NIEUWE
Nieuwsblad voor LAN GEDIJ K en Omstreken.
Zaterdag 19 Mei 1938. I* Blad 38e Jaargang
J. H. KEIZER.
per 3 maanden f 1,15
jNo- 58. «ufHoi at
LAHÏiEDIJKER COURANT.
Deze courant verschijnt Dinsdags, Donderdags en Zaterdags.
REDAOTEUB-UITGEVER
1B0NNEKENT8PBIJB
BUBBEL:
Noordscbarwoude.
PB IJ 8 D E BILL ïl EBTESÏ i.E N
V&a 1—regels 75 et-, elke regel meer 15 et.
Groote letters of vignetten «orden naar piaatsroimte berekend
Brieven rechtstreeks asn den Uitgever
Dit nummer bestaat uit 2 Blad; n.
EERSTE BLAD.
)E LANGE DE MORAAZ
Alkmaar - Anno 1804.
Donderdag te Schagen
Hotel „Vredelust."
ALLE MOGELIJKE
VERZEKERINGEN
OFFICIEEL
DIENSTPLICHT
iftelijke vermaning van den Kantonrechter om
aan de verplichting opgelegd bij artikel 72, tweede,
lid, in het vervolg te voldoen, aan den veroordeel-,
de van wege het openbaar ministerie beteekend op
de wijze, voorgeschreven bij art. 144 van het Wet
boek van strafvordering.
Tevens wordt de aandacht gevestigd op artikels
128 van het Wetboek van Strafrecht, luidende:
Hij, die opzettelijk zich voor een ander uitge-
vendee aan eene krachtens wettelijk voorschrift:
uitgeschreven verkiezing deelneemt, wordt gestraft
met gevangenisstraf van ten hoogste EEN JAAR.
Zuidscharwoude, 19 Mei 1923.
- Burgemeester en Wethouders voornoemd:|
De Burgemeester:
VAN SPENGLERj
De Secretaris:
iS:- PARMA, i
REVUE VAN DE WEEK
Vervroegde opkomst in Juli.
Dc Burgemeester van Zuidscharwoude brengt,
>t volgende onder de aandacht van belanghebben-'
m. 1
i. Voor totaal 200 dienstplichtigen van aa
hting 1923, die zijn toegewezen aan de 2e ploeg,
jr infanterie, bestaat gelegenheid om reeds in hetl
jdvak van 1620 Juli 1923 in werkelijken dienst;
komen ten einde deze oefening te volbrengen
een der detachementen, bestemd voor de scho-
'n voor verlofsoficiererr te Amersfoort en te Bre-
1. De eerste oefening va ndeze dienstplichtigen
ordl niet onderbroken, zoodat deze, behoudens,
tvoorziene omstandigheden, 29 December I923,
ndigt.
2. Voor deze vervroegde opkomst kunnen ook
aanmerking komen personen van de lichting
>23 of van een vroegere lichting, die in verband
et uitstel van eerste oefening, verstreken vrij-'
elling of om andere reden te gelijk met bedoel-
1 2e ploeg in November zouden moeten opkomen
3. Voor hen, die de oefeningen bij den vrijwil-
jen landstorm volgen en uitzicht hebben, dat
I vooi 16 Juli 1923 het bewijs van voorgeoefend-
iid zullen verwerven, bestaat <fe bedoelde gelen
inlieid echter niet.
4. Zij, die voor deze vervroegde opkomst in
inmerking wenschen te komen, moeten voor 271
lei a.s. hun verlangen daartoe kenbaar maken bij'
ai burgemeester der gemeente, voor welke zij,
3bben geloot. Zij behooren daarbij op te geven
1111 geslachtsnaam «n voornamen, den datum van
BDoorte, de gemeente, waar zij voor den dienst
licht zijn. ingeschreven, hun lotingsnummer liet
orps waaraan zij zijn toegewezen of waarbij zij
jn ingelijfd, alsmede in welk garnizoen (Amers,
)ort of Breda) zij deze oefening het liefst zouden
ilbrengen. Ook is het wenschelijk, dat de belang-l
ebbende opgeeft om welke reden hij liever in
uli dan in November zou opkomen-
5. Mocht de gegadigde in aanmerking komen
oor vervroegde opkomst, dan is het niet zeker,
at rekening zal kunnen worden gehouden met;
jn keuze van garnizoen.
6. Zij, die voor opkomst in het tijdvak van 16—
0 Juli 1923 worden bestemd, ontvangen hiervan
adere mededeeling.
Zuidscharwoude ,17. Mei 1923.
De Burgemeester:
VAN: SPENGLER,
STEMMING.
Burgemeester en Wethouders van Zuidsehar-j
'oude brengen ter openbare kennis, dat op Woens-i
[ag, 23 Mei 1923, van des morgens acht uur tot
es namiddags 5 uur, zal geschieden de STEM
MING ter verkiezing van de leden van den ..*e-i
aeenteraad.
STEMPICHLT
Herinnerd wordt aan de verplichting, opgelegd
üi artikel 72, tweede lid, der Kieswet, dat ieder,
lie volgens de kiezerslijst bevoegd is tot oe keuze
uede te werken, zich binnen den voor de stemming
^paalden tijd ter uitoefening van zijn kiesrecht;
aoet aanmelden bij het stembureau in het voor
tem op de kiezerslijst aangewezen stemdistrict.
Artikel 150 der Kieswet luidt:
1 De kiezer, die niet voldoet aan de verplichting)
>pgelegd bij artikel 72, tweede lid, wordt, tenzij,
ten rechter van eene geldige reden van verhinae-t
'ng blijkt, gestraft met berisping of met geld-
>oete van ten hoogste drie gulden.
Indien, tijdens het plegen van de overtreding nog
Jeen twee jaren zijn verloopen sedert eene vroegere:
'eroordeeling van den schuldige wegens gelijke)
overtreding onherroepelijk is geworden, of de des-
vege opgelegde geldboete vrijwillig is betaald,
■vordt geldboete van ten hoogste tien gulden op-j
ïelegd.
De uitspraak is aan hooger beroep noch cassa-j
be onderworpen.
indien de straf van berisping wordt opgelegd
oaa een afwezig gebleven beklaagde, wordt een
15 Met.
Volgens de oude lende brengen de IJshei-
ligen Gonzalphus, Paucratius, Servatius en Bo-
nifadus van 11 tot 14 Mei een brokje "winter in
de „wonderschoone" vijfde maand des jaars.
In 1923 hebben de vier IJsheil'igen zich op
zeer buitengewone manier doen gelden I
Zij veroorzaakten, dat de kachels weer aan het
gloeien werden gebradht, dat de dikke plunje,
reeds voor 'n jaartje weggeborgen, voor den
dag moest worden gehaald. En ook Hemel
vaartsdag '23 stond „in het teekew" van erger
dan herfstige kilheid. D|e regen plaste onbarm
hartig neer, en de arme menschjes, die schoone
plannen hadden gebouwd voor den anders zoo
genoeglijken dag, die het wat stijve van den
'Zondag mist en toch echte „holiday" mag
heeten. Zij waren genoopt om hun toevlucht te
'zoeken binnenshuis, d.w.z. voor het meerendeel
in gelegenheden met of zonder „strijkjes", cine
ma's, e. z. m. Zoodat de exploitanten dier on
dernemingen den IJsheiligen dankbaar zullen
zijn geweest voor hunne „wintergave". En te
midden van het Meiherfstje barstte, in den
nacht van 11 op 12 dezer, een allergeweldigst
onweer los, als een soort van „begrijpelijk pro
test", dat de aldus op den achtergrond gescho
ven vroegzomer deed hooren!... Men ziet
ook op meteorologisch gebied, gelijk overal
elders, de allerscherpSte contrasten!...
De Tweede Kamer ging den 9en met zeer
kort Pinksterreces. Reeds den 23en zullen de
hoogedelgestrenge dames en heeren hunne
werkzaamheden hervatten, en over de vraag
of het groote zomer-reces dit jaar al dan niet
vroeg zal invallen, loopen de meeningen uit
een. De nieuwe Indische Leening van 400 mil
lioen behoort tot de dingen, welke het eerst
aan de orde zullen komen.
Maar: er slaat, behalve dat, nog heel wat
op de agenda!... Ik noem slechts: de inter-
pellat iën -Marchant over de verhouding tus
schen den Haag en Paramaribo), en Duijs
(over de ziekteverzekering c.a.); de nieuwe Bi
oscoopwet, etc. Terwijl de Senaat voor zijn
„metamorphose1', dewelke den lOen Juli moet
plaats hebben, nog tak van grootere en klei
nere ontwerpen heeft .af te doen. Wat, ge
geven de breedsprakigheid, welke thans de
Eerste Kamer beheerscht heel wat beduidt.
Hoe men dus tot de conclusie kan geraken,
dat er dit jaar „bijzonder vroeg" (sommigen
noemen zelfs eind Mei) groote zomer-rust aan
beide kanten van het Biinnejihof zal' kunnen
komen, is mij niet recht duidelijk!
Den 8en Mei heeft 'het Lagerhuis het Dienst-
weigeriings-ontwerp afgedaan, nadat er zeer
uitvoerige en diepgaande theologische, juridi
sche en andere bespiegelingen over waren ge
houden. Z.a. men weet, is het ontwerp een1 uit
vloeisel van de nieuwe constitutioneele bepa
ling betreffende het eerbiedigen van ernstige
gewetensbezwaren. Het splitst de weigeraars
in hen, die zich houden aan het Goddelijk
Verbod om een mensch te dood en en anderen,
die van geenerlei militaire verplichting willen
weten. Eerstgenoemden zullen, nadat hunne be
zwaren als ernstig erkend zijn, voor hospitaal
diensten e. d. worden gebruikt, de anderen
voor bezigheden buiten het leger. Maar de
tweede categorie moet langer diensten praes-
teeren dan de eerste. Ojok tegen deze bepaling
van het ontwerp kwam protest. Maar 't werd
door minister Heemskerk afgewezen, evenals
alle verdere pogingen om wijziging in het ont-
wer pte brengen, e-a. het willen gewag maken
van „ernstige gewetensbezwaren", zonder meer
wat een der soc.-democratische „desiderata"
vormde. Uitzicht dat te onzent politieke mis
dadigers op andere wijze zullen berecht wor
den dan andere gestraften, kon ,Z.Exc. van
Justitie niet openen. Zoodat de soc. democra
tische motie, vragend dat voor de politieke
misdadigers speciale inrichtingen, in plaats van
den kerker, zullen worden voorbereid, reeds
ten doode gedoemd werd. Minister van Dijk
heeft verduidelijkt, dat de miliciens der lich
ting 1923, is de wet er tijdig van de
'nieuwe bepalingen betreffende dienstweigering
zullen kunnen gebruik maken, eventueel:
uitstel van eerste oefening kunnen vragen. Na
'dat behoudens een niet zoo belangrijk amende
ment je-Deckers alle voorstellen waren getui-
frield, kwam het Dienstweigerings-ohtwerp er
met slechts de twee Communistische stemmen
tegen.
In de Woensdagzittiing leed de heer K. ter
Laan schipbreuk met zijn motie, vragend wet
telijke regeling voor den steun, door 'het Rijk
te verleenen aan de dienstplichtigen, „tijdens
of tengevolge van de mobilisatie" blijvend in
valide geworden. Vader Staat heeft voor deze
zeker ongelukkige menschen laatstelijk twee
ton besteed en zoo noodig zal nog meer geld
worden aangevraagd te hunnen bate. Van de
2000 aanvragen om hulp, door zulke invaliden
ingediend, zijn er tot dusver 500 afgedaan. En
algemeen werd erkend, dat de behandeling
'dézer zaak door de commissie-Scheurer meer
in het belang dezer personen is dan de wette
lijke regeling welke de heer R. ter Laan
wenschte. Voor pensioen kunnen zij niet in aan
merking komen, daar bij hen „verband ïus-
sohen militairen dienst en ziekte" ontbreekt.
De motie-K. ter Laan tuimelde met 51 tegen
20 stemmen. En het slot der laatste Kamer
zitting voor het Pinksterreoes was.. een op
'tuiterste oogenbl'ik afgewend edhec Voor...
minister van Karnebeek! Bij het ontwerp tot
goedkeuring der toetreding van Nederland tot
de protocollen betreffende den economischen
en financieelen wederopbouw van Oostenrijk,
't Ging hier over de garantie tot 3lU millioen
gulden, welke Nederland aan het arme Oosten
rijk wil verstrekken. Tegen dat crediet op zich-
1 zelf had niemand bezwaar. Maar wel kwam er
een stroom van protesten tegen Protocol I,
volgens hetwelk ons land zich zou aansluiten
bij al hetgeen de Volkenbond zal gelieven te
beslissen, t. avan Opstenxijk.
Uit alle „sferen" de Chr. Historische-re-
vol'utionaire, Vrijheidsbondsche, kwam de
bestrijding van dit denkbeeld. Vruchteloos
trachtte minister van Karnebeek den stroom
te stuwen... en Z.Exc. zou ongetwijfeld neder-
xlaag hebben geleden, als dr. Nolens, de leider
van de Katholieke club, niet den „wenk" had
gegeven om het met razenden spoed voorbe
reide ontwerp... aan te houden. Z.Exc. van
wasBuitenl. Zaken zag, dat er geen andere
uitweg was en verzocht aanhouding van het
voorstel. Of degenen, die voorspellen, dat deze
loop van zaken een extra-sterk bewijs is voor
den afnemenden invloed van het Kabinet Ruys
het bij 'trechte eind hebben, moet alweer de
toekomst lieeren!»..
Tot de onderwerpen, die ondanks het streven
om vroeg op reces te gaan, allicht in de Kamer
welhaast tot eenige „gedachtenwisseling" kun
nen leiden, behoort de hevige ontstemming
onder het intercommunale trampersoneel n.a.
van de jongste maatregelen, door den Minister
van Waterstaat getroffen.
Terwijl de wachtgeldregeling voor het spoor
wegpersoneel reeds tot schriftelijke vragen-van
Braambeek heeft geleid. In periode van Bel
gische spoorwegstaking en terwijl uit Indië der
gelijke „scrike"-tijdingen komen, wijzend op
een zich zelfs daar uitbreidende „beweging"...
De geweldige „strop" met den bouw van
hc.: nieuwe Leidsche ziekenhuis, aanvankelijk
op 5 millioen geraamd en nu reeds begroot op
140 h 150 ton gouds in tijd van generale be
snoeiing! zal misschien ook de grens van hei
langs schrifcelijfcen weg van de Regeering op
heldering willen krijgen, overschrijden?
De indiening van Bioscoopwet no. II heeft
den stoot gegeven tot de stichting der vereeni-
ging tot bescherming van „de persoonlijke vrij
heid"- Tegen dingen als bioscoop-verbod,
drooglegging, Zondagsheiliging naar ultra-cal
vinistisch recept, misschien gevolgd door een
roookverbod? Dat het in die richting voort
gaan hl strijd is met den vrijheidszin, iets
garisch anders dan bande- en tuchteloosheid!
ons volk in al zijn geledingen eigen: ten
slotte zal geen bewindsman, van welke „kleur"
dan ook deze groote waarheid miskennen.
Het getal aanrandingen, uit roofzucht en
met andere obscure bedoelingen is, in de
jongste misdadigheidsrubriek legio. Noodig
is 't nogmaals te wijzen op de ernstige ge
varen, waaraan kinderen, onbewaakt buiten
spelend, zijn blootgesteld. De Tucht-Unie wees
terecht, op het noodzakelijke van beperking
van en controle op het doen collecteeren door
zeer jeugdige personen. Er zijn nog tal van
andere gevaren. Sapienti sat! Er is het treu
rige geval der onregelmatigheden in het beheer
van den tot dusver zoo geachten en populairen
burgemeester van het plaatsje Maasdam. Het
'in Den Haag in de val loopen door drie be
ruchte Leidsche inbrekers, 't Op heeterdaad be
trappen en vervolgens na wilde jacht inreke
nen van een Rotterdamschen „kraker". Het
attrapeeren te Leiden van een... achtjarigen
dief, recidivist! die zich van een porte
feuille met „inhoud" had weten meester te
maken. Even tragisch als moeilijk geval voor
den kinderrechter 1 Er- is de berooving van een
Nederlandschen rentenier, in den trein Berlijn-
Amsterdam, van 75 millioen Mark, zelfs nu
toch nog de moeite van bet „inpalmen" waard.
Ook ditmaal ontbreekt het gebruikelijke „bran
den-lijstje" niet. In een Limburgsch dorpje
kwam, bij een poging om nog iets uit de vlam
men te redden, een jong meisje om het leven.
Tot de verdere droeve ongevallen van de jong
ste week behoort dat te Doorn voorgekomen,
bij een botsing tusschen trein en auto en waar
bij een 17-jarige jongen gedood werd.
Het Koninklijk Noorsclh bezoek is vastge
steld op 5 tot 7 Juni a.s. en Z. M. Haakon zal
in de hoofdstad met zijn oorlogsbodem arri-
Veeren.
Mooht de Koning Rotterdam bezoeken, dan
zal hij er vermoedelijk nog door den waarn.
burgervader moeten worden begroet. De vaca
ture-Ziimmerman bestaat nog steeds. En de
kans, dat de oud-minister van IJsselsteijn op
volger zal worden van den man, die nu Oos
tenrijk heeft te „reconstrueeren", lijkt gering.
Bij een bezoek van Rotterdamsehe „hervora-
genden" bij minister Ruijs, niet juist om den
heer van IJsselsteijn aan te bevelen! bleek de
Regeering ten deze nog „in blanco te staan''*
gelijk 'twerd uitgedrukt. Tot d everdere jong
ste „nova" behoort o,m. de tijding, dat in het
komende najaar geen Onderwijzers-examens
zouden worden gehouden. En verder: het thans
in zeer-eiinstig levensgevaar verkeeren van de
Nationale Opera, wier toestand bedenkelijker
dan ooit scheen te zijn. De Groningers gaan
Kermis-vieren, maar het zal een „droge ker
mis", een met doorgaand tapverbod,
wezen. Of op deze wijze de alcohol werkelijk
zal geweerd worden van het festijn, dient afge
wacht.
De radio-dienst tusschen Nederland en In
dië is geopend, maar een geweldig onwe r in
de Oost bracht eilacy stremming, zoodat het
eerste telegram, van G. G. Fock aan de Ko
ningin, niet kon worden overgebracht. Voor
'degenen, die aan „voorteekenen" waarde hech
ten, een somber-stemmend begin. In periode
Van geweldige moeite voor talloozen, om1
zelfs zeer bescheiden sommekens te verkrijgen
voor zaken-eploita tie e.t. g. laat een Bank
directeur in den trein van Delft naar Rotter
dam een valiesje „slingeren" met goud en
bankpapier beladen tot een in de vele tiendui
zenden loopend bedrag. Toevallig kwam de
zaak, door een eerlijke vindster, terecht. En
de directeur beloofde, dat de dame „er nog
wel van hooren zou"... Als ook hier maar niet
hevige verstrooidheid tot vergeten leidt!
BUITENLAND.
De Russische autoriteiten, die het vorige jaar
met de BritsChe regeering een handelsover
eenkomst hebben gesloten, hebben de laatste
maanden eenige Britsche trawlers, die in de
Oostzee vischten, in beslag doen nemen. Dit
was een inbreuk op het handelsverdrag. De
daarbij komende steeds voortdurende Russi
sche actie in het Britsche koloniale rijk en deze
gebeurtenissen hebben de Britsche regeering
doen besluiten een ernstige nota naar Moskou
te zenden. Deze nota, vervat in een ultimatum,
dreigde met het afbreken van alle relaties en
vervallen verklaring van het handelsverdrag.
