NIEU WE
Nieuwsblad yoor LANGEDIJK en Omstreken.
Zaterdag: 15 April 1923. I* Blad 31e Jaargang:
J. EL. KEIZER.
per 3 maanden f 1,15
No. 45. «teho. minwn i,
LIMDUkER COURANT
Deze eonrantfverschijnt Dinsdags, Donderdags en Zaterdags.
BEDACTBUR-UIT&EVEB
PRIJS MB iüTEETÏHïl.iSt
Va* 1—6 regels 75 ct., elke regel meer 15 et.
ABONNEHENT8FBU8
BUBBEL;
Groote letten of vignetten worden naar plaatsruimte berekend,
iVoordseharwoude.
Brieven rechtstreeks aan den Uitgever,
DIT NUMMER BESTAAT UIT 3 BLADEN.
jEERSTE BLAD.
REVUE VAN DE WEEK.
Verwarring.
I Die splijtzwam' in die Katholieke paitij heeft 't gleiwonnen: den
/ten.April vergaderde de Van Crajuepi)urgb-grotep met den Bond-
van' Katholieke Kiie s ver eeniging-en te jUtrecht. Alle pogingen om
scheuring te voorkomen hebben gefajald. De nieuwe Katholieke
partij is geboren, eri zij zal met eigw candidaten uitkomen. De
iWij: zijn in de Stille "Wfeek. Na dagen van duedamg-saerp'önde "eenheid in de Katholieke, gelederen is; verbroken
kou, van sneeuwbuien en sotabere lucht, dat 't menigeen met mis Pn ook gaan geruchten, dat sene vergadering v
eiens zal zijn, ;of We, ons niet aan den, vooravond van .Pascben, J" Él ~"v nu~
lichtelijk nerveus© trienseheh zich grif aan hèt lucht-transport wa-
Itnaar wel in de donkere periode V&5r Kerstmis ons bevinden.
De beidie Kamers der Staten-Genéraal.rijn met zeer kort Paasch-
leoes huis-itoe. En die jjariietajentaire week, die achter ons ligt,
is er een geweefet van zeer gewichtig''gebeuren.
Voor onze politieke historie ind'emaad elen „historische", week!
De Senaat heeft de Indische) Begnooting afgedaan en op. bel
votuim bad Minister die Graaff al bitter weinig invloed. Zijn woord
ter verdediging van bet Indische. Bpdget, was even mat, dor en
kleurloos als steeds. Het gebetele debat werd 'bigheerscht door iaën
ultra-pessimistisehen, 'extra-somberen toon, waarbij de noodzakelijk
heid van „versobering", bezuinigingT ook vopr Iïidiië, op den voor
arend werd geplaatst.
Maar de groote* „verrassing" kwam töen de Eerste Kamer hare
beslissing moest geven over de nieuwe Tarief(w(et, die heffing
van opcenten, van zoovele kanten, fel bestreden. Die minister van
Koloniën had een poging tot redding gedaan d'gor volgens ver
langen van den heer Idemburg de piertinenfe verklaring af te
leggen, dat ma 1922 geen uitvoerrechten meter, voor petroleum
zullen worden geheven, 't Klonk'prachtig, doch. 't baatte
niet. De Senaat verwierp het omwerp met 19 tegen 15 stemmen.
Welk votum ongetwijfeld in den lande met grootie ingenomenheid
zal zijn begroet. Hier mjocht men nu eens uitroepen: „Le'Sénat
a bien mérité die la patriel" Hi eg-
daan. Natuurlijk deed zrch 'net besluit aanstonds gevoelen ter
Beurze, wat de noteering van koloniale waardien betreft. En
Peieds is gtemeld, dat de „Bafetafsche" onverwijld 25 op" wach'tg-old
gestelde employe's heeft aangezegd, weer naar de Oost te vêr.trs'k-
ken en aan den arbeid' te gaan.
Na het Indisclj Budget yatt-e de Eerste Kamer de ontwexpien-
Gnondwetsherziening aan. En gebleken is, dat Jiiet „dreigement''
in het „Voorloopig verslag" waarlijk geein ijdel vertoq^ is.
't Staat vrijwel vast,. dat die 'Eièrste Kamer op of na 19 dezer, i
nis wanneer rij hare werkzaamheden hervat Hoofdstuk' 4 dte'r
Revisie zal verwerpen. Temwij'l het lot van HpcJdstuk 3 aan een
uiterst-broos rijden draad hangt. Van d-e voorgenomen hervor
ming dier Eerste Kamer, wil d'e rrileieTdérheid niets hebben. En de
kans, dat ook de verhooigde „vergoeding" met al den aankleve
van diiem, voor de Tweede Kamefr verworpen zal worden, is zieier
grixrt. De ontbindbaarheid van Prov. Staten is voor de sènatoren
voorre een onoverkoim'enlijk bezwaar. Op 7 April, elen dag voor dat
hij en de andere l'edeö onzer delegatie naar Genua vertrojjkën,
heeft minister Ruys in den Senaat zijnerede aanigtevangen, maar
dat-de premier er in slagen rid om dei' ofitwe-rpen, gelijk zij daar
liggen. in hun geheel te reddten', -schijnt absoluut uitgesloten.
Voor het zittend- Kabinet-is de achter ons liggende week öene
hoolgstongunstige, waarin de positie van het M'.nis't-erie-Ruys de
Beerenbrouck z-eeT verzwakt is. En- die scheur in het cement (der
Rechtsche Coalitie, dermate is verergerd, dat het uiteenvallen van
'dat icloo'r Dr. Kuiper gesticht verbond elk oogeriblik moet wor
den verwacht, daar „de schijn" niet meer is te redden, gelijk ,ook
de vurigste aanhangers thans moeten toegeven.
Bij hetgeen in de Tweede Kamer bij de behandeling der Land-
bouw-begtooting is besproken, ondanks den overstelpenden over
vloed! van stof en het tekort aan tijd, was de praatzucht mateloos!
zal ik niet toegeven. Evenmin bij 'de „Genua-interp-elatie" van
dr. Van Ra veste ijn, waarbij Exc. Van Kamcb-eek aan den vooravond
van zijn Italiaansche r-eis 'enkelie nietszeggende, maar zeer fraaie
en hoffelijke zinsneden uitsprak. Ieder begreep, dat die Regiering
op dit oogenblik over d'e conferentie te Genua niets kon verklaren
en evenmin door isemie motile' kon of mocht wordien gebonden,
Jtooals ook Mr. Troelstra venduidelijkte.
Maar de „grpote dlag" was April. Toen kwam dan eindelijk
die Vlootwet van 200 mrllioien voor de Oost en 100 voor Pa.tria
aan de orde. De Ministers van Karneheek en De Graaff verschenen,
krachtens uitmoodiiging per motie der Kamer met Exc. van Dijx
aan de 'groene tafel. En de Minister van Bjuitemlandsche Zaken
trachtte door ©en korte rede, waarin hij betoogde, dat het vloot-
vierdrag van Washington niet bewapening verbiedend en slechts
pp verdediging gericht, volstrekt niet met deze Vlootwet in strijd is.
Poch men gtevoelde: er was voor de wet geen meerderheid in de
Twteedr Kamer te krijgiein-. De Vrijhe-idisbond had zich als een
imam tegten verklaard. En toen Mr. Oud de vrijz. democraat, ta'et
leen voorstel kwam, strekkend onl de verdere behandeling der
Vlootwet uit te stellen tot Minister Van Kamebeek uit Italië
terug zal zijn, verklaarde. Dr Nolens, de leider ier Katho
lieke fractie, dat denkbeeld te steunen!. Tot hevige
Pntroiering in dfe anti-revolutionaire en Chr. Hist, gelederen.
Maar het vöorstiel Oud kwam er natuurlijk met vlag en wimpel
0. r„ w wordt voorbereid,
waarin malqontanten uit de antï-.rev. eri Chr. Hi-s-t. gelederen hunne
grievêrf"Tuiten tp-elichteri, misschien de zoovéelste nieuwe partij
zal worden gevormd? Wat'ten slotte uit al deze .ver
snippering, verbrokkeling- zal moeten voortspruitep, - zelfs de
schranderste 'en meest-vo or uit ziende „politieke bol", zal er, dunkt
ime, ge,en profetie over aandurven!?
't_Is pen chaos,..gelijk wij misschien^ooit „in politieks" iieb'ben
.beliefd, 't. Zeggen is, datóns' Lagq&uis niet_ langer dan half
Mei zal bïjeenblijpê'n. Schoon er wepc genoeg is voor eenstot
diep in den zomer vportloopend samstfrijn. Er is ingekbmen 'e^n
initiatisf-ontwterip-Ftaslcens c.s., om dé nijvejrbeid te steunen door
gfedupende een jaar invoerverbod voor ^Bllerk-i artikelen uit te vaar
digen, en 't behoeft geen toelichting,,,dat deze poging om tijde»,
lijkie protectie te verkrijgen, allerheftigste oppositie zal uitlokken.
•Uit -die Regeermgscuisin© kpmt helt c^iciieus bericht, dat aan in
stelling van een Landbouwraad vo.ojFteo.pig niét wordt gedacht',
d|oc(h dat veler zoete hoop, dat de Tabakswet zal blijven „rusten",
niet in vervulling zal komcn^.De Sta atskas-kan de duiteln niet mis
sen.' De datum'van invo-efing schijnt'; nog onzeker. Van het ont
wierp, houdende bepalingen met betrekking tot de binnenscheep
vaart komt niets. In de afdeelin-gen
mand een woord tót verdediging var
Het „snoeimes" wordt bij. voortdi:
teerd. Eiken daig hoort men van
Snaek
T-weie'de Kamer heeft h:e-
.t voorstel geaegdl.
met fioirsche greep gehan-d-
uwe maatreg-ek-n ter oé-
wordm. .ongéhc vende
g' is t-S^aafl-'
diétiinieeidein over an«
schouwen, hod, als de „sfgvige wil" >er maar achter zit en onder
dpn -druk van het „heilige moeten",Vnde^_"Staat we^'weet,
hoe op aUieritci uitgavemte besnoeien.'
Djé Directie der Spoomvegen/zal b-ijJde Administratie te Utrecht
niet "minder dan 400 tijdelijke hulpkrachten 4^an kant zetten. De
invoering van plaats-kaarten, geldig voor een groep personen,
zal miedie in verband 'staan met dat „op "die kleintjes" uitsparen.
Die tarieven blijven onvlerandielrd1, ook voor de-ze „collectieve" plaats
bewijzen. Daarentegen schijnt op komst eien zeer beduidende ver
laging der goederentariievefn, afschaffing dier extra-heffing van
25 -pet en nog andere milde mhatnegeSe-n. Wat voor handel cn
nijverheid- eene blijde» tijdihig is en tenslotte de kas der spoorwegen,
tien gp'ede zou kynnen komien.
fEnktelé „losse grepen" uit èes jongste misdadigheids-rubriek. Het
Haagsche hof heeft de bommenwerpers van den Franken slag in
de residentie veroordleSeld -respectievelijk tot 6, 5 en I jaar, terwijl
die beklaagde D.e Haas, werd- vrijgesproken.
•Er is eeii geval vati ©en strafgeding 'waaijfobr onder beschul-
diging. van fraude, bij levering eên groo-te! Amstierdamsche tabaks-
handielaar bedreigd wordt. Voorts: de arr-eStatiiè) van den directeur
dier pas-gefailleerde maatschappij „Samitas". Een roofaanval op een
Nederlander in den Amsterdainscheti D-trein. gepleegd op Duitspit'
gebied. Bijzondere behoed- eti waakzaamheid voo-r „den reizen-den
man" is nu zaak'!, .j Evenals vdor de in'hotels-vertoevende,
irnet 't oog op de vermeerde1' op buit aze'nde eh tóndsluipande „rat
ten" in mcnsch-engedaantie. Voorts is "ter een verbijsterend, over
stelpend getal van zdkkenro-Herijen en bteroovingen i'ns de beruchte
buurten onzer groo-te s-t.edlen. Wat de'z Plaatst ebefreft, schijnt het
getal zotten, dat zich mejt duizenden aan waarde' op zak 'in aller
lei holen en krotten waagt, nu eetenaal onuitputtelijk.
Aan beursjobstij-dingen was ook'nu geen gebrek. De door de
bankierefirma Gilissen en Co. aangevraagde surseance droeg er
begrijpt mien w»einig toe bij om de stemming te vervroolijken.
!En er. was 't aller treurigst vliegongeval in de? Kooij, dat twee
menschenl,evens, dfle van 'de' officieren-vEegers Auwerda en
Mahns kostte, 't Zal -toch nog» wel een poosje dureh, voordat
glenl. t,
T,o:t die dingep, waarvoor men zich in de jongste dagen, som
migen misschien nog in starker mate dan voor het veelbewogen
gebeuren op politiek gebied? interesseerden, behoort het optre
den van prof. Otto Ot'to, 'die te Nijmegen allerlei wonderbaar
lijke genezingen tot stand bracht, kreupelen en lammen tot lnor-
niaalrloopende memschen maakte ten zoo meer.
Velen herinneren zich nog het verschijnen van wijlen Sequah
'in het begin der negeptige'r jaren. Ook hij verrichtte mirakuleus-e
dingen, doch beweerd wordt dat vele' door hem volbrachte genezin
gen slechts van -tijdelijken aard waren. Zal prof. Otto Otto, „blij
vende wonderen" wetten uit te lokken?
Dit staat vast: aan mienschen van buitengewone kracht heb
ben wij nu meer dan ook b-ehoefte.
Als prof. Otto Otto eens d ©gave bezat om ook in den politieken
baaierd ordening, ^Ujn", zuivering te b-rengten?. En in dten
chalos op sociaal gebied!.,
iVVashiingtpn verklaard, niet -aan ontwapening te kunnen denken
vanwege het gevaar dat van Sovjet-Rusland rne't haar anderhalf
millioen soldaten dreigt. Daardoor verkeerde de Sovjet-Regeering,
zoo vervolgde de Russische diplomaat z-eer handig, in die meeding
dat door hier ontwapening voor te stellen, eten rede voor oorlogs
toerustingen terzijde gesteJd' zou worden. Door deze verklaring
heeft Tsiitsjerin voor de toekomst alle' argumenten diie Frankrijk
(eventueel zou wallen aanvoeren, tegen de ontwapening met het oog
op Rusland, uiit de hand geslagen. 1
Tot heden its van dip conferentie niet veeL overzichtelijks tit
pitelden. De-talrijke journalisten seinen wèliswaar. lange telegram
men naar hunn eblad'cn en ontegenzeggelijk hebben wij voor dien
ijver veel respect. Toch spijt he't ons te moeten constateer-en, (dat
veel belangrijk nieuws in die lange', telegrammen- nog niet is voor-
glekomen. Ieder houdt zich bezig met bespiegelingen over de voor-
zichten, doch men zal goéd dóen steeds rekening te houden met
de nationaliteit van den auteur van dergelijke bespiegelingen.
Geen enkel resultaat is nog. bereikt en .-de Dinsdag benoemde
Commissies (een voor de -politieke' aangelegenheden, ©en voor ds
kwesties van geld en wisselkoers, een voor de economie -en leen
voor het transportwezen) zijn met hare werkzaamheden begon
nen. k
Daarover zal in de eerstvolgende' dagen nog wel het eoa len
ander gemeld wonden.
Wij volstaan thans slechts met mede te deteten, dat Llöyd George,
die de volgende w-etek weer voor eenigie^dageji naar Londlen zal
^aan, met het plan rondloopt om op de conferentie van Genua
een conventie voor te stellen, waardoor alle te Genua vertegen1-
wicr rdigide staten zich onderling verpEcht-en voor den tijd van tien
jaar geen aanval tegen naburige staten te ondernemen.
Zooals bekend, is te Cannes van een dergelijke verplictiting
needs sprake geweest, doch thans zou een hierop betrekking hep-
bend verdrag gesloten worden,.waarbij allé partijen formeel gabon
den worden. Het verdtag zou weliswaar ge'-en sactiies bevatten,
do. h de bedoeling van Engeland zou zijn, dat geeh enkele staat het
'zal wag-en zich door schending van het contract den boycot van
gieheel Europa op den hals te halten.
Met die werkzaamheden -dér conferentie zal vermoedelijk wel
Vier wieken gemoeid zijn. 4
jEn dït wletendie was de Duitsche Rtegiaoring nog zoo dom met
om de afwijzende antwoordf-mota o(p de Commissie van Herstel
nu eerst te zenden, zoodat teene beslissing toch niet eerder kan val
len, dar d-e eerste Minister wieier in hun vaderland terug' zijn.
(En tot zoolang- blijft die kwestie der schadelopssteHing nog
onbépaald.
BUITENLAND,
DE ONVEILIGHEID TE NEWi-YORK.
DRIEMAAL IS SCHEEPSRECHT.
wlerd m!et 56 tégen die van de anti-revplutionairen cn Chr, Doch hoe j^p de maln mo^,e wezen, daartoe' zullen ook feijne
Hjstorischien goedjg-ekeuid. De Katholieken hadden met Links mee- 1 'gavien wel tekort schieten, hëlaas
giestemd. Dr. Notaris wijze taktiek had ©ene Kabmets-cnsis v^ j BUII^ENLANDSCH OVERZICHT.
De aonfter-entie van Genua is géopendl
De openingszitting van Maandag, .die .vier uren heeft geduurd,
is niet zonder incidenten v-erloope'n.
Tsjitsjerin heeft het incident verwekt, door de ohtwapènings-
kwestie aan te roeren. En al hteeft hij niet bereikt, Idat deze kwestie
ihoied, Maar! de vraag blijft nu, of er van deze Vlootwet
nog iets zal komen?. 1 Ook zou Mr. Van KamebeSk zote
ispoedog mogelijk uit Genua terugkeeren?. De vcronderste lm
dat zij voorejiands van de baan is, althans zal bhjven rust.n
tot -het kiezersvolk zich straks zal hebben uitgesproken, - word.
als de meest aannemelijke beschouwd. Kamer nog de in de confer-entie ter sprake zal komen, het diplomatiek succes, door
!n febriiebglejaagde stemming heeft de We Kam« bemK behaald> ,mag «et te gering geschat worden.
Mar-me'-begrooting ien die van Posterijen, T. ten 0-, Russische Minister heeft n.l. offi-citeel voor Rusland gezegdj
Is daarna tot 25 April huis-toe gqtogen. wat hij had willen z-eggen.
- i Cbw vm taH» - rt*. - "K* B'ia>d
Te New-York' is .in den lakten tijd de onvedigbeid zoo toege
nomen, dat d'e burgerij, op tegenwèer bedacht, extra maatregelen
gaat nemen eh met dé sfediijke autÓriitteiit|en overleg pleegt om-,
trent de bestrijding van wat genoemd wordt „de ontstellende golf
van misdaad dié. zich over de stad heeft uitgeptprt
Het is al zoo ver gekomen, dat een particulieT-e maatschappij eetl
gepantserde auto, met -een D'emanning van zeveritot de tanden ge
wapende ro'b'uste mannetjes-putkers, verhuurt aan banikinstellingeft
of handelaars in kostba .riied-zn, die zendingen van waarde tieobdl
te vervoeren. Zelfs, o pkli&iidhten :dag zijn dergelijke zendingen
o-p straat niiiet veilig rctfffe voor gewaptendfe' benden bóösdo-eners,
dié voor tóets terugdeinzen.
De yereémglng tot bescherming van de veiligheid van N-ew-YptK
heeft nu -een p'.an'uitgeweekt, volgen-s" hetiwelk het hoofd der por
liti-e in iedere wijk zich in verbinding kan stellen met een zeker
aantal respectabele burgers, bijvoorbeeld twaalf voor ieder blok
huizien, dta van overheidswege van revolvers zouden worden voor
zien, waarmede zij zich zelf zullen kunnen verdedigen'en bovendien
zo-o noodiig hulp un-nen verleenen aan de politie.
Volgens officie-ele statistieken zij-n er sinds 1 Januari 93 moor
den en 109 aanrandingen iin Ncw-York' gepleiegd'. Verscheidene
bainklnstiellingen hebben schietbanen ingericht, waar bun perso
neel zich in het revolverschietten kan oefenen. Verreweg d-e mees
te misdaden, zoo iets van 93 pet, worden gepleegd door nieuwclm-
Vior-sche-idenc politie-autoritéiteln zijn maar -half ingenomen mot
de plannen van de burgerij om.een handje te helpen bij het bewaren
van die orde. Niet alleen, dat dié actie nnder de burgers een alles
behalve vleiende kritiek vormt op hét Beleid van de politie, maar:
bovendien dreigt volgens hen het gevaar, dat wannéér de verhaten
over de onveiligheid te New-York' en de onvoldoende politiebescher
ming zoo wordien rondgebazuind en aan- de groote 'klok gehangen
dit de misdadige -elementen uit heel Amerika naar New-York zal
lokken.
Miss Mary Lang-on Batier, de toekomstige bezit&ter van een
ghoot vermogen te Newi-York, heeft twee koer dat zij op het
■punt stond in hiet huwelijksbootje te stappen mefc den heer Allison
Molenwiek, een lid- van ©en rijke fatmilie t© Chicago, op het aller
laatst© oogenblik rechtso'mkeerd gelmaakt. Zij' gaat het nu voor den
dienden keer probeer en en reist daarvoor naar Engeland, waarheen
haar verloofde vertrokken is., Toen zij vertrok zieide zij tot verslag-
igievers op dc pier: „Diezeai keer méten ik h©t. Mc, Molornick zal
dien derden keer niet wonden teleurgesteld".
Uit Duitschland .is te Parijs aangekomen een- verzegelde
Wiaiglen toet 300 millioen Duitsche schatkistbiljetten, bestemd voor
die commissie van herstel. s i
