[AAK.
op
VRIES
e r s.
Nieuwsblad voor LANGEDIJK en Omstreken.
itiên.
v. ach
tnpoedei
aaart
Morra, Alkmi
Donderdag 13 Jtili 1933
33e Jaarg
per 3 maanden f 1,15
hof 5.
stjes met zad^
m. Maar dezt
grijker dan mei)
re jaren,
uten kwamen leV(
worden ui'tgepi-
vormden, dat^
n geslaagde ver»
ag voor de Jav,
hans de ]ij<]{
3ed van kinine
schen eveneens
hun Indische
Ion de kinacult
eweldige daling
bracht, vele
om te zetten,
op Réunion, jj
e en1 in Togo i.fj
en ten slotte
laa'tsen wakker
-Amerikanen op
aangelegd van
jds door hun rt
oeid 1
een Nederland
3t, dat het zoc
een ramp voor
P
m bedrijf
beklante
WEG B 11,
brEKHAKi
Goncer
'1
ibieding,
Alkmaii
„Calimax
VPPOEDB
MO. 80. tsukmnkmi ss
we m
IHI.IHiJkll COURANT.
Deï8 coaraiitjerscliijiit Dinsdags, Donderdags en Zaterdags.
ABONNEMENTSPRIJS
REDACTEUR-UITGEVER
J. H. KEIZER
BUREEL:
.l'oordscharwoiide.
PR IJ 8 OER A. EKTENT ljfi N t
Vaa 1h regel» 75 ct., elke regel meer IS ct.
Groote letteri of vignetten worden naar plaatsroimte berekeid
Brieven rechtstreek» aan den Uitgever
de LANGE DE MORAAZ
Alkmaar - Anno 1804.
Donderdag te Schagen
Hotel „Vredetusi."
CREDIETEN.
DE UITKIJK
ke men ge-
iet, daarom
ledikanten,
kochtin of
t gegeven,
azijn kebben
ort.
Het is een algemeen menschelijke en mak
kelijk verklaarbare gewoonte om in een twist
en in het vuur van zij adrift dingen te zeggen
en daden te doen, waarvan men bij kalmer na-
J® fldenken de verantwoordelijkheid niet durft aan
vaarden. Maar het blijft niettemin uiterst moei
lijk op den eisdh van de tegenpartij, wier woor
den of gedragingen ons tot die onverantwoor
delijke uitingen prikkelden, later onze woorden
te slikken en oinze daden te 'verloochenen.
Voor een soortgelijke moeilijkheid ziet zich
j de Duitsche regeering geplaatst. En het is
wel waarschijnlijk, dat de bezetters' van het
Roergebied, België en Frankrijk, opzettelijk
den eisch hebben gesteld, dat zij de daden van
sabotage niet makkelijk zou verloochenen, ten
ékide Duitschland in deze moeilijkheid te brein -
gein, of verder nog, door de weigering van
Duitschland den voorsprong te kunnen inhalen,
dien het door den brief van dein Paus en de
houding van Engeland in de publieke opinie
der wereld en bij de regeeringen op zijn beide
tegenstanders gekregen heeft.
Die Duitsche regeering 'heeft feitelijk' reeds
meermalen veroordeeling uitgesproken, die
thans op België's voorstel, de beide bezetten
de mogendheden van haar eischein- Die eisch
was dus eigenlijk overbodig. En door dien
eisch wordt de veroordeeling op verzoek van
den Paus onwaarschijnlijker, wat zeer zeker
ook wel in Frankrijk's en Bielgiië's bedoeling
ligt. Duitschland, dat moet men natuurlijk voor
opstellen, voelt zich aan de Rper ernstig te
kort gedaan, maar mist de macht daartegen
als staat in verzet te komen. Het ziet bovendien
de terroristische maatregelen, die Frankrijk en
België in het bezette gebied aanwenden, ten
einde de 'bevolking tot hun wil te dwingen' als
een ergerlijke onderdrukking. Wanneer het met
temin de gewelddaden der saboteurs veroor
deeld, die vooral onder de rechtscihe nationa
listen te zoeken zijn, dan is dat natuurlijk met
in de eerste plaats uit ethische, maar uit prak
tische overwegingen en wel omdat deze sabo
tage het lijdelijk verzet bemoeilijkt door het
uitlokken van nieuwe terroristische maatrege
len en omdat het de publieke opinie der wereld
tegen Duitschland inneemt en in. 't algemeen
zoowel bij het publiek als bij de gealliëerde re
geeringen de Duitsche zaak benadeelt. Duitsch
land tracht dan ook zeer duidelijk door lijde
lijkheid alleen de Fransch-Belgische actie te
verlammen. Maar onder de Duitschers zijn er
natuurlijk, die er anders over denken- En zoo
de Duitsche regeering hun daden al veroor
deelt, het moet toch eenigszins de neiging kun
nen begrijpen om terug te slaan, als men ge
slagen wordt. Het moet bovendien met het ge
helen van een groot dee lvaln het volk, dat in
de sabotage eigenlijk alleen onvoorzichtig en
onverstandig beleid ziet, maar den Franschen
en Belgen het welzijn guint, rekening houden.
Waar dit' een openlijke veroordeeling van de
daden van sabotage al bemoeilijkt, wordt die
daad nog zwaarder, wanneer ze verricht wordt
op den eisch van Frankrijk en België zeiven,
zoodat waarschijnlijk de Duitsche regeering
daartoe ook wel niet zal overgaan zonder te
vens het Fransche en Belgische terrorisme te
veroordeelen. 'De 'beide bezettende mogendhe
den zullen met een dergelijke verklaring wel
geen genoegen nemen. Maar het ergste voor
Duitschland is, dat allicht ook Engeland er 'niet
tevreden mee zal zijn. Op deze ontevredenheid
hebben waarschijnlijk Frankrijk' en België wel
voornamelijk gespeculeerd, n ude Englsche
eeischen 'hen zeker in het inauw beginnen te
drijven.
Want het wordt steeds duidelijker, dat Enge
land niet geneigd is opnieuw, als het tot nu
te deed tegenover-- de Franschen bakzeil te
halen. Engeland wil eindelijk tot een oplossing
van het schadetergoedingsvraagstuk komen,
liefst met, maar zoo noodig zonder Fransche
medewerking. Daartoe is echter eerst een op
lossing van het Roer-conflict inoodig. En ten
einde daartoe te geraken, heeft het de vragen
gesteld, die Frankrijk thans zoozeër in het
naüw drijven. In Engeland begint men 'dat
ook te begrijpen en ziet er zijn wantrouwen in
de Fransche bedoelingen door bevestigd. En
tenzij Frankrijk zijn ware bedoelingen wil ver
loochenen, schijnt de scheiding tusschen Frank
rijk en Engeland' onvermijdelijk dichtbijj. België
raakt daardoor onmiddellijk in een allërnetelig-
site positie. En het is dan ook natuurlijk ver
klaarbaar, dat het België geweest is, dat de
door Duitschers gepleegde daden van sabotage
heeft aangegrepen als middel om zoo mogelijk
tusschen Duitschland en Engeland de verwij
dering te brengen, die Eingeland's vastbeslo
tenheid inzake 'het Roer-conflict oogefablikke-
lijk aan het wankelen kan brengen.
Maar juist omdat het slechts ^ogenblikkelijk
is, 'kan het hoogstens uitstel van executie ge
ven. Het schadevergoedingsvraagstuk moet op
gelost worden. En allen zijn het er over eens,
dat dit heel spoedig moet gebeuren. 'Nu de
Engelse hen dat begrepen hebben, zullen ze de
hand wel aan de ploeg houden. E|n het lijkt
niet onwaarschijnlijk, dat ze zullen trachten
daarbij Amerika's medewerking te krijgen. Bij
de viering van den Amerikaainschen onafhan-
kelijksheidsdag liepen te Portland in den 'op-
todht, die president Harding ging begroeten,
afdeelingen matrozen en mariniers van den
Britschen kruiser Curlew mede. En president
Harding vestigde er terecht de aandacht op,
dat dit de eerste maal was, dat Engelsche troe
pen deelnamen aan de vierling van het feit, dat
Amerika zich van Engeland had vrij gevoch
ten. Het teekent de steeds aan hartelijkheid
winnende verhouding der beide Engelsch spre
kende volken. De sympathie voor Frankrijk
zal er daarentegen in Amerika wel niet grooter
op worden, nu de officieele uitlegging 'in de
Fransche Kamer van het verdrag van Washing
ton gegeven de neigiing verraadt om zich door
dat verdrag tot beperking van de bewapening
ter zee niet onder alle omstandigheden al te
vast te laten binden.
De oplossing van het schadevergoedings -
vraagstuk, de netelige kwestie omtrent het be
stuur van het Saargebied, op voorstel van En
geland voor den Volkenbond gehraebt de te
genstelling in het nabije Oosten, waar Frank
rijk zich nu naar Turkije's wenscheh inzake de
rentebetaling blijkt te willen voegen, het zijn
alle uiterst gevaarlijke haken, waaraan de
Fransch-Etngelsc'he vriendschap zich de laat
ste kleeren van het lijf kaai isdheurein. En een
poging als de Belgische om door nieuwe com-
plicaties den weg, dien Engielaind ter oplossing
Van het schadevergoedingsvraagstuk zoekt te
barricadeeren, lijkt daarbij wel wat op hinder
lijk kinderspel.
RECHTZAKEN
Zitting vap. 10 Juli.
Nieuwe iZalksn.
De inbraak in (de villa „Monanne".
Heden stond slechts een zaak op de rol,
zoodat de vacahtiekhmer der strafzittingen een
lichte taak had.
Terecht stond de in 1893 te A dam geboren
„koopman" Frans T. Hij leefde eenigeii tijd
te Alkmaar samen met zijn veel oudere nicht
Dieuwertje T. uit Medemblik, die het eerzame
beroep van voddenkoopster uitoefende, ioen
deze samenleving dé komst van de luiermand
in 'tverschiet stelde, trouwde Frans zijn be
koorlijke nicht en wier plz'ich Op als kostwin
ner en broodverdiener. Heel hard schoot die
affaire niet op en Frans leefde hoofdzakelijk,
oogenschijnlijk althans, van 6 gulden die hij
uit de armenkas genoot en die metn hem zeker
had toegedacht uit vrees, dat hij de halve stad
zou leegplunderen.
Waint Frans is een ma|nnetje, dat er geen
overdreven eerlijkheidsbegrippen op na hield,
althans was hij meermalen veroordeeld tot ta
melijk ernstige straffen, terwijl hij ook ter zake
wederspannigheid en vernielen reeds vonnis
sen 'had ondergaan. Fralns kon 'het met de 6
gulden bedeeling, voddenkoopen en katten -
stroopen niet bolwerken ein kreeg het op 15
Juni in zijn verward hoofd om te gaan inbre
ken en stelen. De villa van den heer Berentsen,
lid der bekende firma Vroom en Dreesman,
was het dorado, wat voor Frans de bron zou
zijn om "zijn armoede te lenigen. Hij dacht de
villa onbewoond en brak omstreeks half twaalf
'.s'nachts. ('Het politietoezicht in Alkmaar is
om en bij „nihil") aan de achterzijde van het
perceel in, dat hij door den tuin was genaderd.
Inderhaast scharrelde Frans alle voorwerpen
en 1deedingstukken (de geldswaarden en pre-
ciosa der familie werden bew&aid in de solide
safe van de Ned. Landbouwbank) die Voor de
hand lagen bijeen. Hij stelde als Voddenkooper
zijn evschen niet hoog. Doch voordat hij zich
echter met zijn 'bescheiden buit uit de voeten
had kunnen maken, werd hij door de politie,
bijgestaan door een burger met een afgerich-
ten herdershond en den politierechter in
hoogst dezelfs eigen persoon overvallen en 'ge
knipt.
Want de onfortuinlijke krakiestnaker wist
niet, dat de dienstboden dein vprigen dag waren
teruggekeerd. Zij bevonden zich reeds op hun
slaapkamer en hoorden beneden gerucht. Daar
op wisten zij vanaf het balkon eenige yoorbij-
g,angers te waarschuwen, die de politie met
het feit in kennis: stelden, met gevolg dat
Frans, nog in het bezit van verschillende ge
stolen voorwerpen, op heeterdaad werd betrapt,
Na vanaf 15 Juni in voorarrest 'te hebben door
gebracht, werd zijn zaak met bekwamen Spoed
behandeld.
Hij erkende hetgeen ihem ten laste werd ge
legd, en "beweerde dat werkloosheid en 'ar
moede de oorzaak was van zijn misdrijf.
Op grond echter van zijn ongunstig verleden
vorderde het O.M, tegen Frans 1 jaar en 6
maanden gevangenisstraf. De verdediger Mr.
Zijlmaker; na eenige juridische bedenkingen
te hebben gemaakt, refereerde zich aan het
oordeel der rechtbank. A.s week uitspraak.
SPORT EN WEDSTRIJDEN
OUDKARSPEL.
De korfbalvereeniging „S.S.Sl." alhier, speel
de Dinsdagavond te Koedijk tegen „Excelsior"
'aldaar. „S.S.S." won met 31
Plaatselijk Nieuws
ZU1DSCHARWOUDE,
De broodbakkerij van den heer J. H. Kuiper
is gisteren in publieke verknoping in feigendom
vergegaan aan den heer. J. Leeuwerik alhier.
ZUIDSCHARWOUDE.
Morgenavond geeft ons fanfarecorps „Kunst
na Arbeid" een openlucht-concert op het be
kende terrein van den heer S. (de Bper in De
Koog.
UIT DEN OMTREK
SINT PANCRAS.
Zeer veel is er in den veriaopen natte tijd om
droogteen warmte geroepen. Doch thans wordt
deze zoo zeer geroepen warmte nadeelig voor de
tuinderij- Zeer veel winteraardappelen, welke ei
genlijk in het begin hunner groei zijn, staan nu
te steiven. Zoo zelfs, dat het er in het algemeen
slecht begint uit te zien met dit product. Ook
andere gewassen hebben, en vooral op hoog land,
zeer veel van den brandenden zon te lijden.
SINT PANCRAS.
Dinsdagavond werd de finale der seriewedstrij-
<jen van S.D.W.. gespeeld tusschen S. D. W. I
Vrone I. Deze wedstrijd werd door Vrone met
1—2 gewonnen.
Uitslag Verkoopingeri.
Uitslag publieke verkooping gehouden door
notaris Johanm W. C. Krooin te Zuidscharwou-
•de op Dinsdag 10 Juli 1923 in het café van
Kuilman te Oudkarspel:
Voor Erven wed. H. Eiland:
1. Een huis en erf aan het moordeinlde te
Oudkarspel, Kooper P. Visser te Oudkarspel
voor f 1060.
Voor de heeren E. C. Stoel es,.:
2. a. Een huis, schuur en erf aan de Burg
gracht te Oudkarspel, groot ongeveer 11 A.
48 c.A. Kooper C Pranger Cz. te Oudkarspel,
voor f1940.—.
'b. Een schuur en erf aldaar, groot ongeveer
2 A. 92 c. Kooper M' Bprst Cz. te Zuidsohar-
woude voor f 560.
NIEUWSTIJDINGEN.
Brand.
Te Heerhugowaard is de bakkerij van den
hee rC. Groot afgebrand. Verzekering dekt de
schade.
Bij hel zwemmen verdromken.
De 15-jarige C. Jans te Almelo is bij het
zwemmen in het kanaal AlmeloNordbonn ver
dronken.
Noodlottige twist.
Dinsdagavond ontstolnd twist in 'de Thalia
bar in de Korte Reguliersdwarsstraat. Een be
zoeker loste eenige scheten, met gevolg dat een
vrouw en een andere gewond werd. De dader
is naar den politiepost in de Halvemaansteeg
gebracht.
Men meldt ons nog 'dat de dader vijf scho
ten heeft gelost. De gedooide vrouw trachtte te
vluchten naar een nauwen hoek bij de piano.
Zij werd door een kogel in het hart getroffen.
Een vrouw die niets met den twist had uit te
staan kreeg een kogel in den buik. Zij snelde
de straat op en vluchtte een winkel aajn de
overzijde 'binnen.
De dader trachtte nog zelfmoord te plegen
doch de kogel, dien hij had afgeschoten, miste.
Een auto van den Geneeskundigen Dienst
was onmididellijk ter plaatse. De geneesheer,
die eveneens dadelijk aanwezig was, kon bij
de eene vrouw slechts den dood eonstateeren.
De gekwetste werd vervoerd naar het Binnen
gasthuis.
Het onderzoek werd geleid door den com
missaris in de eerste sectie den heer Heeroma.
Wij kunnen nog medédeelen dat het slacht
offer, een gehuwde vrouw, was getrofefn door
revolverkogels.
De naam van dè gewonde is G. Webbenhuis.
De substituut officier van justitie, mr. M.
D. U. S van Lier, was omstreeks één uur op
de plaats van de misdaad aanwezig.
i
In een woning geschoten.
Te Alteveer (gem Onstwedde) werd door een
raam in een woning geschoten, waardoor man,
vrouw en kind werden getroffen, doch geen hun
ner levensgevaarlijk. f
Gedwongen werkloosheid.
Dbor de transport- en bootwerkersstaking in
Engeland ontving de firma H. ten Cate Hzn.
en Co. te Almelo geen garens. Aangezien daar
door geen stoffen gewezen kunnen worden,
'zullen hare fabrieken deze week' a.s. Donder
dagmiddag 1<2 uur stop gezet worden.
Iudjep de- toestand voortduurt, zal ook de
volgende week koyter gewerkt worden. j