ALKMAAR J
St. Yicelaas-
Geschcnken.
BCRVOETS
Deposito's
No. 141. iMTKWi&t v^LepHvoii as Zaterdag 2 December 1922
31e Jaargang
De Lange De Moraaz
Laat
108-110-112
Practische
Gebps.
DIT NUMBB BESTAAT UIT 2 RL'ADEN.
EERSTE BEAD.
NIEU WE
LANGEDIJKER COURANT.
Alkmaar Anno 1804.
D0NDERDA6 TE SCHA6EN HOTEL „VREDELUST"
REVUE VAN DE WEEK-
28 November 1922.
De laatste maiainid vain 1922 nadert met ras-
sche schreden en die Tweede Kamer begint
met de Staatsbegrooting, waarlijk reeds op te
schieten. Dat voor December de begroetingen
van Arbeid en Justitie zijn afgedaan en Fkian-
cie zoo goed als gereed, 'tis ziekler merkwaar
dig.
Onderwijs en Waterstaat staan r©eds op „het
jijstjle"Op deze wijze zal president Kooien, de
stevige en voortvarende koetsier, bestuurd r van
het aartslastige paardje Parlement, er wel in
slagten om de Indische Beigxiooting tan de her
ziening van de Lager Onderwijswet voor Kerst-
fn'is af te doen, zooals het plan is. Men staat
hier weer voor een „krachttoer",
maar de dames en 'heieren afgevaar-
digden moeten er aan gelooven
Bij de herziening der Onderwijswet,
waarvan (z.a. men weet de porte
feuille van Exc. de Gaar afhangt)
zal 't spannen. Ilntussdhen confe-
reert minister de Vissier voortdurend
met Rechtsche onderwijsspscialitei - i
ten. Men doet het mogelijke om een
afspraak', compromis te bereiken, j
Zoodat het zeer wel' mogelijk is, dat
volgens nieuwe parlementaire us'ajn- j
oe, ide zaak bekokstoofd zal zijn, j
voordat de Kamer er over te' be- J
raadslagen en te beslisslen krijgt. j
A.s. Woensdag 29 November zou
de Senaat de Grondwetsherziening
in tweeden termijn 'hiejbben aan te
vatten. Vermoedelijk zal dan een j
andere minister dan de premier die
voorstellen in de Eierstie Kamer heb-
Iben te „verdedigen".
Exc. Ruijs ide Beerenbrouck moest
in de afgeloopen week zijn taak in
de Tweede Kamer aan minister de
Geer overlaten, daar de ernstige j
ziekte van zijn ouders den beer j
Ruijs nooidzaakte te Maastricht te j
vertoeven. De tijdingen omtrent den
toestand vooral van de moeder das i
premiers, waren niet van diein aj^rd,
dat zijn terugkeer te 's Gravenhage j
binnen eetn paar dagen waarschijn-
lijk leek.
Die Algemeenia Beschouwingen
over de Staatsbegrooting zijn Woens
dag 22 November afgeloopen.
Minister de Geer haeft den ver- j
deren strijd over de hakende, ge-
ruchtmakende rede-Colijn varscho- l
ven tot bij ide Oorlogsbegrootrng.
Dan kan het pikant interessant worden, en
zal men ook het nader verloop kunnen vol
gen valn wat niet zonder grond het „duel No-
liens-Colijh" in de pers wordt gelnoiamd.
Zboals ieder verwachtte, is da motie-van
Rappard, geridht. tegen de opheffing van Land
bouw, Nijverheid en Handel als zelfstandig
departement, nadat door de Regeering „niet
te aanvaardenwas verklaard, verworpen.
'tGeschiedde met 49—33. Hiet Koninklijke
Besluit, de opheffing van L. Ni. en H. beve
lend, kan elk oogenblik uitkomen.
De motie-Troelstra (tegen den pensioen-at -
trek van S^/iP/o en tegen da herclassificatie)
duikelden respectievelijk met 59—21 an 50—
31 stemmen.
Hoofdstuk I werd goedgekeurd ian het groot -
politiek November-debat van 1922 behoorde
tot het verleden.
Bij de Begroeting van Justitie kregen wij
leen „dames-debat" oyer de herziening vanons
huwelijks-recht.
De vrijz.-democrate mevr. Bakker-Nort, be
pleitte ganscke algeheels reorganisatie vanhet
huwelijksrecht. Zij vindt de poste dar vrouw
ten onzent nog steeds als due van een slavin,
volgens de opvattingen van het „soldatenrecnt
door Napoleon geliefd. Veel biezadtgden blek
de gracieuse, welsprekende, met prachtig ait-
{reliiirl redevoerende chr.-historische afgevaar
digde mej. mr. Katz, wier schoone rade door
Ide geheels Kamer werd bewonderd, Mej. Katz,
terkent, dat er misbruiken 'zijn, leemten ook,
verouderde bepalingen, die moeten veranderd.
Maar: tien grondslag van ons huwelijksrecht
wil zij behouden. Zij staat aan de zijde van
minister Heemskerk, die het huwelijk een god
delijke instelling- en niet slechts een contract
hcht en die ook' respecteert de katholieke op
vatting, het huwelijk' een sacrament noemend.
Z.Exic. van Justitie wil wel steunen pogingen
tot partiieelé 'herziening, maar ©en regeling h
la Mevr. Bakker-Nort zou z.i de vrouw niet
op hooger, maar op lager peil brengen.
De twee zoo uiteenloopeinde opvattingen jn
flleze werden nog eens tegenover elkaar gesteld
zonder dat men een stap var der kwam. Voor
herziening van oins strafstelsel op menig punt
gevoelt mr. Heemskerk, maar..de droeve
bezuinigingseisch knot alles! Zoo erkent mr.
H. dat opien lucht-arbeid voor gevangenen veel,
veel beter is dan da cel. Nogmaals!'
Vader Staat Iheeft nu gaan middelen om
deze en tienduizend andere prachtig „deside
rata" te verwezenlijkan.
De arme Staat kan nu geen „nikkeltje" mus
sen. Deze overweging leidde er ook' toe, dat
bij de Begrooting van Arbeid amendementen,
strekkend om voor verschillende takken van
Volksgezondheid, alsook voor de drankbestrij -
men denke aan |de jammerklachten over toe
nemend ©inzinking en verarming in de streek
bij Vaals! vergt de allergrootste zorgen. Te
Amsterdam barstten tot tweemaal toe wer'kloo-
zen-relletjes uit, waarbij groote spiegelruiten
't mofesten ontgelden. En 't zullen de laatste
onlusten niet zijn valt te duchten voor
de kïnte van 1923 er is. Toch gaat man eep
luxe-trein-dienst Hoek van Holland-Berlijn in
stellen, waarvoor de Ihoftrein yan dsn e;-Kei
zer zal worden gebruikt. Zeker leven wij nu
in de periode van da laxtra-scherpe contras
ten. De menschen „mist centen" (zou wijleh
Janus Tulp zeggen) zijn er nog wel, schoon
dan het aantal millionaitrs te onzent in dien
tijd van een.paa rjaar is gedaald van 1239 op
1125.
Tojeh nog mieer, allicht, dan sommigen zul
len vermoed hebban?
In de afgeloopen week' had plaats de aan
bieding, aan de Tweed© Kam er der Staten-
Generaal, van ,het groote schilderij, door Pet.
v. dj Hemgeschapen, en voorstellend het ka-
'bimet-Cort v. d. Linden, dat bestierde in de
bange periode 1913—1918. Zal eenmaal het
kabinet-Ruijs, dat den ecopomischein nood wis;
te beheerschien en onzen gulden gaaf te hou
den, evenzeisr aldus 'in 's lands Raadszaal wor
den .vereeuwigd" len gehuldigd? Hopen wij
'tvan harte. Prof. Vissoher de „man met den
De overval' 'in de wisselbank te Valkenburg is
een extra-kras staaltje der driestheid van de
roovers dezer bange dagen.
De „roode haan" richtte weer verwoestin
gen aan o.a. te Laren, waar een geweldige
brand twee groote peraselen en een timmer
mans-werkplaats in de asch legde.
Van de jongste Personalia vermeld ik de
viering van den zestigste© verjaardag van den
sac. democratischèn voortrekker W. H. Vlie
gen en het uitkomen dier benoeming van mr.
Zimmerman tot commissaris van den Volken
bond voor de reorganisatie van Oostenrijk'. Hij
zal zijn intrek nemen in het oude groote voor
malig keizerlijke paleis te Weenen en Rotter
dam verwacht een anderen „heer". Ten on
rechte is voor deze functie mr. Bomans, het
Katholiek Kamerlid genoemd.
Voor de goede verhouding tusschen Frank
rijk en ons land is zeer bevorderlijk 'het aardige
plan, uit Haariemsc'be krimge nontsproten, om
den tuin van de Fransdhe Tuileriieën met tul
pen uit de Hollandsche streek te beplanten.
Voor de uitvoering van dit plan zijn reeds de
jeerste stappen gedaan.
Van de voorgenomen spoorwegverbinding
Amersfoort—Arnhem komt niets. Toelichting
overbodig.
Zoodra de tekorten vopr de Spoorwegdirec
tie niet mee mijpend zijn Dus: „ad calenias
Graecas''. Of ook: „St. Juttemis',.
Toch nog iwee reen goed nieuw-
i tje, in triestige periode van beden-
kelijke, schoon niet onbegrijpelijke
j slapte in de Sinterklaas-kooplust
Er is in de jongste dagen «en 'kl'sï-
j ne halve ton „gewietensgeld" ont
vangen. Dus: van menschen, die 't
•niet verkroppen konden - dat zij den
fiscus tekort deden. Bravo!
De tijden, toen men het leeüjkie
woord placht te zeggen „D'e Staat
is geen weduwvrouw"; ze liggen
vooit altijd achter ons!
Elk bij ons gekocht geschenk, niet
gedragen of beschadigd, kan na
St. NICOLAAS geruild worden.
ding, minder te bezuinigen dan was voórge
stelid, werden verworpen. Schoon dan nood'e
len met bloedend harte.. De gaafheid van on
zen gulden be'heterscht nu alles. Ook de heer
Abr. Staalman verloor het plieit bij zijn moei
zaam pogen om de Tabakswet grondig ge-
/wijzigd te krijgen. Ministe rde Gieer was on
vermurwbaar. Hoogstens zal eerlang het ban
derollen-systeem worden vervangen door het
tzegelen van de kistjes.
I En de minister van Financiën deelde den
24en j.l. in de Kamer mede, dat -een ontwerp
tegen de z.g. Premie-leeningen (Gouden Kalf
rad van avontuur e.d.) in voorbereiding is. Na
het Herfst-reces zal de Kamer zich hebben te
idecideeren.
I iOok over de vraag, of zij uitbreiding dan wel
afschaffing van de Staatsloterij wil. Ook hier
zal zeer waarschijnlijk „alles bij' het oude blij
ven."
Onder presidium van mr. R. J. H- Patyn,
j den bij uitstek deskundigen oud-thesaurier ge
ineraal van Financiën, is een Commissie inge
steld ter bestudaering van den financieelen
kant van het Vloot-ontwerp. Of dit werkelijk'
„de kapstok" moet worden genoemd, waar
aan het ontwerp nu is opgehangen, moet de
toekomst leeren. Nogmaals: de versobering?
ei'sch brengt nu allen én alles tot zwijgen én
Geuzekop, verklaarde zich Vrijdag j.l. in ds
Tweede Kamer namens alle .calvinisten ten
onzent, bereid om eienmaal het plan voor zulk
schilderstuk te ontwerpen isn te verwezenlij
ken, indien het Ministerie de financeele schei
ding tusschen Kerk en Staat weet door te
voeren.
Aan vragen, „beden", eischism, nu tot het
zittend Kabinet gericht, is allerminst gebrek.
Een buitensporig groote en „gevarieerde"
misdadigheidsrubriek, de jongste! Het afschu
welijk drama, te Hilversum, waa reien krank
zinnige moede rhaar dochtertje wurgde, I.an-
ge lijst van inbraken, vooral te plattelande,
Leersum en Geldiermalsen kregen nu de debi-
euse eer van het bezoek de rroover-up to date.
Don Alvarez Tovar, „chevalier d'industrie" ©n
nog meer, wist tie Amsterdam ieen Bank per
valsche cheque op te lichten en is gelukkig
te Parijs gepakt. Het al driestier optreden van
tneinroovers in en buiten Patria, Mien zij op
'z'n hoede en bewafce zijn bagage deugdelijk 1
In de hoofdstad werd een formiaele ^inbre
kers firma" met pakhuis, administratie, etc. ont
dekt. Een Hagenaar bleek op zijn reis van
Davos naar huis voor f 15000 aan juweelen
bestolen te zijn. De smokkelarij van alcohal
vergift, kwasi, cognac e.d. maakt bij de Duit
economische noodstand I sebe grens dagelijks slachtoffers.
BUITENLAND.
De nieuwe Duitsdhle regeering lts
dan toch door Cunoi, den directeur-
generaal van de Hamburg-Amerika
Lijn gevormd', ongeveer op dien'
grondslag als wij dit de vorige week
j voorspelden, niet op een parlemen
tairen grondslag, doch steunende op,
de arbeidsgemaanschap de r burger-
'lijke partijen met voor het oogenblik
i een welwillend© neutraliteit der so-
j cialisten. De jongstleden Zaterdag
in den Rijksdag door de democra
ten ingediende motie van vertrou
wen in ide regeering werd dan ook
met de stemmen dier communisten!
tegen aangenomen, zooidat het Duit-
scbe Rijk op het oogenblik weer
bestuurd wordt door mannen, die
meer dan tot nu toe sinds het einde
van den oorlog voortkomen uit de
economische en fimancieele wereld'.
D'e welwillende neutraliteit van ds
socialisten is echter absoluut nood
zakelijk voor deze Duitsdhe regee
ring, daar die toestand in het Duit
sdhe Rijk thans zoodanig is, dat geen enkele
regeering aan het bewind kan blijven, wanneer
Ide socialisten zulks niet wilden. Tenzij de nieu
we Duitsdhe regeering die politiek' van het'Ka
binet Wirth voortzet, dus de zoogenaamde „ver
vullingspolitiek" voert, zullen de socialisten
spoedig in de oppositie gaan, waarmede het lot
van 'het klabinet Cuno zal zijn bleslist. Het komt
ons dan /ook' voor dat het nieuwe Duit'sctós
kabinet geen lang lev©n beschoren zaT zijn én
dat of door binnenlandsdhe, of door buit en-
landsdh eoorzafcen, spoedig ©en nieuwe crisis
in ide jonge republiek zal uitbreken.
Intusschen heeft de nieuwe Rijkskanselier
'Cuno te Parijs doen weten, dat die nieuwe re
geering de nota van het kabinet Wirth van
13 November betreffende de schadevergoe
ding 'handhaaft en zich voor den inhoud daar
van dus verantwoordelijk stelt. Spoedig zullen
than? de onderhandelingen te Parijs in de Com
missie van Herstel wee raanvangen.
Minder optimistische berichten komen tot
,ons omtrent deze aanstaande besprekingen.
Uit Parijs wordt geseind, dat de Fransche Mi
nisterraad een zeer belangrijke zitting in den
aanvang van deze week heeft gehouden, waar
bij ook ©enige generaals aanwezig waren. Vol
gens andere berichten zou in dezen Minister
raad de bezetting van het Ruhrgebied ter spra
ke zijn gekomen en h©t_ komt ons voor, dat
