«■tem». teuopimmmi
!S
feest
erk
[maar
glop,
aar.
Mo. 39.
Zaterdag 14 Mei 1921. 1° Blad 30a Jaargang
Revue van de week
Stroohoeden.
HEERENMODES.
Spaander Co.
HET WITTE HUIS
ALEUMESCHE SNUIFJES
e.
Feestterrein
i Avends
rein.
f235(>,
rloofd.
"U'S'
Het BE-
nt iedert
emiën ii
PRIJS
aandelijk
eeft# mer
ig a con
de VDor-
smiën ge-
omgaand
m 614.
NIEU WE
EDIJKM COMA IT,
Did' NUMMER BESTAAT UIT: 2 BIL ADEN.
EERSTE BLAD,
10 Mei.
Terwijl ik dit neerschrijf, is 't weer zomerdag
an stralende zon. Na een korte periode van kil
sfrieiüienden regen; gpur-grauwe, sombere luch
ten. Telkens hoort men de Verzuchting, dat idle
j„ opderweteehe zomers" voorbij) 'zijn. nooit zullen
teiugkeerén, evenals de lente, zooalfe „de oudsten
van dagen onder ons, en dan nog1 maar een kleine
groep van de aller bejaardsten die gjekend hebben..
Tot de Methusalem's behoor ik niet, maar toch
Wel tot de bergatVaarte-gjaapden. E.n ik herinner
mij; duidelijk, dat de wunderschöne Monat-Mai"
ook in tamelijk ver-vervlogen tijd grilliger was
dan hare reputatie van lieflijke schoonheid, wel
zou doen vermoeden, Ook een kleine halve eeuwi
geleden, staat m'ij< helder voor 'dien gteest-, hebben
wie in Mei wel eens gebibberd van de kou, terwijl
voorzichtige bedachtzame huismoeders met het
tijdelijk opruimen .Van.de kachels Wachten, totdat
ie Hollandsche zomer een fiksehe eind gevorderd
was. Men ziet dus, ook wat dit betreft, is er
igenlijjk niets nieuws onder de 'zopk
De Senaat heeft het korte samenzijjn voor He
melvaartsdag benut om het tabaks-accijns ont
werp aan te nemen. Zijj, dip in (erlnst geloofden aan
tic mogelijkheid, dat de Eerste Kamer, Minister
ie Vries zou doen tuimelen, waren toch echter
groentjes" in de politiekriji. Djt wetsvoorstel is
dierminst populair, zal een hoop ambtelijjke
soesah'1' al,lerltei omsljag berokkenen. Maiarpok
lier geeft het „heilige moeten'1' den doorslag. De
mag is nu maar, of de fiscus er werkelijk zoo
veel profijt profijt van trekken zal, als Eixc.
Vries heeft beijverd. Het streVten zal er, be-
rijjpt men, o pgtericht zijn, om de Elware accijns
#p geïmporteerde waar te ontkomen, door fa-
rikaat binnen de grenzen, en daar z(al voor vielen
7'ei een mo.uw' aan te passen zijp. Wapf 't er op
lankbmt, den fiscus te foppen, is de belasting
plichtige mensch nu eenmaal Verbazend Vind'ing-
ijjk- Hoe het er mee zij, hef ontwierp is goed
;ekeurd met 22 tegen 8 stemmen. Over enkele
baanden zullen 'wij ook hiervan lusten. Minister
le Vries heeft beloofd, dat hij de kleine fabrikan
ten alsook de mensohen vbpr Sctfe huisindustrie,,
lie door deze wet enorme schade zullen lijden,
al te hulp komen. Welke belofte het hart van
nkelen, die nog iwteifel|dien, of zij hun1 stemi aan
let wetsontwerp zouden gev'en, vermprWde. Het
borstel tot verhooging van het invoerrecht op
apier bij het tabakshedrijf nooldig, w'as bijna
jeduik'eld. Het kwam' er in den Senaat, langui
et kantje af; met 16 tegen 14 stemmen. EP dat
flas het gevolg Vdn de jredle, idjoor (den oud-minister
denburg gehouden en welkte Vrijjwel een Vterheer-
ijking was van het protectionistisch haindelssttel-
d. De Minister van Financiën haastte zich te
erklaren, dat de regfeering met deze heschoiulwling
iet aceoord gaat, zich daar niet vterant'wbordel ijk
dor stelt, maar de Vrijheijdbbondën-Senatorep'
chtten de rede van den gezaghebbenden stapte-
ian, die lid is geweest Van het kabinet-Rpip, ge
wichtig genoeg, hun stem' aan 't ontwerp te omt-
ouden. Geheel billijk 'w&s dit, zal' mlen toegeven,
iet, maar bekend was, opdat ree'dis de nadering
an het ontwerp tot' Verhooging van het; tarief
an invoerrechten. Wat nu op de tafel des voop-
itters van de Tweejde Kamer is gedeponeerd,
et wil het percentage v'an naar waarde belaste
lederen brengjen, vlam vijjf olp zeVep, en zal, völ-
asde berekening Van Minister (id Vries, Vijjftiep
den, die in 'droevige omstandigheden Vferkeerem',
.betwisten. Maar van alle denkbare vterhoogingjeu
'der Staatsuitgaven wordt; voortdurend betoogd,
dat zij onmisbaar, onafwendbaar, onvermijdelijk
zijn en de aandrang tot bezuiniging wordt steeds
j sterker ook en vooral Vanuit het zelfde parle
ment, dat tegelijk', zooals Minister de Visser
j kort geleden in de Tweede Ivamer verduidelijkte,
om een haverklap nieuwe lasten op de schouders
van vadertje Staat wil legigen. .Inderdaad, er
bestaat wel a lite reden otm: Van het lapnbt, thans
'door Mr. S. de Vries Czn. veryul'd, met een va
riant op een oud deuntje te zeggen:
„Je suis ministre.
Quel chien de metier!...."
1 Trouwens, de tijd'en zijn voor het Kabinet-
B,uij|S niet bijster Vroolijk nu. De jongste ontwer
pen vooral dat betreffende de lichamelijke
opivoeding Vhstgeschakeld' Volgens veler inzicht
aan „hët militairisme" hebben in de afdeelin
gen van het Lager huis een bijzonder „koel'1' out-
haal gevonden.
't Is mogelijk dat de gtewijzigde Zondagswet er
toch nog komen zal nadat dit ontwerp nog wat
meer zal zijn vterhakstukt, van onpartijdig standL
punt kan bezwaarlijk worden volgehouden, idat
de positie van het ministerie in den laatsten tijjd;
sterker is geworden.
DjaiPbi, met al den aankleve Van dien, hangt
tersambt in de hoofdstad. Tot |dë' keuze Vlan
een ^op volger vjoor wijlen Telgen zal de Eegee-
ring toch zeer vermoedelijk niet overgaan, voor
dat wast zal staan, hoe het Dagelijjksch Bestuur
^te -Amsterdam zich denkt te organiseeren. Wel-
'haaat zal nu moeten blijken, wat er waar is
van de geruchten, dat men wil pogen te komen
tot een ,burgerl ijk bloc" dus met uitsluiting van
i de soc.-democraten, wanneer die mochten v'ast-
houden aan den eisch om' de straf voor de sta-
kers te rcijeeren. In hoever in zulk' geval wferkte-
1 lijk'vruchtbare samenwerking; tussehen de ver-
t techillende. groepen in den AmsterdamscheU Eaad
mogelijk zou zijn, ook dit behoort tot het zeer
'vele, waarvan dc toekomst opheldering, ontsluie
ring moet brengen.
I De vliegtocht naar Indië gaat niet door. Vain
Engtlsche zijde schijnt men bezrwaar te hebben
tegen het trekken oVer Mesopotamië, maar af
gescheiden daarvan zon de onderneming! toch zijn
■gestrand oj. de bezwaren van gieldelijken aard. De
Vnogelijjkhc-id, dat wij dus eerder uit Patria met
de oost zullen kunnen teltefopeeren dan erheen tij
gen „l'instar des oiscaux" schijnt voor het moi-
ment tamelijk groot. i
Op mijp wteeklijstje vind ik nog genoteeid:
het succes van de kome.ndb Vijfde Nederlandsche
Jaarbeurs, de plannen vbor een drijvende Nederl.
Monster-Jaarbeurs, het prachtige succes door den
BAN K.-ASSOG1AT1E.
WERTHEIM GOMPERTZ 18S4 en CREDIETVEEEENIGING 1853.
Kapitaal en Reserven f 19.500.000.—Kantoor Alkmaar, Breedstr. 11. Dir. K. v. Nienes.
Correspondentschap: Hoorn, Groote Noord 140.
Credieien, Deposito's, A«n- en Verkoop van Effecten,
Verhuren yan Safe-loketten in inbraakyrijen Safe kelder (syiteem Lips, voorzien van moderne sineltproet
kluisdeur). Gratis Adminietreeren Van Vermogens. Uitgifte Spaarboekjes, rentende 4,08 pCt., tot een
maximum van f 3000 ALLE BANKZAKEN.
ALKMAAR.
jillieon gulden in dte schatkist brengjen. We-
rom Vliegje-in-brouwketelb. D,e dagen, toen 150
a Voor de schatkist redding, .uitkbmst betee- j
mden. liggen al zeer ver achter ons. De Mi-
ter 'publiceert over dien toestand' van 's laplds
ancien cijfers om' van te siddtereini. Verhooging
invblïditeitsrente is op komst, kondigt' Z.Ekc, i
an en niemand kap. in ernst de billijkheid' van
zen maatregel ten gupate v)ap yjele hopgbejapp- 1
als^ een grauwe onheilspellende wolk boven hét
Kabinet-Kuijs, Wat zal straks de Eterste Kamer
doen
De „gros bonnets'1' Van de Aimerikaansche „St'anf
dardLOil-Cy." zonden naar Patria kotoen. 't Lijjkt
er sterk op,-of Uncle j3am bitter iweinig lust heeft
om zich neer te leggien bij. de regeling, ten Voor-
deele van de,Bataafschev t-a- Jvan dte Djaimbistehq
olieivelden getroffen. Men kan wtel pogen ver
klaringen te vinden Vbor de geheimzinnigheid^
waarmee Minister de Graaff de Tweejde Kamer
onthouden heeft élke mededeelin-g over de thans
bekend gewonden nota. van de Vereepigde Staten,
de ontstemming door die houding veroorzaakt,
weg te nemen, te doen wijken, is piet zoo gemak
kelijk. De heer Albarda heeft weet men
categorische vragen t otd eregeering gericht, en
er Is igeen profetische: igpvb „in politieis" vbor nooi-
dig om te kunnen voorspellen, dat een interpel
latie uit het geval zal groeien. Wat deizb ten
gevfolge zal hebben laten wij „gissingen eln ver
moedens''' daaromtrent rusten. Zeker is, dat het
1 Kabinet-Enij|s bezwaarlijk nieUw© „stootjesv na
al iwat 't in den loo pdesi tijlds reelds möest ver
duren, kan dragen. Waartegen over stjaat, datj
een kabinetscrisis zoo kort" vbor d© algePieene vter1-
1 kiezingen en terwijl de GrandwtetsreV'isie ijm Vbllten
gang Verkeert, nauwelijks denkbaar kap worden
geacht. Maar de „politieke Constellatie" brengt,
zad men beseffen, in, dat iele tegenstanders' Van het
éénmaal zoo krachtige Kabinet juTist thaps niets
^onbeproefd laten om de Eeöhtstehe Eegeering een
1 '„koopje te bezorgen", zjooals de „Indische men-
schen het uitdrukken. Het Djambi-geVal is vbor
pet zittend Ministerie daarom) buitengewoon be
denkelijk, ernstig'. EP er bestaat allte reden vbor
de Vraag of Minister dë Graaff niet ook' met het
oog oip de positie van het Kabinet tegenover het'
Parlement en tegenover Jan Publiek, aap wiens
opinie al meer waarde wordt gehecht, naarmate
ge stèmbus-periodë dichter nabij komt, verst'an-
üiger zep hebben gedaan, door hSji het pjambi-ont
werp openhartiger, meer communicatief te zijp
dan Z.Exe. van Koloniën puttig en nopdig bleek
te achten?..,.. 1 I 1
De afgeloopen Week stond, kan men zeggep',
.in het teeken van de „Napoleon-herdépking'1'. Eten
'eeuw is 't geleden, Idat de groote Veldheer en
beikerendringer, de geniale organisator, alk oivfer-
^vonnen banneling en Wreed-behandelde gevangene
op St. Helena ontsliep. EP opk in Nederlapd is
aan Napoleons nagedachtenis hulde gebracht met
een warmte, die weer eens doet beseffen, hoe „idié
tij|d" alle wonden heelt, ook Idöor de fefete anti
pathie berokkend. I
Aan „saillant nieuws" Was de 'jongste week- j
Iperiode met bijzonder rijk. En gelijk steeds het
gevaljii s in komkommertijd, moest 'men 't pn
\<doen met allerlei „on dits" gerrwhten, men zegt,
iwaarv'an ik ook nu geen melding maak. Slechte
stip» ik daarvbn aan het praatje, ook in dë pers
verspreid, dat Dr. Posthuma, de oud-minister
/,in aanmerking" zou komen vopr het burgjemees- I
pchite tachtigjarigen jongeling Louis Bouwtoeea-
ter, die weldra naar Lonlden vertrekt, te Weenen
gevonden
En hierbij zal ik het vbor ditmaal laten....
Toch wil ik nog eVen iets aanstippen dat vbor
fcpiand levend in „de eeuw v)an het kind", niet-
ipag verzwegen wbrden.
Over de toenemende onveiligheid op den pu-
den publieken weg vindt men zoowat daigCdijjk's'
„gedocumenteerde bcspieigielingen" in de pers.
't ls inderdaad speciaal in het hart der grootje
steden, heel bar. En nu hebben iwe gekregen, een
zooVeelsle gevaar in den vorm v'an knalkurk1-
pistooltjes. waardorjr al een stuk of wat onge
vallen zijp berokkend.
Wij hebben den mooien, noesten kamp tegen
het alcoholisme. Maar tot de Versnaperingen,
welke onze kinderen Idiagelijikls in handen krijgen,
behooren opk och-zoo-onschuldig lijikende bóón-
fjes, waarin vooral rum is besloten, de drank' met
bijizonder hoog alcohol-gehalte. Dat op deze wijze
potateipjes gekweekt worden, schijnt aan de
attentie van vele Opvoeders te ontsnappeint Map
ik vergeet op mijin beurt heelemaal, dat ouderlijk
gezag' en wat daarop lijkt, Volgens Welen immers
meet gerekend tot d'e dingjen van het verleden,
die niet meer terugkeeren. Of heb ik 't mis?....
BUITENLAND:.
De positie van Duitsohland te op het orDgen-
blik niet benijdenswaardig. Men kap het Kijk
vergelijken met een mager man, die aan jajllë ziek
ten lijjdt en elk oogenblik dreigt in ,te zakken. En
hij wordt door vele kwalen tegelijk gekweld.
Het door de geallieerden aan D.uitschland ge
stelde ultimatum eischt, Voor den 12en Mei een
beslissing van het Kijk, welke vioor de toekbPist
Van den Dpitscher Van geweldig belang zal ziijin.
Wat zal Duitechland evenwel overbllijiven, indien
het niet wil, dat zijp Koergeb-ied door de gpallïeer
de troepen wordt bezet? De kabinetscrisis, wel
kte steeds dreigde, als gevlolg "van het door Londen
gestelde ultimatum is daar. Een plaatsvervanger,
is nog niet definitief benoemd', hoewel Verschei
dene vooraanstaande personen op de nomina|tie
staan. Maar de erfenis is niet bijster mooi. Het
meest wordt jdr. Mpijer, de Dpitsche gezant jfe
Parijs genoemd, die door rijkspresident Ebert
.is teruggeroepen, in verband met den óptst'anen
toestand, in Duitechland tengevolge Van' den ka
"Linetserisis. De Sociaal-Demtocraat Muller komt
pveneens in aapmerkipg vbor Eijikskanselier. Hoe
het evenwel zij, Duitechland |dietft te aPtwoordep
Vbor Dondeidag' 12 Mei en die Eïjjksdag zal he
denmiddag en hedennacht in plenaire zitting bij
eenkomen. Dë Duitsch Nadtonale en de Duitsolic
volkspartij zijn v'oor verwerping Van het gestel
de ultimatum, 'doch de meeningen Veranderen met
'het uur en dus is o,p sommige berichten niet Veel
jpijl te trekken. Dë Centrumpartij en de demo
craten zouden het mtet de socialisten eens ziijbj
pVter de vorming Van een mieuwie coalitie op
grondslag Vpn aanvaarding vap' het ultimatum.
De a.s, Eijksdagzittipgen zPllen dus voor dë
basl is sing inzake het ultimatum van het grootste
gewicht zijp. Ook Amerika laat zich a,ap de
kwestie wat gelegen liggen, w'ant vanuit Londen
wiordt gemeld, dat aldaar wordt vernomen, dlaff
de Vereengde Staiten het aanvaarden van het
ultin'latum door Duitschland wenstehelïjjk1 acht. De
komende, dagen worden dus met spanning] tege
moet gezien. j
In Opper-Silezië, het eeuwige herrie-land van
het Duiteche Kijk, gist het erbarmelijk. Keeds
eeider werd er op gewezen, dat er stelselmatig/
piopaganda 'wordt gHevoerld' door Polen om' zoo
noodig het Opper-Silezieseh industriegebied, zbo,
niet goedschiks, kwaadschiks te bezetten. Eenigle
dagen voor het uitbreken van den opstand ver
scheen in het orgaan van dePi Poolschen leider
Korfanty en O. S. Grenzzeitungieen' bericht, dat|
zou de intergeallieerdte commissie definitief een
beslissing hebben genomen aangaande de verdee
ling van Opper-Silezië. Dit bericht, dat zooalls
later bleek een dementi van de intergeaJ!l(ieerdie
oommissie te Oppeln geheel uit de Lucht gegrepen
was, was geheel verzonnen, doch intussdien had'
het „gewerkt" en legden duizenden mijnwerkers
het Werk neer. Van lieVerlede slbten zich de an
dere mijpen bij de staking aan en na eenigje d|agen
rustte dc arbeid bijna geheel. Opvalltend was het
echter, dat vele arbeiders niet wisten, waarom' er
gestaakt 'werd. Korfanty wist het evenwel dub-
bel goed. Oproeren en v'erjagfing vpn Duitsehers
bleven niet lang uit. Er werden heftigte gevech
ten gevoerd tussehen insurgfenten en dte bezet
tingstroepen met name Eranschen en Italia
nen. De geallieerde macht biteek echter niet bte-
stan cl te zijp tegen de g|eweldig Sollkche maeht,
zoodat een oproep tot dte bevolking moest wbr
den gericht natuurlijk aan Duitsshgtezinden, om
de gcallieerldle kommissie iu haar tap(k bijj [te staan.
Het heeft ©Venwel niet kunnep; baten. Geheel het
gebiedi n opper-Silezië tot aan ;|die zl.gl. Korfan
ty! inie en volgens sommigje berichten tot vber
die grens is door opstandelingen bezet ep ztwaaien
er nu nog den scepter.
Met recht wijst Duitechland op de plicht vian
r.c geallieerden om hët tractaat Via-.n Versailles
rechtvaardig uit te voeren en id'eëd' Lloyd George
de mcde'deeling, dat Duitsychland hiermede gieen
y orgel ijk had. D e maatregelen eVenWel'die er idjier
r.en 'genomen te twiorden, b'lijiVen nog! ,uit. Kiorfanty,
heeft zich tot civiel gopVerneur van Opper-Sile
zië laten uitroepen en kraait iviictorie.
Te "Warschau staat men „miachteloos'1' tegenoVer
de beweging, Duitschland heeft geen beschikbare
ti o epen en dient bovendien, terloops medegedeeld
voor 31 Mei de Beiersche B'urgerwOchten te ont
binden. Zoodat ook hier een beslissing mtet span
ning wordt tegemoet gezien, vooral in verhataldl
met het pit te Voeren ultimatum, 'daar 'Opper-Sile
zië vbor Duitschland natuurlijk een beduidende
fa-ter uitmaakt. i i
In Noonwegen is een staking Vap scheepsmatehi-
nisten uitgebroken, evenals in Engeland vbor
het civziele personeel der Britsehe schepen.
In dc mijpwerkersstaking is nog piet v'eel yër-
andering .gekomen. D.e gevolgen doen zich nog
'steeds geilden v.oor 'de industrie. De aardewterkfa-
hiieken zijn izoo goed als' gesloten. Meer dan
46 000 arbeiders zijn hierdoor géheel Werkeloos
Dc staalfabrieken ondervinden eVemeens d'e na-
deelen, Ook hier is een oplossing dringtemd' nood
zakelijk-
UEEREiX- en KINDERKLEEDIXG.
PRIMA STOFFEN en VOERING.
Eerste klasse bewerking.
II S. CLOECK, Alkmaar.
WE'EE: 'N NIEUWE ATTRACTIE.
Niemand zal durven ontkenPen, 'da,t 'tegen
woordig voro onze goede gasfabriek' geen reu'zte
jreclame gemaakt Wordt.
De Directeur de Lichtbedrijvfen prijst in keurig
gestelde advertenties de Voortreffelijkheid van
zijn ectonomisch kookgas aan.
Thans komt de nieuw georganiseerde brand
weer reclame maken vbor de gemeente in den
Vorm van optochten en demonstraties
Veiledeu week Woensdagav'omd, hadden we
zoo'n attrabtie-av'cnd, die prachtig vlan sitiapel
liep
Eerst kregen We een optocht mtef het' Stedelijk
Muziekcorps. Dan Volgde de Commandant met
zijn generalen sstaf brandmeesters, daiapna Volg-
dehet gereorganiseerde corps, laatste en geheel