DEBlIITEMEEUTEN EN HEI ALKJAMSCH
HANDELWIJS.
De kwestie is bekend. Nadere toelichting
behoeft deze niet. We hadden gevoegelijk deze
zaak haar beloop kunnen laten, ware het niet,
dat de heer Mammen, die het schoolgeld niet
betaalde, tengevolge waarvan aam alle drie leer
lingen, die de Handelssohool bezoeken, de ver
dere toegang tot dit onderwijs werd ontzegd,
per ingezonden stuk zijn standpunt heeft toe
gelicht en trachten goed te praten.
Het moet den heer Mammen, die aanlei
ding gaf, dat het gemeentebestuur van Alk
maar „noodgedwongen" tot den krassen maat
regel overging de leerlingen van de ge-
geentelijke Handelsschool te verwijderen, on
getwijfeld aangenaam hebben getroffen, dat de
Redactie van de „Alkmaarsche Courant" den
handschoen voor hem heeft opgenomen,
'zelfs zoo ver ging hem aan te raden „niet te
■betalen".
Dit Alkmaarsche advies doet onaangenaam
aan. Het beteekent, dat de Redactie voor zich
zelf overcuigd is, dat de Heer Mammen hier
toe niet is verplicht. Op welke gronden zouden
wij willen vragen? Met te beweren, dat de bui
tengemeenten parasiteeren (wij spatieeren
Red. N.L.Crt.) op de inrichtingen voor Han
delsonderwijs te Alkmaar, of te verklaren,
dat het onbillijk is, dat de buitengemeenten het
'den leerlingen onmogelijk maakt de Alkmaar
sche scholen te bezoeken heeft de Redactie
niets bewezen. Op billijkheidsgronden? Wel
ke moreele beteekenis heeft dan haar aan den
Heer Mammen gegeven advies om niet te be
talen?
Wat zegt de wet op het Nijverheidsonder
wijs?
In het Ontwerp-Cort van der Linden luidde
het: „Vakschoolonderwijs wordt gegeven aan:
a. handelsscholen; b, zeevaartscholen; c. vis-
scherijscholen; d. mijnbouwscholene. am
bachtsscholen; f. technische scholen; g. nijver
heidsscholen; h. kook- en huishoudscholen; i.
inrichtingen, niet onder ah genoemd, welke
krachtens eene door Ons genomen beslissing
tot de vakscholen behooxen".
In het G(ewijzigd) 0(ntwerp) van Minister
de Visser werd dit artikel veranderd en de
„(handelsscholen" werden uit art. 11
geschrapt.
AU. 4 van art. 25 is dus niet van toepassing
op de „handelsscholen" en ontheft de buiten
gemeenten van elke wettelijke verplichting tot
betaling der kosten als door Alkmaar geeischt.
Ook aan de Redactie der Alkmaarsche Cou
rant is dit bekend, waar zij schrijft, dat voor
het Handelsonderwijs die wettelijke regeling
ontbreekt welke voor de Ambachtschool, Huis
houd- en Industrieschool en het Gymnasium
wel is getroffen.
En daarom heeft Alkmaar zelf een nood
maatregel getroffen, omdat het nu zijn gele
genheid schoon zag zijn wil door te drijven,
een krachtproef, waarvan de leerlingen, die in
Zuidscharwoude wonen, de dupe werden.
De Alkmaarsche Courant verdedigt dit
standpunt waar zij zegt: „Het is daarom in de
buitengemeenten zoo onbillijk het den leer
lingen onmogelijk te maken de Alkmaarsche
scholen te bezoeken, door in verordeningen
van de ouders het volle bedrag der onkosten ,te
eischen1'.
Door de zaak zoo voor te stellen, slaat de
Alkmaarsche Courant de plank mis.
In de vergadering van den gemeenteraad
van Zuidscharwoude, (Sept. 1922) Dij de be
handeling der Gemeentebegrooting 1923 werd
besloten geen garantieverklaring te geven met
het oog op de hier gevestigde U.L.O.-school-
Fe.UILLc.lUN.
OP DEN BURG DYMECK
-16)
(Nadruk verboden).
Had Henny slechts eenmaal de hartstoch
telijke blikken gezien, waarmede de Graaf
haar had nagezien, wanneer zij door de kamer
liep of wanneer zij uit den tuin kwam, zij zou
zich huiverend hebben afgewend, naar huis
zijn teruggekeerd en weder de eenvoudige leer
aarsdochter geworden zijn, maar Graaf Role-
neck had in zijn veelbewogen leven, dat zeker
niet voor ieder mocht worden geopenbaard,
geleerd, zich zelf te beheerschen, daar waar
het noocUg was en zijn ware natuur niet te ver
raden. Eenmaal had hy Henny doen opschrik
ken, toen hy had gezegd: Wanneer wij maar
eerst getrouwd zijn, maar hij zinspeelde
nimmer meer op deze toekomst en hij wist door
de wijze waarop hij steeds van zijn reizen wist
te vertellen, toch voldoende belangstelling bij
Henny te wekken, zoodat hij het na eenigen
tijd kon wagen te zeggen: Ik verheug mij er
op, je dat alles later te kunnen toonen, wan
neer wij op reis gaan.
Het was einde October; ruw weer en koud
geworden, en Henny had haar wandeling niet
verder dan den tuin kunnen uitstrekken- Dik
wijls, wanneer zij dien eenzamen weg ging
richtten hare oogen zich onwillekeurig naar het
boschje en telkenmale voelde zij de blos naar
de wangen stijgen. Dit bosch scheidde haar
van Elmenhof en van Eckart Wackerath. Ec-
kart Wackerath 1 Had haar iemand dien
naam toegefluisterd? Stond hij daar niet met
zijn energiek, goedig gelaat en zijn verstan
dige, blauwe oogen, die zoo vol vertrouwen
zicheenmaal op haar hadden gevestigd 1
'Zij de bruid van Graaf Roleneck, 'dacht aan
Eckart Wackerath. Maar eigenlijk hin
derde datt dan iets? Was Wackerath met
Nu spreekt het wel van zelf, dat wanneeer
garantieverklaring wel was gegeven, zon
der dat de kosten op de ouders zonden kun
nen worden verhaald, door een dergelijk be
sluit de hier bestaande U.L.O.-school zoo goed
als zeker zou worden ontvolkt en de aan deze
school verbonden leeraren het lot zouden dee-
len, dat men in de toekomst voor een zeker
aantal leeraren te Alkmaar vreest wanneer
men in de buitengemeenten het door de Alk
maarsche Crt. genoemde „kortzichtige" stand
punt blijft innemen. Maar moge dit standpunt
'door de „Alkmaarsche Crt." al kortzichtig wor
den gequaliviceerd onze U.L.O.-school
trachten wij te behouden, voor welk onderwijs,
daar ontvangen, van de buitengemeenten geen
garantieverklaring wordt verlangd.
De billijkheid van den Alkmaarschen maat
regel tracht genoemde Redactie goed te pra
ten door als voorbeeld te stellen het slachthuis
te Alkmaar, in de kosten waarvan ieder die-er
van profiteert, moet bijdragen.
Maar in verband met de hangende kwestie,
waarin buitengemeenten worden gegispt, stel -
'len wij als voorbeeld den keuringsdienst, welke
kosten de betrokken gemeenten betalen, die
het weer verhalen op de slagers, welke het
weer terugvorderen in een verhoogden vlees.ch-
prijs van de consumenten. Voorbeelden gaan
niet altijd op.
Nog op andere wijze verdedigt de Alkmaar
sche Courant den door de gemeente Alkmaar
•genpmen maatregel:
„Men dient te bedenken, dat aan het doen
van allerlei concessies ten: slotte een einde
komt, dat het tijdstip waarop deze leerlingen
van de school verwijderd moesten' worden reeds
lang gepasseerd is en dat Alkmaar, in den
Strijd met onwillige buitengemeenten, geen
gunstiger oogenblik dan het tegenwoordige had
kunnen kiezen, om duidelijk te doen uitkomen,
dat in de allereerste plaats de leerlingen de
dupe van het gebrek aan samenwerking der
•gemeente-besturen dreigen te worden."
Waar de Redactie spreekt van „gebrek aan
samenwerking", daar heeft zij bedoeld, dat de
onwillige buitengemeenten moeten begrijpen,
dat aan het geduld van het gemeentebestuur
van Alkmaar ten slotte een einde komt en dat
zij naar zijn pijpen moet dansen.
De gemeente Zuidscharwoude en andere
hadden dus haar eenmaal genomen besluit
moeten intrekken op gezag van het Alkmaar
sche gemeentebestuur, naar het oordeel van de
door de Alkmaarsche Courant gehouden straf
rede, die van meening is, dat Ged. Staten te
éeniger tijd wel zullen ingrijpen, omdat de hou
ding der buitengemeenten, zooals dit blad ver
ondersteld, in strijd is met het algemeen be
lang, wij zouden zeggen „Alkknaarsch be-
Maar dan komt onwillekeurig de vraag naar
voren: „Is Alkmaar er voor de buitengemeen
ten of zijn de buitengemeenten er voor
Alkmaar?"
Vpor de Alkmaarsche Crt. is het antwoord
niet twijfelachtig. Maar wij achten het innemen
van een ruimer standpunt van meer algemeen
belang en ook tevens meer in het belang van
Alkmaar.
Wij vestigen daarbij de aandacht op de mis
sive van den Directeur der Middelbare en
Hoogere Handelsschool te Helder, o.m. oiok
aan het College van B, .en W. te Noordschar-
woude gezonden:
(Hiermee veroorloof ik mij de vrijheid,
Uw aandacht te vestigen pp de Middel
bare Hamdelsdagsohool met daaraan -ver
bonden Hoogere Handelsschool te Hel
der. Deze school is dopr den Minister van
Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen
haptr neef? En konden neef en m)icht niet
argeloos met elkander tezamen praten?
Toen zij op den eersten zomnigen dag, na
dagen van regen en mist, weder door het woud
ging, stond Wackerath op eenmaal voor haar,
en het was alsof een zenuwachtig trillen in zijn
gelaat merkbaar werd, toen hij haar zag-
Goeden dag, freule Romig, zeide hij
verheugd, ik heb u reeds in langen 'rijd niet
gezien 'het weer was ook zoo. somber
maar nu schijnt de zon weer.
ja> dat gaat wel, antwoordde Hen
ny, maar het ontging hem niet, dat er iets in
haar trékken ontbrak, dat hij tevoren zoo aan
trekkelijk had gevonden: Die blijmoedige trek,
die glimlach; zij zag er thans zoo ernstig
en minder vroolijk uit.
Nadat zij hem naar zijne ouders en broeders
had gevraagd, zeide hij: Freule König, wees
niet boos, wanneer ik u thans een vraag doe.
Maar eerst vraag ik u; hebt u vertrouwen in
mHij zeide het kort en streng, met dezelfde
woorden, waarmede Graaf Roleneék haar jiad
gevraagd- Zy antwoordde, hem open in de
oogen ziende: Zeker in een neef moet
men toch vertrouwen kunnen stellen. Hij
echter schudde het hoofd. Dat woordje
,^noet' is overbodig, nicht Henny, hier kpmt
het op het „willen" en „kunnen" aan. Ik'meeni,
hebt u vertrouwen in mij als in een Vriend
laten wij zeggen, als in een „waren en besten
vriend?"
Henny voelde een zeldzame vrees by haar
(bpkomen bij deze ernstig uitgesproken vraag,
haar hart begon sneller te kloppen, alsof
een zwarte, donkere wolk den helder klaren
herfstlucht verduisterde. Een angstig kwellen
beving haar, het was haar, als stond hiernaast
haar de beste, trouwste man, die haar steun
en hulp kon en wilde zijn, dien zij haar volle
vertrouwen zou kunnen schenken, zonder angst
of vrees, en toch had zich een scheids
muur tusschen haar en hem geplaatst, zy
volkomen gelyk gesteld aan de bekende
scholen te Amsterdam, Alkmaar en Zaan
dam. Het diploma onzer H.H. is dienten
gevolge een Staatsdiploma en heeft dus
alle voordeelen, dié daaraan bij Koninklijk
Besluit zijn toegekend.
De schoolgeldregeling is voor builen-
leerlingen volkomen gelijk aan die voor
Ide leerlingen uit de Gemeente Helder zelf.
De Gemeentebesturen van' buitenge
meenten worden dus niet tot een tegemoet
koming uil de Gemeentekas verplicht.
Wij meenen dat in den strijd met het „on
willige" Alkmaar ook de Directeur van genoem
de school geen gunstiger oogenblik had kun
nen kiezen om duidelijk1 te doen uitkomen,
dat niet in de eerste plaats de leerlingen
de dupe behoeven te worden van „het gebrek
aan samenwerking der gemeentebesturen."
Speelt Alkmaar in dezen niet te hoog spél,
wanneer het niet wil medewerken tot een ver
haal op de ouders der leerlingen?
Het moet weten, dat het de buitengemeenten
nimmer kan verplichten zich garant te stellen
zelfs niet door „kunstgrepen of machinaties.'
Intussohen is het conflict opgelost. Dé Heer
Mammen heeft betaald, heeft het hoofd in den
schoot gelegd, gelijk dat nog eens door hem
is gedaan te Heer Hugowaard, en de gelden
zijn door de gemeente aan Alkmaar afgedra
gen.
Dè verwachting, dat Zuidscharwoude zou
toegeven is dus niet uitgekomen'. Hierin heeft
de „Alkmaarsche Crt." zich dus vergist.
Wij gelooVen, dat zij, evenals wij, nu nieuws
gierig zal zijn of Ged. Staten bij het nazien
der rekening de gemeenlte zal gelasten de van
de ouders der leerlingen, (Volgens haar „on
rechtmatig") verkregen gelden zoo spoedig
mogelijk weer terug te betalen.
UIT DEN OMTREK
HjEERHUGO WAARD.
Donderdag is voor de leerlingen onzer open
bare scholen een heerlijke dag geweest, waar
toe het mooie weer zeker veel heeft bijgedra
gen, doch het feit, dat de vereeniging ter be
vordering van getrouw schoolbezoek 40 jaar
'heeft bestaan, was mede oorzaak, dat buiten
gewoon genoten werd. Alle rijtuigen toch wa
ren versierd, het een al mooier dan hét an
dere, terwijl mede een drietal versierde auto's
den tocht meemaakten. Vóór het plaats nemen
der kinderen van' school 3 in de rijtuigen,
moest het jonge volkje aantreden en werd
meester Brugman door den voorzitter, den heer
P. Wonder, even voor het front genoodigd en
namens. „Getrouw Schoolbezoek" op waardee-
rende wijze toegesproken, eerstens als één der
ipog in 'het land der levenden zijnde oprich
ters, tweedens naar aanleiding van hetgeen
hij voor de vereeniging en speiaalcl voor het
schoolfeest van school 3 steeds is geweest. De
heer Brugman dankte voor deze waardéerisng,
doe hwerd opnieuw verrast, doordien1 hem door
Trijnie Reijne en Truitje Waker namens de
kinderen van school 3 een prachtig bloemstuk
werd aangeboden en eerstgenoemde hem in
'een tweetal aardige coupletjes toezong. Dat
ook hierop een hartelijk woord van dank volg
de, laat zich begrijpen.
Onder belangstelling van velen ging het nu
langs Hugowaards Middelweg, terwijl de stoet
den Rustenburgerweg genaderd zijnde was aan
gegroeid tot ongeveer 40 rijtuigen. Na een kijk
je bij Al'kmaars Hertenkamp, ging het naar
Bergen aan Zee, waar buitengewoon genoten
werd van het strandvermaak. Ochl wat sche-
hen die uren hier kort 1 was op vele gezichten
was de bruid van Graaf R(oleneck, en haar
verloofde was thans haar naaste vriend, moest
haar vertrouwde en raadgever zijin. Een lichte
huivering ging door haar leden, zij rilde, niet
tegenstaande de middagzon haar warme stra
len neergoot over de omgeving.
Zij had den moed niet Wackerath aan te
zien, maar zij zeide, de ingeving van haar hart
gehoorzamende, dat sterker was, dan de ge
dachte, dat zij de bruid was van Graaf Role
neck; Ja, mijnheer von Wackerath.
Wackerath scheen voldaan met deze verkla
ring, met dit vast uitgesproken Ja". Wat hij
thans tot Henny had te zeggen, waarover hij
haar heden wensohte te spreken, dat was niet
om zijn eigen gevoel te openbaren, dan wel
de plicht die hem gebood, den wensch, dien
•hij koesterde, zoo mogelijk haar te verlossen
uit het net van leugen en onwaarheid, waarin
zij door haar onervarenheid was verstrikt ge
raakt.
Geloof mij, freule Hennyzijn stem
beefde eenigszins in den aanvang, maar spoe
dig was hij zich zelf weer, geloof mij, voor
praatjes en nieuwtjes, die zoo in onze omge
ving de rondte doen, ben ik in den regel niet
te Vinden. Daarvoor ben ik niet alleen een main,
'die zijn arbeid heeft te verrichten, maar ik
heb té veel ervaring om niet te weten, dat al
wat verteld wordt voor de helft niet waar is,
maar behalve dat, ik meen, dat wij ons als
verstandige menschen daar boven moeten stel
len. Maar in dit geval is het wat anders, freule
König, het betreft u, en ik zou gaarne het
voorrecht hebben u een broederlijken raad te
mogen geven. Men vertelt hier, dat Gravin
Dymeck er alles op heeft gezet, u met haar
beschermeling, Graaf Roleneck, te verlo
ven
Henny wilde zeggen,: Ik ben reeds met
hem verloofd, maar een onverklaarbaar ge
voel verlamde haar spraak en Wackerath
scheen ook geen antwoord te verwachten.
Graaf Roleneck, of hij mij sympathiek is
te lezen en door menigeen der ouderen wer'd
met dien uitroep ingestemd. Doch er was
nog meer vermaak in 't gezicht. Dé rijtoer
werd vervolgd tot Schoprl, waar het duinge
not niet minder heerlijk smaakte en de speel
tuin eveneens te genieten gaf. Dat er ditmaal
ook wat extra's werd uitgereikt spreekt wel
haast vanzelf en dat ook hier de uren te kort
schenen, laat zich mede wel begrijpen. Menig
maal werd geroepen: Laten we nu maar ouden
tijd rekenen voor vandaag. Maar ook hier deed
zich het onverbiddelijke klokje van gehoorzaam
heid igelden en pmgeveer 7 uur hadden we
Schoorl weer achter ons. Te Kalverdyk werd
pog even gepauseerd voor uitreiking der laat
ste versnapering en ongeveer 9 uur was het
grootste deel der feestvierenden thuis, waar
zeker nog wel gauw het een: en ander over
het schoolfeest verhandeld werd. Stellig zal
ons schoolfeest nog lang in aangename herin
nerin gblijven.
Door de Cooper. Verbruiksvereenigimg te
Winkel was de feestcommissie van school 3
nog verrast met een feestgave bestaande in
25 pond kantkoek. De comm. reikte ter recla
me hiervan ook een proefje uit aan de ouderen.
HEERHUGOWAARD.
Daar de palen zijn geplaatst en de draden
zijn gespannen voor telefonische aansluiting
van het hulppostkantoor Noord, zullen nu
stellig binnenkort nu wel gebruik kunnen ma
ken van de publieke spreekcel en hier tele
grammen kunnen worden aangenomen en ont
vangen .Al weer een stapje voorwaarts dus.
VOLKSCONCERT.
Met verwijzing naar de in dit nr. voorkomende
advertentien raden wij aan zich vroeg van entrée-
kaarten te voorzien voor het a.s. volksconcert. Men
kan daardoor noodelooze drukte en gedrang voor
komen, want ongetwijfeld zal de toeloop groot
zijn, nu rnen weder dit voortreffelijk orkest-ensem
ble en deze buitengewoon mooie alt-zangeres kan
hooren. De zang van mevr. Slingelandt, werd over
al door de bladen schitterend beoordeeld en zeer
zeker zal zij ook hier veel te genieten geven.
De commissie van den Muziektuin verzoekt hare
leden beleefd, voor het concert van Zondagavond
door „Apollo" van. Hoorn, zich zoo vroeg mogelijk
van kaartjes te voorzien, om het lange wachten
te voorkomen.
Vanaf 6 uur zijn entréekaarten aan den Tuin
verkrijgbaar. i
PLAATSELIJK NIEUWS
'ONZE AUTODIENST OP ALKMAAR.
Wij vestigen de aandacht onzer lezers en ook
onze lezeressen op de in dit nr. voorkomende ge
wijzigde dienstregeling. Behalve dat deze zich vol
komen aanpast aan aankomende en vertrekkende
treinen te Alkmaar, er zijn ook nog een paar dier
sten ingelegd, ten dienste van hen, die, wegens
drukke zaken verlaat, nog denzelfden avond op
tijd thuis willen zijn. Men knippe de dienstrege
ling uit en beware deze ,omdat z ijons van groot
nut kan zijn. De ondernemers doen alles om het
publiek te gerieven.
NOORDSCHARWOUDE
Morgen, Zondag, zal onze zangvereeniging „Cires
cendo" wederom uittrekken, om deel te nemen
aan de Groote Internationale Zangwedstrijd te
Amsterdam, uitgeschreven door de Kon. Vereeni
ging „De Vereenigde Zangers" te Amsterdam.
De belangrijkheid van dezen wedstrijd blijkt wel
uit het feit, dat medegedongen wordt door vereeni-
gingen uit Westfalen, Rheinland, (Duitschland),
Polen, België, Tsjecho Slowakije en Hongarije.
De vereeniging „Crescendo" zal hebben te zin
gen tegen een vereeniging uit Elberfeld (Rheinland),
Verplicht koor: „Drie Koningenlied." Als vrij nr.
wordt gezongen „Ellen."
ZUIDSCHARWOUDE
Onze zangvereeniging „Gemengd Koor" zal op
Zondag 17 Juni deelnemen aan het Zangersfeest
te Abbekerk.
of niet, kan hier buiten beschouwing blijven,
is ongetwijfeld een caveliér, wat men in
die kringen een cavelier noemt. Hij heeft goe
de manieren, heeft zich steeds,aan de wetten,
die de eer hem voorschrijft, gehouden, maar
zijn leven is van dien aard geweest, dat ihij
op zijn leeftijd het recht mist een onschuldig,
rein, jong vrouwenleven aan het zijne te ver
binden zooals u, zooals gij zijt, freule
König. Ik kan alle bijzonderheden, die over
zijn omgang met vrouwen worden verteld, niet
alleen met vrouwen uit zijn kring en stand,
maar ook uit andere kringen, niet mededeelen,
evenwel mijn hoogachting voor u is te.
grooot, om bet gewoon aan zijn beloop te
laten, maar ik, zijn kalmte Scheen hem
te verlaten, verontwaardiging kleurde zijn wan
gen en sprak uit zijn gelaat, maar 'ik, anders
de vredelievendheid in eigen persoon zelf, -J'
ik schoot hem liever met een welgericht schot
neder, als dat ik hem als uw echtgenoot zag.
Het zou mij smarten, Henny, diep smarten, u,
de onschuld en de reinheid zelf, aan de zijde
van dezen man te zien, in wiens leven vrou
wen van eiken stand een rol hebben gespeeld,
heden worden zij geliefd, morgen veracht
en vergeten. Eenigen mogen dan al langer
óf korter zich gelukkig hebben gevoeld,
maar ten slotte weggeworpen, om door een
ander te worden vervangen. Derhalve Hen
ny, waarschuw ik -u, laat u niet vangen m
zijn strikken uw hart kunt ge en moogt ge
niet aan hem schenken.
Als een koudwaterbad kwamen deze waar
schuwende woorden over haar en zij voelde
niet alleen de waarheid, die daarin.' lag opge
sloten, zij voelde ook de beteekenis zijner woor
den door de wijze waarop zij tot haar werden
'gesproken door den man van practischen zin,
die gewend was zijn leven met harden arbeid
'te verdeelem.
(Wordt vervolgd).