at)
Nieuwsblad voor LANGEDIJK en Omstreken.
Mo. 127.
Zaterdag 31 December 1921 I' Blad 80e Jaargang
per 3 maanden f 1,15
J. H. KEIZER,
issvKRc u,
NIEUWE
LANtrEDIJKER ((HR11T.
Deze courant verschijnt Dinsdags, Donderdags en Zaterdags.
A.BONNEKSKT8PBIJ8
BEDACTEUE-UITGEVEB
SUKKEL:
i¥oordseharwoude.
DIT NR. BESTAAT UIT 3 BLADEN
EERSTE BLAD.
PBIJ8 DEB A» YEBTEIi ïI sSMi
Va* 1—5 regele 75 ct«, elke regei meer 15 ot,
Sroote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend
Brieyen rechtstreek* aan den üitgerar.
OUDEJAARSAVOND-GEDACHTEN
Het jaar 1921 spoedt tien einde. No®
pn'kele uren zal bet ons geven, diie met
deizelfide snelheid voorbij zullen giaan
als die achter ons liggen. Doch niet
in die stemming van een rustig verbet-
den zuilen die laatste stonden wordlan
doorgebracht. De gezellige huiskamer
moge Mij moedigheid wekk en, de on
rust daar buiten, diie ons geheelie- lieven
in beslag neemt, versombert die stemir
tm'ng in het oogeriblik, dat wij afscheid
nemen van het oude jaar, dat ons zoo
weinig beloofde dn verziekende. De na
tuur zelfs schijnt het beeld te willen
geven van de drukkende atmosfeer,
waarin wij teven. De storm giert over
de vlakte en beukt de wiesterstrandien
onzer Noordzeekust. Donkere wolken
hevelen en pakken zich samen tot een
aschgrauwc lucht, het duistere zwerk
spreidt als een zwart gordijn zich over
het aardrijk uit. Zwarte-nevelen rijzen
bp en omfloersen het daglicht, laten
geien 'lichtstraal door en maken het uit-
«ebt naar buiitien nog somberder. Woes
te, sombere machten schijnen haar
triomphen te willen vieren len stemmlen
haar lied in d'en toonaard van den
storm, die om ons banen woedt. Hoe
zeer stemmen zij ons gemoed tot wee
moed len smarte. De schoone profetie
van het heilig Kerstfeest, dat het licht
de duisternis zal overwinnen, schijnt tot
leemte bespotting te zullen worden. De
gnootie economische strijd, als gevolg
van eeln verdwaasd egoïsme, wo-edt in
zijn volste kracht. Het wapengekletter
f'S blijkbaar verstomd de groot© wor
steling |om de macht i,s een nieuw©
phase ingetreden. De volkeren staan
imeier dan ooit voider van elkaar, de
vrede, hoewel die wapens rusten.» is nog
nidt weergekeerd. Het woelt en werkt
rondom ons in onrustige schommeling,
de kLank van het woord vrede snijdt
pms nog ail's 'bitter sarcasme door de ziel.
«Wat voorspellen ons de klanken van die
disharmonie dde de breuk der volkeren
Leeft teweeg gebracht? Vertroebeld
is de atmosfoer waarin de volkensn le
ven idbor de begeerte naar macht en
voorrang. Wie zal ons de betere toe
komst brengön, die (de vrede voorspelde,
maar die door de fijnst geslepen di
plomatie is geworden tot een onbereik
baar Kanaam? Engeland heeft zijn on
beperkte heerschappij ter zee verloren,.
Amerika zoekt door zijn aangezwollen
kapitaal terrein in het Verre Oosten.
DuïtsohLand is voorloopdg uitgeschakeld
Frankrijk len Italië isitaam voor een finain-
t'ieei bankroet. In eigen land wordt
broedermoord een sport, die overslaat
tiaar alle stamden en lagen, het st-^rvelnd
Oostenrijk, het verhongerend Rusland
toebeten nn hun doodstrijd.
Het is moeilijk een zegiemwensch op
de lippen toe nemen. Men kent detn
strijd die komende is, omdat wij
weten, dat het nieuwe aar d(e taak van
het oude overneemt. Maar tochi
blijf, .0 Hoop, ons hart verzoeten 1
Liiefdie en toewijding zijn gaven des
harten, die nog eiken dag kwistig, wor
den toegeworpen, dengenen, die ons
dierbaar zijn. De liefde in eigen kring
heeft nog niiet opgehouden haar koes
terendie warmte te verspreiden tot ze
gen van hen, die er zich aan mogen
laven. De bron van toegenegenheid is
nog niet uitgeput van hen, die het God
delijk gebod betrachten: „Hebt Uw
naasten lief als U zelf." Het gaat lang
zaam, maar steeds wordt d e kring bón-
hen welken het zijn zegen verspreidt,
grooter. Die profetie van het Kerst
feest wordt bewaarheid door het ko
mende hebt van de lengende dagen
De kille adem van den dood, die die
Natuur een wijle houdt omvat, is
slechts een "tijdelijke rust, dóe aan de
komende Lente vooraf gaat. De zon
stjjglt iederen .komenden dag hooger,
tot de natuur wedier als verjongd uit
haar winterslaap te- voorschijn treedt.
Uit de nevelen zal de dag eenmaal ze
ker rijzen. Dat voorspelt 'ons de eer
steling -der dagen, de bode van Let
jaar, dat voorspelt ons ook -het verle
den. Wij groeten het oude bij zijn af
scheid - bet hebbe ons wijzer ge
maakt. Wij begroeten het nïeuwis
jaar omdat het oude ons zoo vele ma
liën onze fouten heeft doen zien. Dat
wij een oogemblik tot ons zelf mogen
lihkeeren en beseffen 'de taak, die vooa»
teen iegelijk onzer i-s weggelegdEn
mocht bij zelf-omderzaefc een wijle de
weemoed ons harte binnensluipen,
moge dit dan de bodem worden waar-
Op liefdie en onbaatzuchtigheid haar
wortelen Imogen schieten. Eenmaal
komt voor ons allen het laatste jaar,
moge de gedachte daaraan, de badte op
de lippen leggen:
„Ik zal er eeuwig God voor prijzen,
Diat ik 'o.p mijn aardsche tocht,
Onder weemoed, scherts len lijden,
Met leen Hart voor hen, die strijden,
Steeds naar het hoogste zoeken mochJt
Met hoop en bemoediging in het
hart: Een gelukkig Nieuwjaar!
REVUE VAN DE WEEK.
BINNENLAND.
Kerst bis nu achter den rog, en de
sneeuw, waarmee sommigen de lucht
„bevracht" meenden, is uitgebleven. 't
Was en bieef kwakkel weer. De „ani
mo" voor het Kerstv' eren werd wel we
derom lopgemert, men zag vele men-
schen met denneboompjes e.a. door de
straten sjouwen, en toch viel te gevoe
len, 'telkens weer, de druk, de „malais'e".
Waaronder nu zoo velen gebukt gaan.
Dat voor de noodlijdenden in Rusland
c.e. f 60003 werd ingezameld, is zeer
zeker een treffend bewijs, dat ondanks
alles die offervaardigheid het altrui,smie,
bog niet de wereld uit is!
Eindelijk is dan de rust voor enkele
weken tot 1 Februari ooik op
het Haagscbe Binnenhof teruggekielend.
Koetsier Kooien heeft telkens weer de
zweep gelegd over den rog van bet
mer hoeft inderdaad, ©en extra-krachi-
paardje Lagerhuis" e nde Tweede Ka-
boer, de eindpaal, die m'en zich had
gesteld', imet.Kerst bereikt. Ook de In
dische Begroeting is. afgedaan, Over
|het „hoe" zuilen wij nu maar nale't ver
der praten. Van de Algemeen© Be
schouwingen over de Staatsbegrooiti&ig
1922 was zeker het belangrijkst de uilt-
noodigihg, welke Mr. Troelstra, de lei
der van dé S.D.A P. tot de Katholieken
richtte, om in Juli 1922, als zou onge
veer op 30 e n22 stemmen blijft, santen
het Regeeringskastoel o fde Groene ta
fel, zoo g ijwilt zoo g ijwilt, tel,
bezetten. Onder bedreiging, door Mr.
Tr. geuit, dat andiers de katholieke
staatspartij in conservatieve- en demoi-
eraitisicb-gezcnde stukkien, fractiëm, zal
'uiteenvallen. De invloedrijke diplomaat
Dr. No-lens', leider van de katholieke
partij heeft gelijk ieder kop verwach
tten, zeier voorzichtig o pdeze „invitatie"
geantwo' rd 'een achterdeurtje voor
alle mogelijkheden op een kiertje latend
Staan, doch voorshands beduidend dat
hij voorziet een loop van zaken, waar
door een Rechtsch Kabinet, hetzij dan
Imieit Mr. Ruys of ©jan ander als chef,
regeerkracht zal behouden. Verder
(drong die heer Nolens aan op stevige
hhu'lp voor onze nijverheid, geen
protectie wil hi j, maar wel tdjdelijé maat
regelen ter belemmering van invoer en
hulp voor de exportbedrijven,- Het ant
woord, door den premier op de ver-
schallende bespiegelingen, bij het „groot
politiek debat" gevoerd, was niet zoo
hoe Ibelangrijk. Mc. Ruys verzekerde
ö.a. dat de nationale nijverheid ibdji
overheid she stellingen zoo krachtig mo
gelijk zal worden gesteund en „onder
streepte"" voorts, dat versobering bij
tile Staatsuitgaven de leuze vain bit
kabinet blijft. Van de Zondagsrust ver
klaarde Mr. Ruys de Bcs-^nhrouck, dat
„niiemands heilige rechten" zullen wor
de ngekrekt. Nader zal moeten blijken,
wat met die woordep eigenlijk precies
fciedocM' wordt..
Minister de Geer, heeft een stevige,
hiooae, aan bat Slot door enkele leden,
die present waren, toiegejuicbfe
rade gehouden, waarin de Minister van
Financiën verduidelijikte, hoezeer "t hieim
met bezuiniging ernst is. Van benoe-
m.ng van nieuwe ambtenaren zal in de
naaste toekomst geen sprake wezien.
fenziij in hoogst bijzondere gevallen
zeer strenge waarborgen zijn getroffen
om te wake ntegen inbreuk op dit be
sluit. Die verklaring des Ministers was
zioo categorisch cn'afdoende, dat Mr.
Oud de door hem ingediende motie in
trok. In allerlei takken van dienst
politie, troepen, marechaussee, neehter-
ïiijfce macht, onderwijs, beroepskader,
tel het groote snoeimes der bezuiniging
wonden gezet, 't is Voorwaar geen klieri-
hi'gheód. Maar: .de nood dringt steed's
heviger. Over November 1921 kwam er
e. c^ 2V2 apÖKoen minder in het Rijks-
liaadje dan in de .elfde naaand van 1920.
't Is uit met het accres der Rijksmidde
len. Wij zij- jndn de zeer-magcre jaren
geonicn..
Wij krijgen welhaast ee n.1-.tailing- zon-
.di-er „sto'k achter de deur", .dus: niet-
g:edwongen. En van hoog© invoerrech
ten ter bekampimg van de valu: a-ellen
de, idÉie onzer Nijverheid met ondergang
bedreigt, wil Minister De Geerniet we-
jten. Óver dat laatste punt zal Z.Exc.
't met verschillende rech-tscbe lieden na
Februari nog wel aan den stok krijgen,
kan men zeker zijn.
Van de rede door den Minister van
koloniën bij bet verdedigen van zijm
Budget gehouden, teek en ik-slechts aan
dat Exc. D.e Graaf f ook zijnerzijds toe
gaf, dat krachtige, drastische maatile-
gelen tot het tegengaan van al wat op
verkwisting lijkt, evenals versterking
van de inkomsten, thans onverumjldleKjlk
mioeten genoemd. Wat Djambi betreft
zekerheid dat nu aanstonds een be
gin zal worden gemaakt met de exploi-
xtattie fcler ol-jeveldeinj, is itiiet t:e verschaf-
xfen. Ook bij deze gelegenheid maak
te de kil icn koel-zakelijk voorgedragen
red evan dezen bewindsman'o pete mees
ten een mi n- b e hagel ijk en indruk.
De Grondwetsherziening is door de
Tweede Kamer goedgekeurd. Bij .tie
eindstemming over enkielie Hoofdstuk
ken slechts stemgdéé sommiaren va**
Rechts, alsook de Communisten, tegen.
Van de behandeling der Indische be
groeting moet nog aangestipt,, dat de
Vrijheidsbond ©en succes behaalde, dóór
dïien mi'inist-er de Graaff den post voor
aanleg' va nde Z:l.-Sumatra Spoorweg
met de helft verminderde, zoodat de
aanleg in minder snel tempo zal ge
schreden. pdien laatsten zittingsdag
voor helt reces w asde vacantie-stislm-
ïn.im-g zoo rumoerig, dat 't haast oinrao-
g.eOijk was om bet wóórd in de Kamer
te voeren. Die Indisch.© Leening van, 100
tniMioen 'dollars, in de Ver. Staten te
plaatsen werd, ondanks de oppoaitEle
van soc. democraten en commumsten
goedgekeurdOok de wijziging der ta
bakswet, waardoor kleine fabrikanten
drie jaar dispensatie kunnen krijgen van
die verplichting om de gemeenschap tus
schep Winkel en werkplaats op te hef;
fan, kwam er. Ook de Pens-Val
wetten zijn aangenomen. En in de wij
dte va-cantie-roes werd de wijziging van
hat B.W. 't mogelijk makend, dat de
gescheiden echtgenooten onder bepaal
de voorwaarden zullen kunnen hertrou
wen, „sans tambour mi trompette"
aangenomen!.... Een paar eer volte mo-
ties-Brunt werden onder daverend «te-
'ach begraven. Toen, eindelijk
i kon president Kooïien, alvorens den laat
sten (hamerslag voor het reces te ge-
1 ven, den leden een zalig Kerstfeest
'wenscben.
De Eerste Kamer vergaderde enkele
malen, en zij gaf blijk, wel degelijk
nog nu en dan een diu-it in het zakje te
Villen werpen. Op aanstichting van se
nator Prof. van Emhden, bes-looit zij
Minister Koni.g te verzoeken d,e afschaf
fing van den portvrijdom uit te stel
len totdat het Rijk de kosten daarvan
(speciaal voor de gemeenten) zal
kunnen overzien. Tegen de voorgestel
de .Zegelwet werd in den -Senaat, zoo ge
welidcg.e oppositie gevoerd-, dat men
verwerping duchtte, maar 't slot was
toch, dat 't hoogte college „1 bon prin
ce" zich betoonde, het out: werp'goed
keuring begrijpend, dat er nu eenmaal
veel duiten vop.r den fiscus noodig zijn.
Zooals ik zeg thans is er geduren
de een poosje wa trost op het' B'utmm-
Jhh.of.
Maar: 't iged-ruisch van de naderende
st embus-pcriod-e wordt -steeds duiceHj-
kler waar -te nemen.
V at zal 1922 - - in welk tijdsverloop
fk m'ijft lezeressen en 2 eters „onwis foust
.«lie heil en zegen toewensch on-s
brengen? Onder bempedtgende teed- n n
doet het tweede iaar van het vijfde
lustrum der twintigste eeuw sniet ziin
Intrede.
Er is malaise, angst-, gedruuikte stem
ming, bezorgdheid in allerlei kringen.
In de noorck-lijke v -enstrisken hecrscht
bittere nood. De gisting in .die metaal-
iinidustre -- waar die werkgevers wsi-
gierden pp de voorstellen d-er werkne
mers in te gaan is en blijft bedenke
lijk. D,e- -groote- meerderhedi van het
spoorwegpersoneel kuit zich tegen de
voorstellen van de Directie. En een
voMeomen begrijpelijke -a,ctïe is op 't
getouw gesteldtegen de werkelijk on
zinnig dure reistarieven, waardo r melï
het tekort op. de exploitatie wil dek
ken ten waarvan voorspeld wordt, dat zij
(een gamsch ander (resultaat, zullen heb
ben ddam de Direct1;© zich moenit te
kunnen den-kien. Meln beweegt zich :n
dien beruchten viaeusen cirkel rond en
Stelt vruchteloos de bange vraag, hoe
waar, langs welken weg dan die dekking
van het tekort te vónden
Overal de ingrijpende reorganisatie
bij die Haagscbe politie is er ©en kras
Staaltje van, de meest stringente
maatregelen -tot iinkrimpóng en bezuini
ging, doch uitbreiding van werkloos
heid in alle denkbare kringen houdt
daarmee gelijken tred, zooals voor ie
der duidelijk m-oet wezien. Het geruchi
dat maniister Aalberae de Rijkspreïnie
voor den Middenstandsbouw in de vier
ignoiote steden wS gaan stopzetten,
beeft in bcuwkringen zeer begrijpelijke
sensatie gewekt. Men maakt zifch ge-
Ireed om Exc. van Kameheck bij zij'in
terugkeer uït Washing!on te huldigen.
En dat is volkomen begrijpelijk. In de
thans .zoozeer verbéterde houding tus-
schen ion-s land en België heeft dltezie
krachtige en geniale bewindsman ook
)een groote rol gespeeld. Huer hebben
wij dus een der lichtpunten in de duis
ternis.... Richten wij er, ook in het
(hieuw® (aar ,het oog op om de'mrscne
ider tijdien manmoedig en vertr-o-uwend
te verduren-,
BUITENLAND.
Kerstmis 1921.
Het „Vrede o-p Aarde" heeft weer
over de wereld geklonken, duizlendien
en du:.zcndien onder medtetnensche|n heb
ben mreuwe hoop voelen opleven in de-
zie dagen.
Wij liierinnieren .ons de dagen vain
Kerstmis i-n de oorlogsjaren, hole elk
jaar opnieuw gehoopt werd, dat deze
Kerstmis de laatste oorlogsfee-sltdagien
zouden zijn cn hoe steeds deze hoop
teleurgesteld Werd ien het vi,er jaar
duurde alvorens de wapenstilstand' tot
stiand kwam.
Eens, in deze oorlogsjaren, werd de
wereld verrast, opgeschrikt zou m-en
ba ast'zeggen', door leen Kerst vnedesbooÜ
schap van den Duitschien Keizer in 1916
Het liep op niets uit.
Langzamerhand werd de wereld'
moede, te-moe om zelfs te hopen op
Kerstmis.
En dit jaar heeft opnieuw
Kerstmis niet gebracht, wat millioienen
mienschen er van verwachten, 'hooptien.
Kort voor Kerstmis kwamen Lloyd
George ten Brii-nd ecnige dagen in Dow-
mngstreet bijeen en wij schreven het
feeds de vorige week alle hoop was
o-p deze conferentie gevestigd. En het
resultaat? Is geheim! Alleen we en wij',
dat besloten werd in de eerste weak
'can januaci dein ©pjmrsten Raad .b-ijesöi
te koimen in de zonnige Riviera, in Can
nes, waarheen Lloyd George zich needs
begeven heeft, om rust te zoeken van
cle vcrnio-ciienissen. Ook Italia en Bietl-
güe zullien op deze vermoedelijk 5 Ja
nuari aanvangende conferenties, verte
genwoordigd zijn.
De agenda van deze zitting van den
Oppersten Raad bevalt-alle actueele
punten: de kwesties van het Herstel,
jh-et Nabijs. Oosten, enz.
Voor de toekomst van Duïtschland
en daarmede" van geheel Europa is liet
verloop der aanstaande besprekingen
van groot gewacht. Ondanks het feilt,
■dat -de Parijscbe' bladen het willen
doen voorkomen; alsof Lloyd George
con.cc.essr-s heeft moeten deen aan de
opvatt -ngen van Briand bij de recente
it esprekingieja te Londen, gelooven wij,
dat de En-gelsche premier sterk Staat
ten ongi.twijfeld zal bij Ln den Oppersten
Raad de steun krijgen van Italië, het
land dat veel vóelt voo:r toenadering
tot Dui.sebland.
De algemeen© vooruitzichten wijzen
er oip, dat -mén het aanstaande jaar zal
örotnien. tot ©en politieke 'en icconoimische
EuT'Ope scbe -conferentie, waaraan ook
D.'i'tschland en Ruslajid zuilen deelne-
jnpn.
De Dcitsche regeering heeft gedu-
'ranci© de beide Kerstdagen velte malen
vergaderd Over het antwoord aan die
Commissie van Herstel, doch ondanks
de - nog onbekende micd© dodingen
van Ratfjenau, betreffende zijn bevïn-
dlngen in 'Londen, is men nog nfet tot
d j vaststelling van het antwoord ge
komen.
De conferentie te Washington be
handelt thans de duikboo-tenkwes-tje 'en
bet iaat zich aanzien, dat het Engelsche
voorstel tot totale afschaffing van de
duikboot en het zal moeten aflegggen te
gen het Amerikaansch voorstel van
Hughes tot e-cn aanzienlijke beper
king der .onderzeeërs. Het is bier, even
als bij de kruisers, ook al weer Frank
rijk, da t gedreven door imperialis
ten en militaiifisten weinig van dezie
beperking wil weten. Zoo langzamer
hand verspeelt liet F.ransche volk, -door
d-- slechte leiding der diplomaten, zijn
gaoden naam in de wereld, en zal het
gaiisoileerd kómen te staan....
Om de wrange vruchten der o,ver
winning te kunnen plukken.....
Kerstmis bracht ons alleen' een over
eenkomst itusschien Tsjehco Slowakije
en htschOostenrijk, een verdrag
(politiek en economisch vain gr-cot belang
voor den vrede van Centraal-Europa.
Een conferentie ter behandeling van
het duikb.ootenvraagsi.uk lig't i|n het
verschiet. Na Nieuwjaar!
ZaJ. 1922 ons den. waren vrede bren
gen?
