Deposito's
Dinsdag 5 December 1922.
31e «laargang
De Lange Oe Moraaz
Ho. 142. YfcLEI»lieM»lft 53
NIEU WE
Alkmaar Anno 1804.
DONDERDAG TE SCHAGEN HOTEL „VREDELUST"
VAN ALLES EN N06 WAT.
Nadruk verboten.
Olnze Oosterburen, de Uuitschers, ioonen
veel 'interesse voor Holland. Vooral voor Hol-
laadseh geld. Ze zijn er dol op! Geen wonder,
als je voo reen gulden drieduizend marken
krijgt! Duizenden dienstmeisjes zijn er in ons
Hand, die zich dik en rond eten en elke maand
fboveiadien nog een fortuintje naar huis kon
ijnen sturen. En steeds nog komen er meer
over oinze grenzen. De enthousiaste brieven
paar de Heimat, over die lieve, beste, (brave
Umme Hollander lokken vriendinnetjes en ken
pilsjes, eri allen vinden zie hier luilekkerland.
Dezer dagen zag men te 's Heerenberg een
Duitsch vrouwtje loopein, vergezeld van haar
beide dochters, die door haar huis aan huis
als dienstbode werden aangeboden. Dat de va
luta-meisjes spoedig geplaatst wanen, begrijpt
ge. Het komt omdat er geie|n Hollandscne
meisjes zijn te vinden, die dienstbode willen
anij, zegt men. Wel, .dan behoeven we toch
(rog niet onze toevlucht tot Gmetchen en Lie-
schen te nemen 1 Er zijn in ons land honderd-
duizenden werkelooze arbeiders en daaronder
zij a er zeke rtiemduizemden, die genegen zul
len zijn om mevrouw op even goede, zoo niet
betere wijze te dienen. Waarom de oplossing
van het vraagstuk niet in dezen geest gezocht.
Wanneer de man vrouw en kinderen heeft
kan de regeer ing hiem de helft van de werke-
loozenondersteuning, welke hij nu ontvangt als
toeslag o pfeijtn loon uitkeenen <en zoodoende
hem en zijn gezin een menschwaardig bestaan
verschaffen. Regeering, werkelooze en me
vrouw zijn er mede gebaat len we blijven ge
spaard voor vreemde invasie! Er zijn wiel dwa
zer plannen geopperd.
Doch vooxloopig zijin de zaken zooals ze zijn
len de Duitschers loeren zelfs Hollandseh om
maar in de gratie te komen! Iiemand te Ain-
sterdam ontving zelfs uit Beieren een schrij
ven, gesteld in onze schoonie moedertaal. Het
luidde aldus:
UEDLE1
Siqnd mij alsjeblieft franco en vrij van spesen
als niet verspl'ietend© sending tot kenze van
die het gehaele porto terug aan mÜ verhoedt
wordt eane kleine proef van Uwe voortbreng
selen- Er komen in aanmerking Vazen met
|de hand geschilderd (Porzelain), dozen, ca-
jsetten, parure van kunstigen aard, kussens met
de hand gebordmet, damestasjes (Wat ge-
wenscht wordt asjeblijft onderstrijken).
Alsjeblieft nauwkeurig adress apgeven en 011
detteekeming. r
Het mooiste is, dat hierbij een brief ter ver
duidelijking gevoegd werd, waarin ondier meer
gewaagd wordt van „menig, wat aan die naar
shoinken zoekende klant met groote gestes als
■in gedaantes volmaakte schepping swornt
(nieuwe kunstnijverheid apblaast isn goedkeu-
irimg vergt".
Extra duidelijk getypt komt dan de med©-
dieeling: „heeiemaal niet verplichtende franco
hier frapklo."
Het slot is als volgt: U. W. Edle vragende
piich hot dezen doele van de bijliggende kaartte
willen dienen beveel ik aan U".
Voor een eenvoudig mensch, die de Hol-
laindsche taal maar gewoontjes spreekt en-
schrijft, is dit Hoog-Nederlandsch niet goed
te begrijpen- Maar „ook 't pogen zelfs is
schoon". We zuUen er ons maar niet verder
in verdiepen. De grensbewoners weten van
deze Duitsche pogingen om met ons m „con
tact" te komen, mede tie praten. Eiken dag
worden er in het grensgebied nieuwe inbraken
diefstallen, moordaanslagen en roovierijen ge
signaieerd. Een klein voorbeeldHet onder
staande lijstje loopt over éen dag. I -
mde is nabij de grens een juffrouw door Duit
schers aangehouden en mishandeld. Jp naar
geschreeuw kwam hul popdagen en kozen de
aanranders het hazenpad.
jMabij. Hanrade brachten onbekenden een be-
1 i Uittil-! Ül
zoek aain een provisiekelder len namen .-een ge
deelte van den wintervoorraad mede.
I|n de Sint Rosa Kapel bij Sittard werd 'n
4-tal Duitsche jongetjes betrapt terwijl zij een
offerblok poogden te ledigen. Drie werden er
aangehouden, terwijl ,aen vierde over de grens
vluchtte. Twee der aangehoudenen stonden ge
signaleerd omdat zij nog een'ige weken tucht
huisstraf te goed hadden in Duitschland.
In Tudderen werd ingebroken- Toen vie die
ven met hun buit wilden ontsnappen, kwam
de eigenaar en sloeg een der inbrekers zoo
danig, dat deze bewusteloos inieenzonk. Ver
volgens weid de marechaussee gewaarschuwd,
die hen arresteerde.
lp Ubaghsberg kwam een drietal Duitschers
bij een boerderij en vroeg .een aalmoes. Toen
een .der meidien dit weigerde, begonnen zij
te dreigen. Gelukkig was ds boer thuis, die
leen geweer greep en daarmee naar buiten
kwam. Toen sloegen zij op de vlucht.
Nabij dien Bril werd een meisje door twee
Duitschers aangevallen en van haar geld en
papieren beroofd. Het gelukte der politie z'e te
achterhalen. Bij het dorp Eygelshoven reed
iee'n voerman met paard isn kar. Hij merkte
niet ,dat er iemand achter op zijn kar was
geklommen doch plotseling voelde hij een steek
in .den rug. Door zijn dikke kleeding werd hij
iniet ernstig gewond. De aanrander verdween,
toen hij zijn aanslag zag mislukken, in het
struikgewas.
De politie te Heerlen trof een fietsendief
aan op de Valkenburgscheweg, miet .een ge
stolen rijwiel. Hoewel men hem met een re
volver dreigde en dit in de lucht afschoot,
stapte de dief niet af. Tien slotte werd hij
met een stuk van een kruiwagen van de fiets
.geslagen en opgepakt. Ditmaal was het eens
geen Duitscber, doch een Belg.
Zoo gaat het, dag in dag uit, maar door. Vijf
tig Duitschers per dag worden er over de
grens gezet omdat ze geen goede papieren
hebben, honderd per dag komen er zaaier
pas 'binnen. Is het wonder dat de grensbewo
ner wel eens rebelsch wordt en bij de regee
ring op drastische maatregelen aandringt9 Eer
minnelijke aanmaning aan Michel om lieve-
z'n eigen landgenooten tie plunderen geeft toen
[niets. Of het moeit er een zijn als waarvan m
't onderstaande geval sprake is.
Voor het kantongerecht te Rotterdam was
in.l. iemand gedagvaard tot betaling eiener Huis
houdelijke schuld. Gedaagde was „in persoon
verschenen en voerde bet volgende verweer:
„Maneer de Kantonrechter, ik ben nooit on
willig geweest, om mijn schuld aan den eischer
jte betalen. Maar het is me onmogelijk geweesi
het te doen. Ik ben naar hiem toegeweest met
ide centen in m'n zak. Maar die man is zenuw
lijder. Toen ik bij hem kwam om te betalen,
begon hij met me tevechten. Ik heb hem
toen een watj.ekou teruggegeven en een aan
klacht ingediend. En nu krijg ik deze dag
vaarding thuisgestuurd. Daar staat in, dat ik
|na „herhaalde minnelijke aanmaningen in ge
breke ben geblev.en te betalen". Als u, mijnheer
ide kantonrechter, dat een „minnelijke aanma
ning noemt, dan weet ik het niet meer; wij
lie b ben elkaa rzoowat bont en blauw geslu-
kantonrechter zat te schudden van het
lachen. Doch— moest gedaagde veroordeelen.
Driftige menschen zijn niet aangenaam, om
mede o mte gaan. Maar in den regel hebben
ze zelf de schade te dragen. Een oude heer,
(die al 22 jaar te Watergraafsmeer wooint, steeds
in hetzelfde huis, stond op een goeden dag
voor zijin woning toen een postbode met de
post aankwam- E®n j°n&e» ijverige, nauwge-
ziet te postbode, volkomein doordrongen van het
gewicht van zijn ambt. De heer vroeg of er
pos tvoor hem was, waarop hij een bevestigend
antwoord kreeg. De beier, bekend daar in de
buurt, vroeg dan postbode: „geef u dan maar
hier", doch de nauwgezette postbode weiger
de dit. Hij had opdracht da brieven in de bus
te wierpen of anders aan te schellen en al
te geven- De oude hee rzleide, dat hij daar
woonde, doch de postbode geloofde het met,
waarop de heer als bewijs zijin huissleutel te
voorschijn haaide en de .deur opende. Nog
weigerde de zorgzame postbode den brief at
te gevein
De oude heer wierd toen eenigszins kregel
en zeide, dat zijn collega's hiem wèl de Drie-
èvem in de hand gaven, dooh de zorgzame post
bode hield voet bij stuk en wilde alleen den
brief in de bus werpen. Die heer schijnt toen
voor de bus te zijin gaan staan en is nog kre-
geliger geworden, waarop de jonge, zorgzame
postbod ehein aanraadde zich niet boos te ma
ken. De heer, die in de deur van zijn woning
stond, antwoordde toen: „Over snotneuzen en
kwajongens maak ik me nooit kwaad." De
jeugdige, zorgzame postbode werd hierdoor
aangetast in zijn eer en goeden naam, nam
idein brief mee, want hij had dien nóch in de
bus kunnen gooien, nóch kunnen afgeven en
diende tegen dien ouden heer een aanklacht
in wegens belasdiging, zoo.dat dezie zich voor
den politierechter te verantwoorden had, die
Iden ouden heer geducht uitveterdfe, hem on
beschoft noemde en zie ide dat alle brievenbe
stellers aan hun accuraten collega isen voor
beeld konden nemen. De brief kwam aan het
oude heertje op 5 gulden te staan.
Beleefdheid is maar alles. Met den hoeuJin
de 'hand komt men.doo rhet gansche land. Bij
ide arrestatie van een'man te Tottenham ïA
Engeland, wendde dez leziich hoogst beleefd
ott d^n agent die hem in hechtenis kwam ne
men, door te vragen: „U hebt ier zeker niets
op tege|n, als ik probeer de plaat te poetsen?"
Wijselijk wachtte hij echte rhet antwoord van
Iden dienaia rvan den heiligen Hermandad niet
af, doch, de proef op de som nemende, nam
hij de vlucht. Hij had echter buiten den po
litiehond gerekend, die hem spoedig weer op
den „goeden" weg bracht. Nogmaals^ sprak
de gevangene beleefd de hoop uit, dat de
politieagent op ©en poging tot ontvluchting
iniets tegen zou hebbien- Hiet antwoord was:
„Nieqn", want ook de diender was hoogst be
schaafd.
Voor dien kantonrechter bereikt 'sraans be
leefdheid het toppunt. Toien hem een flinke
boete werd opgelegd, wendde hij zich vol eer
bied maar dein rechter, ie» zeide.: „Ik dank u
zeer!"
Kjnajpe is ee:n stil, fatsoenlijk dorpje in Fries-
larnd's weelderige landouwian. Maar ook in stille
dorpjes kunnen schokkende gebeurtenissen
plaats grijpen. Knijpe nu was Zondagmorgen
in rep en roer- Dat kwam zoo: Twee fietsers
(passeerden de brug bij het sluisje, bocht Lan-
gezwaag. Zie» een fiets -te water liggen, bel
kapot. Ongeluk. Zal iemand in den nacht te
water gereden ien verdronken zijn. Naastwo-
nende wordt er bij geroepen. Meer buren. Voor
bijgangers blijven staan. De veldwachter wordt
gehaald. Men draagt touwen aan enjeen dreg,
inaakt .een .draagbaar in gereedheid, gaat dreg
den- Een half uur reeds is men bezig. Steeds
meer voorbijgangers blijven staan, Konu
iemand uit de richting Langezwaag, voegt zich
bij de anderen. Zegt ineens: „Daar heb ik
hieml" „Wat bedoel je?'' „De fiets; ik
ben vrachtrijder en had gisteravond een fiets
boven op de wagen. Toen ik thüis kwam,
was ze weg. Daarom loop ik inu den weg
terug om ze te zoeken, maa ïtdit is ze".
„Kerel, 'en .daar staan we nu reeds een naif
uur voor niets te dreggen 1" „Hadt je dan
liever dat er een ongeluk was gebeurd?'
vraagt laconiek de vrachtrijder-
Neein, 't was toch maar beter zoo.
RECHTZAKEN.
VOOR DEN POLITIERECHTER.
Zitting op Maandag 4 Dec. 1922.
'De eerste beklaagde Johannes v. d. H. heeft
op 21 October j.l. get W. Beemsterboer mis
handeld doo rhem opzettelijk een schop te
geven. Bekt. erkent het gepleegde feit maar
heeft nog ©enige tegeastribbelingen. Volgens
bekl. heeft getuige Beemsterboer een mes ge
trokken, hetgeen echter door Beemsterboer
wordt ontkend. De officier requireert een geld
boete van f 25 of 25 dagen hechtenis. Vonnis
conform.
Beleediging.
Neeltje S-, .afkopistig vain Hoorn siaat te
recht inzake beleediging van Antonia Hen-
idrika Veemema, eveneens domicileerende te
Hooi». Bekl. had 'tegen haar geziegd dac ze
(niet mee wou naa^r Amsterdam naar een advo-
caM o-m chaintage te plegen. Hiet feit geschied
de op 7 October j.l. Als verdediger trad in
deze zaak op Mr. de Vriez-e. Bekl ontkent
teemige van de beleedigende woonden te heboen
toegevoegd. Als getuige werd gehoord Mej.
\"lotmam-Veenema,de beleedigde, die verklaart
dat bekl. S. haar beleedlgd beeft toen zij op
7 Oct. voor haar woning stond glazen te tap
pen. Er bestaat tusschen getuige en beklaagde
leen vijandelijke verhouding. Mr. de Vrieze stelt
aan deze getuige leenige vragen. De othcier
vr^iagt .eiein geldboete van f 25 of 25 dagen
hechtenis.
De pleiter, Mr. de Vrieize, had eerst bekl.
aangeraden om hem niet tie laten pleiten- Het
zou te kostbaar worden. Pleiter had een am-
getnamen indruk over den politierechter te Alk
maar. Pleiter zegt dat de bekl. zeer zenuw
achtig is. Ook dit feit is volgefns pleiter in
woede geschied. Pleiter ka» niet om vrijspraak
vragen maar verzocht een lichtere straf- De
politierechter is het in verschillende punten met
pleiter eens en reduceert den eisch lot een
geldboete va» f15 of 15 dagen hechtenis.
Vernieling.
De te Andijk wonend egrondwerker Jan de
V. heeft zijne vernielzucht getoond aan het
huis van Berkhout te Andijk. Bekl. heeft 3
ruiten ingeslagen, de gordijnen vernield enz.
enz. De vrouw van Berkhout dient een sohide-
vergoeding in van f30. De politierechter ging
weer eens pingelen. De V. was volgens zijn
eigen verklaring dronken en weet niets ce her
inneren omtrent deze zaak. Getuige Berkhout-
Oud heeft gezien dat bekl. de ruiten heeft in
geslagen. Get. had nog nooit zoo'n onmensch
gezien. Bekl. gelooft nog slecht dat hij het
gedaan heeft. De officier vraagt een geld
boete va'n f25 of 25 dagen hechtenis. De po
litierechter veroordeelt bekl. tot f 15 boete of
15 dagen hechtenis en tot betaling van de
schadevergoeding zijnde f 20-44.
Diefstal.
Niet verschenen was Mie&jes Jan T., die we
derrechtelijk hout heeft weggenomen dat get.
Bakker op het stra;nd had gevonden, en opge
stapeld met de bedoielijng het later weg te bren
gen naar 'de strandvonderij. De oft icier acht
het feit bewezian en vraagt een geldboete van
f 30 of 30 dagen hechtenis. Vonnis f 20 boete
subsidiair 20 dagen hechtenis.
Mishandeling.
De handelaar Jan K. afkomstig uit St. Pan-
ctas staat terecht inzake mishandeling van git.
Vilrike. Get. Vinke vraagt een schadevergoe
ding van f 16. De aanleiding was het bergen
jdat V'ilnke gedurende den geheelen dag gedaan
had .De officie rvan Justitie vraagt f25 boete
of 25 dagen. Uitspraak na behandeling volgen-
igande zaak.
Broek op Laingeindijk in opstand.
Niet minder dan 6 transportarbeiders van
Broek op Langendijk sstaan terecht inzake ge
zamenlijke mishandeling van Willem en Jan
Kloosterboer. Alle 6 beklaagden Jan B„ Dirk
B., Pieter D., Floris de J., Sijpert Willem, R.
Cornells W. en Herman V,., waren presenc
en zaten keurig op een rijtje op het beklaag-
debankje. Het feit gaf ons een korte mémoire
van de staking van transportarbeiders uit die
streek. Ze zijn alle» niet of een klein beetje
schuldig aldus beklaagde». Als eerste getui
ge werd gehoord Jan Kloosterboer. Get, J. K.
was bezig kool te laden in een wagon toen
een stuk of tien twaal fmensahien K. met zijn
broers wilden afdrogen. Volgens getuige was
Coirjaelis W. de eerste die in den wagen was
geklommen, vervolgens al mieier en meer. In
iden wagen is toen krap huisgehouden- Getuige
Jan Kloosterboer weet zieker dat Herman V.
hem alleen heeft geslagein en niet zijn beide
broers. Toe» getuige in leen hoiek van den
wagoin lag hadden Jan en Plet B. het ergste
huisgehouden. Get. is mishandeld geworden
door Jan en Piet B. Pieter D., Cornells W.
len Herman V. Dez elaatste beklaagde is vol
gens getuige in den wagon geweest. Waar
getuige is geslagen geworden wieet hij niet pre
cies te zeggen. Hierna verhoorde de politierech
ter alle bekl. V. ontkende Jan Kloosterboer
geslagen te hebben, hij was wel ontzettend
Tdriftig geweest. De J. ointlklent dat hij Duiten
Kien wagen Jan Kloosterboer beeft- geschopt.
Ja» B. erkent dezen getuige eernge (flappen te
hebben toegediend miaa rook leenige te hebben
ontvangen. Jan Kloosterboer werd in zijn njek
vastgehouden door Pieter D.
„Ik zeg dat ie 't liegt mijnheier'', aldus Pie
ter. Get. Jan Kloosterboer beweert dat Dirk
B. zijn broer Willem heeft afgetakeld in den
wagen. Getuige heeft oók gezien dat Jan en
Dirk B. W. en Pieter D. ook hebben geslagen.
Jan B. ontkent. Pieter D heeft Jan Klooster
boer aangemaand maar wieg te gaan. W. ont
kent. Hef is ondertusschen een vrij ingewik
kelde geschiedenis geworden, een formeufe
vechtpartij tusschen "Stakers en werkgevers. De
beklaagde Vloris de J. heeft de broers van
Jan geraakt maar niet met moedwil. De pleiter
I Mr. Tijedeman vraagt of get. wel weet dat de