NIEUWE
Nieuwsblad voor LANGEDIJK en Omstreken.
mo 84.
Zaterdag 23 Juli 1928. I* Blad 81e Ja&rgaag
per 3 maanden f 1,15
J. H, KEIZER.
Li\(iEDIJkER COMMIT.
Deze courant verschijnt Dinsdags, Donderdags en Zaterdags.
IBONNEaENISFKUS
BEDAOTEUR-UITGEVER
BUSSEL:
Koordscharwoude.
PB IJS MEK A.STEETEHÏLBNi
Van 1—5 regels 75 ct., elke regel meer 15 ct.
groots letton of Tignetten worden naar plaatsrnimte berekend
Brieven rechtstreeks een den Uitgevar,
DIT NUMMER BESTAAT UIT T\^EE BLADEN.
EERSTE BLAD.
OFFICIEEL.
DIENSTPLICHT
BEKENDMAKING VAN UITSPRAKEN INZAKE VRIJSTEL
LING WEGENS BROEDERDIEN'ST.
Die Burigieimeester van Zuidscharwou-d© brengt ter algemeens ken
nis, dat omtrent aanvragen om vrijstelling van den dienstplicht',
betreffende die hieronder gletnoemidie parson®, der lichting 1923, de
uitspraken door Gedeputeerde Staten zijn geschied' als:
T. DE JONG, A KOEMAN, 'C. RAKE, H. WITTE, voorgoed
vrijgesteld.
J. BEETS, G GROOTJES, B%VROLING, J- WEEL, voorloop;g
vrijgesteld.
Te(glen elke uitspraak kan BINNEN TIEN DAGEN, na den dag
dezter bekiendmakilng in beroep worden gekomen door:
at, ingeschrevene wie»' die ui|tsipraak geldt, of diens wetti-
Ig® ve-rtiegtehwoordig.er.
b. elk der overige van deze gemeente voor de zelfde lichting
ingeschreven personen of diens vertegenwoordiger.
Het verzoekschrift, daartoe aan de Koningin te richten, moet
niet redenen zijn omkleed en worden ingeidieinid bij den burgemeester,
ter secretarie dezer gemeente. De burgemeester zorgt" voo' de
doorzfendiiig. Voor zooveel betreft uitspraken door Gedeputeerde
Staten gedaan kan bovendien de Commissaris der Koningin binnen
dmzelfldl® termijn bij de Koningin in' beroep komen.
1 Zuadscharwoude, 21 Juli 1922.
VAN, SPENGDER.'
REVUE VAN DE WEEK.
BINNENLAND.
De „zwprtikijk-ers" schijnen 'liet dan toch bij het rechte eind te
hebben?..,- De dagen der Haagscbe Conferentie tier behandeling
z'oo mogelijk „afdoening" van het Russische vraagstuk, lijken geteld
'Enkele gedelegeerden zijn reeds -naar hun land teruggekeerd. Er
-wand® allerlei bespilegiéliingen gehouden over de ,g,evolgen" van
het mislukken der Confieriein'tite." De Russen blijken „onhandelbaar"
Ite zijn gebleven,, en ten slotte gaven ook degenen, die toch nog
velrtrouwien op het kunnen bereiken van oen accoord, toe. dat de
zaak als een „failure" ©en miislukiking, moest worden beschouwd.
Ondanks dit allies bleven er nog vage geruchten loo-pep, doelend
op de mogelijkheid,, _dat men van Russische zijde op het alleruii-
-t-erste oog-en blik -^'als reeds aanstalten werden gemaakt tot het
sluiten ider poorten va Inhet Vredespaleis toch nog „eieren voor z'a
gled- 2011 kiezien", aan deze i.fc. zeer weinig toepasselijke beeldspraak
te wlaijg-en. Djoch veel houvast van beteekenis had men niet aan
dezle gerucht®. Ik zal mij niet verdiepen in bespiegelingen over
die politieke en economische geyoilg® van dez® zeker in hooge
mate te b-eneu-ren loop der zaken. B-epaal er mij slechts toe, te
wij zen op -den „strop" voor tal van S c hev sjn-ingsche zaken en onder
nemiinigein van allerlei soort, daardoor gevormd. Het is inderdaad
verschrikkelijk. Het ktei'ne Pinkster gloeizomtertj-e van 1922 is ge
volgd door midzomer van storm, r-egen'vlagen, „hondenwle-er" van
d-e triiestig'ste soort. D|3-vacant,ie-gapgiers -en -gangsters grijpen de
ze omstandigheid voor een beduidend percentage aan om.... thuis
te 'blijven, wat .d-e toestand der kas toch reeds gebood. En een an
der deel trekt, ondanks alle waarschuwingen over bet systeem van'
„villen", dat elders op vreemdelingen met grooten ijver wordt toe-
Igieipast, toch nlaar D-uitschl'and, zich in ernst verbeeldend, dat zij
er een luilekklerlanid zulten vinden, waar men een paar weken lang!
in wlaelide kan baden voor ©en sommetje gelijk dertig of veertig
jaar geileden toereikend' was om' in d-e -streek van Valkenburg te
toeven. Ook hier zal wederom de soms 'zeer harde Les van ervaring
d-e menschen W|ij-zisr tmloeit® maken. Doch dat alles neemt ni-et weg
d'ait het zomerseizoen 1922 waarvan men zich vooral in Den Haag
Scbevieniirnjgein zoo rijke baren dacht, allerdroevigste resultaten dreigt
te -brengen, zioodialt men z-iich heeft' voor t-e bereiden op lange lijs
ten van faillissementen tegen den tijd, waarop de „ei-ndfealans"
rrioeet wonden opgemlaaklj.
Den 25-en Juli a.'s. zal H.M- de Koningin rich naar de Ridderzaal
beigevien tier o-pieiraang van de zitting der nieuwe Staten Generaal. De
Troonrede zal dan mtoetien brengen het „program" van de Regse
ring-, in groot© lijnen, voor de nieuwe leg-sla-tieve periode. Over
de vraag, wi-e da|n -zulten- gezeten zijn op de plaatsen, voor de lie
den van den Ra-ad der Miimijst-er beste®.!;, is in d-e jongste dagen
bcel wat .„bespiegeld.1" Blekend werd gemaakt, dat -de Koningin
den pfieanLe-r, de voorzitters der Kapiers en mr. dr. van Lée-uw®,
vervolg® s de hoofden der verschillende politieke fractiën op h'et
Lqo haid ontvangen, tier -bespreking van den po-litieken toestand. Dit
was onlmEdddliijk na de groove yeirkjeziing® volkomen ver
klaarbaar ten natuurlijk. 'Behoefde volstrekt niet t-e duiden op het
bestaan van een Kabinetscrisis; Dat de ministers, dlie op 5 Juli i.l.
'tot Kamerlid wierd-en giekoz®, hun mandaat hebben aangenomen,
-is ,evenmün een „bewijs" voor de bewering', dat het: Kabinet de-
Wssc(onair -is. Dat het Ministerie Ruijs zal- worden gereconstrueerd,
is, wat mten 'noemt, een publiek geheim. Exc. de Graaff's plan is
reeds lang wereldkundig gemaakt. De heer van Ysselsteijn heeft
O.p het feestdiner ter expositie van „Het Niedlerlan-dsch-e Trekpaard"
op h'dt Haaigsche Houtrust in de afgsloopen week gehou-d-en, ze-er
(duidelijk gezinspeeld op zijn welhaast te wachten aftreden als mi
nister van Landbouw. In verband met dis verklaring nu dook het
gerucht op, dat dr. Govink, Comimi-ssaris Generaal van Landbouw
hem zal opvolg®, terwijl -dan -die heer van Ysstelsteajh zijn collega
'Roriig als hoofd van Waterstaat zou opvolgen. Voorts werd ,wer
z-ekerd-", dat Marine weer -een eigen min-ritiar zal krijgen, terwijl dan
de Schout bij Nacht A. F Gooszien, chef van den Marinestaf, de
geestelijke vader van de Vlootwet, zou zijn aangezocht, om- de
portefeuille van Marine te aanvaarden. H-et gerucht dat mr. Aal-
b-erse het ministsrieele bijltje zou neerleggen, is uit de Rechtsc-he
gelederen met kracht als verzinsel gebrandmerkt. En men voegde
er allerlei roede deeling&n aaii toe over d-e diverse reorganisatie- en
bezuinigingsplannen van -dien biewipd-sman. Zoo zouden tal van
subsi-dien op de begrooting van Arbeid ij-wordien geschrapt of sterk
vetlrrindierd, - bjv die bestemd voor drankbestrijding, bevordering
\ain de volksgezoo-dhe-nd. ©te. D-e vierz-ekeringswetgeying zal al
dus verdier de „half-officiiausie" tij-danig® worden gereorganiseerd
in dien zii-n, dat Je organisaties van. -de betrokkenen de dragers -dier
verzieker.ng- zullen zijn. De niet-georganiseexdien zullen het zij bij
de Raden van Arbeid of de R.'V.B. -worden ingedeeld-
Een wetboek voor verzekering wordt voorbereid'. Een -en an
der zou een bezuinijg'jng van vele mülioen-en verschaffen. Eien ont
werp ziiektieverzor.piing zal voorioopdg niet woirdlein ingediend om d-e
„bekende red ;n .111." De Lan-dlbpuw Ongevallenwet treedt 1 Sep-
-t'meber a.ls in werking. Men zal wlilll® toegeven, d!at deze publica
tie van ingrijpende plannen bezwaarlijk kan worden opgevat als oen
toeken, dat de heer Aalberse voornemens zou zijn naar een profes
soraten katheder of het ambt-elooze leven terug te keere-n'
Men kan ler natuurlijk zeker van-rijn, dat de Troonrede van 25
Ju-li a..'s „in het teek-en" zal staan ya-n de sterke bezuiniging; de
„c-ry" van den dag. Den Minister van-. Onderwijs is het rapport uit-
glejbrac'hlt voor die bésnoei-iing van uitgaven op het lager onderwijs-en
vioorloopig is het sljechts a® de leden der Staten Generaal» ter
kennis -gebracht, waar-door het kan men zieker zijn welhaast
„secret de Policbiiniello" zal worden, .De onrust in de kringej^ der
onderwijzers is -toteöememi en niemanS'kan er zich over verbazen:.
Gisti|ng beerscht ook, in zelfs verontrustende mate, onder het
spoorwegpersoneel. Door Waterstaat is de 10 pCt loonsverlaging
voor het werkplaatspersonrafl goiedgekeurd, en dat is gevoelt
ied-er nog slechts „een begip,." Dat -de verschillende Banden zich
bij elkaar trachten aan te sluit-®, is zeker een- verschijnsel, dat ,.t-e
idiénkien" geeft. In de kringen der departementsambtenaren is de
s'temm-ing miiet veel beter. De wijz-e, waarop speciaal aan Landbouw
(mét -de a'm!b't®ar® wordt „gesold", de term is riiiet te kras, en
en ik wieqes er i:n 'mijn jongstie weekoverzicht reeds op kan in
derdaad niet -door -den beugel. Vaste krachten worden afgedankt,
'tijdelijke malgré teut" aangesteld, sommigen krijgen salarisverhoo—
-gang...- Iets van „systeem-" is hierbij niet te vinden. D-e wrevel over
de rag'aeringsplanm-en ter besnoeiing van uitgav-en uitte zich bij de
H-eldorsche leden -van de Ond-eroffiicier®-werie-®igiing „Ons Be
lang!" in ean scherp telegram aan den Mnilster. Maar Exc. van Dijk
legjde o& van dit ondisciphnair opitreidien de Heldersc-he Bestuurs
leden van „O'.IB acht -lagen artiest op. Wat hetni straks ;n de niteu-
we Tweed1; Kam'er op -een lichtelijk warm kwartiertje zal komen te
staan, d-unkt m; zoo. Het eindverslag' der oo-mmiissie voor de Crsis
enqutette, fouten w.te. g,roote in het crisisbeLe:d erkennend,
ariaair toch, ten slotte de -giestie mét zekere waardaering goedkeit-
r-end, zal mede In de nieuwe' Kamter stof gteno-eg tot diebat gevenjl
In het bezu-inigings chap iter past nog de notitie, dat de Direc
tie der Spoorwfegen ni-^t mainder dam...... 125 plannen voor het u:t-
voere-n van allierlei voorgtemmien werken geschrapt hieeft.
Den 15m Juli j.i.is Min's'er van Karnebe-ek -t-e 't Gravenhage op
1 werkelijk warme wij-z-e gehuldig-1, terwijl onzen 'kranigen min:ster van
buitenlandschie' zaken zijn pryrtr-st doó-r Tloris Arntz-enius geschil
derd, Werd aalngsbodsn. Het zal word® geplaatst in bet nieuwe
Haagscbe stadhui-s^ als dit in v.err'e toekomst mocht verrijzen, en
voorioopiig -in het gemeente-museum. Tot de jongste Personalia ->
behoort h-et aftreden van Mr. Ev-erwijin. als gtezapit t-e Washington
terwijl de heer E. weldra zal word® beno-emldi t'o-t directeur van
dde Niederlandischi hante-lsmaaitschappij. Den 2oen Juli wordt Mi
nister Heemskerk, van groienien, krachtigen ouderdom genietend,
zeventig jaar. Op de jongste dood-emlijst vin-dit men den naam van
den heer Maas, die geduten!© 43 jaar de Nederlamdsche belangen
laatstelijk als consul gpneraal t? Londen, dimde.
Hij was toonbeeld van toewijding, dienstvaardigheid en plichts-
■botracht'ing'.
Van die jongste grooten; en kleinere delicten noem ik slechts
d-e „fa-its -et -gestes" van een meneer te Rotterdam, die zich voor
bankfier uitgaf, reusachtige bestellingen deed, huizen en villia's
huurden, d-e-n 150a Juli alles zou „negeten" maar die-n dag...-, slechts
over -een paar dubbeltjes bleek te beschikk-ein. Robert Macaire
heeft in -on-z-c dagen vel-; navolgers, doah zij mloeten hiet nog slim
mer aanleggen dan deze pseuto bainkieo en irchard o-m een poosje
„d® schijn" te Vunneti volhoud®. T-egl® h|et edm-ie der maand komt
d; Italiaansche kroonprins ons land bez-oek-en. Van de verdere hoo-
g'e ©n doorluchtige visit's, waarop gezinspeeld werd, hoort men
niets meer. W-el schijnt vast t-e staan, -dat onze Koningin in de
oerst-e week van Sept. officieel bezolek aan het Deeinsche Hof
z-al br®gen.
Onverm-eld mag m.i. e® „week-.terugblik" niet b-lijv® het held
haf tig, schitterend gedrag van dan machinist, diie zijn leven in- de
w-aagscha'l stelde, -en zich ©mistige kwets-uren berokkenmd, een
sp-corwg-srattip bij Zutf-en v-erhoied-de. Diergelijke kranige figuren moe
ten eiwaren, ook van de zijde hui®er maatschappij of werkgever
-dat men het ünooiie van hun daad op prijs waet te! stellen. TemifJ:-
Teto'idden van allerlei weeklacht®, jeremiad® over achteruitgang
van zak®, slapt© in de nering, schromelijke tekort-en m enraa.d-
pleg© slechts de dividend^lijst, de verslag® over algemeen-e verga-
id-eringm van divmse maatschappijen temidden \'an al' die m-i,-
sèr; komt de tijding, dat de Haagsehie gemtetenterekening over 1921
isluit m-et een ...batig saldo van om! en bij de viier millio-en gulden'.
fEteri paradijsje in Patriial?!...-. tjoch- kuinit ge heel zeker zijn
is ook -daar lang nipt alles gou-d, wat er blijnkit.
BUITENLAND.
Djï twee nog voortvluchtige moordenaars van Rathenau zijn na
«en achtervolging van i®ksl-e wek®, welke zich uitgestrekt heeft
van de Oqstzieekust, waar zij tevergeefs hebben getracht naar
Scandinavië over te steken, tot aan de Thu-ringsch-e grens, Maan
dagavond op het kasteel Saalpck te Koes® nabij Halle ontdekt. De
iafiie dad-ers van den- moord op den ma|n, dfae het gloed meende rn|eti
het Duitscli'e volk, op Rathenau, die zielfs in Ent-®tekringen ge
acht werd om zijn vred-altewettd beteiid, h-ebb® d|e consequentie van
qhun -daad "niet aaü-gedurfd, en tlo® zij zich door de politie ontdekt
qzag® en- ontsnapping onmogelijk was, h-ebben ziij- zich voor h-et
hflöld geschotien om op d-ez-s wrjzie te -ontkoim® aan de 'hen te
wacht-® staande straf. Zal door mmJi-gjei® betreurd- woirien, dat cite
bod-rijvers van den moord, nte't levend in handen der politie zijn
geval,®, wij geloovi® dat bet voor. d-e rustige ontwikkeling van den
t-oiestand in Duitschland, na de velé' schokkende, gedurende dea laat
s-tien tijd, -beter is, dat die moordenaars feitelijk hu'n straf reeds- heb
ban ondergaan, die zij zich 'thans zielf hebben opgelegd. E-en pro
ces teg® de drie bedrijvers van dien moord tag® de vele me
deplichtigen, die medegewerkt heb-b®, aanleiding kunne-n zijn
itot mndeij g-cwenscht 2 botsdtig®, het onderroek t-egien dien reed's
dadiejijk na cli® moordaanslag gear,resltemdm chauffeur T-echow -en
ae-u twaalftal medeplichtig®, is thans reeds- zoo-ver gevorderd, dat
het proces teg® hen b-ijnia® nipt al te lang® tijd zou kunnen
plaats hebb®.
De uit en door den moord op Dr. Rath®au ontstmen toestand',
voo-r'tgesproten maatregelen, zijn thans doior den Rijksdag goed
gekeurd. De wet tot bescherming van de republiek is door dien
Rijksdag ,goedg-ekeu.rd. En viersdjïltenidle autoriteiten nebb-en haar
reeds -an toepassiing- gebracht 0.4a. dop-r h® afkondigen van verboden
voo,r verschilienda blad®.
De poli'tiiek-e toestand in Duitschiliand blijft nog gespannen. Ter
gen ©en arbeidsgemeenschap der socilalisit® dlreig® de burgerlijke
partij.® eveneens met samen|w®king. V® e® uitbreiding -der re-
geerjng naar links is tot nog toe niets gefcomien, eerder wordt de
kans o,p ontbinding van d-m Rijksjdiag groo(6er.
D-e toestand -iin het industriegebied im het Westen a® de. Ruhr
is leenigsziins ogehielderd -door helt volorkolmm van een staking. De
verschiEiende gedeelten van Opper Sileziie zijn thans aan Duitsch
land Pol® ov-ergjegev®,
In Ierland gaat luet ondanks -de dagelijksehe berichten over de
success® der trojepi® vajn d®- Ieirschen vrijstaat, nog niet slneJ:.
Langzaam maar zeker moet® dié national© troepen d-.; rebellen
besitrsjden en ihet is de groótie vraag of hjet Iersche pariêürieait, dat
do vorige maand is ge,koiz®j -de volgmde week bïjièeh zal komen.
De mijnwerk-erssta-kiing: de staking in de sp-oorwegwe-rkpiaatsen
in de Vercien-igde Staten duren nog voort. Het bemiddelingsvoorstel j
van president Ha-rdiing heieft tpt npg tpe nileit t'o-t de opheffing van
de -stakCing geleid.
Duitschland heeft op 15 Juni, 33 miMiand goud mark aan de Co®,
Inlssi.,; van Herstel betaald. D|e commffissde v® Herstel zal thans
voor 13 Augustus biesli.ss® over h(et moratorium v-erzoiek der Duit-
■schie regéering.
NIEUWSTIJDINGEN.
DOODELIJKE ONGEVALLEN.
In zijn woning aan d-e Putsoh-elaaln te R.otterdam is gisteren
iemand in ieen kelder gevallen. Bjewus-teliOios en m.st e-ein her-
sienschudding is de man dahr gevpnden. Zonder bij kennis g-e-
kjomien t-e zijn, is hij aan Id-e gevolgen overleden.
In -de Jacob Loissiraat t-e Rotterdam, viel een wagen
met papier om, Het papier viel op een jongetje van vijf jaar,
Idat er juist langs liep. Het kind is er dppd onder uit gehaald.,
BRAND BIJ EEN TOONEELVOORSTELLING.
Woensdagavond vatte in Tivoli te Utrecht tijdens de voor
stelling van Henri tefr Hall, een der doleken op het tooniael
vlam, dopr-dat een decor in aanraking- was gekomen met sterk
'gloeiende lampen. Onmiddellijk get men het hoofdscherm val
len. Het doek werd,,.afgerukt, terwijl het vuur met het eigen
slang®materiaal van Tivoli werd gebluscht. Onder het zeer
talrijke publiek pintstjond gelukkig geen paniek. D-e muziek
viel onmiddellijk in, wat er toe bijdroeg de kalmte onder d-e
menigte te bewaren. De uitgerukte brandweer behoefde geen
(dienst te dp-en. Na het blusschen re-es het scherm wad er cn
werd die vpprstelhng, -die bijkans was afgeloopen, voortgezet.
Op vporschrift der brandweer zijn maatregelen getroffen
pm een herhaling te voorkomen (N'. v.d. D.);. j
DOOR EEN HEIBLOK GEDOOD.
Te Leeuwarden is Woensdag bij het verrichten van heiwerk
door een ni-euw fabrieksgebouw aan den Tijnjedijk, op een
loogenbli'k dat die 34-jarige heibaas H. de Wilde over een in
den gnond geheid wordenden paal gebogen stond, de staal
draad gebroken, waaraan het 00 K.G. zware hoog gehescher.
heiblok verbonden was, met het ongelukkig gevolg dat De
Wilde op hei hoofd getroffen en zijn achterhoofd als 't ware
verpletterd werd. De do.o-d trad onmiddellijk in. De ongelukki
ge laat een vrouw en vier kinderen onverzorgd achter.
EEN BRUINVISCH.
D;e visscher J. Cpehoorn uit De Lemmer, heeft aan het hoek -
want (dat bij de botterij wordt gebruikt) een bnuinvisch ge
vangen. Het dier, dat bijna 100 pond woog, is in De Lemme;
aangevoerd, en door den vischhaiidelaar Sterk gekocht.