NIEUWE
Nieuwsblad voor LANGEDIJK en Omstreken.
No. 56
Zaterdag* 20 Mei 1922. I® Blad 31e Jaargang
per 3 maanden f 1,15
J. H. KEIZER.
INITERC. T£l.lEBe»«<»tt 58
ANGEDIJKER COURANT.
Deze courant verschijnt Dinsdags, Donderdags en Zaterdags.
AB0HHBMENT8PBWS
REDACTEUR-UITGEVER
SUREEL:
ftfoordscharwoude.
l'BIJS DEB ASTEBTENTI.j
Tea I—regels 75 ct.» elke regel meer 15 es.
firoote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
Brieven rechtstreeks een den Uitgever
DIT NUMMER BESTAAT UIT TWEE BLADEN.
EERSTE BLAD.
OFFICIEEL.
VERKIEZING VOOR DE
TWEEDE KAMER DER STATEN-GENERAAL.
De Burgemeester van ZUIDSCHARWOUDE brengt 'het
vplgen.de ter openbare kennis.
Op Dinsdag, 23 Mei a.s., zal plaats hebben die candidaats-
stelling voor de Tweede Kamer der Staten-Generaal.
Op dien dag kunnen, van des voormiddags negen uur tot
Ües namiddags vier uur, bij den voorzitter van het hoofdstem-
bureau in den kieskring, tier secretarie der gemeente Helder,
iwiorden ingeleverd lijsten van candidaten, als bedoeld in ar
tikel 35 der Kieswet.
Op dezelfde lijst mogen ten 'hoogste tien candidaten worden
geplaatst. Iederie lijst mloet worden onderteekend door ten
minste vijf en twintig personen, die volgens de kiezerslijst
geldende op hiet oogenblik der inlevering kiezers zijn voor
de Tweede Kamer der Staten-Generaal binnen den kieskring.
Achter den naam van ieder der onderteekenaars moet de
gemeen tie worden vermeld op welker kiezerslijst hij voorkomt.
Dezelfde kiezer mag- niet meer dan één lijst onderteekenen.
De candidaten moeten, met vermelding van hun voorletters
en woonplaats, op de lijsten geplaatst worden in de volgorde
waarin door de onderteekenaars aan hen de voorkeur wordt
gegeven.
Indien de candidaat is een 'gehuwde vrpuw of weduwe,
iwordt zij op de lijst vermeld met den naam van 'haar echtge
noot of overleden echtgenoot onder toevoeging van haren eigen
naam, voorafgegaan door het woord: „geboren" of een af
korting va® dit woord'.
Bij de vermelding van een candidaat mogen de voorletters
geheel of tien deele door de.voornamen worden vervangen.
Dezelfde candidaat mag niet voorkomen op meer dan één
van de lijsten.
Bij de lijst moet worden overgelegd de in art. 4 van liet Ko
ninklijk besluit van 12 December 1917 (Staatsblad nr. 692)
bedoelde schriftelijke verklaring van lederen daarop voorko
menden candidaat, dat hij bewilligt in de plaats, hem op de
lijst aangewezen. Indien de candidaat zich buiten het Rijk
in Europa bevindt, kan de hier bedoelde verklaring ceiegra-
p'hisch worden gedaan en is zij niet aan het efficieele formulier,
hierboven bedoeld, gebonden.
De inlevering der lijst moet geschieden persoonlijk door
één der onderteekenaars. De candidaten kunnen daarbij te
genwoordig zijn. Van de inlevering wordt door den voorzit
ter van het hoofdstembureau een bewijs van ontvangst afgege
ven.
Formulieren, voor de lijsten en voor de schriftelijke vertda -
ring, hierboven vermeld, zijn ter secretarie dezer gemeente
kosteloos verkrijgbaar tot en mletden dag der candidaatsteüing.
In herinnering wordt gebracht artikel 148 der Kieswet,
luidende als volgt:
Hij die eenle lijst, als bedoeld in artikel 35 inlevert, wetende
dat zij voorzien is van handteekeningen van personen, die niet
bevoegd zijn tot deelneming aan de verkiezing, waarvoor de
inlevering geschiedt, terwijl zonder die handteekeningen geen
Voldoend aantal voor eene geldige lijst zou overblijven, wordt
gestraft met gevanisstraf van ten hoogste drie maanden of
Pen geldboete van ten hopgste honderd twintig gulden.
Met gelijke straf wordt gestraft hij, die wetende dat hij niet
bevloegd is tot deelneming aan de verkiezing, eene voor die'
inlevering bestemde lijst, als bedbeld bij artikel 35, heeft onder-
teekend,
ZuidscharWoude ,17 Mei 1922.
Die Burgemeester voornoemd,
VANi SPENGLER.
REVUE V AN DE WEEK.
(„Es 1st erireioht"). De Tweede Kamer heeft den
krachttoer gewaagd1 en erin geslaagd haar doel te bereiken in
den namiddag van Vrijdag 12 Mei, te vijf ure, was de reus
achtige agenda afgedaan. Kon zij uiteen gaan. Menschelykei
wijze gesprtoken: voorgoed. Geheel zeker is het nog niet. dat
de in 1918 gekozen Kamer nu feitelijk „nonactief" is gewor
den, de stervende. De Heer Abr. Staalman schijnt nog
te zinnen op eienig middel om het i nwerking treden 'van
de Tabakswet op 1 ujni te stuiten?.
De toeleg ljjkt fantastisch. Minister De Geer heeft nogmaa s
beduid, dat er van uitstel geen sprake kan zijn. De Tweede
Kamer heeft wel Voorl. Verslag uitgebracht over het ontwerp
Abr. Staalman, doch het voor haar definitief uiteengaan verder
niet in behandeling genomen, Zich nu nog tegen het in 'wer
king treden te willen verzetten, schijnt dus inderdaad „vech
ten tegen de bierkaai".
De Eerste Kamer is nog „in actie", maar langer dan een
week zal het niet duren,, want op Zaterdag 20 Mei zullen de
Kamers in 'hare tegenwoordige samenstelling voor het laatst.
in vereenigde zitting bijeenkomen. Het wordt dus een
zeer lange parlementaire vacantie,; welke slechts einde Juli
even zal onderbroken worden voor de Tweede lezing der
Grondwets revidie, op 23 Mei is de candidaatstelling voor de
Tweede Kamer, op 5 Juli de groote „electorale veldslag".
Totdien 5 Juli a.s. zitten dus Jan Kiezer en Johanna Keizeres
ten troon als aangebeden, veel gevleide en zeer gevreesde af-
gtoden. 'i
De Senaat heeft in dé afgeloopen week zijne bespiegelingen
over de Begrooting 1922 gelukkig beëindigd en vervolgens
met de prijzen spoedig verschillende hoofdstukken afgedaan.
Binnen enkele dagen zal dus het Staatsbudget vöor het loo-
pende jaar eidelijk de koninklijke bekrachtiging kunnen krij
gen. Em ook dé laatste aanhangig gemaakte Grondwets-ont
werpen zijn goedgekeurd. Na kort debat en met overgroote
meerderheid of zonder telling der Senatoriaie neuzen. Exc.
Ruys ontving vervolgens aüezins verziende gelukwenschen.
De Tweede Kamer heeft de laatste week van haar samen
zijn inderdaad gewoekerd met den nationalen tijd. Een ver
bijsterend lange reeks van ontwerpen afgedaan met een spoed,
een doortastende vlugheid, welke werd in normale tijden
alsdus dooi het parlement gewerkt wonderen zou doen be
reiken. Dat alles vermag de hooge vergadering wanneer zij be
vangen is door reces- en verkiezingskoorts.
De wijziging der Arbeidswet is goedgekeurd na een massa
moord op een legioen am endamen tepAalberse triumphator!
Alle pogingen,, door Vrijheidsbondiers in het werk
gesteld, om de arbeidswet nog wat meer „soepel" te maken,
zijn mislukt. Minister Aalberse was onwrik- en onvermurw
baar! Een enkel amjendamentje bleef in leven. Bijv. dat, strek
kend om voor jongens in glasfabrieken, steenbakkerijen en
veenderijen bij maatregel van bestuur vergunning tot werken
pp „verboden uren" tie kunnen krijgen. De belangrijke nieuwe
bepaling, welke dien Minister van Arbeid macht scnenkt om
inzake de arbeidstijden van de hormen der Arbeidswet af
te wijken, indien werkgevers en werknemers daarover tot
b vereen stemming zijn gekomen, waarbij een jaar maxi
mum van 2500 uren niet mag worden overschreden, is ook
bngerept goedgekeurd. Vpor de eindstemming kwam Mr. Mar-
chant, de hetman der Vrijz. Democraten, met de verrassends
verklaring dat Exc. Aalberse zijne bezwaren had weten weg
te redeneeren, waarna de wijziging Arbeidswet er kwam mei
54 tegen 23 stemmen.
Die avondzitting van 11 Mei was voor duizenden in den
lande „het groote moment". Dan toch zou Minister De Geer
den heer Öfetelaar inlichtin over de plannen der Regeering
tjo. van d-eyerlagirig der salarissen van de Rijks-ambtenaren.
En dai antwoord van Z.Exc. van Financiën bracht een héér
lijke boodschap: de Regeering denkt er niet aan, die salaris
sen te gaan verlagen. Het gerucht, dat men 10 pet wil be
snoeien, alsook 8V2 pensioen-premie opleggen aan de ambte
naren bleek tie zijn. puur verzinsel, product van den
beruchten gr00ten duim". Het veelbesproken art.
40 Bezoldigings-besluit, zal geschrapt doch in het nieu
we zullen verkregen rechten' mede worden geëieifbiedigd. Iets
anders is de vraag, wat in de toekomst t'.o. van de periodieke
verhoogingen en salarissen van nieuw aan te stellen ambtena
ren zal geschieden. Natuurlijk kan Minister De Geer zijn opvol
gers niet binden. Hij zelf verwacht in 1923 de groote finan-
cieele inzinking en daar moet nu gesnoeid, bezuinigd, gekapt,
met tientallen millioenen. De toestand is ongetwijfeld zeer ern
stig. Maar fiksch aanpakken, niet ach-en-wee roepen, kan
redding en behoud brengen. Men begrijpt, welk een vreugde
de geruststellende verklaring van Mr. De Geer, wat de be
staande ambtenaren-salarissen betreft, in tal van gezinnen,
door angst en ongerustheid sinds wieken gedrukt, heeft
gebracht. Door een enkel kalmeerend en ophelderend woord
zbu de Minister, reeds lang voor de avondzitting van 11 Mei.
Üe gemoederen hebben tot rust kunnen brengen. 't Is
wel jammer, dat voor zulk „officieus;" woord van Financiën
geen aanleiding werd gevonden.
De Kamer deed gelijk gezegd ten slotte een bierg van
grbotere en kleiner ontwerpen af De Kon. Luchtvaart Mij.
kreeg haar 4 ton 20 millé subsidie. De drie ton voor verbou
wing van het Huis der Kamer wierden gevoteerd. Verworpen
\verd (met 40—45) een ontwerp-Rutgers en v.d. Molen om bij
zondere schoolbesturen geen premie-brandverzekering voor
hun schoolgebouwen te Laten betalen als die besturen „ge
moedsbezwaren" tegen dat assureeren hebben. Drie Katho
lieken hielpen dit ontwerp executeeren. Aangenomen wer
den vliegensvlug „kleinigheden" als de Landbouw-Ongeval
lenwet ,de uitbreiding der Vrijwillige ouderdoms-verzekering
en de nieuwe Pensioenwet voor weduwen en waezen der vrij
willig dienende militairen bij de landmacht. Toen was 't uit.
Was de eindpaal bereikt. Alleszins verdiend is de hulde, in Ide
pers gebracht aan de voortreffelijke, steeds opgewekte leiding
van president Kooien. E11 't is zieker te betreuren, dat 'aan het
eind der „slot-zitting" niet vanuit de Kamer dien kranigen
spreker woorden van Waarde er ing zijn gebracht.
En nu ten strijde.
Dikke nevelen hangen over het „slagveld" der politiekerij,
evenals over zoo menig ander gebied.
De Katholieke partij, de groote en oude, heeft verklaard met
de soc.-dem. op den grondslag van coalitie of regeerings-
priogram niet zullen samengaan. Maar. .in politicus
worden vaak de meest-vaste voornemens en plannen soms in
dé praktijk verwijld.
Telkens vormen zich nu nog nieuwe partijtjes. Er is o.a.
de groep-mr. S. van Houten, genaamd de „liberale". Men heeft
de candidaat der voorstanders van vrije uitoefening der ge
neeskunde de heer P. Goedhart en hij schijnt ook de uitver
korene der. spiritisten te zijn. Indien de thans in Patria
verafgode wonderdoener prof. Octo-Otto ni etvreemdelingwa
re en zich beschikbaar- wilde stellen; hij zou een prachtkans
vjoor de Kamer hebben!.
Over de plannen der regeering t.o. van allerlei dingen
natuurlijk ter bezuiniging voorop en bovenal komen nog
telkens tijdingen. Het voornemen is, de Invaliditeitswet te
wijzigen, zoodat de rentiekaart én de zegelsplakkerij zullen ver
dwijnen en het doorvoeren van dit voornemen zou stellig
door duizenden worden gehuldigd. Men wil met
ingang van 1 Januari a.s. de kantoren der Rijksbetaalmees
ters opheffen, -en de taak er van verdeelen onder de Rijks
ontvangers en den Postgir'odiienst. Na die te Heerlen zal nog
een Raad van Arbeid worden opgeheven. Het plan bestaat bij
Oorlog, de onderofficieren, dei in Augustus vijf-en-dertig jaar
dienst hebben en den 57-jarigen leeftijd bereikten, op pen
sioen te stellen alsook, alle bevordering van onderofficieren
stlop te zetten.
In de regeerings-cuisine woéden nog meer plannen bie-
kibkstaafd. De groote vraag is en blijft voorbands, of de man
nen, thans aan de groene tafel zittend, na 5 Juli 't heft nog
in handen zullen houden. t
Een extra-gtooote en „gevarieerde" criminaliteitsrubriek dit
maal. Het ingewikkélde, althans voor den buitenstaander voor-
loopig nog mysterieuse inbraak- en helingsgevaT te Amsterdam,
in verband met de arrestatie van den directeur der Beursbank
aldaar. Moord op een huisvader, houtbewerker, te Groningen
Vergiftiginjgs -geval met arrestatie van een schoonmoeder en
twee andere vrouwen te Hooge veen.
Duitschers gepakt, die Nederland wilden verrijken met val-
sche bankjes van zestig. Een beminnelijke Amsterdamsche
vitriool-werpster, tegen wie het O.M. anderhalf jaar vorderde.
Om slechts een kleine bloemlezing uit d emassa te geven.
Een overstelpend getal branden wederom. Te Hoogevteen
werd een bakkerij in de asdh gelegd -en het ongeluk kostte
twee menschenlevens. Te Amsterdam werd de asbestfabriiek
der N.V. Hortel een prooi der vlammen». iTe Rotterdam aan
het Haringvliet hield de „roode haan" op schrikkelijke wijze
huis.
In grillige Meimaand der schrille afwisseling van koesteren
lente en guur! door noordwester beheerscht herfstweer kost
't mloeite om in zekere voorjaarsstemming" te blijven. En was
de misère van de Biankassociatie, door steun van krachtige
financiers nog binnen zékere grenzen gehouden. De firma Gi-
lissen kreeg de door haar verzochte surseance. De Holl. Lloyd
becijferde haar tekort over 1921 op ruim acht millioen. De
Hiaagschte Nëderl. Voorschotbank met „winstuitkeering" Vroeg
sirseance aan.
De jobstijdingen op finantiëel gebied, in de beurs-sfeer zijn
niet van de lucht. Uit IJmuiden wordt gemeld, dat
daar op verschillende visschers vaartuigen wegens schuld be
slag is gelegd. Een „misluck teekeri', zou Vonder ervan zeg
gen.
En Mr. Vissering zou het plan voorbereiden om Nederland
vloor 80 h 100 millioen te doen deelnemen aan een Duitsche
leening van 1 a 2 milliard gulden. Men moet zijn
„noutri dans le -sérail" den hoogere financiers-kunst om de
Iware „portée" van zulke 'dingen, in dezen tijd vooral te snap
pen. 1
Onder de jongste Piersomaile vindt men de a.s, benoeming
van prof. dr. J. Clay, thans hoogleeraar te Bandoieng aan Ide
Techn. Hoogescool, tot opvolger van wijlen prof. Bolland.
Voorts: het tot doctor-honoris causa worden, krachtens be
sluit der literaire faculteit te Glasgow, van den bekenden tee
kenaar Louis Raemaekers. En de aanvrage om ontslag als di
recteur van het Toonkunstconservatorium te Amsterdam, door
Julius Röntgen. De schilder M. A. Gorter heeft een uitnoo-
diging ontvangen om de thans op. Het Loo vertoevende Kon.
Familie te vergezellen op de reis naar Noorwegen. H.M. zal
bnder Gorter's leiding daar schetsen maken van de scboone
en grootsche Noorsche natuur.
De Scheveningsche Auto-tentoonstelling met de eraan ver
knochte auto-wedstrijden, trekt cmet magnetische kracht.
Van 15 Mei af zou de tweede Luchtpostdienst Amsterdam--
Rotterdam—Loipen VjE. in werking trieden.
Er. is dus nog wel „oog" nog wejllusltL foor iandere dingen,