Bijvoegsel TninboBwftelaiigeii.
STAND iWARMOEZERlJGE WASSEN 25 JULI.
De nadeeligie (invloed van de aanhoudende droogte treedt bij
de Warmoezerijgiewassen in v.eel sterkler mate aan het licht,
dan bij het fruit en bij de landbouwgewassen. De groenten zijn
bladrijk en wortelen in het algemeen niet diep, zoodat de
droogte den 'groei reeds spoed'ig belemmert. Als secondair ver
schijnsel der droogtie, maar daarom niet minder schadelijk,
moet worden beschouwd het sterk optreden van luis en spint
(roode spin); VoOral boonen en augurken lijden' onder deze
plaag. Ten 'slotte wordt de aanslag van als nagewas uitgepote
planten door 'de droogte sterk bemoeilijkt en hier en daar zelfs
onmogelijk getmaakt, terwijl het zlaad van wortelen, als navrucht
van andere gewassen in den zomer gezaaid, niet of zeer on
voldoende ontkiemt';
Ook de Sterke wind heeft schade aangericht. Vooral dje
boonen hadden er van tie lijden.
Al deze omstandigheden zijn oorzaak, dat het er met de war-
moezerijgewassen in het algemeen niet best voor staat.
Omtrent den stand der verschillende gewassen kan het vol
gend^ worden gemeld:
.Witte kooi: De stand der witte kool matig in de groote cen
tra van cultuur. Een goede stand wordt gemeld uit Friesland,
een vrij goede uit Groningen en u t Gouda ie.o een vrij s'echte
uit Gelderland en een slechte uit het Westland.
Roode kooi is vrij slecht aan den Langendijk' en matig in?
de andere cultuurcentra. Uit Fries'find wordt een goede standi
gemeld.
Savoje kooi staat iets betier; in Friesland !is de stand goed;
in Rijnland en te Gouda e.o. vrij gcied; in Nbordhollavid, de
bloembollenstreek van Zuidholland, Zeeland, Limburg, Utrecht
Overijsel, Drenthe' len Groningen matig, in Gelderland vrij
slecht en (be Vinkeveen e.o en in het Westland slecht.
Bloemkool. In Utrecht en in die Sloterpolder is de stand
goed; in Rijnland vrij goed, te Gouda Ie.o matig, ;n Oostelijk
West Friesland en te Veur e.o vrij s'echt; in het Westland en
de Zuidholl. letlanden ien ;n het Rijk van Nijmegen slecht!
Pootuien staan goed 'in Groningen, die Bommelerwaard, te
Vinkeveen ie.o ide bloem 1o 11 -en streiëkRijnland, tè Gouda e.o.
en (op die Zuidhollandsche eilanden. Op Tholen en te Roermond
e.o is de stand vrij goed. Te Veur |en in bet Rijk van Nijmegen
vrij slecht ten overal leiders matig.
Augurken. De stand der augurken is zieer uiiteenloopend In
Rijnland is de stand zeer goied. Roeioiarendsveen en Langeraar
goed; te Gouda e.o vrij goed; in1 de Eeemester en de Bomme
lerwaard matig; ftte Leeuwarden e.o de Over-Betuwe en het
Rijk vajn Nijmegen vrij slecht len te Harlingen ie.o. en te Vin
keveen ien omstreken slecht.
Doperwten en Peulen. In de belangrijkste centra van cultuur
als Roielofarendsveen, 'Langeraar en Roermond e.o was de
stand vrij 'goed. Ook uit de noordelijke provinciën, Bever
wijk e.o. len Utrecht, e.o. wordt van een vrij goeden oogst mel
ding gemaakt. 'Verder kwam leen zeer goede stand voor te
(Gouda e.o en in Oostelijk West Fries and, leen goed.;n Rijn
land, het Wcst'and en de Zuidhollandsche eilanden en een ma
tige in Gelderland ien te Veur e.o
Tuinboonen gaven een vrij goed gewas, behalve in Gelder
land, Oostelijk West Friesland len de Zuidhollandsche eilan
den, waar jdat matig en de Bollenstreek len Veur en omstreken
waar het slecht was.
Andere boonen. Hiet is een slecht boonenjaar In het alge
meen is Ide stand, matig tot vrij slecht. Een uitzondering ma
kten o.a Ven'o en o. met een goeden, dte Bommelerwaard met
een vrij goeden en het Westland met de Zuidhollandsche eilan
den met leen slechten stand'.
LAGERE LAND- EN TUINBOUWSCHOLEN.
In het Orgaan van de Ned. Vereeniging van Land- en T,uih'-
böuwonderwijzers lezen We eenige regelen, welke vcor op
richting en exploitatie van lagere land- en tuinbouwscholen gel
dende izijn.
De lagere land- en tuinbouwscholen hebben tot doel aanko
mende land- en tuinbouwers en land- of tuin-arbeldiers alge-*
meene ontwikkeling en vakkennis bij te brengen.
Hiet onderwijs omvat de algemeen voorkomende vakken der
lagere school, (alsmede de beginselen der natuurwetenschap
pen, voor zoover die met den land- of tuinbouw in verband-
staan, de 'beginselen van akkerbouw, veeteelt en zuivelbereif
ding of Ituinbouw, daarbij rekening houdende met den aard van
het land- of tuinbouwbedrijf in de omgeving der school en de
beginse en der Staatsinrichting en landhuishoudkunde.
Deze scholen kunnen worden opgericht door plaatselijke of
landelijke land- ,of tuinbouworganisaties len door andere or
ganisaties, welke zich de bevordering vpn het liand- of tuinbouw
onderwijs ten doel stellen.
Voor deze scholen worden door onzen Minister teen modell-
huishoude'ijk reglement len model leerplannen vastgesteld.
'Het onderwijs wordt gegeven in vier achtereenvolgende klas
sen. Waar zulks wenscbeiijk blijkt, kunnen na afloop van de
vierde klasse toog vervolgcursussen over bepaalde onderdtee-
len van den land- of tuinbouw worden gehlouden.
Als regel wordt onderwijs gegeven
in de (eerste klasse gedurende 40 vlekten en wel 2 dagen per
>wieeki
in -de 2de klasse .gedurende 40 wekten (en wel 1 dag p'. week
in die derde en in de vierde klasse gedurende 30 weken en
wei 1 Idag per week.
Het getal lesuren per dag bedraagt gewoonlijk 5. Indien
een lagere tuinbouwschool is gevestigd in een streek, waar
meer dan één tak van tuinbouw wordt uitgeoefend, dan kan
de duur van .het onderwijs in de 'derde en vierde klasse wor
den uitgebreid tot 200 uren.
Ten einde (de leerlingen zoo weinig mogelijk aato het bedrijf,
wwaarin zij werkzaam zijn, te onttrekken, zullen de perioden,
waarin jaarlijks onderwijs zal worden gegeven, voor elke
school afzonderlijk worden vastgesteld.
Ten minste twee maanden vóór het begin van 'het school
jaar wordt het programma der lessen door het hoofd 'in over
leg met het verdere onderwijzend personeel der school en met
de Commissie van Toezicht, vastgesteld en aan de goedkeu
ring van den Directeur-Generaal onderworpep.
Zij, die tot de eerste klasse dezer scholen wenschen te wor
den toegelaten, 'moe'en de gewone lagere1 school'volledig 'heb
ben doorfoopen of daarmede tenminste gelijkstaand huison
derwijs hebben genoten.
Zij, die 'tot een hoógere klasse wensc'hen te worden toegela
ten, moeten daarvoor een toelatingsexamen afleggen.
Van hen, die deze scholen willen bezoeken, moet redelijker-
iwijb kunnen (worden aangenomen, dat zij zich 'in het. land- pf
tuinbouwbedrijf zullen begeven. Als leerling moeten zij in hiet
land- of tuinbouwbedrijf werkzaam zijn.
Indien het aantal candidaten voor toelating tot een klasse
meer dan 24 bedraagt, zal, zoo mogelijk tot splitsing van die
klasse worden overgegaan. Is zulks niet mogelijk, dan zullen
xdte candidaten 'zich aan een vergelijkend examen moeten onder
werpen. Dit iexamen zal, ten overslaan van de Commissie van
Toezicht worden afgenomen door het hoofd en een onderwijzer
door de Commissie van Toezicht uit te noodigen.
Aan het einde van hst schooljaar wordt aan de leerlingen
van de vierde klasse een examen afgenofnen, Waarvan de uit
slag in verband met de in art. 16 'genoemde gegevens, dienst
als grondslag Voor de beslissing aan welke leerlingen ee|n di
ploma zal worden uitgereikt, als bewijs, Idat het onderwijs met
vrucht is gevolgd. Het bedrag van het schoolgeld wordt vol
gens eene (door onzen Minister vast te stellen regeling, be
paald met -inachtneming van de fin anti-se le draagkracht van de
.ouders of |de verzorgers der leerlingen. Het 'zal per schooljaar
en per leerling tenminste f5,bedragen en een maximum
van f60,niet overschrijden. Voor hst tweede en ieder vol- j
gend kind ,uit één gezin, tegelijk op de school aanwezig, zal
een naar verhouding lagsr schoolgeld verschuldigd zijn.
On- en minvermogende leerlingen van goedlen aanleg, kun- j
nen geheel- of gedeeltelijk van het betalen van schoolgeld wor-
den vrijgesteld. Leermiddelen kunnen hup kosteloos worden
verstrekt.
"Het onderwijs'wordt gegeven door'een onderwijzer, in htet
bezit van de acte van bekwaamheid, bedoeld in art. 134 van
de Lager Onderwijswet 1920 (nieuwe acte voor onderwijzer) of j
van die, bedoeld in art. 77 sub b dier Lager Onderwijswet 1878
(Hoofdact©) en van d-e acte van bekwaamheid tot het geven
van lager onderwijs in die landbouw- of tuinbouwkunde. Deze
treedt op lals hoofd .der school.
Vo<^f speciale vakken en wel met name voor de practise!;©
vakken aan de lagere tuinbouwscholen kunnen afzonderlijke
leerkrachten worden aangesteld.
Het toezicht op de scholen wordt uitgeoefend door den Con
sulent, a'smed-e door ©en Commissie van Toezicht, bestaande
uit 5 leden, waarvan minstens drie het land- of tuinbouwbedrijf
moeten uitoefenen.
De leden van die ze Commissie worden benoemd en ontsla
gen door het Schoolbestuur.
De werkzaamheden van deze Commissie kunnen bij een©
instructie worden geregeld.
Ten behoeve van deze school kan van Rijkswege een jaarlijk -
sche subsidie (worden verleend.
In de tent werp-regeling vinden we nog de volgende puntten:
Deze subsidie izal omvatten alle uitgaven voor personeel
en materieel niet uitzondering van die, welke verband hou
den met 1de vakken godsdienstleer" en maatschappij lieer van
bepaalde (richting, iwelke vakken op bijzondere scholen kun
nen worden onderwezen, maar die nimmer verplichte leer
vakken zullen zijn.
De school ttioet onder het bestuur van een instelling, stich
ting of vereeniging staan, welke rechtspersoonlijkheid bezit.
Lokaliteit, terrein |en woning van het hoofd moeten door den
Minister worden 'goedgekeurd.
Op grond van godsdienstige 'gezindheid zal aan ge-en leer
ling de (toegang tot de school geweigerd worden. De school
moet te allen tij-de toegankelijk worden ge stiel d voor den In
specteur en den Consulent.
Het aan de school verbonden personeel wordt gesalarieerd
voligens een door den Minister vast te stellen regeling.
Aan het 'hoofd der school kunnen door den Directeur-Ge
neraal in Overleg met het schoolbestuur ambtshalve werk
zaamheden op land- of tuinbouwgebied worden opgedragen.
Het uit 'Rijkssubsidiq aangekochte materieel blijft eigen
dom van !het Rijk
In de eerstie klasse moeten minstens 12 leerlingen zijn en
zoo er meer klassen zijn, gemiddeld 10 per 'klasse het onderwijs
volgen, wil het subsidie worden verleend.
i NEDERLANDSCHE TUINBOUWRAAD.
Algemeene Vergadering, Welke op Woensdag 23 Maart 1921
Vóór ons 'ligt het Jaarverslag 1920 van de handelingen van
den Nederlandschen Tuinbouwraad. Het is -een lijvige bro;-
chure, bijna 100 bladzijden en wordt verluchtigd door een vier
tal kiekjes van de tentoonstelling, ewlkle in 1920 te Antwer
pen gehouden is.
Met groote belangstelling lazen we de openingsreden vp.n de
door den voorzitter, den heer Mr. Hl. C. Dressel'huijs, werd'
uitgesproken. Gaarne 'zouden we een en ander uit die rede
overnemen, maar gebrek aan ruimte verbiedt het ons.
Van -het meeste belang voor ons bllad leek ons'het Jaar\er-
slag van de Groep V-eilimgsMereenigiln-gen, reden waarom we
hieruit iets zullen overnemen.
Het begint aldus:
Ook het tweede vredesjaar Iheeft niet aan de verwachtingen
beantwoord, die izoo hoog gespannen waren, sinds in h-et laatst
van 1918 ban .den -bloedigen wereldoorlog een einde kwam. Al
de illusies lover een gelukkige toekomst, een 'spoedig herstel,
algemeene ontwapeningg, verlichting der belastingen, hervat
ting van (den vrijen handel, terugkeer en uitbreiding van 'het
wereldverkeer, zij zijn alle illusies gebleven. Het land, dat
voor de tuinbouwers van het allergrootste belang is, Duitsch
land, het ondervond in den aanvang van 1920 al de ellende
van een burgeroorlog en op het einde van dat jaar, na sau-
we'lijks ©enigszins van die revolutie te zijn bekomen, al de
rampen van leen overwonnen volk.
Op Duitschland is letterlijk 'het woord van leen Liatijnsche
dichter van (toepassing ,,dat er voor leen overwonnen volk een
heil is, hl. op geen heil meer te hopen!" Het Duitsch beta
lingsmiddel, een oogeinblik zich tot 7 a 8 cent kunnende ver-
bleffeini, viel dan ook alras weer tot 4 a 5 cent terug en bleef
sinds op 'dien koers.
Oostenrijk is door de politiek der groote mogendheden aan
den rand 'van den afgrond gebracht. Zijn betalingsmiddel daal
de tot leien peil, waarop het vrijwel uit het internationale ver
keer fis uitgesloten. En ook Rusland, het derde groote Fijk,
dat voor Iden Nederiandsch-en tuinbouw van belang was, zag
zijn munteenheid tot volkomen waardeloosheid gebracht.
D eillusie, Idat het jaar 1920 die hervatting en uitbreiding
zou brengen van het wereldverkeer, is niet verwezenlijkt.
Ook de illusie, dat in 1920 de vrije handel zou worden her
steld is (op een teleurstelling uitgekropen. Wel trok de Mijnister
van Landbouw Op 12 Januari 1920 het uitvoerverbod van fruit
in, wel Stelde hij op 16 Februari het Rij-kskantoor voor Groen
ten en Fruit in liquidatie en gaf den uitvoer vap peulvruchten
vrij, wiel Stond hij op 21 Juni Iden uitvoer van vroege aardap
pelen toe (al warten dan ook consienteh van Ide. NL '.U, M- ver-
eischt), maar daartegenover staat:
le. dat de Rieichsstelle für Gemüse und Obst den invcn
van groenten in Duitschland niet absoluut vrij wilde laten
verband met Iden slechten toestand van de Duitsche. schatkjs
2e. dat Ide Minister van Landbouw zijn op 21 Juni gegeve
vergunning tot uitvoer van vroege aardappelen op 30 JU]
weer introk.
3e. dat bovendien 'de uitvoer van bewaarkool feitelijk w;
stopgezet, daar Duitschland bij ©en markenkoers van 2}/i ce
niet koopen kon.
Teneinde den afzet van bewaarkool ttegen minimumprijs
te kunnen regelenbesloot de Provinciale Afdeeling van Nr
Holland ©en inventarisatie te houden op 31 December 1919.
Niettegenstaande deze minimumprijzen bedenkelijk laag w
ren gesteld (en de aanvoer kunstmatig werd beperkt, bleek, d;
deze maatregelen slechts uitstel van executie zouden zijn,
dien geen jandere uitweg werd gevondleh; de handel kon
export niet aan én in de eerste week van Februari waren no
ongeveer 2700.wagons blijkens de inventarisatie aanwezig.
Het Groepsbestuur blesloot nu zelf pogingen in het werk
steilten tot opheffing van de moeilijkheden, die van Duitse!
zijde aan Hen invoer in den weg \verden gelégd. Een Com-mi
sie begaf 'zich naar Berlijn en bevond, Idat men daar gaan
onze bewaarkool wilde afnemen, mits de moeilijke betaling
omstandigheden, waarin 'Duitschland verkeerde, in aatime
king werden genomen. Naar aanleiding van deze bevijnd'i'r
namen de tuinbouwvereenignigen in Noordholland met op
na algemeene istemm-en een voorstel aan, waarbij' het Centra
Bureau werd gemachtigd aan Duitschland criediet te verleen©
teneinde dit (Rijk in staat te stellen de Nooidhollandsche st<
pelgroenten als vanouds" te betrekken. Met deze machtiginKt
vertrok de Commissie voor den tweeden keer naar Berlijn
slaagde er in, dat ©efl groot aantal invoervergunningen w©
beschikbaar gesteld-, onder voorwaarde echter, dat de kool
consignatie werd gezonden en de koopsom tot 1 April
op een Duitsche Bank bleef vastgehouden. 118 wagons koi
werden aldus in consignatie naar Duitschland verstuurd
brachten ©en 'zeer goeden prijs op, welk|e nog hooger werd,
toen de markenkoers kort daarop tot ruim 7 cent zich ve
hief. De bezwarende voorwaarde van „spexring der mark
tot 1 April 1921" werd op verzoek van het Groepsbestuur doi
Geheimra-t von Tilly reeds in Maart 1920 opgeheven. Aldi
was het Verloop van den zelf-export door de tuinders, waartc
zij gedwongen iwar-en door de nnoodtoiestajnd, die gelukkigerwi
ze een Igoeden afloop had, maar toch zeer zeker niet tot n;
volging prikkelt.
Betreffende den (handel in vroege aardappelen van de
oogst 1920 vinden we in het verslag het volgende
Naar aanleiding van de vergadering van den Raad1 van A<
vies op Donderdag 8 April, werd dien volgenden dag een sch
ven gericht tot den Minister van Landbouw, Waarin op vrije
uitvoer der vroege aard-appelen werd aangedrongen. Dato
Apri! werd ©en uitnoodiging ontvangen tot een audiëntie o
28 April, Waarbij tegenwoordig wanen de heeren: Valstar, Slo
Trienekens en Niemöller. Op deze audjentie bleek, dat het
het voornemen van Zijne Excellentie lag op een gegeven
genblik den iiitvoer vrij te laten. Omtrent iden datum wilde
Minister nog niets beslissen, omdat de omstandigheden ti
niet te overzien waren.
Op 28 (Mei werd door het Centraal Bureau andermaal a:
gedrongen op vrijen uitvoer.
Op 8 Juni werd aan den Minister leen protest gezonden tegi
de voorwaarden onder wielkte de N.UM- gemachtigd was
voerconsenten af te geven, een twieede audiëntie werd aangi
vraagd en verkregen op 12 Juni.
De uitvoe (rwerd ten slotte toegestaan op 21 Juni
zulke voorwaarden, Hat slechts tien deele rekening was g(
houde.i met ide door ons geopperde bezwaren.
Een nieuw schrijven aa nden Minister op 18 Juni was daai
van het (gevolg. "Op dit schrijven w|erd echter nimmer ©epi
antwoord ontvangen.
Op 28 'Juni bracht die N.U'jM. ter kennis van belanghebbei
d©a, dat 'zij' vanaf 30 Juni tot nadere aankondiging geen nis
we .nsenten zou afgeven.
Een storm van verontwaardiging stak op onder de verboi
wers van vroege aardappelen en terecht, want zonder ook ma;
ee'ng overleg met belanghebbende nwas deze maatregel g<
nemen Een 'scherp protest werd door ons aan den Minist
van Landbouw gericht. Reeds 2 dagen later ontvingen wij
telefonische m-ededeeling Van den Secretaris van den Mihist
dat Zijne Excellentie ons verwachtte op Zaterdag 2 Juli, di
namiddags om 2 uur. 1
Onmiddellijk werden door hiet Groepsbestuur besprekinge
gehouden met Ide Exporteursorganisaties en besloten werd de
Minister voor te stellen het overveilsysteem in te voeren a
de ©enig billijke regeling. Niettegenstaande èn door ons
door de exporteurs dit stelsel verdedigd werd, besloot de M
nister iedere week een aantal consenten ter beschikking
stellen der exporteurs. Een Commissie van Advies zou
N.UilM. bij (de verdeeling dezer consenten bijstaan. Voor
eerste week werden aldus 700 cdhsenten afgegeven. Niatuui
lijk was dit aantal veel te klein, de prijzen liepen terug tot
en 7 -cent. Overal werden de aardappelen opgehouden
In een toieuwie audienJi-e toonde het Groepsbestuur het
houdbare van dezien toestand aan. De Minister gaf ons no
40C consenten. Uit de winst, hierop gemaakt, kon later e«
toeslag gegeven worden tot 10 cent voor alle op 9 en 10
li geveilde aardappelen en bovendien een bijslag van f 10
per wagon voor allé in de week van 5 tot 16 Juli ge veil
Aardappelen.
Voor de verdere weken vanaf 12 Juli gaf de N.U f>
een nieuwe regeling, waarbij zij de kosten van het consent a
hankelijk stelde van de achteraf gemaakte winst en tot
kerheid van ide betaling een waarborg eisc'hte van f 200,—
wagott. Alweer werd door ons hierover een protest aan
Jdinister gezonden.
Een lichtstraal in den donkeren toestand was, dat Duitscl
Hand den invoer van aardappelen verlenlgde tot 31 Juli en
vervoersvergunningen op 2 3Juli deed vervallen.
Dat alles (kon echter niet verhinderen, dat door de k'weekö
avn vroege aardappelen tengevolge der genomen maatregel
enorme verliezen werden geleden.
Maar bij al de genomen maatregelen Werden de belangh'
bende partijen tuinders en exporteurs slechts éénma»
gehoord en die leene keer werd naar hun advies niet gelui(Stef
DRIN
De aan!
plaat;
watei
5er t-oest
:lke gr<
rerd en
reiging
ieid.
N-u er t
ügetredei
teldheid,
irovinciër
itaatstoe;
nood;
reffen1 o-i
midigeni
;oo-veel n
D e ing
laats -er
_...elwat'
ledergeds
Iroogte k
terk ver
ipgevang
ien, welk
;ebrek -la
rome ste
ig g-eva
jng van
iet voor
jeschikt
Dringen
drager
laken, g
istig g<
lezigen
voor
Ook oj
wordt in
restigd, i
daten v
jienstellir
aanwezige
groote
vonden, r
ingsbacil
Het ge
mishoud-c
engste
Elk gel
voc
jroote ge
Het ba
lisch vo<
ledenen
worden b
Zuid-S<
Bui
ui strJ
ffilffs.
ond(
et
01 beri
CORRESPONDENTIE.
Wegens plaatsgebrek toioiest het tweedie artiktel over de r8
naar Boskoop ftot een volgend nr. worden uitgesteld, beneve"
die. Marktoverzichten,
GEMEEI
- OU
Vergad
meent-e c
ivonds 7
Aanwe;
Exter Ba
Groot.
Voorzit
Heer A.
Stemïni
eer Gr»
Na op-f
ptt verh.
tering g<
Sekeurd.
De voc
a .dat
r-ericht v
tear dm
b. dat
jl Noordeinr
15 opgemt
"aarim v-e
tering te
Dit wo-i
de oor
De he-c
slecht da
len aang-
br-enge
'eleverd
Wbliceeri
en k
^sluiten,
te kamei
in goec
Wanne-
>oed is, a
teg van
ütgevoer
D e vcx
15 men c
i°ed moe
^bruiker
«iet teges
?e een a
1 verban
De hei
«echt. O
"it. Ech
frant dar
vlam, dat
er te vee
De dis
bloten.
P<
de
