NIEUWE
Zaterdag 7 Juli 1928
I* Blad 32e Jaargang
Geer -
dat „het prestige vaft de H«azebanjcen
Ko 78. IHTKHtfCSv riLCniMk
LAlifcEDIJKM COURANT
Dil Nummer bestaat uit twee Bladen.
EERSTE BLAD.
DE LANGE DE MORAAZ
Alkmaar - Anno 1804.
Donderdag te Schagen
Hotel „Vredelust."
INCASSO'S.
REVUE VAN DE WEEK
3 Juli-
Te langen leste is de Tweede Kamer er toe
gekomen, met groot reces te gaan. Het ge
schiedde op Donderdag 28 Juni, des middags
te half vier uur dat president Kooien zijn mede
leden verfrissching van krachten toewenschte
door „het welverdiend reces" en de vergade
ring verdaagde tot nadere bijeenroeping. Wat
i. c. beteekent, behoudens onvoorziene omstan
digheden, tot eind September. Het 'midzo
mer- en vacantie-seizoen, is dus nu officieel
aangebroken, we bevinden ons in Juli... en
de weerkundigen voorspellen, dat 't nog wel
een poosje kan duren, voordat wij gestadig
warm weer krijgen, zoodat de kans schijnt te
bestaan, dat de „echte zomer" ons zal koeste
ren tijdens de Jubileumfeesten. De Koninklijke
Familie brengt nu haar vacantie door in een
overschoone landelijke streek in Engeland, na
'ondanks het incognito H-M- is thans de
Gravin van Buren—) op Albion's grond aller
hartelijkst te zijn begroet, dopr Koning Geor
ges en zijne gemalin.
Van de „faits et gesties" der Tweede Kamer
voor haar uiteengaan, teeken ik aan dat de
tailita.,re Pensioenwetten zijn afgehandeld. De
Regeering deelde naar aanleiding van eon mo
tie-Ter Hall welke eene Commissie van Advies
wenschte, mee, dat zij met „Ons Leger en
'Onze Vloot" onderhandelt' over het steun ver
kenen aan in nooddruft verkeerende oude zee
lieden; de motie-Ter Hall, hoe goed bedoeld
ook zou slechts vertraging hebben berokkend-
Zij werd ondanks deze verklaring van minister
Westerveld gehandhaafd en door de Kamer
verworpen. Evenals eene motie-Dresselhuys,
waarin de wensch werd uitgesproken, dat den
officieren die „afgevloeid" worden, zal worden
kenbaar gemaakt, de motieven, welke tot dat
afgevloeid-zijn hebben geleid. Minister Van
Dijk wilde van deze motie niet weten, nam
tegenover bijna alle op de Pensioenwetten voor
gestelde amendementen een beslist-afwijzende
houding aan. Overgenomen werd door Z.Exc
xslechts een voorstel, waardoor de korting voor
het pensioen hoogstens 3 pet. zal bedragen,
terwijl iin het ontwerp geen grens Vopr die
korting was aangeduid. fo
Mevr. Bakker—Nort, de vnjz. democrate,
had met haar initiatief-ontwerp betreffende het
pensioen van een ezuster-huishoudster succes.
De Kamer nam het (nadat de amendementen-
Wintermans, welke het voorstel dreigden te
„verstikken", waren afgewimpeld)
tegen 44 stemmen aan. Edoch, PP
29 Juni heeft de Senaat het voorstel van Mevr.
BakkerNort verworpen met 17-10
Verslagen en diep-teleurgesteld ver rok-de
arme afgevaardigde, di ehaar voorstel in de
Eerste Kamer had te verdedigen, uit de hooge
vergadering... Al de arbeid, de moeite om het
symgpSüeke voorstel „uit duizend gevar^ Je
redden, waren vruchteloos geweest. En telgen
aardigste in deze is dat de C
fractie, welke het ontwerpje in de TJ»ede Ka
mer redde het in de Eerste !ten val bracht
Terwijl het'door den Chr. Historischen minister
"•iSSSjtSSnft- Lagerhuis „Mn
gewijd aa nhet voorstel tot het verstrekken van
Staats-Garantie om de Hanzebanken
confiture" verkeer and, in <>verg">?te mo^ijk
heden ,te steunen, teneinde een ineenstorting
te voorkomen.
Er zijn bij deze discussie uiterst felle woorden
gesoroken. En 'twas vooral de heer Duijs, cue
de fiolen van zijn gioeiemde vemntw^rf^ng
uitstortte over de gestie der kathnheke Hame
banken. Vast staat, dat er bij die Banken e
zoo schromelijk wanbeheer is geweest,jaren
lang terwiil verschillende absoluut-onbevoegae
Snm met ver^twoordelijke functiën waren
ETS* scherpe kritiek,
dingen geoefend, volkomen begrijpelijk was
geeüi cent uit de Schatkist waard was", ver
duidelijkte, dat 'thier gaat om het 'behoud van
het Middenstandscrediet. De ondergang van
de Hanzebanken, aldus Z.Exc. van Finain-
ciën, zou eene dusdanige verwoesting in
Middens'tandskringen berokkenen, zulke schok
ken tengevolge hebben, dat „de vruchten van
jarenlangen arbeid er door te niet 'zouden
gaan."
Voorts boönde mr. De Geer aan, dat de
Staat hier moreelen steun verleend, nominaal
hoogstens twee millioen riskeert, terwijl in de
praktijk der dingen de zaak den belastingschul
digen niets zal behoeven te kosten. Aan ver
schillende bezwaren kwam Z.Exc. tegemoet;
diende den 28en een gewijzigde aanvrage in,
waarbij onder meer den naam „Hanzebanken"
was vervangen door „Middenstands-credietban-
ken". Hiermee was ook aan gevoeligheden van
anti-papistisoheïi aard tegemoet gekomen.
En het slot was, dat het „Hanze-ontwerp"
aanvankelijk bijzonder wrak' en zwak stond, er
kwam in de Tweede Kamer, met de overweldi
gende meerderheid van-74 teg|en 3 'stemmen;
die van Mej. mr. van Dorp, Ids. Kersten, en den
heer Braat. Hier was dus het „eind goed al
goed" van toepassing. De Senaat heeft be
halve dan de moord op Ihet jontwerpje van mevr
Bakker—Nort, gepleegd, de voorstellen tot
aansluiting bij de Rijn-artikelen van het Ver-
siailles-tracfcaat ook de nieuwe Jachtwet goed
gekeurd, dez elaatste met zeer 'kleine meer
derheid; hoofdzaak is, dat 't ontwerp, voor
welks leven in de Senaat zeer (werd gevreesd,
er toch is gekomen.
Ook .de verkorting van' den diensttijd der
cavalerie van 19 op 15 maanden; 'werd rijp ge
maakt voor de koninklijke sanctie, alsook de
militaire Pensioenwetten. Onze senatoren ko
men nu op 11 Juli nog bijeen, o.a. ter behan
deling van 'het „Hanze-ontwerp", en dan (is
'tuit met den Senaat in zijne tegenwoordige
samenstelling. Formeel blijft zij nog tot Sep
tember „in actie" doch na de verkiezing der
senatoren, volgens de Ev. Vertegenwoordiging
is het hooge college natuurlijk feitelijk „demis
sionair"...
De nieuwe Senaat zal in samenstelling bc-
duidend verschillen van de vergadering, z;ooals
deze thans is: de heeren Gilissen, Bosch van
Oud Amelisweerd, Douwes en Smits hebben
reeds te kennen gegeven, geen hernieuwing
van mandaat te wenschen.
Verschenen is het verslag der uitkomsten
van het spoorweg-bedrijf te onzent over 1922.
En het is verbijsterend... De exploitatie-reke-
xmdng sluit met een nadeelig slot van bijna
2&i/2 millioen gulden- Dez ecijfers zijn buitenge
woon ernstig. Op welke manier zal dit reusach
tige gat kunnen worden gestopt? Bijna dagelijks
komen tijdingen uit over bezuinigings-maatre
gelen, vooral door inkrimping van personeel.
Op dien weg zal „de grens" welhaast bereikt
zijn. Of men te langen leste tot het besef zal
geraken, dat de opvoering der tarieven, bet al-
duurder maken van 't reizen in een 'tijd vain
inzinking en malaise, averechtsche middel is
om de kas te schragen, (men moet het af
wachten.
'tls nu de periode der groötere en kleine
Congressen. De Vereeniging van Nederl. Ge
meenten, de Kon. Mij. van Nijverheid, de Ne
derl. Juristen Vereeniging zij hielden hunne
bijeenkomsten.
Tot de voor onze arme Schatkist Verblijdende
berichten behoort het inkomen van tien 'milli
oen achterstallige afbetaling van schuld, ons
van Belgische zijde toekomend voor de kosten
der Belgische militairen, gedurende den oor
log hier te lande geïnterneerd geweest. Het to-
ïtale bedrag dier schuld beloopt 63 /2 millioen
guldein en het zal in vijftien jaar tijds warden
afgedaan.
De Haagsche Raadsverkiezingen zijn adhter
den rug. Zij hadden een klankversterking van
de Rechtsche minderheid in den hofstedelijken
Raad der vroed en tengèvolge. E11 het commu
nistisch drietal slonk tot een „vuurrooden ta
keling. Trouwens 't is nu voor de Communis
tische partij een bange tijd van (gisting, crisis,
tweespalt. Of de heer Wijnkoop het heft m
handen zal kunnen houden, schijnt tamelijk du-
Uit de Personalia: tot opvolger®van Wit. Trip
als Thesaurier-generaal bij Financiën is be
noemd mr. A. van Doorninck, griffier der Sta
ten van Utrecht. In het ambt van Rotterdam s
burgemeester schijnt aangeboden te zijn aan
onzen grooten jurist mr. J. Limburg, 'het vnjz.
.democratische oud-Kamerlid van Ged. Staten
van Zuid-Holland, die geruimen tijd van be
raad bleek noodig te hebebn, alvölrens zijne be
slissing naar aanleiding van het vereerend aan
bod, der Regeering, te doen kennen.
In de jongste misdadigheids-rubriek vindt
men een liefdesdrama te Eindhoven, waar een
minnar blijkbaar in vlaag van zinsverbijstering
zijn meisje in de Dommel wierp, Waar zij den
dood vond.
koorts: verdere bijzonderheden over den
moord, door de echtgenoote van een Vopr-
burgschen advocaat op haar man gepleegd.
En een treurig zonderling vergiftigings-geval
te Utrecht, waar twee kinderen bezweken, ter
wijl de ouders door het gebruikte vergift niet
ernstig gedeerd werden. De exploitant van het
Haagsche Hotel des Indes en zijn echtgenoote
zij'4 veroordeeld, beiden toit eein jaar, met aftrek
van preventieve hechtenis. De eisch luidde:
twee jaar. Te Rotterdam heeft men 'het geval
van de gefailleerde Bank voor Handel en In
dustrie, wier beide directeuren in hechtenis
werden genomen. En: een „ïnbraakje van be-
teekeniis bij een arts, waar 'terwijl de familie
P. VOLKERS
Horlogemaker Si Pancras
Verkoopt en repareert
alle soorten van
- UURWERKEN -
tegen uiterst billijke prijzen.
buitenlands vertoefde voor duizenden werd
geroofd. Een lesje voor menschen, die mei
vacantie op reis gaan, dingen van waarde „voor
'trijpen" laten liggen, bovendien h. j. 'inbre
kers nog de nuttige aanwijzing van „afwezig'r
versChafefnd
In de contracten van assurantie tegen in
braak-schade behoorde bepalingen te zijn op
genomen, waarbij den verzekerden de verplich
ting werd opgelegd tot 'het heffen Van de npodi-
ge maatregelen bij het onbeheerd laten der
woning, op straffe van nietigheid der ver
plichting voor de maatschappij om sc'hade te
vergoeden-
Dit ware m.i. volkomen billijk en een „stimu
lans", prikkel voor laksche en onbedachtzame
menschen.
Tot de vele ongevallen der afgeloopen week
behoort dat te 's Gravemhage daar bij een auto-
ongeluk bij de Laakbrug een persoon «zwaar en
drie personen licht gewond werden. In Den
Haag stortte den zelfden dag een steiger van
een in aanbouw zijnd werk in, een negentig
jarige arbeider werd bij die gelegenheid ge
dood.
De Amsterdamse he Midden Dam-kwestie
schijnt eindelijk tot oplossing te zullen komen.
Ten gunste van de oprichting van een groot
mode-magazijn, terwijl de belanghebbenden bij
de stichting op den Dam, van een hotel hun
laatsten kamp voorbereident
Tot de jongste Amsterdamsche „nova moet
gerekend: het vaststellen van de 48-urige werk
week bij alle gemeente-instellingen in de hoofd
stad. Een der oudste en deftigste 'in gansch
den lande sinds vele; vele dentalen jaren ver
maarde restaurants in Den Haag is in staat
van faillissement geraakt. En een der voor
naamste oorzaken van deze gebeurtenis schijnt
te wezen... het schromelijk door allerlei aller
deftigste meneeren, die in het restaurant hun
fijn-luxueuse diners smulden, maar... de reke
ning lieten oploppen, tot wanhoop van den res
taurateur, die niet durfde „manen Men
heeft hier te doen met een ellendig misbruik,
waaraan eindelijk door de in kracht 'zoozeer
toegenomen Middenstands-organisatie paal en
per moge worden gesteld...
BUITENLAND^
Een zeer ernstig incident, dat allerminst be
vorderlijk is voor een" goeden atmospheer voor
onderhandelingen over het schadevergoedings-
vraagstuk, heeft te Duisburg plaats gehad. Een
Belgische militaire trein is het voorwerp van
een bomaanslag geweest, waardoor niet min
der dan twintig militairen werden gedood en
een groot aantal ernstig gewond.
'Het incident is niet in de eerste plaats ern
stig om de menschenlevens, die er bij betrok
ken zijn, doch omdat de haat tusschen de be
volking steeds meer wordt aangewakkerd, de
verzoening steeds meer bemoeilijkt wordt en
het psychologische oogenblik voor de onder
handelingen tusschen de geallieerden zeer
slecht wordt beïnvloed.
De repressaille-maatregelen zijn dan ook
spoedig gevolgd en ze zijn niet voor de poes.
De commandeerende Belgische generaal heeft
voor het geheele gebied een algeheel ver
keersverbod uitgevaardigd, dat zoowel bij dag
als bij nacht van kracht zal zijn. Hierdoor wordt
ook het tram- en voertuigverkeer stilgelegd.
Bovendien heeft hij de sluiting van alle winkels
gelast. De Belgen hebben bij Dorsten geen
treinen meer tot het bezette gebied toegelaten.
Deze maatregel hangt met de afsluiting Van
heet bezette gebied samen. De stopzetting van
het verkeer naar aanleiding van de bomont
ploffing op de Rijnbrug bij Duisburg, heeft niet
alleen betrekking op het verkeer per spoor en
tram tusschen het bezette en onbezette ge
bied, maar ook het grensverkeer is volkomen
onmogelijk. Legitimatie-bewijzen voor perso
nen, die tusschen het bezette gebied moeten
reizen, zijn van 1 Juli af fniet meer geldig. Van
het verkeersverbod zijn uitgezonderd tevens-
middetentransporten en personen, die bijzon
der egewichtige familie-aangelegenheden kun
nen doen gelden, zooals ziekte en overlijden.
Elk geval zal op zichzelf worden onderzocht.
Nieuwe legitimatiebewijzen zullen van 13 Juli
af verstrekt worden, maar zijn eerst van 15
dezer af, te middernacht, geldig. Het door-
'gaand verkeer valt buiten deren maatregel.
Het verkeersverbod voor trams, auto's en
motorrijwielen te Duisburg is uitgestrekt tot
Mülheim, Oberhausen en Hamborn. Slechts
auto's met levensmiddelen mogen passeeren.
In Duisburg is de verscherpte staat van beleg
afgekondigd. De militaire bewaking ie zeer uit
gebreid. Dat de toestand ernstig is, moge blij
ken uit het feit, dat de Paus het noodig heeft
geoordeeld een vermaning tot Berlijn te rich
ten.
Onder den indruk van het gebeurde op de
lijn Duisburg-Frankfort heeft de nuntius te
Berlijn, Pacelli doen toezenden:
„Terwijl de H. Vader zich door 'zijin schrij
ven moeite gaf, de mogendheden tot een eco
nomische verzoening te brengen en terwijl het
zijn streven is, alles te doen vermijden, wat
zulk een verzoening zou kunnen verhinderen,
verneem ik met levendige smart, dat in de
bezette gebieden daden van sabotage en an
dere misdaden, onder den naam van lijdelijk'
verzet gepleegd worden. Z. H. draagt mij op,
krachtige stappen te doen, opdat de regeering
ten uwent eens en vooral op zulk een misdagen
tegenstand veroordeelt, zooals de H. Vader
dien veroordeelt."
In de kwestie der schadevergoeding zijn geen
vorderingen gemaakt.' De Fransche regeering
heeft nog steeds geen antwoord op Jde Britsche
vragenlijst gezonden.
Naar uit betrouwbare kringen verluidt, staat
de Belgische regeering op het punt stappen te
nemen, welke de Fransche en Britsche regee
ringen zouden kunnen bewegen, op een be
perkte conferentie, waaraan 'twee Bpritsohe mi
nisters zullen deelnemen, de geheele kwestie
der bezetting van het Roergebied en, in ver
band daarmede, die der schadeloosstelling te
onderzoeken.
Intussdien 'heeft de vroegere redacteur van
de Ladies' Home Journal, Edward Bok eer
prijs van 100.000 dollar uitgeloofd voor den
Amerikaan, die een practisch plan ontwerpt
voor samenwerking van Amerika met de overi
ge mogendheden in het belang van Iden wereld
vrede. De commissie welke dit plan beoordee-
len zal bestaat uit vete bekende persoonlijk
heden, zooals John David, rechter Hawn,
Frank Vanderlip, en de schrijfster Esther Lape.
De helft van den prijs zal worden uitbetaald
aan den door de commissie bekroonden ont
werper terwijl de tweede helft zal worden be
taald als het plan door den Senaat wordt aan-
VaZooals bekend is Edward Bok van Neder-
landsche afkomst. Hij was, zooals gezegd, een
tijd lang redacteur vau het Ladies Home Jour
nal, doch trok zich uit het Zakenleven terug om
zich aan vraagstukken van algemeene welvaart
te wijden.
Zou zijn poging slagen? Het wordt 'tijd dat
Amerika zich krachtig met Europa gaat bezig
houden. I .J
