Nieuwe Langedijker Courant.
I êPENING VAN HET NIEUWE BETAALKANTOOR
te Broek op Langendijk.
ehSLdK m bi"°e"S,e dSr
Zaterdag 17 December 1921
TWEEDE BLAD
Het spreekt wel van zelf, dat het nieuwe betaalkantoor
gesticht door de „Groente-Centrale", die daarvoor de volle
w Wa T Wr r'jeg vajn d,e aangesloten vereenigimren die
SmV HÏÏrl 6 VOor de stichtin8' bestemd, niet zonder
eenig feestelijk vertoon zou plaats hebben.
De feestelijke opening moest worden uitgesteld omdat w-
ffpïrSE opllvermg
De datum der opening nu was bepaald op 14 December
des nWdags 2 uur, en ter bijwoning daarvan waren ^^e'
noodigd de verschillende besturen der aangesloten
frSGemeen£ £r0GnJe,Cent™lc''< het Dagelijksch Bestuur
t c v de °ud-burgemeester, de edelachtb. lieer A.
Slot de Secretaris der Prov. Commissie, de heer W Balk
de Betaalmeester de heer- W. Dirkmaat, de P^sfeursSi
van Koophandel" waaronder de afg/evaardigden in deSm
tmssi-e \an Toezicht op de veiling, de uitvoerders van" hér
reik, de heeren De Vries «en Rutsen en wellicht no°- anderen
waaronder wij ons het laatst noemen. anderen
JetpWas,rdrUim 2 UUr' t0en de voorzitter, de edelachtb
P' viIot' Burgemeester met hamerslag stilte verzocht
om aan alten ,,in dit ons nieuwe bebouw" 1
roepen. Onmiddellijk volgde daarop een woord van dank^dac'
zoo velen de uitooodiging hadden aangenomen. Dat ïenS
tot groote blijdschap. Was het nu ons bondsgebouw was h-t
£"r°r^S het Bondsgebouw-BetaaHomtoor^ het
et nie toe, ik heet u allen, met onzen Oud-Voorz
ons midden hartelijk welkom.
Dit is geen gewone vergadering, waarin besluien worden
genomen en voorstellen wordefn gedaan, maar het geldt hier
alleen een samenkomst van belanghebbenden en belangstel
lenden om dit gebouw hoewiel eenvoudig, toch feestelijk fe
openen. Ik zal u, zegt de voorz., niet vermoeien met een over"
zicht omtrent de stichting der veiling en het in h°tl'evm
roepen onzer organisatie, neen, die taak, het geven "van een
historisch overzicht, is in handen van den Secretaris, d"en
heei Zeeman die naar ik meen, dat aan zijn jaarverslag zal
toevoegen. Maar, al is het dan niet in bijzonderheden, er
geheel mij van afmaken kan fk niet, wanneer ik verplicht
ben uwe aandacht te vestigen op het feit, dat dit gebouw door
de organisatie is gesticht. Anders ging het met de veiim°
Die was er voor de organisatie, en nadat de veiling was ge sticht
188/ zou pas 9 jaar later onze organisatie tot stand ko
men, dus in 1896.
Wat betreft het oprichten vajn de veiling moet spr. ver
wijzen naar het bij gelegenheid van het 25-jarig bestaan der
veiling en de officieele openiing van het nieuwe Veilinggebouw
uitgegeven geschrift, waarin de verschillende bijzonderheden
»p bijzonder uitnemende wijze is weergegeven.
'Hier is. zegt de voorz., het particulier initiatief in den
neest abstracten zin geboren. De toen bestaande redering
ons toen ter tijd prachtig gesteund en hulpe geboden om
ot verwezenlijking van ons doel te geraken. Op den wal van D.'
«agcnaar en C. Slot aangevangen, kon spoedig door
re medewerking van het Gemeentebestuur naar andere mid,-
telen worden uitgezien, waardoor uitbreiding niet kon uit-
jijven Eere daarom aan die mannen, die ons toen zoo wan-
US hebben geholpen.
De gebrekkige wijze, waarop wij ons toen moesten behelpen,
een schim, een schaduw van het thans bestaande, maar
lie gebrekkige wijze opende juist den weg tot betere middelen.
Onze organisatie dagteebent van het jaar 1896, het is dus 25
aar geleden, dat wij ons vereenigden samen op te trekken
'oor betere toestanden en verhoudingen. Thans viert die orga-
nsatie haar zilveren jubileum, gelijk met de opening van
iet nieuwe be taaikantoor.
Maai- zooals het veelal gaat, niet altijd ging 't voor den wind
etgeen ook onze organisatie zou ondervinden. Het ging met
leine schokjes af en aan en we danken het aan den stuurman,
je hec schip lonzer gemeente en dat onzer organisatie be-
tuurde, den Oud-Burgemeester van Broek op Langendijk
nijn hooggeachte vader, dat het scheepje voor stranden werd
zwaard. (Luid applaus).
Mogen wij ons, zoo gaaf de voorzitter voort, hartelijk ver
heugen in het bezit der mooiste ein doelmatigste veiling, daar
bij komt nu een eigen gebouw. Wat zijn doopnaam zal zijn
weet ik nog niet. Bondsgebouw, Betaalkantoor, ik weet het
niet. Men sprak van de schoone spreuk „Eendracht maakt
macht de levensspreuk' onzer vaderen, maar ook de naam zal
wel worden gevonden.
i p^an.w'Jst de voorz. er op, dat het vereenigingsleven verschil
lende racen heeft doorloopen, maar daarbij kan dan ook wor-
en betuigd, of verwacht, dat de vloek' van eenvormigheid
niet over ons zal worden uitgesproken.
Verder wijst de voorzitter op den steen, geplaatst in de
vestibule, door „Gijoentecultuur" daar geplaatst, welke steen de
volgende inscriptie bevat: eerste steenlegging en de besturen
vermeldt.
Een woord van blijde voldoening moet de voorzitter van
het hart, dat het gebouw kon worden gesticht op een plaats
zoo bij uitnemendheid geschikt, vlak bij de veiling. Maar
ook schenkt het blijde voldoening, dat de financieele zijde
geen bezwaar heeft opgeleverd. Vooral wanneer men daarbij
bedenkt, dat de tegenwoordige tijd staat in het teeken van
leenmgen; leeningen en nog eens leeningen is het tegen
woordig, dan moeten wij ons verheugen over het feit dat de
gelden er zijn, dat alles er is. Maar deze, onze stichting spreekt
van meer dan haar bezit. Zij spreekt ons van de eendracht en
Je saamhoorigheid, die de tot standkóming verzekerden. Het
gebouw staat daar als een symbool van onze eendracht waar
m wij onze kracht zoeken.
Dat er in dit gebouw veel mag omgaan, dat de dagelijksch'»
mKomsten onze welvaart mogen beteekenen, dat h°t 't ge
bouw mag zijn, waar wij onze belangen in eendracht en sa
menwerking met elkander mogen bespreken. Want hier slaat
de polsslag van ons bestaan, in dit gebouw zijn onze belan
gen ondergebracht, ons aller welzijn is hier onder één dak
geborgen. Dat het mag zijn verrezen, tot bloei en welvaart
der gemeente, onzer organisatie en onzer tuinbouwers, met
dezen -wensch verklaar ik het betaalkantoor voor geopend.
(Luid e|n langdurig applaus)?.
De voorzitter deelt mede, dat tot zijn leedwezen en tot
«.Her teleurstelling een verzuim is gepleegd. De twee afge
vaardigden in de Commissie vafci toezicht op de veiling, n.l.
de heeren C. Wagenaar van Broek op Langendijk en C. Wa
skaar van Zuidscharwoude, bestuursleden van „Koophandel"
hebben geen uitnoodiging ontvangen de opening, die heden
plants heeft bij te wonen. Dit is natuurlijk' niet met opzet ~e-
schiea, maar te bejammeren is het toch, en voor dit verzuim
wordt gaarne de verontschuldiging aangeboden.
onder den boom is gevallen. En thans is vérrezen een nieuw,
gebouw, dat bezien mag worden. Lof aan allen, die daartoe
hebben medegewerkt. Wij kunnen het bestuur complimen
teer,en, dat zij met dit 'gebouw hun juist inzicht en wijs beleid
kunnen demonstreeren. Dat onze betaalmeester in dit gebouw
goede zaken mag maken, want dan gaat het ook onze bouwers
goed. Dat het hen goed moge gaan! Dat handel en tuinbouw,
mogen bloeien
(Luid applaus)
FEUILLETON.
DOOR EIGEN KRACHT.
3)
Het was hem een zekere verlichting zich aan zijne schrijf-
neder te zetten, om al bet voorgevallene omstandig
getrouw aan zijn moeder toe te vertrouwen. Hij beken-
baar heel zijln fechuld en trachtte niets te verbloemen,
e prinses was zoo goed, zoo zacht in hare liefde tot haar
-eren dat zij slechts woorden van opbeuring voor hem
Men zou, ook al mocht zelfs haar hart hem niet vrijpleiten.
:toen deze brief verzonden was, 'gevoelde hij zich kalmer ge-
en toch had hij er veel voor gegeven indien Walinsky
Plaats van zich zoo grootmoedig te betoonen en slechts
«an het geluk zijner vrouw te denken, tot hem gekomeh
«e en hem had uitgedaagd. Er was dan tenminste van
mge vergelding sprake geweest; hij zou in de lucht gescho-
hebhen en rustig op zich hebben laten vuren, terwijl men
doen t0t Ze!fS ka!nS °ntnam op eeni&erIei wijze boete
Walmsky bevond zich reeds in het Langham-hotel toen
•n een kaartje werd overhandigd, met het verzoek den
^oeker aanstonds bij zich te laten. Het was föhn Hopkins
Z1ch bij hem aanmeldde. De detective zag er over;tevreden
Een prachtige slag hebben wij geslagen, dank zij de ba-
M en die kleine duivels che Oneen a
bij zijn binnentreden uit. Wij hebben de gansche ben-
'bgepalmd, de oude Bertha niet te vergeten. Sedert jaren
Men wij ons al afgevraagd wie toch de ergste schurken de
part hielp ontkomen; telkens vielen de vermoedens op
■Juwe heks, maar men kon geen bewijzen machtig wor-
Zij wist de politie onveranderlijk om den tuin te lei-
Jack de ketellapper en zijn handlanger hebben ons
aige diensten bewezen, en zullen rijkelijk worden beloond,
ontvoerder van den kleinen jonker heeft alles bekend
ms zelfs de brieven 'getoond, welke hij van die fraaie ex-
vernante had gekregen om hem geheel en ol op de 'hoog-
alles te brengen. Lord Mac Harold is zoo onschuldig
ue zaak als een pasgeboren kind."
•wat denkt gij dat zij als straf zullen krijgen?"
"dwangarbeid voor een jaar of twintig, dat is zeker. En
is zooveel als levenslang, want negen en negentig van de
u houden het geen tien jaar vol."
e hoofdschuldige zal het hier ontkomen," mompelde Wa-
y op bitteren toon.
g dat niet al te gauw, baron",, antwoordde Hopkins
'Hierop wordt het woord gegeven aan den Oud-Burgeme is-
st'ar, den edelachtb. 'Heer A. Slot.
oorz., Bestuur, Afdeelingen, Vergadering.
In de eerste plaats vraag ik mij af: „Hoe hen ik hier?"
Laat ik t U direct maar zeggen,.dat wegens de gebreken des
ouderdoms, men mij hier heeft gebaald, en nu dat ik hier ben
zet men mij nog aan het woord bovendien. Ik zal IJ maar
geen geschiedenis verhalen. Ik mocht 'het verwijt ontvangen
hetgeen wel eens meer gebeurt, wanneer ik iets vertel, dat
heeft li al meermalen verteld, maar ik wilde de vraag toch
-'° 'j -- -e ben ik hier?" Ben ik hier als ornament,
1 de:i S'UL of ben ik hier als ee nantiek stuk? Het'
laats'e zou kunnen, want ik ben zeer rijk aan historische her
inneringen. Ik wil er U toch wel iets van verhalen en sla
de zeven koeien van Faro maar over. Maar toch was het wel
eens een moeilijk werk gedaan te krijgen, wat ik meende, dat
in het algemeen belang moest gebeur,en. Wij zijn begonnen mei
een kolk voor onze sluis ter vergemakkelijking van de
scheepvaart. Toen ter tijd haddien wij een H O. van f 600.
voor dien tijd nog zeer hoog, maar we moesten van de Basse-
weg toch door het sluisje, en na de tot stamdkoming daarvan
werd het veilmgsgebouw viermaal vernieuwd en daarna een
nieuwe gesticht. Het was een heel werk den tegenstand der
oude wethouders te overwinnen, maar met beleid en tact
gmg dat toch, We begonnen op den westkant met een voet-
bruggetie, en de voorgestelde vei beteringen en uitbreidingen
ontlokten telkens aan onze wethouders de vraag, waar moet
het geld van daan komen? Maar het zwaartepunt was toch de
toevoerlijn. De Maatschappij, wilde geld hebben en dat voor
elkaar brengen, dat was een heele toer. En toch was de
uitslag, dat de toevoerlijn er kwam, maar niet zonder veel
en veel moeite. 'Dan wijst Z. A. op de Naaml. Landbouw-
en Handelsvereniging, waarop de afscheiding volgde en
waarna de Federatie tot stand kwam. Hierop volgde het ves
tigen van een betaalkantoor, waarbij spr. een oogenblik stil
staat bij den vroegeren reeds (ontslapen betaalmeester, dien hij
nog kan eeren in zijn werk. Maar ook hier zou het blijken,
met het oog op den tiegenwoordigen betaalmeester, dat de appei
glimlachend; „ik voorspel u integendeel dat wij 'haar binnen
die maand achter slot hebben."
„Maar zij is in Canada."
„,Zaij zal terugkeeren naar Engeland."
„Hoedat?" vroeg Walinsky ongeloovig.
»Cm Lord Mac-Harold te volgen en voor zich te herwin
nen!" sprak John Hopkins zonder aarzelen. „Ge zult zien of
de gebeurtenissen mij geen gelijk geven. Die vrouw heeft alles
op het spel gezet, en zij heeft dat allesverlorenniets is natuur
lijker dan dat zij thans ihet hoofd verliest en een gekheid be
gaan zal."
Baron Walinsky liet hem beloven hem op de hoogte te hou-
dein v(an al wat er verder geschieden zou en beloonde hem
rijkelijk voor de reeds genomen moeite. Niet zonder noodza
kelijkheid tot de woning willende gaan waar hij Blanche kon
ontmoeten, schreef hij aan Gladys wat hij van den man van
politie had vernomen, en juist wilde hij dien brief verzienden,
toen men hem een telegram bracht. Dif was, in zijn betrek
king een zoo gewone zaak, dat hflj 'zeer kalm den omslag
opende, doch de inhoud vervulde hem vain een zoo gropte
vreugde, als hij niet mogelijk geacht had nog te gevoelen ma.
hetgeen er tusschen hem en zijn vrouw was voorgevallen.
Die dépêche luidde:
„Volkomen onschuldig aan het schandelijke misdrijf. Zal
schuldige straffen. Vertriefc naar Engeland zoodra gij mij
seint of Paul teruggevonden is. Relden op u om mijne vergif
fenis af te smeeken aam de moeder. Mac Harold."
In een oogwenk was hg gereed uit te gaan, en liet hij
zich brengen naar het huis, waar nog slechts de gro.oitste
verslagenheid had geheersdht. Men liet hem onmiddellijk toe
en Gladys trad hem tegemoet met de vraag:
Zijn het Blanche's belangen, die u tot mij voeren?
Gij weet dat gij in alle opzichten op mij kunt rekenen."
„,'Ja, dat weet ik", antwoordde hij, diep getroffen. „Ja, dat
weei ik", antwoordde hij, diep getroffen „Maar ditmaal kom
ik tot een geheel ander doel. Men zendt mij cot o, Mylad'y, tot
u die de barmhartigheid zelve zijt, met de smeekbede hec ver
leden uit te willen wisschen en alleen nog aan de toekomst'
over te laten u te bewijzen of men berouwvol v/ederkei»re of
niet."
Hét edel gelaat der vrouw, die zoolang te vergeefs op een
dergelijk woord gewacht had, die gisteren nog geloofde dat
het nimmer meer gesproken zou worden, werd door een doo-
delijke bleekheid overtogen, en onwillekeurig zocht liane
hand naar een steun om zich aam vast te grijpen.
„Hebt gij bericht uit Toronto?" vroeg zij op koortsachtigeu
toon.
Hierop wordt het woord gegeven aan den heer Bouwens
De heer Bouwens vamgt aan met er op te wijzen, dat than9
het ideaal is verkregen. Wij hebben ons bondsgebouw, ons
oetaa,kantoor, onze vergaderzaal, onze bestuurskamer Welk
een verschil met den toestand nu 25 jaar geleden. Al wat
géboren wordt, zegt spr., is hulpbehoevend en ook de in
1887 gestichte veiling zou blijken vele leemten te bevatten
Maar we konden ons aan niemand spiegelen, omdat er op dit
gebied nog niets bestond. Zoo zijn wij aan een vereenigkig ge
komen omdat we meenden, dat hier een bestuur mo°st zijn
die alles regelde. Toch heeft het nog twee jaren geduurd'
voordat een vereeniging tot stand kwam. Door den burge
meester, die nog met zoo lang burgemeester der gemeente
was, dep heer D. Wagenaar en den heer P. Slot (van Antje
Baaider, werd een 20 tal personen op het raadhuis^genoodigd,
aan wie het doel der vergadering werd medegedeeld. Het vial
m zeei goede aarde en er werd een voorloopig bestuur geko
zen, waarin wij in geen geval zitting wilden hebben. Door
de heeren Auke Dirkmaat, D. Slot, J. Klz. Wagenaar, C.
wagenaar en J. Spaan, misschien nog enkele, werden de
bouwers bezocht waarop een groote vergadering plaats had
li. Vel. Joen werd de vereeniging gesticht, en werden de
lijnen langs geloopen, welke het doel zouden aangeven der
richting die gevolgd zou worden. Maar de vestiging zou met
alleen bij Broek blijven. Overal' werden afdeelingen gesticht
maar men kon voor de vereeniging maar geen naam vinden.'
Zoo kwam men op de gedachte haar de „naamlooze" te
noemen met bijvoeging van Landbouw- en Handelsveree-
niging En het moet gezegd', dat de organisatie zich ontplooi
de n een machtige vereeniging. Maar de eenheid zou niet
blijven. Na een tijd van beroering en strijd splitste zich deze
vereeniging in velerlei vereenigingen, en Broek en Oudkar
spel wareln de eerste die er uit traden. In de vergadering
die den 2 5Februari 1903 werd gehouden, en waar de afschei
ding een feit werd, zieide de heer C. Wagenaar dat het
ideaal was mislukt, maar wij zien thans, dat dit is ver
wezenlijkt. De gedachte aan autonomie of federatief verband
werd niet losgelaten en een vereeniging kwam tot stand tus-
sche.a Broek, Zuidscharwoude, Koedijk en Sint Pancras. De
stichting van den .„Noordermarktbond" maakte dat we een
anderen kant uitmoesten, dus naar Heer-Hugowaard, Hens
broek, Rustenburg, Schermerhom. Zoo zijn we wede- gewor
den een vereeniging, die deze stichting tot stand heeft kunnen
brengen. Aan den bouwmeester komt alle eer toe voor het
schoone gebouw. Wat ook veranderd werd aan de teekening
niet de eerste teekeniing van het front. Die werd bewaard'
en uitgevoerd. Aan de heer De Boer en mij, zegt de heer Bou-
wens, werd als commissie den aankoop der meubelen opge
dragen Maar het was een moeilijk probleem, in verband mrt
de esthetische schoonheid van het gebouw de meubelen te
kiezen. De Hollandsche degelijkheid gepaard aan zuinigheid
moest hier worden toegepast, en wij meenen, dat wij hierin
geslaagd zijn De veiling en de vereeniging bloeiden door
oe medewerking en de vrijgevigheid van den Raad. Van de
laatste zitting, door den Oud-Burgemeester geleid, werd een
foto gemaakt waarvan een afdruk door den heer De Boer voor
het meuwe Betaalkantoor is geschonken. Dat is Let symbool
van samenwerking, een bewijs van eerbied voor wat to." stand
kwam, een bewijs van saamhoorigheid zijn de geschenken in
meubelen stevens. Maar die saamhoorigheid bleek cok uit
de inzendingen op de tentoonstelling te Enkhuizen, waar de
collectieve inzendingen zoowel als de particuliere inzendin
gen een eerste prijs verkregen, bestaande uit diploma's en me
dailles, thans tentoongesteld in de Bestuurskamer. En hm ee-
heel getuigt van wat door doelbewuste leiding kan worden
erkregen, waaraan de Oud-'Burgemeester en vereeni gingen
aangesloten bij de G. C. is medegewerkt. Hierop schonk" de'
heer Bouwens aan den voorz. een presidenthamer, die hij
wilde beschouwen als een teeken van leiding en orde. Aan
vaard deze, jegt de heer Bouwens bij het overreiken, met
den wensch, dat Hij, die alles regeert en bestuurt U de kracht
geve toe in lengte van dagen de leiding te hebben van de
E.' r' Ka, der ve^eniging, en U deze mag voeren met
vaste hand langs goede paden.
(Applaus).
Walinsky boog toestemmend en reikte 'haar tot eenig ant
woord hei telegram over.
Na verloop van enkele minuten hief hij het hoofd wedier
op en vroeg
„,Wat moet ik antwoorden?"
„Wilt gij mij nog den dienst bewijzen u daar nersoonliik
StoettDb?fT?"Pri tePCht' 'i> finTHSld
toeberleidselen tot de begrafenis onzer arme Mab
ketenen mu aan huis, en ik zou niet gaarne willen dat de
dienstboden mijn bericht lazen."
Maar wilt tot,uwdieLnst", luidde 'her antwoord,
kenen telegram zal ondertee-
„Neen mijn vriend", sprak zij hoofdschuddend. „Hij moet
het weten door mijzelye dat zijn terugkeer ons allen geluk
kig maakt. Hij mag die lange reis niet ondernemen met de
V ooi da. hij aan boord gaat, moet hij zich bewust zijn dat
alles wat achter hem ligt vergeten en vergeven is en dat men
rnCT, met1grTter vreu&de begroette dan bij zijn aan
komst het geval zal zijn."
„O!" riep Walinsky uit, met een stem verstikt door tra
nen. „Dat ik uwe grootheid van ziel bezat. Wat is hetgeen
miJ f misdrijvenin vergelijking van het on
recht. dat men pleegde jegens u!"
„Li mijn plaats zoudt gij handelen zooals ik", antwoordde
bij met eer droevig glimlachje. „Zoolang het har: nog lief
heeft kan het niet onverbiddellijk blijven. Daarin ligt niet
eens iets deugdzaams; want men vergeet niet Tu't nlichts-
W'H maar enklelomdat meT1 niet anders kan handelen
i W 1 s lechts even wachten tot ik het telegram heb opgesteld en'
heb een weinig geduld zoo (ik u al te lang ophoud. Het'te
ruggevonden geluk doet mij duizelen.
Na verloop van weinige oogenblikken keerde zij toi hem
terug, met een papier dat zij hem voorhield
i „Gelooft gij het goed aldus?" vroeg zij.
j Hu zag thans hoezeer hare vingeren beefden en leerbied-V
rihet g€ t Van W aan' Het bevatte slechts deze
„Paul teruggevonden. Wij wachten u met de grootste
j vreugde. Niets kan ons gelukkiger maken dan u w^r te zi n
Sein dag en uur van uwe komst.
i 1 Gladys.
(Wördf vervolgd)
