Toussaint rijwielen
Mo 105. «AirftMu. numm se Zaterdag 9 September 1982
81e Jaargang
A. HIIiDEBIM, Alkmaar, Luttik Oudorp 66
Fa. R. J. HOUWING,
Wasclimachines vanaf f 30,-
NIEU WE
LANGEDIJKEft COURANT
DIT NUMMER BESTAAT UIT TWEE BLADEN.
EERSTE BLAD.
REVUE VAN DE WiEEK.
Die 421e verjaardag van H.M. die Koningin is in den lande met
groote opgewektheid overal gevierd; Ln een stemming waaruit
blijkt, wielke hartelijke gevoelens van vereerimg het overg-oot-s deel
van ons volk voor onzê Vorstin koestert. En het weer hield zich
over het algemeen' goed1. Nazomer-1922 schijnt iets te willen aan
vullen van wat wij gedurende den ganschien midzomer aan zon
neschijn zijn tekort gekomen. De mienschen, die hun vacantie tot
'September uitstelden, blijken nu „geboft" te hebben Edoch, de
avonden worden in 'herfstmaand eventjes twee uur langer, en leef
den wij niet onder oficieejen zomertijd, het korten der dagen izou
inog sterker merkbaar wezen dan nu needs; het geval is. De 31e
Augustus bracht een „lintjesregen" van zoo grootea overvloed,
idat in zieer breqdieni kring vreugde heerschte in h'et hart Van
gander scheiden" landgenoot en. Vergeten moiet men niet, dat er
gedurende de oorlogsperiode, toen' het verleenen van djcc-
ratiën vrijwel was stopgezet een enorme „achterstand" is ge
komen. Deze wordt gedeeltelijk ingehaald, terwijl tot de regeeiing
onverpoosd „wenlken" worden gericht miet betrekking tot mein-
schen, wier voortreffelijk- of verdienstelijkheid niet mag worden
voorbijgezien. Tot de thans gedecoreerden behoort Prof. Dr.
Jam Veth, diie het ridderkruis van den Leeuw ontving. Sommigen
hadden zulk een hooge onderscheiding -verwacht voor Louis Bouw
meester die den Sen Septiemher 1922 tachtiger is geworden. De
grijze, nog zoo kranige kunstenaar heeft pas Ln een persgespreik
gulweg erkend, hoe uitbundig- en kinderlijk opgetogen hjj inder
tijd was bij het vernemen der tijding, dat hij Bouwmeester, ridder
der Oranje Nassau-Orde was geworden. Hier was dus wel een
•middel om den grijsaard in wiens leven nog steeds licht en scna-
duw elkaar afwisselen, een- gelukkig uurtje te bezorgen. w h
'Over de Kabinetscrisis valt alleen te zeggen, dat degenen, die
gewed mochten hebben (-dat er gewed is over den te verwachten
uitslag, staat vast) op het aanblij ven van Mr. Ruys de Be eren-
bic uck als premier, gewonnen spel kregen. Over de vraag, of men
gepoogd heeft den heer H. Colijn kabinetsformateur te noen wor
den, is mm nog steeds, aan het bespiegelen, en zelfs dreigt die
kwestie een „appel van twist" te wonden in de politieker;.], zoo-
als wijlen Kuypar zou zeggen. Practisch© beteekerks heeft zij niet.
De heer Ruys heeft zich op Zaterdag 2 September naar He,t
Loo begeven om met H.M. te comfianeeren. Maar toen .was needs
bekend, dat deze bewindsman minister-president zou blijven, ter-
iwijl men verzekerde, dat slechts de, heer Van IJsselsteijn uit het
Kabinet zou treden. Aan welke „prognose" dan werd vastgescha-
jkeld de bespiegeling over de te verwachten ver dealing van het
departement van Landbouw, Nijverheid e|n Handel over Bmnenlanidr
sdbe Zaken en Arbeid. Een regeling, w-elke intusschen- eerst kan
worden doorgevoerd door het definitief met de leiding der zaken
belaste ministerie.
Zooals imien weet, was bet vertrek der Koningin naar Scan
dinavië bepaald op Maapdag 4 September, Minister van Ka-n meek,
van zijn vacntie teruggekeerd, zou dan tegelijk met H.M. en den
Prins-Gemaal van Het Loo vertrekken. In de Deensche pers werd
de komst van Koningin VV'iihetaiina op de hartelijkste wijze be
groet. En daar is gansch onverwachts het Koninklijk gezin op
nieuw' dn rouw gedompeld door het plotseling overlijden der her
togin van Albany, zuster van de koningin!-Moeder. Men herinnert
zich,, hoe de rieis van. den Zweedscben Koning naar ons Hof op
het laatste opgenblik moest worden uitgesteld -door het overlijden
dier moeder van Prins Hendrik. Thans, aan den vooravond' der
Scandinavische reis van H.M., werd de Koninklijke familie door
dezen slag getrofen.
Nog twee weken scheiden ons van het oogenblik waarop het !Re-
geerimgsipr ogram in de openingsrede zal worden „angeduid'' in
groote lijnen en tevens! die zegelen zullen wondien verbroken van
bet ontwerp-B'udget voor 1923. Dat op energdek-hardhandige wijze
is gesnoeid, weten wij nu allen wel. En de bijzonderheden zullen
voor menigeen geweldige teleurstelling brengen. 't Zeg-
Igen is, dat men met ingang van 1 Januari a.s. toch zal invoeren
Ipensioen-storting door de Rijksambtenaren. De „finesses" dezer
regeling schijnen nog miet vast te staan.
Met het afdanken van onder-officieren is men begonnen, en
de .betrokken personen hebben rechtskundigen bijstand ingeroe
pen, zij gaan procedeerem tegen den Staat der Nederlanden, die
de met hen gesloten overeenkomst h.i. «enzijdig-onrecht ma t i g ver
brak. Het kantoor van mr. Marchant is het „centrum" van deze
actie. •-
Het schromelijk tekort bij, de spoorwegen vormt een der tel
kens tot voorwierp van beschouwing gekozen „topics of tne day".
Aangedrongen wordt op een meer oordeelkundig en „kaufman-
nisch" berekenen der tarieven van de verschillende klassen. Dat
het opdrijven van de prijzen averechtscbe gevolgen heeft, is gaan
deweg algemeen erkende waarheid geworden. De tarieven voor
de reis Amsterdam— Batavia, zijn van October af verlaagd van
resp f 1600, f 1100 en f650, voor die 2de en 3de 'klassen tot f 1400
f 950 en f 600. Wat toch nog aardig wat „prijziger" is dan in den
Legendarisch geworden tijd voor den oorlog, toen zij, I 860, f530
en f 300 bedroegen.
1 'Vader Staat moet zich voorshands allermeest op wondertoeren
vain bezuiniging toeleggen. De njeu wie verlofsregeling voor het
Rijkspersoneel is een der tallooze „sytmptomem" van dat streven.
Verzekerd wondt, dat ruim! 2 tmillioen dfrie ton, op de Marine-bie-
groötimg voor reservé-mluimtie bestemd, geschrapt zijn. De de
fensies-departementen, zullen de kracht van het heilige moeten
nu op ganschrongedachte en onmalsche wijze hebben te ervaren.
Over de nog steeds gehangen hebbende kwestie der schadever
goeding vanwege het door Duitsche marine-krachten toirpedeeren
van de „Tubamtia" kwam weer nieuws. Er i's op het Haagsche
Plein geconfereerd ep een belangrijke beslissing werd bij die g|er
tegenheid genoimien. De nadere bijzonderheden heeft men nu te
verbeiden. Ln elk geval is het besef, dat mien de zaak mjat laat rus
ten, vertroostend.
Een zeef ernstig ongeval had plaats in die Wester-Schelde, waar
een Nederlandsch schip met een Engelsch in botsing kwam en 'ze
ven leden der bemanning van het laatstgenoemde vaartuig vermist
werden
Laög, is WHffW 4« vaa ongelukken
Berijdt
Het beste van het goede.
Hoofd-Agent
Telefoon 236.
IHient C 7 Alkmaar1.
waarvan fetenige !met doodelijken ailoop voorgekomen boor
roekeloos zwemmen in zee', alsook door het onbesuisde „racen"
met motorfietsen. Sommige individuen blijken- nu eenmaal onver
beterlijk te zijn, onontvankelijk voior welke wenken, adviezen raad
gevingen ook. De moeilijke en ingewikkelde taak der reorganisai-
tie van de verkeersregeling is in het hartje van de Hofstad op we
zenlijk practiscbe wijze aangevat en. men houdt er stevig de
hand aan. Met slap toezicht is ook de voortreffelijkste regeHmg
•waardeloos. Dit is zveer zeker leen „waahieid als een. koe". 'En
toch bestaat er ziet men dagelijks aanleiding om haar kiagef
noeg „op te warmem".
Bij het vuurwerk op Koninginnedag had te Amsterdam een droef
ongeval plaats en de „mode haan" heeft weer'duchtig' van zichh
doen spreken. Ditmaal had hij den bliksem hiier en daar tot bomd|-
gienoot.
ln de jongste criminaliteitsrubriek vindt men nadere bijzonder
heden over de bella dona-vergiftigingHet illustre gezelschap
van de in deze verdachten is inmiddels weer grooter geworden.
Drie „dames" bleken erbij te behoexren en hebben reeds volledig
bekend. De hoofdschuldige „de vrouw dier rhumboontjes", blijkt
als kaartlegster indertijd puike zaken te hebben gedaan.
Prof. Otto-Otto stond per gemaribtjffde. voor de Rotterdantsdhe
rechtbank terecht. Tegen hem werd f 100 boete geëischt. -Of
Sthlesinger, -die volgens voorschrift of opdracht van ©en arts
handelde, kan worden gestraft, schijnt twijfelachtig te zij.n.
De zoo sympathieke actie tegen het bederven van het natuur
schoon in het Gooi nam al-krachtiger vormg aan en ie oppositie
tegen het plan om' den etec'triscben spoorweg te voeren dwars idooir
de heerlijkste Gooi-streken is zoo heftig, dat men er tenslotte toch
wel rekening mee zal nioeten houden.
De belangrijkste gemeente in dit deel des lands, hst m ibloei-
toenemlende Hilversum, maakt plannen tot stichting van een nieuw
Raadhuis. Een voornemen, dat in dezen tijd zeker van groeten
„durf" alsook van gunstigs fiinanciieeie situatie getuigt.
Het internationale „Concours aciatique" te Rotterdam is door
Prins Hendrik geopend. Men zal er langer en kortere luchttociiten
kunnen ondernemen. In den letterlijken zin van hst begrip. En
•gelukkig dn tegenstelling van ziekere, „andere tochten" naar de
fmaan" in figuurlijken zin, waartas nu telkens slachtoffers van al
lerlei „omstandigheden" genoopt, wondep.
'BUITENLAND.
;Er is ontspanning gekomen. Het schadeloosstellingsvraagsvuk
is weliswaar nog niet opgelost, maar de oplossing is op d? lange
baan geschoven.
r Duitschland heeft even den tijd gekregen onr op adem te komen.
Voer de in dit jaar nog té vervallen termijnien voor de schadeloos-
lino- kan het schatkistbons geven aan België, wier vertegenwoor
digers .dezer dagen met de Duitsche Regeering onderhadelem o,vieir
de waarborgen Delacroix, Bemelmans en de bankier Philup-sou
zijn namens de Belgische regeering naar Berlijn vertrokken om
de onderhandelingen te voeren over de, kwestie der waarborgen
voor de zésmaandsche schatkistbons ter waarde van 270 miUi-oten
goudmark. welke Duitschland aan Belgie te betalen neeft.
D:e instructies, welke #ze gedelegeerden, van hun Minister,
den heer Theunis hebben ontvangen, schijnen van dien aard, dat
vdegienen, 'die nuochten vreeziein., dat Bielgië iiethiem toekomende Hnet
ZOU ontvangen, volkomen- gerust kuninenl zuj|n.
-Of iedereen wel zoo gerust is, betwijfelen- wij vooralsnog.
Overigens is er van rust in Europa nog geen sprake.
Onrust in Zuid Oost-Europa, politieke tweespalt m West-Eu.o-
pa én oorlog in Klein-Azië, Ziedaar hoe Europa eruit z.,e: in
1922 De Grieken beginnen te bemerken dat de Turken zich
niet 'laten ringel-ooren. De nieuwe nederlaag van Konstantijns le
ger neemt bedenkelijke afmetingen aan emi het leger van Moestafa
'Kemal nadert langzaam maar zeber de hoofdstad van het wel
wat voorbarig onafhankelijk verklaarde Iomë. Oesjak, aan den
spoorweg, ten westen van Afioen Karahissar is door de ruiken
gen-omen en het oentrpm van het Gmefksche front moet reeds
doorgestooiten zijn. Het terugtrekkende leger verwoest de wegeh en
'blaast de bruggen op, om' dien opmarsch der Turken te vertragen
en herschept h-et ongelukkige Iopië in een woestenij. Dit is dan
'de vorm van. militaire bezetting wielke dopir koning Constantijn
wlerd toegezegd. -
Smyrna is natuurlijk vol vluchtelingen en de oprlogssthepen
der Geallieerden liggen voor de stad, Inmiddels, poogt Engeland,
dat den opmars-ch dezer Turkscihie horden ongaarne ziet, 'de bond
genoot-en t ewimnon voor een actie ter bevordering van ©en wa
penstilstand Het is evenwel twijfelachtig of Frankry.t aan zulk
pen actie zijn medewie-rking zal wiltep geven daar men te Parijs
niet ongaarne ziet, dat de aanmatigende Grieken een gevoelig'lesje
krijgen En ook voor Italië kan een nederlaag van het Grieken
dom slechts aangenaam zijn. Italië ziet Smyrna liever in Turksche
dan in yGrieksche handen. Bovendien zal het met gemakkelijk zajn,
de Turken in die gegeven omstandigheden- voor het slutfcn van pen
wapenstilstand te vinden. Zij hebben tot -dusverre niet veel voor
deel gehad bij een gewapende vrede en zullen ditmaal wel niiett
rusten voor zij Smyrna hebben veroverd
Toch hield de mogelijkheid om de vijandlehjkhheden te staken de
a^dacht bezig van die geallieerde hooge commissarissen ia Kop-
stajntinopelDit optreden maakt geen dteel uit van een'or andere
voorgenomen politieke regeling. Het is eenvoudig een dringende
knaatregël, ingegeven door den wemsc-h om' de uitbreiding van wan
orde in KLeira-Azië tegen te gaan, om mienschenlevens te redden
ien zooveel mogelijk verder leed voor dé bevolking te voorkomen.
Er -worden maatregelen besprpben voor de beschhermihg der
christelijke minderheden.
Komt ier aan de animo van oorlog voeren nlobit een eind0
Wij gelooven het nauwelijks en het behoeft geen verw.ndering
te baren, dat de Amerikaansche journalist Van Loon, -die dezer
dagen te Stockholm1 vertoefde in een interviëuw* zeioie, dit Amerika
thans Europa den rug gaat toekeeren, daar de Vereenigd^* Staten
niiet wénschen, dat het geld pan Europa geleend, gehi-uikt zou
Worden voor het voeren van niieu-we oorlogen.
NIEUWSTIJDING E|N.
EEN BENDE.
iWieiksctagniaPht ontdekte een inspecteur v|a.n politie te Dor
drecht licht in Ide villa v|o|n den heer Kie!v|it3, aan dea Burgemees-
ter de Baaldteingel die op reis w|ap. Aaln' de achterzijde bleek een
ruit ingeslagen en bij aianbellen v'erdWeen het licht. De inspecteur
liet de villa -afzetten. In verschiIjlende kamers vond men sjio-
ren vani nbraak en vernielzucht. De kasten waren- loggehaiaM
en (de inhou'd over den grond gespreid, clubfauteuils' stukgesne
den enzoovperts. Een Lips branidkast had men niet poen kun
nen krijgen. In een dienstbo'denkam-er, onder een bed vérborge
Vionü men drie jonge mannen, .allen viaa Dordrecht, op. wie "on
geveer f 500 werd gevonden, terwijl een van hen een p,a,ar gouden
manchetkncopen vpn den heer Kievits reeids in zijn eigen overhemd
hadr gedaan eu een ander een paar nieuwe schoenen van den be
woner had aangetrokkenNaar het hoofdbureau zijn, behalve dit
drietal, ook nog overgebracht drie andere mannen, allen te
Dordrecht. Ook is inbraak ontdekt in 0Je w)0(ning van -den president
der rechtbank, mr. K. Meijer Wiersm'a, aan d'enzelfd'on singel
terwijl eenige dagen geleden inbr,aiajkpo|g!ingien zijn waargenomen
aan de villa van den heer Van OUdJenburgg. Vermoedelijk We
ten de gearresteerden daarvan af, meent het „Vad." terwijl men
in hen ook de daders ziet v|a,n de inbrajak bij mr. Bens, eenige
wekn geleden en bij de familie Vriessendiorp in het vooraar.
GEABBBSTEEBD
Te Winschoten is gisteren een man uit Sappemeer ter zake"
van brainjdstiohting en inbraak gevangen giezet.
VERDUISTERING.
De gewezen bedrijfsleider Van idie Coöperatie Broederhulp te.
Veghel. is, naar de ,,N. B. Crt." melidlt, aangehouden wegens
vleiéuis'tering van f 4500. Hij is naw Den Bosch overgebracht.
EEN ONGELUKKIGE VAL.
Op "het gehucht OtEene bij Tierineuzen is oen 5-jaxig meisje
van een wagen gevallen, tegen het wiel' aan. Ofschoon inen eerst
alleen een geringe v!erwon|d!ing constateerde, is de kleine des
nachts aaln de gevolgen overleden.
FLINKE HOND.
Woensdag waren gl,azenwass;chers bezig, ruiten schoon te ma
ken van het pand Jap van .01denbarne|v,feld(tslaian te 's-Gravenhgae
In het huis waren alleen t'wee d'ienstmteiisjes. Op de tafel in de
keuken lag een portemonnaie met huishoudgeld. Behalve klein
geld waren daarin een bankbiljet v'an f 25 en een rap f 10.
Me >t het oog op de aanwezigheid' dter gl^zenwassohers Vun len
zij het niet gewensclht 'hiet geldl op die tafel te laten liggen. Toen
zij het geld wilden weghalen, bemerkten zij echter dat de
bankbiljetten-'reeds uit.de portemonnaie waren vërdhvenen.
De glazenwasschers werden djaaravier aangesproken, doch de
zen ontkenden iets van bankbiljetten af te weten. Zij haalden
hun zakken uit en lieten zien |dlat zioh geen geld daarin bevond..
Hiero ppakiten zij bun benoiodigdheldlen bij elkaar en vertrokken.
De politie werd' echter onmiddellijk gewaarschuwd en' de gil^a-
zenwass'chers werden op strajaf ingehaald'. Hun werd] verzocht
naar het bureau mede te gaan. D^ar bleek bij fouillëering 'dat zij
geen geld bij zich hadden. t
Hierop werti een politiehohd' aan het werk' gezet. Toen dezen
lucht gegeven was, liep hij - onmiddellijk naar het pand Johan
van Olden-barneveldtliaan no. 1, snuffeljdie in de keuken, liep
daarop in Idlen tuin en begon ajchter in dien tuin achter een plant
te graven, waarop spoedig de twee bankbiljetten te voorschijn
kwamen. De glazenJwiassehers zijn hierop gearresteerd en in
bewaring gesteld. i
BELLADONNA-VERGIFTIGING.
De „Tel." bericht dat de Eerste Hulpdienst te 's-Gf.ivennage de
zer dagen is opgebeld, om' ae'n heer naar het ziekenhuis over te
brengen, 'die -in 'n' -café'é plotseling onwel was geworden. Na-dat
hij opgeknapt was, bleek hem', dat hij beroofd was van circa f 500.
Dadelijk werd de rechec.be gewaarschuwd, dié een uitgebreid on
derzoek heeft ingesteld.
Gebleken is, dat de bewust eheer in gezelschap van enkele
i,,dames" en een jongmans-ch ge-ruimen tijd -in een bekend restau
rant hieeft vertpefd. E-r zijn verschillende dranken genuttigd en
veel sigaretten gerookt. Na' dit re-staurant verlaten té hebben,
is men getogen naar -een- eveneens zéér bekend café, waar Eelt
slachtoffer zich niet wel begon te gevoelen en besloot zich -o-p
te knappen miet een kopje kofie. Hij voelde zich' evenwel zóó
ziek warden, dat hij naar de toiletten snél-de, waar dij ineenzeeg.
Hier vond hem een in allerijl toegesnelde bediende, die beta
door dien Eersten Hulpdienst liet opnemen. Van het gezelschap
was gieen spoor meer te vin-den.
c Die recherche is in de weer om het cofenplot op te sporeln..
NOODLOTTIG ONGEVAL.
Na afloop van een schuttersfeest te Haaksbergen opdesa te
rugtocht naar bet do.rp, viel van een der schutters het gnïicr
op den gro.nid. Toein de man zich bukte ging het geweer dat ge
laden was, af; de kogel trof drie personen, die zich. in de nabij
heid bevonden,. De kogel ging eerst door de borst van 1&en zekci-e
W., -wiens langen geraakt werden, trof den art» van zekeren O.,:
en ter. slotte ©en iriuzikaint ook n-og lichte verwondingen toe.
iWi. is in hoogst 'etastigen toestand paar'het' ziekenhuis gebracht.
De béide andere gewonden zijp ip vrij goeden toestand.
