1
-
-
*-
-
-
-
ff
-
-
-
J
PLAATSELIJK NIEUWS.
BRAVE 'HENjDRIK.
Zaterdag j.l. trad in de groote tooneelzaal van „Concordia"
te Noord-Schanyoude, het gezelschap, onder Directie Pitst
Kohier, uit Amsterdam, op, met bovengenoemd blijspel.
Wat wij reeds vermoed hadden, werd bewaarheid, de op
komst der belangstellenden, om te genietne van dit zoo uiter
mate vroolijk stuk, was niet bijster groot, Een 150-tal waren
aanwezig.
Wat verwacht men nu eigenlijk van ons? Een recensie
over dezen (avond? Een becritiseering van het stuk en de spe
lenden? Niet het laatste, maar het eerste ligt in onze bedoeling.
IHet is een stuk, dat zich niet zoo laat bespreken, als andere
stukken, waar kunst van uitstraalt.
'Het is nu eenmaal geen stuk van een. Heijermans of een
Fabricius, waarin de schrijver alles heeft gelegd, om weer
geven wat hij gevoelde, aan de spelenden om het te ver
tolken.
Maar wat het dan wel is?
Welnu wjjj (wisten het reeds uit andere bladen 1 Een dol
leuke schets. Een stuk waar, door de komische verwikkelingen,
de lachspieren danig in beweging worden gebracht.
Dat neenit echter niet wieg, dat er spel is gegeven. Vol gloed,
vol meeleving in de geschetste vroolijke momenten.
Hoe twinkelden in die oogen van den schoonvader en „De
Brave Hendrik" het ondeugend vuur, wanneer zij elkander
er zoo echt dol-driest ,„in lieten ioopen" om zich als de
echte „brave Hendrik" voor .te doen.
Gij hebt juist door zulk spel de aandacht der aanwezigen
weten te boeien, en gij zult het zoo blvijen doen.
Ook gij, verliefde Zangleeraar, gij waart ook een „brave
Hendrik?" wanneer, meegesleept door de in-en-i)n-komische
inhoud van uw rol, uw strenge trekken, die door de jaloersch-
heid op het gelaat werden geteekend, zich moesten ontspan
nen voor een Lach.
Het was een uitermate vroolijke avond, en de aanwezigen
hebben genoten van de zorgelöoze inhoud vafci het stuk.
Hartelijk is er gelachen en zeker is men hiervoor mede dit
genot verschuldigd laan den heer Jenner, die voor dezen avond
wederom beslag wist te leggen op het gezelschap Kohier.
- ZUID-SCHARWOUDE.
De uitslag van de laatste ontmoeting in den damwedstrijd om
het kampioenschap van Noord-Holland benoorden het IJ, is
als volgt:
A. RenooijP. Beers 0—2
W. VerkroostD. Kleen 2—0
P. de Groot—C. Amels 1—1
P. v. d. WelleJ Tesselaar 2—-0
waardoor de volgende totaalstand is verkregen:
Stand op
16 28 30 6 13.
Oct. Oct. Oct.NoT.Nov
00
is
IO
O
3 6 8 10 13
05
iO
m
Cl
CM
<N
O
O*
00
lO
co
a>
co
co
O
lO
co
1 Amèls.
CM
<M
O
CM
1
f. Tesselaar.
Cl
CM
M
Cl
O
Cl
Cl
1
i. Renooij.
O
CM
Cl
O
O
1
O
O
Renooij.
O
O
1
Cl
O
<N
Houtkooper.
1
Kleen.
<M
CM
Cl
O
1
<M
CM
v. d. Welle.
CM
<M
O
1
<M
O
o
IV. Verkroost.
O
<N
O
O
Cl
O
9
O
Beers.
O
1
O
c
c
O
O
de Groot.
1
<M
Cl
O
O
CM
O
jP. de Groot.
pa
oJ
u
•v
Cl,
0
Q
|j. Houtkooper
c
O
a
tó
O
O
O
p
er
«4
Se
JC. Amels.
De heer P. Beers te Heer-Hugowaard heeft dus het hoog
te aantal punten behaald en daarmede het kampioenschap
•an Noord-Holland benoorden het IJ, uitgeschreven door den
ïollandschen Dambond, benoorden het IJ verworven.
De heeren P. Beers en A. Refrooij, die in den voorlaatsten
tand ieder 11 punten hadden behaald, moesten nu nog met el-
aar spelen, welk spel door eerstgenoemde zeer spannend
ewonnen is. De eindstand van dit spél is: Renooij (zwart)
chijver. op 18, 22, 23 en dam op 28; Beers (wit) schijven
P 15, 21. 25, 35, 38 en dam op 3. Wit is aan zef ten' speelt!
op, 9 "waardoor de stand van zwart als verloren kwam te staan
n ook werd opgegeven. Dit spel wierd aangevangen te half
rie en eindigde te 8.15. Toen de heer Renooij genoodzaakt
'as zich gewonnen te verklaren reikte hij zijn tegenstander
uiterlijk de hand met een welgemeende felicitatie, welk voor
meld door de aanwezigen gevolgd wierd.
SPORTRUBRIEK.
VOETBAL TE NOORD-SC'HARWOUDE.
Wit-Blauw I speelde Zondag j.l. tegen S.V.V. II en won
tet 4—o.
Het tweede elftal van Wit-Blauw speelde tegen Alcmaria A.
Iet was 12 uur en de scheidsrechter blies de twee elftallen
t veld in. Hij vloot voor de tweede maal en de partijen be-
°nnen t e spelen. De eerste vijf minuten bleef het 0—O.Maar
en begon Alcmaria op te zetten jen het stond weldra 10 voor
lcmaria, zoo ging het voort, tot het voor de rust 4—0
°nd voor Alcmaria. Na de rust werd er nog dén doelpunt
emaakt zoodat Alcmaria het won met 50.
NIEUWSTIJDINGEN.
FAILLISSEMENTEN IN NEDERLAND.
Volgens mededeeling van bet Handelsinformatiebureau van
ati der Graaf en Co.'s Bureaux voor den Handel zijn over
ufgeloopen week, eintdigemde 11 Nov. in Nederland uitge
stoken 53 faillissementen tegen 28 faillissementen in dezelfde
mek van 'het vorige jaar.
Van 1 Januari tot en met 11 Nov. 1921 1826 faillissementen
tegenover 1176 over hetzelfde tijdperk van het vorige jaar.
DE TYPHUS TE ZWOLLE.
Deze week is te Zwolle een nieuw geval van typhus gecon
stateerd. Sedert 18 October had ziéh geen nieuw geval' voor
gedaan.
DE FAMILIETWIST TE DOETINCHEM.
'Naar wij vernemen heeft Te Kamp, voor zijn overbrenging
naar Arnhem, bekend, den moord op Gerritje van Dam te
hebben gepleegd.
BEZUINIGING.
Een man had zich aangemeld om op den lOen dezer te
Assen examen te doen voor voorgeoefendheid, art. 70 Militie-
wet, meldt het „Gron. Dgbl." Hiervoor moesten naar Assen
reizenéén kapitein uit Utrecht, één luitenant uit Doesburg
en én luitenant uit Kampen, terwijl van het garnizoen Assen
voor dit examen beschikbaar werden gesteld: één officier van
gezondheid, één luitenant en twee soldaten.
De man, die dit examen zou doen, liet zich' echter niet zien
HET ZEGELTJESPLAKKEN.
De boer in de gemeente Dajntumadeel, op wiens goederen
beslag gelegd was, omdat hij weigerde „zegeltjes te plakken",
heeft het verschuldigde bedrag betaald. Een andere boer in
dezelfde gemeente weigert ook het plakken. Thans is bij hem
beklag gelegd.
- DIEFSTAL VAN f 20.000.
Ongeveer twéé .maanden geleden is te 's-Gravenhage bij de
familie 'Hand! een belangrijke diefstal gepleegd. In het geheel
werd f 20.000 vermist, waarbij f 3000 aan contanten, een paar-
len collier ter waarde van f 10.000 en een groot bedrag aan
byouteriën en sieraden. Aanvankelijk verkeerde de politie om
trent de daders in het duiister, doch na onderzoek' is het ge
lukt in deze zaak klaarheid te brengen. In den nacht van
Vrijdag op Zaterdag heeft de politie gearresteerd een dienst
bod.; en haar beminde, tevens is het gelukt de vermiste voor
werpen terug te vinden. Het grootste gedeelte van den buit
werd gevonden in de woning van den beminde. Hier trof
men de sieraden aan, waaronder het collier, alsmede een groot
bedrag aan geld. Hét laatst vermiste bankbiljet werd tenslotte
gveonder. in een perceel aan de Jan van Goyenstraat, waar het
achter het behangselpapier was weggemoffeld.
DE ONTWAPENING.
Aller oogen richten zich thans ofc> ^Washington, waar, zoo
men weet, de ontwapeningsconferentie zal plaats hebben.
De openingsplechtigheid der conferentie werd gekenmerkt
door de zeer groote oprechtheid en zakelijkheid 'der Ameri
kaansche delegatie.
Het Amerilcaansche ontwapeningsvoorstel streeft naar een
vermindering der maritieme bewapening, afgemeten naar den
lonnenmaat der eerste-klhs gevechtsschepen. Amerika is be
reid gedurende de volgende tien jaar zijn nieuwe maritieme
constructies te staken, en het is geneigd vijftien eerste-klas
schepen, welke krachtens het drie-jaars-program worden ge
bouwd, alsmede vijftien oude, voltooide slagschepen, in het
geheel 850.000 ton bedragend, te annuleeren. Dit alles op
voorwajarde dat Engeland en Japan dit voorbeeld in di'er voege
zullen volgen dat de drie mogendheden te zamen 66 groote
schepen, met een inhoud van ongeveer 1.900.000 ton. zonden
latetï vervallen.
De Amerikaansche voorstellen plaatsten de conferentie op
een practische arbeidsbasis, welke de andere naties er toe
ddwingt haar kaarten te toonen. Htfghes heeft eveneens voor
gesteld de ontwapeningskwestieen die van het Verre Oosten
tegelijkertijd te behandelen.
De rede van Hughes op (den eersten dag der conferentie
uitgesproken heeft de beste verwachtingen overtroffen. De
Amerikaansche Minister va nbuitenlandsche zaken komt niet
voor den dag met vage plannen maar met concrete, en zeer
ingrijpende voorstellen. Dat de afgevaardigden ter canferentie
een oogenblik 'in de stilte der verbazing verzonken zijn geweest
toen Hughes zijn rede geëindigd had, is aannemelijk.
Eveneens dat zij vervolgens in een geestdriftig gejubel zijn
uitgebarsten. Want hier 'worden hun nu eens geen diplo
matieke spitsvondigheden voorgelegd, geen vage voorstellen,
gedaan, zooals: Amerika zal die sterkte va nzijn vloot be
perken als Engeland en Japan enz. enz. Niaem, voor de drie
groote zeemogendheden (wordt een duidelijk omlijnd plan voor
gesteld, dat al of niet aanvaard kan worden, maar in het eer
ste geval tenminste een stap (nader brengt zoo niet tot de ont
wapening, dan toch tot de verlichting der maritieme begroo
tingen. Wat in de gegeven omstandigheden reeds zeer veel
is. Amerika toch zou kunnen profiteeren van zijn geweldige
oorlogswinst en een vloot kunnen bouwen waartegen geen der
Euiopeesche vloten opgewassen waren. Maar het maakt geen
misbruik van dezen toevalligen voorsprong.
Men moet zich echter door het gejubel dat op Hardings
voorstellen gevolgd is niet van de wijs laat brengen. Deze bijval
hoe hartstochtelijk ook, was slechts een persoonlijke uiting
der afgevaardigden, die tenslotte toch ook menschen van
v-leesch en bloed zijn en zich door de verrassing, welke het
voorstel bracht, hebben kunnen laten meeslepen. Op de toe
juichingen van de delegaties volgt evenwel het beraad van
de diplomaten én'aajn de groene tafel zal moete nblijken of de
plannen van Hughes voor verwezenlijking vatbaar zijn en of
men op steun in Europa en Azië zal kunnen rekenen.
achtenden blrk den ongelukkige, die niet vlug genoeg voor
haar uitwijkt. Ik heb er zelfs eene gezien, die, zonder twij
fel verdiept in de een of andere modekwestie, recht toe recht'
aan tegen een lantaarnpaal op liep, waarvan zij waarschijnlijk'
verwachtte, dat die zich zou verplaatsen om haar door te
laten loopen, hetwelk natuurlijk niet gebeurde.
Men beschouwt de vrouw als zijnde zedig en bescheiden.
Ja, zeker, wanneer zij niet gekapt is! Maar op een bal, wanneer
zij het hoofd gelardeerd heeft met kammen; het gelaat van
de noodige kteurseltjes voorzien, borst en rug nagenoeg naakt
zijn, dan is zij het in het geheel' niet meer. Wanneer men bij
vergissing iin ihaar slaapkamer zou binnentreden, terwijl zij
tot haar kin onder de dekens gestoken is en zij alleen haar
eigen haren op het hoofd heeft, dan zou zij verscheurende
kreten slaken. Het is een feit, zij schaamt zich om zich te
vertoonen zooals zij is, zelfs aan andere vrouwen.
Zij haat de natuur en aarzelt geenszins om den Schepper
te laken Zoo ook heeft de mode, uitgevonden om haar te
dienen (de mode), ten doel de natuurlijke vormen van haar
lichaam te veranderen en haar een ander aanzien te geven.
Maar kleeren passen haar nooit, zij zijn of te lang of te kort
te wijd of te eng.
De ongelukkige heeft maar twee armen. Zij zou er best drie
extra kunnen gebruiken: twee kfeintjes onder de schouder
bladen om haar japon van achteren dicht te maken en één
wai lager om haar rok op te houden. Zij heeft geen zak in
haar kleeren. Dat zou te practisch zijn. Zij heeft een haak op
de buik voor haar horloge; wat betreft de overige voorwer
pen, die zij bij zich dient te hebben, sto^t zij in een tasch, d;e
zij meesleept aan een riem bevestigd, tot groote vreugde
van de zakkenrollers.
Vroeger droeg zij 's winters een mof om de handen warm'
te honden; maar de tegenwoordige mof is een kolossale met
bo.nl gevoerde zak, waaraan één opening reeds voldoende
zou zijn, want de ondere wordt niet gebruikt. Inderdaad zij
draagt hem steeds met een hand bij wijze van een bokshand-
schoen.
Moet zij uitgaan, dan zal de vrouw, die zich naar de mode
kleedt, twee enorme lange spelden door het hoofd steken
grijpt met een hand haar réticule, steekt de andere in haar
mof en aldus uitgerust, kbmt zij statig en prachtig uitgedoscht
geiijk een fregat onder zeil, met een geruisch van zijde, wat
zelfs voor hare oogen onweerstaanbaar is, te voorschijn.
Twee jaar geleden heeft er in Stockholm een congres olaats
gehad, waar de vrouwen gesproken hebben over de verdruk
king. waaronder zij venneenen gebukt te gaan; en over de
middelen om zich daarvan te bevrijden. Zij hadden beter ge
daan .tc begiinnén middelen te beramen om de vrouw te her
vormen van de papegaai, die zij geworden is. Dat wil zeggen,
dat zij als eerste punt van bespreking op haar programma had
den moeten plaatsen de vernietiging van den monumentalen
hoed en van zijn spelden; het dragen van Chineesch haar;
van het kinderendooden corset en van het schoeisel voor één
teen.
Het is absoluut bespottelijk om van verdrukking te spre
ken. De eenige verdrukking, waarover de vrouw zich kan
beklagen, is die der mode; de mode, die haar martelt. Het
ngt in de rede, dat hier geen sprake is van de zoogenaamde
Mouwen van den lageren stand; van1 ihaar, die werken en
geen tijd hebben om aan de mode te denken; de mode, die
klaarblijkelijk eiken nacht verandert; ten minste als men de
dagbladen moet gelooven. Immers eiken morgen ziet men
er een nieuwe verschijnen.
Laat ons openhartig zeggen hoe wij over haar denken, over
de P«P zooals de beuzelachtige en ijdele vrouw is, die aan de
mode verslaafd is. Maar laat ons een verstandige en welwil
lende beleefdheid in acht nemen tegenover haar op wie de
zooeven genoemde beschrijving niet toepasselijk isten
minste wanneer wij de kans hebben ze te ontmoeten.
En eindelijk dat de vrouwen zich niet de vermetelheid'
veroorloven, om van ons het stemrecht te vergen, zoolang zij
de wapenen niet neergelegd hebben; zoodat wanneer wij haar
aan de stembus of elders ontmoeten, wij niet de rol vervullen
van het konijn, dat in aanraking komt met het stekelvarken.
DE WINTERLEZINGEN
TE BROEK OP LANGENDIJK.
STEMRECHT DER VROUWEN EN
HOEDENSPELDEN.
HET OORDEEL VAN EEN FRANSCHMAN.
Zoolang het haar behaagde zich ongewapend met ons te
mengen, in een houding van een paauw, die zijn staart ont
plooit: het hoofd drie malen vergroot, dank zij de noodige
bundels valsch haar, afkomstig van Chineesche lijken en met
groote kosten in Europa ingevoerd; met daarboven hoeden
vorm bijenkorf, gekneusde harmonica of omgekantelde pa
piermand; versierd met opzichtige strikken, bloemenruikers,
waarin vogels, m'iln of meer uitheemsch, in hun geheel of
verminkt, genesteld zijn; dragende om den hals boas, waar
aan meer pooten of koppen hangen dan de natuur aan onze
knaagdieren gegeven heeft; het middel in een corset ge
snoerd, dat hart, lever en maag in één massa vereenigt en
haar de gelegenheid beneemt moeder te worden; de voet
in een schoeisel gekneld, waarin plaats is voor slechts één
teen, moesten wij kalm het stilzwijgen bewaren en bij een ont
moeting haar met .een glimlach vol medelijden groeten.
Maar van het oogenblik, dat zij beginnen onze oogen uit
te steken met hare hoedenspekien, geloof ik, dat wij het recht
hebben bet geduld te verliezen en ons daartegen te verzetten.
Onze beleefdheid en de égards, die men aan de sehoone
sekse verschuldigd is, hebben geheel en al de vrouw bedor
ven. Ziet haar op de wandeling; in de straat, overvuld van
wandelaars, loopt zij arrogant en statig, zonder ooit, vopr
wien Pok, uit den weg te gaan en verplettert met een mijn-
XXXVII.
De ontevredenheid wordt alegemeen de arbeid wordt
geschuwd; grondverbetering wordt nagelaten; aan reparaties
wordt niet gedaan: de productie daalt met den agl
Met den 8-urigen werkdag komt men niet uit: men moet
weer overgaan tpt den 12-urigen en met stokslagen moet men
tot werken dwingen. Eindelijk loopt het al spaak! Weer komt
de rijksda gbijeen! 't Schijnt dat men den moed mist de tast
bare werkelijkheid onder de oogen te zien. De afgevaardigde
uit Hagen het district waar men de nieuwe orde van
zaken het meest volkomen in toepassing heeft gebracht -—
brengt tenslotte onder veel rumoer en sensatie de situatie on
der woorden: „Duitschl'and is onder het nieuwe regime ge
worden tof één groot gekkenhuis, waar men van den wieg
tot hei graf in blijft! Het eenige middel om er uit te komen
h het plegen van zelfmoord. Wil men niet van kwaad tot
erger komen, dan moet de samenleving weer gegrondvest
worden op de oude fundamenten: persoonlijke vrijheid en
persoonlijk belagl"
De Rijksdag heeft er den moed niet toe: maar een werk
staking der metaalbewerkers, die eischen, dat de geheels
waarde van de door hun arbeid voortgebrachte productie aan
hen in den vorm van arbeidsloon uitgekeerd zal worden, in
stee van den thans geldenden regel: „dat alle dividend afge
dragen moet worden aa nden staat!" is het begin van het
einde: do volslagen ondergang in bloed en tranen van ,e
op nieuwe grondslagen maar kort bestaande Maatschappij.
Nadat op (verzoek van den spreker ter verpoozing gezon
gen was: Gez. 156:4, zette deze zijn rede voort met het ci
te eren van een paar coupletten- van „Het lied van den Ar
beid van Adama van Scheltema. De waarde zoowel van
,„het goudgele graan", als van „het zwarte goud" is volgens
dezen dichter-socialist enkel h-et gevolg van „de daad" of in
minder poëtische taal gezegd van den daaraan beesteen
arbeid. Maar ook hier weer volgens spr. dezelfde so
cialistische dwaling. Prof. Gunning heeeft eens naar waar
heid gezegd: „in elke dwaling is een element van waarheid 1"
en dat geldt ook hier. Zonder arbeid wordt geen resultaat ver
kregen de veldarbeider en de mijnwerker leveren zeer
beslist hun aandeel in de waarde van het veldgewas en de
steenkool, maar het zou toch dwaasheid zijn te beweren, dat
de Eifeltoren enkel en alleen eenproduct is van handenarbeid:
d enaam van het moderne bouwgewrocht houdt de gedachtenis
van het daarin tentoongespreide genie in het leven. Dat „de
maatschappij krank is", is het waarheidselement in het so
cialisme, maar dat Marx of Lasalle hier de eenige genees
meesters zouden zijn is de groote leugen.
(Wordt vervolgd)
