No. 41.
Zaterdag SI Mei to21 2' Blad 30e Jaargang
NEDSBLAND II SPAIJS,
ALEUAAESCHE SNUIFJES
5 ft.
NIEUWE Sa
lüggdijkër mrni
TWEEDE BLADl
DIB HOLLAND SC HE PROPAGANDA-
WEKK TB MADRID.
De Hollandsche en Spaansche verbroedering.
(Ziedaar zoo "t schijnt het doel Van Id'e Hoillan'ds'che
week' in Spanje.
Uit een brief over de gehouden tentoonstelling
die Ide bijzondere correspondent van het „Alge
meen Handelsblad"' van zwijjn bliad ziepdt, zijn,wij
zoo vrij! het v;olgende over te nemen
Madrid', 13 Mei.
De propaganda-Week van Nederland) in den
rVeemde is nu in Vollen gang. Wat de tentoon-
•stelling betreft, is er niet te klkgfen over gebrek
aan belangstelling. Zij 'werd gisteren door 1750
nuenschen bezoeht en men 'rekent olp een ge
middelde van 1000 bezoekers per dag. Vooral in
de late namiddag-uren, wanneer het niet mee
zo owarm is, maakt het Retiro-park' een vroo-
lijjken indruk. Bij den ingang is een groot wagen
park' onder leiding van een paar roodgjejaste agen
ten met stokken in de hand'.
Vandaar leidt een laan naar de tentoonstelling
zij is bestemd voor Vtoetganglers, maar doorgaans
ziet Wen er behalfve deze, telkens de officieelé
auto's van ministers en hooge ambtenaren. Voor
het hoofdgebouw speelt, tusschen de Hollandsche
tulpen, een militaire k'apell.
Alleen de reclame in de stald' js niet meegeva|
len. Wel ziet men ,nu en dan een traag troepje
standwichmen zeulen met borden langs de gloei
ende trottoirs en hier en daar affiches, maar ide
Spanjaard is als S.apdwiobmen (niet actief en
daarbij komt dat hier d'e zonderlinge bepaling
bestaat dat een affiche na, 24 uur vogelvrij is,
dJW.z. oviergeplakt mag worden. Vandaar dat men
onder allerlei aankondigingen van zendingen
Amerikaansohe schoenen en van Stierengevechten
den kop of het been van |den Zeeuwisehen boer
van onze Hollandsche pllaat ziet uitsteken. Ook
de pers is alleen door advertenties in bewegfingl
te brengen, de geiwone Verschijnselen- van pu
bliciteit en redactie-combinatie, die men in Idte
Latijnsche landen aantreft en' die bij onze onaf
hankelijke dagbladpers jgtelhkkig niet bestaan.
Inmiddels is het jammer in dezen tijd van Hol
landsche reclame de trams Voorzien te vinden
van borden betreffende eenhonden tentoonstel
ling, en niet van de onze.
Hierin zal echter verbetering giebracht wérden.
Het comité van ontvangst heeft Voor de Vbl-
gende week die Nederlanders uitgtenoodigdj tot een
thee ten huize van ,den oud minister graaf 'die
Oimieno en voorts tot .een excursie naar Toledo.
Voorts zijn, dank z' ijdte activiteit Vdn het Spaap-
ecbe comité der vtereeniging, alle dagen ge
kroond met een evenement olp eenig gebied'. Tel
kens duiken 'Weer nieuwe Nedterlanldsc'he celebri-
teiten opgisteren ontmoetten 'wij den oud-minis
ter Posthuina, die belast is met een missie inzake
zuivtelbelangende hooglteeraar Quanjer, Diepen-
horst en Vogelsang z*ijn tot het houden hunner
voordrachten gearriveerd, evenals de heer Fok
ker, voorzien van een draagbare biosoopeó en een
serie films op het gebied jder Nedterlandsche Tuclit;-
(vaart.
En gisteren zagen de genoodigjden aan het door 1
onzen gezant, jhr. M.elvilli va pOambee, aangjc-
boden diner den gpooten dirigent Mengelberg aan
komen, die zijp repetities reeds heeft aangevan
gen. Dit. zal de eerste maal zijjn dat de heer
Mengelberg in Madrid' dirigeert, maar zijn roem
is hem vooruitgegaan. Men ziet algemeen naar
het eerste concert uit als een groot evenement in
deze Wfeek'.
Het diner waarvan ik! u sprak w|ag bijzonder
geslaagd. Behalve die vele Hollanders zag men er
een groot aantal Spaansche autoriteiten, Waar
onder de burgemeester van Madrid en den mi
nister van buitenlandsche zaken, den markies/
de Letmla.
Het Welkomstwoord v!an onzen gdzlant werldl be
antwoord met een hartelijke speech v|an den mi-
taster, waarbij, op, de gezondheid der wederzijldt
sehe sonvtereinen gedronken Werd'.
Hadat de voorzitter Van Nederland' in den
^reejnde namens die Vtereeniging eln de heer Van j
Ligtrop, namens de exposanten op d'e 'Tentoon- j
stelling den gezant hartelijk gedankt haddeP voor
zijn vele bemoeiingen, hield tot ieders verrassing j
de 'generaal-majoor A. Hoog^boom een toespraak j
in vloeiend Spaansch, 'Waarbij! hij de qualiteiten
v an m'eVrou'W Smidt als voorzitster van het or-
jganiseerend comité naar voren bracht.
Ver-meld dient nog te worden, dat de heer Men
gelberg de aanwezigen deed instemmen met eeln'
tachtigji, ngezet „Lang z|al hij' leven'1' olp den
gezant.
i xieÜ f oi;en mt- eea fïmonstratie j als we het Wat geleerder en deftiger willfen uit
var. het Nederlandsehe Vliegwtezen en het interna- I drukken: De natuur gaat bdVen de leer
tronaal luchtverkeer door den heer Fokker rmet We jhebben namelijk op dit ogoenblik
zijp ibxoscope-toestel. De aardige films hadden veel' J' 1
succes, maar het meeste nog de vertooninjg van
de opname van het koninklijk' bezoek aap dte
tentoonstelling.
Het is te hopen Idat het Hollandsche publiek
spoedig in staat gesteld zal worden om in dozle
aardige film te zien hoezleer het wterk der Ver-
ceniging Nederland' in id/eP' Vreemde hier op prijs
is gesteld.
De belangstellinlg van het Spaansche hof Voor
de Neder!anidsche Week' is groot. Vantaorgen heb-
l>en de prinsen die tentoonstelling bezocht,.
Hedenmiddag woonde de koningin1 een Hol
landsen costuumfeest biji in het hotel Rit'z.
Even Voor vijjf uur was het een lange file van
auto's en equipages Voor den Idloor politie bewteak-
,ten ingang van het hotel. In 'de hall' had men zich
'en eerde geschaard Voor de ontvangst van d'e
koning, de koningin-weduwe en de Infante Isa
bella, met gevolg, en om Vijf uur kwamen de
gasten aan. Zij werden verwelkomd' door me-
VrouW SmidtReineke, die Friesch nationaal cios-
tuum droeg, een paar Marker boertijjes en boerin
netjes in zakformaat boden bloemen app.
„question bruiante" Waarover niet alleen de ge
meenteraad, maar zelfs de geheele burgerij ziioh
,druk' Maakt. j - 1
Volgens een of ander mesjokk'er artikel in dé
gemeentewet m'aet het bestuur eener .giementé,
ik meen van om' de 10 jaar, aan de Prov. Sta
ten een plan indienen van uitbreiding der ge
meente, onverschillig of ze al' of niet vvliflen
uitbreiden. Aan die opdracht hebben B. en W.
plechttaatig voldaan, ma.ar een plten uitlaten Wer
ken, Waarin de Langestraat is aangewezen' als
hou.fdverkeers wegOok' willen ze een toe,ghngs-
wteg maken van een paar 100 meter breed vanuit
het Nassaukwartier zoo door dé VrouwCnstraaf'
naar het Ritsevoort. Gewteonweg jdeoat, maar
'daar praten wé niet Verder oVer.
Maar nu heeft dejheer V. [dl- B., die sinjdfe hijrzijp
kunstboterfabnek van de hand heeft gedaan eh
zijp villa aan den Helderschen weg den Raad van
Arbeid zekér vbor een niet al te zacht prijpje
heeft aangesmeerd, 'n zee wan tijd gekregen, en
dit raadslid liefhebbert nu zoo'n beetje in aesthe(-
tiek en stadsstedenschoonVerbetermg.
Nu, de heer vi. d- B. is een schranjcfere baas
rn ------ i cn hij, heeft fluse de bouche genoeg om zijn idéën
leen begaf men zich naar de giroote zaal, Waar in aanhoorbaren trant keub|aar te maken'. Hij, is
een groep van ongeveer veertig jgleoostumeerden i 'dus-een wèrkel'ijjk verdienstelijk' bourgeoisie-raadh
i was opgesteld. Een vijftiental nationalé kHiae1- i lid. 1
.deidrachten waren vertegenwoordig^' door anthen- j Deze heer nu heeft een ander plan tot uitbrei-
■tieke, ter plaatse gekochtje cost'uums, die na, af- j ding van Vérkéersiwegen -ontworpep, waarbij de
loop ten ba,te van het Roode Kruis verloot zou- I-aat is aangewezen tot hoofdVerkéersweoi. 'n
i den worden Zij weiden deels door Hollanders, Plan dat natuurlijk de vol'l'e instemming heeft
deels dio,or Spaansche jongetaeises gedragen. Een mogen Verwerlven van twee raadsleden, 'die op de
bekend Hollandsch fabrikant genoot dé eer pim' Laat hun zaken drijven en dhs wel stapel me-
als Volendammer boer, een pijp in dé hand, aap sjokke zouden taoeten zijp, als ze aan zoo'n plan-
i de koningin Van Spanej en dte ledten harer hof- netje hun goedkeuring niet zouden hechten. Ach-
hoding yonorglesteld te worden. ter dezejr aadsleden staan natuurlijk nog weer
De Hollandsche boerinnen vtergeMeP mijl de op>- 1 eenige anderen, geen directe belanghebbenden,
merking dat ik thuis nog nooit zulke mooie an maar die het roerend, roet hun confraters uit de
zulke z'wartoogige landgenoo.ten gezien heb, of vroede vladerenraad eens zijp en hieronder behoort
het moest in Zeeland zijp, maar zegt men niet j 'ook burger Westerhof en zijp geliefd mederaads-
dat daar het Spaansche bloed' die donkere oogen i lid en echtgenoote WeVr. Westerhof °feboren
gebracht heeft? Koopal. 101
De groep werd, na een défilé waarblij de boe- j 'Echter, hoe hom'oigeen de Sociaal-Democraten
.rinnetjes volmaakte Madrileensche hofróVéren- ook gewoonlijk zijn, in detzie kwestie zijn ze, even-
te maakten, orntbonden, ep Vopr het inmiddels j 'als de burgerlijke fracties, gewoonlijk, niet eens
^neergelaten bioscoape-sdherm mengden zich jopzle taiet elkaar. Een van de socialisten, de heer Otto
rationale costuums tussichen modieuze namiddag- J. Verkerk, 'n rasechte, kerel uit het volk, die
toiletten. Tusschende hoeden van 'd'e Koningin- j 'zich van straatjongen tot' sigarenfabrikant 'wist
Wleduwe en een hofdame 'glinsterde de gouden pop te Werken en die nu eerstdaags zal optreden
j pakken heeft, stelt voor ota allte singel^ om de
I stad te dempen, en- daar een soort cemtuurbagq1
va nte maken, waardoor a-lle bezwaren wat be-
treft de toegangten en verkeerswegen ip één slag
zijn opgelost.
Ik ken toevallig den inzender v!aP dit excen
trieke voorstel heel goed en 'Weet beslist, dat hij
Aiiet van Lotje getiktj is, dus Moet ik veronder
stellen dat ji ij| alleen maar een grap heeft be-
doeid. i
De grootheidswaanzin Waarmiee Alkmlaar ber
zield is, heeft al zooveel' stadsschoen gekost dak
de uitvoering van zoo'n gék plan er bog maar aan
zou ontbreken. i
i Neen, mijn mteening is, dat Alkmaar hef topr
punt van zijp provinciale glorie niet' alUfeen heeft
bereikt, maar dat de climax reeds is oVersbhrel-
den. Er bestaat alle kans o'p vërmind'ering' 'vjalnl
"het marktwezen. En als de toekomst van Aliki
maai' moet leggien in het fabriekswezen, dan
kunnen w'c als toevluchtsoord -vbor bel'asting:-
krachtige ingezetenen Wel heelemaal' afbindetn'.
Het tegenwoordige geslacht heeft zich in Idïe
.Vijf ellendige oorlogsjaren en 'Wat er op 'vollgde,
:al heel wat oipofferingpn mteeten getroosten om
het hoofd boven water 'te houden. Mijj dunkt,
wij imioeten het hier nu maar hij laten en aap onze
nakomelingen die misschien een meer gunstige
Uevensperiode zullen meemaken, de taak l^ga-
turen, om die VterbeteHng|en( en uithreidipgten
,aan te brengen, die in den loop van 'de twééde
helft Van deze eeuiw! zullten blftjjken noodig te
zijp- i
Friesche kap van de voorzitster, en naast d'e ge-
kleede jas van een statigen kamerheer waren de
v'roolijke kleuren te zien yan een Schevepingschen
omslagdoek.
De bioscope vertoonde wteer de film' van dte
Opening der tentoonstelling en daarna. bracht
het Haagsche strijkkwartet een quartet v|an D'vo-
rak ten gehoore. Wie 'echter de buitengewone
kwaliteiten van dit kwartet genieten wil, zoeke
zich niet een plaats tussiehen een aaplt|a(l Madri-
ileensche dames. Want haar gefluister is een (af
leidende begeleidnig der pianissitai.
Tenslotte werd een liefdaldigheidslteterij gtehou-
den ota dé costuums, om' Hollanidistehe kazen, ko
perwerk Hindelooper meubelen enzoovooirt.
En daarna danste Ide M|ajdrileensche jeunesso
dorée Vroolijjk xpnd met Ide Hollandsche boerin
netjes. i
Zoo blijft de verbroedering aan den gang. Ne
derland 'is plotseling: de topic! of to'wP taljk"....
vEn terwijl dat nog een week' zoo zal vbortggan,
staat eenzaam in het Escuriagls-paleis de vter-
sleter. stoel van Philips II, vjoor een raam' dat
uitziet oVer de blauWe bergen.
Zoo is Nederland komen getuigen Van het feit
dat het nog levend is en Vrij en oPdernetabnü.
Dat heeft Philips II niet kunnen droomtep', toen
hij zijn laatste jaren doorbracht in dien stoel,
'waarheen een deputatie van Vrije HolllapderS eep
bedevaart heeft ondernomen
ned. tüinbouwraad.
In de vergadering- van het Centraal Bestuur
Wan den Ned. Tuinbouwraad, heeft de Voorzitter
xMr. Dresselhuys, in een gjLoedvolflfe red'e de ver
diensten herdacht van Iden oud-voorzitter vap den
Baad, jhr. mr. W Th. C. ,v. Doorn, jd)ie gedurende
eenige jaren zoo bijzonder veel gedaan heeft Voor
/deze vtereeniging, die hem' zk» lief was.
Medegedeeld vv'erd daarna welke beslhiten uit
de jaarvergadering-reeds Waren uitgevoerd en
Nwelkc neg een andere bespreking! vordterdep alvo
rens uitgevoerd ie kunnen worden. Zooals men
{w-eet was o.a. door het bestuur beloofd dte noo,- -
fdige stappen te doen bij de Regpering opdat
i'de tuinbouwproducten, als ijilgoefdl verzonden, bin-
-pen ^tw'ee dagen de grens passeeren' en dat de
vrachttarieven voor onze producten aanmerkelijk!
'WlorflGTl WrlflQ.rrWl v/rWmloUU 1, T 1
ALKMAAR IN REP' EN ROER.
't Heeft me verbazend gespeten, dat ik de
laatste (je begrijjpt, ik' bedoel die laatst gehou
den) zittng van den gjemteePtieraad niet heb kun
nen bijwonen. Die zittipg toch was heel wat
meer Interessant 'dan dei Vorige. In jdte eerste plaats
was daar- tegenwoordig onze Alktaaarsohe Duvs,
de heer Westerhof en zijp deelname aan dte ide-
1 batten verhoogt steeds in hopigje mate de attrac
tie Van de Voorstelling.
Maar ook speet het me, omdat op déze zdt-
ting toöh weer zo oduidtelijjk uitkwam, d'at zlelfs
bijj de meest eerlijke en principieel zuiVere mid
denstanders het instintetieVe beginsel boVen komt
drijven, dat het hemjd najder is dan de rok. Of,
als directeur Van een steenfabriek, die te Schoor 1-
dam wordt opgericht, w,as vierkant 'tegjen hef
vooistel ,vjan den heer v. B. dht door zijp par-
tijgenooten zoo ijverig wterÜ gesteund.
Maar Ot Verkerk was evenmin geposteerd
voor het plan van B. en W- Hiji wa stegen iedere
verkeersuitbreiding om de eentvlouid'igfe reden dat
er geen gteld voor is.
En daarin toont Verkerk, die voor een frad-
tieiTOan 'u groote mate van oprechtheid en onbe
vangenheid heeft, dat hij 'fi zuivere kijk heeft
op deu toestand.
Dit standpunt wordt door honderden, ik ge
loof zelfs wel door duizenden Alkmaarsche bur
gers gedeeld. En die hebben zelfs al' een voor-
loopige bijeenkomst gehad om1 te protesteeren te
gen de waanzinnige geldVerknoeierij), die aai),
beide plannen is verbonden.
Ze hebben reteds een motie Van afkeuring de
wereld ingezonden en zullen in „De Harmonie"
bog een reuze protestvenglklari ng beleggen om
hun teontra-actie nog eens behoorlijk aap te dik
ken.
Er bestaat hoop dat ze kans zullen hebben
op sudces, dat althans het plan V. Id!- B. v|an Idle
baan wordt geknikkerd. Want in d'e veugladering
Van den raad waren Idte gteta'Oiederen zoo har
monisch verdeeld dat de stemmen precies staakten
en de behandeling |dus tot een Volgjenjie zitting
moest 'worden verjdiaagjd.
Nu is Mr. Wj. C. Bostaan (dus de groote);
'|wte hebben namelijk in de raad twee Bosmannen,
figuurlijk en maatschappelijk' de gioote en d'e
kleine Bosnian genaamd, omdat idle eea !is de be-
/toem'de advocaat en (die andere .aanspreker) die
'noemen we dus gemakshalve dte groote en die
kleine Bosman.
De groote Bosman is echter naar het sdhijjnt'
geen voorstander Van het plan v'. d. B. Zoo
deze groote man dus in een Volgfendte vfergalderitng:
ver schijnt en de raad is dan overigens sam'engfer
steld als Verladen Dinédiag, dan is er a'fle kaps,
dat' het planV. d. IB. wordt gekist.
In dc- stad zelf heerscht over ide ziaak' vteel op
winding. Niet dat d'e 'burgers als gekkendoor
eikaar loopen en revolbtionnaire be toegingen hou
den voor het stadliuis, maar hun opgewondenheid
is merkbaar aan de jngezondten stukkep in die
't oor aangevende bladen onzer gemeente. 1
Een burger zelfs, dig het blijkbaar lteeïijk te"
|u juuiwu actJJLjLLLOiü-tJllj(n;
'Warden verlaagd', zootaedte ovier het opheffen |der
\N.U.M. en dan nog het Voorstel Amsterdam dat
Naamlooze Vennootschappen, die uitsluitenjcL ip
het belang van den tuinbouw werkzaam zij|n, lid1
■kunnen worden vap den Ned. TuinbouwraédIn
tie vergadering Van de Internationale organisatie
Van Industricele 'werkge'vters, die waarschijnlijk
lijk in de maand. October te Genève gehouüten
■èw'oidt, zal o.a. o-rk besproken worden ,,'de aan
vaarding der resolutie van Washington v'oor dep
landbouw', voor zoovter deze betrekking heeft op
het regelen v'an den afbeiHbtijjd1." Men' acht hef
niet gewtenscht de bespreking van dit punt over
■te laten aan den vtertegenWoordigfer IdJer Industrie
doch op te dragen aan vertegenwoordigers Van
'den lapd- en tuinbouw zelf. Aldus ztaf aan den
Minister v.an Arbeid Worden geadviseerd.
Door den inspecteur van den landbouw, teVens
leider van den vteorlichtingsldienst in het buiten
land weiden dte plannen uiteengezet die dezle
dienst heeft ontworpen. Gaarne wilde hij) ook dé
inzichten van dezle vergadering Weten. Bewerkt
^zullen worden Amerika, Idé Scanjdinavisohe lén
den en Engeland, terwijl toef het laatste liap'dl
'waarschijnlijk zal worden begonnen'. De heer J.
\G-eiritzen,r ijkstuinbou'wteonsulent te Maastricht
(die sipociaal voor deze taak' is -aangewezen, zal
in Juni zijn werk aanVaardep en (fan Van zijn be-
svindingen kennis gieVen aan den Neid. Tuinbouw
raad. Deze houdt hem' geragfelld! op dte hoogte van
ile wenschen en verlangens, die de VertegfenWoor.
digers dei verschillende groepen bij het Centraal
Bestuur kenbaar maken omtrent den handel in
Ituinbo"wiixpi,oduoten op Eïigelanki1.
Na een levendige bespreking besloot men zich
aan te sluiten bijj de Federation hortïcole pro|-
'fessionnelle Intomationalte. De heeren El. H. Kre
lage, B. Buys en T. Wezelenburg Worden uitge-
noodigd de vergadering de|r Federation, die ein
de dezer maand te Londen gehouden woildlt, bijl
te 'wonen als afgevaardigden. Besloten werd geen
"gevolg te gövén aan de uitnocdiging tot' ide deel
neming aan het 21ste congres van de Société Fran
c:aise der ehrysanthemistes en ,aan de Intérpp-
tionallt uinbouiwtentoonstell'ing, die van 5 toü
13 November te Le Mns gehoauden wterden.
Tot plaatsvervangend voorzitter der commis
sie van scheidslieden der TuinbouWi Onderlinge
werd benoemd Mr. Ch. Tliors te Amsterdam;
van den Minister van Buiteplanldsche Zaken
is een schrijjvten ingekomen, houdepdte mededeeling|