Ikmai
Vior
Nieuwsblad voor LANGEDIJK en Omstreken.
i/in<
iche
EDEL
ug
oon
Mo. 90
Dinsdag 4 October 1921.
30e Jaargang
per 3 maanden f 1,15
J. KL. KEIZER.
IIM!
iuweB
DptieiÊ
mat
EESC
oormaf
lilkmaa
abriek
(paring.
rhanden
IB» 1 S£t88*. TEUEMitflEB ÏS.
NIEU WE
LANQËDIJKËR G0URA1T.
Deze courant verschijnt Dinsdags, Dosderdsgs en Zaterdags.
lBONfi£I£NT»PBIjB
SEDAOTEUR-UITGEVEB
BURBB#:
iVoordsoharwoudie.
PB IJS DEB .ABTEBTEKTIEMt
Ven I—regels 75 et-, elke regel meer 15 c*.
Groots lettors of vignetten worden naar pii&tsraimte berekend
Brieven rechtstreeks san den Uitgever.
PLAATSELIJK NIEUWS.
DE VERTICALE KAMEROVENS.
i. JU kraai
gmg-
idartikel
EEN GROOT WERK BIJNA VOLTOOID.
Op de terreinen vart onze gasfabriek is het dezen zomer teen
ukte geweest van belang. Het door de Gas-Commissie ge-
Hiieïi besluit tot het bouwen van Kamerovens, die een enor-
e bezuiniging geven en een betere kwaliteit gas zullen leve-
heeft een heele ommekeer in het gasbedrijf teweeg ge
jacht. Het bedrijf heeft zich zoo langzamerhand uitgereid,
tet gasverbruik is enorm gestegen en zoolangzamerhand
heen de fabriek niet meer berekend op een fabricatie van
hoeveelheid gas voor het verbruik benoodigd. De noodige
Ibreiding en vernieuwingen' hadden reeds plaats gehad, maar
k steeds bleek de fabriek te klein, vooral, wanneer verba-
ringen en herstellimgen moesten plaats hebben. Dan moesten
9 Ie krachten worden ingespannen om de productie op peil te
iaden >en vooral in verband met de minder goede kwaliteit'
kolen, was dit een heele toer. Geen wonder, dat naar raid-
Ueai moest worden omgezien, die een einde zou maken aan
zen toestand. Maar de toestand werd zoo langzamerhand
houdbaar en de klachten werden legiio. En met het oog
den bouw der nieuwe kameitovens werden de noodige
«Stellingen tot een minimum beperkt. Op bet in gebruik
men dezer ovens is nu het wachten. Doch binnenkort zal
geschieden en willen we hopen zuilen geen klachten meer
lorkomen.
Wie thans een kijkje neemt op het terrein der gasfabriek'
ijgt een treffenden indruk van den .omvang van het werk.
n groote fabrieksschoorsteen is verrezen. De kamerovens
lake een massief gebouw: uit en daarnaast verheft zich boog
de lucht de electrische kolentransport-inrichting. De gas-
dustrie heeft door deze vinding, om zoo te zeggen haar
pgtepuril bereikt -en waar de arbeidstijd en de loonregeling
geheel nieuwe banen is geleid spreekt het wel van zelf,
it de uitbreiding der gasfabriek in >een richting moest worden
ilbracht, die het evenwicht moest houden tusschen hoogere
ploitatiekosten en meerdere gasproductie.
\Vij hebben het groote werk in oogenschouw kunnen >ne-
n en we mochten daarbij' de vriendelijke voorlichting van
ft heer Directeur ontvangen. We werden rondgeleid, ont-
ngen de noodige verklaringen en uitleggingen, maar voor
gewijden doet het een toer alles te omvatten. Het is zoo'n
IIBjD 7'cllzclf staand gebied, zoo geheel iets aniders als menige
"dere industrie. De volgende gegevens 'aanvaardden wij dan
k dankbaar en zeggen den heer Directeur daarvoor har-
ijk dank.
Zooals de naam reeds aanduidt bestaat het groote verschil
void® St oud|erwetsche gasovens, dat er le. in plaats van re-
rten „kamers" in deze ovens zijn.en 2e. dat deze verticaal
svectie ian cn..n'et horizontaal zooals bij de oude constructie. Als
uzelf rijst de vraag, waarom deze veranderingen .zijn aan-
lANBEVELE bracht en komen wij tot de eerste vraag: waarom „kamers"?
a dbij de oude constructie een retort, waarin gas geprodu-
~rd wérd, leen inhoud vo.or circa 16 Okg. kolen, de „kamers"
innen 1600 kg. bevatten, dit heeft dierhalve reeds het directie
ordeel, dat er geen 1 Omaal behoeft geladen te worden om
00 kg. kolen te verwerken, maar sléchts 1 maal, waardoor
el arbeid bespaart wordt. En waarom „verticaal"? Ook dit
geheel voor arbeidsbesparing, immers het ontladen ge-
hiedt eenvo,uldig jdoor de onderdeur van de kamer te ope
nt, waardoor de cofkes door haar eigen gewicht er uit valt
d evulling met kolen gaat even gemakkelijk, door-de kolen'
Bor de bovendeur t' effiaten vallen. Voor beide bewerkingen
'tdt niet de minste arbeid meer gebruikt.
In principe is derhalve deze oplossing het Ei van Colum-
P>. echter stuitte de uitvoering in de practijk op zoovele
pi-ijk heden, dat het jaren heeft geduurd voor te goede
rmen en verhoudingen gevonden werden.
Aan de Fa. Klönjne te Dortmund komt dé per toe. düf
iftgstuk te hebben opgelost, 'het is hier niet de plaats alle
erwbHjrtett m'oéilijkheden ett alle mislukkingen te memoreeren,
h°eg: zij het, dat door de practijk bewezen is, dat li
steem- aan alle eischen voldoet.
Gaan-, wij nu over tot de beschrijving van d-e ovens dan
idsn wij aan de achterzijde de deuren, waar de vuren worden
"■00ngemaakt. Dit vuur heeft een hoogt evan ruim 7 Meter
wordt geheel met cokes gevuld, de voor de verbranding
n deze cokes beinoodigde lucht wordt onder de rooster ge
acht door een stelsel van kanalen, waarbij deze lucht reeds
cm daai; aankomt. Op verschillende plaatsen van deze met
leiendc cokes gevulde vuurruimte zijn afvoerkanalen voor de
wgasser. aangebracht, welke vuurgassen om de kamers
ftn door kanalen en deze zoodoende aan den buitenkant
dutten. De Kamers zelf zijn 5 Meter hoog en beneden 1.75
tter breed. De kolen blijven 12 k 18 uur in de kamers en
it dan geheel ontgast, de overblijvende cokes valt bij de bnt-
hng, welke ontlading door een eenvoudige handbeweging
chiedt, in de daaronder staande cokéswagen, die op rails
PG er. die dan in den bluschtoren wordt geschoven, waar
1 sproei de blusschinlg bewerkstelligt. Voor het omhoog-
2tigen va f:(de kolen en de cokes is een electr. lift aange-
1 ut, die de kolen en de cokes vtoor de vuren bestemd, in
wonderlijke reservoirs brengt.t Deze reservoirs zijn onder door
!1 schuif afgesloten en daaronder loepen wagentjes, die
x s '..oor liet openen - van de schuif, gevuld
EESCH
,EESCH.
oek
Achterstraat
>n 322,
'KEN
tea, Architrai
worden De wagentjes loopen op jails over dé geheele lengte
der ovens en kunnen zoodoende boven cle openingen der ka
mers en der vuren gebracht worden. Bij het vullen der ka
mers wordt eerst onder de deur gesloten, daarna de bovendeur
geopend en de gevulde kolenwagen boven den vulmond gezét.
Door het opentrekken van een schuif valt binnen de minuut
de geheele inhoud va 1600 kgJh f de kamer, de vulmond wordt
gesloten en de gasproductie gaat beginnen.
Gaan wij nu nog de hobger gelegen trappen op, dan komen
wij geheiel boven de kolen- en cokesreservoirs in de machine
kamer, waar zich de electromotor van 12 P.K. bevindt met
rem, weerstand, kabeltrommrel enz. voor de bediening van
de electrische- lift .(de lift zelf wordt onder opdeii begane
grqjid door een enkel handel bestuurd wij bevinden ons nu
qp teen hoogte van bijna 18 Meter, de geheele hoogte vanaf
den grond tot bovenkant dak is 20 "Meter.
Voor een regelmatige trek van de vuren is verdér nog op
gericht een schoorsteen van 3 5Meter hoogte, waarvan de trek
door een schuif tot a peen millimeter te. regelen is.
Voor het transport van de cokes naar de opslagplaats wordt
verder nog een hangbaan geconstrueerd, die de geheele cokes-
inhoud van een kamer direct ter plaatse brengt."
Nu nog enkele cijfers: de. beide kamerovens be daan een
gtondoppcrvlakte van .circa 58 M2, voor dezelfde gasproductie
zou bij gewone "ovens circa 100 M2 benoodigd zijn. De Jading j
en ontlading van een kamer mei 1600 kg. kolen duurt 5 mi
nuten, dezelfde lading in gewone retorten verladen düurt-cir
ca lVi uur. Aan de beide ovens zijn verbruikt: 50000 gewone
metselsteenen, 12000 kg. kalk, 60 M3 zand, 560.000 kg. vuur- j
vasts steen en 140.000 kg. ijzer- Hét aantal verschillende'!
soorten sfeenen bedra'agt ongeveer 250.
UIT DEN OMTREK.
ST. PANCRAS.
Zondag j.l. was 't eerste elftal van V-V.V. van hier zpo
gielukkiig de match tegen Wit-IBlauw I van' Nbordscharwou-
de te winnen en wel met 10. 1 doelpunt werd geannuleerd
wegens off-side. Voor de rust was V.V.V. merkbaar sterker,
dan Wit-Blauw, doch na de rust had Wit-Bliaüw'tijden, wélks
voor deze club 't-beste deed hopen, doch tot doelpunten bracht
Wit-Blauw I 't niet. t
iNjngelukkig-was V.V.V. II in Alkmaar, waar'gestreden werd
tegen Rood Wit II van Alkmaar, 't 2d)e elftal verloor met 07
van Rood wit II. A i
V.V.V. III kwam daarna in actie tegen V.V.V. adspiranten I
en wist de ojngiè adspiranten te verslaaii met 51.
Uitslag van de loting voor de militie op 29 September j.l
L. Smit 1, Jb. Keizer 2, H- v. d. Hurk 3, H. Goesinnc 4,
A. Kroon 5 en C. J. Lieuwen 6^
OUDE NIEDORP.
I|.i de vergadering der commissie, belast met het nazicht
der rekening van de bibliotheek alhier, bleek dat er een batig
saldo was groot f I6.O8V2; ontvangen wa(5 f 46 636 „ivgegeven
f 30.55. 1
Het aantal lezers bedroeg 38. Hieraan werden 881 boeken
uitgeleend. Aan leesgeld werd ontvangen' f 17'.62- Ook dit jaar
zullen weer eenige nieuwe boeken worden aangeschaft.
NIEUWSTIJDINGEN.
Leiden's Ontzet.
De herdenking van Leidien's ontzet is gister schitterend-ge-
vierci-" Van heinde en verre was men naar de stad getogen en j
duizenden bewogen zich langs de straten. Het „Hbl." schrijft:
Te ach" uur in den morgen yereeeigen zich een paar duizend
zangers en zangeressen in den tuin van het Laboratorium I
tegenover het Park, waarin het standbeeld van den beroemden
burgemeester Van der Werff is geplaatst, en voeren onder
begeleiding va'n de muziek een aantal dankpsalmen en oude
en nieuwe nationale liederen uit, aangehoord door duizenden I
belar gst el lend en
Daaro pvolgt' een nieuw nummer van het program. Een
Geuzenvloot bestaande uit 3 platboomde schuiten, die leef
tocht aanvoeren, geconvoyeerd door vier gewapende sloepen
kome nte half 9 bij de Vleetbrug de stad in-om de haring en
het witte brood naar de Waag te brengen, Waar de uitdeeling
zou plaats hebben. Bij vorige gelegenheden» ontbrak dit ook
uit historisch oogpunt hoogst interessante nummer. Deze in
tocht leverde een treffe'nSden aanblik op. Die vloot, die dank
z ijde medewerking der bemanning van de Kwéeksehool voor
zeevaart ook aan technische eischen voldeed, stond onder
leiding van den Zeeuwschen admiraal Louis1 de Boïsot. Aan
voerders en manschappen waren gekleed in de uniformen
va ndi dagen, waaraan de muziek van pijpers en bespelers 1
van hout- instrumenten méde herinnerden.
Aan de Aalmarkt voor de Waag had vervolgens "de uitdee- -
ling plaats van de in talrijkê vaten door de schepens aan
gevoerde haring, met het witte brood. Ongeveer 2500 mannen
en vrouwen werden met deze feestgave verblijd. 1
Gedurende dien it'ijd speelde het carillon van den stadhuis-
toren vaderlandsciie wijsjes, liet dff fontein op de vischm'arkt
haar heldere waterstralen' in het zonlicht' schitteren .en waren
de volksvermakelijkheden o phet feestterrein 'op het "Schu
land" ia vollen gang-
tersiand" in vollen gang.
Overal is het even druk ep woelig. Inmilddelss zijn op het
voorplein van de Kweekschool voor Zeevaart de groepen voor
den Romantieken Optocht bezig zich op te stellen. Ook hier
voor is de belangstelling groot, doch de nieuwsgierigen worden
builen het hek gehouden, z ijmoeten geduld hebben t.ot de
anderhalf kilometerlange stoet, bestaande uit 20 groepen, ge
vormd door ruim 700 personen „waarvan 200 te paard met izes
muziekkorpsen zich in beweging stelt.
le een uur ruim zet de veelkleurige stoet gjroepen uit dé
Meesterwerken der wereldliteratuur voorstellende zich in be
weging. - r
- Aangehouden.
O pverzoek van de politie te 's-Gravenhage is te Parijs aan
gehouden een 28-jarige man, wonende aan de Kruiskade te
Rotterdam; verdacht van verduistering van f 40.000 ten nadeele
van de firma Gilissen en 'Gjo. aan den Kneuterdijk te 's-Gra
venhage
- Tappen aan jongens.
Een tapper te Haarlem verkocht Zaterdag aan een drietal-
jongens (één hunner was 1 5jaar) drie d.'L. jenever. Des-
nachts werd een der ojngens in bewusteloozen toestand ach
ter een huis in het Frsderikspark aangetroffen. Per brancard
werd hij naar het S. .Elisabeths Gasthuis overgebracht. Te
gen de ntapper is proces-verbaal opgemaakt.
- De lage mark en koers.
Een dezer dagen te IJmuiden aangekomen Duitsche stobm-
trawler besomde ruim 14 duizend gulden of bij den Lagen'
stand der marken .460.000.mark. Ware het schip een dag
later gekomen, dan was een half millioen mark verdiend.
Onze eigen trawlervloot ligt zioowat still
- De droogte. t f
De droogte houdt maar aan en in het waterland Friesland
is de waterstand ongekend laag. In de' vaart van NbOrdwglde
naar Frederiksoord is het gras zoo hoog gegroeid, dat men het
is gaan maaien; de sluis te Drachtster Compagnie lijkt pp ieen;
bleekveld.
Jeugdig reiziger.
B ij het: transport kinderen uit Wcenen, dat Zaterdag te
Leeuwarden aankwam, was ce nklein kindje dat d ereis had
gemaakt in de wieg en met een verpleegster.
Zijn geheugen kwijt.
Met een trein uit Rotterdam kwam gisteren te 's-Gravenhage
aan een man, die tengevolge van een plotselinge verstands
verbijstering zijn geheugen verloren was. Hij wist zich niet!
meer te herinneren wie h 'jwas en waar hij vandaan kwam.
Een conducteur va nden trein waarmede de ma ngereist had,
overhandigde de politie eenige snippers'papier van een blad,
dat de reiziger tijdens cle spoorreis had verscheurd'. Dit bleek
te zijn een ontslagbrief uit de gevangenis. Tevens kon hieruit
worden vastgesteld dat de man genaamd was J. P. B., bud
26 jaar zonder vaste woonplaats. Hij is per auto overgebracht
naar het krankzinnigengesticht Oud-Rozenburg.
Veel Fruit, In de Beemster is de oogst van de vrucht-
boomen zeer groot. De afslagvereeiniging „Beemster" Pur-
merend en omstreken" heeft zelfs manden tekort voor 'haar
leden, om de appelen en peren te doen aanvoeren.
Wrijving. Na bekomen machtiging van den Minister
van Arbe id, om'de arbeiders gelegenheid te geven de ver
loren uren, gevolg van een korten bedrijfsstrl'stand in hare
fabriek „Tubantia" in te halen,- had de firma H. ten Cate
'Hzn. en Co.,A e Almelo doen aanplakken, dat in deze weiek
anderhalf uur per dag langer gewerkt.zou worden.
Met vrijwel algemoene stemmen besloten de wevers hiejop
niet in te gaan.
Een verrassing. Van een veehouder te Zaandam was
's nachts een koe uit de weide weggeld,open. Eén paar da
gen la-ter vomld men het dier aan den Wijdewormerdijk in
in gezelschap van een kalf, dat inmiddels was geboren. 3!
- Geen vrouwen lid der ki-esvereenlging. De Anti-rtevo-
lutionairc Kiesvereeniging te Franeker heeft het voorstel
verworpen ook vrouwen als lid der vereeniging toe te laten.
Wel zullen zie voortaatn de vergadlering mogen bezoeken',
zonder stemgerechtigd te zijn.
Op 1 October. In een pastorietuin te Bövenknijpe staan
de princessebooptjcs vctor de lweede maal in bloei en dra
gen ondanks de nachtvorsten, goed ontwikkelde vrucht.
Groote brand te Bierg-Ambacht. T-e Berg-Ambaeht is
gistermorgen tie half tien een hevige brand uitgebroken in
een oude boerderij, gelegd* achter het dorp aan den Kerk-
weg. Aangewakkerd ,door den vrij h-eigen wind stond de
oierderij spoedig in vollefi vlam. Het vuur sloeg over naar.
belendende boerderijen en de openbare school.
Vaii alle kanten werd hul pgevraagjd, zopdat sppedig zeven
spuiten aanwezig waren; -een stoomspuit uit Den Haag, neen
uit Gouda, en vijf handspuiten uit de omliggende gemeenten.
Tegen twaal fuur hedenmiddag was men het vuur zoo goed
als meester. Negentien gezinnen zijiï tegenvolge van den brand
dakloos. Van de inboedels is een gedeelte gered; de schade
wordt gedeeltelijk door verzekering gedekt.
De oorz-aak staat nog niet vast, doch men vermoedt dat de
ramp te wijten is aam het wegvliegen van vonken uit teen
locomotief o pde spoorlijn. Gouda-Schoonhoven, in de nabij
hei-d waarvan de boerderij was gelegen.
Naar w ij uit den Haag vernemen werdén' van de Haagsche
branddw-eer o pverzoek 2 rpbtorspuiten met personeel paar
Berg-Ambaeht gezonden.
Ook de eerste brandmeester -ondercommandantde heer
Sppelstra, beggf iej zjch heen,
