Bericht van Geel. Staten, dat zij hare beslissing op de ge-
meentebégrooting aanhouden.
Een tweede schrijven van hetzelfde college, 'dat de be-
grooting is goed gekeurd.
Bericht van B. en W. van Nbordscharwoude, dat tot on
derwijzer aan de U. L O).-school is benoemd de heer J.
Gorter te Slochteren.
Een nader bericht, dat deze onderwijzer zijne benoeming
heeft aanvaard.
Proces-verbaal van de op 28 Dec. gehouden kas verifica
tie, waaruit blijkt, dat de ontvagsten hadden bedragen oen
60M van f 203040,14V2, de uitgaven f 191847,29»/1, 7r*\da,
er een. kassaldo was van f 11192,85, welk bedrag overeen
kwam met de boeken en beslheiden.
Van K. Molenaar is een schrijven ingekomen, waarin wordt
gevraagd van gemeente wege eene verordening samen te
stellen op 'het gewicht en de kwaliteit van het brood.
B. en W. stellen voor deze stukken voor kennisgeving aan
to nemen.
Nadat het besluit alszoodanig reeds is gevallen, zegt de
heer Berkhout, dat er toch wel iets goeds in is, vooral wat
het gewicht aangaat, daar spr. vatl 'meening is„ dat het voor
de kwaliteit moeilijk zal gaan.
De voorz. antwoordt, dat nog nimmer is gebleken, dat
de burgets met het brood benadeeld wórden. Zij achten een
adres, van één belanghebbende bij den verkoop van brood,
niet mer aandacht waard dan het voor kennisgeving aan te
nemen. Wanneer er klachten zijn, kunnen die besproken wor
den. t
De heer Bekker wijst er op, dat er dan weer een controle
dienst moet komen, waaraan bezwaren en kosten zijn ver-
bondéh. i
De vcorz. zegt, dat de verordening op het gewicht en
de kwaliteit nog een overblijfsel is uit den distributietijd.
In de diie grootste steden is deze verordening gehandhaafd
gebleven, maar hier is het niet noodig, omdat er nimmer
klachten van belanghebbenden zijn ingekomen. Ook daarom
v.enschen B. en W. het adres, voor kennisgeving aan te
nemen.
De heer Zeeman zegt, dat er met die Warenwet zekér be
palingen ojp (dit gebied zulllen komen. En waar men nog
niet weet boe die wet zal werken, acht spr. het niet verstan
dig nu reeds een verordening van gemeentewege in 't le
ven te roepen. Ook is er van een dergelijk adres in de nabu-
bur.ige gemeenten niets bekend. Dit is een onvolkomen adres,
roet zeker een tikje tendenz er in. ÖEïiet is in opzet niet ernstig
genoeg.
De heer De Jong zegt, dat de menschen wel zullen zeg
gen of het brood goed is of niet. En alles wordt in de Waren
wet bepaald. Ook is het niet door de politie te controleeren.
'Het is ook niet pleizierig aan een bepaald gewicht gebon
den te zijn. En de burgerij is er niet medre gediend; wij zijn
hier aangewezen op trommels voor 8 ons brood. Wanneer de
een een controledienst invoert, dan ook aan den geheelen
Laangendijk.
De voorz. zegt, dat B. en W. nimmer met dergelijke voor
stellen zullen komen, wanneer er geen klachten komen. Hier
wordt geen minderwaardig brood verkocht.
Hierna wordt het adres voor kennisgeving aangenomen.
Door de Gezinsverpleging aan den Langendijk wordt ge
vraagd om een gemeente -bijdrage van 7 cent per inwoner,
omdat de middelen niet langer toereikend zijn.
De vootz. zegt, dat B. en W. overtuigd zijn van het nut dezer
instelling en in een bestaande behoefte voorziet. Daarbij is
echter niet uit het oog verloren, dat bet een onderdeel is
van de classis Alkmaar, waaraan de contributie in naar ge
heel wordt afgedragen; wat echter weer voor een gedeelte
terugkomt. De kans bestaat echter dat door de bijdrage van
Zuidscharwoude' andere noodlijdende vereenigingen worden
gesteund. B en W. stellen derhalve voor niet op het verzoek
|n te gaan. B en W. wenschen niet indirect de verse inging
te subsidieeren, waar de hoofdzetel in Alkmaar is gevestigd.
De heer Groen komt ter vergadering.
De lieer Kramer zegt, dat bij hem de vraag gerezen is,
waarom er geen memorie van toelichting is gegeven van de
inkomsten en uitgaven, maar dit gaat ook moeilijk, omdat
alles naar Alkmaar gaat. Alles is er voor er afwijzend op re
beschikken. Het geld van Langedijk moet niet gebruikt wor
den voor andere plaatsen.
Het voorstel van B. en W wordt hierna zonder verdere
discussie aangenomen.
D« voorz. zegt. dat B' en W. niet ongenegen zijn om aan
een verzoek om subsidie te voldoen.
De heer Zeeman klajn zich hiermede best vereenigen. Spr.
hoopt ook niet, dat de gemeente-verpleging gevaar zal
°loopen.
Ingekomen is de rekening vajn dje leesinrichting te Zuid
scharwoude. De ontvangsten heben bedragen f 95,78, de uit
gaven f86,24, alzoo een voordeelig saldo van 19,,54- De re
kening wordt goed gebeurd.
De voorz. stelt hierna voor het punt: Benoeming van een
lid van de Gommissie tot Wering van Schoolverzujm van
de agenda af te voeren, en te behandelen in Je volgende
vergadering, omdat uitgekomen is ene algemeene maatregel
ran bestuur voor deze Commissie en zij daardoor in haar ge
heel moet aftreden.
Wordt goed gevonden.
Benoeminmg van een lid voor het Burgerlijk Armbestuur.
De aanbeveling door het B. A. opgemaakt, luidt als volgt:
1. J. de Geus Pz (aftredend herkiesbaar)
2. C. de Boer Cz.
D'e aftredende wordt met algemeens stemmen herbenoemd.
Benoeming van de Commissie van Plaatselijk Toezichtop
het Lager Onderwijs. Bestaandte uit vijf leden.
Door B. tn W zijn de volgende aanlevelingen opgemaakt-
1. Jb. Kroon.
2. C. 'de Boer Wz. 1
Nó. 1 wordt met 5 stemmen benoemd, no 2 verkreeg 2
stemmen.
1. Mej. Vos van Zon.
2. Mej. Nierop.
'Nb. 1 wordt met 5 stemmen benoemd. No. 2 verkreeg
2 stemmen. 1
1. Ds. van Meurs.
2. P. Berkhouwer.
No. 1 met 5 stemmen benoemd; no. 2 verkreeg 2 stemmen.
1. P. Berkhouwer.
2. Jn. de Geus Pz.
No. 1 met 4 stemmen benoemd; no* 2 verkreeg 3 stemmen.
1. Jn. de Geus Pz.
2. Jb. Rutsen.
No. 1 met 5 stemmen benoemd; no. 2 yer kreeg 2 stemmen.
Naar aanleiding van de verordening zegt de heer Groen
minstens een maal per maand te moeten vergaderen, voor
voor de Commissie te veel te vinden, daar er niet altijd iets,
te bespreken zal zijn. Spr. stelt voor dit te veranderen in
minstens 1 maat per drie maanden.
De voorz. zegt dan liever den tusschenweg te nemen en
liet ie bepalen op 2 maanden.
De heer Groen antwoordt, dat de commissi^ niet zal we
ten waarvoor zi.' steeds zal moeten vergaderen.
De heer Berkhout wijst er op, dat het iets nieuws is, en
de taak een niet al te gemakkelijke is. Wanneer haar het
recht gegeven wordt zal zij ook niet meer dan eens per 3
maaanden vergaderen. Dan is het daarop eenmaal bepaald.t
Spr. stel-, voor van minstens 1 maal per 2 maanden, 3 maan
den duurt te lang.
De heer Zeeman zegt, Jan Slof is groot en wanneer het een
behoefte! is moet zij maandelijks vergaderen. Is hst overbodig
dan kan het altijd nog veranidererd worden. Spr. zou het voor
het eerste jaaar liever laten zooals het is.
De heer Kroon wenscht het voorstel van den heer Berk
hout te steunen. Minstens 1 maal per maand acht spr. te
veel, en wanneer het om' de 2 maanden geschiedt, is het 6
vergaderingen per jaar.
De heer Bekker zegt, dat men de menschen ook te vetel
met vergaringen kali belasten en steunt het voorstel van
den heer Groen.
Hierna worden de voorstellen van den heer Berkhout en
Groen togen elkaar in stemming gebracht en woedt her voor
stel van den heer Berkhout aangenomen met de hh. Kroon,
De Jeng, Zeeman en Berkhout voor. De andere heeren stem
den voor he; voorstel Groen.
Overeenkomstig het voorstel van de Gas-Commissie stellen
Bi .en W voor den gasprijs met ingang van 1 Januari 1922 te
brengen op 16 cent voor muntgas, 15 cent voor gewoon gas,
12 cent voor industriegas en 8 cent voor gaskachels.
Dit laatste is dienende om het gasverbruik ie bevordreen
en het bedrijf nog meer rendabel te maken.
De heer Zeeman zegt, dat men daardoor gedwongen zal
zijn een meter te huren voor hte verwarmingsgas. Wanneer
het voor het bedrijf voordeeliger zal zijn, waarom dan met
het gas nog meer verlagen, zoodat alles over één meter kan.
Waardoor het gebruik grooter zal worden. Zulks vooral om
dat de concurrentie tegen de electrïciteit door het gas zeker
goed gevoerd kon worden.
De voerz. antwoordt, dat men hiertoe is overgegaan, om
dat er een afzetgebied gezocht moet worden voor overpro
ductie, wat de fabriek niets kost. Men hoopt daarbij op een
gasverwarming van de scholen en er wordt levens cea flinke
winst van voor de fabriek verwacht.
De heer Berkhout wijst er op, dat het voor velen moeilijk
zal zijn dubel - meterhuur te betalen. Spr. zou daarom de
menschen laten betalen voor den tijd waarin de meter dienst
doet. 1
De voorz. antwoordt, dat die kósten daarvan niet opwegen
tegen de verwarming. De kósten zijn niet zoo hoog.
De heer Kramer zegt, dat men voor een vaste regeliing
6 maanden huur zou kunnen laten betalen en voor de 6 andere
maanden, waarin niet gestookt wordt, niet.
De voorz. zegt, dat er niets tegen is om het in de Gas-
commissie te brengen.
De heer Berkhout zegt, dat men voor verwarming het gas
zoo laag mogelijk moet stellen. Spr. is er ook voor om 3 maan
den vrijstelling van huur te verleenen.
De heer Kramer stelt voor een proef te nemen in de school.
De voorz. antwoordt, dat B. en W. dit reeds van plan waren,
omdat 't een köstelooze proef is-
De prijzen van het gas worden hierna goed gekeurd, terwijl
over den meterhuur in de Gas-Commissie zal worden ge
sproken.
Hierna wordt het voorstel gedaan om den prijs van de
electriciteir te handhaven op 45 cent per K. W. IJ. De voorz.
doet hierbij de mededeeling, daat de prijs eerder zal worden
verhoogd.
De heer Berkhout zegt, dat het heel jammer is. Het is
duur ein slecht, maar omdat het slecht is is bet nog duurder-
Mij is verte'd, dat men in Limmen met 48 kaarsen meer licht
heeft, dan met 100 kaarsen hier. Het spijt mij zeer. E11 in-,
plaats van voordeel Tal het P. E. N. er eerder nadeel van
hebben door minder gebruik.
De voorz. antwoordt, dat de klachten niet denkbeeldig
zijn, maar wije! degelijk gegrond. De 220 volt wordt nooit
geleverd.
De heer Kroon vreest, dat het nog duurder zal worden.
Ze gooien daar met geld.
De voorz. De straatverlichting is geen licht meer. Het is
intreurig. Er zijn daarbij veel storingen waar wel wat aan
te doen is.
Hoewel de Raad zich niet hiermee kan vereenigen, wordt
de prijs toch goed gekeurd.
Gred gekeurd wordt de aanvullingsverordening op het
huishoudelijk reglement van de gasfabriek, waarbij wordt
bepaald, dat de kasgelden een bedrag van f5000 te boven
gaaande, worden geplaatst op het N. H. Landbouwcrediet.
Goed gekeurd wijordt de leening voor uitbreiding van het
electrisrh net tot een bedrag van f5000 tegen een rente van
6 0/0.
De heer Zeeman zegt, dat de tijd van aflossing, 20 jaar,
te lang is. Voor dergelijke dingen wenscht spr. een korceren
termijn.
De voorz. antwoordt, dat men het tegenwoordig geslacht
niet te zwaar mag belasten.
De heer Zeeman zegt een aflossing te wenschen van 15
jaar. Wij mogen ook niet teveel profiteeren en-te veelleggen
op het nageslacht.
Goed gekeurd wórdt de kasgeldleening voor de gasfabriek
groot f5000, tegen een rente van 6 °/o„ en het bedrag te
verstrekken uit de gemeentekas.
Rondvraag.
De heer Zeeman vraagt of er nog mededeeliogen kun-
worden verstrekt over de voorstellen tot wijziging van de
arbeidersvoorwaarden van het personeel aan de gasfabriek.
De. voorzitter zegt, dat de verordening iloor drie raden
is aangenomen. Het woord sterken drank zal worden ver
anderd in alcoholische dranken. Alles blijft verder onveran
derd.
Verder wijst de heer Zeeman op het strooien van zand.
Hét was nu nog een te gladde weg. En daarbij is het zeer lastig
voor menschen, die langs den weg hun brood* moeten ver
dienen. Zoo het niet te groote kosten met zich brengt, dan
zou spr. het gaarne weer doen, zooals het .eenmaal geweest
is, en daarmee zal men veel menschen een pleizier doem.
De voorz. antwoordt, dat de menschen bij politieverordening,
worden verplicht om zelf- te strooien. Nu is liet echter maar
zoo zoo gegaan, maar in het vervolg zal hierop beter worden
toegezien. B. en W. achten het niet noodzakelijk om voor
gemeentewege zand te strooien. Wiel natuurlijk op Je bruggen.
De straat is voor de ingezetenen, en Z. A. zou op den inge
slagen weg willen voortgaan.
De 'heer Zeeman zegt, dat niet ieder direct in-de gelegenheid
is om zand te strooien.
De voorz. zou voor de gemeente niet nood-elos geld wil- 1
Len uitgeven.
De heer Groen zou het nog eens willen probe eren, hoewel
het thans riet goed gegaan is. Spr. zou gaarne het gedeelte
van de Koog vanaf de school tot aan de kerkebrug ook met
zand bestrooien.
De heer Kroon zegt, dat het verleden jaar wel goed ge
gaan is. 1
De heer Berkhout vreest, dat men door de paktijk in dien
sterk zal worden gelaten. Hij is het volkomen met den heer
Zeeman eens.
Besloten wordt zich aan de politieverordening ie houden.
De heer De Jong geeft aan B. en W. in ernstige overwe
ging om het pad ten noorden van de kerk te dóen bestraten.
Bij slecht weer is het daar onbegaanbaar.
De heer Groen is hier ook voor, maar daarmede te wach
ten tot het leggen van de waterleiding.
Goed gevonden wordt dit te stellen in handen van B. en W.
om praeadvies.
Hiermede is de agend^i (afgehandeld, waarna de voorz.
met een woord van dank de vergadering sluit, en gaat de
Raad over in comité-generaal.
BROEK OP LANGENDIJK.
Donderdag trad voor de S.D.A.P afdeeTihg Langendijk I
op, de hee* J. Westerhof, met het onderwerp, ..Het Socialisme
en de.d.M.atwc igerendie Ds. F. J. LoSi." in het café „Marktzicht,"!
van den heer Vijzelaar.
Te zeven uur opendie de heer Jc. Kramier de vergadering, zijn
leedwezen uitdrukkende dat de voorzitter dit niet kon doen,
wijl hij raadsvergadering had, en dientengevolge afwa/ig en
verhinderd was. Vervolgens riep hij de aanwezigen een woord
van welkom toe, betreurende edhter de geringe opkomst, en
gaf het woord aan den heer Westerhof.
Spreker las daarop de gevoerde correspondentie voor, van
5, 12, 1C> en 19 November, gewisseld tusschen de afdwaling
en D«. Los. Spreker vond de houding van Ds. Los niet rid
derlijk, docjh wilde toch geen onvriendelijk woord aan zijn
adres richten, omdat de persoon in kwestie niat aanwezig wit,:.
Spreker wil drie hoofdpunten behandelen welke Ds. Los
in zijn win ter le zing ontwikkeld had.
Ie. de groote overdrijving van het goede maatschappelijke
van lieden.
2e. De tegenstelling Christus—Maxx.
3. de m'ddelen om de nieuwe Maatschappij te kunnen vor
men.
Spr. wil de rede van Ds. Los zoo goed mogelijk op. de
voet volgen.
Ds. Los had gezegd dat de mensch zondaar is; spr. gelooft
dit ook, doch de mensch wordt gevorjnd door de toestanden.
Die toestanden hebben grooten invloeden op dan mensch,
en kan 'hem doen beteren, of verslechteren. Spr. haaide daar
voor voorbeelden aan uit de'grpote sleden. Daar wordt door
de groote armoede eenerzijds, en da groote rijkdom ander
zijds, zooveel geboren, dat hare invloed op hst inenschdom
uitoefend. Daarna gaf spreker het gelezene van Ds. Los weder,
uit het boekje Bellami, van het jaar 2000. De gevangene in
de oei Calcutta, blz. 246. Spr. noemde dit beeld echter val-
scheiijk voorgesteld, en noemde dit een beeld uit de con-
cur: entje, waarbij spr. aanhaalde eenige beelden van zoon
concurrent ie waarbij niet gevraagd wordt naar de slachtoffers.
Vervolgens las spr. nog een gedeelte voor uit het zelfde bok
je, mee betrekking tot socialisme en godsdienst. Ds. Los had
gezegd, dat de socialisten de tegenwoordige maatschappij rot
noemen, maar hfj was djt niet, voor de arbeiders was hij zelf
goed. Spr. zegt dat het niet alzoo is, zoolang de arbeider zijn
arbeid tegen loon inruilt, want hij krijgt nooit de volle uit-
keering, van zijn loon, altijd derft hij nog san zeker gedeelte
Daarna behandelde spreker in 't kort de klassenstrijd. Wat
voorts hei geestelijke betreft, daar zijn de arbeiders bij de
opvoeding hunner kinderen zeer misdeeld mede. De kinderen
der aimen kunnen het nooit verder brengen als gewoon L.O.
brengen, en zie n|u ens wat de kinderen der rijken daarin
dp voor zijn. Het geestelijk milieu, het opbouwen bij zich
zelve van al het goede, leerzame, en dies meer, is bij der arme
kinderen van zeer geringe hoeveelheid, omdat hun dé weg
daaartoe zor. goed als afgesloten is. Vandaar blijft die zondige
onrechte toestand. En wat is de oorzaak van dit alles. Het
privaatbezit.
Doch steeds meer komt de menscheid tot zichzelven, daar
de twijfel reeds in de grijze oudheid (door Luther en Calvijn)
al in der menschenhaxten uitgestort door hunne prediking, nu
ook door onze prediking wordt levendig gehouden en groter
gemaakt Vanwaar komt het toch, rijk en arm?
God gaf de aarde aan alle menschen; dus geen rechtsgrond
voor deze instelling „privaatbezit I"
I Spreker schetste daartoe de handelwijze der R omeinen tegen
de Batavieren in ons land, en hoe zoo ontstond, reeds niet, en
wel bezitters. Echterniet alle privaatbezit is diefstal. B.v. klei
ne bouwertjes die door hard werken iets gewonnen hebben, of
zij die door erfenis iets verkregen hebben; deze sluit ik' er
buiten, maar zvii die zelf niets doen en alleen de vruchten
plukl.cn van de arbeid, der arbeiders, hun bezit is diefstal.
Voorts schetste spreker dat het voor de arbeiders niet best
is heden zooals Ds. Los beweerd. Reeds nu zijn er in Neder
land 140 000 werklopzen e(n als wij de gezinnen nu dairbij
tellen, lijden reeds 560.000 menschen honger, daar de uitkee-
riingen bij lange na niet toereikentd zijn. In Alkmaar waren er
nu ook al 280, misschien de volgende week 400. Daarna stond
spr. stil bij de millioenen van het Indische vlootplan; daar
is wel geld voor, maar voor woningbouw niet. Ook bracht spr.
in herinnering hoe de Koningin in hare Troonrede tot sober-
heids-betracbl ing aanspoorde, doch gezien de salaris ver hoo-
gingen van Haar Huis, noemde spreker zulks, een spotternij.
Thans wordt in Egypte de katoencultuur ingekrompen, en
in Texas slechts ten halve geplukt; ja, fabrieken sluiten, an
ders wordt er teveel geproduceerd, maar bij dit al is en blijft
de linnenkast onzer arbeiders leeg. Er wordt in :1e Maat
schappij niet geproduceerd naar behoefte, maar voor geld, en
winstbejag. Zoo ook de alcoholvervaardiging, opiumschuiven,
ven enz. boe 'n pest, wordt toch oogluikend wellicht toegestaan,
waint het brengt geld op voor de schatkist.
De eenige uitkómst daartegen, moet van de arbeiders zelf
komen, de nieuwe gedachte van rechtvaardigheid en waarheid'.
Spr. wil niet zeggen dat de arbeiders krepeeren van dan hon
ger, maar hebben het toch slecht, in tegenstelling met Ds.
Los zijne bewering, van goed. Zie eens naar Drente, naar al
het iq-ed daar, wat kon daar verlichting gebracht worden door
produel ie ve werkverschaffing, de regeering kan dat doen, maar
doet niets
Dat de socialisten tegen den godsdienstontwikkeliag waren,
is niet zoo: ook Marx met zijn filosophische levensbeschouwing;
zou dit tegengesproken hebben. Spreker naderde nu zijn 2e
hoofdpunt: Christus en Marx. Reeds de eerste Christenge-
communisme van deze dagen, maaji alle goederen gemeen
Dit is nu nóg lange zoo niet, zie maar naar het grootbedrijf
herstelling is. Bv. Mr. Schoenmaker, maar hij maakt ze niet,
hij hersteld ze, enz. enz. Daarna gaf spreker een overzicht
en uïtelgging over de trusts, syndicaten en kartels, en ho^
