NIBU WE
i
ISff
L1
ühtli-
reu.
Zaterdag 21 April 1923
1° Blad
32e J&arg
derhof
D.
aar dreigde,
orden toege-
lerkoggen is
ïnaamd „De
:igen polder-
hadden zich
'erközen niet
ling, waarop
krasse maat-
last igaf om
belette haar
storten, door
ien gang en
:rkeering op,
veel1 last en
:er. Van een
st bedorven.
;chter leelijk
verschillende
is verboden
oomingen te
1 hij vandaag
:r aanneming
tegén hem
trof een' feit,
gesteld, dus
irderen.
rerf, Ple-
Carbol i-
Mem uur-
1AAR.
lil'O' 47. «iWMMfc VteiM&f*N»0» SS
LANIiEDIJKER
Dit Nummer bestaat uit twee Bladen.
EERSTE BLAD.
LANGE DE MORAAZ
Vlkmaar - Anno 1804.
Donderdag te Schagen
Hotel „Vredelust."
ALLE MOGELIJKE
VERZEKERINGEN
REVUE VAN DE WEEK
eden rijn.
ituums
Nieuwe
Lbbekerk,
SLEU-
17 April.
opmerking is niet nieuw, dat de Eerste
er der Staten-Generaal gaandeweg gebro-
heeft met allerlei tradition, welke zij vroe-
eere hield. To t die goede oude gewoon-
behoorde ook: beknoptheid bij de discus -
het slechts aanroeren van de „groote
Van dit alles valt niets meer te bespeu-
Zes dagen lang heeft de Senaat gewijd
de Algemeene Beschouwingen over de
begrooting 1923. Donderdag-middag jl.
zij er eindelijk door. En vervolgens ging
een iets-sneller „tempo", zoodat aan het
van de week de Begroot injgen van Bin-
Zaken, Financiën en "Marine waren afge-
over Hoofdstuk VI moest op 17 April
gestemd worden. De aanneming van Ma-
staat natuurlijk vast. Slechts de soc. demo-
ische (misschien ook de vrijz. democrati-
fracfie stelde zich voor, te „getuigen"
tegen het Hoofdstuk te stemmen, doch
de Senaat in zijne tegenwoordige samen-
42 Rechtsche t.o. 8 Linksche leden telt,
efde Minister Westerfeld zich geen secon-
Jongerust te maken. Eerst als de Vlootwet
s aan de orde komt, begint 't voor dezen
^indsman te „spannen" 1... Vrijdagmiddag
er acht van de vijf tig Senaats-leden pre-
D enestor, die gedurende generaal Van
rst's ziekte (welke eene gunstige wending
de leiding voert, was dus wel genood-
de stemming over Marine tot den 17en
erschuiven. Er de mededeeling aan vast -
pend dat op Woensdag 18 April de Plat-
der Braat in de gelegenheid zou zijn, het
rerp tot afschaffing van den Zomertijd in
Senaat te verdedigen. In zijn Memorie
Antwoord wijst de heer Braat elk com-
is van de hand; blijft met „echt-agrari-
halsstarrigheid op z'n stuk staan: weg
den Zomertijd, ook als die tot den mid-
:er zou worden beperkt! Het vrij algemeen
oelen op dit oogenblik is nog steeds, dat
heer Braat de meerderheid in de Eerste
aer niet op zijn hand zal kunnen krijgen,
ver de Senatoriale discussien der afgeloo-
week zal ik zeer kort zijn. Minister Ruys
Pt nog eens verduidelijkt, dat onze weer-
:ht moet strekken tot beveiliging van onze
traliteit, dat wij slechts defensief zul-
optreden, alsook: dat zooveel mogelijk ook
de defensie moet worden bezuinigd. Ont
lening is slechts mogelijk indien de heer-
leuze „De wapens neer!" door alle vol-
wordt aangeheven en... gehoorzaamd. Doch
Ier is 'thelaas nog lang niet! Minister De
r sloot zich daarbij aan en „onderstreepte
eens met veel nadruk, dat geleidelijke in
ging van de defensie-uitgaven onvermij-
ik zal zijn. De premier en zijn ambtgenoot
Financiën verklaarden in gansch ondub-
innige bewoordingen, dat in Nederland het
randels-stelsel regel moet blijven; buiten-
one omstandigheden kunnen (als bij de
enwet) noodzaken tot het treffen van
derings-maatregelen. Dat zooals de
v. d. Lande had beweerd het Kabinet-
s bij zijn handelspolitiek „onder oud-libera,
invloed" .zou verkeeren, betwistte de pre-
r met alle kracht. Exc. de Geer betoogde
or de zooveelste maal, dat bezuiniging
to pmoet blijven staan, ook ten einde
druk der belastingen (waarvan het ondulü-
e door mr. De Geer, die verklaarde zich
opperbeul" te gevoelen van den fiscus;,
werd ercend), in de toekomst te kunnen
hinderen. Het vervangen van. directe door
irecte belastingen is van dit Kabinet met
wachten, evenmin het kiezen van een
ter „tempo" bij de aflossing van de Crisis-
lingen. Het snoeimes: daarvan moet nu red
en uitkomst worden gewacht. „Het moet
riep de minister van Financiën uit „ook in
allerlei tot dusver onmisbaar geachte dingen
worden gezet! Nog deelde Z.Exc. o.a. mede,
dat een njeuw ontwerp, nooduitkeering door
het Rijk aan de Gemeenten, gegrond op ge
heel nieuwe gegevens, op komst is. De vrijz.
democratische professor Van Embden hand
haafde zijn motie, welke de uitspraak bevatte,
dat de totale uitgaven voor leger en vloot te
onzent niet meer dan 30 millioen mogen bedra
gen .Zoowel de Regeering als de heer Iden-
burg hadden afdoende aangetoond, dat het kie
zen van zulk geheel willekeurig cijfer niet te
verdedigen is, terwijl ook dr. Van Embden's
vergelijking van Nederland met Denemarken,
een land zonder koloniën en geografisch
van gansch ander karakter 1 absoluut falikant
moet heeten. De motie-Van Embden werd ten
slotte verworpen met 24 stemmen tegen 6 vrijz.
en soc.democraiische. Ook onder de warmste
vrienden van bezuiniging pp defensie-uitgaven
zijn er zéér velen, die van een „fantastische^
motie als die van dr. van Embden niets moeten
hebben. Waarom de hooggeleerde senator zich
het echec niet bespaarde door intrekking, is
inderdaad niet duidelijk... Nog zij aangestipt,
dat minister De Geer bij de behandeling van
zijne Begrooting Vrijdag j-ï- verklaarde, geen
verandering in het stelsel van de Tabakswet
,te willen brengen; z.a. men' weet, wordt wijzi
ging van het banderollen-systeem overwogen.
Deze Senaat blijft nu nog silechts een korte
poos in leven en zal dan plaats maken voor
eene Eerste Kamer, krachtens de E.V. ge
vormd. De verkiezingen voor de Provinciale
Staten hebben de RechtsChe partijen (vooral
de chr. historische) over het algemeen winst
of bevestiging van hun positie gebracht. De
berekening is, dat de nieuwe Senaat 31 Recht
sche en 19 Linksche leden zal tellen: 16 Katho
lieken. 8 anti-revolutionairen, 7 Chr. histori-
schen, 9 soC- democraten, 7 Vrijheidsbonders
2 Vrijz. Democraten en 1 Plattelander van L.
De jongste provinciale verkiezingen hebben
aangetoond het al-meer inzinken, afbrokkelen
van macht en invloed van den Vrijheidsbond.
Op 17 April hervatte de Tweede Kamer hare
werkzaamheden. En zij staat nu voor een extra
rijke en „interessante" agenda. De schrome
lijke geldverspilling aan de Hembrug (waarvan
ten onrechte beweerd werd, dat er eene spe
cial ecommissie van onderzoek voor zou wor
den aangewezen, terwijl de commissie v. d.
Voort van Zijp nog „springlevend" is:) zal
natuurlijk object van interpellatie worden. Het
tweede Bioscoop-ontwerp heeft de gemoederen
niet weinig geprikkeld en zal dat in stijgende
mate blijven doen, staat vast. De memorie
van Antwoord van het Dienstweigerings-ont-
werp is bij de Kamer ingekomen. Het besluit
van den Ministerraad tot invoering van den
55-urige werkweek voor verplegend personeel
bij Rijks-werkinrichtingen heeft reeds allerlei
protesten uitgelokt en is een ontwerp, bij uit
stek geschikt om bijv. door den heer Schaper
tot „het stellen van vragen" aan de „groene
tafel" te worden gekozen.
Minister Heemskerk verdient warme hulde
voor zijne maatregelen tot het minder somber
maken, 'het door grauwe verveling tot folte
ring wordende leven van de ongelukkige bewo
ners der gevangenis-cellen wat „opvroolijken
Dat is een goed en sympathiek streven, waar
door de celstraf minder demoraliseerend zou
kunnen worden dan die nog steeds is.
De vrijspraak van den Goudschen journalist,
die terechtstond wegens beleediging van een
politieinspecteur, zal ook ver buiten den kring
der politieke geestverwanten van den ex-be
klaagd emet ingenomenheid zijn vernomen.
Evenals de tijding, dat hét O-M. in die vrij
spraak berust.
Te Rotterdam had een „liefdedrama" plaats,
waarbij de Romeo zelfmoord pleegde en de
Julia ernstig gewond werd. In de „bella-donna-
zaak" veroordeelde het Hof te Amsterdam
Doorgeest tot 4 jaar en de beide vrouwelijke
beklaagden (tot voorwaardelijke straf veroor
deeld), thans beiden tot 9 maanden onvoor
waardelijk.
De Haagsc'he „professor" .Otto-Otto Is met
de Noorderzon vertrokken, tot smart van de
genen, die nog vorderingen op hem hebben.
Eene 'Rotterdamsehe Bank is op de sluwst-
denkbare wijze voor 50 mille opgelicht en
twee jaar, nadat het delict plaats had is iemand
gearresteerd, die vermoedelijk toen inbraak
heeft gepleegd ten gemeente-huize te Zeist.
Men kent het oude spreekwoord van „al zou
den de raven 't uitbrengen..." In dit geval was
een vinger-afdruk den delinquent noodlottig.
In de jongste „brand-rubriek" vindt men
vermeld een geweldige verwoesting" door het
vuur aangericht in de sigarenfabriek Van den
Akker, te Stratum (Br.) welke fabriek met
de bijbéhoorende gebouwen 'geheel in de asch
werd gelegd.
Uit de jongste Personalia: de Schout-bij -
nacht Gooszen wordt commandant der Indische
zeemacht. Het gerucht dat mr. Dr. van Leeu
wen zou aftreden als vice-president van den
Raad van State en vervangen worden door
graaf Van Lynden van Sandenburg, den Com
missaris der Koningin in Utrecht, blijkt een
„canard" te zijn. Misschien wel een lïchtelijk-
boosaardig „eendje"?...
Tenslotte een ietwat-luguber klinkende, maar
nuttige wenk: men denke aan zijn testament!
De jongste wijzigingen, in het B.W. gemaakt
ten aanzien van de erfopvolging en de rechten
van echtgenooten bij overlijden, maken 't voor
velen dringend noodig de kwestie van hun
eventüeele nalatenschap en wat daarmede ver
band houdt", met den notaris eens rustig te be
spreken. Te wachten daarmee, „tot de nood
daar is" (zooals Huijgens eens schertsend de
etymologie van het woord notaris verklaarde),
is in menig geval ongewensCht. En men hoede
zich ook hier tegen het adviseeren van heel-
of half-onbevoegden!...
BUITENLAND.
Zoowel de Fransche ministerpresident als de
DuitsChe minister van Buitenlandsche Zaken
Rosenberg hebben in de afgeloopen week het
schadevergoedingsvraagstuk en de bezetting
het Roergebied besproken. Beide redevoerin
gen. die van Poincaré te Duinkerken uitgespro
ken en die van Rosenberg Maandag in den
Rijksdag gehouden, werden van groot belang
geacht. Zij hebben evenwel de oplossing van
het schadëvergoedingsvraagstuk- naderbij ge
bracht. De Fransche Minister-president heeft
nogmaals bevestigd dat Frankrijk en België
vastbesloten zijn het Roergebied niet te ont
ruimen voordat Duitschland gecapituleerd heeft
en dan nog zal de ontruiming niet geschieden,
wanneer Duitschland zich tot vage beloften be
perkt. Integendeel bevestigde hij de besluiten
van de Fransch-Belgische besprekingen te Brus
sel van eenige weken geleden en. die van Pa
rijs, welke jongstleden Vrijdag en Zaterdag
werden gehouden, dat de ontruiming van het
Roergebied zal geschieden naarmate Duitsch
land zijn verplichtingen nakomt.
De Duitsche Minister van Buitenlandsche
Zaken Rosenberg nam een geheel tegenover
gesteld standpunt in. Het belangrijkste punt
uit zijn rede is wel dat, waarin hij mededeelin-
gen deed over de voorstellen die Staatssecreta
ris Bergmaan in Januari j.l. aan de Parijsche
conferentie der geallieerden heeft willen aan
bieden, doch welke door het afbreken van de
conferentie van Fransche zijde werden afge
wezen. Deze voorstellen kwamen hierop neer,
dat Duitschland zich bereid verklaarde een
schadevergoeding te betalen van 20 milliard
goudmark, terwijl dit bedrag na vier en acht
jaar telkens met 5 milliard zou kunnen Worden
vermeerderd indien een internationale com
missie Duitschland daartoe in staat zal stellen.
In totaal verklaarde Duitschland zich dus
bereid tot het betalen van een bedrag van 30
milliard goudmark.
Zoo staan de beide partijen op het oogenblik
nog even ver van elkaar als voorheen. De reis
van den vroegeren Minister voor de verwoeste
gebieden Loucheur naar Londen, welke schijn
baar ten doel had eenige toenadering teweeg
■te brengen tusschen de Engelsche en Fran
sche regeering, schijnt weinig resultaat te heb
ben opgeleverd. In Frankrijk gingen de Natio
nalisten na het bekend worden van dit uitstapje
van den vroegeren Fransehen minister naar
Londen geweldig te keer en hebben niet na
gelaten invloed uit te oefenen op den Fran-
schen premier, dat hij toch vooral zou 'vasthou
den aan zijn politiek tegenover Duitschland.
Wat heeft deze politiek echter opgeleverd? Wij
hebben gezien dat tijdens het 'bewind van zijn
voorganger, Briand, Duitschland begonnen is,
betalingen in baar te doen, welke reeds de 4
milliard goudmark overschreden. Zoodra ech
ter Poincaré, de man van wien men in Frank
rijk alles verwachtte, aan het bewind kwam,
hebben deze betalingen een eind genomen. De
Duitschers leverden voor de bezetting van het
Roergebied dagelijks een aanzienlijke hoeveel
heid steenkolen en cokes- Zoodra verwezen
lijkte Poincaré zijn geweldpolitiek door de be
zetting van het Roergebied of deze leveringen
namen een einde. Doch bovendien hebben
Frankrijk en België op het oogenblik de lasten
voortvloeiende uit de bezetting, te dragen. Deze
zijn niet gering en een Emgelsch blad becijfert
ze op een half millioen goudfrancs per maand
Er is dan ook veel waars in het slot van de
rede van Minister Rosenberg, wanneer hij zegt,
dat er slechts één keuze is; Duitschland en
Frankrijk moeten samen leven of zullen samen
ondergaan.
Gedurende de afgeloopen week zijn de Fran-
sc'hen en Belgen overgegaan tot de bezetting
van een nog grooter aantal mijnen. Het schijnt
hen thans te gelukken dagelijks een kleine
hoeveelheid kolen, klein in vergelijking met het
geen Duitschland vroeger leverde, naar Frank
rijk en België te zenden. De begrafenis van
de slachtoffers te Essen heeft geen aanleiding
gegeven tot incidenten, terwijl het proces tegen
de directeuren nog niet begonnen is. De uitwij
zingen en arrestaties duren onverminderd voort
Maandag heeft de Engelfeche kanselier voor
de Schatkistde begrooting voor het 'nieuwe
Financieelë jaar ingediend- In zijn rede welke
hij daarbij in het Lagerhuis hield, heeft hij een
overzicht gegeven van den financieelen toe
stand van het Britsche Rijk. Hij verklaarde in
staat te zijn de verplichtingen van Engeland
ten opzichte van de aflossing der schulden te
kunnen nakomen en tegelijkertijd te kunnen,
overgaan tot een kleine vermindering van den
belastingdruk. De begrooting heeft overal in
Engeland een goede ontvangst gevonden. Het
proces tegen Mgr. Tichon in Rusland is voor-
loopig uitgesteld. Intusschen is bevestigd, dat
Aartsbisschop Budlriewicz is terechtgesteld.
Zijn stoffelijk overschot is op de algemeene be-
graafplaats ter aarde besteld.
De Raad van den Volkenbond komt op het
oogenblik te Geneve bijeen, in de eerste plaals
ter behandeling- van de Oostenrijksche kwestie.
BINNENLAND.
EERSTE KAMER.
De Zomertijd in de Eerste Kamer.
Er was Donderdag nóg meer belangstelling
dan Woensdag in de Eerste Kamer voor de
behandeling van het wetsvoorstel van den heer
Braat tot afschaffing van den Zomertijd.
Op de gereserveerde tribune waren zeer veel
leden der Tweede Kamer aanwezig. Minister
Ruys de Beerenbrouck heeft verklaard, dat
invoering van den Zomertijd vóór den len Juni
den dienst der Spoorwegen geheel in de war
zou sturen, zoodat de Regeering ernstig over
weegt, indien de Eerste Kamer het wetsont
werp Braat zou verwerpen, dit jaar den Zo
mertijd op 1 Juni in te voeren.
De verdediging van den heer Braat bracht
vele vroolijke oogenblikken.
Zijn wetsontwerp is verworpen met 35 tegen
9 stemmen.
- De heer Braat heeft in zijn verdedigingsrede
verklaard, dat de boerenbevolking haar actie
niet zal staken, wanneer zijn ontwerp verwor-
pen werd. Hij werd op den Binnenhof 'met
een hoera'tje ontvangen, terwijl fotografen hem
kiekten.
De Kameroverzichtschrijver van het „Han
delsblad" laat zich als volgt uit:
,.De zomertijd behouden!" juichten bulletins
in Den Haag.
Neen, de zomertijd is,voorloopig, voor 't
grootste deel om hals gebracht. Het voorstel
Braat is afgestemd... maar minister Ruys heeft
medegedeeld dat, wegens de onzekere houding
van 't buitenland en omdat de spoorwegen hun
zomerdienst niet eer in elkaar konden krijgen
(spoorwegdirecties plegen al sinds jaren tel
kens weer verrast te worden door de meest
normale zaken zooals Paasdh- en Kerstmis-
drukte, hoeveel te meer dus door een Kamer
votum!) de zomertijd niet voor 1 Juni izou kun
nen worden ingevoerd. Zoodat w ij dit jaar dien
tijd juist dan zullen hebben, wanneer de dagen
toch al lang zijn en wij hem dus, voor levens
genot ën bezuiniging, het minst noodig hebben.
Waarlijk, de heer Braat kan, ondanks zijn ne
derlaag, vrij tevreden zijn. Hij heeft, tot 1
Juni, d.w.z. voor minstens de helft van den
tijd, den zomertijd geblokkeerd.
Na de inlichtingen van Minister Ruys, die
o-a. mededeelde dat de regeling van den dienst
der spoorwegen nog wel met de invoering van
den zomertijd rekening kan houden, mits die
dienst vóór 1 Juni werd ingevoegd, verdedigde
de voorsteller van het ontwerp, het Tweede
Kamerlid Braat (Plattelander) zijn voorstel.
Aan de pers verwee;t spr. dat zij de voor-'