NI EU WE
li.
Nieuwsblad voor LANGEDIJK en Omstreken.
Mo 0.
Zaterdag 14 Januari 1029, 2" Blad 81e Jaargang
per 3 maanden f 1,15
J. HL KEIZER.
■gehouden,
"tog De la
wiens
Sixtus van
bekejid'u
uie de Va-
sttend be
te Parijs,
d besteed,
verisld dat
hiet groot-
ivitnfcel i
lke vrouw
ïkikiinigs-
-schillen h
Ben teele
gerequL-
dezia te-
Die bewa
il wijze ca
g vallend,
ilijf i:n
op ha,ar
eschieden,
bijzondere
koningin,
an ds au-
eift omi
eid van
trouw rai
honxderd-
bet huis
ac'btdg :s.
zeventig
an achter-
ïrkWaardi-
leem Iar-
In 1840
eetn zesl-
;ic'h in A-
ikaansch-e
e hebben
die zicih
mderschei
:ullien 00b
el op 'bet
30 K.M.
n bronzen
voorstel
eeds vele
raven van
iets lield-
kanaries
rlaa'g mtet
erschenen
nogg niet
lo'kst met
.argiewicht
ft giswon-
erwon hij
tf.
ïhandelde
in het O.
in vonnis
Vianen,
n werd
igen van
openba-
d, welk
algemee-
ir.
>og o. ra.
r verdoe -
lit erkent
Godslas-
f 3 biofetie
met v\r-
den ka r
■oelde dat
ats, niiet
ïschouwde
t gelaat
rkesr toch
ijn vrouiw
Tot elk, 01
:rust stiel-
et geweld
opwel dien,
achen ien
1 hij ant-
Komaan
zulk een
ït gevaar-
dan wij
de doe:er
esteld. Ik
31 ik diote
m verifdi
g een b,ij-
geloof u
n. 't Zou
aan en ;ilr
liie fbeleft.
1 oma zoo
ift hij ons
niet gte-
2 makten,
k helb het
ij Blanche
n een op-
rheid met
het wel,
ing lang."
rrvolgü)'
larao. rfiiEPiraaa a,
LAMGED1JKER COURANT.
Deze couraEt verschijnt Dinsdags, Donderdags en Zaterdags.
A.BQNHEXENÏSPBIJB
REDACTEUR-UITGEVER
BUREEL'
.loordscharwoude.
PRIJS DEE ASVERTEKTIjSNi
Tam 1S regels 73 et., elke regel meer 15 cto
Sroote letters of vigaettsn werden naar plaatsraimte berekend
Brieven rechtstreeks tan den Uitgever,
REVUE VAN DE WEEK.
De sluipmoord op Oudejaarsavond van het nu-doode jaar
gepleegd in den trein Amsterdam—Den Haag, op den 32-
jarigen advocaat Mr. Wijsman heeft in de jongste dagen
al het andere, verdere nieuws op den achtergrond gedrongen.
Vragen als wat Cannes, na Washingtbn, aan de wereld zal
brengen, de werkeloosheüdsellende, de valuta-schommelin
gen en- gansch de rest meer is voor het oogenb'ik voor Jap
Publiek „bijzaak" geworden. Tot nu toe waren dinger als
trein-roofmoorden in Patria gebeurtenissen, welke men sid
derend .aanschouwde op de cinema-rolprent of waarvan men
in detectives-prikkellectuur las, terwijl dan een koude rilling
van afgrijzen over deci irug van gevoelige, nerveus-aange
legde menschen ging... Nu is iets dergelijks voorgekomen
op de allerdrukste spoorlijn, in het hartje des lands, terwijl ik
dit neerschrijf, schijnt nog steeds van den dader gem spoor
gievonden te zijn Het signalement van den zwaargebouwder!,
haardeloozen jonkman met rood gelaat en donkerblonde ha
ren, die in regenjas gekleed was en verdacht wordt van den
grutveliikéri aanslag is overal bekend. Een legertje van ama
teurs-Holmes' heeft, zidh gevormd tot steun van de politie.
Meln 5s er reeds toegekomen, een boterhamm en per ka meat je
en een garnaal in den „mopndwaggon" gevonden, als ..belang
rijke aanwijzingen" te beschouwen... 't Is nu de tijd toch
zou men zoo zeggen voor somnabiles, helderzienden, be
zitters van het ,5zesde zintuig" om der Justitie 't geheim
te ontraadselen?
En .ik bén er zeker van, dat wanneer men eindelijk den.
schuldige, hetzij dan een waanzinnige, zooals ook reeds ver
ondersteld wer d, of een banalen roo ver-desperado of een
wraakzuchtige te vinden er vele tientallen helderzienden
zullen komen getuigen, dat zij het drama, in alle bijzonder
heden, met het oog der ziel hebben doorgrond,... En zij
zullen wederom door velen geloofd worden. Intussclien kan
men alvast uit het schrikkelijke, dat op Oudejaarsavond in
dien trein is voorgevallen, de leering trekken, dat een duchtige
reorganisatie van onzie recherchedienst van de grootste urgentie
is. Wij hebben in de uitgebreide gemeenten wel uitstékende ele
menten bij het speurderskorps, maar de fiksche samenwerking,
de krachtige eenheid van leiding waardoor ook de zoo
noodige spoed kan bericht worden - ontbreken. Aan de
nagedachtenis vain Hen armen jurist, die ook bij de Am'ster-
damsche balie zoo hoog stond aangeschreven, is men reeds
verplicht om aan dezen dringenden eisch van algemeen be
lang eindelijk op energieke, doortastende wijze gehoor te ge
ven. Ondanks alle noodzakelijkheid tot zuinigheid, moet in
deze gehandeld zonder schrielheid. Ons aller veiligheid van
lijf en goederen is er ten nauwste bij betrokken.
Ook overigens be'heerschte in de afgeloopen eerste wjegk
van het nieuwe jaar de misdadigheidsrubriek al het verdere.
^Nauwelijks was de tijding over den treinmoord in 'den lande
verspreid, of er kwam een nieuwe mare, die menschen, van
plan om op reis te giaan, den schrik' op 't lijf joeg: nu waUer
iemand uit den trein geworpen, en weer was gebeurd op
dat traject HaarlemDiein Haag!... Dit gevat bleek achteraf
leen minder tragisch karakter te hebben, 't Bracht intcsschen
even in herinnering hoezeer 't zaak' is om óp z'n hoede te
wezen, tegen de diverse soorten van kwart je 5 vinders kaart
spelers etc., die „den reizenden man" vajn zijn duiten pogen
te .ontlasten.
Uit Leiden kwam het bericht van een achttienjarige juffer,
die, nadat zij zich ,'t een en ander op haar kerfstok had ge
bracht, tot tweemaal toe poogde den bestolen patropn door
toediening van vergif „onschadelijk" te maken, 't Is te 'hopen,
dat de rechter zich tegenover deze veelbelovende' niet te" week
hartig zal toonen. Want in trouwe er is „exemplaire cor
respondentie (zooals onze voorouders dat noemden) noodig
om er den schrik wat onder te krijgen.
Op mijn jongste lijstje van grootere en kleinere delicten
vind ik nog 't een en ander over den geheimzinnigsn zwerver
te Amsterdam, die voorbijgangers aanklampte met invitatie
om te gaan inbreken en verklaart heeft een langgezocht in
dividu te. zijn, op wiens hoofd een aanzienlijke premie is
gesteld zonder dat de man z'n „incognito" geliefde op
te beffen. Verder: een moord je te Leiden, door e|en zwager
van den verslagene gepleegd, maar zulke gebeurtenissen zijn
de moeite van het vermelden in een week'-kroniek bijna nitet
waard zal men willen toegeven.
Evenmin als dé diverse inbraken (die in het Haagsche maga
zijn „Hollandia" was een staaltje van extra-bruta'e waaghal
zerij der deskundigen!) welke aan de orde van den dag
en van den nacht blijven.
Volledigheidshalve noteer ik nog even, dat een hoogsche
notaris-klerk een reeks .van verduisteringen bleek te hebben
gepleegd. Terwijl de opiumschuivreij zich in den lande toe
gang heeft verschaft.... In de hoofdstad wérd een Chinees, die
een opiumkit 'had geopend, tot boete veroordeeld. Wanneer
men niet o pzieer krasse en stevige manier tegen dezei vorm
van vergiftiging en vernieling des lichaams en van de ziel
via hei vrees olijke heulsap/optreedt, dan heeft men zich voor
te bereiden op verwoestingen door de opiumellende berokkend,
waarbij' vergeleken, die, door den alcohol-duivel aangericht,
nag maar „kinderspel" moeten heeten.
Zij. die met Oostersche toestanden van nabij bekend zijn,
zullen toegeven, dat ik niet overdrijf.
Tot de jongste criminaliteitsrubriek' behoort ook de uit-
spraaak tegen de Haagsche „bommenwerpers" vah 'deti Fran-
kenslag in de Hofstad. De eisch tegen de twee hoof daan leg
gers (vijftien jaar), is zeker niet gering of malsch. Die van
respectievelijk vijf en twee jaar, tegen de Haas en Eekhóf.
gedaaan, lijkt, daarbij vergeleken, clement. Maar ook a's
afschrikwekkend voorbeeld jeugdige heet en warhoof
den, slachtoffers van misdadige demagogen beangstigend en
terughoudend is hier de „straffe hand" noodig.
Het O. M. bfj fiet Hof vorderde tegen Roza den be
schuldigde van den Spaarndamschen moord, levenslang. En
er hieven velen, volhoudend, dat deze zaak zou eindigen met
erkenning, door de Justitie, dat men den man, dien ook de
procureur-generaal voor altijd uit de maatschappij wil geban-
ne zien, niet kan veroordeelen.
Dit is zeker! Grootere en kleinere misdrijven vormden het
voornaamste, telkens weer aangeroerde „onderwerp van dis
cours" in de afgeloopen week. Een somber, naargeestig begin
des jaars. waarin nu en dam die wintervorst even de heerschap
pij wilde voeren, waarna de klamme dooi weer inviel met
haaar nasleep vam gehoest en geproest, van verkoudheid en
lustelooze naargeestigheid in de grauwe dagen, waarvan men
nog niet bespeuren ikan, dat ze „aaiT't lengen zijn!"....
!„Hora ruit!"... De tijd schiet op en de stembus-periode
komt mét rassche schreden nader. Telkens krijgt men te hoo-
ren van pogingen om nieuwe politieke partijen :e vormen,
en de dolste, meest-fantastische combinatiën worden gemaakt
bij de berekening van wat Juli 1922 zou kunnén brengen. De
heer van Beresteijn, de kunstzinnige vrijz.-democraat hieeft
plots een soort manifest uitgevaardigd., waarin hij verklaart
de partij, waartoe hij tot nog toe behoorde, te verlaten er. dat
wel voornamelijk, wijl hij niet verkiest langer met den leider,
mr. Marchant, aan een-en-dezelfde „politieke vrieadentafel"
te zitten. Ey is dus „rumor in casa" van de vrijzinnig democra
ten, en 't wachten is reeds op de nieuwe fractie welke zich
volgens enkelen onder Mr. van Beresteijn's leiding zal
vormen Of zal de Vrijheidsbond hem straks met vriendschap
mogen inhalen?
In elk geval zijn dingen als deze weinig geschikt om de kan
sen van een Linksche zege bij' de komende stembus-worsteling
te veihoogen..
Overigens was de eerste week van 1922 niet rijk aan gebeur
tenissen van beteekenis. De strijd in de sfeer der Metaalbe
werkers nam een eind, zonder dat allen, die aan den arbeid
togen, bevredigd zijn door de ontkhooping en nadat de sta-j
king een paar millioen heeft gekost, die door rustig en be
dachtzaam beleid allicht hadden kunnen uitgespaard zijn.
Voor 't eerst na 1914 werd ten hove weer een gala-soiree
gegeven in grooten stijl. Maar bejaardenvan dagen, die zich
nog herinneeren de schitterende hofbals uit ver-vervlogen da
gen, joggen dat 't „niet te vergelijken" is met dei pracht
de luxe van toen en ook nog nu en dan „bal masque" aan
liet Haagsche Noordeinde werd gegeven, waar die Majesteiten
zeiven in exotisch-briljant toilet aan deelnamen.
Voor onzenpuriteinschen eenvoud beminnende 'Koningin
7,al zelfs die luxe van hoffesten als het pas-ge vierde te druk
zijn in dezen tijd. Hare Majesteit geeft onverpoosd het sympa-
ytiek voorbeeld van zuinig- en soberheid tot de uiterste grens.
En dat hebben wij allen, grooten en kleinen, te volgen. Voor
eejn hieuw gebouw der Academie van Beeldende Kunsten le
Amsterdam blijken de middelen momenteel te ontbreken. Het
Haaagsche Mauritshuis, dat het eeuwfeest van zijn bestaan
als museum vierde, moet zich beperken tot de grenzen der
bestaande collectie, binne nzijn muren bijeengebracht. Sub-
sidiün voer aankoop van nieuwe schatten kunnen niet voor
gedragen.
De economische inood is thans drukkend, ook, op vele on
dernemingen, die nog zöo kórt geleden „als de Bank" bekend
waren, om dat woord, uit de oude doos nog eens te gebrui
ken. De reorganisatie bij de Kon. Holl Lloyd, die vier harer
groote stoomschepen voor veertien millioen verkócht om „het
evenwicht" te kunnen 'herstellen, lijkt verstandig.
Aan het succes der Indische Leening in Amerika zal zeer
.zeker na de jongste tijdingen niemand meer wiens then te
twijfelen.
Toe de droeve gebeurtenissen van de afgeloopen weeu bte'
hoorden de ketelontploffing oji (de „Atlantic" bij het vuur
schip „Maas." en de gelukkig snel-gebluschte brand op de
„Sommeisdijk", waarvan de tijding zooveel schrik en onrust
berokkende.
Gepubliceerd is. dat 1921 ©en getal van 2169 faillissementen
in Nederland heeft gebracht. Ongeveer vijfiig percent meer
dan 19201 Hoeveel smart, leed, ellende, ineenstorting is in
dat cijfer „saamgevat?"...
Maar het leed, dat men niet ziet, is en blijft steeds mate
loos veel grooter, schrikkelijker dan dat, waarover te schrii-
ven valt.... i
BUITENLAND.
De lang verbeide conferentie te Cannes heeft ejen aanvang
genomen, de eerste staatslieden dier wereld steken hun kop
pen bijeen om te. beraadslagen over het wel en wee dfclr
wereld.
Over 'héc verloop der conferentie die misschien nog deze
week zal eindigen, kan nog weinig worden medegedeeld, al
zijn de vooruitzichten niet ongunstig te noemen.
In tie e.-rste plaats is men Briand en Lloyd George
yhet eens geworden over de bijeenroeping van ©aa interna
tionale economische en financieele conferentie in de eerste
helft Vain Maar! te Genua te houden.
Daaaraan -zullen Rusland en Duitschland deelnemen. Het
moeilijke punt is, dat der Duitsche schadeloosstelling. Hier
over schijnt men nog niet tot overeenstemming ie kunnen ko
men. Ook hierbij is bet een gunstig teeken, dat de Opperste
Raad een Duitsche delegatie heeft uitgenoodigd, welke onder
leiding van Dr. Rathenau, reeds te Cannes is aangekomen-
Maaandag werd een belangrijke zitting over deze kwestie
gehouden.
De voornaamste punten, welke werden besproken, waren
lc. het door Duitschland te betalen bedrag,, dat zoo goed is
als geheel vastgsteled; 2e. de uitwerking van een moratorium
op (de verschillende geallieerde landen en de wijze, waarop het
zal reageeren op de positie hunner regeeringen;
3ie. de van Duitschland te eischen waarborgen en het tot
stand brengen van de noodzakelijke financieele hervormingen
ip dit land.
Naar verluidt, is besloten, dat de garantiecommissie haar
hoofdkwartier definitief te Berlijn zal opslaan en dat haar
bevoegdheden aanmerkelijk zullen worden uitgebreid, ten
einde liet haar mogelijk te maken, een streng toezicht uit
te oefenen op de stipte naleving der bepalingen inzake de
waarborgen.
Ook verluidt, dat de aan Duitschland giestelde voorwaar
den o.a- behelzen, de inning der douane-rechten, door
Duitschland op de goudbasis, de verhooging der Duitsche
spoorweg- en posttarieven, benevens van den steenkoolprijs,
beperking der uitgifte van papiergeld, het sluitend maken
der Duitsche 'begorooting, stopzetting van den kapitaaluitvoer
en vevr rming van het geldwezen.
Van Fransche zijde stuurt men aan op een bondgenootschap
offensief en defensief verbond met Engeland als compensatie
voor de aan Duitschland te verleenen concessies.
Engeland schijnt in principe hiertoe bereid, doch gaat naar
de meening van Frankrijk niet ver genoeg?
De Dail Eeireann heeft thans na vier weken diebat het
Iersche verdrag, dat een eind maakt of moet maken aan zeven
eeuwen strijd geratificeerd met 64 tegen 57 stemmen. De Va
lera heeft, ondanks de vele pogingen, die hij aanwendde, den
nederlaag geleden en is afgetreden als President der Iiersche
republiek. H.'ij werd niet herkozen. Met 60 tegen 58 stemmen
werd het betreffende voorstel verworpen. Het is thans waar
schijnlijk dat Griffith een Iersch ministerie zal vormen.
VERGADERINGEN.
GEMEENTERAAD ZUIDSCHARWOUDE.
Vergadering van den Raad dezer gemeente op Donderdag
12 Januari 1922, des avonds 6,30.
i Voorz. de edelachtb. Heer J'hr A. L. van Spengler.
Secretaris de heer S. Parma.
Afwezig is de heer Groen.
De voorz. opentl de vergadering met een welkom aan de
leden op de eerste zitting in 1922. Weder zal een beroep
worden gedaan op uw kracht om te werken tot heil van de
gemeente Wanneer wij een terugblik werpne op het gemeente -
jaar 1921, mogen wij zeker verklaren, dat dit niet ongunstig
is geweest Wat echter het wereldgebeuren betreft, laten wij
dat 1921 spoedig vergeten, in de hoop, dat het in 1922 beter
zal worden. De financieele toestand van onze gemeente 13
zeker niet ongunstig te noemen, en zeker hebben wij' dit
in de eerste plaats te danken aan uw aller wijs beleid; en
vooral waar de gedachte steeds voorzat, om de financiën
wijs te doen bcheeren Dit mag echter 'voor ons geen rediem
zijn om nu een royale ypolittek te gaan voeren. Het kan
niet genoeg herhaald, dat wij niet kunnen zeggen wat de
toekomst zal brengen, want deze laat zich echter alles be
halve rooskleurig aanzien Maar van deze plaats wil ik toch
den wtnsch uiten, dat het u en de lieden van uw gezin in
1922 heel goed moge gaan.
De notulen worden met eenige niet noemenswaardige op
merkingen van de hh. Zeeman en Kramer goed gekeurd.
