Nieuwsblad voor LANGEDIJK en Omstreken.
Dinsdag 18 Juli 1922.
31e Jaargang
per 3 maanden f 1,15
J. H. KEIZER.
No. 82. IMTERCc TELEPNMH 52
NIEUWE
LANGEDIJKER (HUMT.
Deze courant^verschijnt Dinsdags, Donderdags en Zaterdags.
1B0RNEKEHT8PBIJ8
REDACTEUR-UITGEVER
BUREEL:
Noordscharwoude.
PRIJ8 der; A.JJ TERTEN IE N t
T»» 1—S reg«l« 75 et-, elke tegel meet 15 ct.
Sroote letten of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
Uitgever.
Brieven rechtstreek! een den
iVVIAT IEDERE MAAND TE DOEN GEEFT.
(2e 'helft Juli.) :(jNadruk verboden,
WiANNEER GRAAN MAAIEN?
Als, het kbiren rijp is, zal men zeggen. Ja, maar men onder
scheidt' bij het rijpnigsproces vier periodenMen spreekt van
melkrijpheiid, geelrijpheid, volrijpheid en djoödrij'pheld. Door
[N'owachi werd nagegaan wanneer het de meest' gewsnsrhte tijd
van maaien is, waarbij vlo,or hem vooral de eigenschappen van'
nagrijpte kbrrels van gewicht waifen. Zajn conclusie was, dajt
viloieg maaien, ten tijdia van 'de geelrijpheid, verre de voort-
keur veijdient. Alsdan wlordt geen vaste stof in de korrel meef
(opgenomen. Bij later maa,ien heeft men verl'ies tie duchten va®
slagregens en hagelbuien en cfdk van het maaien zed. Is
vnoeg maaien derhalev aan te bevellepi, de practischie landbou
wer viest hoe moeilijk het ig in jde: praktök hel jüistfe tijdstip
te treffen. Djo;or allerlei oorzaken Ecih'ter, in het algemeen
houdt men zich aan den genoemden regel, ook als door
droog en heet weer de' rijping op het laatst wel plaats vidian
De zomerzaaitijd der stoppelgewassen valt in de tweede helft
dezer maand en in Augustus, zoodra het .eerste gewas van het
veld is, vahgt hijaan- E.en oud spreekwoord zegt^de ploeg
moet aan de zeis vastgebonden zijn. In de omgeploegde rogge-
stoppels zaait men spurrie en knplgroen (herfstknoikm), men
kaai er ook nog onverwijld knolrapen in planten. In lie: land',
dat vrij komt van vtpege aardappels, erwten, enz., plantte men
boerenkool, terwijl groenbemestingsplantenlupinen, wikken.,
ierwten, kunnen gezaaid worden in den stoppel van rogge,
'vlak, wiritergterst en kiooïzaad. Voor lupin© bedenke men dat
een idaig in Jul imeer waard is dan 8 dagen in October. Öm
vlug te werken kan men gebruik maken van de cultivator.
tHbeyieelheid zaad-200 kilogram per H.'A'dicht zaaien houdf
het onkruid tegen. Dewijl blauwe lupinen sneller groeien dan
gele; zijn voor stoppellupiinen de eerste aan te hevelen. Zij
kunnen ook beter tegen de kou, verdragen meer vocht dan de
gele en zijn voor stuivend zand ongevoelig. In-den tuin: Ge
kunt nu nog andijvie winterandijvie zaaien, de grond
moet vooral vochtig zijn. Later kunt ge het bed uitdunnen,
dus de planten deels laten,doorgroeien, deels verplanten. Ook
kunt ge thans andijvie planten op de erwten- of andere vrijge
komen beidden, losse grond is het best. Nieem eerst de sterk
ste planten. Zijn ze wat lang, kort dan de bladeren wat in,
dote dit ook met de wortels. Bij droog weer na het planten
gieten, bij veel regen' tusschen de planten schoffelen. Fram
bozen plukken moet voorzichtig geschieden. Niet drukken,
niet kwetsen. Eerst als ze direct bij aanraking loslaten, zijn ze
Vij-p, De kleurr is dan donkerrood Voo «verzending moet
men ze niet overrijp laten worden. Plukt men de vruchtjes
rein, dan behoeven ze voor het gebruik niet gewasschen te
worden, hierdoor toch verliezen ze veel van hun aroma. Ver
wijder. de wormpjes .die er mogelijk inzitten. Bescherm uw
FEUILLETON.
DE WERKTUIGKUNDIGE.
De,ruwe stem gebood hem vloeketnde te zwijgen en sprak:
Als het eed eerlijk man is, die voorbij gaat, raai ik hem
aniioword te geven en.spoedig ook, anders is hij een kind des
doods watnfc ik zou mijn hond op hem* loslaten. Er loop: een
gevluchte galeibjoef door het land wee dus deugen?, die
des nachts döjor het bosch' loopt en zijn naam niet zeggen wil
W ijzullen wel niet behoeven te verzekeren dat de vluchte
ling b'lbe fzwjjgen en 'den gebaa,ud©n meg verla'qdnde, zich
uit die vloeten trachtte te ma,kcn.
Die öiepla plek, waarop hij zich bevond, wps niet eer uit'-
gesteekt. Sptoiedig had hij dus de afidfere zijde vau den heu
vel bereikt die l'angs een steile helling in ©en vallei voerde.
Door de valfei vloeide, tusschen twee honderdjarige wjlgein
wilgenboiomen het riviertje de Penfeld, in gewone tijden een
stiü ondiep water, maar thans door den hevigere plasregen veran
derden 'een wilden br-U'scbetndien stroom'.
Voor ©ere oogienbllik zullen wij d'etji vluchteling verlaten en een
kijkje nemen indie hut, waar een onverwacht voorval van het
hoogste belang werd voorbereid'.
DE HOND VAN MALO GUERN.
O p'hiet miiddieln van den dag en in dien helderen zonneschijn
bood idezle ellendgie hut een zeer schildjéfa-chtig gezicht aan,
met zijn ruwe bemost© en. door klim'plahten omslingerde mu
ren en zijn rieten, met groen en onkrtuM begroeid dak
Groenten en gemeene bloemen groeiden binnen de omhei-
Wing rondom de hut. In dit tuintje bevom(d zich het hok van
den grooten hond, die om zijne"wildheid noodzakelijk aan een
stevige, ketting liggen moest.
Die hond behoorde aa,n den eigenaar van die hut M;alo Guem
genaamd, die het beroep van1 houthakker en galeiboeven-jager
uitoefende. Malo Guem, een man valn ongeveer veertig jaren,
met een owest uitzicht en van herculische sterkte, leefde al
leen met zijn vrouw Maric ip de. grootste ellende.
Die houthakker wa,s een goed werkman. Het' ontbrak hem
bessen en morellen met netten tegen de vogels. De morel-
den, die doinkerroood zijn, zijn goed en kunt ge om kneuzen te
voorkomen, met uw schaartje afknippen. Het snoeien van
bessenstruiken kan ook nu geschieden door de loten ©enigs
zins in te korten waardoor de zon de vruchten beter beschijnt
wat haar ten gbede komt. Bessengelei is niet alleen heerlijk,
maar ook ee nuitstekend middel tegen verkoudheid. Omhang
uw persiken met linnen gaas tegén d wespen. Uw bopmen
hindert dat niet. Het gaas laat de1 lucht genoeg door, én ge
behoudt ,uw vruchten. Betast ze niet, om te onderzoeken of
ze al zacht zijn. 'Elke druk is later te zien en kan rotting ver?
(oorzaken. Deze tijd is zeer aan te bevelen, voor rpzien steken
Van hlout, Idat uitgebloeid is, snijdt men in schuinsche richting
langs een oog een stek. De stekken komen in zuivere aarde
en verlangen een plaatste i n-jde vólle zon. Reeds na 2 a 3
weken maken ze wortel. Men zet ze dan n een kleine pot
©n bewaart z'é in den aanstaanden winter vorstvrij.
NIEUWSTIJDINGEN.
EEN' OPLICHTER'.
fcéniigie dagen.' geleden logeerde te Rotterdam in oen van da
eerste 'hotels .een „advocaat" uit Efeas-Lot haringen, die. een bank
te Rotterdam wilde o-prichtisn. Hij huurde een groot bankgebouw
.in de Van Oldenbaxin. :vridt straat en witdie dé huur voor 4 jaar voort-
uit betalen, echter mint vóór 15 Juli.
Hij plaatst© in de kranten advertenties, waarin hij personeel
Vroeg .tegen vooruitbetaling. Aan ben meubelmaker droeg hij o.p
de bank te instal'eeten-roor f7500 ettf-wifcèe nog-f 15.000 besté ien
voor het koopien van oen villa dn. het meubilair daarvan-. Alles
toioest direct .geleverd w»rd|eh en hij zou op 15. Juli. betalen. De
hoogte soimmen kwam©© de politie verdacht voor en bij onderzoek
bleek, -dat de „advocaat" in b©zi(t was van een valsche Fra-nsch©.
pas en dat hij een- HaJmburgscbc kantoorbediende was. Zijn hotel-,
rekening -kon hij ©iet eens vo-ldioieni, wa,nt zijn. bezitting was slechts
271/2 cent 5c pfenning. Zijn opdracht-gever ui,t Colm.ar zou hem)
geld sturen, zeide hij. Ma,ar dit gelidi i.s tot heden toe 'nog niet
grikomén. De „advocaat" zit thanp in-p laats van in zijn buitenhuis^
in het Hui,s van bewaring.
HONDSDOLHEID!.
Te Zevenaar hiaeft zich een géval van hondsdolheid voorgedaan.
De aapgétas-te hand ifebidie ieie,n roggeveld in en is spoorloos ver
dwenen'. 1 1
:0(N/D(ER DEN; WAGEN.
Tie Neuzen zat de 14-jardge P. de Rijk op een rustbank: ter zijde-
van de Axelstraat toen -daar Vrijdagbajmliddag een paard inet wa,-
gen kwam aanhollen, waar hij ondier geraakte en met schedelbreuk:
dood, werd opg-enotn(en.
BROEDERTWIST'.
Te Ti el is gevankelijk bdminiemgelbracht en n averhoor in het iiuisj
van bewaring opgeslotien ee|p 24L-jaxi(ge man uit Deest, die bij oen,
twist.'zijn broer met .eien; zwame)n paal zoo i|n de zijde heeft geslagen!
dat reten voor het behoudt van. zijin loven vrejest. 'De glétroftene is
in het ziekenhuis t© Nijjmiejg[e(n. opgenomen.
nooit aap wierk en het leven in Bnetagne is niet duur.
Die ariripedie vap het huisgezin vond alleen zijn oorzaak in
een ongelukkig gebrek. Malo en zijn vrouw waren aan iden
drank verslaafd. l
Zioo-dra Malo met zijn bijl en Mtaric met haar spinnewiel
eenige stuivers verdiend hadden, gingen map en vrouw ©ené
flesc'h 'branidewijn halen en dronken vervolgens zpo lang tot
zij beiden smoordronken op den grond der hut neerviel eb.
'Om zijne i-nkfomsten te vermeerderen en derhalve meer ge'e-
génheid te hebben zich aan zijn geliefkoosde ondeugd over
tie geven, had de man zich galeiboevenager gemaakt. j
Daarenboven, evenals alle landlieden in Bretagne, die op
ld©n irand van een bdsch wonen, min of meer wildstrooper
mun'tte Galo Guern uit in het dr-esseeren van jachthonden.
Door veel moeite en vooral door mididel van een oud galei-
boevenpak, dat hij zi'ch verschaft had, was het hem gelukt zijn
'hond de lucht valn het bajgho van iedere andere lucht ce toe
ren onderscheiden. Evenals de lucht van' wolf en vos op .een
géownien troep jachthonden werkt, zoo bracht de reuk van een
galeislaaf, terstlonid dien hond van Malo Guem in beweging,
gewoon als hij was om hef spoor der ontvluchten te volgen
in al rijne kbomkelingen en omwegen en al hunne listen te
doen mislukken.
Zoodra het alarmschot weergalmde was de houthakkei- g.e-
wbon zijn geweer over den schouder te hangen en zijn hond
aan .het eirnde vfun den ketting vasthoudende met hem in ©en
groofer; halven cirkel rondom Brest te zwerven.
Wanneer meester en hond op een plaats kwamen waar 'dia
vluchteling gepasseerd was, begon de hond woedend le worden
trachtte zijn ketting te verbreken en volgde het spoor, lot dat
hij zijn meester op de paa'ts gebracht had, waar de' ont
vluchtte zich schuil hield, die dan gewtoonlijk verstijfd van
schrik voor het schuimbekkende dier, en het dreigend geweer
van zijn meester geen nufteloozen tegenstand bood, maar rich
gewillig naar het bagno liet terug voeren.
Twee dagen tevoren, zoodra de ontvluchting van Vaubar.en
aarigeWonidigd werd,had Malo zich als, gewoonlijk op weg
■begievem:. Daar slang zoo baatte de hand echter geen spoor
PNGEEUK.
tweede luitenant Pauwen hieeft bij de militaire oefeningen
tis Arnhem een ongeluk giethad. mie.t een licfctpfctool, waardoor hij
brand won dein aan de horst békwata. Hij werd p.er ziekenauto naar
het mitotan* hospitaal viervoieird. ZZijn toestand was later ni*et
.zorgwekkend. t f
VREESELIJK ON,GELUK TE VIJLEN.
T,e Vijlen bij Vaials is in de oude Cementfabriek, meldt de
„Limb. Koerier" -een vreeselijk ongeluk gebeurd, dat twee
rnenschenlevens kbs-tte.
De ongeveer 45 meter diepe put, idie eenige jaren niet meer.
iin gebruik was, gaf weinig waiter meer. Een der arbeiders, ©en
Duitsch-er, meef van den eigenaar, wilde de oorzaak er van
onderzoeken, doch begaf zich, zonder vastgebonden te zijn,
aan een touw of ketting naar bepeden. Nauwelijks op zeke
re diepte plofte hij bedwelmde door d-e stiklucht, nair bene
den. Een anderé arbeider, Hi S. toog diflect naar onder om
den ongelukkige mogelSk mog te redden. Doch deze raakt©
ook spo-edig gedeeltelijk bedwelmd, doch wist nog snel naar
boven te komen, w-aar hij in de buitenlucht moest worden
gebracht, en weer bijkwam. Onderwijl Wilde de arbeider J iS.
mog een 'daad vain naastenliefde doen en zijn medearbeider uit
den pui pr-obeieren op te halen. Met een dik koord om het
rijf werd hij naar "bfeneden gelaten. Onder g-ekbmen, bond hij
zijn medearbeider, die reeds dbod was, laian een ketting, ont
deed zich zelf vajn het toiuw- en bond Idit nog aan het slacht
otefr. Terwijl deze nu -naar boven getrokken werd, scesg hij
zonder touw of wat om 'het lijf -naar boven, do,ch nauwelijks
Op de helft of hij stortte met een plbf inaar de diepte, jen hij
werd het slachtoffer zijner menschllievendh-eid. De eersste on-
gelukkgi ewas spoedig boven gehaald, alle pogingen om d-e
levensgeesten op te wekken mislukten. Hist tweede slacht
offer moest in den diepen put blijven liggen, daar niemahid
hel meer waagde af te dalen. De leerste was ongehuwd, de
tweede gehuwd met 2 kinjderen. Het bqele dorp is diep'on
der den indruk van -dit al te droevig geval.
VERDUISTERING VAN EEN AA'NGET. BRIEF
Te Den Helder is een postbestéllier gearresteerd, die ver
dacht wordt een aangeteekenden brief met een inhoud van
ruim 600 gld. te hebben verduisterd Hij is geschorst
GOEDKOOP VLEESCH.
In verschillende Galderschte grensplaat sen zijn de veehouders 2.00
verlegen om veevoeder, dat ze hun viae- maar zelf gaan slachten en
uctponden tegen de lage prijzien vo|oii»45 k 50 cent per pond
DOOR DEN. TREIN MEEGESLEURD
Zaterdagmiddag werd het 4-jarijg dtochtlertjie van den arbe'-dier
G t,e Oss dat, tusschen de afsduit-bioomien- bij wachtpost 3;, door-
gearoopen was. door sneltr|ïijn nr. 150 gegrepen en een 'tilantal
imie'ters mieiegesleurd.
Een jonger zusje geraakte eenigen itijd geleden in hetzelfde
ge van doch bleef doordat zij ïusschien die spoorstaven viel enge-
deera. hoewel drie gekoppelde locomotieven over haar heengegaan
waren. D-e afsluithootnen worde© daar op afstand Diedi-end.
•vond, beslo-ot de houthakker daaru-it dat 'mian den ontsnapte reeds
-weder air. handc injgékr-egen had, of dat hij zich ten minste nog
nia buiten den kring'der vest-ingwerkienbegevein had. Drie -ondès
die hij achter-aenvolgehs deed, w-er-dein met geen beteren uitslag be
kroond. - 0
Hij hield zich overtuigd dat de ontsnapping over die zee
had plaats g-evptnden, of dat d-e vluchteling in' den een of are-
laeien schuilhoek omgekomen was. Hij gaf zich dus geen
mp-eite meer en hpopte een volgenden keer gelukkiger te zijn.
Die nacht na den darden dag. kwa|mi en daarmede de vre-eseliik'e
storm, waarvan wij g-as-prokeni hiehbl'an.
Male. ien Maric, door h-qt gjeraltieil vaan den donder wakker gie-
worden, waren juist weder ipgjeslaipem, toen de hond daarbuiten
begon te brommen en allle tieiekiejn'en van" onrust en gejaagdheid
ri<: was eer site diile daardoor ontwaakte.
Zij stootte haren man aan, die zieer knorrig wakker werd en
vnoeig: Wel, bij alle duive-ls', wat iis er nu weier?
Stil, antwoordde Maric, spr-aek zacht en Juister
Waarnaar?
D; hond.
We], hij blaft im'm'ers ntot'.
Neen', maar hij bromt.
Zij t gij daar zeker van?
Pioor maar eens ie© 'gij z.ulit ier evere »ekbr i'an zijn ais ik.
Mrib volgde dun raad van z©in vrouw, en hbf zich halverwege
ure zij© bsd op om te iujgbeïjeini.
Vriel, vroeg Maric, rea- oogein-blik gewacht te h-eb'Diein
wat zegt gij (Hoort gij; hiejt nu?
Ja. Slang .trekt aam zijne kjejti$ng ten huijlt.
Da.t -beteakeret iets.
Ja. dat geloof ilk ooile: idat' beest beeft zocïv-eel verstair'
Wareneer hief -die. ontsnapte, ga'toilböef eens was, dr hierheen
komt? - r
Het kon wiel zijn; dait' zou ©en buitenkans ie wiez^n
Warmer ak m uwe plaats was, zou ik ©ens opstaan
O, aa heb den tijid nog'. Wanneer bet ©en vluchteling is,
UWD hi- nog v.er af zrj©., andiers zou die hond wel moer lev»n makien
tU^ «chtgea-ome^wisLdd^Si
Is uw geweer ge-laden? 1 -
Ja, antwoordde Malo-, nfet -twee kogjels.
