NIEUWE
Mo. 17. ««TERG» ifc«.£rMie«8ia 82 Donderdag 8 Februari 1923.
82e Jaargang
DUkER
DE LANGE DE MORAAZ
Alkmaar - Anno 1804.
Donderdag te Schagen
Hotel „Vredelust."
INCASSO'S
DE UITKIJK
.,"Wij zijn in den oorlog gegaan om een eind
te maken aan vele oorlogen, maar wij hebben
een vrede gesloten, die een einde-heeft gemaakt:
aan allen vrede."
Aan deze uiting van den Amerikaanschen ban
kier Vanderlip moet men onwillekeurig denken
wanneer men hoort, hoe zoowel Frankrijk en
België als Duitschland zich op he vredesverdrag
van Versailles beroepen, om hun handelwijze in
de Roerstreek te rechtvaardigen. Toen de inkt
van het verdrag nog niet was opgedroogd, toen'
het nog niet eens geschreven was wellicht, is er
al gewaarschuwd en dat niet alleen van Ameri
kaanschen, maar vooral ook van Engelschen en
zelfs van Franschen kant. Het verdrag legt Duitsch'
land verplichtingen op, die het niet nakomen lean
en die dus nieuwe ruzies en gewelddadige sacties
voorbereidden. De Duitschers en ook anderen,
hebben gezegd, dat Frankrijk opzettelijk dergelij
ke verplichtingen in het verdrag heeft weten te
brengen met de opzettelijke bedoeling later de
gelegnheid te hebben opnieuw gewelddadig tegen
Duitschland op te treden en Duitsch gebied te.
bezetten. Zij, die dit beweerden, zien nu hun over-
luiging in de bezetting van de Roer bevestigd en
concludeeren dan ook al bij voorbaat, dat ie
Franschen de Roerstreek niet meer zullen ont
ruimen. Het lijdelijk verzet derbevolking, dat
door het overige Duitsche volk en de Duitsche
regeering wordt aangewakkerd, zou hun dus be
trekkelijk koud kunnen laten. Want het is hun e-
niet om te doen kolen of andere waarde uit d?
Rcerstreek te halen. Zij wenschen er alleen te
blijven. En het Duitsche verzet zou hun dus de
gelegenheid slechts bieden, om dien wensch tot
vervulling te brengen en zelfs een reden scheppen
voor uitbreiding der bezetting ook tot aangrenzen
de streken.
Ongetwijfeld zijn er Franschen, die er zoo over
denken, misschien wel de meeste Franschen, mis
schien zelfs ook Poincaré. Maar dat neemt niet
weg, dat ze ook wel graag wat kolen en andere
waarden uit Duitschland willen hebben. En daar
op schijnt voorloopig nog niet veel kans. De
Franschen zullen het nu zelf probeeren te vervoe
ren met Fransch spoorwegpersoneel. De vraag is
echter, of' bij verzending naar Frankrijk de mijn
werkers zullen blijven doorwerken of, zoo ze dat
niet doen, de Franschen naast het spoorwegperso
neel ook genoeg mijnwerkers zullen kunnen aan
voeren Door uitzetting van ambtenaren en per
soneel en door afsluiting van het Roargebiei van
het overige Duitschland probeeren ze nu zoowel
de bevolking als de Duitsche regeering murw te
krijgen. Maar de Duitsche regeering en het
Duitsche volk hébben de laatste jaren wel zooveel
leeren verdragen, dat ze niet zoo gauw murw te
krijgen zullen zijn. Mislukt zoodoende de Fransche
poging om kolen en andere waarden uit hst Roer
gebied te halen, dan winnen natuurlijk zij, die maa/
aan den Roer willen blijven in Frankrijk terrein
En zoo raken we langs alle wegen steeds verder,
van overeenstemming en van den vrede af. „De
moeilijkheid van Europa is zijn huidige gemoedstoé
stand" heeft de heer Vanderlip ook verklaard. En
die gemoedstoestand wordt er door zulke avon
turen als die aan de Roer in Frankrijk noch in
Duitschland beter op, zoodat bemiddeling steeds
moeilijker wordt en het op buigen of barsten af
gaat.
Maar daarin heeft de Amerikaan gelijk
het is de Europeesche gemoedstoestand. „Iedere
natie wantrouwt en haat iedere andere natie."'
De Roer toont het niet alleen. Te Lausanne moge
men nog om de conferentie-tafel zijn gebleven, het
was* toch duidelijk, dat men er telkens naar buiten
loerde, waar de oorlogstanks, en machinegeweren
en ginds ook de soldatenrijen stonden opgesteld.
Onder voortdurende oorlogsdreiging zijn de onder
handelingen er gevoerd. En tot op het laatst sche
nen de Engelschen van zins het er op te laten
aankomen, wanneer de Turken niet toegaven. Zij
zijn ten slotte wijzer geweest. Zelfs om Mosoei
jachtten ze een oorlog niet gerechtvaardigd. En,
'de Turken kunnen met de voldoening naar An-
,gora terugkeeren, dat ze succes hebben gehad met
hun verzet, al is dan nog de zaak niet ten volle
gerégeld. Of is de gemoedstoestand er beter op
geworden? Bij Engeland heeft het verloop der con
ferentie ongetwijfeld kwaad bloed gezet tegen
Turkije niet alleen, maar vooral ook tegen Frank
rijk. dat nog tot op het laatste oogenblik liet'
voelen, dat, zoo Engeland het aan de Roer alleen
vooi de zaken liet opdraaien, het in het minst
niet schromen zou den bondgenoot in het oosten
alleen in de kou te laten staan, zoo er met Tur
kije geen schikking tot stand kwam. Maar ook'
Eusland toont zich ontstemd, omdat het in de
kwestie van de zeeëngten zijn zin niet gekregen,
Üfi én w r W jp c- !*S l&i iiSfc
heeft, en Bulgarije en Griekenland wellicht.
Zeker, de moeilijkheid van Europa blijft zijn
huidige gemoedstoestand. En het zijn niet alleen
de volken, die elkaar wantrouwen en haten, ook
de deelen der bevolking de burgers van eenzelfde
land. Kijk maar naar België, naar Waalsche en
Franskiljonsche studenten, die professor Vermey-
len uitjouwen, omdat hij voor de .rechten van zijn
volk opkomt, en naar Ierland, waar voor- en te
genstanders van het verdrag met Engeland als
Vrijstaatsche regeering en rebellen een-geregelden
maar wreeden oorlog voeren. Alleen de beide
Angelsaksische volken, als de twee verstandigsten,
zijn het eens geworden. Het ging ongetwijfeld bij
Engeland niet van harte. Het Engelsche volk had
altijd zoo'n kleine, onbestemde hoop gehad, dat.
Amerika het zijn schuld zou kwijtschelden, en nu
moet het f 12.50 per hoofd per jaar aan rente
betalen. Maar de EEngelschen zijn zop. wijs ge
weest er niet lang over te praten. Als ze immers
toch betalen moesten, was het verstandiger er de
Amerikaansche vriendschap niet om te verspelen.
Want die vriendschap is het, die Engeland meer
dan iets anders tegenwoordig op prijs stelt. Er is
een neiging bij een groot deel va nhet Engelsche
volk om Amerika's voorbeeld te volgen en zich
meer en meer uit den Europeesche aangelegenhe
den terug te trekken. Die neiging gaat samen met
een streven naar nauwere aansluiting aan Ameri
ka. De nieuwe overeenkomst omtrent de schul
den is een stap óp dien weg. Tegenover een Eu
ropa. dat de oorlogspsychose' niet kwijt kan raken,
en onder den druk van imperialisme en militairis-
me, die iedere normale ontwikkeling onmogelijk
maken, dreigt ineen te zinken, trachten de beide
Angelsaksische volken, in steeds inniger verstand
houding een eigen weg te vinden.
Zullen ze Europa zijn eigen svonnis aan zich
zelf laten voltrekken? „Wij hebben een groote
kans gehad om een moreel leiderschap uit te
oefenen" verklaarde de heer Vanderlip. Met En
geland samen heeft Amerika zeker nog een be
tere kans. „Maar die kans", zei de Amerikaanschei
bankier, „is snel aan het verdwijnen." Zullen En
geland en Amerika nog bijtijds begrijpen, dat die;
kans-ook een plicht schept." „Wij hebben een vre
de gesloten, die een einde heeft gemaakt aan al
len vrede." Dat hebben oók Amerika en Engeland
gedaan. Ifet stelt hun medeverantwoordelijkheid'
vast.
UiT DEN OMTREK.
- EENIGENBURG.
Onze plaatsgenoot, de Eerw. heer J. L.
Snethlage, predikant alhier, is bevorderd tot
doctor in de letteren en wijsbegeerte op proef
schrift: „De schoolopvoeding in Amerika en
het vraagstuk der kennis.
- HEERHUGOWAARD.
In Ihet lokaal van den heer Rus werd door de
afd. van den A. N. G. O. B, Maandagavond
een tamelijk goed bezochte openbare vergade
ring gehouden, waarin als spreekster optrad
mej. Menagé Challa van Nieuwe Nierop met
het onderwerp „Bjerg Eivina en zijn vrouw."
De (heer C. de Jong, voorz. der afd., opende
de vergadering, hoewel hij gaarne de zaal meer
gevuld had gezien, was hij toch tamelijk tevre
den over de opkomst, eri met genoegen zag hij
sommigen onder de aanwezigen, die men op
de gewon cpropaganda-avonden niet zag. In
zonderheid heette hij ook spreekster welkom.
Voorst wees hij er op, dat deze bijeenkomst
tniet was, wat men gewoonlijk onder een pro-
paganda-avond verstaat; wat toch gegeven zou
worden was niet bepaald gericht op de propa
ganda voor de geheelonthouding. Niettemin
oordeelde spr. zou voor ieder wel wat uit het
geen voorgedragen zo uworden te leeren zijn,
al gold het alleen maar verruiming en verhel
dering van blik. Ook dat kan toch ten goede
komen aan de zaak; die wij, geheelonthouders,
voosrtaan. N.og altijd wekt het onze bevreem
ding, dat we niet meer medestrijders in onze
gelederen, krijgen, wordt in dezen tijd, nu de
laatste jaren zoo pntzaglijk veel ellende over
het menschclom is uitgestrooid; wij vragen ons
af, mag naast die wereldellènde ook nog de
ellende dopr den drank veroorzaakt blijven be
staan? Men zo: uhaast meeinen, dat voor de ge
heelonthouding niet meer gepropagandeerd
behoefde te worden, doch onze strijd is", na
het behaalde succes, er niet gemakkelijker op
geworden. De bestrijding van besliste tegen
standers heeft plaats gemaakt voor den strijd
tegen lauwheid en lakschheid, die zeer moei
lijk zich laten overwinnen. Toch voorwaarts,
want voor ons geldt, wie niet met ons is, is
tegen ons. En de bestaande wereldwanorde
roep tom nuchterheid onder de menschen,
daarom: de drank wegl Als men bedenkt, dat
in ons kleine landje nog even voor 'n 36 mil-
lioen wordt opgedronken, dan meent spr. is
het nog wel de moeite waard er eens over na
te denken hoeveel ellende ook daardoor nog
teweeg gebracht wordt. Laat ieder vopr zich
m
over dt alles eens eimstig zijn gedachten laten
gaan.
Hierop geeft spr. het woord aan mej. Challa,
die na het aangekondigde onderwerp nog een
voordracht ten beste zal geven.
Mej. N. Menagé Challa deelt ter inleiding
(mee, dat het door haar te lezen stuk rust op
historischen grondslag en dat het speelt op
IJsland, in ihet hooge Noorden dus. Vervolgens
schetst ze lin korte trekken de omgeving, waarin
het stuk speelt, en de bestaanswijze der bevol
king, alsmede het daarbestaande strafstelsel
voor misdadigers. Deze korte mededeeling was
noodig voor het goed begrip van het stuk,
evenals een korte beschrijving van het tooneel
voor ieder bedrijf. Mej. Challa had tot taak niet
minder dan een tiental rollen te vertolken, wat
ze op uitstekende wijze deed, inzonderheid waar
bet gold de hoofdpersonen. Karakters en ge
moedsbewegingen werd zoodanig weergegeven,
dat de spreekster met de grootste aandacht
werd gevolgd; wel had mej. Challa bij derf aan
vang gezegd, het stuk te zullen lezen, doch,
wat ze te hooren en te zien gaf, was inderdaad
meer dan dat. Dit bleek opk wel uit het applaus
na ieder bedrijf en aan het einde. Een hartelijk
applaus volgde ook op hare voordrachtTante
Mijntje en Toto en Titi, waarbij herhaaldelijk
een gulle lach door de zaal galmde. Het woord
van dank aan de spreekster dopr den voorz.
gesproken ,werd dan ook door de aanwezigen
bekrachtigd door luid applaus. In zyn sluitings-
woord wijst de voorzitter er op, dat we ook
dezen avond weer kennis maakten met allerlei
menschelijke hartstochten. Waar zop sterk het
materialisme den boventoon voert moge wat
meer het idealisme naar voren worden gebracht
Hebben we voor ons zelf uitgemaakt, dat iets
goed is, laten we dan ook durf hebben voor de
HEERHUGOWAARD.
Voor de tuinbouwvereeniging „Nieuw Le
ven" werden de bestuursleden: S. Brugman,
P- Meeréboer en G. Gayaard aangewezen om
zitting te nemen in de comm. van advies ter
zake eventueel te verleenen tuiinderscrediet.
Voor de Bperenleenbank werden hiervoor aan
gewezen: de voorz. de E.A. heer W. van Sloo-
ten en den Secr. de heer P. Kostelijk.
Voorts werd door „Nieuw Leven" besloten
tot adhaesiebetuiging aan de Kamejs van Koop
handel terzake een billijker regeling te ver
krijgen in den schuldenlast van 12 millioen,
thans geheel rustend op ons Hoogheemraad
schap. Opk werd adhaesie betuigd aan het
adres van „De Toekomst" te Zuidscharwoude
inzake haar poging om voor de tuinders toeslag
van de Regeering te verkrijgen op de vopr
export bestemde winterproducten.
KOEDIJK (St. PANCRAS ZUIDEINDE).
Zondagavond werd de fiets van den heer
N, V. Baar, welke hij bij 'tcafé van E. Groot
te Oudorp had staan, gestolen.
KOEDIJK (St. PANCRAS ZUIDEINDE).
Naai wij vernemen wenscht de heer A. J.
Ver duin R.K. voor een nieuwe candidatuur
yoor de eerstvolgende gemeenteraadsverkiezing
niet meer in aanmerking te komen.
- ST. PANCRAS.
Naar wij vernemen zijn de heeren C. Kloos
terboer, A- Hoogland en P. Madderom be
noemd tot leden der commissie voor tuinders-
crediet.
- ST. PANCRAS.
Terwijl er door de Tuinbouwvereeniging
reeds een drietal leden zijn benoemd voor de
commissie voor tuinderscrediet, wacht 't be
stuur der Boerenleenbank nog steeds op een
aanschrijving van Regeer jngswege, 0111 ook van
hun kant leden voor voornoemde commissie te
benoemen.
ST. PANCRAS.
D,s. J. G. Fernhout, Ger. Pred. alhier, heeft
voor het beroep naar Sex Bierum (Fr.) be
dankt. g
VAN ALLES EN NOG WAT
Nadruk verboden.
Waar werd oprechter trouw
Ter wereld ooit gevonden,
Dan tusschen man en vrouw
Het schijnt in de dagen van Joost van den
Vondel wel heel anders geweest te zijn dan nul
Tegenwoordig hapert er aan die verhouding
nog wel eens wat. 't Meeste speelt zich wel
binnenshuis af en hoogstens komen de buren
het te weten. Doch een enkele keer loopt het
soms zoo raar dat de krantenman er z'n neus
in steekt en dan lacht of huilt het groote pu
bliek mee, al naar 't uitkomt. Onr de huwelijks I
tragedie welke dezer dagen te Rotterdam aan'
't licht kwam, heeft de heele stad zich slap
gelachen. 'tWas ook wel komisch, gezien in
verband met het citaat aan het hoofd van dit
praatje.
De geschiedenis luidt als volgt:
De vrouw van een sigarenwinkelier kwam
bij de Rotterdamsche politie aangifte doen, dat
haa rman banderolles van sigaren voor een
'tweeden keer gebruikte. De winkelier werd
naar het hoofdbureau ontboden en verbleef
daar ongeveer tw.ee uren. Nadat hij vrijgelaten
was en zich naar huis begaf, vond hij zijn'
winkel en huis zoo goed als verlaten. De juf
frouw - zijn derde vrouw was met den:
heelen inventaris, die eenige waarde had, w;n-
kelvoorraad, kasregister, schrijfmachine en
meubilair, per auto vertrokken naar familie in
Woerden.
Wat doet zoo'n man ook drie keer te trou
wen, zou men zoo zeggen. Hij moest toch zoo
langzamerhand wel geleerd hebben, dat je met
trouwen §feeds op de koffie komt! En, toch
zijn er nog menschen, die altijd maar weer ver
hangen nog efens in 't huwelijksbootje te stap
pen. Zóó een trouwlustig weeuwtje te Wasse
naar, dat bezoek kreeg vaneen boer uit Loos
duinen, zooals hij zich voorstelde, 't Boterde
maa rrecht goed tusschen die twee en toen
de bezoeker wilde vertrekken, en te kennen
gaf, dat hij wat geld moest gebruiken om on
derweg nog een en ander te kunnen koopen,
was de weduwe onmiddellijk bereid hem een
briefje van f 100 mee te geven, dat ze gereed
had liggen voor het betalen van pacht. Na
enkele dagen bemerkte het weeuwtje echter,
dat ze beetgenomen was, en dat de bezoeker
geen boer uit Loosduinen, maar een heel ordi
naire oplichter was.
't Blijken over 't algemeen de da
mes te zijn, die zich 't gemakkelijklPTuj den
neus laten nemen en er zijn oplichters die zich
bepaaldelijk o pdezen tak van hun bedrijf toe
leggen .Te Berlijn is er zoo een gepakt. Hef
was den eigenaar van café „Astoria", aldaar,
opgevallen dat in den loop van de laatste wekemi
Qoor tal van meisjes bij hem werd geïnformeerd
maar ee hjzekëren Herr Maier uit Ingolstadt.
Zóó dikwijls kwam dit voor dat de caféhouder
die niemand van dien naam te Ingolstadt ken
de, meende dat hij o peen tamelijk flauwe ma
nier werd beetgenomen. Eindelijk kwam hij
echter te weten; dat alle meisjes, die naar den
geheimzinnigen Maier informeerden, met dezen
verloofd waren. De'-politie werd met het geval
in kennis gesteld, en spoedig werd het een op
tocht van troostelooze jonge dames naar het
commissariaat van politie, waar zij allen het
zelfde verhaal opbiechtten: een chic gekleede
heer, die een aanzoek had gedaan en verklaard
bad, dat hij in het bezit was van een étage
woning, hetgeen een niet geringe aanbeveling
beteekende. Alle lotgenooten vertelden, dat
„hij" in tranen was uitgebarsten en verteld
had, dat „zij" sprekend geleek op het meisje,
waarvoor de étage-woning zoo keurig was ge-
'meubileerd, het meisje, dat gestorven was en
hem met een gebroken hart had achtergelaten.
Alle sladhtoffers van Herr Maier hadden van
hem een foto gekregen van de „overledene'1'
met de verzekering, dat dit zijn kostbaarst be
zit was. De meisjes vertelden, dat zij dan op
haar beurt hem het kostbaarste hadden afge
staan ,dat zij bezaten, n.l. haar juweelen en geld
Het slot der geschiedenis was steeds, dat er
een afspraak in het café „Astaria" werd ge
maakt, waar het meisje dan „bleef zitten".
Gisteren wed de verblijfplaats van Maier door
de politie ontdekt. Hij was er op het oogenblik
van zijn arrestatie juist mee bezig, een nieuw
slachtoffer in zijn strikken te vangen. Van den
valschen Maier bleek ook de naam valsch te
zijn. Hij heet Paul Rekitta, en is voerman aan
een bierbrouwerij. Zijn rijk vloeiende bron van
inkomsten zal nu wel voor een paar jaartjes
stopgezet worden. Maar och, dan is er wel
weer een ander die 't zaakje 'overneemt, en
lichtgelüQvige meisjes zijn er genoeg, 't Is maar
de kwestie om op 't idee te komen. Als je een
idee hebt is er altijd wel geld uit te slaan.
„Reiziger gevraagd voor dagel. gebruik
„artikel. Br. m. porto v. antw. onder no.
„0345, bur. dezer".
Zoo luidde een advertentie uit de „Nieuwe
Tilburgsche Courant". Natuurlijk offerde er
genigeen zijn dubbeltjes, tot tevredenheid van
den steller, een 20-jarige werklooze arbeider
uit Tilburg, die op gelijke wijze reeds meer
malen de goegemeente in het ootje genomen
had. Ditmaal werd h ijlechter betrapt en had
zich voor de arr.-rechtbank te Breda te verant
woorden. Bekl. bekende en gaf als motief op,
momenteel buiten verdiqnsten geweest te zijn.
