NIEU WE
Dinsdag 8 Januari 1922
81e Jaargang
JNö. 1. «■tejkc, -rE^srwesaa
LANGIDIJKER COURAIT
VERGADERINGEN
GEMEENTERAAD
KOEDIJK. f
Vergadering' van den raad dezer ge
meente op Vrijdag 30 Dec. 1921.
Alle lieden (zijin aanwezig.
Na opieininig door dien voorzitter, wor
Üen die notulen gelezen en onveranderd
goedgekeurd'.
goedkeuring its ontvangen op de ver
ordening, regelende het vervolgonderw.
eveneens op de geldleening, groot
2000 gulden.,
op de gemeente begroeting ten op die
gemeent erekening
o,p de verordening, regelende die' hef
fing. der pi. belasting', waarin wond|t
bepaald dat over de eerste vier maan-
dien van 1922 een derde van dien giei-
Jreelen aanslag over 1921 zal wonden
geheven.
bericht van den heer A. Schuur 'dat
hij zijn benoeming tot lid van de com
missie van toezicht op het correspon
dentschap der arbeidsbemiddeling aan
neemt.
door dien rijkisontv. is aan den gem-
ontv. afgedragen f 155,77.
Hierna vraagt de heer Hart of er
gleen verdere madedeeliiingen zijn.
De voorz. antwoordt ontkennend.
De beier Hart vraagt dan naar de
gtehouden conferentie met het s'cbool-
hoofd in verband! met de door hem ge
dane klachten.
Die voorz. antwoordt, dat de kinderen
thans in ae|n verwarmt! lokaal hun 'brood
kennen eten, en wat die privaten be
treft, kunnen de .kinderen den sleutel
vragen., terwijlde school .een. jkwartisr
vo-;.i- den tijd geopend zal zijin.
De Itecr Hart wenscht echter oen
op de gegrOndhieid'
van de ouders
De voorz. stelt de vraag diiarteg.em-
óver of bet geiwienscht ais dat de kcinde-
ren om half negen bij school zijn? En
de school wordt nu oen kwartier vocw
den tijd' opengesteld.
De heer Bects wijst jer op, dat de
portallen zoo licht voor speelplaats kun
pen worden gebruikt, en d'aarbij ook
de privaten, terwijl dan door het in
wierpen van het een of ander die rio-
iieering verstopt kaai raken. Dan is er
wei weer degelijk' toezicht noodig.
De beier Hart gelooft niiet dat ge
bruik zal worden gemaakt van die por
talen als speelplaats. Wat spr. wenscht
z.ou hij gaarne eens als een proef wil
len uitvoeren. Wanneer de toezegging
is gedaan dat de school beslist een
kwartier voor den tijd los is, acht spr.
dit reeds een stap iin de goede richting
'De heer Mulder ziegt dat het ook
hem niet bevredigt, maar wil het als
proef eens aanvaarden.
De voorz. wenscht daarbij teen be-
Iro'ep te doien op de goede gezindheid
van de ingezetenen 0111 de kinderen niet
te vroeg naar de school te laten gaan.
Thans wordt nog de wenschelijkihieid
geuit, dait het plan Valn dier Woude
Hart, om1 te 'komen tot een vexbindirigs
weg tusscben Sint Pancras en Koedijk,
200 spoedig mogelijk aan te pakken,
opdat idle resultaten niet tie lang op zich
zullen laten wachten.
Dankbetuiging van de diverse arbei-
derorganisatiies op den verleenden toe
slag op de rijksuitbeering bij werkloos
heid.
De 2 e supplfetoire begrooting is van
Ged. Staten met ©enige opmerkingen
terug, gekomen, welke overeenkomstig
het verlangen zullen worden aange
bracht. t
Op zijn verzoek wordt den heer K.
Boon een half jaar afschrijving van ziijn
aanslag in die hondenbelasting verleend
Een verzoek is ingekomen van den
glemeentebode Slooten, om zijn salaris
te verhoogen, daar de vele werkzaam
heden niet i'n verhouding zijn tot het
salaris. En de verhooging van terug
werkende kracht te doen zijn vanaf 1
Januari 1921.
B. en W. overtuigd van de nood
zaak, stellen voor het salaris te ver
hoogen met 1 100 en 'te brengen op 20
De heer Mulder zegt in principe niet
voor loonsvcrhooging te zijn. Maar waar
het voorstel zóó van B. en W. komt,
zal spreker ,er voorstemmen. Wij.moe
ten allemaal gaan bekrimpen, want de
geheele wereld gaat achteruit.
De heer VeTduin. Moeten wij nu maar
doorgaan met bet verhoogen van sala
rissen? Mij dunkt dat het salaris van
den gemeenteveldwachter voldoende is
herzien. En de gemeente moet alles
weer betalen. Daar moet eens ©en ein
de komen aan het verhoogen. Wij moe
ten ophouden met onze uitgaven te
gaan verhoogen, wij moeten gaan be
zuinigen. Eem'aal toch moet het hooge
•woord er uit. En thans sta i'k pal. Ik
'fcten teglen verhooging.
De voorz. Wanneer de bodte bedankt
den'kt u dan dat wij voor f200 klaar
komOn als er leen nieuwe moet zijn?
Wij verkieeren nog in een goede posi
tie da't de functie van geirieemte.veld
wachter met die van bode veneelnigd
Imag zijn. En dan komt d'aar nog bij,
dat het mij niet onverschillig is, wie
'er op het raadhuis komt en wie er
bode is. Het moet een biïtrouiwblaar
man zijin.
De heer Hart zegt, dat wanneer men
het salaris als gemeenteveldwachter
gloed had verhoogd, 'hij de overtuiging
heeft dat dit adres niet zou. zijn ge
komen. En die verhooging zou hem als
gemeenteveldwachter ook beter ge
staan hebben. De tegenwoordige tak-
tiek is wel van terug, maar er wordt
hierin ook duchtig 'geremd. De arbeid
die gegeven wordt moet betaald wor
den.
De heer Van der Woude zegt, dat
alle sbij elkaar, het een goed trakte
ment is1, waar hij goed van kan be
staan. Spr. ziet er tegenop te gaan
verhoogen.
Het voorstel van B. en W. wordt
met 43 stemmen, die van de hoeren
Vexduin, Van der Woude en Oud, aan
genomen.
Van die schoolcommissie wordt met
algemeen© stemman, aan den raad ge-,
vraagd, ovar te gaan tot het aanstellen
van een sehoolar-' s.
De voorz. zegt, dat bjnngn afzienba-
reri tijd' vermoedelijk sou gelijk voorst cl
van B'. an W. zou z'ij'h gekomen. Wij
hebben reeds veile malen kunnen lezen
'dat .gemeenten overgingen tot het aan
stellen van een schoolarts. Hierop is
door mij 00'k gewezen in de vergadering
van burgeroee-sters, en heb ik aange
haald een schrijven van Ged. Staten
van Groningen, waarin steun van de
Provincie werd toegezegd, wanneer 3
h 4 gemeenten zich zouden vereenigen
toit een district, en overgingen tot het
aanstellen van een schoolarts.. B. en
W. kunnen thans niet beslagen ten -ij's
komen. Reeds ds in verband hiermede
door mij geschreven aan Sint Pancras
len Oudorp, (maar van Sint Pancras
kwam het antwoord in, dat er voor
ihiaar nog geen termem aanwezig waren,
óm tot aanstelling over te giaan. Ook
heb ik mij in verbinding gesteld met
den dokter en deze verklaarde zich be
reid, dliie functie 'te willen vervullen,
tegen een belooning van f 1, per lend
per jaar, en de school dan om de 3
weken zal bezoeken. Voor deze school
zal dan het bedrag* f 160,zijn.
De heer Mulder zegt dat men alle
maal onbeslagen ten ijs komt, en zou
het verzoek willen verdagen tot de
volgende vergadering.
De heer Hart zegt het verzoek van
harte toe te. juichen.
De voorz. zegt, dat bij zoo'n aanstel
ling verschillende vragen naar voren
komen en hij daarom in overleg is ge
gaan met de gemeenten Sint Pancras
en Oudorp.
De heer Mulder zegt dat de dokter
o;ok ide kinderen onderzoekt die aan
leg voor T.B.C. hebben. En zullen wij
dan de arme kindenen uitzenden? Die
zullen van uitzending verstoken blijven
terwijl diie van vermogemden wel worden
uitgezonden. Door het medisch advies
zullen de behoeftige ouders tenminste
loog zooveel kunnen down als in hun
vermogen is en wat nuttig en noodig
!s voor het kind'.
De heer Verduin. Wanneer die an
dere gemeenten nu van meening zijn,
dat er voor haar geen redenen zijn,
om tot aanstelling over te gaan, be
staan die dan voor ons wel?
De heer van der Would© is van oor
deel, dat de toestand op de school
piiet van dien aard is, dat het noodig
lis ier hiier toe over te gaan. Spr. acht
het wel van belang voor groote s eden
vourail met bet oog op de volksbuur
ten. Om ©en arts te benoemen op een
klein salaris gaat we!, ma.i rdan ben je
er nog niet. Ik ben nog niet voor de
aanstelling.
Met 4 tegen 3 stemmen wordt bie-
slóten het verzoek thans af te handelen
De voorz. brengt thans het voorstel
in stamming over de al of niet-aan-
stelhng.
Het voorstel wordt met 4 tegen 3
s trimmen, die van de beieren Verduin,
van der Woude ten Oud aangenomen,
j Mej. 'Mesman Is aftredend lid van de
Commissie van Plaatselijk toezicht op
Ihet L. O. 1 H
De aftredende wordt door B. en W.
opnieuw aanbevolen.
De uitslag van de stemming is, dat
miej. Mesman met algemeen© stem-
I men wordt herkozen.
Een 3e suppletoire begrooting wordt
opgeanaakjt tot een bedrag van 3182,68
gulden.
Nog wordt op voorstel van B. en W.
door 'den raad besloten den huur voor
die noodwoning voor W. Bleeker te be
palen op f 2,25 per week.
Hiermede is de raadsagönda afge-
folerkt.
De voorz. Thans is het de laatste
vergadering dn 1921. Wanneer ik daar
bij een terugblik zou werpen op de
gehouden vergaderingen, zou hst niet
zijn om u te zegggen wat door -u ge
daan is en hoe het gedaan is. Dat weist
u allen. Maar ©en zeker merkwaardig
feit is wel, dat alle vergaderingen door
alle leden zijn bijgewoond. En waar het
voorrecht u gegeven was, steisds heer te
zijn, was het ook omdat nooit de lust
daartoe ontbrak. Onze samensprekin-
grin hebben steeds isen zeer gun s tegen
indruk gewekt. Dit wenschte ik op de
ze laatste vergadering naa rvoren te.
'brengen en sluit de vergadering met
de beste wenschen voor u in hst jaar
1922.
NIEUWSTIJDINGEN.
ROOFMOORD IN EEN SNEL
TREIN OP OUDEJAARSAVOND
In deri sneltrein, die om ",15 mt Am
sterdam v£rijokcn mm 36 iin Den
Haag .c. '7 "3rd ren
teófmbórd igepleegia
'De 34-jarige Mr. J. L. Wijsman, liad
'dés avonds omstreeks 7 uur zijn woning
aain het Rbkïn 124 verlaten, om den
Oudejaarsavond bij zijn ouders, die in
Dien Haag wonen door te brengen.
Meestal begaf hij zich om de twee
wéken op Zaterdagavondnaar zijn ou
derlijk huis. Als gewoonlijk had hij bij
zich zijn 'leenen handkoffer. Vermcede-
ïijlk ris hij op het Rokin bij de halte
Spui op de tram gestapt, om den trein
van 7,15 nog te kunnen halen. De hr.
Wij.smian reisde iste klasse. Toen de
trein in Den Haag aankwam, zag een
wütkM, dat zich in >een afgesloten re
klasse coupé ©en heer bevond, met den
jas over het hoofd getrokken. Hij open
de idle coupé en zag tot zijin ontsteltenis
'een grootem plas bloed o.p den grond',
waarop hij den stationschef waarschuw
de. Al spoedig bleek, dat hier een
moord gepleegd kon zijn
De Haagsche recherche, die onmidüel
lijk hiervan in kennis werd gesteld, ving
haar onderzoek aan en maakte al spoe
dig uit, dat de heer Wijsman döor drie
revolverschoten Was getroffen, ieen on
der den oksel, een in de hartstreek en
(liet derde in die borst. Ook was ie
portefeuille van het slachtoffer vzier-
dwenen, echter werd nog wel een por-
temonnaie met f 10 op het lijk gevonden
Men heeft hier vermoedelijk dus met
een roofmoord te doen. In de coupé
werden de drie patnoonhulzen teruggge-
vond'en, doch geen revolver. De hand
koffer, dien den heer Wijsman'bij zich
(had, bevond zich nog in de coupé, doch
de inhoud, diie uit 'lijfgoederen bestond',
was ongeschonden.
Uit ©en en ander vermoedt men, dat
de moord tusscben Leiden en Den
Haag gepleegd moet zijn. De heer Wijs
man was juist Zaterdag jarig.
De recherche, de een uitgebreid on
derzoek is begonnen, tast thans nog in
het duister. Die conducteur van dien be-
jwusten 'trein, zou zich naa ,r wij veme-
I g nog vaag herinneren, dat in de-
zie, le coupé nog een heer en een dame
Jheboen gezeten.
De heer Wijsman was werkzaam ten
kantore van mr. L. van Gigh Jr Hcie-
rengratht. Dit kantoor had hij welge
moed en'geheel als gewoonlijk verlaten.
Nader Wraxlt aan het „N. v. dj D."
medegedeelov dat te Rotterdam, waar
heen docfr'de politie dadelijk is gete
legrafeerd, in het bewuste comparti
ment nog de derde patroonhuls gevon
den is, wat derhalve klopt met bet aan
tal van drie toegebrachte verwondingen.
Verder heeft de politie voorlcopige
derroekingem ingesteld, in Amsterdam
ién andere plaatsen, want de eventueele
dader of daders hebben1, daar deze trein
te Haarlem en Leiden stopt, tweemaal
gleiegembeid gehad het compartiment te
verlaten.
Zondagavond heeft 'de Haagsche poli
tie een der conducteurs van dien trein
géhoord en deze heeft verklaard, dat
in het bewuste compartiment, toen da
trein te Amsterdam gereed stond, het
allereerst was ingestapt een dame, naar
schatting 23 jaar oud. Zij nam plaats
in ©en der hoeken. Eenigen tijd daarna
stapte mr. Wijsman in, die zich in den
anderen hoek van het 3 zitplaatsen
tellende compartiment zette. Twee m,i
buten vóór het vertrek van den train,
betrad als derde passagier aan heer 't
compartiment, die op de derde beschik
bare plaats, tusschen voornoemde da
me en het slachtefer, ging zitten. De
damie dit wist de conducteur zeer
goed is te Haarlem uitgestapt. Waar
de vorenbedoelde beer den trein heeft
verlaten, is niet bekend, to.t dusver.
Zoowel de da.tne als de heer waren,
meent men, Hollanders.
Ten einde de zaak zoo spoedig mo
gelijk toit klaarheid te kunnen brengen
heeft de politie de medewerking noo
dig, vooral van reizigers, die met dien-
zelf den trein, waarin zich het drama
iheeft afgespeeld, gereisd hebben. De
commissaris van politie in de Ilde Af-
deeling te 's-Gravenhage verzoekt dan
ook dringend 'den reizigers inzonder
heid <te dame die te Haarlem heit com
partiment beeft verlaten di|s gereisd
hébben in den trein welke te 7 u. 15
mlinuten op Zaterdagavond 31 Decem
ber j.l. van het Centraal-Station te Am
sterdam is vertrokken naar de richting
Dien Haag en die vermeenen iets ge
zien iOif gehoord te hebben wat vcor
Suet .politieonderzoek! valn belang kan zijn
zich aan te melden aan zijn bureau aan
dc Nieuwe Haven tev 's-Gravenhage.
Op'-hét-^bliitrébuneau op den Rijswijkl-
schimweg, te '«rGravepbage, waarheen
Tiet lijk van mr. Wijsman gebracht werd
is geconstateerd^, dat de aard' der'ko
gel verwondingen de gedachte van fzélï
moord geheel uitsluit.
BRAND.
Tijdens het woeden van ©en wieste.--
jtó -<m is te Schagen aan het gehucht ,'t
Jallewal, een felle brand uitgebroikien,
in de boeiren.woiring genaamd „de oude
Jan", bewoond door den heer K. Bieets
en eigendom v±n den heer J. Vlug te
Noordscharwoude. Hoewel de S'chager
brandweer spoedig terplaatse was, kon
het perceel niet meer behouden worden
Het brandde in konten tijd tot den
'grond af. Gelukkig bevond zich geen
vee in het huis.
Slechts een weinig huisraad klon wor
den gered.
Door krachtdadig optreden van de
brandweer werden die naastbijzijnde per
ceel en voor onheil bewaard. Huis jen in
boedel waren verzekerd.
ONGELUKKEN.
Aan de Hioeverbrug over bet Almelo
sche kanaal bij Zwolle is een ernstig
ongeluk gebeurd. De brug eien klap
brug wend door den bruggewachter
II. Vis opgehaald om een schip door te
laten, waarbij de vrouw hielp. Toen de
brug weer neergelaten werd, kepen bei
den tegetn het dek op. In spchuinen
stand nog werd de brug door een ruk
wind weer omhoog gewipt. Beiden, de
bruggewachter .en zijn vrouw tuimelden
nu naar beneden. Daarbij werd de
vrouw door de zware balans van de
brug igetr jftsn i©n Was bijna onmiddellijk,
©en lijk. De man bekwam weinig letsel.
BUITENLAND.
DE ELLENDE IN HONGARIJE
De gewezen Hongaarsche minister,
Huszar, schilderde in de Nationale Ver
gadering de vreeselijke ellende te Boe
dapest, waar 2800 gezinnen gebrek lij
den en bijna 1000 den hongerdood zijn
gestorven. De nuntius en de buiten
land sche missies dreigen thans, met de
buitsnlamdsche ondersteuning op te
ihouden, ais de Hongaarsche stad zijn
'beurs niet opent. Spr. riep alle Honga
ren op, geld te storten op Nieuwjaars
dag en vroeg wat die regeering vooirne
mens was te doen.
De Minister van volkswelvaart, Ber-
nolak, bevestigde deze mediedieeHngen,
©n vertelde dat de kiinderelliende zoo
vreeselijk was, dat in ©en kinderasyl 5
zuigelingen in een ©nkél bed lagen en
in een zaal', die voor 50 kinderen be
stemd was, 500 kinderen waren opge
hoopt. Ondanks deze ellen ie meigden
de buitenlandsche mteies met het op
houden w ondiersteunmg. De minis-
re rverklaarde dat nog nooit een natie
behandeld was als die Hongaarsche. Ter
wijl duizenden, uit dte afgescheiden ge
bieden verdreven, tot de intellectuee-
lien behoorende personian dakloos roind
zwierven, len de staat onmogelijk voor
deze burgers zorgen kan, bedragen de
kosten der commissie van herstel 500
millioen kronen en terwijl de gouver
neur jaarlijks 3 millioen kronen ont
vangt, bedraagt het verblijf valn een
enkelen Engelschen luitenant 8 milli-
pen, hetwelk de. Hongaarsche staalt
mmoöt betalen. De gevoelloosheid der
buitenlandsche staten draagt de schuld
va ndeze verschrikkelijke .ellende,. Het
jaarlijks inkomen van een Hongaar-
schen minister is niet genoeg, om de
kósten van een Engelsch luitenant te
Boiedapest voo' een week 'te dekken.
Het jaairlijksch inkomen van een Hon-
gaarschen staatsbeambte bedraagt even
veel als het driedaagsche loon van sen
Engelschen arbeider. D'e regeering zal
wetsontwerpen indienen, om ds ellende
te verzachten en nieuwe belastingen in
voeren, 10m de massa-elïendie te doen
verminderen, 'doch de kosten der com-
Smssjiic van1 herstel en der buitiealand'sche
m-.ssies belasten bet Hongaarsche bud
get zoo sterk, dat de hongerenden door
de kracht van bet land zelf niet gered
kuhnen worden.
DE CONFERENTIE
TE WASHINGTON.
DE KWESTIE YAP.
De hoofden der delegatie van de vijf
groote mogendheden cn van Nederland
hebben een overeenkomst goedge
keurd, volgens welke aan Nederland,
zoowel als aan de Vereeniigdé Staten en
Japan telcgraafkabelrecbten worden
t oegékand. op het eiland Yap.
•AUTONOMIE VOOR LNDJF?
In de openbare vetgadieringlen, die
op 29 Januari döor geheelNed. Indië
gehouden zullen worden, vanwege hrit
comité voor atitooomiie van Indië, zal
de volgende motie worden voorgesteld
„Overwegende, 'dat de voorstellen,
„gedaan dour de commissie van her-
„zieniing van de staatsinrichting van
„Ned. Indië in zeer gematigden vorm
„de diepgevoelde verlangens van die In-
„dische bevolking uitdrukken, uit het
„comité er haar groote teleur stelling
„over, dat, ondanks de hoopvolle toe
zeggingen, die herhaaldelijk door die
„regeering zijn gedaan, bij de grond
wetsherziening slechts in zeer geringe
„mate met die voorstéllen rekening is
„gehouden,
„spreekt hat comité met aandrang
„den wensch uit, dat de in die voor
stellen neergelegd© beginselen alsnog
„ten spoedigste verwezenlijkt zullen
„worden."
Als eerste Stap ter tegemoetkoming
aan de verlangens van de Indische he-
voiking verzoiekt het comité hier ©n in
Nederland de noodige stappen t|e dom
ten te ondernemen om bij d© a.s. ver
kiezingen in Njéderland, alles in het'
Werk te stellen, opdat in de S'taten-Ge-
neraal door bevoegde personen kunne
worden opgekomen voor het, in de eerst
volgende wetgevende periode, in ver
vulling brengen van den uitgedrukten
Wensch.
De openbare vergaderingen, waarvan
in dit stuk sprake is, de geheele actie
gaat uit van een handvol lieden, die,
in dé zoogenaamde radicale concentra
tie vereendgd, zich opwerpen, als weer
gevende de stem van Indië. Autonomiie
voor Indië op dit oogenblik? Men zie
eens wat de locale raden, inzonderheid
de gemeente-raden., waarin heiel In-
diië's intellect, inlandsch zoowel als Chi
neesch en Euiropeesch is vsrtegenwoor-
digd1, hebben terecht gebracht van de
hun toevertrouwde taak. Men sla er
hiaar eens op na wat in Volksraad!
zoowel als in de Europeesche Pers in I
Indië over de gemeenteraden in Indië
;n het midden- is gebracht.
Het mts al dikdoenerij, dat men zag
ten het scheppen van een bevoorrechte
imbtenaarskLasse, waardoor metn de na
ijver wekte en daarmede ontevredenheid
zaaide onder .de gouvernementsdiena
ren. Wanneer men dan nog weet Jat
de verststriékkende salariseischeu bij de
radicale concentratie vooral een willig
gehoor vonden, dan kan men begrijpen
wat bij zulk gemis van verantwoordelijk
hei ge voel van eeme verstrekkende her
ziening lin yrijgen geest, van de staats-
ïnrichting in Indië zou terecht komen.
Het is een handvol eerzuchtigen, die
het, belang van Indië aan het eigen be
lang ondergeschikt tracht te maken.
