i js?,=ri«s
JJT SbXwlS fx Sr k?T' *S 1 ?fXpeXeC X 7nXKS
rT m j 33in
24)
UIT DEN OMTREK. j Nachtwacht van Rembrandt, oF aan Michiel de Ruyter dan ook' zijn lage luchten, storm ien regen, mest en mist' Ma*
doorstroomt hem een eigenaardige gewaarwording als hij heeft jr. uit strijd geboren. Kent (het den strijd tegen de zee
op Koninginnedag wanneer hij de vlug ziet wapperen, of wan- Qok de glorieusche vaart op de zee
u^u j. uwij« vmi ma -ia g-cputaisi i tuiicuu iwi neer ae btatiekoets aan zijn Oog voorbijtrekt of het Wilhelmus 1 tv» 2 i
'^XïlAwh', "mbaCht m Vtex-Frlesl**, «en™d «WW* »f ralsc'h-patriottisme? to- de wfc had bepaald mvloed op%XXs,
nit oi°?n!; hustorie van ons volk, maar ook i derlandsche volksziel moet genoemd worden
den vorm van zijn gelaat, of de wijze van kleederen, onder
scheiden wij ons van de andere volken.
We voelen ons. Dit gevoel kan tot extaoe komen, zoodat de
soldaat zich in den oorlog uit Vaderlandsliefde opoffert. Te
recht voel., men zich. De jood voelt zich jood. Toen de pro-
ST. \P ANC RAS.
De heer P. Gootjes van !hier is geplaatst op 't drietal voor
heemraad van 't
.Geestmerambacht
PLAATSELIJK NIEUWS.
FIETSLANTAARNS.
Ons wordt medegedeeld, dat houders van fietslantaarns met
gekleurd (rood en groen) glas, gevaar loopen bekeurd te wor
den. Het is n.l. verboden zulke lantaarns te gebruiken. Men
vervange de gekleurde glaasjes door witte.
ZUID-SCHARWDUDE.
Bij het op 19 November te Amsterdam gehouden examen
xder Vereenigde Leeraren in Stenografie en Machiaesehrijven,
slaaagde voor beide vakken de heer Maarten Vlug.
SPORTRUBRIEK.
VOETBAL TE NOORD-SCHARWOUDE.
Wit-Blauw I speelde Zondag j.l. tegen-D.T.S. De scheids
rechter floot de twee elftallen het veld in. Hij floot voor de
tweed emaal en de partijen begonnen te spelen.
Wit'-Blauw speelde met drie invallers doch voor de rust
stond het 00. Na de rust wist Wit-Blauw slechts één goal
te maken, waarbij het bl'eef tot het einde, zoodat Wit-Blauw
met 10 dezen wedstrijd won. Deze wedstrijd was niet voor
ile competitie voor den N.H.V.B., daar de scheidsrechter,
'Hartland, niet was opgekomen.
non den invloed op het dagelijksche Leven. Op het eerste -g^t
zou men hem gelijk geven, want er is weinig openbaring
religieusch léven in het dagelijksche leven. Veel gaat met
witte das en onder een zwarte hoed er mee door. Vele fraildtj
sche gebruiken bleven in stand als koffitediklezen, waarzegge,
tooverij, 't geloof aan heksen, ofschoon de menschen
*uslaild woedden hielden de Joden in Amsterdam j Roomsch en daarna Protestantse!» werden In menig od^
een optocht om te protesteeren tegen het leed hun broederen komt ui«- xn menig opz,c|
aangedaan. Als België zich op het dievenpad begeeft om ons springen
Holland ee nstuk gronds af te nemen, dan is daar een storm
van. verontwaadirging in onze bladen opgestoken, hetwelk van
ons nationaal gevoel. Wilh. Wundt, filosofisch voortbouwend I
op het werk van Renain en Montesquieu zegt er van: „de volks- j
ziel is het product van de enkele persoonlijke zielen en de en- j
kele persoonlijke zielen zijn omgekeerd het product van de 1
Volksziel.
somt uit een. Christelijke mouw nog een heidensche
(Wordt vervolgd)'.
NIEUWSTIJDINGEN.
FAILLISSEMENTEN IN NEDERLAND.
Volgens mededeeling van het Handelsinformatiebureau
y'an der Graaf en Co.'s Bureaux vóór den Handel zijn over
Wit'-Blauw II speelde tegen D.T.S. II. De jonge heer C.
Swager Jzn., was scheidsrechter. Hij floot de twee elftallen
om tien uur het veld In. De scheidsrechter floot voor de twee
de maal en de partijen begonnen te spelen. Voor de rust stond
het 0—0. Na de rust Wist Wit-Blauw II, twee goals te maken,
zoodat het 20 kwam te staan voor Wit-Blauw II.
VOETBAL TE ST. PANCRAS.
Vrona I won Zondag j.l. de voetbalmatch van B.S.V. III
met 3—0.
En 6 maanden geleden klopte B.S.V. III Vrona I met 3—0.
En toch mag B.S.V. zeggen er nog best te zijn afgekomen.
Vrona toch was in zijn mid-voor niet heel gelukkig, terwijl
de rechtsbuiten door off. -side goed voorzetten deed annuïeenen
Maakte Vrona voor de rust ngoal, na de rust volgde er
nog twee. En daar B.S.V. III, hoe 't ook zijn best deed,
Vrora's doel niet wist te.vinden, was de uitslag in 't voordeel
van Vrona I.
Vrona II ontving Sc'hoorl III. Ook dit elftal van Vrona
was gelukkig, 't Klopte School III met 3—0.
VOETBAÏ, TE OUDKARSPEL.
De uitslag der zondag gespeelde wedstrijden is als
D.T.S. I—Wit-Blauw I
D,T.S. II—Wit-Blauw II
D.T.S. Ill—K.V.C. II
Xl'nSf tol" dVlK:p1steJroeTseïen i Van 1 Januari tot en met 18 Nov. 1921 1874 feiVbsemcin
>«nmag ff"* I tas™?,vlr„Sover Wk in»»* ran bet vorige jaar.
volgt:
0—1.
0—2.
1—0.
DE WINTERLEZINGEN
TE ST. PANCRAS.
Zondagavond om half zeven hield Dr. B. Wielenga van Am
sterdam in de Ger. Kerk (een lezing over „De N'ederlandsche
Volksziel".
'Het publiek gaf door een talrijke tegenwoordigheid blijk
van groote belangstelling.
Nadat spreker heeft aangetoond, hoe na het materialisme
den tijd waarin men alles van niets dan stof verklaarde en
Werkingen van stof, het vak der zielkunde, met practise he
beleekenis op het terrein van dat der opvoeding en tot het
oplossen der Sociale Kwestie werd beoefend, stelde hij da
vraag, of ook een volk een ziel had.
Hierop moest bevestigend worden geantwoord. De volke
ren onder Gods Voorzienig bestel' uit Babel geboren, hadden
elk hun eigen karakter.
Ook Nederland heeft zijn eigen karakter. Wanneer spr.
denkt aan de Geuzen die den Brielle innamen, of aan den
FEUILLETON.
DOOR EIGEN KRACHT.
„Niet zoo goed of wij zullen wel een of andere domheid
daarin ontdekken die ons helpt. Ik ga den ganscben nacht
aan het wérk en morgein ochtend zal ik u bericht zenden of
zelf brengen. Het een of ander ben ik in elk geval te weten
gekomen.
„Kan ik u nergens heenbrengen met mijn rijtuig?"
„,Neen, ik dank u. Ik begin met mij onherkenbaar te ma-
kien, en daarna ga ik te voet uit, dat is altijd de zekerste manifer
om geen achterdocht op te-wekken."
„Zooals gij wilt. Tot morgen dus. Gij weet, niet waar, dat
gij op geen geld behoeft te zien? Het is mij om het even wat
het kosten mag om het kind terug te krijgen."
Toen de jonge diplomaat weder op straat trad, was het reeds
voorbij middernacht; het was dus hoogst waarschijnlijk dat Gla
dys serdert 1'ang in slaap was verzonken; maar het kon toch
qok wezen dat de vertwijfeling haar alle rust ontzegd had, en
in dat geval zou het leen weldaad zijn haar nog even de tijding
te gaan brengen, dat men met het aanjbreken van den dage
raad den knaap op het spoor hoopte te zijn, en haar tlévens
mede te deelen, dat volgens den slimmen politie-man haar
echtgenoot onschuldig was. Reeds dit laatste zou haar een
troost wezen. Hij gaf den (koetsier dus bevel naar de woning
der Mac-Harolds terug te rijden; en toen hij aldaar aangeko
men was, schelde hij zoo zacht mogelijk aan, ten einde nie
mand te wekken. Aan den bediende, die hem opendeed, vroeg
hij aanstonds:
„Is Mylady nog op?"
„N'een, mijnheer," antwoordde de man. „Men is er gelukkig
in geslaagd haar ter ruste (te doen gaan, en zij is, door uitput
ting overweldigd, in slaap gezonken."
„Gode zij dank! Waar is barones Walinsky?"
„Naar huis."
„Naar huis?" herhaalde Blanche's echtgenoot ongeloovig;
„dat is onmogelijk. Zijzelve heeft voorgesteld hier den nacht
door te brengen, om steeds gereed te zijn als iemand kwam
om Mylady te spreken."
y „Het is toch zoo, mijnheer. Die barones is ons zelVe komen
zeggen dat zij te huis nog eenige onmisbare bevelen moest
geven, doch tegen den morgen in elk geval terug zou zijn.,'
„Daar begrijp ik niets van", mompelde Feodor. „Is er mis
schien iemand geweest om haar te spreken, zoodat zij hoop
1 i *xxcVq qV-IICVIU"
raliseerd zijn en vijf en twintig jaar in ons land wonen, nooit
zal hij tot de Nederliandsche volksziel doordringen en vreemd j
blijven, aan het Nederlandsc'h karakter.
Allicht valt het licht der krit-ek te gebruiken bij de beoor-
deelmg van zichzelven. Voor die rechtbank is er geen reden
om hoogmoedig te worden.
De menschen kunnen elkaar soms hard beoordeelen, maar
de volken niet minder. De Duitschers moest men maar eens
gehoord hebben over de Engel'schein en de Franschen over da
Duitschers. Ook Nederland heeft zijn deel gehad en er is soms
harde kritiek over hem geoefend. In Amerika wordt de lomp
heid in den Hollander verpersoonlijkt, en is hij in Engeland op
lite gebien van den handel' degene die te veel neemt en ie'
weinig geeft. De Franschman lacht liever om hem, dan hem
ernstig te nemen, terwijl de Duitschers de schouders over hem
ophaalt en zegt; die Hollander. En ook' nu nog staan de II 1-
Danders bij velen in 't buitenland aangeschreven als chiiueezen
van het Westen. Toen de zetel' van den Volkenbond niet in den
Haaag, waar hij hoorde, maar In Genève werd geplaatst werd
Nederland op de ziel geslagen.
De Hollander knijpt echter het linkeroog even toe steekt
zijn neuswarmertje tusschen de tanden, klopt eens op zijn ge
vulde zak met welverdiende rijksdaalders en zegt: 't zal me
een zorg wezen.
Welke factoren werkte nsamen om de N'ederlandsche volks
ziel te vormen?
Ie. Onze afstamming. (Etnografisch). 2e, 'Hét land waarin
)wij wonen. (Geografischl).
Wij stammen af van de Hunnen. Gedeeltelijk zijn wij ook
Keltisch of Gallisch waarvan nog in Zuid-Limburg een restje
is overgebleven, waarom België meende ons Zuid-Limburg
te moeten toeeigefren.
Tacitus heeft eens van onze voorouders gezegd dat zij
trouw, goedhartig en 'sterk'Tvaren. Kanibalisme kwam onder
n met voor. zoodat wij ons vopr onze vooruders niet behófeven
te schamen. In. Engeland was dat anders en misschien kan
dit den Engelschen meer nationale bescheidenheid leer-n
wanneer hun wordt getoond, dat hunne voorouders menschen-
ste.s waren.
Roest van Limburg, Commissaris van Politie te Amsterdam
leveTde een studie over: „Het Nederlandsche Volkskarakter'
Deze is echter zeer materialist, sch in zijn schrijven.
Om te bewijzen, dat wij zooveel van elkander houden, zegt
spr. komt omdat wij vlg. de de geometische of meetkundige
reeks 2—4—8 enz. in 1520 allemaal familie van elkaar waren.
In 1520 telde ons land 1000.000 inwoners, het getal dar bereikt
5wordt m de 20e generatie.
Er is een naam verband tusschen land en volk. In Amerika
is een kuststrook, waar h/et 300 dagen van het jaar regent en
waar men zelden of nooit Iemand ziet lachen. Nederland kent
heeft gehad op nieuwe inlichtingen?"
Er is niemand geweest, als het arme meisje, dat hier wel
meer komt. Mevrouw heeft haar te eten laten geven; riiaar
zij was al een poosje weg voordat de barones heenging."
„Dan blijft mij niets anders over dan ook naar huis te
gaan en te hooren wat er is, Als Mylady wakker mocht wor
den, zeg dan dat ik spoedig terugkom."
Terwiil Walinsky zich huiswaarts liet brengen, vroeg hij zich
tcveigeefs af wat Blanche aangespoord kon hebben opeens den
post te verlaten, dien zijzelve uit alle macht-had in willen ne-
men. Het kwam hem onbegrijpelijk voor, en een oogwenk
voelde hy een somber vermoeden bij zich oprijzen. In den
laststen tijd was rij zoo ^onderling geweest; nu eens uitbundig
vroobjk, dan weder zoo somber gestemd., als hij haar nog nooit
éevoren gezien had. Met welk leen vuur had zij er op aangedron
gen, dat hij haar dien nacht bij hare vriendin zou laten- zij
km toch geen come, die gespeeld hebben, enskel en alleen
om vrij te zijn?
Maar even spoedig weder verwierp Feodor alle booze ver
moedens. Neen, hoe vreemd de zaak ook mocht schijnen,
Blanche was hem getrouw, hare ziel was volkomen vlekkeloos
en onséhuMïg. Zij mocht hem Idan al nooit bemind hebben
gelijk hij zelf haar lief (had gehad en nog altijd vergoodde,
nimmer had zij toegegeven aan eenig ander gevoel, dat bei
der eer in gevaar zou hebben gebracht; en reeds smeekte de
jonge man haar innerlijk om vergiffenis voor dien kortston
dige!» twijfel, toen hij aan zijne woning gekomen was, en de
voordeur met zijn huissleutel opende.
(Nérgens was een spoor van hare tegenwoordigheid te ont
dekken.
(Hij schelde driftig en vroeg aap, 'den toesnellenden knecht:
„Waar i? de barones?"
„Ik weet het niet mijnheer," werd hem geantwoord. Mevrouw
is nog niet terug." i
Een lichte siddering doorliep Walinsky's ledem'aten, doch
voor het uiterlijk bied aard blijvende, vroeg hij:
„Is m ge vrouw in het geheel niet thuis geweest?"
„Ja, zeker. Zij liet zelfs het Russische paard inspannen en
is daarmee uitgereden."
Wie van u vergezelt haar?"
„Niemand. De barones wilde alleen gaan."
„Alleen? Op den laten avond? Dat is niet mogelijk!"
„Mevrouw schijnt dat ook gevonden te hebben- want zij
heeft zich verkleed."
„Wat bedoelt gij daarmee?"
„Dat mtevrouw de kléedereïi vap mijn hoe» dyoefl, tbeo zf
MOORD.
Aan de 2e Oosterparkstraat 2 5woont op de eerste verdi
ping het echtpaar Schouw. Bij Hen in huis woonde de vader
vrouw, de 73-jarige Van Putten. Piet Schouw, die snorder
beroep is, zijn vrouw en haar vader zijn als drinkers beken,
de oude man dronk tot 25 borrels per dag. Heel vaak
er dientengevolge in het gezin twist, waarbij klappen vielei
Gisteren was het weer den geheellen dag herrie. Er werd a
ruzied, geschreeuwd, gescholden, geslagen tot ongeveer h>
zes in. den namiddag, toen Piet Schouw de woning verl
om zijn standplaats op (het Rembrandtplein in te nemen. Ou
streeks acht uur in den avond kwam juffrouw Schouw de hurt
waarschuwen, dat zij haar vader dood had gevonden. De bura
waarschuwden den Gemeentelijken Dienst en de politie. E
commissaris van het bureau Mulderpoort,.de heer T. J. Ploo
van Aanstel, verscheen spoedig in de woning van Schouw w
vond er de dochter zittend op een canapé, half versuft en
riekend naar drank. Op de haar gestelde vragen antwoord,
zij niet te kunnen verklaren, wat er met haar vader was
beurd.
Het lijk van den ouden man lag op de grond. Hef was need
kou den stijf. In het onderlijf vond de politie eien vrij groot
snij wond, in de hartstreek een steekwond, welke laatste vermoc
de lijk den dood had veroorzaakt. De dochter bleef er bij; dat a
van niets wist. Zij was zeer verward in haar antwoorden 'en v«
keerde blijkelijk nog onder den invloed van den gertoten dranl
De politie vond in de woning twee messen; een daarvan, ea
groot slagersmes was met bloed bevlekt. De dochter beweerd
dat dit was gebruikt, bij het vfeesch snijden; de scheikundig
de heer Van Ledden Hiulsebos, die inmiddels was ontbode
achtte dit hoogst onwaarschijnlijk.
De heer Ploos van Amstel (had ondertusschen een paar mat
nen uitgezonden om Piet Schouw op te sporen. Zij vonden he
al spoedig op het Rembrandtplein met zijn rijtuig. Toen
agenten hem vertelden, dat zijn schoonvader dood was, a
woordde hij, dat hem dit bekend was. Maar hij zeide niet
weten, dat hij vermoord was; hij meende, dat de man zichze
had gestoken, want hij had meermallen gezegd zich van kan
te willen maken. Schouw werd medegenomen naar zijn vo
mug en daar met het lijk geconfronteerd. Zoowel hij als zij
viouw bleven ontkennen iets meer te weten omtrent de wijze
waarop de vader aan zijn eind was gekomen. Beiden zijn na;
het politiebureau overgebracht, waar commissaris Ploos
A mstel en eveneens de geroepen substituut-offi cier van Ju,
titie. mr. J. Versteeg, het onderzoek voortzetten. Daarb
heeft tenslotte de vrouw bekend, dat zij haar vader gedood
heeft. Zij heeft de daad gepleegd kort nadat haar man \va echter be
weggegaan om zijn rijtuig te halen, ongeveer half vijf in de afspraken
namiddag. Piet Schouw schijnt aan de daad onschuldig te zij word
otndat da
naar buit
Er was
ran de he
uitging."
Feodor Walinsky leunde zwaar met de hand op d-
hem staande tafel, doch beheerschte zich genoegzaam om aajKocmT he'
zijn gelaat een onverschillige uitdrukking te geven toen
zeidew
:Dan begrijp ik wat het Is. Men zal' den kleinen jonker
het spoor zijn, en zij heeft zeker mede willen gaan, om dei
te zekerde» te wezen dat men het kind in handen krijgen zoi
Het is wel, gij kunt gaan.
De ongelukkige die deze waarheid slechts gesproken had
de hoo pden bediende zand in de oogen te gooien, vermoei
de weinig hoe dicht hij der waarheid nabij was. en zoodr
hij alleen was gebleven, wierp hij zich snikkend in een leuning
stoel. Goc' Blanche, Blanche, die hem steeds zoo onfeilbaa»og te wo
was \oorgekomen, die hij te 'hoog geacht had om ooit eenig ev,en in
zaamheid over hare handelingen of uitgangen uit te oefenen
zij, voor wie bjjj gaarne in het stóf ware neergeknield, o
haar van ochtend tot avond met zijn trouwe liefde te dienci
zij had hem niet bedrogen maar gebruik gemaakt van
ellende der vrouw, voor wie zij zulk' een vereering voorwendd KU!nnipT
gebruik van zijn eigen hulpvaardigheid om der ongelukkig ment Rial
bij te staan, ten einde zich' Ides nachts te begeven tot den eei ne ntegej
of anderen ellendeling,, die hem haar hart en zijn eer ontsto 'ereenigdie
le;n had. - ladering a
Ijverzucht is nimmer zoo hevig of verschrikkelijk, als wai ^enorme
zlj tensI°tte ontwaakt in een ziel, die lang en on y oor waai
delijk vertrouwd heeft.
Maar wie, wie was de schuldige? Walinsky wilde bet w,eten_
en dat nog wel terstond. Over eenige oogenblikken misschia ?st- De
zou zij wederkeeren, en hij «Wilde gewapend zijn bij hun we
derzien, gewapend met de volle wetenschap der waarheiL™.
Hij zou haar hare schuld voor de voeten werpen, en zich rog
m dezen nacht tot haar medeplichtige begeven om hem in het Coninkrijk
aangezicht te slaan; want een van 'hen beiden moest van tie apa. Vcxm
aardbodem verdwijnen. Heel' het wereldrond was niet groo l10t of
ei» aan. de
■'Ordt bet
genoeg voor zijn haat ejgens dien ander.
Hoe zou hij de waarheid te weten komen? Vrouwerf
heldhaftig, wanneer het leven van den man dien zij liefhebbt) (koaading
u-4.1 - - "ttidsch lira-:
öraal er» i
gouvern
regelen.
Staten
op het spel staaten Blanche zou zich eerder laten dooden da»
hem den naam te noemen dien hij toch bennen moest, wiM
hijzelf niet krankzinnig worden. Indien hij het slot van hart
schrijftafel verbrak? Een brandende schaamteblos steeg hen
naaar de slapen. Het kwam hem zoo laag voor, zoo onwaardig bg g,emi
ran de liefde welke hij haar tot dusverre toegedragen had to bet K
Hij was haar echtgenoot, hij had er het recht toe: maar hij koJ
zoo laag niet afdalen. Het zou hem duldeloos vernederd heb
ben, tot zelfs i nde oogen zijner misdadige vrouwk
i
zijn ve
is wel
schijnt
veete 1
Zij Iie1
maar l
maar
INaa
saris P
pleegd
drank,
stcld v
(Haa
zich d;
misbru
en d e -
-
Ee
Zone
groot
sommij
met he
valsch
was.
J
Dé K
Gnondw
er ijver;
moet tc
|i'«t a'l 1
werk da
ze in h
looipien 1
en nog
ting gez
althans
g,rooting
waren a
door Mi
heel ve»
Irituss
bennen,
ordfe wz
discussie
nomen b
58 der C
daarin d
de Komi
bij event
mogendi}
een vree
lten zoek
klaardi,
mianidem'i
sbeijn, di
wenscht-e
di egiaen
dier goe:
verv
ziietn.
Nie tir
gle.weest
dragien n
trekking
die tract
n C
éen finaa
Staat leg
geeringer
toond ien
drag, wa
voorkwan
Staten-G<
zigingsvo,
om alle
op één lij;
rika sedeo
alle aan.
onder
het reg.ee
ivaarin ba
houd was
itsluitene
naai in s<
ereischte
adement
'an Raves
lit atnend
'reactie
3egrijpien.
de
andseh b
,-a
ral moetei
émaene 1
;al kunniei
De bera;
neffende
rrdie wa's:,
ffondwet
regeeri:
niten Eur<
zich be-
A". 62.
M&J fcv
