NIEUWE
Nieuwsblad voor LANGEDIJK en Omstreken.
De Lange De Moraaz
Hypotheken.
Mo* 188. iWVEütC, T&*.£lt'91IKg»llfc 52
Zaterdag 25 November i§22
81e Jaargang
per 3 maanden f 1,15
J. li. KEIZER.
LANGIDIJKER COURAMT
Deze courant verschijnt Dinsdags, Donderdags en Zaterdags.
ABONNEMENTSPRIJS
REDACT JEUR-UITGEVER
BUREEL:
\oordscharwoude.
PR IJS DER ADTERTENTIENt
1—i regel» 75 et., elke regel meer 15 et.
Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend
Brieyen rechtstreeks atn den Uitgever
DIT NUMMER BESTAAT: UIT 2 BLADEN.
EERSTE BLAD.
Alkmaar Anno 1804.
DONDERDAG]TE SCHAGEN HOTEL „VREDELUST"
REVUE VAN DE WEEK.
De tweedie Kamer heeft alwieer een gansche
"parlementaire week vertoefd in de sfeer der
hoog-politieke Algemeiene Beschouwingen.
De premier, minister D|s Geer en de leider
van de anti-revolutionlnarren, de heer H Coiijn,
hebben uitvoerige redevoeringen gehouden. En
(Wanneer men nu tracht samen te vatten, het
geen al deze bespiegelingen en verklaringen
en uitboezem-in gen, het in spanning!?-)- wach
tende Kiezersvolk „wijzer" heb'bien gemaakt.
Ja, dan krijgt men wel iets, maar veel is ''t
toch waarlijk niet!...
Minister R'udjs heeft de opheffing van het
departement van Landbouw, N. en H., dat
z. a. men weet tussdhen Bimn'enlandsche Zakten
en Arbeid zal' worden verdeeld, verdedig!, en
't staat vast, als -een paal boven water, dat het
tot de splitsing zal komen.
De heer van Rappari diende zijn motie van
protest tegen het plan in, maar zal natuurlijk
Zelf begrijpen, dat zijn voorstel -een morsdood-
geboren kimdeke is.
Dat Marine een eigen minister weer kreeg,
bleek nu achteraf juist.... ter bezuiniging te
geschieden. Want de Excellentiëjn van Oorlog
|en Marine moeten ieder uit alle macht aar 't
snoeien, en voor eön bewindsman is die taak
te zwaar. Een gewoon mensch zal deze rede-
weering niet zoo gauw snappen.. Toch schijnt
zij reden van bestaan te hebben. Overigens vale
van de eerste rededluijs !in een week-overzicht
maar bitte rweiinig aan te stippen. Wij beleef
den dien 14en November nog de „surprise",
dat de heer Wijnkoop die door hem zoo fei-
gphate sociaal-democraten aanbood samen te
gen de „kapitalistische maatschappij" op te
trekken, welk gracieus aanbod later door nir-
Troelstra werd afgewezen, met de opmerking,
dat hij en de zijnen niet gierneepe zaak wen-
schen te maken met leen „parasiteerande par
tij" als die van de Communisten. Welk ant
woord straks- men lette maar op! ean bhkse-
meniden uitval' van den heer Wijnkoop zal ten
gevolge hebben.
Woensdag werd in beslag genomen door
de werkloosheids-interpellatie van den neer
II. Tempel. Bij welke gelegenheid wij „net inci
dent" kregen van den man op die publieke
tribude, ddie plotseling tot Exc. Ruijs schreeu
wend' den eisoh richtte, dat hem recht zal wor
den gedaan. Deze man beschuldigde indertijd
te Harderwijk officieren van diefstal. Beweerd
wordt, dat de beschuldiging gegrond werd be
vonden, maar de „dénanoiateur' verkDpper,
indertijd onderofficier, werd „gezocht hij on
dervindt nog steeds de gevolgen van zijn be
schuldigen. Zocht nu op deze wijze recht!....
'Natuurlijk is 'tde averedhtsche manier, maar
ol zulk optreden in sommige gevallen met ver-
klaarbaar, begrijpelijk moet worden genoemd, j
fis een andere vraag. i
Voor bet verloop van ide interpellate v. d.
Tempel verwijs ik naar de vierslagen. Dat er
c.c. 100.000 wer'kloozen thans in idien lande zijti
"tis zekier zeer lerg en ernstig.
De nota, welkte minister Aalbierse publiceer
de over den toestand, geeft een duidelijk beeld
van de situatie. En Idiaffi zijn er nog zoovele
werkzoekenden, ellende-lijdende in allerlei kiui-
gen der maatschappij, van wier, mlser'; i"
Cieel" niets bekend is!.... Dat het antwoord,
hetwelk de heer v. d. Tempel van de
ring kreeg, „absoluut onbevredigend" moet
warden genoemd, is in ernst ien objectief-oor-
deelende billijkheid niet vol te houden.
De interpellant heeft met zijn beide moties
succes gehad. Die, waarin uitzonderingsbepa
lingen t.a. van de werklooze typografen wor
den afgekeurd, kwam er den 16en zonder „tel
ling" der neuzen". De groofe motie v. d Tem
pel (werkverruiming en -verschaffing op groote
schaal; steunverleening door de gemeenten,
waar noodig met 50 pet. Rijkssteun) is aan
genomen met 61 tegen 28 stemmen, nadat de
katholiek Kuiper en de Chr. Historische leider
Schokking zich „los van de toelichting" had
den gemaakt. Uit de redle minister de Geer
teeken ik aan, dat z. Exc. verklaarde, dat er
voor paniekstemming geen reden is. Wel be
staat er gevaar, maar dat dient men moedig
onder de oogen te zien, zonder „duizelig te
warden. Zeker een goed, fiksoh woord, maar
dat „zenuwen als kabeltouwen" vordert iin
dezen tijd! Natuurlijk valt aan den 8V2 pet.
pensioensaftrek voor de ambtianaren niet te
tornen. En als de bezuiniging, door de wijzi
ging van de L. Onderwijswet te verkrijgen,
straks mocht worden verworpen, dan legt mr.
de Geer er het minjsterieele bijltje bij neer-.
Dat is zeker.
Er zijn weer nieuwe moties geboren. Twee
vian par. Troelstra. De eerste is gericht tegen
pensioenaftrek; korting op de salarissen in het
aigemeen. De tweede tegen de her-classificatie
der gemeenten. Beide zijn tien doode gedoemd.
Waarbij dient aangestipt, dlaf de heer Coiijn
de her-classificatie zelve een onding noemde,
dat slechts moeilijkheden zal berokkenen. Om
den vorm, waarin zij is gegoten, zal hij echter
tegen de mode-Troelstra stemmen. Vrijdag
heeft de heer H. Coiijn, dan zijn nadere toelich
ting gegeven op zijn verklaring, dat wij duchtig
op de defensie-uitgave|n moeten gaan snoeien.
De Kamer was in hevige spanning. Maar de
rede-Colijn van 17 November was vrijwel een
teleurstelling. De berg baarde een muisje. Het
bleek, dat de 'heer Coiijn slechts bedoeld had
ons tegenwoordig vestingstelsel is bij de hui
dige kracht van artillerie en aanvallen uit de
lucht niets waard, 'tMoeit dus opgeruimd. Wij
dienen ons te epaleln tot verdediging van one
■neutraliteit, zonder meer. Dat klinkt zeer mooi,
maar.. op de Begrooting voor 1923 is niets
voor onze stellingen en liniën uitgetrokken!
Waarop dan bezuinigd? Op deze vraag bleef
de heer Coiijn het antwoord schuldig. Dat laat
!hij aan de regeering over. In deze omstandig
heid kunnen de replieken nog lang duren, ter
wijl' de „atmosfeer" in ons Parlement steeds
„drukkender" met politieke electriciteii over-
beladen wordt 1..
En onderwijl het arme Lagerhuis veie No-
v ember-dagen en -avonden volpraat.
Minister van Dijk is voortdurend in de weer
om het fameuse snoeimes te hanteeren. Aller
lei oude bepalingen betreffende het uitkeeren
van gratificatiën, etc. worden geschrapt, maar
zulke dingen geven slechts bitter weinig jn
dezen tijd. Een nieuwe regeling voor bet ver-
lofs-traktement van Kamerleden is in den maak
Van Chr.-Historische zijde wordt sterke aan
drang uitgeoefend om te bereiken, dat de be
paling betreffende aftrek' voor pensioen ook
op de Tweede- Kamerleden zal worden toege
past, als zij straks een salaris van f 5000 zullen
hebben gekregen.
En tevens: dat ze dan hu|n eigen spoor-abon
nement zullen hebben te bekostigen. Welke
leischen niet anders dan billijk-moeten heeten.
Een „bof", verblijdend lichtpunt in de duis
ternis, mag worden genoemd de tijding, dat
October 1922 voor 's Rijks middelen die van
Oct. '21 met eventjes elf millioen overtrof.
Minister de Geier scheen verbluft door dat
prachtige cijfer. Wie zich intusschiem voorstelt,
hier met een „blijvertje" te doen te hebben, j
tiempere haastig zijn optimisme 1 j
Onder 'de vel edroeve dingen van den dag
behoort het voortwoekerende mond- en klauw
zeer, dat noodzaakt allerlei veemarkten te ver
bieden, terwijl Frainkryk zijjn glanzen voor Ne-
derlandsch vee faeleft gesloten.
Het bereiken van overeenstemming tusschen
Directie en personeel der Spoorwegen t. o.
van de jongste salaris-regeling geeft stof tot
vreugde. Gelukkig heeft men ten leste inge-.
zien, dat ook o pzichzelf rechtmatige eischen,
bezwaren en grieven nu moeten wijken voor het
Onweerstaanbare „heilige moeten". En ook
om te spreken met Exc. de Geêr, gelijk hij (dat
ih de Tweede Kamier pas deed, van een kik-
Rfertje kan men geen veeren plukken)..
Meermalen heb ik in dieze overzichten de
verzuchting geslaakt: de tijden van Schind^r-
bannes, Zwarten Piet e. d. herleven. En
belaas telkens weer blijkt dat ik niet over
dreef. De moderne straatroovers zijn zoo mo
gelijk nog driester dan hunne voorgangers uit
viroeger «eeuwen. Onder hen. nemen, in het
'Oosten des lands, rondzwervende Duitschers
een aanzienlijk percentage in. Men heeft nu
kongsi's van inbrekers, roovers e.t.g. Het stuk
je, door de "Haagsche dievenbende, die de fa.
Varenkamp aldaar bestal, uitgehaald, is er een
kras voorbeeld van. Tot de tallooze gevallen
van oplichting e.d. behoorde ditmaal dat van
fel „dame", die djs Ned. Ind. Handelsbank
pier valséh wisseltje voor vijfhonderd— gulden
wist op te lichten. Een „los greepje" slechts
in ide groote massa"....
De tragedie der Nationale Opera is nog niet
opgelost.
'tWerd een wedstrijd in edelmoedig- en of
fervaardigheid tusschen de beeren Broekhuijs
en Koopman... Of nu uit dien chaos der Nat.
Opera werkelijk als een feniks uit haar asch
zal herrijzen, moet men afwachtien!
Tot de jongste Personalis behoor.en de en
thousiaste huldiging van dr. Joh. Wagenaar
door zijn getrouwen en bewonderaars te
Utrecht. En de eere-promotie van den „we-
tehschappelijken koopmandr. Kröller door
de Rotterdamsdhe handels Hoogeschoo!.
Te Amsterdam werd de Fransche tentoon
stelling in het Paleis voor Volksvlijt geopend.
Welk eertoe moge bijdragen om de goede ver
houding tusschen de Franschen en de Neder
landers wat „warmer" te maken dan zij is,
welk tekort aan „gloed" bij onze Fransche
naburen voor een goed deel gevolg is van het
verblijf houden ten onzent, door den Ex-Kei-
x'zer, die in de afgeloopen week op een win de
aling met zijn gade.... bijna gesnapt was door
(een „kieker". Aan welken „filmaanslag" Wil
helm II wist te ontkomen door ijlings in een
auto met neergelaten gordijntjes weg te snel
len....
Tot de verdere jongste „nova" moeten ge
rekend de draadlooze concerten, waarvan men
nu 'genieten kan en de oprichting van een
Vrouwenclub in de hoofdstad. Aan welke cor
poratie inderdaad behoefte schijnt te bestaan.
En... onze hoogedelgestrenge dames en hee-
rrn van de Tweede Kamer bleken medeplich
tig te zijn aan een wetschennis. Zij kregen
versdhe kadetjes vraeger in het parlements-
huis .dan gedoogd kon worden. Tegen- bak
kertje is procesverbaal opgemaakt. Maar de
op versch brooid beluste Kamer moet coch ook
het schaamrood op de kaken komen. Wet
geefster en... medeplichtige 1,
BUITENLANDSCH OVERZICHT.
De crisis in Duitschlamd' is in het laatst der
vorige week' plotseling acuut geworden door
fieri eisdh van Rijkskanselier dr. Wirth aan die
sociaal-democraten toe te stemmen in een uit
breiding van de coalitie naar rechts door op
neming van de Duitsche Volkspartij. De ver-
eenigde sociaal-democraten hebben aan dezrn
leisch niet willen voldoen, waarop dr. Wirth
den Rijkspresident zijn ontslag aanbood, waar
mede Duitschland zonder regperimg geraakte
op een moment, dat de onderhandelingen met
ide Commissie van Herstel nog niet waren ge
ëindigd en juist een dag da het verzenden
van belangrijke voorstellen dier Duitsche re
geering inzake de schadevergoeding aan de
Commissie van Herstel.
De Rijkspresident heeft de vorming van een
nieuw ministerie opgedragen aan den direc
teur-generaal van de H amb urg - A me ri k a lijn
Cuno1, die deze opdracht aanvaardde. Het is
Cuno evenwel tot nu toe nog niet gelukc een
kabinet te vormen. De socialisten bleven wei
geren met de Duitsche Volkspartij samen te
werken, met het gevolg, dat geen parlementair
ministerie kon worden gevormd. Cuno ver
zocht 'den Rijkspnesidant van de opdracht ont
heven te worden, doch zelfs tot driemaal toe
heeft Ebert hem de vorming van een nieuw
kabinet opgedragen en het lijkt waarschijnlijk,
dat hij ten slotte zal besluiten een zakenkabinet
te vormen, waarin de Duitsche volkspartij de
overwegende meerderheid zal hebben. Hier
door worden de socialisten in de oppositie ge
bracht en het lijkt zeer onwaarschijnlijk, dat
leen eventueel door Cuno te vormen regeering
zich lang zal kunnen staande houden.
Met dr. Wirth is een man van het politieke
tooneel van Duitschland verdwenen, die naast
Rathenau en Erzberger ijverde voor verzoening
met de geallieerden en tegemoetkoming tot
hei uiterste.
Het spreekt vanzelf, dat deze crisis van ern-
stigen invloed kan zijn op :het verloop der on
dier handelingen met de commissie van Herstel,
welke voorloopig alle verdere besluiten heeft
opgeschort, in afwachting van de samenstelling
tan die nieuwe Duitsche negeering.
Mussolini, de Italiaansche dictator, heeft 'in
de Italiaansche Kamer een votum van vertrou
wen weten te krijgen lein heeft daarop Je Kamer
te' einde Decemfer naa rhuis gestuurd. Ook
ten opzichte van hem lijkt het ons onwaar
schijnlijk, dat hij, zijn regeering lang zal kun
nen handhaven, daar, naar wij reeds vroeger
zeiden, hij meer geschikt is het volk door zijn
begeesterende woorden tot zich te trekken,
dan, 'eenmaal aan het bewind giekomen, zijn
plannen tot uitvoeirüing te brengen. Daartoe
schijnt hij vooralsnog de macht niet te be
zitten.
In Lausanne is iin het begin dezler week dan
(eindelijk, nadat tusschen de groote geallieer
den overeenstemming was bereikt omtrent de
voornaamste geschilpunten, de vredesconferen
tie inzake het naburige oosten begonnen. Lord
Curzon heeft gesproken namiens de geallieer
den en is met Pasha voor de Turksche delfe-
gatie.
De verkiezingen in Engeland hebben een
groote overwinning voor de Conservatieven ge
bracht, die thans 346 van de 615 zetels in het
Lagerhuis bezitten 1
1 De positie van Bonar Law is hierdoor be
vestigd en de verwachting, dat Lloyd Gieorge
er wellicht in zou slagen met pene groote
macht uit den stembusstrijd te voorschijn te
komen, is onjuist gebleken.
In verschillende stedian in Duitschland heb
ben ernstige duurtepnlustan plaats gehad en
niet angst en vreezie wondt de winter in liet
Duitsche Rijk tegemoet gezien.
ARRONDISSEMENTSRECHTBANK.
Nieuwe zaken.
Bedelarij.
De 57-jarige grondwerkier en thans gedeti
neerde Willem B. heeft op 21 October te Alk-
maa rin net op.-nbaar gebedeld. Bekl. erkent
het hem ten laste gelegde. Hij heeft in de
Langestraat aan een agent van Politie: om een
aalmoes gevraagd en is medegenomen naar
Het politiebureau waar hij gefouilleerd is. De
officier requireert in deze zaak een hechtenüs-
straf van 3 dagen en opzending naar een rijks
werkinrichting voor den tijd van 2 jaar en 5
maanden. Bekl. vraagt om direct een uitspraak
te mogen ontvangen aangezien Ihij een asmalei-
der is. Bekl. verzocht tevpns een lichtere straf
{e mogen ondergaan.
Uitspraak op heden inzake bedelarij 'en bekl.
wordt veroordeeld tot 3 dagen hechtenis en
opzending naar een rijkswerkinrichting gedu-.
tiende den tijd van 1 jiaar e|n. 5 maanden.