NIEU WE
r
OJ Nieuwsblad voor LANGEDIJK en Omstreken.
Dinidag 24 April 1923
32e Jaargang
per 3 maanden f 1,15
J. H. KEIZER.
£ÜO. 48, itt'ürenia. ri.^KHvott 59
IAE1DIJKM COURANT.
W
Dese courant verschijnt Dinsdags, Donderdags en Zaterdags.
aBOKHKHENTSPBUB
REDACTEUR-UITGEVER
BUREEL:
ü'oordscharwoude.
PRIJS D E BfiA B,7 ERTEN I(ai K i
Tm 1I regels 75 ct., elke regel meer 15 et.
Groot» letten of vignetten worden naar plaatsruimte berekend
Brieven reohtstreeka aan den Uitgever.
Ï)E LANGE
Alkmaar
DE MO/üAAZ
- Anno 1804.
Donderdag te Schagen
Hotel „VredeSust."
HYPOTHEKEN.
VERGADERINGEN
OPHEFFING VAN DE
R1JKSTUINBOUW-W1NTERSCHOOL
TE ALKMAAR?
In de vergadering van den „Noordermarktbond"
j.l Vrijdag in het lokaal van den heer C. Vis te
Dudkaispel gehouden, werd door den heer Haze-,
loop, Rijkstuinbouwconsulent te Alkmaar, over het
bovengenoemde onderwerp het woord gevoerd. Spr.
en brengt In de allereerste plaats een woord
van dank voor de gelegenheid hem geboden
om over het reeds genoemde onderwerp te
spreken -Spr. begint met in herinnering te
brengen hoe een 10 jaar terug door 'de tuinders
grooten drang op den minister werd uitgeoe
fend om een tuinbouwschool te verkrijgen bo
ven het IJ. Vele -vergaderingen werden ge
houden en uit de groote opkomst en de vele
adressen mocht worden afgeleid dat er groote
belangstelling voor bestond. En ten slotte is
de regeering voor den aandrang bezweken en
werd besloten tot stichting van een school.
De vraag waar de school moest komen, Hoorn
of Alkmaar, werd opgelost door in iedere plaats
een school te stichten. En men zou de school
zoo inrichten dat de jongelui er gemakkelijk
gebruik van konden maken. Bij de opening
waren ook afgevaardigden uit deze streken;
aanwezig en waar zooveel belangstelling be
stond, mocht men zeker veronderstellen dat de
school ook leveensvatbaarheid had. Maar hierin
is men teleurgesteld geworden. En al was het
eerste jaar het bezoek niet groot, het werd al
lengs beter. 8 Jaar heeft de school bestaan en
ook 8 maal werden nieuwe leerlingen inge
schreven; tot een totaal van 72. Dus ieder jaar
gemiddeld 9. Het aantal was niet groot en
voor deze streek al zeer teleurstellend. Lit
Langedijk en omstreken 6, waarvan 4 voor
Koedijk en 2 Sint Pancras. Verder 9 uit Ken-
nemerland en 8 uit Alkmaar. Maar het plan tot
opheffing is er nog niet. Het kan komen. Wij
léven in een tijd van bezuiniging en het is
zeker goed dit te doen waar het kan zonder
bezwaar. De bezuinigings-inspectie door de re
geering ingesteld heeft thans voorgesteld om
beide scholen uit Hoorn en Alkmaar te doen
ineensmelten en de school te handhaven in
t centraal punt. En dit zal practisch neerkomen
op de opheffing van 1 school.
En ik vrees, dat bij de opheffing, juist de
school van Alkmaar 'dit lot zal ten deel vallen.
Omdat niet gelet zal worden op de gewone deel
name, maar op die van uit de streken, waarvoor,
zij is eresticht, in dit geval Langedijk en Omstre
ken. Voor echter de plannen van de regeenng
bekend werden, meende ik de bevolking me, de
zwevende plannen bekend te maken, en tevens
om na te gaan, of deze plannen moesten worden
verijdelen. Er wordt echter blijkbaar weinig waar
de gehecht aan het onderwijs op de tuinljouwwmter,
school, en de cursussen die hier gegeven worden,
cshijnt men ook voldoende te achten. En dit juist
kan ik mij zoo moeilijk voorstellen. Wanneer dat
toch het geval ware geweest, zou men toch zeker
niet indertijd om een dergelijke inrichting hebben
gevraagd. Ik kan mij niet voorstellen dat er geen
behoefte meer zou bestaan aan verdergaand tuin-
bouwondeïwijs. Er bestaat op het oogenblik een
vee! grootere behoefte aan voormannen met meer-,
dere ontwikkeling dan. vroeger. Ik bedoel hiermede
meerdere algemeene ontwikkeling. En die verkrijgt
men door de vele bijkomende vakken op de school.
Be bemestingsleer is meer wetenschappeüjk in
gericht, en men dient ook te weten, hoe en waar
mee het land moet worden bemest. En juist op
de school krijgt men daar een duidelijk inzicht!
van. Ook de boekhouding wordt grondig ondsr-i
wezen. Want een ieder weet toch, dat de veiling
voor teder afzonderlijk, geen zuiver finantieel over
zicht geeft. En op de school heeft men voor dit
al: een leerkracht met Middelbare acte. En het
komt ook heel goed tot zijn recht. Verder krijgt!
men plantkundige kennis. En dan wil ik u wijzen;
op de voordeelen te verkrijgen door rasverbetering)
en selectie. Onze aankomende tuinbouwers hebben
kennis, veel meer kennis noodig. t
Door de Commissie van Toezicht is er indertijd
een circulaire verzonden met de vraag, hoe of het
toch komt dat zo oweinig leerlingen de school
bezoeken, en welke de bezwaren zijn, aan het be
zoeken van de school verbonden. Want mogelijk
hadaen deze bezwaren ondervangen kunnen wor
den door de inrichting van het onderwijs naar de
geuitte,, wenschen te regelen, daar toch ook de
regecring ons veel vrijheid laat in de inrichting
van het onderwijs. Wanneer de lessen desnoods van
den winter naar den zomer verplaatst hadden moe
ten worden, had ook dit in overweging kunnen
worden genomen. Maar dan moest ook eerst blij
ken waar de bezwaren zaten.
Jk wil hierbij echter op den ^voorgrond stellen,
dat er geen persoonlijk belang voor mij bestaat,,
zoo de school zal worden gehandhaafd, maar ik
heb er persoonlijk meer belang bij, dat de schoof
weggaat, doordat door mij hieraan veel tijd moet
worden opgeofferd.
De eischen, die aan het maatschappelijk leven
worden gesteld, worden steeds hooger. En wat
er voor ontwikkeling kan worden gedaan voor her
komende geslacht, daaraan moeten wij allen bij
dragen.
Ik wil hier echter geen propaganda maken voor
de tuinbouwwinterschool. Van de aangifte, en van
de aangifre alléén zal het afhangen, of de school
al dan niet zal worden gehandhaafd. Wordt het
aantal aangiften grooter, zeker bestaat er dan
alle kans dat de school zal blijven Maar is de
aangifte, verleden jaar 4, niet grooter, zoo durf
ik niet verzekeren, dat men de school in Alkmaar
zal behouden.
De heer Ootjers. Het is, zooals door den heer
Hazeloop is medegedeeld, een moeilijke, zeer
moeilijke kwestie. En ook ik, al is het misschien
weinig, heb het mijne bijgedragen tot de stichting
van deze school. En dat er geen leerlingen uit
Langedijk de school bezoeken, daarvoor moet dan
toch wel ccn ernstige reden bestaan.
En juist in velband hiermede mag men niet
vergeten, dat onze streek een zeer bijzondere
streek is. Bestaande uit bijna allemaal kleine
tuinders, die zelf als eerste in hun bedrijf werk
zaam moeten zijn. En waar men gedacht heeft,
dat de winter een stille tijd is, de beste tijd om
onze jongens de school te laten volgen, daar is dit
hier geheel anders. Ons bedrijf is er hier ten eenen-,
male niec opgericht, om onze jongens de school
te kunnen laten volgen. En ook afgescheiden "an.
liet groote nut van deze instelling dan, geloof ik,
dat dit de reden is, dat geen leerlingen hier van
daan de school bezoeken. En ook hierdoor heeft
de school blijken gegeven, geen levensvatbaarheid
te hebben voor deze streek. Het is jammer, maar
men kan moeilijk anders advies geven, dan dat
het van den Minister goed gezien is, deze school
op te heffen.
De heer Kliffen. Mijnheer Hazeloop, ik begrijp,
dat het u moet teleurstellen, dat de zaak zoo is
misgeioopen. Ik ben het volkomen met u eens,
dat zooveel mogelijk ontwikkeling moet worderu
bijgebracht. Dat is goed. Maar wanneer de jongens
16 jaar zijp geworden, is dit een gevaarlijke leef
tijd om hen nog meer theoretische kennis te la
ten bijbrengen. Want nu kan men er wel eerst
halve studenten van maken en dan naar den ak
ker sturen, maar dan is het een groote vraag of
hij wel den rechten tuinbouwer zal worden. Op 17-
jarigen leeftijd moeten zij zich aangeven voor ,de
militie, dan komt de militaire slokop, en moet men
Kees weer missen. En dan moet hij nog tuinbouwer!
worden. De cursussen die hier aan den Langen dijk
gegeven worden, voldoen goed, en ook daardoor
komen zij reeds beter voor de praktijk te staan
dan wij. En daarbij moet meri ook niet vergeten,
dat de intensieve cultuur hier berust op het kool-
overhouden. En dit reeds is een vak op zichzelf.;
En wanneer dit niet jong wordt geleerd, is het de
vraag,, of hij ooit een goed en groot kooloverhouder1
zal worden. Wat het opheffen van de school be
treft, dat doet ook *iij leed, en wel het meest
ern den proeftuin die aan'de school is verbonden.
Hiermee zijn wij steeds ten dienste gestaan. En!
mag men niet vergeten, het vele goede, dat door
den heer Hazeloop en zijn leeraren, aan den tuin
bouw, in den proeftuin is bewezen. En daaraan zou
dan willen vasthouden, en kan er misschien een
middel worden gevonden, dat deze proeftuin blijft
bestaan, door middel van de organisaties.
De heer T. Kostelijk (N. L.) Het spijt mij, dat
ik hier dezen toon moet hooren. Reeds meermalen
is het mij opgevallen, dat de tuinbouwers zooj
voorbeeldig de wijsheid in pacht meenen te hebben
Maar dan komen wij ten achter bij buurman smid,
buiirman timmerman, buurman metselaar. Wanneer
de zoon ook een goed smid, timmerman of met
selaar zal worden, zooals ook vader was, dan gaat
hij eerst op school het leeren. En waar de Ambacht
school dus wel haar bestaan heeft gewettigd, daar
moet men het betreuren dat de tuinbouwwinter
school geen bestaansrecht heeft. Wanneer de jon
gen op 13-jarigen leeftijd de school verlaat, dan
3 jaar naar de U.L.O.-school gaat en dan naar
de tuinbouwwinterschool, dan zou ik het met den
heer Kfiffen eens zijn, maar dit is geheel anders,
en daarom zou ik willen ageeren voor het voort
bestaan van dc school. Mijneheeren. Hier voor u
staat een persoon, die nog op 36-jarigen leeftijd
2 jaar lang de school te Alkmaar bezocht, ora
meer ontwikkeling op te doen, omdat hij zijn te
kortkomingen gevoelde. Daarom moeten wij het be-
trebren, dat door Ootjers en Kliffen dergelijke
woprcien zijn gesproken. Het spijt mij. 1
De heer Hazeloop zegt hierna nog, dat de aan
gevoerde bezwaren overdreven zijn. Het onderwijs,
in Puilsch en Engelsch zijn geen verplichte vak-
ketjj zoodat men hier volkomen vrij in is. Maar
niettemin is het wenschelijk het geheele onderwijs
te volgen, en zal het onderwijs in de vreemde ta
len het bezoek aan de U.L.O.-school rechtvaardi
gen omdat daar toch de eerste beginselen worden
geleerd. Wij hebben dan ook de beste resultaten,
gehad van die leerlingen, die deze talen reed?
hadden gehad. De verschillende vakken worden,
zoo onderwezen, dat deze zich volkomen aanpas
sen, aan de praktijk. En waar er maar 2 winters
afgaan voor het bezoeken van de school, zal dit
toch zeker in geen geval belemmerend werken om
zich te bekwamen in, de praktijk. En wanneer die
genoemde bezwaren nu eens werden verminderd,
zou er dan nog geen gelegenheid zijn tot het be
zoeken van de school? Ageeren voor de school zal
echter niet veel helpen. Het eenige argument voor
het voortbestaan van de school is een grooteré
aangifte van leerlingen.
De voorzitter. Het heeft den schijn, als zou het
optreden en de komst van den heer Hazeloop
volkomen nutteloos zijn geweest. Maar ik geloof
juist dat hij met zijn optreden heeft bereikt, dat
gene wat hij wilde weten. Hij heeft willen hooren'
hoe de geest was. En het antwoord hierop gegeven-
is volkomen duidelijk geweest. Door hem is het
nut van het onderwijs bepleit, en verklaart hoe de
bezwaren kunnen worden ondervangen. Het is nu
aan ons om er in eigen omgeving verder over te
spreken. Mijnheer Hazeloop, ook door de aanwezig
heid van de Pers, zult ge zeker volkomen uw doel
bereiken. Ik dank u voor de genomen moeite, en
zullen de resultaten thans verder dienen te worden,
afgewacht.
In verband met de besprekingen, over de toe
lating van de Pers op de bestuursvergaderingen
van den „Noordermarktbond," gevoerd in de ver
gadering van den „Noordermarktbond" op 1.1;
Vrijdag, verzoekt de heer Kliffen o is, bet door hem
gesprokene als volgt te willen wijzigen: „het kon
we! eens gebeuren, dat, bij aanwezigheid der Pers,,
sommige bestuursleden minder vrij uit spreken."
als zou dit feitelijk zijn bedoeling duidelijker heb
ben weergegeverf.
ZUIDSCHARWOUDE.
R. K. Kiesvereeniging.
Deze vergaderde op Zaterdag 21 April. De
opkomst was zeer goed. Aangezien de voorz.
nog niec aanwezig was, opende de vice-voorz.
de heer K. Buur met den chr. groet en deelde
mede dat het noodig werd geacht om sommige
punten, deze vergadering te houden. Spreker
dringt aan op zakelijke besprekingen en geeft
hierna het woord aan den secr. J. Groen Az.
Deze deelt mede dat ook door de A.R. een can-
didatenlijst voor den Gemeenteraad is inge
diend. Er zijn besprekingen gevoerd teneinde
onze lijst met die van de A.R. te verbinden,
wat ook door ons Bestuur wordt voorgestaan.
Echter achtte men het goed in deze de leden
te laten beslissen. Het spreekt van zelf dat bij
eventueele verbinding het plicht blijft te stem
men op no. 1 van onze lijst.
Uit de hierop volgende discussies bleek dat
geen ernstige bezwaren tegen verbinding be
stonden en werd door meerdere aanwezigen
in het licht gèsteld dat geen enkel teeke-n aan
wezig is dat de eigen kiezers hun plicht, om
pp no. 1 der R. R. lijst |te stemmen, hierdoor
zouden verzuimen.
Het Bestuur neemt hiervan met genoegen
nota, waarna met algemeene stemmen besloten
wordt tot verbinding met de A.R. lijst over te
gaan. - f j$, :i\f)
Uit de hierop volgende besprekingen, betref
fende de mogelijkheid dat voorkeurstemmen
zouden kunnen uitgebracht worden, blijkt dat
geen der candidaten indien zij met voor
keurstemmen zouden gekozën worden deze
benoeming zouden aanvaarden. De partij-disci
pline, die bij elke verkiezing steeds zoo schitte
rend tot uiting komt, dient ook bij de Raads
verkiezing te worden gehandhaafd en de ver
gadering is het daarom algemeen eens, dat
elke kiezer zijn (haar) stem dient uit te bren
gen op no. 1 der lijst.
Dë voorz. (de 'heer Kramer), inmiddels ter
vergadering gekomen, brengt in bespreking de
rede door den heer J. du Burck gehouden op
de vergadering der Vooruitstr. Vrijz. kiesver-
eeniging. Spr. betreurt deze manier van doen,
omdat de geheele rede een aanval is op be
paalde personen en verder vele onjuistheden be
vat. Dit heeft ons genoopt om in deze vergade
ring een en ander recht te zetten. Typisch is
de uitlating dat de R.K. handjeplak hebben ge
speeld met den liberaal, de heer du B. heeft
hierbij vergeten te zeggen dat de heer Kroon
het eerst gepolst is vanvrijzinnige zijde.
De heer J. Kramer interrumpeert en zegt
van du B. te hebben vernpmen dat hun hier-
dat du B. dan maar wat geschermd heeft met
dingen die hem zelfs niet bekend waren en
dit dus niet in zijn voordeel pleit.
Spr. deelt nog mede dat zelfs van Soc. zijde
toen gepoogd is besprekingen over de wet
houdersverkiezing aan te knoopen, ja zelfs dat
de soc. geprobeerd hebben met de liberalen
te spreken.
Spr. komt hierna op den aanval op den heer
Bekker inzake diens uitlating dat bij het arm
wezen de Kath. achtergesteld werden. Welnu
dat was in den tijd tpen de Kath. van de in
komsten van het Burg. Armbestuur jaarlijks
f81.25 werd toegestopt. Onjuist was dus die
uitlating niet en de later gekomen regeling
was wel zeer billijk. Dat nu door "de R.K en
den lib .getracht wordt bij benoemingen eigen
partij naar voren te brengen betwist spr. Hij
vraagt wat dan toch eigenlijk de baantjes zijn
die bijv. de R.K. aan zich zelf vergeven. Bij
de benoeming voor de gaseommissie werd den
afgetredene 'herkozen en is het nu zoo bnbillijk
dat in de vacature een R.K. werd benoemd? In
deze zijn echter nooit afspraken gemaakt.
Spr. wijst op de onsympathieke houding door
en soc. Raadsleden aangenomen bij het 25-jarig
jubileum van den. heer Kroon-als Raadslid, toen
de heeren, nadat de voorz. de heer K. had
gecomplimenteerd, bleven zitten toen de ande
ren de heer K. gelukwenschlen. Als dat nu de
geroemde beginselen zijn van de heeren, dan.
haalt spr. hiervoor den neus op.
Wat nu de muziektent betreft, wij hebben
gemeend geen grooter bedrag als subsidie te
mogen voteeren om wille de consequentie dié
er aan vastzat. Verder moet de heer du B. niet
al te hoog van den toren blazen dat alleen
de vrijz. raadsleden het algemeen belang heb
ben gediend, wat toch zeker in zich sluit be
scherming van de economisch zwakkeren. Dit
hebben we in de vorige zitting gezien toen het;
ging om bij de belasting de groote 'gezinnen
eenigszins te ontlasten. De soc.-dem. moti
veerde nog zijn stem tegen omdat de progressie
z.i. te sterk was (wat intusschen wel vreemd is
omdat bij andere zaken de progressie bij deze
niet -gauw te sterk is) maar de Vrijz-. leden stem
den zonder veel woorden tegen.
Spr. wil het hierbij laten, mogelijk dat ande
ren over deze zaak iets willen zeggen.
De heer R. Buur wijst er op dat zeker voor
zichtig moest worden gedaan met subsidie aan
hec Fanfare, want moeilijk zouden dergelijke
verzoeken van andere vereenigin-gen op gebied
van muziek en zang kunnen worden afgewezen.
De heer J. Groen Az. wil nog eenige punten
reléveeren. Eerstens de wethoudersbenoeming.
Voor spr. is het volkomen logisch geweest dat
de heer Kroon is herbenoemd, al zou het alleen
zijn uit een oogpunt van waardeering voor het-,
