NIEUWE
Nieuwsblad voor LANGEDIJK en Omstreken.
1
Zaterdag 24 Juni 1922 2* Blad
31@ Jaargang
per 3 maanden f 1,15
J. H. KEIZER.
<a
Ho. 72, IBTËSB. 1EIL£if»M®«ll 52
IUI.FII 1,1 kill COURANT.
Deze conrantjVerschijnt Dinsdags, Donderdags en Zaterdags.
ABOHHEHENTSPBIjB
BEDACTEUB-UITGKVEB
BUBEEL:
ffloordscharwoude.
PBIJ8 DEB A C 7 E B T E N 1 N t
Tas 1—5 regels 70 ct.» elke regel meer 10 ot.
firoote letters of Tignetten worden naar plaatsruimte berekend
Brieven rechtstreeks aan den Uitgever,
TWEEDE BLAD.
EERSTE KAMERVERKIEZINGEN.
De tegenwoordige leden.
Nojord-Hjolland.
W. de Vlugt (A. R
Mr. J. Nj J. E. H-eerkens Thijssen (R. KJ
Mevr. Carry PothuisSmit (S. D. A. P.) aftr.)
P. J. J Haazevoet (R. K.).
Mr. H. Verkoiutiaren (O H.).
F. M. Wibaut (S D. A. P.).
W. H. Vliegen (Si D. A. P.) (aftr./)
Mr. Sl'ingenberg (V. D aftr.).
Prof. mr. D vzan Embden (V D) aftr.).
Zuid-Hnlllawd.
A. J. A Giiissen (R. IC.) aftr).
J. J. G. baron van Voorst tot Voorst (R. KJ aftr).
Mr. Abr. van der Hpeven (C. H.) (aftr).
A. W. F Idenburg (A. R.) (aftr-).
Mr. L. W C. van den B|2rg (A. R.),. (aftr)
Jhr. mr. E. B, F. F. Wittert van Hoogland (R. K) altr)
Jhr. mr. Ni C. de Gijselaar (C. H.) (aftrf.)
J. H. de Waal Malefijt (A. R.) (aftr.).
Prof. mr. A. Anema (A. R.) (aftr.).
Utrecht.
Jhr. mr J. W M. Bosch van Ou.d-Amelisw|eerd (R K) (aftr.)-
G. C. D d'AumaJe baron y. Hardenbroek v, H. (A R) .aftrjc
Gefdierlainid.
J. F. C. Amtz (R. K.) (aftr.).
Jhr. J. Beelarts van Blokland (A. R.) (aftr.).
Mr. O. J. E. van Wassenaer van Catwijk (C. H.) (aftr)v
Mr. W. H J. Th. van Basten Batenburg (R. KI) aftr)
Prof. mr. P JV. Diepenhorst (A. R.) (aftr.)
P. F. H. Dobbelmann (R. KJ.
Overijsef.
J. C. L. van der Lande (R. IC.) (aftr.).
Mr. W. L de Vos van Steenwijk (C. H.) aftr.).
Dr. H. Franssen (A. R.) (aftr.).
Drente.
Mr. H. Smeange (V. B.) (aftr.,).
J. Bi. Westejdijk (V. D.).
Grojningen.
Mr. M. Meadels-(S D. A. P.) (aftr),.
J. Bi. Wesberdijk (V. D.),.
Mr. S. de Vries Czn. (A. R.).
Friesland.
Mr. J. J. Cro-les (A. R.).
W. Fransen Jzn. (R. K.J.
FEUILLETON.
DE WERKTUIGKUNDIGE.
Tegen den morgen van den derdien dag lag hij op de smalle
eger stede uitgestrekt, die bet ©enige meubelstuk van het hok
ifscheiddie.
Tegelijkertijd ging een stuk steien, dicht bij zijn hoofd los
fti liet eene opening in den muur na, groot .g|e(noieg om er den
irm door te kunnen steken.
Het was klaar als die dag dat deze opening reeds lang
te stond en diende om ©ene geSheime en verbodene g emeen-
chap te onderhouden.
„(Wat zal dat beduiden?" dacht Jan Va,ubairion.
Hij bleef niiet lang in het onzekere.
Eienie 'heldere, duidelijke, hoewel zeer zachte stem sprak
kor d.e opening de volgende woorden:
Kameraad, hoor eens als het u belieft".
JSpiieekt gij tot mij?" vroeg Vauba'rlon zacht.
,lTot u; inidien ik tien minste, zooalis ik geloof, het geno>e-
ipn h|eb bot een goeden jpngen te spiekten, die twee dagen
bieden, van Parijs komende, op een kwart mijl van de stau
kor de gendarmen gepakt is en die van miportü en difcfscal
eschu]digd wordt".
,/Hejaas!" antwoordde Va-ubanon, „da;t ben ik. Maar. wie
ijt gij en hoe kent gij mij?"
,JO, wij kiennen hier iedereen. Gij zjjt nog nauwelijks het hok
loorgegaatn of wij k)ennen uwie historie van A. tot Z. Ik ben
veriglens eene brave jongen, die ongelukkig geweest is en
c heb juist diezpn neigen gemaakt dat men mij ;n het hok
pitte om met u te kunnen spreken".
„Wat hebt gij mij te zeggen?"
„Iets zeer belangrijks. Maar spreek zachter; er is een schild-
■acht in den gang voor onzie deuren. Ik kom terstond top
nijn doel. Uw© zaak staat slecht, gij zult ter dood veroordeeld
vprden len het beste wat gij hopen kunt is lieviensllang 'hier te
boptien blijven. Dat is juist niet heel prettig ten gij moet, dunat
nij, niet weinig pust gevoelen de vrije lucht in te ademen. Is
iet niet zoo, kameraad?"
L. W. de Vries (C. H.).
S'. F. Sytsma (A. R.j.
Zeeland.
J. R. Slotenmaker de Bruïn© (C. H.).
Mr. A. A. de Veer (A. R.).
Limburg'.
J'hr. mr. L H. L. J. van der Messen de Sombreff ,(R IC) '(afr)
Mr. F. I J. Janssen (R. K. (aftr).
O. M. F Haffmans (R. K.) aftr.).
Noord-Brabant.
Van der Boes de Willebois (R. K.) aftr
Jhr. mr. Verheyen (R. K.). (aftr-X
Di. J A. A. M. van Loon (R K) (aftr-X
Mr. W. Mvan Lanschot (R. KJ (aftr.).
H. M. J Blfomjous (R. KJ (aftr.).
De nieuwe Eerste Kamer is thans samengesteld uit 9 leien
links (1 Vrijheidsbondier, 4 vrijzinnig-democraten en 4 sociaal
democraten) en 41 Rechts (21 Ro.omsch-Katholieken, 13 An
tirevolutionairen ©n 7 Christelijk-Historischen).
De uitslag.
Vori'ge verhouding. Nieuwe stand.
Noord-Holland
0 R. 9 L.
4 R
5 L.
Zuid-Holland
10
0
10
0
Utrecht
2
0
2
0
Gelderland
6
0
6
0
Overijsel
3
0
3
0
Drente
0
2
0
2'
Groningen
0
3
1
2
Friesland
0
4
4
0
Zeeland
2
0
2
0
Noord-Brabant
6
0
6
0
Limburg
3
0
3
0
32 R.
1» L.
41IR
9 L.
BINNENLAND.
EEN MONUMENT VOOR OORLOGSSLACHTOFFERS.
TE EGMOND AAN ZEE.
XJit Egmond aan Ze© wo,rdt aan het „Nvv.idD." geschre
ven over de onthulling welk© Donderdag plaats hald:
„De visch wordt duur betaald", zei Hieijermans in „Op
Hoop van Zegen". Nooit is de waarheid hiervan duidelijker
gebleken dan in de oorlogsjaren, die nog zoo kort a cheer ons
liggen, cfat men zich de toen heerschende voedselschaarschte
nog zeer goed herinnert. Daarin hebben de Noordzeevi-ocbers
zioo goed mogelijk voorzien. Zoo goed mogelijk, want was
hun bedrijf niet uitermate gevaarlijk? De meedoogenlooze duik'-
„Ik ben niet giek", sprak Vaubaron, ,en ik' weet dat vluoh-
(ten onmogelijk is".
^Onmogelijk 1 wie zegt dat? Niets is onmogelijk en ik ben
voornemens u verschillende kleine zaken aan te bieden, die
(u, inidien gij er gpjed gebruik van weet tie maken, alle mo-
{glel'ijke vrijheid zullen wedergeven.
„En mag ik weten welke verwonderlijke wetdktuigen dai zijn,
(die mij de vrijheid kunnen wedergeven?"
„Wel z©ker. Vooreerst bestaat er een klein zeer vernuftig
(werktuigje, waarmede gij in een minuut tijds de ij zier?die
uwie bewegingen belemmeren, kunt doprvijlen".
Vaubaron sidderde. Het idéé fixe van ontvluchten kwam
;(wed©r bij hem op..
De andere ging voort:
,jDat is niet nog alfe's. Ik' kan u een compleet stjel mateo-
fceoklleeren bezorgen, ee|n beetje oud maar toch nog zeer bruik
baar. Met die klieedihg en een pruim tabak in uw mond," kunt
(gij u overal gerust veritponen. Geen nobd dat men u hiefck'ennen
zal. Er is allesleien glimmende matrpzenho©d, eten pruik met
lang haar, een blauw hemd met wit gestikt, gestreepte brtoek,
lejen buis, en een. paar schoenen, zondpir, nog miede te reke
lhen dat ik u een ieindje touw lever van Veertig voet lang,
niet dikker dan uw pink en sterk om vier man te kunnen dra
gen. Zoo iets 'is in sommige gevallen heel nuttig en (dan
«og iets, dat ik voor 'het laatste bewaard heb: een mes, echt
teen duim lang, van fijn staal, waarvan je eens wat zien zult,
als je ;in de gelegenheid komt htet te gebruiken. En nu, kame
raad, nu ik u alles medegedeeld heb, wat zegt gij?"
Vaubaron draalde m©t zijn antwoord. 1
Een onoverkomelijk wantrouwen maakte zich van hem mees
ter; het .scheen hem toe dat achter- die verleidelijke aanbiedin
gen een strik verborgen was.
„Wat hier op het oogenblik gebeurt is niet natuurlijk", dacht
hij; „die map is gewis -iemand, die u;tgezonden is om mij te
beproeven. Als i-k zijn voorstel niet gladaf weigjer zal hij mij
gaan verklikken".
„Welnu, kameraad, gij zwijgt", hernam üe jonge galeiboef,
Jein waawom? Het antwoord is toch gemakkelijk genpeg te
(gevenNeemt gij mijn aanbod 'aan?"
,jNiegn", sprak Va.ubaron.
btoofoorlog toch, voor ©en groot deel óórzaak van den vóedsel-
nood, bedreigde evenzeer de visschersvloot. En toch hebben
telkens- weervde mannen met grooten heldenmoed het zeegat
gekozien, natuurlijk mede aangelokt door de groote financieel©
voordeelen, die genoten werden bij behouden terugkeer. Maar
hoevclen kwamen niet terug 1 Alleen het kleine Egmond aan
Zee, da: grootenideels bestaat van de visc-hvangst en welks
mannelijke inwoners behooren tot de IJmuider visschersvloot,
verloor tijdiens de oorlogsjaren 95 zijnen zonen, die als on
schuldige oorlogsslachtoffers ©en graf vonden in de golven'.
Om hen op waardige wijze te ©eren, vormde zich in vet
dorp op initiatief van dien burgemeester -dien keer Eijma en me
vr. Schipper een comité, van een 16-tal personen, dat meende
het beoogde doel het best te kunnen biereiken door de stich
ting van ©an monument, waarop de namen van al die geval
lenen voorkwamen. Met ijver en voortvarendheid werd ge
werkt en aj spoedig bleek Egmonds burgerij te sympathisee-
ren met het idee. In korten tijd was rjuim f5000 bijeen en
toen werd den beeldhouwer L. Bolle uit Rotterdam opgedra
gen een ontwerp te mak-en in. dien bedoelden geest.
Of hij daarin geslaagd is? Wij meenen van wel. Een beschrij
ving van het thans geheel gereed gekomen monument moge
hier volgen.
Het is vierkant opgetrokken van gewonen metselsteen en
heiaft een hoogte Van circa vier meter bij -een breedte van on
geveer twee meter. In' liet bovendeel is een kruisvorm te her
kennen. Aan den voorkant is in een hardstee pen plaat een;
treijgr uitgehouwen en daaronder een logger. Onder deze tee-
kenen van herinnering aan zeevisScherij staat in flinken blok-
letters te lezen: „Het zwaar geteisterde Egmond aan zijne
zonen, in vreedzarnen arbeid ter zia-e gebleven tengevolge van
den oorlog van 1914". Op 24 afzonderlijke kleine langwerpige
haxdsteanen platen staan de namen van verongelukten met de
jaartallen van geboorte en overlijden.
Aan de rechterzijde staat op een hardstjeemen pilaat een 'treu
rende vrouwenfiguur met de handen voor de oogen en daar
onder op kleinere platen weer 24 namen.
Links bevindt zich een biddende vrouw, waaronder 23 na
men, terwijl aan den achterkant een berustende vrouwenfi
guur staat, alsmede weer 24 namen.
Het monument is opgericht op een duintop aan den weg
van Egmond aan Z-oe naar Egmond aan den Hoef, recht
vóór de kerkhoven. Kien flinke bre-ede steenen trap, gelegen
tusschen dennen, voert er heen, Het duin is ter plaatse, gelijk
gemaakt en met graszoden belegd, terwijl 'het geheel omgeven
is door ©en draadomh eining.
„Ah bah!"
„Verwondert u dpf
,,;H©el veel".
„Ik heb evenwieï twee goiedia redenen opi te weigeren".
„Ik ben nieuwsgierig die te hoo-ren".
„'Ten eerste: ik denk volstrekt niet aan ontvluchten".
.„En ten twpede?"
„Ik bezit geen het minste geld om u tfe betalen".
„Is dat allés?" -
„Is het niet genoeg?"
JNieen, want die r-eden deugten 'niet geem van beiden, maar
er is nog een darde 'lieden, die eepige wane en ernstige, en die
h)ebt gij niet opgenoemd-dat 'isgij w-antrouwt mij, gij denkt
da,t ik u bespied om 'u d-a-arna, t e verrla|den en Zoo doiende mij -
fcleivXn daardoor te bevoondeelen. Is 'hét niet zoo, kameraad?"
„En als dat nu eens 'waar was?" vroeg Vaubaron.
„Dat is waar en ik kan -bet niet afkeuren. GelukkigHjk
kan ik u mijne goed 'dtro.uw bewijzen".
„Ei" sprak Vaubaiion levendig, „kunt gij mij daarvan be
lwijzen geven?"
„Onwediersprekelijkemaar' spreek zachter. Gij verheft daar
juwe stem op een heel 'slecht opgcnblik. 't Schijnt mij 10e dat
ide schild wacht zich biewogen heeft".
„Ik zwijg en lui ster".
„Gij kunt en gij moet -wel vreezen dat ik u (dienzelfden streek
wil spelen, 'dien eenige anderen reeds me-ertnalen uitgevoerd
hebben door :u eerst de middelen tot vluehtleh te ve-rkoopen fcn
!U dan te verriaden. Gij 'hebt echter va W mij niets 'tl© vree zen
want ik zal u het 'vertrouwen schenken, dat gij mij weigert;
ik zal mij geheel in uwe macht stellen i, en (die plaats noemen
Maar de ma trio zenklfeeding, het touwen h;et m|es verborgen zijn.
Gij kunt ze dan wegnemen wanneer gij werklest, zonder dat
ik hei. -weet en ik 'zal geen stuiver vooruit vragen".
,;Hoe en wanneer denkt gij dan betaald te zullen worden?"
„Als wij het eens worden, 'zal het mij Voldoende zijn zoo
gij mij belooft, indien het <u gelukt te ontsnappen, vijf goudstuk
ken in een papier of eenLapje gewikkeld op dezelfde plaats
neder te leggen, waar gij d-e kleieidsrien zult vinden. Als gij
iweg zal ik bet wieten1, ©ven als iediqriqer i', en ik zal het gelid
tgia^n halen". l
