No. 42.
Woensdag- 25 Mei 1921
80e Jaargang:
Kamer Overzicht
De Zomer in 't Land.
Aangeboden prima RIJWIELEN
Van alles en nog wat
NI KI WEm
L4WGËDIJKËR COURANT.
S 21 Mei.
Had-je-me-m'aar zal Id'us toch in den Amster-
dan tschen Gemeenteraad zijin zetel ininemen, altijd
.aangenomen, dat hij zelf daaroip blijft prijs stel
len.
Minister Buys heeft in zijn Memorie van Aiiut-
wtoord medegedeeld, dat Weliswaar de 'wPd. Bur
gemeester, de heer jWibaut jdlaajgfe na (de verkiezing
zing van dit bekendte straattype op bezoek bijj
zijn departement 'was geweest, m'aar da,t toeny
reeds het wetsontwerp, dat Had-je-m'e-maar vlan
verkiesbaarheid zofu uitsluiten, in bewerking en
•gereed was. De minister deelde dit mede, om te
doen zien, dat niet op aandrang vlan Amsterdam!
eche zijde inlet het samenstellen van dit ontwerp
was aangevangen. Het mocht Verwondering wek
ken, dat de Minister een Memorie Van Atntwooijd
inzond, nadat over het ontwerp eein Voorloopig
Verslag iwtas verschenen, dusdanig afbrekend als
er wel in jaren over (geenerlei ontwerp een (vierslag!
verschenen is. Algemeen !werd het ontwerp, zijj
het ook op verschillende gronden afgiekteurd, en
aan het slot 'werd zelfs officieel in overweging
gcgeVen !h@t ontwerp; in te't rekken. {Minister BjuyV
zeidei n de Memorie Van yAntwoord daartoe niet
te kunnen overgaan, omdat hijj den plicht in zich
voelde dit ontwerp te bl'ijjvten handhaven teneinde
zijnerzijds het mogelijke te hebben gfedjaan.
Had het pntwerp effect willen sorteeren, d'an
had het in deze week in behandeling moeten' ko
men; wanneer het dan spoedeiséhePd aan de
overzijde .z:ou zijn behandeld, had het inderdaad)
Had-je-maar kunnen beletten in Jden Amster-j
damischen gemeenteraad1 zitting te pemcn. Meer
dan ooit gold dus bij de regeling der warkzaamj-
heden hier een prinoipieele beslissing. En deze
is ten nadeele van liet ontwerp uitgevallen; met
een niet groote meerderheid' heeft men besloten
om' het ontwerp niet in deze week te behandelen.
.Wanneer het nu wel behandeld zal worden, doet
er betrekkelijk 'weinig toe; wellicht wfil' men
het beginsel, dat daarin is uitgedrukt, toch door
voeren, maar in dien tussohentijjdl zal Had'-je-
memaar in den Amsterdamschen Baad zijjn in
trede hebben gedaan. En, als er jgleen burgemees
ter voor dien t ijd benoemd is, zal hij ztelfs voor
zitter vlan die eerste raadszitting zijjn, Want hij is
inderdaad de oudste in jaren en wethouders be
staan niet vanaf het oogenblik' dat gleheel de
Baad als ontbonden mjoet worden beschouwd.
over do invoering van den politierechten en den
kinderrechter. Het zijn twee afzonderlijke ont
werpen tot herziening van het Wetboek Van
ötr af recht. Het eerste bedoelt ook oVer misdrijj-
ven een alleensprekend rechter en' dan VI tig te
doen oord'eelen; het twèede de kindermisdrijjvenj
aan een speeialen kinderrechter, daartoe bijj uit
stek' bevoegd te rékenen, op te Üragén. Snel recht
wordt door het eerste, paedagotgisch recht door
het tweede beoogd. Dat deze ontwerpen algjem'een
bp sympathie zouden kunnen rekenen, was te
veiw&chten, maar reeds dadelijk bij de discussie
over den politierechter bleek1, cn djan nog wel
van de zijjde Van een bij uitstek deskundige als
de heer Dresselhuys dat snel 'recht dikw'ij'te ge
schiedt ten koste Van de zekerheid Van het recht.
De heer Dresselhuys was niet tegen een politie
rechter, maar hij wilde door verschillende amen-
dam erten versterking Vlan de waarborgen. Zoo
War en er zijnerzijds twee amendementen'. De po
litierechter toteh krijgt te" beoordeelen allp zaken,
die beneden de zes maanden gevangenisstraf zijp
'de heer Dresselhuys 'wilde dit op drie brengen. De
politierechter heeft de bevoegdheid om' op zeer
korten termijn te dagtviaardigenin vijf dagen,
in groote steden zelfs in drie dagen, terwijl aap
hem de bevoegdheid is om het "geding tegen een
beklaagde onmiddellijk aan te Vangen. Die ticer
Dresselhuys nu 'wilde, d'at den beklaagde en zijp
raadsman het r echt zop Worden gegbvén om dajar-
tegen zicht e-(Verzetten. In dit laatste opzicht be
haalde de heer Dresselhuys sucbes, in het eerste
opyzioht daarentegen bleef de ziejgfe aan den Mi
nister. T
Naast de discussie ojvier den politierechter en
kinderrechter dit laatste is nog niet' afgfeloo-
pen heeft de Kamer eind'elijjk' een oude
schuld afgedaan door de hernieuwing van het mi
litair strafproces. De wijziging 'Van militair
strafrecht en tuchtrecht is reeds in 1903 torfc stand!
gekomen, zulks op den Igfjrondfelag Van eefn' ontwerp
van Prof. van der Hoeven, dafeerende van 1888.
Da invOerings'w'et, die het procies zelf diiende te
wijzigen, is eerst in 1908 aangeboden, daarna uit
gesteld tot op heden. De ontwerpen van 1903,
die intsuschen nog niet verouderd zijjn, worden
dus ruim 18 jaar later uitgevoerd, terWijl die
ontwerpen zeiven reeds 15 jaar oud' waren. Men
zou toch willen vragen of hier een absolute nood
zakelijkheid in het spel w|as. r r
leerden Van de sterrewacht te Washington gje-
looven, 'dat het Vreemde Verschijnsel veroor
zaakt werd door een zonnevlek' van 94.000 mijl
lengte en 21.000 mijjl breedte. E'en dag later
seinde Beuter uit dezelfde plaats: „Carl'ton, de
^president-directeur van de Western Union Tele
graph Company deelt méde, dat de Schade, wél
ke door den magnetiséhen storm vjan Zatepdagf
avond aangericht is, het lichten Van enkele trans-
at] antische kabels Wellicht noodzakelijk' zlal ma
kten. De stormen op den Oceaan, Welke met het
Vei schijnsel gepaard .gingen, hebben de zwakke
.plekken in de isolatie aangetast, wait de storingen
,in den dienst nog verergerd' heeft.'''
Uit Melbourne Werd van dénzelfden datum ge
seind: In Australië en NieuW Zeeland is in den
.nacht van 15 Mei een Noorderlicht waargeno
men, gepaard met magnetische stormen, welke
'ontreddering gébracht hebben in de telegraaf
kabels.''' En uit Stockholm; eveneens van 17 dezer:
„Het telegraafkantoor te Karlstiadt is in den
nacht van Zaterdag op Zonidjag! afgebrand, naar
men vermoedt tengevblge van sterke, wildé el'ec-
tri&che aard- en luchtstoringen." Ten overvloe
de schreef de medische medewerker van dé „Ti
mes'- eergisteren in zijn blad, dat de vorige dag
een „sunburn-da.y" een zonnebranddag voor Lon
den was, dé hevigste sints een halve eeuw'. De ul
tra-violette stralen hebben een venijnige uitwer
king gehad op de poezele huid Van „a great many
girls'', die op dientweeden Pinksterdag uistapjes
gemaakt hadden in de omstreken, zoodat ziji, die
'girls door sterke aangbz ichtepijinen werden be
vangen. En tenslotte deelde een Haagfeche schoo-
ne ons mede, (dat zij, Zondag j.l. op eon wandeling
van eenige uren zóó vreemd en pijjnlijk' verbrand]
is door de zon, dat zij', geneeskundige hulp heeft
moeten inroepen.
Wij eindigen met het Volgende bericht uit
■Boston waar het den 21en Mei de heetste dag is
weest, welke ooit is Voorgekomen. Een persoon
is ten gevolge der hitte oVerleden en vijlf anderen
zijp'bewusteloos gewoon den. Tüssehen 2 en 4 uur
n.m. wees de thermometer 93 gr. aan. Ook' te
Chicago vielen Verscheidene personen' ten gev'olge
Van de warmte flauw'. i
Ouden van dagen willen beweren, da,t 't eens
is voorgekomen, dat de hayér werd gezaaid, ge
schoren en geoogfet, zonder dat er een „droppel
Water was gevallen." ZuWfen wijj weer zooiets
moeten beleven?,
Vanaf 16 Mei kan de
HweekcrU ..!>c I*ahlia"
Tel. 14.
gratis wordsn opgebeld door den geheelen
Langendijk.
Beleefd aanbevelend,
Ciefors ©ROEiV, NI, Pancras
Belangrijker was de beslissing, door de Kamer
genomen ten aanzien, van de subsidie aan dé Hol
land Zuid-Afrika Lijn. Het mérkwaardige is, dia,t
deze lijnr eeds vaart, ongeacht de gefviraagde sub
sidie. Dat dit" feit Versterkte het argument van
sociaal -democratischen kant, Idjat, indien men geen
subsidie gejgjeVen had, de ontworpen Verbinding
toch zou zijjn doorgegaan, behoeft geen betoog. 1
Maar ook overigens is er wel tegjenstaand ge
weest. Zoodanige tegenstand, zelfs, dat de 'heer
Treub, .wat anders zijn gewoonte niet is, eetiigfer-
m'ate lyrisch werd; hij geaagüé daarbij Van de
gioote belangstelling die Generaal! Smuts döotr
deze lijn zou koesteren. Dat Weid' tan andere
zijde niet bestreden ,maar men Vjroeg nuchter-
weg welke subsidie dan de regeering van Smuts
ter verwezenlijking Van déze blijn hadr beschik
baar gesteld. Minister Van IJsselsteijjn was in
het algemeen gelukkig met zijn Verdediging,
vooral in zijp Viergelijking' met de Java-China-
Japan-uijtn en de Koninklijke Holl'anjdsche Ljoydi
Merkwaardig was in deze discsusie nog de rede
Van den heer Brautigam, Wel tegien het suubsidie
gericht, maar overigens erkennende de moeilijke
omstandigheden, waarin thans de scheepVjaprt- j
maatschappijen Verkéeren. De heer Brauti'glam1 I
de infcusschen de hulp, die men dezen maat-
■schappijen zou kunnen Verstrekken, niet zioeken 1
in het verleenen Van subsidie, maar in het vér-
minderen van lasten. De pas iPgeVoerde zeebrie-
'ven met groote Verzwaring Van die lasten vihdén
dus in zijp pogen geen gepad8
Het ontwerp werd tenslotte mét Vrijj behoorlij1-
ke meerderheid aangenomen, zoodat de Holland
Zuid-Afrika lijp Vpn zijn subsidie, -vijfjaren ach- j
,tereen 1 m'iilioen, zich Verzekerd mag achten.
tVcrd tenslotte aa-ngpvlangjen ïntet dó diséussie
Het staat er naar, dat hét een Warme dag zal
worden. De flinke bries Van gisteren is tot een
zachte koelte (verminderd en uit een .effen blau'wen
wólkeloozen hemel brandt dé zon op vélden en
.beemden en roostert de jonge veldgewassen, ver
schrompelt en verdort de teere planten, de jonge
virucht en blaktert het dorstend land.
De zon verkondigt mét haar brandende stralen
bundels de profetie v'an de waterleiding. Het .gfe-
brek aan goed drink-, wbsch- en spoelwater doet
zich reeds gevoelen en men tracht in dat gebrek
reeds te Voorzien door zfn regenbak of -ton met
,-Z.g. „duin va V te laten Vullfen. Juist in zlulké pe
riodes Van droogte wordt het gfemis eener Water
leiding steeds meer geVoeld' en wSj| twijfelén dan
ook' Diet o fdo tegenstanders worden voorstanders.
Daar zal de volksgezondheid Wel' bijj Varen en ook
voor Velebedrijjven zou de waterleiding een gjroo-
te zegen zijp.
Maar we hadden 't oVér de Warmte. Er sch'ijj-
nen op het oogenblik nog, zoo goed als de llaatste
twee weken natuurkrachten te werken, waarmede
professors, astronomen en weerkundigen' zich be
zig houden. j
Het schijnt dat wij aardbewoners al meer en
meer in ongenade Vallen bijj het' Heelaï. Men wil
nergens {méér iets (vian ons Weten. Trachten we met
cfe Marsianen in aanraking te komen, fluks draai
den ze ons met onVérholen yérachtipg den rug
toe. Wenden we pogingen aan, om' onze naaste
buurvrouw, de Maan, te praaien, dan krijgen wij
ten antwbord, dat wij toch al naar de maan zijn
en dus verder niets bij haar te zoeken hebben. Ejn
in de laatste dagen lijjkt het Wiel aloof ajllfe na-
tuurkraéhten zich Vereenigen om onze oude Aarldie
mét derzelvter zeer zondige bewoners eenvoudig
te verdelgen. Immers uit verschillende streken,
iduizeLdtallen kilometers Van elkaar verwijderd
Jkomén berichten die er op Wijjzen, dat bijzondere
geheimzinnige krachten samenspannen tegen ons,
en de vreemdste, Volkomen onverklaarbare Ver-
schijpselen teweegbrengen.
Zoo seinde Beuter van 16 deezr uit NeW-
York, dat een sterk' Nooijdjerlicht in de Ver-
'eenigde Staten de zwaarste electrisbhe storin
gen veroorzaakt heeft, die de laaste dertig jaar
zijn Waargenomten. In geheel Amerika werdeih
de Telegraaftoestellén ontrejdderd, ze lieten gedu
rende een uur een fluitend geluid hoorefaj. De gé
in alle merken, tegen sterk coneurreerendo
prijzen.
Tevens alle reparation van Rij
wielen, en Moftoren.
Moffelen Nikkelen.
Leiding- en Soldeerwerken.
Vlugge bediening. Zeer billijk.
Beleefd aanbevelend,
P. PUSCH, B oek op Langendijk.
Het zijn drukke Pinksterdagen gewteest het
heele lap door; overal' w'as wat te doen, er wéren
Vang- en muiziekwedstrijjden, sportcónb'oursen,
aldus, de sporen en de trams hebben het zóó
I diuk gehad dat dedirecties zich Vermoedelijk
nog 'wel eens zullen bedenkeln of zijj wel' tot ver-
laging van de tariévfen zullen overgpapi, indien zjijj,
daartoe het voornemen ha|dlden. Hoeveel grooter
zou dan nog het aantal reizigers zijp geweest en'
j hoeveel moeilijker het Vraagstuk om' allfen op
behoorlijke wijze te brengen waar ze behoorden,
j Vracht-auto's, warmede op werkdagen kisten en
balen 'worden getransporteerd!, zag men nu Vol-
gepast met mensohen door dó straten van ArnL
j hem rijiden. zelfs Was V'an een zoo'n auto het ge-
j deel te waarin de bestuurder zetelt met' reizigers
I aangevuld. Do hotels kwamen pléiatsem tekort
Noor alle gasten die zich aanmeldden.
Die reusachtige meilsckenVerplaateing is een
uitvloeisel Vjan dent egenwtoorjdigen Vorm1 onr het
Pinksterfeest te hendenkén, waarin men alleen
den grondtoon van 'vroeger herkent, den drang
om naar buiten te gaan in de ontloken natuur
fe.z*ijp. De rondgang Van iele Pinksterblomuien
in vroeger eepwen een argjèm'een verbreid gébruik,
ïs nu zoo goea als uitgfjstorven. Op Texel heeft
dit gebruik wel het langst bestaan in den vorm
Jmn met eenige geleende sieraden vap. de dorpsbe
woners getooide meisjes, die dan veel werden be-
iwonderd en wie men giften schonk Voor de
naaistei's bij wie de meisjes onldierridht kregen. In
Holland heeft men in tal Van plaatsen tot in
de 19e eeuw1 toe den omVang Van de Pinkster-
i (bloem gek'cnd. In Vele 'plaatsen Werd' het gje-
j biuibr eeds in het einde der 17e eeuw verbóden
(omdat het toen reeds ontaardde.
I 1 In Purm erend en in delnJ Beemster zongen de
weeskinderen Bij den omgang Tiet vólgende liedje:
De Pinksterbruid,
Die gaat vooruit,
Haar voetjes die willen niét hooren,
Dan gaat de bruid Vérlaren. f
:Ena Is ze dan niet hooren (wül,
Dan gaat de bruid Verloren.
De beroemdste Pinksterbruid w!as die van
jSdiermerhorn, die een bijjzondére kostbare uit
rusting kreeg.
Tusschen Pinkbterblom) naar de sigarettenroa-
kende vrouw Vjan den tegenwoorldijgbln tijd ligt
ben tijdvak van eeuWlen. De rookendé dames Ver
meerderen met. den dag in aantal, pijpenrookéters
<w0,rden nog niet aangetroffen, maar des te meer
•dames die sigaretten uit een zilveren of gouden
Pijpje in damp doen vervliegen. In Lolnden is zelfs
al' een rookwedstrijji' "voor damies gehouden, waar-
yoor een groot aantal liefhebsters waren. Hon-
(deid volgens lie laa-tste mode gekléede "jonge
vrouwen waren om een lange tafel vereetoia+1 en
óegonnen na oerst behoorlijke porties thee met
c|ake te herfoen verorberd! te dampen. Het'werd
een edele wedijver in op elegante wijze hanteern
van de sigaret en in op keurige manier krijn ge tj es
te blazen. De prijjs, een kostbaar gouden siga,-
jretten-etui, werd gewonnen door een jong meis;
je, die behalve door kringetjes blazen all/fer harten
fetal dooi' de waaide van den haar "toegekendénf
prijs te schenken Voor een andersteumingsfonidls
Voor Ojorlogsblinden.
Tegenover "deze uiting vian Hen tijdgeest wHlen
wijl een anciere van krachtiger aa-rBl sïéllen. In cle
'buurt v'an de wagenstraat in Den Haag sloegen'
'twee paarden Van een militairen w'agen óp hol.
Door den mOe|d van één der beide miliciens, die
.den wagen bestuurden, zijp ernstige ongelukken
jwélke anders ongetWïjifeljd in Verband met het
•<zeer drukke vérkeer niet zouden zijp uitgeblevén,
voorkomen. Deze milicien tpteh sprong vjan dep
wagen op een der op hol geslagen dieren. Hoe-
wél dep aaiden tot tweemaal toe sijruikeljien en de
milic]ien dus groote kans liep om verpletterd
tea Wiorden, Wist 'hij tenslotte de dieren tojt
staan te brengen. - i
Nu wijl toch Van militairen sprekeneen be
slissing van den minister Valn oorlog heeft dezer
dagen zeer d;e aandacht getrokken. De commlap-
flant van het veldleger wterd voljgfens de „Tele
graafaan Z.Exc. het voorstel gedaan om' aan
Ide or gehuwde korporaals en minderen van rijjks-
wfege zakdoeken en tandenborstels te verstrek-
Op dit in h et belang Van de hygienic ita] de
kazerne zeker hoogst nuttige Voorstel is door den
'minister afwijzend beschikt. EfVeneens werd af-
/gewezen een Voorstel om' aan deze categorie Van
militairen een tafelmes te vérstrekken en een
lepel en vork Van betere kwaliteit dan de thans
verstrekt Wordende lepels en vorken. Het was1
te duur.
iWijj leven nog altijd in een jtijd vlan woningnood
en naast Voei treurige toestanden geeft zij ook
'aanleiding tot 'gebertuenissen welke eein- kotmischen
kant hebbén. Te Doetinchein' woonde eeto oud-
zee offi'ier met zijp familie it; een groot huis.
.Vanwege den woningnood liet de eigenaar het
pand ombouwen en er een boVeln- en benedenwo'-
ning van mhken. Zei fwilde hij het bened'enhuis
betrekken maar dat was tegen den zin van dén
zee-officier, die met het boyénhuis geen genoegen
nam. Zoowel de huuroommissie als dé kanton
rechter stelde hem in het ongelijk en idüe wtonimg
Werd ontruimd. Niettegenstaande deze beslissing
trachtte de huurder Weer in het bezit van de sleu
,tels der benedenwoning' te geraken, die zooals be-
igiijpelijk is, Werden gfcweigerd'. H ijjheeft' teen een
anderen maar ook tot het doel' leidenden weg gé-
kozen hij zaagde eenvoudig een gat in het pla
fond en kwam zoo beneden. Deze wel wat heel
krasse manier van doen zal natuurlijk een1 straat
je hebben, maar dat is ook dé bedoeling van den
huurder, want hiji wil dbor zijn eaagdemlonstratie
een hoogerep echterlijk'e uitspraak' uitlokken.
I Een ander „huiselijk tafereeltje" is in Kensin'g
ton, een voorstad Van Londen afgesoeeld. Een
dame die daar hajar woning had werd dezer dbgfen
'w.morgens vroeg gewekt door het rinkelen Van
'ruiten, die aan stukkén 'gingeto .en de verschijj-
ping vian twee manpen in haar slaapkamer. Waar
;zou zij anders aan (denken jdaP' aan inbrekers! Zij
tiep angstig mijn juweelen zijn bij' dien goudsmid
in reparatie. Een m'inut ulater wterd het gevlal
lopgehelderld. De- beide manspersonen waren
geen snoode inbrekers, miaar een apothekfer uit
de buurt en een monteur. De apotheker had den
viorigen dag een auto gekocht en op dien Vroeg]epi
i mor gen zijn eerste les in het ohapffeeren ontvan-
