n ure i ir. Nieuwsblad voor LANGEDIJK en Omstreken. ve Br itei No. 78. Ilieit,Dinsdag 6 September 1921 80e Jaargang del per 3 maanden f 1,15 3 ticiei naai maa ikjes ond. ons. NIEl WE LANGEDIJKEB COURAIT. Ukmaj naat gt Cray oi Bfesli Deze courant verschijnt Dinsdags, Doiderdsgs en Zaterdags. ABONNEMENTSPRIJS REDACTEUR-UITGEVER J. H. KEIZER. BUREEL: .Voordocharwoude. PB IJ 8 DEB ADYERTENTIENi Vai 1—5 regels 75 et-, elke regel meer 15 ot. Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend. Brieven reohtstreeks aan den Uitgever, ALKMAARSCHE SNUIFJES. 77t Ty Het kwade te weren, -Cj Is het gotede bevorderen Een van de mteest bekende en po- /-y ^mlairste personen in ons goede va- \Jf(3V(ï Ierland1, is voorzeker wel de Heer Hem- i ter Hall. Zelfs heieft hij zulk eejb «roote vermaardheid, dat eien bfrief u;it Vmcrika, geadresseerd aain dien Heqr ter Hall Europa, punctueel door j post op villa „Buitemlust" tie Rijs>- aSrlQ Rvijic werd bezorgd. De heer tor Hall is, wat mien moeim/t bij 0 ,a self made man". Hij is begonnen als at armte jongen uit Anna Paulowmaj- )older. Voeldie een groote liefde .voor iet artistenleiven, en wat voor velen Kin vloek is geweest, werd heint ten «gein. Omdat ter Hall naast zijn artiis- mk ie'lae aspiraties, bleek te zijn een ge- jaren zakenman, maar vooral ook, om- ®kt hij. een degelijke en sofede jon den was. Geen knaap die zijn verstrooi mg zocht en zijn zuur verdiend geiid! ;tuk smeet bij Wijntje en TrijmjtjK -5- De jonge man heeft in den vollen Q imvang de zorg van den broodjager in net leven der kunst toeren kennen. Hiji at zijh brood, nu, wel niet zooals Diapj id, met tranen, maar toch met slappe j toffe, in idienst aangeduid onder den lesthetischen naam van slobber. Hij fep in hooibergen en gaf voor oen 1»ar luttele guldens of minder zijn hu- mristiscbe talen ueh ten fcesite op het ooineel, niet veel grooter dan eep fajt- wenlijke boerenbedstee. Tot hij tenslotte de richting vomldt raarin hij voelde dat voor hem de toe- idomst lag: De Reviute De Revue heeft ter Hall dan' ook op bet respectabele standpunt gebracht Blkmaa®ht hij. tegenwoordig in die maatschappij' imlneemt, dank zij ook het zeldzaup joonrecht, dat hij in die soubrette Hcti- 'ette Kohier een vrouw vond, degelijk eón, bedeeld met kunstzin cm kunst, maak, die hem in alle oipzichten, zoo- H i kele®vd vo,or ^et voetlicht als achter de aoufldssen en in die huiskamer een trou we hjuüp. en steun was 'De groote verdienste van den heer r Hall bestond echter niet alleen in die kostelijke humor die hij in zijn re- pe's ten beste gaf, maar vooral in bet feit, dat hij zijn revue's wist vrij te houden van laag bij dien groUüsche banaliteit én schunnigheid, waarvan O IOC li vooral de vroegere revue's waren dbor trokken. Dat was niet alleen het im- sCtlC B&cht van den heer ter Hal,-maar ook 5EVELENI age GrCV6 non SCHETSEN UIT DE RECHTZAAL. fats den B misi ner I gew H bet V den lkinaa Lange Jan'. Eindelijk was het de dag, dat lange Jan zijn zaak zou voorkomen. Daar zat hhij nu op het misdadigers bankje, Jan Mulders, die altijd dtop in zijn Wamt tervan overtuigd "was geweest, dat iie een fatsoenlijke kerel was. Jan Mulder®, va utenr van vijf ldndenen, een djef een misdadiger, hoe wa,s hij er toe' giekb- toen, maa (rwas het wiel een misyi(iadl geweest. Kon hij het helpen? Hij djeied' het toch, omdat ze biet zoo arm had- dien.. Wat beroerd ook, dat diie Loenie Mer tons met haar dochter d'r nu ook bij moesten zijn, hij had zie zien zit,tje|ni, toen ie dbor den gehielmfdlen veld wachter werd binnengeleid. Zouden ze 'r lol in hebben, diat ze noiu nog Waar zijn mi tore kwamen .ijken? Want jie hebt altijd van die menschen, dbe pleizüer hebben in eens andiers 'leed. Lamlme- lbgen, wat doen zie hie rbij een olWge- Ijukkigen kerel voor dte rechters. Vrouw Mertens had onafgebroken zitten !kij>- »cn, naar Lange Jan, diie meewarig voor zich u'tstaarde, Toen zie tot haar doch; to: Het is toch een stumpert, wie had het gedacht? Altijd zoo'n fatsoenlijke vent geweest. V an achter de groene tafel hoorde Jan zijn naam noemen, zijn' voornaam, geboortedag, leeftijd woonplaats, al- ftes, alles, wat een vernedering. Ze Ke moesten het allemaal goed weten, van zijn echtgenoote, Henriette Koh ier ,dle ik reeds als 18-jarige soubmeit- bnette in Al'kmaa rzag optreden in he,t bekende „Wapen van Lirrigmem" op den pijk en waarvan ik toen reeds met voldbeming kon schrijven., dat die voor- damchtcn van miej. Kohier allen zieier gepast waren van inhoud, zoodat ik haar kon toeroepen: Ga zoo door Mej. Kohier, houdt u aan dit principe en ge vult die menschen kunnen overtuigen, dat ook van uw kunst ietjs goeds kan luitgaan. Dit echtpaar ,dat elkaar ook in dit Opzicht zoo goed aaupasltte, bï|e|ef on verdroten in de goede richting samen werken en Weeft het zoover weten te brengen, dat heit gezelschap Henri tér Hall bij alle standen en richtingen een onverdachte reputatie geniet. De revue's van ter Hall munten uit door schitterende aaWkkedEng e)n mon- leerjng, dank zij dte fijne kunstsmaak; en werkkracht van Mevr. ter Hall, ter wijl de inhoud, hoewel altijd gejestig cn grappig, toch de perken der wei- lot gelijkheid, zoowel door woord als Meeding, nimmer te bulten .gaat. De huisvader, die hoesje! teenstander van en laag zedelijk k'ërmasveirbnaak, toch wel eeps gewoon om' een avond met vrouw cn kinderen icen avond van ont spanning en gezonde vroolijkheid wil doormaken, weet hij zonder voorbe houd bij Henri te:r Hall berecht te kun nen. Dat noem ik een grootie, zeer groote vjerdiemste van den heer Henri ter Hall, want niet alleen dat hij zelf het vfoorbeeld geeft hoe mien ook óp de planken de menschen op gepatste wij ze kan arrDusaeren, mjiar hij (dwingt, die het minder nauw nemen, dat goé de voorbeeld volgen. Door dus bet kwade tie weiariep, be vordert hij in niet geringe mate het goe de, juist in oen materie, waar het zoo moeilijk, ja zelfs onaWogelijk scheen. paarom kan i'k rnc wel eens woedend maken op sommige blad|en, de er ver maak in scheppen, den hoer ter Hall voor te stellen ais oen potsenmaker, een soort enfant terrible, iemand di'.e in iernstige(?) colleges als Tweede Ka mer en gemeenteraad, feitelijk mis plaatst is. Ik zeg echter tegen zulke menschen die zélf zoo weinig pre s te e- rren, zoo weinig hebben ondervonden en wier woord zoo weinig ten goeclle uitwerkt, dat het tie wenschien ware, adt er meer imamnen van ter Hali's ge halte wierdien gevonden om het volk te die menschen in de bankten. En toen taoest-ie weer hooriem, wat-ie gedaan bed: „Mulders daar is jie ten laste ge legd! in den avond van. 13 October ce|n jachtgeweer te hebben ontvreemdl.-...'.' Ja, dat had ie gedaa|n maar hij zop (hielt toch niet bekennen, want dam gimg-lie zijn vrouw en 'lrindereh heelbmaal onge lukkig 'maken. Lange Jan liet dien president uiitspne- ken. Had-ie maar heel lang blijven praten, dacht Jan want nu kwam alles weer in zijn verbeelding terug, en hij wilde alles nog eens overdenken, zooals het zich had afgespeeld. Eerst dEe ziekte van zijn vrouw, bij die geboorte van zijn jongetje, toien dat sterfgeval zijn liefste jongen, zijn Jantje doodf^ ventje van vier jaar, wat bield-ie dol van het kereltje en toen die armoedig die honger van zijn vrouw en kinderen Want dan moesT-ie nog vijf kinderen te eten geven en toen was net dé Ma king op de fabriek begonnen, waar door hij gedwongen was niet te werken en te leven van het halve weekgeld, diat hij uit de steunkas kreeg. Ja, toen mo:est-ie erwel wat op verzinnen, wiajnt hij kon zijn kindereln toch niet yoo rzijn oogen zien vermageren, verhongeren.-.. Ziri woning had-ie al goedkoop genoeg. Ze was het eigendom' van baron Dublin en stond in de nabijheid van het groote landgoed m'et de vijvers en het jacht huis. Wat was het daar altijd een weel de en zoo dicht in de nablijheid van Iz'nl (armoedig huishoudtemtje. Ja, toen was vertegenwoordigen. Ik heb respect voor een m'an als ter Hall, die altijd ge sjouwd en gewerkt beeft om zien een positie te verwierven en diat nog wel in .een werkkring, waarbij zoo weinigen het tot een respectabele po.sitje hebben weten te brengen, maar gewoonlijk be rooid en vergieten op een zolderkamer tje of in het gasthuis sterven, of onder houden worden door de liefdadigheid eenige kunstvrienden. Het verdient hul die, dat zoo'n man nu hij gefortuneerd is en onafhankelijk, zich op rijperen leeftijd nog beschikblaar stelt voor hét algemeen belang en bereid is daarvoor zijn welverdiende rust en gezondheid op te offeren. Vooral wanneer idie man niet alleen is 'een baanbreker voor het goede too- ncel, los van eiken geestelijken in vloed, uit vrije overtuiging maar bo- vieridiien een goed patriot, een warmt vaderlander en een vur,gg vereerder van ons vorstenhuis, van onze geëerbie digde Koningin, zooals hij reeds mee-r- taalen op krachtige .wijze, zoowelén zijn revue's als door persoonlijk ini tiatief heeft aangetoond. Staatsburgers als die heer Hienri ter Hall moeten gewaardteerd worden door Leder die, vooral in deze dagen van gisting ien verzet, dte partij van recht I en ordie voorstaan, j Het was mijn plan om ook nog het een en andier te schrijven over de re- I vine „Lach er maa rom", die hedien in Al'kmaa rwerd opgevoerd!, maar ik mag niet te veel vergen van de kolommen van de N. L'. Crt. en het geriujd van j liaar lezers. Is het dan onzinnig, als ik aan den mam, dlieons in de gedegenheid stelde, ons gepast te vermaken een eeresaluut brreng 'en hem' troost, als hij soms door onverstandige ten jaloerse he lui wordt lange floten, met den tittel van zijn jongste revue: Lach er maar om...../? Wat ik zag ion hocgde op de karmis. We zitten mtomenteiel dik in dilt er dele volksvermaak,- in draaioirglel|glebwc|m cn olieboltonparfum. Onze geachte stadsorgelmain, Brami, een invalide, die echter op een been' en een kruk zoo vlug rondspringt als een australische kangoeroe, heeft ter eere van de kermis een prachtig or chestrion van Warnaar gehuurd eh oint haalt nu de waardige burgerij op frag menten van opera's, en dergelijk ver heven composities. Vriesd Bram volgt het gebeurd, had-ie het gedaan op dien avond, het regende en stormde hij ken het niet langer aanzien. Stilletjes was-ie de deur uitgegaan, niadat hij e rnog met z'n vrouw over gesproken had. Hij had 'haar 'gezegd, diat 'er in het jachthuis van den baren een geweer hing, dat niet meer gebruikt werd. Dat zou hij gewoon maar weg nemen, dan haddtem zij er tenminste nog wat aan. Eerst had zijn vrouw hem ge tracht te overtuigen, dat-ie niet mocht, dat het diefstal was, dat hij in- de ge vangenis zou terecht komen. Jan had. er kwaadweg tegenin gébracht, of zij het langer kon aanzien, die armoede die ellende in huls én 'dat te hinden n 'moeten huilen van honger, zonder dat iemand er wat aan doen kon-. Eindelijk had ze gezégd: Doe jij wat je wil, ik heb je gewaarschuwd, maa rmaa'k je kinderen niet ongelukkiger dlan ze zijn. Lange Jan was gegaan, wajnt hij zrg alleen het gelukken van zijn plan en het doel, waar-ie hst voor dteed. Als-ie pcmmaal het gewieer had', dan zo;u|-ie dos avonds na zijh werk op de loer gaan liggen, daar warm hazen ko nijnen genoeg vlak bij zijn huisje. En ails-ie zoo van tijd tot tijd wat wü schoo.t, bet naar Jtle stad bracht hij teen poelier, nou dan zou-ile zijn armloie nog wel te boven kolmlen. Voor hij het wist, stoirid 'hij voor het groote hek, dat nooit gegnemdleld was. Hij had het geopend en was daarop binnen gegaan. De huisbewaardler had échter Ms musicus een zeer onafhan kelijke richting en bnenglt zijn repier- tire geheel naar eigen opvatting ten ge- hoore. Zoo gaf hij dezer dagen, juist toen ik voorbij liep het bekende mi serere uit de Troubadour ten hopte, maar in 'een tempo, dat heel geschikt zou geweest zijn voor een begrafenis of een wedren voor tuinslakken. Het hs eigenlijk niet te beschrijven, hoe plecht statig Bram die miserere afwerkte, maar we gdooven vast dat hij aan ie dere achtste noot de waard'e gaf van 'n heele, maar het was een imaffie waard' om te zien, hoe triomphantelijk Bram, de slinger omhaalde en daarbij rond keek of ie zeggen wou: Nou, hoe is-to? Een andere merkwaardigheid is een artjst, evenals die tegenwoordige jon ge dames, gecoiffeerd als een pagie Uit de middeleeuwen en op deze - lokkcn- schat draagt hij een wondlerlijk ge vormde pet van konijnenvel. Dit door de motten uitgevreten hoofddeksel geeft hem het aspect van eein Pool of Eskimo of zoo iets. Deze meneer geeft met assistentie, van een drietal jo|nge i meisjes, vermoedelijk zijn eigen kroost i straat-viool-ccncfcr.en en ik m!oet zeg gen, ze spelen heel aardig. Maar mon sieur konjnenpet maakt zich niet al te dmik én houdt zich, terwijl de" 'jonge I dames zich de armen stijf en dte vin- gens rauw fidelen, ontodijg met oen- ten ophalen in zijn exotische p:et. Bij 'elke gift buigt hij beleefd en zegt: Mer cci of tank-u, meneer, j Maa rnaar mijn bescheiden meeding kou hij dat geld ophalen ook w;el eens (overlaten aan een van dte kinderen, want die willen ook wel eens uitbladen I en- tanku meneer zeggen. Een wonder van initiatief is voorze ker wel de oude kermisreiziger Rozei, die dit jaar metzijn hakkoekstaletje op de Nieuwesloot resideerde. Deze ou-die heer heeft den polsslag van den gevoeld en begrijpt dat hij ook zijn branche hi moderne banen moet lel den. Daarom heeft hij aa rihiet achter doek van zijn kraampje een imtematip- anal karakter doen geven. Het is door een-of andere futuristiscl.é huis-schilder geïllustreerd met mannetjes bij een ijn an'tuuriijke kleunen afgemaald hakblok en bestaat wit 3 elkander op een haar gelijkend tafereel: Bovien het een staat: ax shape. Dat is natuurlijk besttemdi voor die Engelsche kerrmsgasten, dfe daaruit dun aard van het vermaak moei ten dfistüleenen. D.an komt het tweede taferoel met het opschrift: Hakver- hem wel gezien, maar Langte Jan kwam er zoo dkwijls, nu eens om wat groen te plukken voor zijn vogeltje, dan om maar gewoon wat te kuieren door die mooie, groote lanen van het landgoed. Lange Jan was het jachthuis ook bin- niehgetredien, had het geweer met be- vehdle hand van den muur genomen, had het on-der zijn overjas verborgen e(n toen wieex met 'kaknten stap het groote hek uit naar zijn woning toe. Dagen achtereen had,-ie telkens evn Stuk wild geschoten. Hij haid ler voor gezorgd een bee'tj-e uit de buurt te blijven van het goed, want hij moest heol voorzichtig zijn. Als idle jachtopi- zicner of de veldwachter hem snapte, o, dat zou verschrikkelijk zijn. Maa rhet was nog altijd goed gjegaan cn van tijd tot tijd had hij zelfs jean guldien vijftig gekregen vooir een groo- 'tcn haas, 'dat had geholpen bij zijn iweek ■geld'. Maa rtoc-n opeens was ook het eï-ton- dige gekomen. Net had-je een girooiton haas geschoten, had hem onder zijn jas gestoken en daar had je het, dte veid- hnchter stond voo rhem m griasttje hem te blijven staan. „Muüdiers, je hebt op wild geschoten, je hebt een geweer bij je. Neen,, zei Lange Jan en meteen had. Ihij wel wilton wegloopen, mgaar hij voelde wiel,, dat het niet meer zou hel pen en toen haalde hij bet geweer cn dien haas onder zijn kleedfng uit, smeet beide op den gTond, zeggende: ^Daar, maak. Nuu, dat is voor oris duidelijk genoeg en ten slotte krijgen we het derde of het eerste, dat scheelt van welken kant of je afkom en daarboven staat „amusement de hacher", wat natuurlijk bestemd is voor fransch spre kende kermisbezoekers. Natuurlijk was er nog meer op de (Aikmaarsche kermis te zien, maa rw|e hebben alleen dit nog willen stip|uliete- ren om aan te toornen, dat die Alkmjaar- ders nog met hun tijd weten mee te gaan. Ook deze bejaarde ondernemer van ax shape, hakvermaak en amuse ment de hacher. Het lot valt weer op Jonasf. Werd voor eenige weken terug, dte heer Repko mi ndar aangenaam ven- rast doior de belangstelling van eieln nui tentikker, due een der S(piiegielir(u:tcn van die etalagekast, Mientzijide intikte in dien nacht van Dinsdag op Woensdag, herhaalde zich dit spelletje en moest n|u het ruit aan de Langestraat het ofn-t- gelden. Zoo men z-egt, zijn veijschiil- tonde ontvreemde testbaar heden op straat .weer teruggevonden.. Niieibtejmln woTdlt de situatie voor dten heer Repiko toch wel benauwiend en zal hijl voor die keus staan om- zich ijszexen rollui ken aan te schaffen of in het vervolg, niet anders te etalieeren dan LimhuTg- sehie kaas. SNUFFELAARj. NIEUWSTIJDINGEN. Mr. TREUB. Het spreekt van..elf, dat het bericht omtrent het voornemen van Mr. M. W. F. Treub, uit de actieve politiek te tre- dien, heeft gewerkt als een donderslag, bij helderen heibel. Overal wondt het zeer druk besproken. Ook op dte offici- eeto ontvangst, die minis .er van IJsel- stejjii had bereid aan de deelnemers van het Wereldipluimveecongres, was her haaldelijk een onderwerp van gesprek. Het besc is natuurliij'k af te wachten, Wat hijzelf daaromtrent in het leiersite bummer van De Vrijheid" zal medtet- dcelen. Men beeft ons uit politieke li> berale kringen echter gevraagd om mét nadruk t-e ontkennen, de juist bed van die voorstelling van zaken, als zou het arscheid een twist in den Vrijbaiidisib|o|nid tot oorzaak hebben. Ook is tiet niet juist, zooals reedis door ve tn tev-.u/.u wordt, dat Mr. Tre.ub bedanken zcu voor den Vrijheidsbond. Hij m'.iet cruo-t maak mijn vrouw -en kindle:ic|n maar cn- gelnkkig. De veldwachter had hiem n-tegicT.i>- men naar het politjebuneau, dlaar was proce sverbaal opgemhakt cn ze n.'-.- dien hem gevraagd, hoe hij aan Liet ge weer was gekomen In zijn angst" had Lange Jan ga cgvl, dht-ie het in die stad gekocht had voor een kleinigheid, want hij dacht er (liét aan>, dat het zou uitlekken dat-ie hiet gestolen had uit het jachthuis van den bianotn. Ook nu voor de rechters zou hij hhet volhouden, dat het geweer in die stad was gekocht, want alis die baron te wietcn kwam, dat hhij Wat gestolen had op het landgoed,, dan zou hij zefcer uit die woning moeten. Di legedhchten gingen Jan aatuho|uf- diend door zijn droeven, vermoeiden kop Hij had er al drie weken over zilt'tien tobben, soms om waanzinnig te wordlein, van spijt, al den tijd dien hij in voor arrest had doorgebracht. Wat haid-cia toen dikwijls met zijn vuistien voer zijn kop zitten huilen om die ellende, dfe hij gebracht had over zijn vrouw ien kin deren, die hij juist had willen ika'pcinj, lep die hem- later dat ellendige mijStohin nog zouden verwijten Vadter, je hebt in de gevangenis gezeten. De president van de rechtbank stelidfe Véél vragen, die Jan als dlolksteken dbor het hart retieh, of-ie wel zuinig geleefd) had, of-ie niet dronk hoe Wet kon, dat hij, niet kon rondkomen. Voorts dat al1 die ellende maar oorzaak was van de staking.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuwe Langedijker Courant | 1921 | | pagina 1