Nieuwsblad voor LANGEDIJK en Omstreken.
Zaterdag 3 Maart 23 l'jBlad
32e Jaargang
per 3 maanden ff 1,15
J. H. KEIZER.
Ho. 27. (MTKHIQ. TfcSJtl"»»»»» 58
NIEU WE m
I III. i ll IJ kin COURANT.
üese courantgverschijnt Dinsdags, Donderdags en Zaterdags.
A.BOHNEBENT8FBIJB
RKDACTEUK-ÜITGE YER
BUBEELs
NoordBcharwoude.
PBUB BEB AÖJEBIENTIEHi
Tm 1—1 regel» 75 ct., elke regel meer 15 ct.
Sroote letter» of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
Brieven reohtstreek» nan den Uitgever.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
EERSTE BLAD.
DE LANGE DE MORAAZ
Alkmaar - Anno 1804.
Donderdag te Schagen
Hotel „Vredelust."
CREDIETEN
REVUE VAN DE WEEK
27 Februari.
De voorspelling, dat Dr. van Ravesteiin zich
een geweldige „geduldsprpef" zou moeten ge
troosten', alvorens eindelijk aangebroken zou
zijn de „nader te bepalen dag'', waarop deze
Communistische afgevaardigde zijn Angora-in
terpellatie in de Tweede Kamer kon houden:
deze profetie is niet bewaarheid. Reeds d> t.
28en Februari zal de heer Van Ravesteijn van
wal kunnen steken. Misschien staat deze spoed
in verband met het plan der Kamer, om eind
dezer week, dus den 2en Maart, uiteen te
gaan, teneinde vervolgens den Senaat in de
gelegenheid te stellen, met het Kabinet de Be
grootingen voor 1923 te behandelen, totdat Pa-
schen dit jaar op 1 April vallend, zoetjes-aan
ïn ziöht komt?De M. Onderwijswet wordt
den 2en Maart in de afdeelingen onderzocht;
is dus, gelijk verwacht werd voorloopig van de
agenda afgevoerd. De Bioscoop-wet is afge
daan. Wij zitten nu midden in de wijzig;ng der
Huurwetten. En de Jachtwet vormt de „finale
van het lijstje.
1 Woensdag moet over het Bioscoop-ontwerp
bij eindstemming beslist. Er gaan onheilspel
lende geruchten over de mogelijkheid, zelfs de
waarschijnlijkheid, dat verschillende rechtsche
leden minister Ruijs het „koopje" zouden leve
ren om door afwezigheid in de ure dei-
decisie te berokkenen dat het ontwerp zou
worden verworpen. Ondanks de ontboezeming
.van den leider der anti-revolutionnairen, dat
het ontwerp, zooals 't nu uit de parlementaire
smeltkroes is gekomen, een „leege dop in
plaats van een „half ei" moet worden genoemd,
geloof ik dat de zaak zoo'n vaart niet zal loe
pen. Van de wijzigingen, gedurende de behan
deling in het Bioscoop-ontwerp gebracht, tee-
ken ik aan, dat de opbrengst van het vergun
ningsrecht 1/3 aan het Rijk en voor twee derde
aan de gemeenten zal ten goede komen. Oor
spronkelijk was bepaald, dat Vader Staat en
de gemeenten gelijkelijk de buit zouden deelen.
Lang is getoefd bij de vraag: centrale of ge
meentelijke keuring der films?... De Vrijheids
bonder Mr. Baan wilde den Minister tot opper -
keurder of arbiter, maken. Maar Z.Exc. be
dankte voor het „baantje" en de Kamer stelde
hem met 62-13 in het gelijk. Tenslotte kwam
het keurings-artikel er met 62-12, doch vast
/staat, dat dit votum menigeen in de rechtsche
(gelederen weinig naar den zin was. Pogingen
in het werk gesteld, respectievelijk door Mej.
Mr. van Dorp en den heer Tilanus, om de
bioscoop voor kinderen beneden de achttien
of beneden de zestien jaar te sluiten, absoluut
te verbieden, leden schipbreuk; werden door
de Kamer verworpen. Terecht wees minister
Ruijs er op, dat de cinema als zoodanig geen
kwaad is; geen gevaar biedt, zooals sommige
fanatici en fanaticae volhouden, doch dat maat
regelen noodig zijn om andere en jongere men-
schen te beschermen tegen den verderf el ijken
invloed van smerige en prikkelende vertoorum-
gen. De Katholieke afgevaardigde Dr. Dec
kers had voorgesteld, dat jongelieden tot acht
tien jaar sledhts zullen worden toegelaten 'ot
het aanschouwen vain films, voor de jeugd aan
gewezen. En dat amendement, door Mr.. Ruijs
aanvaard is er gekomen met 46-28 stemmen-
Velen die de zaak, waarover 'thier gaat, on-
j^jtjjdig bepordeelen, achten dit een goed, ver-
nog tweemaal getracht het beginsel van ge
meentelijke na-keuring in de wet op te neme.i.
De Minister verzette er zich tegen, en hij be
haalde de zege. 't Is met het oog op deze be
slissing, dat de verwerping van het Bioscoop -
ontwerp is geprofeteerd. Het slot-artikel laat
aan de ondernemers van bioscoöp-vertoonin-
gen tot 1 Januari 1925 den tijd om films, op
het tijdstip van inwerking treden der wet (na
der bij Kon. B. aan te wijzen) bij verhuurkan
toren in voorraad, te blijven „afdraaien" zon
der aan de keuring onderworpen te zijn.
Na de intrekking van de Schepen-uitvoerwet
(maatregel uit crisis-tijd, door het toenemen
van scheepsruimtei onnoodig geworden)
kwam den 22en Februar iaan de orde het ont-
werp-Marchant c,s. tot wijziging van de „wet
op de rechterlijke organisatie en het beleid der
justitie. Dit ontwerpje, uiterst eenvoüd;g van
vorm en inhoud, had in werkelijkheid de be
doeling om weg te nemen het laatste staketsel
waardoor belet wordt, dat in Nederland de
vrouw kan worden benoemd tot lid van de
(rechterlijke macht. Juist een jaar geleden (op
21-2-'22) heeft'de Tweede Kamer eene motie-
Kleerekoper aangenomen, waarbij zij de wen-
schelijkheid uitsprak, der wijziging, ;n het ont
werp Marchant voorgesteld. Waarom de leider
van de vrijz. democraten 't noodig en nuttig
achtte om thans weer een uitspraak uit te lok
ken: 'tis inderdaad niet duidelijk! „Het woord''
was nu gelijk Dr. Nolens terecht betoogde -
aan de Regeering. Het ontwerp Marchant is
op 22 Februari' jl. verworpen met 35 tegen
39 stemmen. De katholieken, de anti-revolutio
nairen, de chr. historischen (behalve Mej. mr
Katz en de h.h. Lovink en Bakker) stemden
met den Plattelander Braat tegen. Deze
verwerping beduidt volstrekt niét, dat ons La
gerhuis geen vrouwelijke rechters will Dat
heeft de heer Nolens, de Katholieke leider,
met nadruk onderstreept. Hij wenschte deze
zoo belangrijke wijziging niet af te doen op de
eigenaardige manier, welke mr. Marchant cr,
voor had gekozen. Men mag dan ook veilig
zeggen, dat de heer Marchant door zijn 'over
ijling, politieke winst najagende, de zaak
waarvoor hij in deze strijdt, allerminst een
dienst heeft bewezen.
Toen kwamen we aan de wijziging der Huur
wetten. Sinds Februari 1921, mogen huiseige
naars zonder tusschenkomst der Huurcommis
sies, de huren van 1.1. 1916 met 20 pet. verhoo
gen- Hoogere prijzen mogen slechts via de
Huurcommissies, tot een maximum van resp.
50 en 37 pet. worden bedongen. Het ontwerp
wil nu vergunnen, voortaan zonder tusschen-
Ikomst der commissies tot laatstgenoemde per-
'centages de huren op te voeren. Dit is de
voorbereiding tot de algeheele opheffing ^van
He Huurcommissies. Voorts wil het ontwerp
deze percentages toegepast zien niet op de
feitelijke huurwaarde van '16 en '18, maar op
de normale, zulks dus indien de Commissie
van oordeel is, dat de huur op die data i.e
'laag was. Eindelijk zal niet meer, als tot dusver,
de toestand der woning haar invloed mogen
beïnvloeden. Een en ander zal meent de Re -
geering de huizen-productie in hooge mate
bevorderen. De groote vraag bij het debat over
tiit ontwerp is: mag men zeggen, dat de tijd
al rijp is voor afschafing van de crisis-Huur
wetten? De SQC.defnocraat J.> ter Laan hield
Vrijdag jl. eene hartstochtelijke rede, waarin
betoogd werd, dat er nog geen sprake kan zijn
van opheffing. Hij wil de Huurcommissies
4,haar natuurlijken dood" laten sterven. „Bou
wen, bouwen en nog eens bouwen!" is zijn leus-
Voorts zijn er amendementen, strekkend om in
het ontwerp het percentage van 50 pet. te ver
lagen, op 35 te brengen. Dus: veel meer gelei
delijk te werk te gaan. Terwijl bijv. Prof. van
Gijn het ontwerp nog niet ver genoeg vindt
gaan!...
Den 27en Februari zou minister Aalberse de
sprekers beantwoorden. De kans, dat Z.Exc.
van Arbeid bij dit ontwerp een scheutje water
in z'n wyn zal moeten gieten, wil hij het
T-'cl in vci.ige haven brengen, lijkt ta
melijk groot'.
In de achter ons liggende week heeft de
booze Wintervorst, na ons een dag-of-wat Lis
en sneeuw te hebben gebracht, weer de vlucht
genomen. De sneeuwopruimers togen aan de.i
arbeid, wij konden weer gratis-modder-ba-
den nemen en... de influenza brengt geld in
"het laadje van dokters, apothekers en verkoo-
"pers van wonder-artsenijen, tegen alles (dus
ook tegen griep c.a.) lafenis en redding bren
gend.
De tijding, dat het ontwerp tot invoer-beper
king, als steun voor de schoenen-industrie,
Werd ingediend, ontketende anti-protectionisti
sche en andere aanverwante „stroomingen" van
allerle isoort. Die zich weldra in 's lands Raads
zaal zullen doen gelden, Tot nu toe was de
„atmospheer" op het Haagsche Btnnehof bij-
konder kalm. Deze week, als de kwestie dei-
afschaffing van den zomertijd op het tapijt
komt (in zijn hierboven vermelde lijstje niet
genoemd) zal het „agrarisch element" zich
duchtig roeren. Maar het .„schoenen-ontwerp"
zal kan men zeker zijn de gemoederen
in nog sterker mate prikkelen,
f Tot de „noviteiten" in de Rijks-provis-.e-ka-
mer behoort ook een ontwerp tot regeling van
verkoop van giften en bijtende stoffen, dat er
al ]gng had behooren te zijn-
Wij staan nu aain den vooravond der komst
van den Zweedschen Koning, in ons. land. De
gebruikelijke lintjes-regen zal zich ook daarbij
niet vruchteloos doen wachten. De voor velen
zoo aangename en welkome stortvloed is dit
maal voorafgegaan door het regentje van Bel
gische onderscheidingen.
Een „laat nakomertje", dat geloof ik stel
lig, door sommigen nog veel' te schraal en
magertjes zal zijn bevondenDoch dat is
nu eenmaal met al-dergelijke stortvloedjes het
geval
In de jongste week 3 au erimlnaliteits-
nieuws opmerrkelijk arm hadden droevige
ongevallen plaats, met auto's, vooral in Den
Haag. De onbesuisde roekeloosheid van som
mige chauffeurs is zeker aller-ergerlijkst, maar
tjan Publiek, moet toch ook erkend maakt
't in menig geval de „tuffers'' bijzonder moei-
lijkl Aan het Amsterdamsche Céntraal-Station
,!had een ongeluk plaats, dat een menschen-
leven kostte.
De meester van „Het Gouden Kalf" liet ver
kondigen, dat hij in Italië zijn rad-van-avontuur
zal laten draaien, alsook dat de heer Broek-
huys, thans weer in Patria, vertoevend, begin
Maart een tocht naar de Nieuwe Wereld denkt
te ondernemen. Aan stop-zetten van het „rad
van avontuur" schijnt hij vooralsnog niet te
Üenken.
In den nood van het arm - Residentie-or
kest is nog niet voorzien. De Raad der Hof
stad heeft zich vrij scheutig betoond, de sub
sidie beduidend verhoogd, maar... hec orkest
is er nog niet. Thans ook in dit geval aan
„liefhebbers" die er de middelen tqe bezitten,
om „het laatste woordje te spreken."
Arnhem krijgt geen Stadion- In de Gelder-
sche hoofdstad blijkt de liefde voor sport niet
vurig genoeg te zijn om, ondanks tijd van
crisis en misère, de Stadion-dealer^ të helpen
verwezenlijken,
Te Haarlem meldden zich voor de functie
van keukenprinses, dienstbode acht en veer-
|tig sollicitanten aan! Dit cijfer moge toteenig
I[nadenken stemmen, candidaten naar derge
lijke baantjes, die hare eischen steeds hooger
opvoeren. De intocht van „Duitsch elementen"
te onzent zal er vermoedelijk Lq,e bijdragen
pm sommigen van haar een toontje lager ie
doen zingen. Wat ook volmaakt billijk en rede
lijk mag worden geacht 1...
BUITENLAND,
Het karakter van den ontzaggelijken strijd
in het Ruhrgebied, van de sterk bewapend"
partij aan den eenen kant tegen het tartend
lijdelijk verzet aan den anderen kant, heeft
-v lal .Till
.:icn er ur- ncie de laatste week verscherpt. Het
aantal arrestaties, uitwijzingen, veroordeelingen
enz. is zoo groot geworden, dat een opgave
daarvan zelfs door de Duitsche regeering in
een protestnota, die zij naar Parijs zond, niet
'meer mogelijk is. De Franschen schijnen zich
langzamerhand niet meer te kunnen beheer-
schen, althans niet in die mate ais het in hst
begin van de bezetting het geval is geweest
Met alle mogelijke middelen hebben zij ge
tracht de Duitsche arbeiders op hun hand te
krijgen, hen tegen de industriemagnaten op
te zetten, om door het zaaien van verdeeld
heid het verzet te breken, doch het is niet
gelukt. Integendeel het scherpste verzet in het
Ruhrgebied ondervinden de Franschen van de
zijde der arbeiders. In grooten getale hebben
zij arbeiders ontslagen en hen door Fransche
en Belgteche arbeiders, gedeeltelijk in mili
tairen dienst, vervangen. Doch is het nog mo
gelijk tienduizend spoorwegarbeiders naar het
Ruhrgebied te zenden om te trachten het be
drijf, waarbij anders 120.000 Duitsche arbei
ders werkzaam zijn, aan den gang te houden,''
'het is practisch onmogelijk de mijnwerkers ja
het bezette gebied door Fransche en Belgische
arbeiders te vervangen. Zelfs de Poolsc'he ar
beiders die in dit geb;ed werkzaam zijn trek
ken één lijn met hun Duitsche klassegenoöten
en de Duitsche grensstations zorgen wel, dat
geen Tsécjhische arbeiders naar het Ruhrge
bied kunnen komen.
Wij zeiden reeds dat het karakter van den
strijd zich verscherpt heeft. Dit kwam vooral
tot uiting in Bochum, waar de Franschen een
soort terreur hebben uitgeoefend, die doet den
ken aan de Fransche berichten over de ver
nielingen der Duitschers in het bezette ge
bied tijdens den oorlog. De Handelskamer te
Bochum is door hen absoluut leeggeplunderd
vijfhonderd personen werden in één dag in
deze plaats gearresteerd en. gedeeltelijk uit
gewisseld.
Het spreekt echter vanzelf dat Frankrijk
dpor deze maatregelen geen kolen naar het
eigen land kan zenden. De hoeveelheden die
dan. ook tot n utoe de Fransche grens gepas
seerd zijn, zijn in vergelijking met wat Duitsch-
!hnd voor de bezetting leverde, minimaal, even
min wordt door deze maatregelen het verzet
der Duitschers gebroken, integendeel de haat
wordt opgezwiept en het verzet der Duitschers
vooral der arbeiders wordt krachtig gehand
haafd.
Vermelden wij nog, dat de Franschen en
Belgen de bezetting hebben uitgebreid tot den
fïeheelen rechter Rijnoever, waardoor het be
zette gebied geheel door hen is omsingeld en
ook va nde Engelsche zone is afgesloten. Een
kleine strook van de Britsche zone is door
de Franschen overgenomen. Hierdoor loop! de
spoorweg Duren-Dusseldorf, door welken spoor
weg de Franschen een betere verbinding mee
Frankrijk konden tot stand brengen. Onder
de inbeslagnemingen behoort een geldzending
Van de Duitsche Rijksbank ten bedrage van
12 milliard Marken en eenige cliché'n om bank
biljetten te drukken. Deze laatste zijn reeds
teruggegeven en over het geld wordt nog on
derhandeld.
Een belangrijk bericht is dezer dagen van
over den Oceaan gekomen. President Harding
heeft namelijk den Senaat een voorstel doen
toekomen om toe te treden tot het permanente
*Hof van Internationale Justitie. Hoewel dit
voorstel waarschijnlijk eerst in de nieuwe zit
ting vajn den Senaat zal worden behandeld,
is dit toch van groot belang. Hieruit blijkt nog
maals, dat de strooming in de Vereenigde Sta
ten zich weer te mengen in de Europeésche
aangelegenheden, veld wint. Daarbij moet niet
worden vergeten, dat genoemd Hof een stich
ting is van den Volkenbond, zoodat wanneer
üit voorstel wordt aangenomen er nauwer con
tact komt tusschen de Vereenigde Staten en
dien Bond. Hopen wij dat in Amerika spoedig
zal worden ingezien dat dit land Europa te hulp
moet komen om de vaart naar den ondergang
*te stuiten.
