NIEUWE
Nieuwsblad voor LANGEDiJ K en Omstreken.
Zaterdag 24 Maart 1923.
1° Blad
32e «jaargang
per 3 maanden [f 1,15
J. H. KEIZER.
NO. 36» UTIKC. TELEPMeKN 82
L4«r*EDIJKER C0ERAN1.
Deze ooarantaverschijnt Dinsdags, Donderdags en Zaterdags.
1BONHEMEKT8PKU!
REDACTEUR- UITGEVER
BUREEL:
Noor dsdiar woude.
PB IJ 8 DEB^ADTEBTEHTIENt
Ym 1—S regels 78 et., elke regel meer 18 ct.
Groot» letten of vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
Brieven reohtstreeks tan den Uitgever.
Dit nummer bestas! uit 2 bladen.
EERSTE BLAD.
DE LANGE DE MORAAZ
Alkmaar - Anno 1804.
Donderdag te Schagen
Hotel „Vredelust."
ALLE MOGELIJKE
I VERZEKERINGEN.
OFFICIEEL
VISCHAKTEN.
Binnenvisscherij.
De Burgemeester der Gemeente Zuid-Schar-
Moude maakt bekend dat ter Gemeentesecretarie,
kosteloos verkrijgbaar zijn formulieren voor de
aanvrager! tot het bekomen van een visch- of
hengelakte, voor het jaar aanvangende i Juli aan
staande en eindigende 30 Juni daaropvolgende,,
en noodigt belanghebbende uit hunne aanvragen
zooveel mogelijk vóór 15 Mei e.k. aan hem in te
dienen.
De navolgende akten worden uitgereikt:
a. Groote vischakten, tot het visschen met
alle geoorloofde vischtuigen tegen betaling van
twee gulden vijftig cent (f.2.50). 1
b. Kleine vischakten, tot het visschen met een
daarin genoemd vischtuig tegen betaling van een
gulden (fi.
c. Heiigelakten, tot het visschen met meer dan
één hengel, tegen betaling van vijftig cent (f0.50).
Voor het visschen met één hengel, geen loop-
tof sleephengel en geen peur zijnde, behoeft geen
aanvrage te geschieden.
Kostelooze vergunningen om te visschen worden
niet meer verleend.
Geen akten worden uitgereikt:
1. aan hem, wien ingevolge art. 34, eerste lid,
der Visscherijwet, de bevoegdheid om krachtens
een consent of akte te visschen is ontzegd, voor
den duur der ontzegging.
2. aan veld- of boschwachters, beambten en
marechaussee, niet zijnde hulp-officier van jus
titie, ambtenaren van rijks- en gemeentepolitie1
beneden den rang van inspecteur der rijksveld-
'vacht en van inspecteur van politiebeambten van
den rijks en provincialen waterstaat en beambte-i
van de domeinen, beneden den rang van hoofdop
zichter.
Zuidscharwoude, 22 Maart 1923.
De Burgemeester voornoemd,
VAN' SPENGLER.
VASTSTELLING DER KIEZERSLIJST.
Burgemeester en Wethouders van Zuid-Schar-'
woude maken bekend, dat de op heden door hen
vastgestelde kiezerslijst voor het jaar 1923—1924
van 23 Maart tot en met 21 April a.s. ter secre
tarie der gemeente voor een ieder ter inzage wordt
nedergelegd en tegen betaling der kosten in af
schrift, en stemdistrictsgewijze in uittreksel, ver
krijgbaar wordt gesteld.
Tot en met 15 April a.s. is een ieder bevoegd
bij hel gemeentebestuur verbetering van de vast
gestelde kiezerslijst te vragen, op grond dat hij
zelf of een ander, in strijd met de wet, daarop
voorkomt, niet voorkomt, of niet behoorlijk vóór
komt. 1
Het verzoekschrift kan op ongezegeld papier
Worden gesteld.
Zuid-Schar woude, 22 Maart 1923. V
Burgemeester en wedhouders voornoemd,
De Burgemeester
VAN' SPENGLER.
De Secretaris,
S. PARMA. I
REVUE VAN DE WEEK
Op Donderdag 15 Maart jl. is de Tweede
Kamer door de'Jachtwet 1923 gekomen, zooals
rij heeten zal, in tegenstelling der wet van
1857, die nog gedeeltelijk van kracht blijft.
$jv**yv.
Tenslotte is mr. van Schaik de katholieke af
gevaardigde aan wiens voorstellen minister
Ruijs de Beerenbrouck voorkeu rgaf, eigenlijk
de „geestelijke vader'' geworden van de kern,
het hart der wet. Volgens die amendementen
is nu bepaald, dat het jachtrecht bij den grond
eigenaar berust. Deze kan het zich voorbe
houden of wel 't verpachten, maar behalve aan
zijn huisgenooten kan de eigenaar 't aan nie
mand overdragen. Ook voor den landbouwer
is deze bepaling, welke 't meest in overeenstem
ming is met ons geldend recht, toe te juichen.
De bedoeling is, dat niet de eerste de beste
„geldpatser'', O.W.-er zich van het jachtrecht
zal kunnen meester maken. Dat soort van „Zon
dagsjagers'' richt vaak de allerergste schade
aan. De houding door minister Ruijs bij deze
gelegenheid in de Kamer aangenomen, is niet
zonder grond door Linksche en Rechtschè or
ganen zonderling genoemd. Z.Exc. verklaarde,
namelijk, dat hij eigenlijk verschillende wijzi-
gnigen in het ontwerp had willen voordragen,
maar 'tachterwege liet, het ontwerp verdedig
de zooals het daa mu lag, daar... de Tweede
Kamer op spoed aandrong. I Een dergelijke ver
klaring, in de publieke zitting der Vertegen
woordiging door een bewindsman geuit, is niet
juist geschikt om de verwachtingen, welke men
van diens ernst bij het vervullen zijner taak
'koestert, te versterken. 'tMag wel eens rond
uit worden gezegd, gedachtig aan het oude
woord: „Amicus Plato, magis amica veritasl"
1 Plato is mij lief, maar de waarheid nog He
iver
Van de verder ebehandeling der Jachtwet
1923 stip ik nog aan, dat het voorstel'-Deckers
betreffende instelling van Jaohtschappen werd
teruggenomen, nadat Minister Ruijs had be
loofd eene regeling i..' een geest van wat D:
Deckers bedoelt, te zuilen voorbereiden.
En... de lange jacht is verbodenI Op aans
Istichting van den Chr. Historischen landar
beider Bakker heeft de Kamer met 60 tegen
18 stemmen besloten, deze gruwzame marte
ling van het wild in dollen doodsangst door
hazewindhonden opgejaagd, voortaan te ver
bieden. Plattelander Braat voorspelde, dat in
de praktijk der dingen de lange jacht toch zou,
voortbestaan. Hopen wij van beterI
Art. ?4 bepaalt, dat de grondgebruiker bij uit
sluiting" het recht bezi.t op den door hem gepach-
ten grond schadelijk gedierte te bemachtigen of
te dooden met alle middelen, behalve eenige wreed
ardige, welke de wet uitsluit. Bepaald is nog, dat
volgens een voorstel-Van Twist op den Zondag
het met schietgeweer dooden van schadelijk ge
dierte zal verboden zijn.
Een amendement om niet slechts den grondgebrui
ker het hier-bedoelde recht te geven, is door de
Kamer afgewezen. De artiiselen waarbij de heer
lijke jachtrechcen worden afgeschaft, zijn voet
stoots zonder een woord van debat goedge
keurd.
En de Kamer zal op Vrijdag 23 Maart eindstem
irnng houden, over de nieuwe Jachtwet, die er
met overgroote meerderheid zal komen oon deze
zijde van het Binnenhof. 1
De 16e Maart was gewijd aan de algemeened
Beschouwingen over de Begrooting 1923 voor Pos
terijen P.T. t
Waaraan niet minder dan twaalf sprekers deel-,
namen .Den 2oen zou minister van Swaay het be»<
antwoorden; de rede,y dan door Z.Exc. van Wa
terstaat uit te spreken, zal mij wellicht aanleiding)
schenken tot enkele „kantteekeningen".
Op 23 Maart gaat de Tweede Kamer met!
Paasch-reces, de Stille Week brengt steeds ook
op het Binnenhof stilte. In die laatste week zou
is van verschillende kanten verzekerd, ook het
ontwerp nog worden behandeld betreffende be-,
peiking van schoenen-invoerrecht, waarover reeds
Voorl. Verslag is uitgebracht, en bij uitstek ge
schikt om een storm pro en contra protectie te
ontketenen. Ook wilde men nog afdoen: de
interpellatie-Brautigam, over de belemmering wel
ke onze handel en scheepvaart ondervinden in
week den soc. derm afgevaardigde toegestaan,
bet bezette Duitsche gebied, in de afgeloopen
Dat zo ueen even drukke als weelige parlemen
taire week kunnen worden!
De Senaat kwam Dinsdagavond 13 dezer weer
bijeen en begon met het ontwerp-Braat tot af
schaffing van den Zomertijdrustig te laten lig-
i gen,, totdat de Eerste Kamer deze zaak pens
op haar gemak zal hebben bekeken, zich noch dooi'
het rumoer der voorstanders, noch dbor de pro
testen der tegenstanders van den Zomertijd laten
de intimideeren. Een op zichzelf sympathiek en
goed voorbeeld I
Ipmiddels zijn uit den Senaat schriftelijke Vra
gen,, in verband met deze kwestie, tot Minister
Ruijs gericht, teneinde Z.Exc. uit haar tent te
lokken. En deden de voorstanders van aansluiting
bij den W.-Europeeschen tijd al hun best om
propaganda voor hun denkbeeld te maken.
De Eerste Kamer deed de Indische Begrootfng
vooj 1923 af, en zij moest bij het „Indisch debat":-
missen den hooggeleerden oud-burgemeester van
Delft, mr. van den Berg, die wegens hoogen leef
tijd is afgetreden als senator. De eenige „Indischd
specialiteit" is er nu nog de oud-Landvoogd Iden-
burg. Ik'stip aan, dat minister De Graaff aan
kondigde: ontwerpen tot afschaffing van het in
voerrecht op petroleum, wijziging der Indische
Tariefwet en invoering van een aardolie-belasting.
Ook wijzi.ging der Stoomwet (waardoor de 21/2 ton
voor ketel-controle door de belanghebbenden moet
worden gedragen, is goedgekeurd. De West-
Indische Begrootingen zouden den ióen Maart ook
nog op het tapijt zijn gekomen, maar minister De
Graaff liet de hooge vergadering iets langer dan
vijf minuten wachten Dat was generaal-presi-
dent Van Voorst te kras.Z.Exc. verdaagde de
zitting tot den 2oen Maart. Daarmee den Minis-
te» van Koloniën een lesje in militaire stiptheid
toedienendi
Bflschen is nu in zicht, de wintersche vroeg-
lente maakt telkens gelukkig plaats voor zoeter
almospheer. En cfe Staatsmachine werkt in snel
tempo Een ontwerp tot wijziging van de Pe'r-
soneele belasting strekt o.a. tot vrijstelling voor
ateliers van beeldende kunstenaars, zomerseizoen
zaken, enz. Verdere ingediende of nadere ont
werpen beoogen wijziging van de bepalingen be
treffende de R.P.B., het zes ton meer uittrek
ken voor de grensbewaking, wijziging van den
zoutaccijhs. Het snoeimes wordt onverpoosd ge
hanteerd, en hoezeer Vader Staat nu op groote èn
kleine bedragen moet letten, is weer duidelijk
jebleken, uit den aandrang der Regeering, in de
Eerste. Kamer, om toch vooral het ontwerpje aan
te nemen, bepalend dat degenen, die „een lintje"
hébben gekregen, de kosten hunner decoratie
voortaan zelve zullen dragen
Onder de plannen van beteekenis welke men
moest prijsgeven om „de bekende reden", behoort
dat tot: stichting van een medische hooge school
in Indië. De Rijksmiddelen brachten in Februari
1923 twee mjllioen en c.c. 27 ton meer op dan
in Februari 1922. 't Lijkt prachtig, zulk accres
ioaai wie de cijfers op den keper beschouwt, komt
tot de ervaring, dat men hier te doen heeft met
„toevallige meevallers", waaruit geen cosclusie valt
op te bouwen t.a. van den financieelen toestand
„au und filr sich"
Dat in zulke omstandigheden telkens fantasti
sche geruchten over bezinigingsplannen opduiken,
mag niemand verbazen, Eén dier „on dits" gaat
zelfs zoover om te beweren, dat begin 1924 tien
pet. loonsverlaging voor het Rijkspersoneel zal ko-
mtn„ met ingrijpende verandering van de. Pensi
oenwetten en de wachtgeldregeling.
De tijden zijn wijaarlijk al somber en drukkend
genoeg .dat wij dergelijke sensationeele geruchten
angst en schrik brengend in lal van gezinnen,
best „als kiespijn", zeiden de menschen vroeger!:
kunnen missen.
Een extra-breede en rijk-geschakeerde misda-
diglieidr-rubriek Te Rotterdam werd iemand
tij korte afwezigheid uit haar woning voor acht
mille bestolen. Bij denHandelsraad te Berkel
kwam verduistering van vijftien mille voor. De
valsche rijksdaalders zijn nog niet van de vlakte
veid wenen.
Te Rotterdam werd een Jacob Maris, ter waar
de \an f7000 uit de lijst gesneden en aldus „ver
voerd". Te Radiodorp is de ambtenaar, verdacht
van verduistering ten nadeele van het Rijk, geat
testeerd. Te Rotterdam werd een roofaanval on
dernomen tegen een goudsmid, die op 't nippertje
ran sluiten nog klanten kreeg, gelukkig verijdeld.
Bij de Rotterdamsche Rechtbank werd f 100 boere
gevorderd tegen een vertegenwoordiger der Bank
var. den heer Broekhuys; die zich in het zonnige
Italië metterwoon heeft gevestigd.
Dc „raode haan" heeft in de jongste week weer
danig huisgehouden. Te Amsterdam werd eene
confectie-fabriek van de Raamgracht in de asch
gelegd. Te Rotterdam had een geweldige school-
brand plaats. Om mij nu maar tot dit voornaamst©
uit de „brandrubriek" te bepalen.
Er was om een 'vroolijker chapiter aan te
roeren de lintjesregen van het Hongaarsche,
Roode Kruis. Deze onderscheidingen zullen al
licht voor sommigen niet dezelfde waarde en be
teekenis hebbe nals de Belgische, welke mede wer
den rondgedeeld. Onwelkom zijn ze toch in de
meeste, gevallen niet. In de Communistische partij',
brak een conflict, een rumoer los naar aanleiding;
der royeering van het Amsterdamsche Raadslid
Colly, op aanstichting van hetman Wijnkoop, »-{
en 't laat zich aanzien, dat ook deze muis zal blij
ken een lichtelijk lang staartje te hebben?
De achtste Utrechtsche Jaarbeurs beloofde aan
stonds een succes te worden en van de splinter-;
nieuwe postzegels moet helaas het tegen
overgestelde worden gezegd, niet .zonder grond
heeft dr. Beumer ze Vrijdag j.l. in de Tweede
Kamer abominabel-leelijk genoemd!J
De Nationale Opera heeft te Rotterdam twintig
mille subsidie gekregen en zal zoodoende tegen
veler verwachting, „boven Jan" geraken.
De Tweede Kamer der Staten Generaal ontving
vain mr. Fockema Andreae, den Utrechtschen Bur,
gemeester, voor haar gebouw een borstbeeld van'
Torbecke ten geschenke. Zeker had 't daar al lang
moeten prijken. En sommigen zullen zich mis-
scihen afvragen, of 't nog wel in het Lagerhuis-
up-to-date past?!...
BUITENLAND.
Woensdag is te Londen een bespreking begon
nen tusschen de geallieerde deskundigen over de
Turks the tegenvoorstellen op het verdrag van
Lausanne. Over het algemeen is men optimistisch;
gestemd over het tot stand komen van het verdrag,
doch als wij denken aan de houding, die de Turk-
sch edelegatie ter gelegenheid van de conferentie!
te Lausanne heeft aangenomen, moeten wij het
niet onmogelijk achten, dat ondanks den goeden
wil van de zijde der geallieerden, het tot stand
Komen van het verdrag nog groote bezwaren met
zich mede zal brengen. Het is intusschen waar->
schijnlijk, dat de vredesonderhandelingen binnen
kort te Constantinopel zullen worden hervat.
Uit het Roergebied bereiken ons slechts berich
ten over moorden, wederzijdsche repressailte-maat,
regelen en dergelijke. De Franschen passen de
stiengste straffen toe en arresteerden bijvoorbeeld
te Essen in verband met het doodschieten van
een Franschen soldaat, een aantal vooraan
staande personen uit deze stad. Deze zullen niet;
worden vrijgelaten, voordat de dader Van den
moord is gevonden. Het staat echter geenszins;
vast, dat d it een Duitscher is. Zoo is ook te Buer,
gebleken, dat de daar vermoorde beide Fransche;
officieren niet door Duitschers gedoód zijn.
Intusschen hadden de Franschen in verband met
dezen moord, zeer strenge straffen toegepast, die
ook eenige Duitschers het leven heeft gekost. Een;
belangrijker moordaanslag is die op den separatist
Smeet s .Deze voorstander van de afscheiding v;aa,
het Rijnland van de Duitsche Republiek die sa
men met Dorten een zeer gehate campagne voer
de, is Zaterdagavond in zijn werkkamer te Keulen,
door een tot nu toeonbekend gebleven persoon,
met een revolver aangevallen en ernstig aan het
hoofd verwond. Zijn secretaris Kaiser werd bij <len
aanslag gedood. Dit is een zuiver politieke moord,
als gevolg van de opgewonden stemming in
Duitschlaijd, uitvloeisel van het opgezweepte. Na
tionalisme, dat er niet voor terugschrikt regen;
standers, in casu een Duitscher, die onder Fran
sche bescherming werkt, uit den weg te ruimen.)
De Franschen zijn intusschen in het Ruhr ge
bied aangevangen met de verzending yan kolen en
cokes naar Frankrijk. Hier en daar breken in
de mijnen proteststakingen uit. De hoeveelheden
kolen, die de Franschen evenwel naar hun land
kunnen vervoeren, zijn niet te vergelijken met de
leveranties, die voor de bezetting door Duitschland
werden gedaan. Het is dan ook geen wonder dat
algemeen een zekere moeheid en matheid gevoeld
wordt en dat men aan beide, zijden naar het einde
van bet conflict verlangt.
Wat er precies achter de schermen gebeurt,
weten w ijniet, doch het schijnt wel vast te staan,
dat men zoowel te Berlijn als te Parijs op eea
