H. Lichtenberg BANK-ASSOCIATIE. Firma KRAAK 0 Bloemist, Boemkwe ker, Nrd.Scharwoude et is vocw eet ïinnetid bedirij eten tarief in urn te stel althvans tij VI3 voor indus to-emt hier l bij een ggga 1 doch^ geleide mdleerde mjni anlandier' -an bet public] i' ïs te ver liegnepm is het P. W. tem wordt. :aar f 24,000 lien rren voo ing echter vai inlichtingen dat "het Be terwijl er Jdaar wel heb ik' recht Be' vragen om door ook' den genstander met eerlijke middelen te worden be reden. pe journalistiek, die hier vertoond is, Mijnheer de oofdnedjactieur, is m.i. niet van die „rustige en jzame" soort, als waarvan in de Idoor mij aan het iofd dezes geplaatste aanhaling wordt gewag ge- aakt. 'Hoogachtend, VAN OLDENBORGH;. Directeur van het Provinciaal Water leidingbedrijf van Noordholland. kiem endaal, 1 Augustus 1921. Ofl en. ie uitbreiding gewoons. Der d rendabel ch daaraan wanneer me ven de drink sc'ht tot stanc 5 op den duur >e is het der bevolking dthafc niet oj eslot-en en da r bevolking dacteur, wordl ii onjuiste n kwaad dag r betreft, dal werkzaam is dfs zijn er no; ïavraag ha ideels los per tijd de re.vi: is om van he ebied bestaan kende en ge >p het opper s den wenscl éheel verzor agen tot Uit d g elden en gemeenten Purmerend en Ilpendam etopneminge' onmiddellijk ie bij1 vooruit' watergeld-en voor dit alk eft de buiten aansche Com :n worden op nevens verza ning van hel prondslag, t zuivere me- elaars om hy n het beliangg ire i v'lSl'G Ook jp roegere Zaan- an een ten, lit binnenkort r hebben een isluitingen en Noordholland dan zal hel een drie- ol )ok dan ech a -gering zijn. heer Franc- administrati ransjaren de en en de h-ee bevestigen, bleef, dat in e ien controle ur, over deze och dan zou isch voorlbo J de overtui laan hebt de er onderzoek ngen. Ik wil die U da-ar- dat Gij daar- groot belang ebt. Dat gij van hen, die len, komt er ambtenaren. ;ur, was het aanhef dezes upen aan een n onderhoud :en, die over doen?" e ambtenaar en, dat deze )iriectie wiend cëurd en met t men eerst tracht in te ik van hef Ik zou mti orm, de ges met de eco.- w. Blad voor; SCHETSEN UIT DE RECHTZAAL. die ijn Tekort. (Man van ervaring.) Matthijsen"bad Ide president-commissaris van tt genootschap, dat bem tot portier-concierge-admi strateur had benoemd, tot 'bem gezegd, toen hij jaar in functie was „Matthijsen is een otorï- jeld van stiptheid. Hiet bestuur brengt !bem daar- )or hulde en v,er zoekt bem, den inhoud dezer en- .Joppe te bëstédien, zooals 'hij het aangenaamst zal niden." bevende vingers en van hevige aatnid(seining er ichtige oogen had hij die lenweloppe laangenomen....! [ij durfde haar niet openen, zoo verbouwereerd was ibjlaris. En toen hij op z'n kamertje was gekomen;, jd hij de enveloppe o tafel gesmeten..-. Zich de jgen afwisschend. ,Maak jij "hem mdar open," ztei Doris Matthijsen zijn kleinzoon „ik heb er dien moed niet toe." jongen had, met 'één ruk, het geheim; ontslui- rf. Een geel briefje van' vijf en twintig lag erin.....», - Kees, die kleinzoon maakte een luchtsprong. Vijf twintig popDaar kon groot va hem toch wel tientje van gevenMaar Doris Matthijsen :brok van die gedachte...... .Afblijven" riep hij uit echt driftig wordend, wat jaard, lammerzacht manneken, zoo grappig stond, at Kees zich haast niet (goed kon houden..... Af blij- riep grootva, „denk je, dat ik aan dat hulde- [ijk van de hoeren, mij aangeboden, raken zal?..-, [ooit. Dat bewaar ik, in de enveloppe met mijn a- s dropDat gaat in een andere enveloppe, daar schrijf ik op wat erin zitTot mijn dlood geen sterveling daaraan raken. Niemand..... Einj vertrouw, dat jij later, als ik ter niet meer ben, ook Otsch. zult zijn op dat bewijs van hultdie. mij ge acht..... Waarop Rees zijn best deed om een he|el ernstig, Ifs plechtig gezicht te trekken „Zeker grootva'", zei de jongen, zich afvragend be een miensch zoo dol kon zijn om' vijf en twintig te laten liggenOngebruikt, onaangeroerd. Voor ouden Doris Matthijsen Was het een feestdlag j ging naar het hokje, waar hij „de boeken bij- ;lrd." En daar gunde hij zich ter eere van het ibileum de weelde óm op te- steken een van de aren uit het kistje van vijf tig Jdiat hij op Nieuwjaar i het Bestuur cadeau had gekregen. Doris was a bedachtzaam, zuinig, precies tnanneksn..- fen Zondag na het midjdageten, als Kees :t zijn kornuiten op stap was gegaan, dan brak por hem bet uurtje van uitspatting aan..... Van ver- WistingDan haalde hij met voorzichtig,, eer- iedig bewegen bet kistje -tevoorschijn. Hij wei- Sde even..... Zou het toch niet beter, verstandiger om liever zijn- gewone pijpje te stoppen? Tjonge, lat waren sigaren van op z'n minst vier-duiten hé?..-, laar afijn, met een roekeloos glimlachje zette 'hij ich over de sarupules heen. Zocht een sigaartje uitl. tag het kistje weg. Sneed eenheel klefn puntje de sigaar. Streek'lucifertje ban. De lekkerei geu- blauwige, fijne rookspiraaltjies kringelden om oog. Dan strekte oude Doris Matthijsen zich mak- :lijk ujt in zijn leunstoel. En voelde zich den ko- ing 'te rijk..-.. Die boeken van zijn administratie Ia ën, keurig nietjes opgestapeld voor en naast hem. let kastje-, waarin „de gelden' waren geborgenwas eilig rgesloten. Oude Doris dacht dan aan het ver- pen. Aan zijn keetje, die nu al over de twaalf jaar bod (was. Aan zijn zoon, die kort nadat ie trouwde 'as gestorven, zoodat grootva en grootmoe den feinsn Kees hadden moeten (opvoeden. Hij pie rde dpn ook wel over dien jongen.... En-als hij zijn piekeren zoover gekomen was, Idan betrok ijn gelaat wel eens. Want met Kees was het niet lcmaal in orde. Duidelijk (was het grootva eigen- ik niet; want braaf, lammerzacht manneken had Oojt iets van „de wereld" gezien. Hij had gewerkt. Keetje had alles voor hem bedisseld. Hij gaf- zijn volle loon jste-eds over. En zelfs een zak- uitje had-ie jniet noodig. Waarom ook hé?.-... Zondags, za'.en ze gezellig -samen. Koffie te slur- en klantje te turen..... Dan in te dommelen. De rkgang wa:s de eengie Mariatie. Als 'het lekkér -weer ;n zij een „ommetje." Dan stapte vader Wis naast moeder voort, de armen gekruist op W rug' van z'n Zondagsche, zwartlak-enscbe jas. in daar moeders verjaardag midden-Juli viel, ge urde het wel, diat ze op den Zondag-uam'iddagg of na dien verjaardag, naar buiten kuierden. En W neerstreken in een „theetuin." Bij zoo'n gele genheid dronk Keetje bier met en vader dito zonder uikep. Het kóstte twee dubbeltjes. En hij gaf vier Wen fooi aan den jongen, die bediende. Op zoo'n feg van brassen en festijn had moeder 's morgens taco-lade gekpokt. En in het naar huis gaan ge- «urde het-zielfs wel, dat men nog iets kocht, -een ter bokkingen of zoo als extra delicatesse. Tot zeer hoogte uitzonderingen behoorde, dat Keetje verkwisting zoover idtieef om nog een versna- taing van alcoholisdhen 'aard mee te nemen. Maar zoo'n' geval schaamden (zijl zichh voor elkaar. Uit t karafje werden dan twee kleine kielkjes ge zonken. En zij gingen vroeger dan landiers te- Hste, omdat zij eigenlijk beseften, boven hun ïhreef te zijh gegaan...... Zakduitjes had vader Doris nooit behoefd. Moeder torgde voor zijn tabak en schenen deed-ie zichzelf. Aldus was bet leven, jaren achtereen voor de twee Henschjes voortgegleden. Totdat Keetje stierf en hij let baantje van conciergle-administrateteur -portier ta. kreeg..L 1 Aan al deze, en meerdere dingen, zat grootva WERTHEIM GOMPERTZ 1834 en CREDIETVEREENIGING 1853. Kapitaal en Reserven f 19.500.000.—Kantoor Alkmaar, Breedstr. 11. Dir. K. v. Nienes. Correspondentschap: Hoorn, Groote Noord 140. Credieten, Deposito's, Aan- en Verkoop van Effecten, Verhuren van Safe-loketten in in braak vrijen Safe-kelder (systeem Lips, voorzien van moderne smeltproM kluisdeur). Gratis Administreeren van Vermogens. Uitgifte Spaarboekjes, rentende 4,08 pCt., tot een maximum van f 3000.—. ALLE BANKZAKEN. X// Goedkoop er dan andere Juweliers. Eugros. Eu detail. Keuzezendingen franco. Zondags gesloten. Half dozijn Zilveren Theelepels CADEAU maand A iitf. voor hoogste Verboopsbedrag beveelt zich ami voor aanleg en onderhoud van tuinentegen concurreerenden prijs dan te denken, zijn Zöndagsch luxe-sigaartje van op z'n minst vier-duiten Oprookendhet tenslotte Vasthoudend op de punt van zijn zakmes totdat er bijna niets meer van over was. Dat was zijn genoeglijkste wéekuurtje. En dade lijk erna ging hij weer aan het „bijhouden van die administratie" bril op. neuspunt, lijntjes trekkend' ll'angs smal liniaaltje schrijvend miet kleine, peu terige, voorzichtige lettertjes ,,D'r is een jongen voor je boven" zei dte schoon maakster, toen oude Doris Matthijs'en dien middag in het gebouw terugkwam „hij mot j|e dringend spre ken....." En de oude Mie wreef mét den rug van haar linkerhjanid over haar iroodie'neuspunt, tege lijk een slip van haar schort opslaandEen tieeken dat iets haar niet beviel. ,,'n Jongen?" „Ja, 'zoo'n slungel van een jiaar of-zestien, zeven tien. 'k Geloof dat het leen vrind van Kees is.—"T Oude Doris keek haar aan. En voelde z'n knieën knikken. En hij werd bleek, angstig..... Waarom wist ie zelf niet. Een bang gevoel schroefde om z'n hart Hij ging naar boven. Daar zat de jongen. Met teen breed, beenig, bru taal gezicht. De ellebogen op (de knieën. Een deuntje fluitend. Toch met iets onrustigs over zichh. „Jij bent toch Kees z'n grootvader hé?" vroeg de knaap z'n pet achter op het hoofd schuivend. Hij stak de handen nu in de broekzakken an kteek ouden Doris spotterig aan. „Ik mot je van Kees zegggen asdat ;e ervan door is...... Ik weet niet waarbeenNaar Duitschland, ■tieloof ik, maar precies heeft ie het mij niet ver teld. Hier is een briefje van hem.... Nou, adjuus". Weg was de jongen. Met schuifelpassen, maar toch met iets gejaagdsWeg was de jonge kerel Oude Doris greep naar z'n 'bril. Ging naar het ven ster. Moest zich telkens aan iets vasthouden, want bet draaide om [hem als om 'n tolletjeHij las..-.. Kon de letters niet ontcijferen. Trok het gor dijn op, durfde Mie niet te roepen, wat' hij eerst had willen doen. Stortte van doodschrik, neer. Wou zich goed-houdlen, want hij begreep.... 't Wa's ouden Doris of een ijzeren hand hem wurgde. Allemaal sterretjes dansten voor z'n oogen. In zijh zwakke, moeilijk begrijpende hersens drong het lanigzaam, langzaam doorHet verschrikkelijke, het ongelooflijke, het onzegbare Hij strompelde naar het kamertje, waar ie „de ad- adVninistratie voerde". Sloot de deur af.-... Lag 'n heelen tijd tie jammeren, het hoofd op zijn lessenaar tje gebogen. niet den moed vindend om het kastje te openien, waarin „Ide geilden" waren ge borgen:-.. Eindelijk iag bet geplunderde Schat je voor hem..-.. Zag arme, oude Doris, hoe 'bet blikken doosje was geforceerd.... Zag hij die sporen van de inbraak door Kees gepleegd.... Telde hij na de schade aan het genootschap berokkend. Over de tweehonderd gul- [ednEen eind over de tweehonderd...../ En jammerend bleef hij zitten, daar, bet hoofd gedrukt op de lessenaar woelend in de grijze ha ren1Vruchteloos pijnigend zijn oude, zwakke, traag-begrijpende hersens, met Ide vraag, wat tegen dit ijselijke, over hem gekomen, té doen...... Al de andere hieeren van het Bestuur, da!t hem op zijh jubileum van tien jaar eerlijk en stiptelijk ge diend te hebblen had gehuldigd, hadden de zaak blauw-blauw willen laten. Maar meneer Holkers w!as man van strenge prin cipes. Die vond dergelijke lankmoedigheid,.week- haxiig-sentimenteél, ongepast, ja zelfs „misdadig" Zij. begrepen .wfèl hoe, hier, de vork in de steel zat. En juist daarom hadjeien zij den ouden Doris Matthijsen willen spanen. Maar mieneer Holkers, de vice president, kanttis zich er tegen. Dan had oude Doris maar ronduit moeten bekennen, mijn klein zoon heeft de inbraak len den diefstal van de zoo-en- zooveel gulden gepleegd..... Maar die „valsche schaamteAl die malle weekheid en vergoelij king.... Meneer Holkers vond 'zte „eenvoudig 'affreus, en daarmee uit." 'Hét bestuur moest toegeven. Had, in vredesnaam de zaak dan maar verder aan collega Holkers over- En daar zaten zij dan, in de kamer van dien po litiecommissaris. Deze hulpofficier zelf vice-presil- dent Holkers en oude [grootva Doris..... „Wanneer je dan niet kunt verklaren, djat die kleinzoon het gedaan heeft" zei de commissaris „beken dan ten minste, waarom je dien diefstal hebt gepleegd." Ou de Doris keek hem aan, met zijn droevige, niet- begrijpende oogen..... „Hier" ztei hij de enveloppe toornend, Waarin de jubi'eumgavie nog altijd was ge borgen en drie muntjes van tien gulden „hier is al les, wat ik bezit, meneerDaar hebt u 'het.Ik bezit niks anders.... En ïk waet verder van niks Om de lippen van meneer Holkers, den zeiet streng principieele, speelde grimlachjeEn de ^onver murwbare haalde schouders op..... „War is, op het oogenblik, je kleinzoon?" vroeg politiecommissaris plotseling zeer hard en streng. Oude Doris schrok even. Fluisterde (heesch en ne derig.... En doodsbang-... Dat ie niet wist, heusc'h niet....!....." „Dat weet je wel" riep commissaris. „Het zijn blijkbaar complices" zei meneer Holkers de zeer streng p'rincipiee'e. Maar oude Doris schud de van neen. Ter\yijï de wanhoopstranen 'hem over de wangen roldfen.... Zooveel was er, aan denk kracht ten begripsvermogen, nog iwiel in de zwakke loome hersens over, dat hij begreep, hoe zijn zaak erg slecht stondEn met wieemoedigen blik tuur- jdidie hij al-maar naar de jubileum-enveloppe, waar het „gele briefje" nog in zat gesloten..-. Terwijl het geluid der stemmen van commissaris en Bestuurs praeses om hem heen gingen warrelen en dwarrelen ..../Terwijl het ouden Doris iwas alsof hij door zil verige wolken werd omhuld' De commissaris haastig schelde om Iden verdachte die een toeval had gekregen, weg te dragen...... En meneer Holkers, de zeer streng principieele; weer schokschouderde grimlachend met het ge laat wan een man, di-e menschen en dingen heeft leerem kennen.... Zich, om den Idood, piet meer laat bedotten.. HEETE ZOMERS. De drukkende dagen, die men in deze dagen'in het buitenland blijkt te ondervinden, en waarvan dan ook verschillende onzer buitenlandsche correspon denten melding maken, is, zoo wij aan de hand dfcr geschiedenis kunne ntoesten, toch net zoo erg als sommige zomermaanden van veel eer. In 62 7bijvoorbeekt was de hitte in Frankrijk en Duitschland zoo groot dat rivieren en slooten opdroogden en menschen en dieren stierven van dorst. In 897 moest de landbouwer den oogst prijs •beven, want wie zichf i veld aan den arbeid waag de, Was een kind des doods. Nog erger was het iri 993; toen brandde 't vee in de weide als aan een braadspit. Het jaa rlOOO veroorzaakte door de droogte die de visschen in massa's aan verotting prijs gaf, de pestr: deze maakte tallooze slachtof fers; 22 jaar later vielen menschen en dieren door dé felle zonnestralen dood in de straten neer. „De hersenen droogden in de schedels" zegt de ge schietenis. In 1132 waren de rivieren niet alleen opgedroogd maar 't Hand was zoo hard als steen, belfs de Rijn was in den Elzas aan een gracht ge lijk; zeven jaren daarna werd Italië zwaar door de hitte geteisterd; de bladeren verbrandden aan de boomen. Bij den veldslag van Bela i nl260 vielen er evenveel mannen door de zonnesteek als door de kogel. In 127 wisten de landbouwers geen raad omdat al het veevoeder was verbrand. De Rijn, die Loire en de Seine waren in den zomer van 1303 en 1304 nagenoeg droog. Hierop volgde een paar eeuwen zonder ernstige zomerplagen. In 1615 ech ter werd heel Europa weer door een ondragelijke hitte geteisterd en vooral in Schotland. Nog erger (was het in 1705 toen was de hitte hier eh daar ge lijk aan de temperatuur der glasblazerijen; men kon vléesch braden in den zonneschijn. Tusschen 124 uur op den 'dag waagde zich niemand buitenshuis. In 1718 had men zes maanden volslagen droogte. Alle schouwburgen bleven gesloten en talrijke win kels staakten den verkoop omdat er geen koopers waren en het door de hitte onmogelijk was zaken te doen De. thermometer steeg in 1753 tot 38 gr. Celsius. Te Boulogne vielen in 1779 tal van perso nen door^de hitte dood neer. De lucht was zoo on dragelijk, dat men, alleen in onderaardsche gewelven vrij kon ademen. In 1793 was de maand Juli een rampspoedige maand. Dé groenten en de vruchten droogden weg in de tuinen. In de woningen liet die lijm der meubeleh los en deze vielen stuksgewijze uit elkander. Het vleésch bedierf onder de berei ding. In 1811 was er weder volslagen gebrek aan rivierwater en voor de besproeiing der velden moest men van kunstmiddelen gebruik maken. Elf jaren later ging de hitte van onweders zonder voorbeeld en van aardbevingen vergezeld en grond was ge heel uitgedroogd en bij millioenen kwamen de sprink haenn te voorschijn. Zij over§troomden vooral den Elzas en Lotharingen. De latere heete zomers ver oorzaakten geen bepaalde rampen van algemeenen aard. BUITENLAND. De schending van Belgische neu traliteit. Heden wordt in Bielgië het feit her dacht, dat zeven jaar geleden de Belgi sche neutraliteit geschonden werd, doordat Duitsche troepen 'smorgesn onx half io bij Visé over de Maas trok ken en België- binnen vielen. 'De Belgische eerste minister had te voren tot de gouverneurs van de ver schillende provinciën een rondschrijven' gericht, waarin hij, herinnerende aan dit feit, dat een van de -ergste misda den was die de geschiedenis kent (en een van de grootste blunders die die Duitsche diplomatie ooit gemaakt heeft) de gouverneurs uitinoodagt, maat regelen te nemen om die ndag te her denken en hulde be brengen aan den heldenmoed der natie, dliie zich als één man tegen den overweldiger verzette, ten den langdurigen strijd voor de vrij heid biegon. Hij noodigde daarom' de hoofden der provincies uit op bet bo vengenoemde uur van alle torens de alarmklok te laten luiden en in de fa briekssteden de stoomfluiten van de fabrieken eeinigen tijd te laten werken. Dit alarmsignaal moet de bevolking herinneren niet enkel aan het begin van een tijdperk van strijd en opoffering maar ook aan het gevoel van eensge zindheid dat het gansche volk beziel de en aa hde toewijding di evan allen gevraagd werd in dat tragisch uur, itoen de onafhankelijkheid des Lands werdl bedreigd. Te Brussel wordt bovendien heden in het centrum van de stad, op de Bou levard Maurice Lemoinnier, bet pano-j rama va nden Yser geopend, dat tot voor korten tijd in het Pare du Csn- quantenaire te zien was, maar dat Se dert door den. schilder Bastien verder is voltooid en aangevuld. Reeds gisteren werd er op vele pliaat- sen in België gevlagd en wijdden de blai den hoofdartikelen aan het historisch feit. De pers is het er vrijwel over eens; dat de dag niet, gelijk van sommige zij den was gesuggereerd, een nationale feestdag mag zijn, maar een dag van rouw, die niet in een kermis ontaarden mag. De „Nation Be'lge" vraagt spottend, waarom men ei* van hoog er hand niet aan gedacht heeft, een muziekfeest in te richten in de puin straten van Visé een vuurwerk af te steken te Leuven of een défilé van o.w-ers te organi- seeren dn de hoofdstad. Die „Vingtième Siècle" is zeer pessimistisch gestemd, constateert, dat België enkel en al leen maar naar de wapenen heeft ger grepen om zijn eer te verdedigen en betoogt ten slotte, dat na den jarent- langein zwaren kamp voor de vrijheid de overwinning^ niet heeft gebracht, wat men ervan verwachtte. Eigenaardig is, dat de Belgische óudi- strijders uit den oorlog, piet van eeni herdenking van den 4'en Augustus wil len weten. Zoo hebben in een manifest aan de bevolking de. besturen der Vlaamsche oud-strijdersbonden ver klaard, dat zij den dag niet willen her denken, toen de oorlog als1 een we reldbrand over Europa kwam, ontke tend door autocratische staatshoofden: en door onafhankelijke diplomaten, werktuigen in de handien der grooite geld- en mijverheidsmagmaten. 4 Au gustus is oen rouw,dag. Liever willen de Vlam'inglen onder de leu/s van: „haat aap den haat" en: „oor log aan den oorlog" feestvieren oip 11 November, den dag van den wapen stilstand. - De hongersnood in Rusland. Volgens een radio-telegram uit Ber lijn heeft Dinsdag aan de spoorlijn Mpsu kou—Woronesj de eerste botsing plaats gehad tusschen vluchtelingen en roode troepen. Aap beide zijden vleiLen dooden- Er zijn Chineescbe troepe nnaar het hongersnood gebied gezonden, daar an dere niet betrouwbaar bleken. Uit Riga wordt gemeld dat de Duiit- schers aan de Wolga-, midden- in het hongersnoodgeb-Led wenende, door die epidemiën genoodzaakt worden hst lamd waar hun voorvaderen zich 200 jaar geleden vestigden» te verlaten, om' naar Duitschland terug te keeren. - Van kpude ges tor van! Ondanks de golf van hitte, is het dezer dagen te Parijs voorgekomen, dat iemand van koude is gestorven. Eien heer, Reisz gehieeten en lid van dép! Parijsch-en gemeenteraad, bezocht een van die inrichtingen, diie onlangs in de Fransche hoofdstad zijn geopend en waar de temperatuur, ondanks de groot ste hitte, kunstmatig ko-el wordt ge houden. Hij drukte den wensch'u-it, te onder vinden, hoe koud het eigenlijk' wel in de verfrisschingsmachine zou zijn. Men opende de deur e nhij wandelde een korte gan'g in. Toen hij weer buiten kwam, voelde bij zich heerlijk ver koeld, hetgeen niet te verwonder-en is, daar er in de gang een temperatuur heerschte van 12 graden onder nul. Hij wandelde daarop naar bujs terug in de gloeiende zon, doch kon nét mse-r warm worden. Hij begaf zich.te bed en de dokter, die ontboden werd-, bet- vond zijn toestand hopeloos Twee uur later stierf de heer Reisz' aan op-hooping van bloed in d>e longen, veroorzaakt door te grooite kéude.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuwe Langedijker Courant | 1921 | | pagina 5