I8EEKT MET IE SLEIR
„BEL"
Nieuwsblad voor LANGEDIJK en Omstreken.
No.
Zaterdag 8 September 1921
30e Jaargang
per 3 maanden f 1,15
Spaander Co.
Uitshiitend betere geare.
Eerste klasse Coupeur
Prima voering.
ZWARE
PRUIMTABAK
merk
15 cent
Voor Winksliirs osk verkrijgbaar bij dg Firmi A. SMA8ERS, Laat 127
Alkmaar en den Heer D, ZEEMAN, Zuidscharwoude,
iSBTUEilC. Yfcï_fel**W*»0» a,
NIEUWE
LAMDI.JKER COURAMT.
Deze courant verschijnt Dinsdags, Donderdags en Zaterdags.
AB0NHEHEHT8PRIJ8
REDACTEUR-UITGEVER
J. H. KEIZER.
3UBEEL:
oordTv&arwoude.
PKIiS DEB AöVEBTENTIÈNi
Tan 1—5 regel» 75 et-, elke regel meer 15 et.
Me lette» of vignetten werden naar plaatsruimte berekend
Brieven reoht»treeks aan den Uitgever,
DIT nummer bestaat UIT 2
BLADEN.
EERSTE BLAD.
REVUE VAN DE WEEK.
30 Augustus.
Aan den vooravond van Koningin
nedag 1921 zet ik mij tot hiet werpen
ran den gewonen wekelijkschen „te
rugblik". Alom in den lande maakt
men zich gereed tot viernig van Idefn
41en verjaardag onzier L andsmoeder
die volgens haar plan dien 24en j.l
met onze kroonprinses in Patria is
teruggekeerd, verkwikt door en zeer
volkomen over dien tocht in de wa
teren va nhiet hooge Noorden. Ook
zal het feest van 31 Aug. onge
twijfeld weer blijk geven va nde on
verzwakte (sympathie, aanhankelijk
heid voor het Huis van Oranjie bij
de overgroot© meerderheid van llret
Nederlandsche Volk. Ook die Prins -
Gemaal is van zijn Zwitsersche reis
terug. Z K. H. zaa heden H. M. ver
tegenwoordigend, die onthulling bij
wonen van het Tobias Asser-beeld
in het Vredespaleis. i
Voor ons allen geldt nu: aan dien
arbeid. De herfst is in zicht, ide Mi
nisters zijn aan hun departementen
terug. De „Staatsmachine'- is weer
vollen gang. Nog een week, en de
Tweede Kamer hervat, zooals mpn
weet, voor de sluiting der loopendle
zitting, haar werkzaamheden, om en
kele urgente ontwierpen, die bij het
scheiden der „parlementaire markt"
door Generaal Pop's echec af te
doen. Voor het vragen van inlichting
aan Minister va nDijk t.s van zijn.
planne ntot wijziging van de gestram
de „Dienstplicht-wiet'- zal geen aan
leiding zijn. Exc van Dijk beeft die
die reeds geopenbaard Die lex-Pop
is zeer beduidend gewijzigd. De
thans aanhangig gemaakte voor
dracht wil een jaarlijkschie lichting
van 19.500 man, met 2000 als aan
vulling van de vorige lichting'.
Voorts: geen ondierscheid tusschen
kern- en vrijwillige troepen. Eem
eerste oefentijd van vijf en een 'halve
taaand voor de onbereden korpsen
Twee regimenten cavalerie. Op deze
wijze zal men verzeert de hieuwde
Minister van Oorlog kunnen grè-
raken tot een bezuiniging van 10l/2
millioen per jaar. Eien sommetje,
zelfs in dezen tijd niet zonder wa.ar-
de. Zooals men weet, was de sdrif
ting tussche nkemtroepen en vrij
willigers een der grootste oor zakken
yan het verziet, dat het ontwerp /Pop
in de Rechtsche gelederen vond,. L)e
kans, dat 't Minister van Dijkt ge
lukken zal zijn voorstel in veiligje ha
ven te brengen is dus zeer gifoot.
Trouwens, dat het uitvloeisel lijs van
overleg, compromis tusschen t de
groepe ni ndie Kamer, die diejn Mi
nister bebblen te steunen, lisjt voor
de hand. 7
Aanhangig gemaakt is ocfk een
nieuw voorstel tot uitkeerina aan de
gemeenten uit het O. W bje lasting-
Potje. Er zal 46 millioen te} distri-
iueeien zijn, en de blijde ba.od'schap
van den te verwachten godidslrpom
heeft in vele gemeenten vreugde ge
wekt. Voor de meeste heeft de sur
prise, daar Vadertje Staat gebracht,
het karakter van een uit loomst, En
slechts zeer weinige verke eren in de
gelukige positie van het H*aagke, dat
zijn begrooting voor 192fö kon pu-
bliceeren met een batig Esaldo van
bijna vier ton. 3
De residentie beleeft th ans ook in
figuurlijken zin zonnige dragen. Hiare
'h< ij verheids-tentoonstelling is eep
buitengewoon succies gewerden. Het
mjefr van bezoekers is neer Is ver over
ue 20.000 en tal van magaezijinhopders
etc. stellen prijzen beschi%baar voor
bezoekers(sters), die een .nieuw dui
zendtal o pde lijst opent. :1 Dit is jeen
aardig en verstandig-praactisch sys-
BANK-ASSOGIATIE.
WERTHEIM G0MPERTZ 1834 en CRÉDIETVEREENIGING 1853.
Kapitaal en Reser. f 19.500.000.Kantoor Alkmaar, Breedstr. 11. Dir. K. r. Nienes.
Corre*pondentschapHoorn, Groote Noord 140.
Credieten, Deposito's, Aan- en Verkoop van Effecten,
Verhuren van Safe-loketten in inbraakvHjen Safe-kelder (systeem'Lips, voorzien
van moderne smeltproet kluisdeur), j Gratis Administreeren van Vermogens.
Uitgifte Spaarboekjes, rentende 4,08 ©Ct., tot een maximum van f 3000.
ALLR BANKZAKEN.
teem va n„reclame'.. Trouwen^, on
ze grootere en kleinere nijvérheid
moet zich thans geducht wéren in
den voor haar in menig opzicht han
gen strijd, over het bestaan en te
gen de concurrentie' vooral door on
ze oostelijke naburen, taaien „bus-
dauer" weer geopend, 't/ Is te hopen,
dat gelijk Prof. Treub ©en dezer da-
igen i nzij nredie voor/ „Nederl. Fa
brikaat,' -gehouden,, nog eens ver
duidelijkte. het Ned/èrlandscbe Pu
bliek onze nijverheid zal pteunten
door almeer te breken met het ver
derfelijk gebruik of liever misbruik,
om zich bij vocórkeur dingen uit dien
vreemde aan (te schaffen, die meest
al even goed,/ o fbeter in Patria zijn
te krijgen....
Tot de „ncpva*. o pwetgevend ge
bied behoord jeen noodwetje, door
Min. Aal bef se aanhangig gemaakt,
en strekk end om nachtarbeid in bak -
kerijeri in /bepaalde gevallen voor-
loopig te blijven vergunnen, 't Is
te wachtpj ndat ook tegen dit voor
stel weejr zal worden geprotesteerd,
maar wie de zaken nuchter-onibe-
voorde/eld bekijken, moeten allengs
meer tot het besluit geraken, dat Ihet
geven, van meer „elasticiteit'' aan de
Arbei'dswet onafwendbare eisch zal
blijkén, de belangen van werkgever
zoo Wel als van werknemer dienend.
Dje parlementaire molen wordt nu
we)haast „full spaed'' gezet. 't Is
ee-n jaar va nbuitiengewoop-intensiie-
v(én arbeid, dat aanbreekt. Gelijk
rreeds meer opgemerkt: men zal ook
dn vooral o pde breedsprakigheid en
praatlustigheid het systieem van be-
f ysnoeien bezuinigen, nu het parool
y ge worden, moeten toepassen, en
dat wil met forsche hand. Die Grond-
•wets-revisie, z ij't dan ook „gekort
wiekt", moet weet men mede
door de parlementaire spitsroeden.
Uitgeschakeld zal worden is
treeds aangekondigd die wijziging
van het hoofdstuk, o pden Gods
dienst betrekking hebbend. Mag
men het „Gentrum*, geloovep, dan
heeft dit uitschakelen niets tie ma
ken met de kwestie van het proces
sieverbod. rnaar lis 't een gevolg hier
van, dat men het over de vraag dier
finantieelie verhouding tusschen
Staat en Kerk niet is kupnen e©|ns
worden. Dat deze uitlegging in de
linksche sferen met zeker sceptische
zal zij nvernomep, is durf ik 'ver
onderstellen niet geheel ondenk-
De afgeloopen week ga feen over
stelpende massa nieuws op het ge
bied der misdadigheid, der ongeval
len en speciaal ook van. de bran
den wederom. Uit den overvloed van
berichten over criminaliteit vap al
lerlei soort sti pik aan: het arrestee-
ren van den directeur der Rotter-
damsche Handels jen lamdbouwbank
den heer Broekhuijs, van wiep een
paar dagen te voren was gepubli
ceerd dat hij „onvindbaar'' (was;,
schoon hij o pHollandsch grojnidlge-
bied vrijelijk rondreisde. Voorts is
er bet geval van de beid éin arrest
gestelde bankdirecteuren te Tilburg.
Er was ee nonafzienbaren reeks van
inbraken in allerlei streken des lapdis
waarbij 't ditmaal inzonderheid op
allerlei huizen en villa's ip de buurt
van Vught schoon te hebb|en ge
meend. Er is die ontdekking van ge
heime branderijen te Amsterdam. Al
lerlei nieuwe „trucs', om te s:|elien
Wilt U verzekerd zijn
goe 'e waar te ontvangen.
laat dan bij
ALKMAAR.
Uwe Kleeding maken.
en o pte lichten kwamen aan den
flag,- bijv. van den Rotterdam-
schen Banklooper, die door dep groo
ten onbekende', met een opium ciga-
rret zou bedwelmd en daarna be
roofd zijn, en die .eindigde met zijn
misdrij fte bekennen. Ook was er
•een jongeling, die hier en daar ver
zocht even te mogen telefoneeren,
en da nip de gauwigheid zijn buit
wist te vermeesteren. Men zij o pz'n
hoede.
Te Brussel werden e|en paar Ne
derlanders met valsche of gestolen
cheques bij zic'h, gevat, die zeer w|aar
'schijnlijk leden zijn van een wijdver
takte besnde gauwdieven, zeer spe
ciaal toeleggend o phet uit plundered
va ntnenschen i ntreinen en op boo;-
ten. De strijd tegen het zich met ver
bijsterende sneldhèid uitbreidend
'Schinderhannes-gilde dient men vol
te houden. Terwijl Jan Publiek
dien kam psteune door waakzaam-
hei de nhet bieden van daPdwprke
lijke hulp, waar dit noodig is. Groot
was wieer het aantal ongevallen, nu
ook, vermeerderd door schade, die
het hemelvuur aanrichtte gedurende
de geweldige onweersbuien, die pa
de periode van verzengende hitte zijn
losgebarsten. Zeer droevig was het
ogpeluk, dat een jeugdige fietser,
die bij Haarlem miet een tram in
botsing kwam, 't leven kostteAap
„racende', motorrijders is nog steeds
geen gebrek. Bij Duivendrpeht wend
zoo'p kilometervreter, die reeds een
poos lang in die buurt z'p kunsten
had vertoond, onthaald o peen aarts-
ggevoelig pak slaag, terwijl de mor
torifets werd stukgetrapt. Wij zullen
zulke eige nrechtertje-spelen pripci-
pieele niet verdedigen. Maar het ge-
duld der menschen door tal vaP bruj
atal-roebeloozie „renners', o pal te
harde proef wordt gesteld, 't is
niet te ontkennen.
Te Mierlo bij Helmond werd een
rreeks van behuizingen door he.,
vuur vernield, het arme dorp op
schrikkelijke wijze geteisterd.
't Was de week der branden we
derom. Te Amsterdam werd die fa-
brriek va nCaspar Flick in de asch
gelegd. Die schade, door den Veen
brand in de Peel berokkend, wordt
op 3 a 4 ton geschat. Te Biergen
e rate Schiedam heeft het „roode
haantje' .enorm© schade aangericht.
En nu sti pik nog slechts het aller
voornaamste uit de jongste „bran
den-lijst'. aan.
In de café's en restaurants gaat al
les weer z'n gewone gangetje, maar
vr ijgroot is en blijft nog het getal
en vraagt
per half ens
KM UK WILT GHKV Al'DKKK MXHIt.
N. V. Tabaksfabriek J. GR UNO, f Grouing«n.
der buiten betrekking geraak |era. In
hoeyer het plan om te Amsterdam
voor deze ex-staers een viertal zaken
xin exploitatie te brengen, zal ge-
xlukken, moet mien afwachten. Het
xN'.V V- beraamde leen actie ten
xgunste van de nu zondier werktaak
rondloopende kellners. Moge die pa
troons-kongsi in dit bedrijf 't mo
gelijke i nhet werk stellen wn
waarbij zij de zege „sur toute la
ligne'., behaalde, verdiei© verbitte
ring te voorkomen. De les voor de
genen die hier ip staking 'heil zoeh
ten, is het hard genoeg geweest!.
Aldus gaan wij met onze 6.879 129
zielen Nederland's bevolkimgscij'ier
Op 1 Juni j.lzoetjes aan het herlst;-
en winterseizoen tegemoet, met den
jognsten oogst schijnt ,t over het
algemeen nog al mee te vallen. Voor
de noodkreet, door het N'.VV- ge
slaagd tegen den uitvoer van aard
appelen is volgens de handelatpn in
dat onmisbaar volksvoedsel geen
■grond. Er is verzekert men, meier
dan genoeg in voorraad, het bestui-
deene nder vraag, of. het pasvisum
voor Belgi ëkon worden afgeschaft
heeft reeds tot goed resultaat geleid.
Van 1 5Sept. a s. af behoonen deze
visa gelukkig tot het verleden.
't Gerucht, dat de xegeering van
plan zou zijn om de ambtenaarssala
rissen in minima en maxima met
,10 pCt. te verminderen, heeft in
Haagsche kringen leen soort van pa-
niekje gewekt. Volgens het „Volk"
is er bij de regeering niets van be
kend. Dat velen Minister De Gper's
bespoeiing verbeiden; ik kap 't u
verzekeren.
Een wellicht blijde tijding: uit
'Amerika is plantesnmlelk (uit gropd-
noten gewonnen) op komst. Zij
wordt geroemd als bezittend die kwa
liteiten van de beste „gewone'melk.
terwijl ze bovendien veel goedkoop^»
is dan deze. Moge 't aldus blijken te
we zien.
In den H:aag heeft eiep 102-jarige
damei n den besten welstand haar
geboortedag gevoerd. Zij is nog van
zessen klaar en doet zelfs wordt
gemeld geen. middagdutje.
Beschamend dus de vroede vade
men in een klein plaatsje te onzent,
die onlangs de raadsvergaderingen
o pzeker uur verzetten, teneinde hun
middagslaapje te kunnen smaken. In
de jeugd der nu 102-jarige was het
leven nog niet zoo koortsig-gejaagd
als thans. En de menschen waren
daar dat trager „tempo'' heusoh niet
ongelukkiger.
BUITENLAND.
Dieze week is rijk en emotievol ge
weest aan belangrijke politieke ge
beurtenissen, waardoor oppieuw
„kwesties'' in geheel andere stadia
worden gebracht. Het eerste 'heb
ben wij hier hist oog op het eilan
denrijk Groot Brittanië. Engeland
rule the wave's, luidt 'het spreek
woord. Dat is mogelijk, maar dat het
u nook Ierland „rules', is eep twee
de vraagstuk. Tenminste, nadat .ei
vreesielijk lange onderhandelingen
waren gevoerd tusschen De Va'iara
e ndiens aanhangers met Lloyd Ge
orge en leden van de Engelsche re
geering, nadat langen tijd de groot
ste stilzwijgendheid omtrent 'het re
sultaat dier onderhandelingen werd
betracht, weten wij nu eigenlijk ter
dege hoe de önder'handelingen staan.
W ijweten tenminste een feit, n.l dat
het Iersche Sinn Fein parlement de
Dail Eireann de voorstellen van de
Engelsche Regeering heeft verwor
pen, na in geheime zitting bijeen te
zijn geweest. Er is evenwel een ach
terdeurtje voor een oplossing oplep.-
gelaten en daardoor is het piet uit
gesloten, dat opnieuw zal getracht
worden tot ©en vergelijk te kbmen.
De Sinn Feiners hebben het voorstel
aan de hand gedaan om, zooals tus
schen de regels kan worden gelezen,
een soort referendum uit te schrij1-
^ven onder het Iersche volk. Valt dit
referendum gunstig uit, dap is het
vrede, valt hiet ongnstig uuit, dap
beteekent het een hervatting van den
bloedigen guerilla, welke Ierland zoo.
langen tijd tot een deel gemaakt
heeft va mee nbuiten de Westerse he
be scha vin gliggend stuk land. Het
laatste is niet te hopen, maar blijft
De Valera ter bij, dan is Ide vrees zeer
gegrond. De laatste wenscht toch
iniet te aanvaarden, zulk een status
als bestaat in Australië en Canada.
'H ij wil verder gaan, maar daartoe is
Lloyd George en dus die Engelsche
regeering niet geneigd. Thans ver
luidt evenwel, dat opnieuw een ge
heime zitting heeft plaats gehad van
de Dail Eireann. Lloyd George's
laatste nota is daarin besproken',
waarin een middel aa nde hand
word tgedaan om te komen tot ver-
edre onderhandelingen. De zaken
staan er dus o phet oogenblik niet
bijster gunstig voor en ipdien beid©
partijen niet miet de grootste voor
zichtigheid tewerk gaan, zal Enge
land opnieuw een Iersch 'beschavings
schandaal meemaken.
Een andere politieke gebeurtenis
even ongunstig als misdadig heeft
i in Duitschland plaats gehad. Men
heeft in de bladen lange besc'hou-
i wingen kunnen lezen omtrent de
wijze, waarop de Gentrumsafgevaar
digde Erzberger om het leven is 'ge
komen. Zonder twijfel heeft men hier
te doen met een politieke misdaad,
waar het lijk totaal niet werd 'beroofd
en pogingen in die richting werden
gedaan. In de buurt vap Wiesbaden
werd de onderteekenaar van het Vre
desverdrag, de man, die het aandurf
de te Versailles zijn hamdt©ek©ning
I. voor geheel Duitschland o phet pa-
j /pier te zetten, o pgruwelijke wijze
j om het leven gebracht, doorboord
I door ©en twaalftal kogels. De moor-
denaars gingen zelfs zoo ver om te
'wachten of het slachtoffer van hum
