NIBU WE
fTf [Nieuwsblad voor LANGEDIJK en Omstreken.
No 50. ««lie. ffiunm si Zaterdag 28 April 1828 le Blad
82e Jaargr.r g
i k
per 3 maanden fl,15
J. H. KEIZER.
LANGIDIJKIR COURANT.
Deze courant^verschijnt Dinsdags, Donderdags en Zaterdags.l
&B0NNEIEÜT8FKUB
REDACTEUR-UITGEVER
BUREEL:
H'oordscharwoude.
PB IJ8 1) E K A D EBTENIl.BNl
Vai 1—1 regel» 75 ct., elke regel meer 15 et.
Sroote letten of vignetten worden naar plaatsrnimte berekend
Brieven reohtstreek» een den Uitgever,
DU Nummer bestaat uit twee Bladen.
EERSTE BLAD.
DE LANGE DE MORAAZ
Alkmaar - Anno 1804.
□onderdag te Schagen
Hotel „Vredelust."
BRAND- EN INBRAAVRIJE
KLUISINRICHTING.
REVUE VAN DE WEEK
24 April'-
Een lange, drukke en zeker toet onbelang
rijke parlementaire week de op Vrijdag 20
April geeindigde. Beide Kamers van de Staten
Generaal waren in volle actie- Het Lagerhuis
begon met aan te vatten de wijziging van Kies
wet, Prov. Wet en Gem. Wet, vooral met het
oog op de nieuwe samenstelling (den lOen Juli;
van den Senaat, onder kracht van de Evenre
dige Vertegenwoordiging. Minister Ruys heeft
bier een zege behaald»ditmaal'. En Z.Exc. be-
dan ook met te waarschuwen dat hij ingrij
pende amendementen niet zou kunnen aan
vaarden- 't Geldt hier ziei de minister
„een kunstig opgetrokken gebouw, d&t bij het
verplaatsen van een steen zou kunnen ineen
storten."
Volgens dit ontwerp wordt dit land verdeeld
vier groepen, die den lOen Juli 23 leden van
de Eerste Kamer zullen kiezen, bestemd om in
af te treden, en 25, wier mandaat m
1929 afloopt. Om de drie jaren worden dus
voortaan senatoren gekozen, wier mandaat zes
jaren duurt.
De oppositie van vrijz. democratische zijde
legen de strekking van deze regeling gevoerd,
eindigde met zich zij 't noode terug te
trekken voor het „onaannemelijk", dat van de
groene tafel tegen het amend.-Oud j.I. werd
gericht.
Een „surprise" bracht het plipts-opgedoken
voorstel-Beumer, dat de strekking had om den
Stemplicht af te schaffen. Minister Ruys gaf
toe, dat de stemplicht practisch niet kan wor
sen volgehouden. Strafvervolging van de dui
zenden gevallen, waarin kiezers en kiezeressen
niet ter stembus gaan, is onmogelijk. De Re
geering liet dan ook de beslissing San de Ka
mer over. 't'Leek inderdaad of dr. Beumer suc
ces zou hebben.
Maar, de dhr. historischen weigerden het
amendement te steunen, het initiatief in deze
aan de Regeering overlatend. Aanvankelijk
scheen de Katholieke fractie voor te zullen
stemmen, doch zij nam „haar draai" en
stemde tenslotte tegen het voorstel-Beumer.
Daarbij kwam ook nog, dat de Van Houten-
sch «afgevaardigde me.j mr. van Dorp, die
Woensdag1 'het voorstel-Beumer had gesteund
er Donderdag eensklaps... tegen bleek te zijn.
Men kent het oude rijmpje:
„Souvent femme var ie,,
Bien fpl qui s'y fiel"
Diet voor stel-dr- Beumer duikelde Donderdag
met 42—39 stemmen. Maarl 't: is slechts uit-
siel Weldra zal de Regeering zelve het ini
tiatief nemen tot afschaffing van de stemplicht.
De eerbied voor de wet-gelijk de heer Schaper
betoogde, eischt dat.
Bij het ontwerp tot .wijziging der kieswet is
nog o.a. door de Regeering overgenomen een
amendement, volgens hetwelk 't voortaan met
mogelijk is, dat echtgenooten tesamen in Prov.
Staten of Gemeenteraad zitting hebben. Dat
het ontwerp op 24 April met vlag en wimpel
zou worden zou wordein goedgekeurd, stond
rotsvast. Tenslotte behandelde de Tweede lea
rner de werkloosheids-interpellatie van den
heer v. d. Tempel. Die natuurlijk uitliep op een
motie. Ditmaal strekt zij om de Kamer te doen
Uitspreken, als. ha,ax oordeel, dat bjj de Rijks-
subsidieering tegen de werkloosheidsverzor
ging geen voorwaarden aan de Gemeenten mo
gen gesteld, welke geen verband houden met
de werkloosheidsvoorziening. De kwestie der
aantasting van de gemeentelijke autonomie
door de Regeering was bij dit debat schering
en inslag. Toen de Kamer den 20en April tot
Dinsdag uiteenging tot den 24en, was men nog
lang niet gekomen tot het einde dezer discus
sie!... Van het meeste belang is, dat minister
Ruys heeft toegezegd, dat de werkverschaffing
die eind April zou worden stopgezet, na die
maand zal voortduren, waar de stand der werk
loosheid dit noodig maakt. Dat was een belofte,
die in den lande met vreugde zal zijn verno
men. Ik stip nog aan, dat het ontwerpje tot
vereeniging van de gemeenten Venhuizen en
Wijdenes Vrijdag j.I. de gebruikelijke oppositie
uitlokte van den heer Zijlstra, tegenstander van
gemeenten-samenvoeging. Het werd na vrij
lang debat goedgekeurd met 4—29 stemmen.
Van de jongste „faits et gestes" onzer sena
toren zij aangeteekend, dat de Begrootingen
van Onderwijs en Justitie zijn afgedaan. En
na twee ochtenden debats, waarin er storm
loop was als nooit te voren, naar de tribunes
der Eerste Kamer, is Donderdag j.I. het voor
stel-Braat tot afschaffing van den Zomertijd
verworpen, door den Senaat met 35-tegen 9..
stemmen. De Plattelander kondigde aan, dat
hij zal volhouden!... Hij geeft den kamp niet
op. Inmiddels zal dit jaar, in verband met
de dienstregeling der spoorwegen, de zomertijd
eerst op 1 Juni ingaan-
De Rijksmiddelen over Maart 1923 bleven
ruim 4V2 ton beneden de raming en brachten
ruim 33 ton minder op dan de derde maand
van 1922. Zeer ernstige cijfers. Diie er op wijzen,
dat minister de Geer's pessimistische verwach
tingen over de eindcijfers der Begrooting voor
1924 niet overdreven schijnen?... Op het Be
zuinigingscongres te Amsterdam, ook door den
minister van Financien bijgewoond, is in de
afgeloopen week vooral door het welsprekend
woord van mr. Vissering nog eens herinnerd,
hoe extra stevig „aanpakken" en „durven"
nu onvermijdelijk is. Wij leven in onverminder
de crisis, hier en daar zelfs sterker-drukkende
dan nog kort geleden het geval' was- De direc
tie der Spoorwegen blijft allerlei bezuinigings
plannen beramen of uitvoeren, in den regel
tot gevolg hebbend: inkrimping van personeel.
De concurrentie op allerlei gebied is heel fel.
Tot de „meest geteisterden" behooren velen op
het terrein der muziek. Zoodat de Toonkunste-
naarsbond reeds om verlaagde'spoorwegtarie
ven heeft gevraagd om de concurrentie in de
oostelijke grensprovinciën waar die het sterkst
zich openbaart te kunnen volhouden, zoo mo
gelijk.
Een „lichtpuntje" is het besluit van minister
de Visser om kwijt te schelden de voorschot
ten, in 1920 door het Rijk aan onderwijzers ge
geven. Het ontwerp daartoe was wel' te ver
wachten, maar bij zulke dingen is zeker in
onzen tijd houvast van groote waarde...
Aan het departement van Oorlog is men
bezig plannen voor te bereiden tot het samen
smelten van verschillende legerdeelen. En in
verband daarmede zouden van begin Mei ver
schillende opper- en hoofdofficieren met pen
sioen gaan. Minister de Geer heeft 't duidelijk
genoeg gezegd in de Eerste Kamer; ook in
de defensie-uitgaven moet het snoeimes met
forsche hand gezet. En mr. de Geer's invloed
in den Raad der Ministers is thans 'zeer stellig,
niet minder dan die van mr. Ruys de Beeren-
brouck, den kabinetsformateur. In hoever zich
ook daarin de verhouding, nu bestaande tus
schen de Katholieke en de dhr. historische
staatspartijen openbaart, laat ik verder onaan
geroerd.
Als'steeds een zeer uitgebreide criminaliteits
rubriek. In de Hofstad had men: „débacle"
van de Alg. Coöperatieve Landbouw Mij-, met
arrestatie van den directeur; het in hechtenis
nemen te Delft van drie Hagenaars, verdacht
van uitgebreide oplidhterijen, in verband met
z.g. bouwplannen- Tegen den directeur van de
gefailleerde „Zuid-Hollandsche Crediet-vereen,
werd twee jaar geëischt door de Haagsche
rec&tbank. Een extra-sluwe poging tót oplich
ting van de Rotterdamsche Bankvereeniging
door den internationaal-beruchten guit werd op
het' uiterste nippertje gelukkig verijdeld. Te
Amsterdam werden de directeur van hotelrHeuf
en zijn echtgenote in hechtenis gesteld, onder
verdenking van bedriegelijke bankbreuk. Te
Rotterdam drongen gemaskerde bandieten een
woning binnen.
In den Haag had men het allerdroevigst ge
val van een jonge moeder, die met haar kind
te water sprong, wijl de man en vader als
matroos had „geteekend". De drenkelingen
werden gered en behouden. Moge voor deze
arme vrpuw de levensstrijd wat wordeh ver
licht!
Tot de jongste ongevallen behoort ook dat
tusschen Eysden en Visé, waar twee treinen
in botsing kwamen bij welke collisie een
remmer uit Maastricht 'is gedood en enkele
passagiers zijn gekwetst.
Het „roode haantje" deed zich ook in de
jongste week weer danig gelden. Te Maartens
dijk (Utr.) woedde een geweldige brand, die
een uitgebreide boerderij in de asch legde.
Gevormd is deze week, waarin op 19 April
de "-47ste verjaardag van Prins Hendrik werd
gevierd, het comité fer huldiging van mr.
Goeman Borgesius' nagedachtenis.
Over de Eerste Kamer, die eind Juli zal
worden geboren, is reeds bekend, dat men er
den oud-ministers Lely en Rink, de Vrijheids-
bonders, een plaats zal inruimen.
Een rechtstreeksche luchtdienst ParijsAm
sterdam zonder landing te Brussel is
op komst. Tusschen dejeuner en diner van
Groot Mokum naar de „Ville Lumière" gaan
en terug, zal welhaast mogelijk zijn
Ik herinner mij best met menschen te hebben
gesproken uit den tijd, toen de reis den Haag-
Parijs, per diligence, acht dagen vorderde.
BUITENLAND.
Lord Curzon, de Engelsche Minister van
Buitenlandsche Zaken, heeft in het laatst van
de vorige week een redevoering gehouden, wel
ke van groot belang schijnt te worden voor de
ontwikkeling van den internationalen toestand
in het algemteen en van den toestand, gescha
pen door de schadevergoedmgskwestie en de
bezetting van het Ruhrgebied in het bijzonder-
Men zal zich herinneren, dat wij de vorige
week geschreven hebben over de redevoeringen
door Poincaré en den Duitsdien Minister van
Buitenlandsche Zaken Rosenberg gehouden.
Wij wezen er toen op, dat de beide standpun
ten nog even ver van elkaar verwijderd waren
als vroeger en dat het onwaarschijnlijk was,
dat Duitschland en Frankrijk zolnder bemidde
ling tot elkaar zouden komen. Doch bemidde
ling werd door Frankrijk ten sterkste afgewe
zen, hetgeen dezer dagen door Poincaré in
een te Void gesproken rede nog eens Werd be
vestigd. 1
Reeds vele malen was de kwestie der scha
devergoeding en de bezetting van het Ruhr
gebied in het Engelsche Parlement besproken
en de Britsche regeering is nooit verder gegaan
dan zich te onthouden van bemiddeling, daar
zooals gezegd deze door Frankrijk niet zou
worden geaccepteerd en zelfs zou worden be
schouwd als een onvriendelijke daad.
Lord Curzon heeft thans in het 'Hoogerhuis
een rede gehouden, welke zoo niet een poging
tot bemiddeling dan toch zeker een richting
aangeeft, waarlangs eventuueel een oplossing
van het funeste conflict zou kunnen worden
verkregen. Aan den eenen kant Frankrijk i!n
principe het recht toekennende op schadever
goeding binnen te krijgen, afkeurende, heeft
Lord Curzon aan den anderen kant Duitschland
in overweging gegeven het initiatief tot een
voorstel te doen, zonder dat dit een capitulatie
zou behoeven te beteekenen. De geheele rede
van den Engelschen Minister van Buitenland
sche Zaken sprak van verzoening en het is een
verheugend feit, dat afgezien van de Fransche
ohauvinisten de rede algemeene instemming
vond.
Uit dez erede en uit de gebeurtenissen die
thans reeds hebben plaats gehad of zijn aange
kondigd, blijkt dat de Engelsche regeering
meerdere malen heeft geconfereerd met den
vertegenwoordiger van Duitschland. Het ge-
.volg van een en ander is dan ook, dat de Duit-
sche regeering in ieder geval zal antwoorden
op de redevoering van Lord Curzon en 'het is
bijna zeker dat Duitschland zich, natuurlijk
onder eenig voorbehoud, zich zal bereidverkla-
ren tot het houden van besprekingen over de
schadevergoedingskwestie en het geven van
waarborgen.
Met uitzondering van de Communisten en de
Duitsch-Nationale Volkspartij wordt de Regee
ring van Cuno thans door alle partijen gedre
ven in de richting van het doen van een voor
stel. Ook in Duitschland is men den huidigen
toestand thans moe en verlangt men naar het
einde van het bijna oneindige conflict over de
schadevergoeding.
Wat er eventueel na een Duitsch voorstel tot
het houden van besprekingen zal gebeuren, is
nog niet te zeggen. Het is bijna niet aan te
nemen, dat Frankrijk een positief Duitsch voor
stel zonder meer zal afwijzen, daar het geschil
tusschen Frankrijk en Engeland daardoor on
getwijfeld weer vergroot zal worden, de tegen
stellingen tusschen beide landen weer meer
aan den dag zullen treden. Een definitief be
sluit heeft de Duitsche regeering o phet oogen-
blik, dat wij dit schrijven nog niet genomen,
doch alles wijst er op, dat nog deze week of
althans in het begin van de volgende week
een Duitsch voorstel te verwachten is.
De toestand in het Ruhrgebied en het Rijn
land blijft dezelfde. De Franschen hebben op
enkele punten de bezetting een weinig uitge
breid.
Te Lausanne is in het begin dezer week de
conferentie met de Turken hervat. De conferen
tie heeft zich gesplitst in drie Commissies ter
behandeling van de verschillende kwesties.
Wellicht dat deze conferentie een beter resul
taat zal opleveren dan de vorige.
Wat er in Rusland geschiedt, is niet geheel
bekend. Een strenge censuur wordt te Moskou
gehandhaafd waardoor betrouwbare berichten
ontbreken. Het schijnt evenwel, dat de matige
elementen eenigszins de overhand krijgen, daar
bijvoorbeeld het proces tegen den Aartsbis
schop Tichon voorloopig is uitgesteld. Boven
dien zouden Krassin, Tsjitserin en Krestinsky
dat zijn zij, die door verschillende conferences
met het buitenland in aanraking zijn gekomen,
onder bedreiging van ontslagname ernstig aan
gedrongen hebben op een voorzichtige buiten
landsche politiek, welke zich ook1 moet uiten
in het staken der processen tegeti de geeste
lijkheid.
UIT DEN OMTREK.
HEERHUGOWAARD.
Alhier is het woonhuis van den heer M.
totaal afgebrand. Ook de inboedel ging geheel
in vlammen op.
HEERHUGOWAARD.
Door ons plaatsgenootje Tr. de Graaf ia
met gunstig gevolg het toelatingsexamen afge
xlegd voor de Normaalschool te Hoorn,
x Ze is oud-leerlinge van school no. 3 al
hier, later van de U.L.O. te Noordscharwoude.
HEERHUGOWAARD.
Het gemeentebestuur heeft aan C. Beers
alhier opgedragen den verbouw van school no.
1, welke mede in dienst zal worden genomen
voor R. Kath. onderwijs. De aanneemsom is
f3725. Mede was ingeschreven door Bot en
Borst voor f 1818, W. van Duin voor f 1825 en
A. Kalf voor f4000.
WAARLAND.
Toen de 78-jarige D. alhier de kachel naar
de zolder zou brengen, had hij het ongeluk
boven van de ladder te vallen, daar deze uit
gleed. Hoewel hij zich niet ernstig bezeerd
heeft zal hij toch wel een poosje het bed moe
ten houden. De. kachel was totaal1 kapo.t.
