i
Hoitverkooping,
II out waren
BANK-AS SOCIATIE.
Firma KRAAK
10-tons Us$m Vist sa soa
Ploigpn&n.
Iciiibastjs mei stil,
Kolffeest
N oordsehai"woude
Belangrijke
Yooï dsa Graanoogst
Gereedschappen,
0. van Galen,
„Nicolaas
Witsen"
overdekte helling
vrij voor het
treHengen van
leven wordt schie rgteen fouf aangetroffen. De Afri-
kaainsche moeder staat z'eer hoog in ©ere, zij (oefende
in die geschiedenis grooten invloed. Toen de man-
Uien tijdens Iden grootien trek een c ogenblik versaag
den en 'pvertegden o fterugkeer in de kolonie niet
'geraden scheen, fwiaren het de vrouwen, die den
'doorslag om Voort en verder te trekke ngaven. Zij
lieden tijdens 'de trek de grootste verliezen, maar
hielden oo k'het mieest standvastig vol. Ook in den
laatsten oorlog diet Engeland, (er stierven 3000
mannen tegen '22000 vrouwen en kinderen. Zullen
,wij er (niets tegen zeggen, dat in Z. A. ook de vrou
wen en jongedochters meespreken?
Een organisatie als te onzent is voorloopig in
2). A. ónmogelijk. Al zijn de reisgelegenheden ook
daar vermenigvuldigd len veel' verbeterd in de laat
ste jaren de voor ons biegrip schier onmetelijke
afstanden, gevoegd bij die nog zoo schaarsche be
volking leveren nog onoverkomenlijkie bezwaren op.
tiEen ruimte 'als van de Noordziee tot ongeveer
Moscou in 't hartje van Rusland wordt bewoond
door ongeveer |een en een half milliöen blapken,
waarvan 800000 'boeren en 4V2 millioen naturelejn
Nog niet lange jaren geleden, moest door sommi
gen om een Synode der Ger. Kerk te kunnen be-
ykomen, een meis igemaakt worden van 3 a 4
maanden. Aan (het houden daar van Bondsdagen
gis deze valt dus niet te denken.
Wat kunnen (wij' dan doen? Wajit de (eenheid moet'
er komen.
In wetenschappelijk len cultureel opzicht staat Ne
derland hooger dan Zuid-Afrika. Welnu, wij kun
nen dan veel doen. door hun allereerst Gods Woord
beter m (helderder te doen verstaan. Bij Afrika
vergeleken, beeft Nederland overvloed van mannen
e nvan lectuur. Laten wij er predikanten en Chrf.
onderwijzers heenzenden en de Z. A, bevolking van
besist Christelijke, (Calvinistische lectuur voorzien.
Aan beide !is schreiende behoefte. Vergeten wij het
niet: de Zuid-Afrikaansche Holliandsche bevolking
is arm. De bodem is rijk, bergt onmetelijke schat
ten in 'zijn schoot, maar alle mijnen al of
nog niet iin exploitatie behooren aan de Emgelschen,
xaan de kapitalisten in Londen. Geen enkel aandeel
is in 'der boeren handen.
En tenslotte: Wij kunne nvoor elkander bidden.
Door gebedsgemeenschap Zullen we elkander na
der komen: lelkaar beter leeren kennen verstaan
begrijpen waardeeren liefhebben. La'en ook
wij als fzij ijveren voor het in stand houden en steeds
hechter make inde band van het gezin.
Met den kvensch dat 00 Ödezie vergadering nog
iets moge (toebrengen aan die noodzakelijke een
heid van alle oprechte Christusbelijders, besloot spr.
te 3.20 |zijn aandachtig aangehoorde rede.
Vervolgens noodigde Ds. de Jong den Dir der
Zang ver. Hallelujah" (uit enkele no s te willen doen
hooren, waaraan (deze bereidwillig voldeed. Aller
eerst 2 coupletten van ons „Wilhelmus"; vervolgens
„Ons lied van de zee" en toen nog „Avond".
WERTHEIM GOMPERTZ 1834 en CREDIETVEREENIGING 1853.
Kapitaal en Reserven f 19.500.000.Kantoor Alkmaar, Breedstr. 11. Dir. K. v. Nienes.
Correspondentschap: Hoorn, Grootc Noord 140.
Credieten, Deposito's, Aan- en Verkoop van Effecten,
Verhuren van Safe-loketten in inbraakvrijen Safe kelder (systeem Lips, voorzien van moderne smeltproel
kluisdeur). Gratis Administreeren van Vermogens. Uitgifte Spaarboekjes, rentende 4,08 pCt., tot een
maximum van f 3000.ALLE BANKZAKEN.
Goedkoop er
dan andere
Juweliers.
Engros. Eu detail. Keuzezendingen franco.
Zondags gesloten.
XXrilf dozijn Zilveren Tlieelepels
C ADEAU maand Aug. voor
li oog-* te Vorkoopsbedrag!
ALKMAARSCHE SNUIFJES.
Laudamus voros glonosus.
'Laten wij onze roemrijke mannen prijzen..... dat is
een gouden stelregel, waarvan ook ons edelachtbaar
gemeentebestuur (met (permissie), tot in zijn hart
en nieren doordrongen is.
Niet alleen in theorie, maar ook in praktijk, zoo
als de 'vorige week weer schitterend is gebleken.
Toen vierden lw|e het heuchelijk feest van het 40-
jarigg bestaan (onzergemeentereiniging. Boven
dien waren er nog twee ge meent© rein igipgs - vetera -
ten, die teviens hun 40-jarig dienstjubilé vierden en
deze lediele medewerkers aan Alkmaar's wijd en zijd
bekende zindelijkheidsreputatie fiverden door het ge
meentebestuur en de commissie uit den raad voor
teinigingszaken, in (niet geringe mate gefeteerd door
vleiende toespraken len cadeautjes uit de gemeente
kas..... natuurlijk. 'Ook werd er op kosten van de ge
meente, in leen der lokaliteiten van het vuilnispaleils
een jovelie bierfuif gegevén, waarvan menig genoo-
digdë zoo rijkelijk profiteer die, dat hij bij het afscheid
Hemen wel leenige moeite had zijn roer recht te
houden. Dit blijft natuurlijk „enlre nous", anders be
staat er weer kans op een interpellatie in den raad
van een óf ander geheelonthoudend raadslid, die de-
te gelegenheid om propaganda te maken voor zijn
anti-alcoholische beginselen, hatuurlijk als „geheel -
onthouder" goed „onthouden" heeft.
1 Drukt het 'gemeentebestuur echter zijn trouwde
uienaxen de gloriekroon der officieele waardieering
om de 'grijze slapen, (minder lapt het izidh gelegen lig
gen aan de verdienstelijke burgeressen, die door
baar onberispelijke (handel en wandel niet alleen,
maar ook door hun onvergankelijke trouw (en ver
knochtheid aan haar meesteressen Alkmaar tot eer
on. genoegen strekken. Dergelijke verdienstelijke da
mes schijnen hier in het minst niet in tiel te zijn.
Vaq haar jubilé's wprdt absoluut geen notitie g-bó
men. Ziehier leenige voorbeelden van recenten da
tum'. Voor eelnigen tijd was hier een onderwijzeres,
'die 30 jaar van haar leven had opgeofferd om de
kleine Alkmaarscbe pummels de meest noodzakelij
ke wetenschappen 'in hun botte hersens te stompen.
Ze ontving vele blijken van waardeering en hartelijk
heid van haar collega's, familie, vrienden en ken
nissen, alsook van de kinderen Van haar 'klas, maar
voor de rest werd aan dit toch wsl gedenkwaardig
feit In'iet 'de minste notitie genomen.
En toen 'ze ©enige jaren later genoodzaakt werd
om het onderwijs te verlaten, om haar ruim 80-jari
gen vader te verplegen, kreeg zfe niet lalleen geen
cent pensioen, Imaar was zie zelfs haar on al die ja
ren gestorte pensioenbijdrage ook nog kwijt.
Dat was nu wel niet direct d|e schuld van de ge-
(mieente, want de wet luidde nu eenmaal zoo, maar
het is toch kenschetsend als een staaltje van bureau
cratische piëteit'.
Zoo iets hondsdh moest ©en particuliere werkge
ver zich (eens permiteeren.
Ik geloof wel, dat de bladen van alle richtingen
zich zouden haasten om zoo'n ongevoeligen ep har-
telooz'cn geldzak haar verdienste aa h|ie kaak te
stellen.
De Tribune zou misschien reeds bij' voorbaat het
model galg in lijncliché afdrukken, waaraan ze in
de toskomst van plan waren, diergelijke onmensche-
lijke kapitalisten öp te hangen.
Hiet vorige jaar, begin Augustus, vierde een ver
dienstelijk burgeres van Alkmaar een zeldzaam hui
selijk feest. Niet alleen werd ze op dien dag 70 jaar
oud, wat natuurlijk zonder meer zooveel bijzonders
niet is, 'maar tevens herdacht ze den dag, dat ze
voor 50 jaar in dienst trad bij de familie, waar zie nu
Oals dienstbode-huishoudster Werkzaam was.
Dat is tóch zeker wel een feit, niet? dat op bij
zóndere wijze had gevierd mogen worden.
Men had "minstens kunnen vervachten, dat 'des
morgens een 'landbouwer was voorgereden met den
(gemeentiebode op den bok, om deze jubilarsese naar
het stadhuis fbe rijden, waar .zie door den burgemees
ter hartelijk faerd toegesproken en haar werd mede
gedeeld, dat (het H.M. de Koningin had behaagd,
haar die feeremedaille van Oranje Nassau in goud
toe te kennen.
Dat haar voorts des avonds door het stedelijk mu
ziekcorps was gebracht eien serenade..-, enfin, dat
de brave ;ziel was gehuldigd op de dianier die haar
jura et facto toekwam.
In België b.v. wordt van zoo'n jubilé 'een heel/
feest gemaakt.
Zoowel van gemeentewege als van de zijde der
burgerij en verschillende vereenigingen is men in
de weer om het den feesteling zoo aangenaam mo
gelijk te maken. Niet alzoo echter 'het stijve Alkmaar
Daar is zoo'n brave eenvoudige ziel niet in tel'.
Daar beseft (man blijkbaar niet wat het ziegggen wil
£0 jaren, dus een halve eeuw een familie trouw en
5eerlijk te Ihiebben gediend.
Zelfs meematen leen goed huwelijk t|e hebben af
geslagen, alleen uit 'aanhankelijkheid aan haar mijn
heer en (mievrouw, die zij niet alleen trouw bleef in
dagen van vreugd en voorspoed, maar ook in tijdien
van rouw en bekommernis. Die. gemeente nam daar
geen notitie van, en de burgerij', die thans weet dat
toch gemakkelijker is 50 dienstboden in een jaar,
dan 1 dienstbode in 50 jaar te verslijten, liet het
geval totaal koud. De Maatschappij tot Nut van 't
Algemeen, die bij dergelijke feestjes nogal eens een
rol speelt en het huidige feestvarken huldigt met een
toespraakje en een diploma, schitterde door afwezig
heid.
Zij Was (wel aangezocht om iets voor die jubila-;
resse tie doen, maar moest zich onbetuigd laten als
de kosten voor het uit te rijken diploma, die onge
veer f 10 'bedragen, niet vooruit werden voldaan.
Daar kon echter niet op worden ingegaan, omdat
de hoogbejaarde dame bij wie de feestelinge haar
gouden dienstjubilé vierde, door de oorlogsmisère
een groot ideel van haar fortuin had verloren en nu
met haar pude dienstbode, door botje bij botje te
leggen, precies kon rondkomen.
Derhalve kwam er van de heete feestelijkheid pre
cies...... niks.
'Maar toch (geloof ik, dat deze edele ziel', die ha
ren God idient in het leger des Heils, op dezelfde
nederige, eenvoudige, (maar staaltrouwe wijze als zij
50 jaren, met opoffering van eigen geluk en wel
vaart, haar "(mijnheer en mie vrouw, welke laatste thans
alléén is overgebleven, heeft gediend, op dien dag
een helooning heeft ontvangen, die alle menschelij-
ke huldiging te boven gaat.
Daar heeft trien in Alkmaar niets van gemerktj
zoo min (als van het geheele feest, Imaar de jubila-
resse zal ongetwijfeld eenmaal weten, hoe 'hoog haar
eenvoudig, onopgesmukt feelqof, haar voorbeeldig
plichtsgevoel en rotsvastie trouw getaxeerd wordt in
het Groote Huis, waar alle trouwe dienstknechten
eenmaal te isamen zullen zijn.
Frisch is anders.
'Gaarne schep ,ik nogal eiens op over de Alkmaar-
sche zindelijkheid, die dan ook werkelijk spreek
woordelijk is geworden. Het spijt me echter, dat ik
ditzelfde eervolle testimonium niet kan u;treiken aan
het Alkmaarscbe volksbadhuis van 'het Witte Kruis
Want het is daar, z'egt men (die men is mijn wet
tige vrouw ien dus een zeer betrouwbaar adres) ge-
)woonweg een smerige glibberige bedoening. Aan
de zindelijkheid wordt beslist niet de noodige zorg
besteed en Iele bediening laat alles te wenschen
over. Ik zal hier niet gaan napluizen, aan wie de
schuld ligt, maar ik zou het zeer rationeel achten
als -in bet bestuur van het Witte Kruis een bijde-
hande zindelijk aangelegde dame zitting 'had. Ik ge
loof dat dan spoedig in deze treurige inr;chting, 'ei
genlijk een paskwil voor het zoo graag grootdoende
Alkmaar een afdpendje verbetering zou zijn aange
bracht. Zoolang dit echter niet hiel geval is, raad ik
onze lezers in Alkmaar tien zeerste aan, liever een
zinken tijltje meie naar boven te nemen ten daar
knusjes Zaterdagavond te vieren, dan gebruik te
maken van de onsmakelijke badkamertjes van deze
primitieve slordig 'geredigeerde badinrichting.
Wat worden we toch zuinig
Een aantal op zuinigheid aansturende burgers
heeft aan 'den gemeenteraad een adress gericht, waar
in wordt 'verzocht de instelling van een bezuini
gingscommissie. Natuurlijk 4no;et het gemeentebe
stuur er (niets van hebben om onder curateele te wor
den gesteld als een verkwistende grijsaard en stelt
dus den raad voor afwijzend te beschikken. Niet
temin is Eet' Ed. Ac'htb. college ook ten zeerste
doordrongen van bet feit, dat de grootste zuinig
heid moet betracht worden, zooals het in de moti-
veering tot afwijzing van het verzoek, duidelijk uit
komen laat.
En daarom (stelt' het gemeentebestuur in een an
dere bijlage (dan ook aan den Raad voor om ter
vervanging van leen vrouwelijke klerk aan het ge
meentelijk archief, die een salaris genoot van 350
gulden per jaar, een dergelijke functionaris te be
noemen op een jaarwedde van f 1000....... zooals B.
èn W. Ier blijmoedig gestemd bijvoegen, eten ideale
betrekking voor een aankomend secretarie-klerkje
bf een gepensioneerde, die er zijn geheele persoon
lijkheid aan kan wijden en |er beelemaal niet om
geeft, dat zijn betrekking niet voor periodieke ver-
'hooglmgen in aanmerking komt.
Ja, zuinigheid met vlijt
Bouwt huizen als kameelien,
Dus kan ik onze zuinigheid
Een ieder aanbevelen.
SNUFFELAAR.
NIEUWSTIJDINGEN.
Het Wilhelmus als dansmuziek.
In de Koninklijke Bibliotheek te 's Gravenhage,
bevindt zich vertelt mr. Viotta? in het maandblad
„De Kunst" een oud dagboek van 'de jaren 1747
en 1748, waarin eenige merkwaardige medeceelingen
voorkomen over het toenmalige muzika'e leven hier
te lande, bepaaldelijk te Amsterdam. In bet bijzonder
trof mij daarin hetgeen de schrijver, die Jan de
Boer bette, in de volgende regelen d.d. Zondag 7
Mei 1747 mededeelt:
„Heeden hielden tvvij een magnifique musique, on
der den óchtent Godtsdienst 'in de Roomsche Statie,
genaamd Moses jen Aron, staande op de Breestraat.
;Met een 'accompagnement van Twee Waldhoornen
en werd aldaar .een mottet (zijnde Basso Solo) ge
zongen door den vermaarden Musicus den Heer
Beethoven: Musicien 'van den keurvorst van Ceulen
(hetwelk door hem, op pon meer als 'kónstige, en
Bravourlijke wijze, \vcrd geëxecuteerd. Ik zoude dit
hier niet gedenken: ten waren, dat de Gemeenten,
dewelke zo leen superbe musique, op een ordinaire
fondag, zonder ónder feest, niet gewoon waren., ge-
ztegt (hadden: dat deze overheerlijke (musique, was ge
weest, ter Eeren van Godt, en den Prins van Oran
je: het Welk juijst niet al, qua'.ijk ge zegt werd."'
D.e kerk (genaamd „Moses en Aron" waarvan in
dit bericht (sprake is, bestaat nog. Met den prins
van Oranje is bedoeld Willem Karei Hendrik Friso.
Maar wie is de hier vermelde „Heer Eeethoven?'
De 'groote meester, dien wij allen kennen, is eerst in
7710 geboren. Zijn vader Johann van Beethoven,,
telde in 1747 eerst zeven jaren en kon dus toen nog
geen „Basso 'Solo" zijn hetgeen hij ook nooit ge
worden is, 'hij was Tenor. Het moet dus de groot
vader geweest (zijn, hij toch was bassist, en „musi
cien" van (den keurvorst van Keulen.
Nóg een andere bijzonderheid bevat het hier be
doelde Dagboek ivan den ouden Amsterdammer, nl.
hoe in (de feestdagen ter eerie van den genoemdien
prins van Oranje het „Wilhelmus van Nassauwen"
als danswijze gebruikt werd. Dienaangaande lezen
wij: „Mijne Buuren waren geheel vrolijk, songen en:
quinke (eerden uijt Ide borst, onder het drinken van
een koppie (Coffij-water, hetwelk ik met groot ge
noegen (op mijn stoep onder een pijp zittende) aan-
hooren en zag omtrent (elf uur 's 'avonds als wanneer,
ik merkten, dat mijtne giebuurtjes alle in eene weer
galose vrolijke 'humeur waren, ging ik stil en zonder
dat het ymand merkten in mijn buys, stelden een
van mijn violons, en quam hier mede, Weder stil op
de stoep, dewlke 7 tree van de grond hoog is, en
spleelde do van ouds bekende vois Wilhelmus van
Nassouwen; waar óp mijn gebuurtjes alle, zo oud,
;als jonk, van vreugde opsprongen: |en begnnen op
het midden van de straat te dansen; deze vois drie
maal gerepeteert hebbende was die volgens de plug-
gedansregelen uyt; alsdan verzogten se my om een
andere plugggedians toe spelenmaar ik sloeg dat af
zieggenle: ter dezer tijt, niet anders te willen spelen
als Wilhelmus van Nassouwen. Ik gink weder een
pijp tabak roken op de stoepondier wijle geraakte
j'mijn goede 'gebuurtjes weder bij hun konkelpotje:
lustig aan 'het zingen, en quinkieleeienals ik zag,
dat ze alle weder in haar goed-gaenen waren, haalde
ik mijne viool voor het Ligt, en dreunde weder als
voren Wilhelmus van Nassouwen: waarop zy alle
weer terstond aan den dans geraakten; en 'dit deed'
ik in (dier voege, tot driemaal toe. Maar waarom ik
dit .gedenke, Was dat twee stokoude wijfjes: yder
meer als zeventig jaar halende: mede aan den dans
geraakten: en (dansten de deun van Wilhelmus vol
komen met drie repetitiën uit; en dat op een groote!
e(n zeer ongemakkelijke keyee'-steewen straat: d-esel-
ve uytgedanst (hebbende, zeyden zijO grooten FI©-
mel, dat 'is weer ide deun van onze jongen tijd: als
wij {die weer mogen hooren, dan worden wij ook op
nieuw weder jonk; want me nmag dansen wat men
wil: (daar gaat tog niet boven Wilhelmus van Nas-
souwen."
Ad verten tiën
TE HUUR
TE KOOPeen
zeer geschikt voor Aanhangmotor, bij
P. DE WIT Czn., Br. op Langendjjk.
SJaboonen te koop
voor inmaak, D. MEINE9Z, Laanweg,
Oudkarspel.
Zij, die eene advertentie wenschen
te plaatsen in de GIDS van bovenge
noemd feest, kunnen d t opgeven voor
20 Augustus, bi] J. Joman,
Secretaris.
Bij ondêrgotsekende is wederom
gelegenheid te laten Dorschen met
Eleeira Oersehkas. OorschlBon zeer
billijk Standplaats bij K. Kostelijk.
K, KOSTELIJK,
J MEIER.
te Broek op Langendijk,
op Vrijdag 19 Ansg. 192!,
des namiddags 1 uur, op het terrein
van den Heer WEDER, Broodbakker,
aldaar, iu de onmiddellijke nabijheid
van de Groenteveiling, van een
belangrijke partij nieuwe
en zoo goed ais nieuwe
bestaande uitbattings, ribben, delen,
groote partij schroten voor hekwerk,
palen, eenig brandhout, enz.
Alles daags voor en op den verkoop
dag te zien.
Deurwaarder AMOUREUS,
Alkmaar.
Wand- en Vloertegels,
uitgebreide sortcering
N.V. W. F. STOEL Zoon's
Alkmaar
vindt U weder een ruime, sorteering
alsZichten, Kolfjes,
Haarspitten, Haarhamers
Sireekels, enz. enz., bij
OÜDKARSPEL.
Op de Scheepswerf
voorheen W. F. STOEL
Z11. Alkmaar,
is op het oogenblik weer een
Pathéfoons,
Piaten vanaf f2,23.
Pafiséfoosa vanaf f 5i,-.
(zonder hoorn
Gehoorzaal en Verkoophuis.
Langestraat 44, Alkmaar.
A. HILDERING