet misplaatst.
Het spreekt als vanzelf, dat er spoedig, vooral waar
het seizoen na slechts ©enige weken geopend zoii worden
spoedig naar een passende plaatsvervanger moest wor
den omgezien.
En het mag gezegd worden, dit was een zeer moeilijk
oogenblik voor uw bestuur, daar dez© betrekking niet
door den eerste de beste aanvaard kian worden.
Na een kort verloop bemerkten we, dat de heer C.
Xeeman bereid gevonden werd deze betrekking te aan
vaarden op dezelfde voorwaarden als den heer Kooij was
aangeboden.
Dit bericht werd in een daarvoor belegde bestuurs
vergadering gebracht met 'het gevolg, dat de heer Kpeman
hls zoodanig werd benoemd.
Ik meende er goed aajn te doen bij deze aangelegenheid
een* wijle stil te staan, meenende dat bet de moeite loonde
dm u hiervan een duidelijk beeld te geven":, dat gedaan
is, wat in het belang zoowel van de betrokkene, als de
leden paar het oordeel van ,uw bestuur gedaan kon worden
i l .i ie, Sii iÜsi
DE AFZET EN TEELT DER
AARDAPPELEN.
Zoo ewrd dan de campagne ingezet met onze vroege
aardappelen. De opbrengst was niet groot, de prijzen
die besteed konden worden waren van dien aard, dat
de minder goede opbrengst hierdoor gedekt werd. An
ders stond het met de teelers, die dit product niet tijdig
genoeg konden aanvoeren en hierdoor de nadeelige ge
volgen ondervonden van het onbeholpen ingrijpen van
onzen Minister van Landbouw.
Het moge 'dan waar zijn, dat de Minister zich liet
beïnvloeden door niet -deskundigen en dat het advies van
ons tuinders voormannen, die, of elkander niet begrepen
of hief dezelfde gevoelens deelden, hoe het zij: deze
kwestie heeft ons tuinders zeker een paar millioien ge
kost en haar doel totaal gemijt. D.w.'z. het heeft
tengevolge gehad, dat onze aardappelen, welke anders
tegen een toonenden prijs geveild konden worden, nu ten
deele zoodanig door de ziekte werden aangetast, dat ze
èn voor consument èn voor producent waardeloos werden.
En dat er nog iets van deze zaak 'gered kon wérden
hebben we voor een groot deel te danken aan de orga
nisatie waarvan wij deel uitmakenn.
Dat er niet direct ingegrepenn werd^- b.v. door het
stopzetten der veilingen hebben we een oogenblik be
treurd, doch de reden moet gezocht worden in de
slappe houding der tuinders in het algemeen, waardoor de
organisatie haar vaandel' niet ten volle ontplooien kon
en anderzijds als bovengenoemd, in de minder goede
verstandhouding der twee organisaties, die in deze aange
legenheid haar advies hadden uit te brengen
Laat dit voor u allen een les zijn. Weest op uw hoede
en wordt eensgezind, zoek samenwerking en wordt sterk I
DE OVERIGE ZOMERPRODUCTEN.
Deze hebben voor de meesten uwer zeer zeker niet
ïoonend geweest. Scheen het aanvankelijk', dat er be
hoefte aan bleek, spoedig kwam hierin een kentering
en liepen de prijzen, vooral van de ropde op bijna nihil
uit. De witte zeer matig, terwijl de savoije een uitzonde
ring maakte en voor velen nog een teling gaf.
De uienteelt was evenmin gelukkig, eveneens die der
wortelen. De teelt der eerste alsmede de kwaliteit bleven
beiden beneden. het normale. De prijzen waren wel is
waar niet laag te noemen" xnaar toch niet naar evenre
digheid. Daarbij genomen Ide hagelslag van dezen zo
mer waardoor ze geducht te üjden hadden, zullen, de uit
komsten niet bevredigend genoemd kunnen worden.
De wortelen per bos aangevoerd, konden eerst nog
een goeden prijs opbrengen doch voor ons duurde deze
niet lang. Allengs ging het naar beneden en kwamen
spoedig beneden peil'.
Ook dit product was het afgetoopen jaar van minder
goede hoedanigheid. Het „vuur" had ze zoodanig te
pakken, dat het niet die bekoorlijkheid kon geven welke
men van dit product verwachten mag. Eveneens ging
het met de „losse" ook deze kwaliteit liet te wen-
schen over.
De prijzen, hoewel niet hoog, bleven stationair.
ONZE WINTERPRODUCTEN.
Scheen het alsof zich alles als donkere wolken boven
onze tuindershoofden samen spanden en heerschte er
een bedrukte stemming in onze gelederen, dit werd nog
Zwaarde kgemaakt door het invallen der vroege vorst,
welke ons hoofdproduct te velde bedreigde. Eveneens de
geringe afname van de zomerproducten en de lage geld
koers in het buitenland meende men reeds dat het voor
ons mis zou toopen.
Het mag dan ook als wonder genoemd wortelen, dat
er plotseling verademing kwam.
Begin December kwam er „schot" in en tot heden
de aanvraag best en dientengevolge gingen de prijz-ep om
hoog, wat voor onze noordelijke tuinders van groote be-
teekenis is. De aanvoer van dit product was dezen win
ter groot, hetgeen toegeschreven moet worden aan de
goede.opbrengst? hetgeen mede door de te besteden
prijzeen voor vele een extraatje zal opleveren, waardoor
©enige dekking gevonden wordt voor geleden verliezen
op onze zomerproducten.
MARKT-AANGELEGENHEDEN.
Als een verheugend feit kunnen wij waarnemen, dat
(onze markt steeds, in bloei toeneemt en het aan geen
belangstelling ontbreekt, zoowel van kooper als van de
aanvoerders, en mede door de goede prijzen die den
laatsten tijd besteed konden worden, zal u aanstonds blij
ken uit het verslag van het verhandelde, dat het omzet
cijfer vergeleken bij het vorige jaar flink stijgende is.
LEDENTAL.
Het aantal leden is iets teruggegaan, wat toegeschreven
kan worden aan het feit, dat hier en daar eenige gele
genheidsbouwers, bevangen door den schrik der laatste
twee jaren van het tooneel' verdwijnen, waardoor ons le
dental op 1380 komt te staan.
INVENTARISATIE.
Ook dit jaar werd op voorstel van onzen Noorder -
marktbonid," op de algemeene vergadering der Provin
ciale Commissie, aangenomen om einde December, even
als vorige jaren een algemeen© inventarisatie te houden.
Hierin lag opgesloten dat de organisatie steeds, als de
gelegenheid zich voor mocht'doen, over afdoende cijfer
materiaal zou kunnen beschikken, waardoor zoo mogelijk
voordeel behaald kon worden.
Doch ondanks de goede bedoeling die er bij de
organisatiej voorzat, scheen een deel der tuinders dit
verkeerd' uit te leggen, althans ging het hier niet mee als
van goed georganiseerden verwacht mocht worden.
We kunnen niet anders dan een dergelijke houding
laken, waardoor het werk der besturien zeer wordt be
lemmerd en onmogelijk ten volle tot haar recht zal kun
nen komen1.
REGISTRATIERECHT.
i Nog steeds worden de tuinders getroffen in deze wjj-
ze van belastingheffing.
Ondanks* bet vele wat er door de organisatie op dit
terrein gewerkt wordt, is het tot heden niet mogen ge
lukken om van deze wijze van belastingheffing gevrij
waard te worden-.
- Dat Idez© wijze van belasting, welke op ons temeer
drukt, waar door ons steedis alles geveild wordt, even
onrechtvaardig als onbillijk' is, moet toch ook' u in het
oog springeeni door Idegene welke buiten ons vak' staan
temeer waar door de tuinders in de oorlbgsjaren zoovele
offers zijn gebracht. Steeds werd ons de verplichting op
gelegd een vriji groot kwantum onzer producten vaak
beneden kostprijs aan het gebeelje Nederland'sche volk
af te staan en bovendien worden we nu nog ver
plicht V2 procent der omzet in 's Rijks schatkist te
storten, waar elk ander die zijn productie onderhandsch
van de hand doet, van deze belasting ontheven wordt
Dat is een onbillijkheid waar niet genoeg op geha
merd kan worden temeer waar het nog aanleiding geeft
tot onderhandschen handel», wejkp in onze gelederen af
gedaan heeft'.
Dat wij tuinders steeds zwaar getroffen worden in dei
S: flan de. f bafkist moge ook blijken bij het
O W be1astingnZer mkomstenbelastingen alsmede uit de
Wat toch zien we gebeuren? Dit: dat voor deze be
lasting als maatstaf voor ons geldt het bij uitstek on
gunstige jaar 1913. Een jaar, een ieder Gwer zal Z
og heugen, wat voor de meestien' een groot verlies
betieekende, en wat zien we nu gebeuren, dat ondanks al
onze grootere uitgaven voor bedrijfskosten, al het meer
gehaalde als m 1913 in aanmerknig wordt genomen voor
de beide hierboven aangegeven belastingen. Dat er ook
op dit terrein nog wel werk aan den winkel is, behoeft
geen betoog
HET N.U.M.-KAPITAAL.
Na veel moeite is het gelukt om het NLU.M'.-kapitaal
aanstonds aan de rechtmatige eigenaars terug te geven.
Hiervan zal 90 procen^ in den vorm van feening
door de N.U.M. worden uitbetaald, terwijl de resteeren.de
10 procent voorloopijg uit de Bondskas zal worden voor
geschoten,
LAND- EN TUINBOUWTENTOONSTELLING.
Vanwege onzen Bond werd deelgenomen met een col-
toctieve inzending op de groote tentoonstelling \yelke dit
jaar te Schagen werd gehouden. Dank zij de smaakvolle
opstelling der daarvoor aangewezen commissie, en het
beschikbaarstellen der producten mocht het ons geluk
ken de hoogste onderscheiding te behalen, nl. den EER
STEN PRIJS een gouden medaille plus f 50.
DE INVALDITEITSWET.
Mede door bemoeiingen der organisatie werden «enige
verbeteringen aangebracht ten onzen gunste b.v. het vrij
stellen van inwonende kinderen.
L'
VERGADERINGEN.
Het bestuur kwam dit jaar 10 maal in vergadering
bijeen en werden bovendien af en toe door de meest
vooraanstaanden de belangen der markt en wat er miee
verband houd, behartigd.
Vervolgens was uw bestuur vertegenwoordigd op de
algemeene vergadering van den Niederlandschen Tuin-
bouwraad alsmede op de Jaarvergadering der Groep Vei
lingen, waarvan onze Bond'jdeel uitmaakt.
E veine ens was uw bestuur vertegenwoordigt op beide
vergaderingen der Provinciale Commissie en werden de
directe belangen behartigd op, een viertal vergaderingen
met den „Vierbond"1
Nóg werd een conferentie gehouden miet eenige be
stuursleden van de vereeniging „De Koophandel", waar
omtrent het overleggen der groenten ©en afdoende re
geling getroffen kon worden.
ALGEMEENE MARKT-AANGELEGEN
HEDEN ALS: PERSONEEL.
Zoo ik u reeds in den beginne mededeelde, hebben
we onder het personeel den nieuwen "betaalmeester Ik
meen dat ik in den geest van het geheels bestuur spreek
ajlls we zegggen dat we over diens prestaties ten volle
tevreden zijn. En als we ons niet vergissen zullen ook
de handelaren in het algemeen hier zoo over denken.
We meenen reden te hebben dat hy beider waardeering
verdient. Wat het overige personeel betreft, de onder
linge verhouding bleef van zeer goeden aard'.
DE VEILINGLEIDER.
Nóg steeds wordt er door enkelen getwijfeld of deze
wel noodig is en toch is zijne werkkring zoo uitgebreid
en veelvuldig. Steeds heeft hij toe te zien op allerlei
voorkomende kwesties die zich dagelijks aan de.markt
voordoen. Even veelvuldig heeft hij geschillen uit den
weg te ruimen, die ontstaan tusscben aanvoerders en koo-
pers, alsmede heeft hij' bij te houden de leiding en de
controle over het veilen der legerpaardenmest. Vervol
gens behoort hij controle te houden op verschillende fi-
nantieele zaken onze markt betreffende ien vertegen
woordigt ons bestuur in verschillende aangelegenheden.
Steeds is het zijn streven om het gebrek aan laad
ruimte (wagons) weg te nemen. Waar deze kwestie dezen
winter veel voorkwam, is het aan zijne bemoeiingen voor
een groot deel te danken dat we daar den laatsten tijd
geen klachten meer over behoeven te uiten. Door zijne
bemoeiingen is het te danken, dat er meeningsgeschil
wordt bijgelegd, waar vroeger de geheele commissie, van
beheer der markt voor moest bijeen kómen.
LEGERPAARDENMEST.
Wederom werden in het afgetoopen jaar een vrij groot
asantal wagons legerpaardenmest voor de leden beschik
baar gesteld, waar een gretig gebruik van werd ge
maakt, zelfs zóó dat er met de toewijzing vaak gewoe
kerd moest worden.
UITBREIDING.
Mócht ik er het vorig jaar melding van maken, dat
we nu reeds pakhuizen bezitten, waarvan een gretig ge
bruik wordt gemaakt door koopers, thans wordt u een
voorstel voorgelegd, om de z.g.n. „goot" te vergrooten-
Door het in werking treden van het „alles veilen",
wordt de behoefte aan een grootere overkapping van het
beschikbare water nog meer gevoeld dan voorheen, waar
door het bestuur u voorstelt „de goot" nog eens 'zooi
groot te maken, ten gerieve voor degene, die daar voor
den nacht tegen ©en kleine vergoedipg dekking zoeken
voor hunne vaartuigen.
HET VERPLICHTE VEILEN.
Ofschoon er geen bepaalde reden tot klagen is, viel
er 'in het begijn van den winter toch nog afwijkingen waar
ftle nemen.
Laaf nu tóch een ieder eens begrijpen, dat deze ma
nier van handelen gelijk staaf met het spreekwoordMet
eigen mes den keel afsnijden. E nwe zouden zeggen:
wie oogen heeft om tie zien zal' het toch zeker nu geleerd
hebben dat er juist' djoor dit systeem door de aanvoer
ders geld verdiend is, wat bij onderhanidjsdhen handel
zeer zeker voor een groot deel onze neuzen voorbij ge
gaan zou zijn.
Ik geloof dat ik u bij deze opsomming, al zij het
'dan ook nog maar zeer beknopt, een vrij duidelijk beeld
gegeven heb van hetgeen door uw bestuur is gedaan.
Ge zult daarbij bemerkt hebben, dat er ook nog veel
rest om te doen.